MIDDELBURGSCHE COURANT.
Maandag
22 Januari.
Uit Stad en Provincie.
N°. 18.
149' Jawgang.
1906.
Dose courant verschijnt d a g e 1 ij k e n et uitzondering van Zoo- en Je eet degen.
Prjjs per kwartaal, soowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in Nederland franco pp.,/8.
Afzonderlijke nummers kosten 5 cent.
THERMOMETER EN VERWACHTING.
20 Jan. 8 a. to 40 gr., 12 u. 44 gr., av. 4 n. 44 gr. F. Ysrwioht: zwakke tot matige N.W.
tot W. wind, zwaar bewolkte lucht, dezelfde temperatuur.
Advertontiën30 cent por rogol. Bjj abonnement veel lager. Qeboorte-, dood- on
allo andere familieberichten on Dankbotuiglngen van 1—7 regols f 1.50elke regel moei
30 cent, BoolAmes 40 cent per regel. Groote letters naar de plaats, die sjj innemen.
Tot de plaatsing van advortentiën en reclames, niet afkomstig uit Z o o 1 a a d, betreflende
Handel, Nijverheid en Geldwezen, is gerechtigd het Algomoea Adfsrloutle-Barsao A. DB
LA MAB Al., 9.S. Tssrbargwal 366, AulUfdaSi.
Bij deze courant behoort een Bijvoegsel,
Middelburg 20 Januari.
Zeeuwsche Omtrekken
De belangstelling van het publiek in de
Gasthuiskweatie te Middelburg wordt
op een zware proef gestold.
Nu zou dat op zich zelf niet zoo erg
zijn, wanneer het eenvoudig gold de vol
doening aan een, zelfB gewettigde nieuws
gierigheid, maar het betreft hier eene hoogst
nuttige instelling, van publiek belang, die
het vertrouwen van het algemeen behoeft.
De raad is blijkbaar nog niet tevreden
met do door Regenten gegeven inliohtingen.
En wij kunnen, zelfs bij de hoogst on
volledige gegevens, die wjj hebben, ons dit
zeer goed voorstellen.
Er zjjn, zoo weten wij, ingekomen rap
porten van de drie geneesheeren, die in
dat Gasthuis werkzaam zijn.
Over do waarde dier rapporten, over
•ndere punten allicht eveneens, schijnen
Regenten niet eenstemmig van gevoelen
te wezen.
Dat bewijst de afzonderlijke me
morie, door een hunner ingediend.
De beer A. W. Verheijden schreef aan
den Raad, als bewijs dat hij in gevoelen
verschilde met zijne mede Regenten.
Dit is al een ernstig, een bedenkelijk
teeken.
Dan ib gebleken dat personen, wier ge
tuigenis van veel belang is voor de weten
schap van wat er eigenlijk voorgevallen
is, niet gehoord zijn zoodat het onderzoek
onvolledig was.
Dit alleB bij elkaar genomen, verwondert
onB geenszins dat de Raad zich onvoldaan
toonde.
En hierdoor wordt de kwestie zelve on
aangenamer.
Er komt daaraan een scherpe kant.
Tusschen den Raad on de Rsgenten zal
meer en meer een animositeit ontstaan,
die, dunkt ons, volstrekt niet noodig
was die vermeden had kannen worden
maar de oplossing der zaak zelve thans
moeilijker maakt en zeer vertraagt.
Dit alles nu is niet de schuld van deu
Raad.
Het is ons nog altijd maar niet begrij
pelijk waarom Regenten niet alles doen
om de zaak tot klaarheid te brengen
wel zoo spoedig mogelijk.
Niet oia aan, laten wij danmaaT
de nieuwsgierigheid van het publiek te
voldoen dat is, wij kunnen het ons best
voorstellen, in hunne oogen bijzaak;
maar voor hunne eigen verantwoordelijk
heid; voor hunne eigen gerustheid.
Of hebben zij daaraan geen behoefte zijn
zjj zoo zeker dat alles in den haak was
nog is?
"Wij hopen en wenschen het.
Maar wij willen gaarne zekerheid hebben.
"Wij hebben tot heden nog geen enkel
vermoeden uitgesproken omtrent schuld of
geen schuld in deze. Niets zou ons meer
genoegen doen dan te vernemen, door mid
del van Regenten, die wij als personen
hoogachten, dat er geen enkele reden tot
minder vertrouwen, tot ongerustheid is.
Dat kunnen echter Regenten niet be
weren, zoolang niet allen, die iets kunnen
zeggen, gehoord zjjn.
Waarom zijn die niet als getuigen ge
roepen
Er is geen inrichting, geen instelling
of er kan wel eens iets gebeuren dat min
der goed, verkeerd of slecht is.
Geen college van bestuur, geen commis
sarissen kunnen alios nagaan.
De ervaring leert dagelijks helaas in
deze dagen vooral! dat do achtenswaar
digste, de meest ervaren mooschen zich
wel eens bedrogen zien en zich kunnen
vergissen.
Geen sterveling, hoe hoog in maatschap
pelijke positie, is daarboven verheven.
Teleurstelling en misleiding zijn ieders
deel.
Daarom is het elks plicht om, zoodra
men iets hoort dat grond geeft tot wan
trouwen, zich to verzekeren of die grond
bestaat.
En waar dit geldt eene openbare inrich
ting, zooals hierbij het geval is, daar dionen
zjj, die aan het hoofd ervan staan
droven door de overtuiging.dat men niet
alles overzien kan, dat dwalen menscholjjk
on te veel vertrouwen evonzeor,
vooral zich van zulk een plicht te kwijten.
rjj zullen niet boweren dat dit in deze
niet is geschied.
Maar het niet weersproken feit dat do
verpleegsters, die vroeger in het Gasthuis
werkzaam waren, niet zijn gehoord, wijst
toch op eeu leemte in hot onderzoek.
En op volledigheid moet ieder, die bij
deze kwestie is betrokken, ook voor zijne
eigen rechtvaardiging prijs stellen.
Is aan dien eiBch voldaan, dan zal zeker
de Raad met het onderzoek genoegen
nemen en kunnen ook Regenten tevreden
zijn over de vervulling van hun taak.
En dan kan tusschen beide college's
overleg plaats hebben over het publiceeren
voor zoover dit nuttig, noodig en in het
belang der inrichting is.
Want hoezeer wij ook aandringen op
openbaarheid, ter bevrediging van het
publiek en om, zoover dit mogelijk is, elk
wantrouwen weg te nemen, er zijn in deze
ook grenzen.
Maar verademing zal het zeker geven
wanneer de Raad, die tot heden in deze
toonde zijn plicht te kennen, na overleg
met Rogenten, aan Middelburg's ingezetenen
meedeelt en dit doet op goede gronden
dat er geen reden tot ongerustheid be
hoeft te bestaan, en tevens wat er geschied
om herhaling van afkeurenswaardige
feiten zoo die gepleegd zijn te voor
maand. Draagbare apparaten wordon door
den hoilgymuast vervaardigd on voor dou
kostonden prijs geleverd.
De gemeente-gonoc8hooron adviseoren in
izen.
Zulk eene regeling hoeft, dunkt ons,
haro zeer goedo zijden.
En wijwillen daarom hopon dat burg.
en weth. van Middelburg aanleiding zullen
vinden om, in verband met bot adres van
den heer B. ten Have, aan den Raad een
voorstel in dien geest te doen, echter zoo
dat ook anderen bevoegden personen, die
zulk een goed werk verrichten, en dit ver
langen, eeu toelage uit de gemeentekas
kan worden geschonken.
Het Burgerlijk Armbestuur beweert dat
het in zulke gevallen niet kan helpen.
Waarom niet? zonden wij vragen.
Dat bestuur kan toch wel bij zijne be
grooting aan de gemeente Bubsidie voor
zulk een doel verzoeken.
jreenigingen, die armenzorg tot taak
hebben, zitten niet zoo ruim in de midde
len om daarvoor geld toe te staan.
En toch is hulp zoo noodig om menig
arme een beter lichaam to verschaffen, ge
schikt tot werken voor eigen brood.
Yoor de behandeling van on- en min ver-
ogende patiënten zijn er, door de gemeente
bezoldigde, geneesheeren.
j, die vrij op het oog hebben, behoeven
ook dringend hulp.
Moeten zij nu afhangen van de welwil
lendheid der heeren heilgymnasten
Moeten dezen hun hulp voor niets ver-
Er liggen twee portretten voor onB.
Yan een en hetzelfde persoontje, die met
toestemming van de moeder waren vervaar
digd en ter bezichtiging gegeven.
Een twaalfjarig meisje uit de volksklasse,
zooals het eerst was toen bij haar het ge
vaar bestond voor eene ernstige bochel
vorming; en een ander om te toonen hoe
deze na enkele maanden was verbeterd,
dank zij een doelmatige heilgymnaBtische
behandeling.
Wat zou er van dit kind geworden zjjn
als hot niet het voorrecht van tijdige hulp
had gehad?
Tevergeefs vroeg destijds de moeder van
dit meisje om steun bij het Burgerlijk arm
bestuur en van verschillende personen, tot
dat eindelijk de heer B. ten Have hulp
Zoo zijn er meerdere in do maatschappij,
ook in Middelburg en andere plaatsen h
Zeeland.
Tooh worden zjj niet geholpen, met hot
gevolg dat zjj in hun verder leven een
misvormd lichaam hebbeneen bron van
veel ellende, van veel smart, voorwerp van
spot en hoon als zjj veelal zijn. Of zjj
worden ontevreden en gaan allicht over tot
haat jegens de maatsehappjj.
Op het gebied der heilgymnastiek zjjn
wij heel wat vooruitgegaan in de laatste
jaren.
Maar voor de on- en minvermogenden is
de toepassing dier heerlijke middelen tot
verbetering van hun liohameljjken toestand
niet weggelegd.
Voor de behandeling der gewone ziekten,
voor chirurgische behandeling wordon van
gemeentewege maatregelen genomen, maar
voor de toepassing der heilgymnastiek niet.
En toch is hot belang der gemeenschap
ook hierbij betrokken.
Men mocht dit wel eens meer beseffen.
Wie gebrekkig is in de prilste jeugd, lean
hersteld worden, doch bij verzuim wordt hij
of zjj allicht een ballast voor do maatschappij.
In verschillende gemeenten, o.
Gouda, Dordrecht, Arnhem on Haarlom,
begint mon dit in te ziendaar wordt uit
do gemeentekas hulp verleend. Meestal
wordt een jaarljjkscho subsidie gegeven, of
voor eiken on- en minvermogenden patient,
dien een heilgymnast behandelt, dezen eene
toelage geschonken.
In Delft b. v. krijgt hjj per patient flO
per maand, f 5 per halve maand en f2.50
per V» maand of kleiner gedeelte van eene
Wjj herinneren het publiek dat Maan
dag, op de gewone uren, do bespreking plaats
heeft voor do voorstelling, Dinsdag daarop in
den schouwburg te Middelburg te geven
door do koninklijke verecniging Hel Nedcr-
landsch loaned.
Men deed ons deze week mededeeling
van geruchten omtrent verzakkingen bjj of
afkeuring van een baanvak der tramljjn Wal
cheren.
Wjj gaven aan eon inzender nit Vlissingen,
die zich tot tolk van die geruchten maakte,
in ons nommer van Donderdag onder Brief
wisseling reeds te kennen dat bjj die beslist
kon tegenspreken.
Nu eobter aan die pïaatjea reeds openbaar
heid is gegovon, gevoelen wjj ons gedrongen
het volgende mee te deelen, dat ons uit zeer
goede bron. is gemeld;
Op geen enkele plaats zakt of verzakt de baan.
De aannemer moet den, volgens contract te
leveren, ballast in de baan brengen en met
grind dekken.
Aangezien de opleveringatermjjn dez°r dagen
verstreken is en er boeten of kortingen zonden
vallen, wordt door den aannemer met kracht
gewerkt om de baan gereed te krjjgen.
Naar de Arnh. Crt. met zekerheid ver
neemt, heeft de heer mr A. J. Roest, Commis
saris der Koningin in de provincie Zeeland,
tegen 1 Mei zjjn eervol ontslag aangevraagd.
Wjj kunnen dit bericht bevestigen.
it Brouworshavon is aan de re-
georing een adres gezonden, waarop zeer vele in
woners hebben getoekeml en waarin er op wordt
aangedrongen om geen burgemeester voor die
gemeente te benoomon uit de ingezetenen,
doch iemand van oldera, van wion to verwaoh-
ten i», dat by in stand zal houdon wat door
don vorigen burgomocBtor voor do gemeente
gedaan, en die in allo opzichten do welvaart
dior gemeente zal helpen bovordoren het
geen zjj van geen der ingezotonen kunnen
verwachten.
Zulk een standpunt is tegenover beiden
niet te verdedigen.
Er is dus veel te zeggen voor het inwil
ligen van het billijk verzoek van den heer
Ten Have.
Het geldt hierbij een maatschappeljjk be
lang en ook een werk van barmhartigheid
dat niet verwaarloosd mag worden.
Nog eenige tijd en de dienst der tram
Middelburg V lissingen Dom
burg zal een aanvang nemen.
Een heerlijk vooruitzicht I
Die tram zal brengen gemak, leven, be
weging en voordeel aan ons Walcheren,
waarvan zjj een verukkeljjk mooi deel door-
mijdt.
Gemak in de eerste plaats voor zoovelen,
jongelui, die de onderwijs inrichtingen in
Middelburg of Vlissingen bezoeken, of oudo-
die dan op aangename, goedlcoope wijze
zich kannen verplaatsen.
Leven zal zjj bezorgen en beweging door
dat onderling verkeer, door het voorrecht
dat zjj velen zal bieden in den zomer een
uitstapje naar Domburg te maken.
En voordeel zal zjj verschaffen aan de
imeenton, waar zjj stilhoudt en haar
richtingen zjjn gevestigd.
Koudekerke en Domburg zullen daarvan
wel het meest profiteeron.
Zij zal brengen ook op geestelijk gebied
ruimer blik, hetere ideeën.
Al wat het onderling verkeer bevordert,
doet de mensehen anders wordenmet
andere oogen de zaken boschouwenver
drijft de engheid van hunne opvattingen,
doet hen haken naar nieuwe gezichtspunten.
Om dat alles begroeten wjj die tram met
zooveel ingenomenheid.
Wij hooren veel goeds van de netto
inrichting van haar loopend materiaal. Hare
waggons, vervaardigd in hot atelier van
de firma Allan Co. to Rotterdam, moeten
tot rijden nooden; do locomotieven, afkom
stig uit de fabriek Bohemollern te Dussol-
dorf, zien er ook keurig uit.
Nu nog behulpzawm, vriendelijk, flink
personeel
Dan zal men van Walcheren ook kunnen
getuigen dat men daar wol weot hoe een
tram moot ingericht zjjn.
Ook uit het oogpunt van netto, goedo,
geregelde en uitlokkende tramexploitatie,
zal zij wel een voorbeeld geven.
En dat is waarljjk niet' onnoodig
Uit Vlissingen
sohrjjft men ons, ter aanvulling van hetgeen
wjj reeds meldden, omtrent het spoorwegon-
geval, dat daar Vrjjdagoohtend plaats had,
het volgende:
Wat de oorzaak van bet ongeval is, kan
mceiljjk worden uitgemaakt. Vast staat dat
met alle kracht is geremd, maar door de glad
heid van de rails, tengevolge van den regen,
heeft men den trein niet tjjdig genoeg tot
stilstand kannen brengen en is het gevaarte
te ver doorgegleden.
Het poatrjjtuig ia geheel ingedrukt, wat
zeker hieraan is toe te sohrjjven dat dit esn
groote ruimte is zonder afdeelingen. De baga
gewagen en het reatauratie-rytuig hebben veel
minder geleden en de locomotief is vrjjwel
onbeschadigd gebleven.
Behalve de hoofdconduoteur der Duitiche
posteryen O. Didenboien,'* die, zooals gemeld
is, ernstig werd gewond, bekwam een zjjnei
collega's lichte kwetsuren, wat ook het geval
twee remmers, terwyl, dit ie ook reeds
medegedeeld, een beambte van den restauratie-
igen een arm brak.
Zeker onder den indruk van het oogenblik
werd in de eerste berichten, die verspreid zjjn,
het ongeval niet weinig overdreven. Misschien
wbb dit ook een gevolg van de herinnering
aan het ernstig ongeluk in Juni 1899.
Er werd melding gemaakt van een aantal
gekwetsten, terwjjl in waarheid slechts een
persoon werkeljjk ernstige verwondingen be
kwam en een ander een arm brak. De overige
gekwetsten" kwamen er met zeer lichte bles
suren af.
Yan de reizigers verkreeg niemand letsel en
de meeBten zullen van het geheele ongeval
weinig bemerkt hebben.
Verder lazen wjj nog in een deel der bladen
dat men des avonds 8 uur nog druk mot
opruiming bozig was, terwjjl de sporen reeds
zoo tjjdig waren vrygemaakt dat de treinenloop
absoluut geen vertraging ondervond.
De berichtgevers uit Vlissingen deden de
plaats hunner inwoning weer geen dienst door
hot gebeurde te sterk te kleuren.
a
Van daar schrjjft men ons van andere zjjde
dat bet bericht omtrent eene concessie-aan
vrage voor eene electrischo tram van Middel
burg naar Vlissingen langs den ouden Vlis-
on weg eenvoudig oen middel is om
andere plannen togen to werken of do ont
werpers daarvan af te schrikken.
Men meent dan ook dat bot slechts te doen
is om de ooncessio in handen to krjjgen, zonder
do uitvoering ervan direct te willen-
De raad van Kruiningon benoemde
Vrjjdagavotd met algomeeno stommen tot
onderwyzorB aan do oponbaro school te Oost-
djjk mej. M. S. Ba), thans tjjdeljjk aldaar
werkzaameveneens mot algomoone stemmen
tot ontvanger van het groot-armbostuur den
heer N. F. van Dyke aldaar en met 9 van de
10 Btemmen denzelfden heer tot gemeente-ont
vanger, terwjjl de heer Pekelder te Hansweert
1 stem verkreeg. De hser Van Dyke was sedert
de benoeming van den nieuwen burgemeester
reeds in beide betrekkingen tjjdeljjk werkzaam.
In den afgoloopon nacht, ongeveer te half
twee, is te Ne uzon de nieuwo provinciale
stoomboot Westerschetde, gemeord liggende aan
ponton in do buitenhaven, aan de achter
zijde aangevaren door do naar Neuzen beBtemde
stoomboot Federation, waardoor de verschan
sing aan die zjjde vernield werd, en nog
eenige sohade werd toegebracht.
Do meertouwen van de Westerschelde braken
de boot werd op de steenglooiing geschoven,
waarvan zjj hg hoog water is vlot gekomen.
De dionst ondervond eenige vertraging,
hoewel de reserveboot Walcheren nu weor in
dienst is getreden.
De heer Camman, rjj kstuinbouwleoraar,
hield Vrijdagavond in het BociëteitBlokaal te
ardenburg, op verzoek der Mij, tot bevor
dering van Ooft- en Tuinbouw, eene voordracht
over ziekten der fraitboomen, meer in 't bjj-
zonder over schurft en kanker bjj appel- en
pereboomen.
Het ontstaan der ziekten en de oorzaken
werden zeer nauwkeurig aaugegeven en ver
klaard, terwjjl door lichtbeelden genoemde
ziekten werden aangetoond. Op zeer duideljjke
wjjze wees spreker verder op de middelen om
ziekten te voorkomen. Als voorbehoedmid-
noemde hg de groote noodzakelijkheid der
voeding. De wgze van bemesting, het besproeien
met bouillie bordelaise, het witten der boomen
werden als middelen aangegeven om onze
boomen voor ziekten te vrg waren.
In het tweede gedeelte der voordracht liet
de heer Camman eene serie prachtige lioht-
beelden zien, waarbg hg ons menig kgkje
gal in boomgaarden, tuinen en Berres met
allerlei cultures.
Een 60 personen woonden de voordracht bg.
De heer Voraterman van Oyen bracht spreker
den dank der vergadering voor zjjn duideljjke
en leerrgke voordracht, waarmede de aanwezi
gen gaarne instemden.
POSTERIJEN EN TELEGRAPHIB.
Te Sluis werden gedurende 1905 door het
Rgkstelegmalkantoor verzonden 767 en ontvan
gen 837 telegrammen, opgenomen en verder ge
seind 3310, zoodat in 't geheel behandeld zyn
4914 telegrammen.
Door het postkantoor aldaar werden kwitan-
siën verzonden tot een bedrag van f 4993.45'
en ontvangen tot een bedrag van i 138.859.40'.
Verzonden werden postwissels tot een bedrag
van f 169 018-86' en uitbetaald tot oen bedrag
van f 72.793.37.
De inlagen der spaarboekjes bedroegen
166.169.42s on de terugbetalingen f 121.234.52'.
Aan postzegels enz. werd verkooht voor een
bedrag van t 15.390.22.
De geheele geldeljjke verantwoording bedroeg
496.099.58.
Door het hulptelegraalkantoor te Aardenhuig
werden in het vorig jaar behandeld 1583 be-
riohten.
RECHTSZAKEN.
Kantongerecht te Middelburg.
Heden (Zaterdag) zjjn veroordeeld wegens
wederreohteljjk wegbljjven als getuige; R. J.
S., Vlissingen, tot f 10 b. s. 5 d. h.vervoeren
van een dier op noodelooB kwellende wjjze:
I. M., Middelburg, tot f 3 b. s. 2 d. h. j over
treding jachtwetF. B., Oostkapelle, tot f 2
b. s. I d. h. met verbeurdverklaring van het
geweer, bevel tot uitlevering of betaling der
waarde ad f 1 s. 1 d. h., C. d. K., Middel
burg tot 4 d. h. met verbeurdverklaring van
het wild, bevel tot uitlevering of betaling der
waarde ad f 2.50 s. 3 d. h., P. HMiddelburg,
tot 2X7 dagen h., mot verbeurdverklaring
van het geweer, bovel tot uitlevering of beta
ling der waarde ad f 10 s. 3 d. h., door
middel van kunstlicht iemand bijstaan in
opsporen van wild P. K., Domburg,
tct 4 dagen h. overtreding arbeidswet:
P. W., Vlissingen, tot f 5 b. s. 2 d.
b.ovortreding loerpliohtwetL. G., Mid
delburg, H. M. S. wed. J B., Vlissingen, A. K.,
Nieuw- on St JooBland, tot t 2 b. b. 2 d. b.,
L., Vlissingen, tot t 5 b. b. S il U.ryden
met eon vélooipèdo zonder lichtP. M., Mid
delburg, A. L. Jz-, Zoutelande, tot f 1 b. s. 1 d. h.;
■jjden met een middel van vervoer over een
klinkerpadC. S. S., Middelburg, tot f 0 50 b.
s. 1 d. h.zjjn trekhond laten losloopen zonder
muilkorfM. J. V. vr. van J. B., Middelburg,
tot f 1 b. s. 1 d. h.sohrobben en schuren van
