MIDDELRllRGSGHE COURANT,
Maandag-
1 Januari.
Uit Stad en Provincie.
H*. i.
149' Jaargang.
i9«e.
Pry» per
Dcio courant versohjjnt dagelijks, met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
kwartaal, zoowel roor Middolburg als voor allo plaatsen in Nederland franco pp., f 2.
Afzonderlijke nummers kosten 5 cent.
TBEBHOMETEIt EN VEttWACBTISG.
30 Deo. 8 a. vm 38 gr., 12 a. 40 gr., av. 4 n. 39 gr. F. V or wacht: matige N. tot N.O.
wind, afnemende bewolking, dezelfde temperatuur.
Advortentiën20 cant por rogel. Ij) abonnement tooI lager. Geboorte-, dood- an
allo andero familieboriohton en Dankbetnigingen van 17 regels f 1.60; elke rogel moei
20 otnt. Beolamos 40 oont per regel. Groote letters naar de plaats, die ag innemen.
Tot de plaatsing van advortentiën on reolamei, niet afkomstig uit Zeeland, betreffende
Handel, Nijverheid es (Mdwoiea, ia gerechtigd het ai|*am adfcrUattt-Bra A. DB
LA MAR Al., IJ. fssrbargwsl 366, Amsterdam.
Bg deze oonrant behooren twee byvoegsela,
waarvan een Nieuwjaarsdag, Maandag, döB
morgens vroeg zal worden bezorgd.
Des avonds van dien dag versohjjnt de
MiddelburgscJie courant niet.
Middelburg 30 December.
Een veelbewogen jaar.
1 Jan.
29 Febr.
5 Maart.
1 Mei.
12 Juni.
30 Juni.
7 Nov.
t
We zullen one overzicht van do voor
naamste gebeurtenissen van 1905 maar niet
beginnen met een uitvoerige uiteenzetting,
hoe erg het in Rusland geweest is.
Daarover behoeft geen courantenlezer meer
ingelioht te worden.
We laten hieronder echter een staatje
van datums en feiten volgen, dat wel
sprekender is dan het uitvoerigst over
zicht
Bloedige onderdrukking van de
betooging van Gapon,
Moord op grootvorit Sergius.
Manifest van den tsaar, waarbij
deelneming van het volk aan
de wetgeving werd toegezegd,
govolgd door allerlei hervor
mingsbeloften.
Bloedige Meidag in Polen.
Adres der zemBtvo's aan den
tsaar.
Muiterij op de Potemkin in
OdeBsa.
25 Julio.v. Zemstvo-congres in Moskou.
21 Aug. Afkondiging van het decreet,
instellende een Rgksdoema of
volksvertegenwoordiging.
9 Sspt.a.v. Oproer in Kaukaaië, verwoes
ting van Bakoe.
25 Oot. e.v. Spoorwegstaking, gevolgd door
een algemeene staking.
10 Oct. Manifest van den tsaar,
gevend aan de eischen voor
uitbreiding van kiesrecht en
van bevoegdheid van de Rijks-
dooma.
>C-T Nor. e.v. Jodenmoord in Odessa en elders,
k. Contra-revolutie.
Witte minister-president; wei
gering der liberalen om met
hem samen te werken.
Vervulling van allo eisohen der
Finnen.
Krijgswet in Polen.
Nieuwe staking in Petersburg,
die weer wordt opgegeven.
Militair oproer in Sebastopol.
1 Deo. e.v. Staking van post- en telegraaf-
beambten.
19 Deo. e.v. Opstand in de Baltische pro
vincies.
22 Dec. e.v. Nieuwe staking in Ruslandir
Petersburg mislukt en in Moskon
met kracht onderdrukt.
Bij een kalcidosooopachtige afwisseling
van gebonrteniasen als die in Rusland, wordt
onwillekeurig de herinnering aan het voor
afgaande beeld verdrongen door het nieuwe
tafereel. Maar als men dit staatje voor zich
krijgt, dan ziet men eerst welke reusachtige
golven de zee van de Russische maatschappij
in roering hebben gebraoht, toen c
de ijskorst was verbroken waaronder de
,.iJj5*58Ticratie haar zooveel jaren tot een effen
id gehouden.
jn» eerste nummer van 1905 sohreven
«d°r Buitenland over „don groei van
volksbeweging". Toen giste het, en
kraakte het, maar het bleef nog tamelijk
kalm.
4' En nu, na één jaar wie durft nu een
l kwalificatie te geven van den toestand
i Wie durft nu te zeggen, waarheen het zal
leiden? wat er van terecht moet komon?
Men kan slechts constateeïen wat er
beurd is, en al is men nog veel te dichtbij
▼oor een juist oordeel, dit kan toch wel
gezegd, dat het bureauoratisch stelsel
doodwonde heeft gekregen. Zelfs een krach
tige ambtenaar als Witte was niet instaat
iets te doen-
ÏMaar tevens is gebleken de volslagen on-
macht van do intellectneelen, van wie door
velsn de rol werd verwacht van den derden
•tand in de Fransche revolutie. Maar deze
derde stand was economisoh krachtig, en
dat zijn do intellectueeleu in Rusland, de
liberale zemstvo-ledcn on ambtenaars niet.
Hun invloed bleek uiterst klein,- en huu
daadkracht nihil.
Zo hebben moreel de volksbeweging ge-
stound, maar de leiding ging dadelijk uit
hun handen, en het geheele jaar door zijn
bijna alle gebeurtenissen beheerscht door
de arbeidersleiders.
Dat waren de menschon van de daad,
en hnn sloopingswerk is ontzaglijk omvang
rijk geweest. Des te opmerkelijker is het
dat geen enkele persoon onder hen hoog
uitsteekt, als men Gapon uitzondert, die zijn
bekendheid vooral dankt aan bet feit dat
de eerBte was, en die na do beweging
van Januari weinig of geen invloed heeft
uitgeoefend op do gebeurtenissen.
Maar te oordeelen naar de geschiedenis
van de laatste maand, heeft de arbeiders
partij zelf haar eigen herculeskracht ook ge
sloopt, heeft ze zich door de telkens her
haalde stakingen zelf tot uitputting gebracht,
zoodat nu weer de overheid baas is.
Maar wie en wat is die overheid? Is
dat Witte? Of is het de reactionnaire
groep, die naast hem loert op een kans om
de macht in handen te krijgen P Wie
zal het zeggen 1
Zal na dit jaar van arbeidersrevolntie een
jaar komen, beheersoht door de Rijkedoema,
wier bijeenrooping men nu verwacht? Zul
len nu de intellectneelen bun rol kunnen
elon
Men kan slechts een groot vraagteoken
tten achter alles wat op de toekomst
betrekking heeft.
9 Not.
14 Nor.
17 Not.
28 Not.
rustte, en men heeft dadelijk kunnen zien
dat het gebouw van he: Europcescho staats
leven overhelde, ja, nog ergerop 't punt
stond in te Btorton. Torn iedereen nog vol
was van de gruweloi van don oorlog in.
Oost-Azio, is men huiveringwekkend dicht'
bij een Europeeschen oorlog geweest.
Het gevaar is nog bezworen, maar met
veel moeite, en allorwege werkt het en
wringt het nog in de verhouding der groote
mogendheden.
Die gisting is grondoorzaak van de drei
gende gebeurtenissen geweest, want de aan
leiding, de M a r o k k o-kwestie, was, op zich
zelf beschouwd, zeker niet van genoeg be
lang om zulke ver-strekkendo gevolgon te
kunnen hebben. De strijd liep veeleer over
de positie die de mogendheden tegen elkaar
Na de revolutie de oorlog. Het eind
van de eene loopt trouwens p&ralel met het
begin van de andere. D6 geweldige slagen
waarmee de Japanners op de Rassen los
beukten, rameidon tegelijkertijd het Russisch
regeeringsstelsel los in zijn voegen.
De sensationeele berichten van de laatste
maanden zullen wel bij velen de herinnering
aan den oorlog verdrongen hebben, maar
een jaar geleden was iedereen nog in span
ning over het lot van Port Arthur.
En toen dat gevallen was, volgde ieder
met niet geringer spanning de langzame
stijging t°t de reusachtig8te gebeurtenis van
den oorlog: den 10-daag8chon titanenstrijd
bij Moekden in Maart. Toen weer rust, en
weer een stijging der belangstelling, maar
nu ter zee, totdat in Mei bij Tsjoesjimade
vloot van Rodjestvenski letterlijk vernietigd
werd.
Dat waB het einde van een oorlog, ver
schrikkelijk als alle oorlogen, maar nog
erger door de nog nooit gozieno massa'
strijders; en boven alles van veel grooter
skenis dan de oorlogen der afgeloopen
eeuw, omdat het resultaat ervan is een
maohtsverplaatsing, dio misschien de inlei
ding vormt van een nieuwe periode in de
Dnit-rchland voelde zich in zjjn positie
gekwetst door de manier waarop Frankrijk
het in de Marokko-zaak was voorbijgegaan,
on het heeft zich toen tegenover Frankrijk
laten gelden met een kracht, die het zeker
niet zou hebben gebruikt, als Rusland, de
vriend en bondgenoot van Frankrijk, nog
was geweest wat het vóór den oorlog was.
Duitschland hoeft zijn zin gekregen. Del-
cassé werd het slachtoffer en Yon Bülow
werd tot prinB verhoven. En nu wordt
over en weer aan elkaar do schuld gegeven
van 't oproepen van hot oorlogsgevaar.
Er gorden daarvoor aan weerskanten
zóóveel bewijzen aangehaald, dat do tijd
genoot er mot geen mogelijkheid een oor
deel over kan vellen. Men kan nu slochts
constatecren dat men n te Parijs èn te
Berlijn buitengewoon vredelievende verze
keringen geeft, en voert, èat bride lander
probeeren hun positie te verbeteren door
aansluiting te zoeken bij Engeland, ook
alweer een uiting van het zoeken naar een
nieuw staatkundig evenwicht.
Engeland vormt, door zijn nieuw, versterkt
verbond met Japan een macht, waartegen
tor zee althans geen combinatie van
andere mogendhedon is opgewassen, en de
bestaande Europeosohe combinaties, het
drievoudig en het tweevoudig verbond zijn
beiden verzwakt. Dat is in korte woorden
de toestand die het jaar 1905 geschapen
heeft.
Geruststellend is dat niet. Niemand
had durven droomen dat er zoo spoedig
oorlogsgevaar kon dreigen als in Juni het
geval schijnt te zijn geweest, en bezorgd I patroons, dezelfde rots waarop ook do po-
vraagt men zich af of de crisis lang zal ging van minister Möllor schipbreuk leed om
duren. De raad van den Duitschen keizer
om het kruit droog te houden, is niet maar
een los woord geweest. De enorme ver
hooging van de Duitsche vloot uit gaven is
daar het bewijs van.
Vier eeuwen achtereen, van 't eerste
oogenblik dit zjj er kwam, hebben de Euro
peanen in Azië de rol gespeeld van verove
raars, tegen wie geen tegenstand baatte.
Vier eeuwen lang is Azië beschouwd als
het deel der aarde dat de Europeanen kon
den verdoelen als hun bezitting. En nu
is eindelijk een Aziatische mogendheid niet
slechts overwinnaar gebleven tegenover oen
EnropeoBche, ma&T heeft zij zich de eerBte
plaats verzekerd onder de factoren die het
lot van Azie beheerschen.
Natuurlijk zal dat voorbeeld het bi) vele
Aziaten bijna geheel verdwenen zelfvertrou-
de blanken herstellen, en
als men daarvan tot na toe nog weinig
groote gevolgon zag, dan bewijst dit
alleen dat wereldgebeurtenissen tijd behoeven
om door te werken. De voorspelling is
niet gewaagd, dat het gele gevaar nu is
uitgebreid tot een Aziatisch gevaar, zij het
ook niet in den zin van een verovering of
iets dergelijks.
Maar daargelaten de gevolgen, die de oor
log in de verre toekomst zal hebben in Azië,
heeft hij reeds dit jaar grooten invloed uitge
oefend op de algemeene politiek.in
Europa. Hij sloeg oen der pilaren stuk
waarop het politiek evonwiebt in Europa
heid. Het geheele jaar regeerde hij er meti De jonge heeren en de oudere heeren zulle»
oen kabinet, waarop telkens, als de Kamers e'°h zeker het genoegen van Emma Morel in
bijeenkomen, een motie van wantrouwen
wordt afgeschoten, en dat van de gemeente
besturen do belastingen niet kau loskrijgen.
Komen do Kamers bijeen, dan worden zo
dadelijk weer naar huiB gestuurd.
Heel lang kan dat niet meer zoo duren.
Maar wat dan gebeuren zal, is nog een
Voor de rest van de gebeurtenissen kun-
uen wo kort zijn. Het vorenstaande is ook
al meer dan genoeg voor één jaar
Engeland kreeg een nieuw ministerie
Het conservatieve, eigenlijk hot unionisti
sche bewind, dat tien jaar geleden begon
met de groote vlam van een overweldi
gende meerderheid, ging dit jaar uit als
een nachtpitje.
Balfour voelde geen lust om nog een
jaar mot politieko handigheden door hot
Lagerhuis to scharrelen, on ging heen, 'in
de hoop meer kans te hebben als hij bij
de nu te verwachten ontbinding van het
Lagerhuis als aanvaller togen hot liberalo
kabinet optreedt, in bondgenootschap met
Chamberlain, dio echter dezer dagon door
Punch werd geteekond als een sneeuwpop,
smeltend in de stralen vnu do liberalo
zon, en to vergeefs zuchtend om „protectie'
tegen zulk een behandeling.
Ook in Frankrijk ministor-wissoliug.
Het ministorio-Comhos word opgevolgd door
een ministcrio-Rouvior, dat zich voorna
melijk gekenmerkt heeft door een verschui
ving naar rechts. De invloedrijke rol, door
Janrès en de socialisten onder Waldeck
Rousseau en Combos gespeeld, is afgebro
ken. Zij vormen geen deel meer van 't
regeeringeblok.
De scheiding van kerk en staat is een
voldongen feit geworden, maar de kerk
heeft nog niet beslist positie genomen in
deze kwestie.
In Duitschland waren vooral van
belang een aantal groote stakingen, waar
van in het bjjzondor die van de mijnwer
kers in Westphalen en die van de electri-
sche bedrijven in Berlijn grooten indruk
maakten door de prachtige organisatie en de
voorbeeldige houding der stakende arbeiders.
Maar zoowel daar als bij bijna alle andere
stakingen stuitte de beweging af op de steeds
krachtiger geconcentreerde macht van de
Naast al die wereldschokkende gebeurte
nissen zijn er dan nog twee revoluties te
meldendie in Noorwegen, welke geheel
afgewikkeld werd, en die in Hongarije,
welke dit jaar groote vorderingen heeft
gemaakt.
eeuwen lang, een tijdperk bijna
tweemaal zoo lang als ons onafhankelijk
volksbestaan, heeft Noorwegen geen
zelfstandigheid gekend.
Het heeft nu eindelijk ook den band van
personeele unie met Zweden verbroken, den
koning afgezet, en een nieuwen eigen vorBt
i, prins Karei van Denemarken, die,
als een herinnering aan do oude roemrijke
dagen van Noorwegen, zich koning Haakon
heeft genoemd.
In O os t e n r ij k-H o nga r ij e is de
toestand van soortgelijken aard. Ook daar
wil bet eene paard van het tweespan niet
rustig naast het andere loopen. Het
bijt ©n steigert, en wil soms hcelemaal niet
meer loopen; en de bejaarde koetsier, do
oude Franz Jozef, legt ex na on dan wel
de zweep over, maar met het cenig gevolg
dat hot weerbarstige paard nog erger begint
springen.
In hot begin van hot jaar brachten do
gemeene verkiozingon een overweldigende
meerderheid van de oppositie, en van dien
tijd af is er geen geregeld bestuur geweest.
De keizer weigert een ministerie uit die
meerderheid te vormen op grond van haar
programma, voornamelijk omdat hij daarvan
een verzwakking vreest van de positie van
Oostenrijk-nongarijo als groote mogend-
aan do regeering een recht van meespreken
in de groote Kartels te bezorgen.
als we dan eindelijk nog herinneren
dat in België de cloricale regeerings-
partij in wanorde werd gebracht door do
verdeeldheid over de ingediende plannen
tot vergrootiug en versterking van deAnt-
werpsehe haven, een verdeeldheid waaraan
de krasse tusschenkomst van koning Leopold
geen eind heeft kunnen maken, dan
meenen we onzen rondgang langs de voor
naamste gebeurtenissen in het buitenland
te hebben volbracht.
1905 zal een jaartal zjjn, dat later de
joDgens op school ter dege zullen moeten
kennen
Er komt in Januari te Middelbu
op tooneelgebiod iets uitstekends.
Zooals men weet, geeft dan de Kon. Ver-
eeniging Het Nederlandtch Tooneel voor de
af deeling van Het Ned. looneelverbond een voor
stelling en dan zal worden opgevoerd
alleraardigst bljjspel Hofgunst van Thilo von
Trotha, vertaald door de begaafde en
schaafde aotrioe Emma Morel, die daarin de
hoofdrol vervult.
Met haar treden dan op een aantal zeer be
kende personen, o.a. de dames Christine Pool
man, Van Korlaar—Van Dam, RichardBraa-
kensiek, Schwab—Weiman, Wensma—Klaas-
en de heeron Tourniaire, Clous, Ko van
Dgk, Meunier en Verenet.
Het Btuk wordt overal voor volle zalen ge
geven in Arnhem dezer dagen voor de tweede
maal, in Amsterdam herhaaldelijk.
Het is een stuk voor jong en oud.
>Jonge meisjes en jongedames moeten zoo
schrjjlt BöiBing Emma Morel in Hofgunst
bepaald gaan zien; de oudere dames zullen,
haar ziende, haar eigen hopen we blijde
jeugd weer voelen opleven.
Ho/gunst te bewonderen niet ontzeggen".
Men denke dus om Dinsdag 23 Januari.
Een geestig blijspel; uitmuntend spel; Emma
Morel en Tourniaire in aucoesrollen, waarom
been tal van anderen zioh groepeeren keurige
toilettenwat wil men meer
Ofschoon het weer werkelijk niet tot uit
gaan lokte, was de opkomst van het publiek
n het Schuttershof alhier Vrijdagavond, bjj
voorstelling die door den heer N. de la
Mar en z{jn gezelschap gegeven werd, zeer
bevredigend,
In de plaats van hit duettiaten-paar Louis
en Rika Davids, die door ongesteldheid ver
hinderd waren naar hier te komen, trad de
heer Henry Strous op, met aardige comisohe
voordrachten-
De heet Ü6 la Mar gat enkele goede humo
ristische nommere, waaronder do parodie op
de ItaU&ansohe opera en een rooitoerwedBtrjjd
bjjzonder veel succes hadden.
Met r-ijn vrouw samen bracht de heer De la
Mar hot aardige bljjspolletje Een benauwd hal
uurtje uitstekend tot zgu recht, evenals de
klnoht Na het Souper, die in de plaats kwam
van het aangekondigde blgspel Hel consigne is
norken.
Verder zong er ook nog een dame.
Het publiek was in de goede stemming en
de optredenden hadden niet te klagen over
gebrek aan waardeenng,
Door het bestuur van do Verteniging tot
bevordering uati het vreemdelingenverkeer in Wal~
cheren te Middelburg wordt een circulaire
gericht aan de neringdoenden in onze gemeente,
waarin steun wordt gevraagd zoo voor het
maken van reclame als voor de inrichting va»
het nieuwe gebouw aan de Markt.
Wij bopon dat dip uitnoodiging eoa goed,
een ruim onthaal moge vinden.
Pro», blad no 119 bevat eene circulaire
van Ged. Staten van Zeeland betreffende
de uitvoering der motor- en rg wiel wet.
Door de rgksveldwacht alhier is proces
verbaal opgemaakt wegens diets tal van looden
pgpen ten nadoeie van den bewoner van het
buitentje Ooerwater aan den Seissingel, gemeente
Koudekerke, tegen P. C. D. M. en E. de B.,
beiden te Middelburg wonende.
Het zgn twee bg de justitie bekende jongens.
Zjj hebben beiden bekend.
Zooals we eenige dagen geleden meldden,
hadden diezelfde jongens zich ook te Middel-
barg schuldig gemaakt aan het ontvreemden
van een zinken afvoerbuis.
Ijj kon. besluit is ten aanzien van de
bg kon. besluit van 26 Nov. 1902 ingestelde
plaatselijke commissie, welke haren zetel heeft
in de gemeente Vlissingen, met ingang
van 28 December 1905 op daartoe gedaan
verzoek, eervol ontslag verleend aan H. J. van
der Meer als voorzitter en A. Looia als plaats
vervangend voorzitter en benoemd tot voor
zitter J. C. Paap, notaris te Vlissingen, en
tot plaatsvervangend voorzitter W. N. Rottier,
lid van den gemeenteraad te Vlissingen.
Dit berioht is in hoofdzaak reeds opgenomen
onder de Laatste berichten in ons vorig nommer.
In de SlCu van heden maakt de direc
teur-generaal der postergen en telegraphie
bekend, dat door den Minister van watorataat
enz. met ingang van 1 Januari 1906, rgkskan-
toren met radio-telegraphischen dienst zgn
gevestigd te Soheveningen-haven, in het bjj-
telegraafkantoor aldaar en op de Btoomsohepen
Duitschland, Engeland en Nederland van de
Stoomvaartmaatschappij Zeelandte V1 i s-
i n g e n.
Voor meerdere inliohtingen zie men genoem
de St. Cl.
Aan W. Daane, sVniskneeht bjj de schut
slui» te V e e r e, die den dienst met 1 Januari
k. verlaat, is een j&aTljjksch pensioen
toegekend van t 286terwjjl in z(jn plaats is
benoemd H. van de Sande, brugknecht bjj da
Keersluis te Vlissingen.
Te Meliskerke zonden Vrjjdag de
kinderen der christelijke school bg gelegenheid
van hare inwijding onthaald worden.
Dit gaf een vriend van de openbare eohool
aanleiding om den leerlingen daarvan cok een
feestje aan te bieden, wat op denzelfden dag
zon plaats hebben.
De burgemeester weigerde eobter de toe
stemming daartoe omdat, naar hg zeide, het
schoolgebouw met wordt afgestaan voor ver
gaderingen 1
Zoo meldt men ons althans.
Na herhaald verzoek gaf hjj ten slotte toe
stemming.
Het ieestje in de openbaro schoot zou nu
heden plaats hebben.
