MIDDELBURGSCHE COURANT. Donderdag 30 November. Uit Stad en Provincie. IN". 283. 148° Jaargang. 1908. Deie courant verschijnt d a g e 1 ij k b met uitzondering van Zon- en Feestdagen. Prfls per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatgon in Nederland franco pp., ƒ2. Afzonderlijke nummers koBten 5 cent, thermometer en verwachting. 29 Nov. 8 O. vin 43 gr., 12 u. 43 gr., av. 4 n. 43 gr. P. —Verwacht: zwakke tot matige N.O. tot N. wind, bewolkte luoht en ietB kouder temperatuur. Advertentiën20 cent per regel. Bij abonnement veel lager. Geboorte-, dood- an allo andero familioberiohten en Dankbetuigingen van 1—7 regels f 1.50; olke regel mee» 20 cent. Reolames 40 cent'per regel. Groote letters naar de plaats, dio zij innemen. Tot de plaatsing van advertentiën en reclames, niet atkomatig uit Z e e 1 a n d, betrefieade Handel, NJjverheid em Geldwezen, ia uitslnitendggereohtigd het Algemeen Adverientie-Barean A. DM Li HAR is,, RJ, Voorburgwal 386, inuUrdam. Middelburg 29 November. Kameroverzicht. Zitting van DinBdag. Over het onderwjjs en den geneeskundigen dienst in ïndië werd heden bjjna den geheelen dag gedebuteerd. De »tin", die ten slotte aan de orde kwam en waarbjj de heer Van den Bergh (uit Rot terdam) in de Kamer »Vitello" genoemd zjjn Vrjjdag j.l. onderbroken speech over de exploitatie der Bankatin-m)jnen hield, kon niet meer onder den hamer van den voorzitter doorgaan. Morgen zal de Minister op het betoog van den Rotterdamsohen afgevaardigde antwoorden. Het was dus den geheelen dag onderwjjs en geneeskunde, waarbjj natuurlijk de Indische specialiteiten ieder met hun recept kwamen aandragen. De heer Van Kol, als altgd voorstander van chirurgische behandelinguitsnijden van kan kergezwellen de heer Van Deventer meer overhellende tot het regimepappen en nat houden. De denkbeelden van den heer Van Kol op het gebied van het onderwjjs in Indië mag ik als vrgwel algemeen bekend houden. Elk jaar houdt hjj daarover ongeveer dezelfde speech. Eerst moet er voor «volksonderwijs" van den inlander gezorgd worden dan heeft hjj eerst wat aan het >schoolonderwjj«", dat nu sleohts zeer weinig vruchten afwerpt. Daarbij wordt voor den inlander ah heilzaam zeer sterk aan bevolen het «bespieden van de natuur" door middel van «wandelonderwjja". Gezien de groote vaardigheid, waarmede de inlander nu reeds pillen nj. 11 kan klaar maken, wil het ons voorkomen, dat een nog intensiever «bespieden van de natuur" voor den inlander niet preoies noodig is. Maar zóó zjjn specialiteiten nu eenmaal. Altjjd praotisch. De heer Van Deventer voelde meer voor «aohoolonderwjjB", geljjk ook de Minister, die het alle sprekers naar den zin maakte door den heer De Waal Male fijt een vriendelijkheid te zeggen over het onderwjjs der Zendelingen, den heer Van Kol te prjjzen over z{jn «studies" op dit gebied en den heer Van Deventer te verklaren, dat hü het in hoofdzaak met hem eens was. Bjj den «geneeskundigen dienst" kregen wjj den jaarijjkschen speech van den heer Van Kol over de tropische ziekten, waarbjj nu ook de «oaissonziekte" is gekomen, n.l. bjj de duikers der parel vissoherjj. Voorts hield de heer Blooker zjjn maiden speech over tal van verbeteringen, welke bjj den geneeskundigen dienst in Indië konden aangebraoht worden, niet zonder hier en daar te «overdrijven", geljjk de Minister opmerkte, die echter, even welwillend als bg het «onder wijs", èn aan den heer Van Kol èn aan dr Blooker «overweging" van de door hen gegeven wenken toezegde. Dat alles was niet bjjster belangrijk en al deze zaken waren roede meermalen in de Ka mer behandeld. Elk jaar houdt de heer Van Kol zjjn causerie over de griezelige Indische ziekten en geett danrbg precies als een gedi plomeerd dooter het recept, dat het best tegen die ziekten helpt. Zoo vreemd kan de bezoe king niet ejjn, welke een inlander kan over komen, of de heer Van Kol weet er raad op Hg toont hierin groote overeenkomst met den ex-premier, dr Kuyper, die ook zoo gezellig in de Kamer over de geneeskunde en H.H. doc toren kon praten. Als dr Kuyper en dr Van Kol die zaken behandelden was het net alsof men een college in een kliniekzaal bg Heden kwam er echter nog bg dat ook dr Blooker, de afgevaardigde uit Amsterdam, zgn medische lamp aanstak, zoodat de Kamer nu van twee kanten werd voorgelioht. Ea alsof dat nog niet voldoende was, voegde zich hierbg nog de heer De Waal Malefeit. Men zeggenwat kan deze afgevaardigde nu voor bgzonder interessants te zeggen hebben over medische aangelegenheden, want een universeel genie als de heer Van Kol, is de hoer De Waal Malefgt zeker niet. Maar dat kwam zoo. Toen dr Blooker het over de vaccinatie of vaccine had, werd de heer De Waal Malefgt, die bg den spreker een beetje had zitten uit rusten en soeBig voor zioh uit zat te Btaren. als het ware wakker. Hg spitste de oorende doctor had het over de vaccine en derzelver ■ohoone resultaten. Er kwam leven in den anti- revolutionnair. Fluks werd het notitieboekje voor den dag gehaald, een kamerbewaardei werd uitgezonden om «stukken" te 1 toen de dooter geëindigd had, zagen wg zoo waar den heer De Waal Malefgt naar het ■prekersbankje Btappen om de vaccine te bestrgden. Het was den geheelen dag ver velend in de Kamer geweest maar dat kort debat tusschen den heer De Waal Malefgt en dr Blooker was het glanspunt van den dag. Want de anti-vacoineman moest zoowaar hooren, dat niet de resultaten van het^ yacoi- neeren in Indië gering zgn, maar dat de statistieken niet deugen, want dat het voor komt, dat een Inlander wel eens een «rem- plsyant" voor het vaccinatieproces stelt. Groote hilariteit natuurlgk in de Kamer. Maar wat doe je ook in de koude, als je thuis kan blgvenl Het was niet schitterend, dat «getuigen" gen de vaccine van den heer De Waal Malefgt. Morgen voortzetting. tweede kamer. De minister van buitenlandsche zaken deelt het gevoelen van hen, die meenen dat van hem geene inlichtingen zgn te vorderen om trent de omstandiheden, waaronder het aftreden van zgn voorlaatsten ambtsvoorganger heeft plaats gehad. Het is hem overigens overtuigend gebleken, dat hetgeen in een dagblad dien aangaande is medegedeeld, niet afkomstig was m ambtenaren van zgn departement. Het wetsontwerp tot wgziging van de Drank wet zal, wegens de urgentie, nog vóór de staatsbegrooting behandeld worden. Het afdeelingsonderzoek gaf enkelen leden aanleiding tot het reeds bg voorbaat maken enkele opmerkingen met het oog op een latere meer algemeene herziening. betroffen reeds herhnaldelgk gemelde veranderingen, die gewenscht zgn. korte medkdebl.ingbn en vergaderingen. Op de jongste algemeene vergadering van de Vereeniging van Bierhandelaren en Mineraal water/abrikanten werd besproken het bestuurs voorstel om over het al of niet voortbestaan der Vereeniging te beraadslagen. Na mededeeling van het bestuur, betreffen de het aantal leden, dat de Vereeniging nog telt, meenden enkele leden, dat voor het op- der Vereeniging nog geen reden be stond, en dat het bestuur de toekomst te donker inzag. Daarop werd door eenige leden een motie ingediend, en met algemeene Btemmen aange nomen, tot het benoemen van een oommisBie, die de propaganda krachtig ter hand zou ne men en de niet-leden vakgenooten zou trachten te overtuigen van het noodzakelgke van aan sluiting, waar toch zienderoogen het jaarlgks terugkeerende flesschenverlies eer toe- dan af neemt. Op de Maandag ts Utrecht, onder voor zitterschap van den heer dr H. Pinkhof, door de Vereeniging tot bestrijding van het Nieuw Malthusianisme gehouden zevende algemeene vergadering bleek uit het jaarverslag dat zjj ongeveer 750 leden telt. Hun getal bljjft sta tionair. Ter vergadering werd medegedoeld dat de a. s behandeling van de staatsbegrooting strgd tegen het Neo-Malthusianisme te berde zal worden gebracht. Het bestuur werd opgedragen op de beste wjjze den strgd tegen de advertenties voort te zetten. Een vraag, of de Vereeniging een bezoldigd propagandist zal aanstellen, gaf mede aanlei ding tot een langdurige gedachtenwisseling. 't Bestuur zal eerst trachten de leden op te wekken als Bprekera voor de Vereeniging op treden en later, als een geschikte persoon er is, een voorstel doen om een bezoldigd pro pagandist aan te stellen. De volgende vergadering zal te Leiden wor den gehouden. BENOEMINGEN, EN2. Bg kon. besluit: is benoemd tot subet.-off. van justitie bg de arr -rechtbank te 's Hertogeubosoh mr N. J. L. Brantjes, thans auditeur-mil. in het tweede mil. arr-, standplaats 's HertogenboBch en benoemd tot rechter in de arr.-reohtbank te Utrecht mi O. 3. H. Schepel, dool. in de Staatsw thans comm.-griff. der Tweede Kamer, wonende te 'e Gravenhage. De audiënties van de ministers van Buiten- landsohe en Binnen lasdsche Zaken zullen reep. Vrjjdag en Zaterdag niet plaats hebben. West-lndLië. Er is naar men aan het Bbl. meldt Oen werkstaking uitgebroken in den Kolonialen Raad van Cura9ao. Van de 13 leden hebben 6 hun mandaat neergelegd en 4 ''den jGouvernenr, den heer De Jong van Beek en Donk, bericht dat zjj voorloopig bl{jven tot de vacatures zjjn aange vuld. Er zgn dus nog maar 3, die in den Raad wonechen te big ven. Als oorzaak van dit ge zamenlijk ontslagnomen hoort men opgeven: dat de leden verstoord zouden zgn wegens den weinig weiwillenden toon, door den Gouverneur aangeslagen in de stukken tot den Raad ge richt over de invoering eener inkomstenbe lasting. Volgens den berichtgever vindt de houding der heengaande leden onder de burgerg geen goedkeuringmen acht dit geen mannen werk en verwacht dat 'de Gouverneur zioh spoedig zal weten te redden. VolgenB Het Vad. is de opinie der bevolking verdeeld. Er zgn meer grieven tegen den gouverneur dan dat hg wat hoekig en weinig eerbiedig is tegenover de Staten, die een goed deel der bevolking achter zioh weten, waaronder de machtige Roomsche geestelgkheid. Men koestert in hoofdzaak twee grieven tegen den heer Van Beek en Donkdat ha het Roomech bgzonder onderwjjs bemoeilijkt, door zgn poging de eischen aan dat onderwgs sterk op te voeren, en dat hg de schuld draagt van president Castro's vgandschap, die fnuikend is voor den Curnvaoschen handel. Volgens genoemd blad mag de minister van Koloniën zich wel driemaal bedenken voorbg in de aangevangen campagne de z|jde kieat van des gouverneurs tegenstanders. De miliciens, lichting 1905, behoorende tot de 2e ploeg van het blgvend gedeelte, ver trekken morgen (Donderdag) met langdurig verlof tot 80 Maart 1906, om daarna onder de wapenen te worden gehouden tot 28 Juli d. Zg, die door hun getrokken hoog n tot geen der beide ploegen behooren, ver trekken den zelfden dag reeds met groot verlof. Uit Vlissingen. Bchrgft men ons omtrent eene aan het station aldaar waargenomen verzakking. Deze betreft niet het station zelve, maar het plaveisel in de couloirB en de koninklgke wachtkamer. g wordt hersteld door het plaveisel nit te breken en het aanbrengen van draagbulken van gewapend beton, welke aan weerszgden in den mnnr maten en het verzakken moeten tegen- honden. De parketvloer in de koninklgke wachtkamer komt daar dan weer overheen. De ondeizeeboot Luctor et Emtrgo is heden morgen vroeg binnendoor naar Nienwediep vertrokken, begeleid door de sleepboot Jacob De volgende week zullen ter reede van Texel officieele proefnemingen aanvangen. De dagboot Duitschland, van de maatsohappg Zeeland, die, zoobIs in onB vorig nommer ge meld werd, na van hier uitgegaan te zgn, de Wandelaar met defecte machine, de krukpen was gebroken, is blgven liggen, kwam te ongeveer 5.45 onder eigen stoom terug en werd voor de Btad door twee sleepbooten op sleep touw genomen en in de haven gebraoht. Teneinde den dagdienst van Engeland niet te vertragen, vertrok de dagboot Engeland Dinsdag avond om tien uur naar Qaeenboro. Passagiers enz. van de Duitschland gingen 's avonds met nachtboot Wilhelmina over. De ontvauger der dir. belastingen enz. te Noordwelle J. J. Bekaar, is geBteld ter beschikking van den Gouverneur-Generaal van Ned.-Indië, om te worden benoemd tot inspec teur van financiën daar te lande. Dit is reeds gemeld in een deel der oplaag van ons vorig nommer. Omtrent de aanvaring, die Zondag plaats had nabg het Galgendgkje in de Eendracht waarvan in onB nommer van Dinsdag een kort bericht werd opgenomen, wordt nader gemeld dat de aangevaren sohuit die was van sohipper A. van Yessem van St Annaland. De schuit zonk binnen korten tjjd en de uit drie personen bestaande bemanning wist zioh in de roeiboot te bergen. De schuit ligt met volle zeilen op den bodem van de Eendracht en de mast steekt even boven het water uit. De aanvaring had plaats toen de schipper juist het plan had te ankeren en bezig was de lichten naar beneden te halen. Hen som van f 30 en eenige kleedingstukken ;jjn in de diepte verdwenen. De sohuit was niet verzekerd. Omtrent den Belg H. d. V., die, zooals in ons vorig nommer bericht werd, Maandagavond te Koewacht is gearresteerd, meldt men ons nader dat hg verdacht wordt eenigen tjjd ge leden te Neuzen, onder meer, een pak kleeren ontvreemd te hebben. De man, wetende wat hg op zgn kerfstok had, hield zioh eenigen tjjd schuil, ofschoon hg geen vaste woonplaats had; Maandag,to: hg zioh in een herberg bevond, liep hg even wel in den val. In België, voor hem verboden grondgebied, heeft d. V., van beroep smokkelaar, eenige maanden gevangenisstraf voor zgn rekening, wegens diefstal en smokkelhandel. Ook daar heeft hg menigmaal aan den sterken arm weten te ontsnappen. Hg is tbans naar het huis van bewaring te Middelburg overgebracht. In het nu afgeloopen seizoen bedroeg de ainvoer van suikerbieten te OssenisBe ain het zeegat ruim 4000.000 KG. tegen 500.000 KG. het vorig jaar, en te G r a a u w de Paalhaven ruim 9 600.000 KG., tegen 4.000 000 in 1904. Geen wonder dat de losplaats daar veel te klein bleek. e ingelanden van den, onder Z a a m- gelegen, Grooten Z/uujenipolder zullen eerstdaags in buitengewone vergadering worden opgeroepen om te beslissen over een voorstel van het bestuur tot het vervangen der begrin- ding van den Kamperschen weg in dien polder door keibestrating, ter verbetering van den deerlgk slechten toestand waarin die grindweg verkeert. e weg, die ruim 3500 meter lang is, loopt van de sohool in genoemden polder tot don dgb tusschen den Grooten Huissens- en den £Wr<i(?fpolder en is thans bg groote gedeelten onbergd- en onbegaanbaar. Uit Schoon dgke schrgft men ons Dinsdagavond gaven de heer B. Delmonte en mevr. M. Kiehl, beiden van de Nieuwe Ne- derl. Iconeelvereenigirgeen voordrachtavond voor een vrg talrgk opgekomen publiek. In tegenstelling met verleden jaar werden nu slechts luimige stukken gegeven. Oyer 't geheel kweten beiden zioh uitnemend van hunne taak, al hadden velen der aanwe zigen een eenigazina ander programma ge wenscht. Een gezellig bal besloot den avond. In plaats vau Corn» Ross, die bedankt, is door burg. en weth. tot telegrambesteller alhier benoemd W. Kanse. Brakman alhier is benoemd tot brieven besteller te Neuzen. Uit de kade te Sluis is Dinsdag mor gen hot Igk van eene bgna 87jarige vrouw opgehaald. Te Biervliet zgn Dinsdag,zoo meldt men ons, 157 olmen boomen, op de hoeve van den landbouwer Weeds, publiek in 86 koopt geveild. Een der hoornen, meer dan 2 meter in koord, bracht f 83 op. Het totale bedrag was f3200 Nog werden ongeveer 60 canada's verkocht, die ruim f600 besomden. Meer dan 300 boomen zgn dit najaar al verkocht en meer dan 500 boomen moeten nog ipresenteerd worden. In aantal spant deze gemeente van geheel 't land van Cadzand de kroon in dit najaar. gesteld mij. Odink te Kats en mej. Vogel te Breda. Voor het examen wiskunde M. O. is te 'e-Gravenhage geslaagd mej. M. A. S. W. Bontz van den Berg te Apeldoorn. het door de commissie, belast met het van het eind-examen voor de H. B. net 5-jarigen cursus in Zeeland, aan Commissaris der Koningin van genoemde provinoie uitgebrachte verslag komen de vol gende aan - on opmerkingen voor: Wat de Werktuigkunde betreft teekent zg aan dat uit het mondeling examen bleek, hoe vele candidaten geen duidelgke voorstelling hadden van do eenheden, waarmede in de mechanica wordt gewerkt. In den aard der opgaven voor het schriftelijk werk bg Scheikunde, acht zg m«er verschei denheid noodzakelgk geweneoht, terwgl zg het verkieslgker acht uit vier stel onderwerpen Geschiedenis, telkens 1 dan uit twee stellen elk 2 onderworpen te laten kiezen, wgl thans een candidaat b.v. nit de Vaderlandsche Ge schiedenis twee onderworpen uit hetzelfde tgdperk nemen kan, zoodat zgn kennis van het overige niet blgkt. Do commissie acht het verder raadzaam voor Aardrgkskundig werk een heelen morgen of namiddag te besteden, opdat de candidaat, niet door vorig werk vermoeid, frisch kan beginnen. Ten slotte spreekt zg als haar wensch uit, dat de wgze van berekening van de groep- ogfers in het eindexamenreglement zelf worde a op dit gebied meer eenheid te verkrggen. Thans is de wgze van berekening verschillend in de onderscheidene provinciën, tusschen de verschillende subcommissiën eener zelfde commissie, ja tusschen dezelfde subcom missiën in twee opeenvolgende jaren. Tevens wordt nogmaals het verzoek herhaald om bg het verleenen van vrgstolling voor eenig vak, daarvoor het cgfer 7 te stellen, maar dan verder onafhankelgk van andere vakken dierzelfde groep. ÜEGÜTSZAKEN, Arrondissementt-rechtbank te Middelburg. Den 19en December a.s. zal voor rechtbank alhier behandeld worden de i tegen E E. V. D., beklaagd van het schrgven m de bekende dreigbrieven. In deze zaak zullen 7 getuigen worden ge dagvaard. Door M. S., 16 jaar, koopman, geboren en wonende te Goes, thans te Middelburg in hechtenis, is hooger beroep aangeteekend tegen het ten zgnen la9le door de genoemde reoht- bank op tegenspraak gewezen vonnis, waarbg g ter zake van mishandeling, zwaar liohamelgk letsel tengevolge hebbende, is veroordeeld tot óón jaar gevangenisstraf met in mindering brenging der doorgebrachte hechtenis. Vanwege het openbaar ministerie was be- klaagde's veroordeeling tot 9 maanden ge vangenisstraf gevorderd. Voor den Hoogen Raad werd Dinsdag behandeld de zaak van den Amaterdamschen koffiehandelaar V. d. K. Zgn verdediger, mr Van Gigoh, ontwikkelde versohillende cassatiemiddelen. Adv.-generaal mr Noyon zal over 14 dagen oonoluaie nemen. ONDERWIJS. )e heer P. Tuin te Alteveer, gemeente Hoogeveen, die, zooals gemeld is, benoemd werd tot onderwijzer met hoofdakte aai o.l. school te Arnemuiden, heeft voor die benoeming bedankt. Te Utrecht is Dinsdag, zooals toen reeds sen deel der oplaag is gemeld, geslaagd voor het eerste theol. candidaats-examen de heer B. de Ligt van Middelburg. Te 's Gravenhage slaagde Dinsdag voor de akte A middelbaar Fransch de heer A. Ne ter te G o e b. Dit is nog medegedeeld in de tweede editie van ons vorig nommer. Tot onderwijzeres aan de O. L. school te Oosterland is benoemd mej. A. Fluit, thans in gelijke betrekking te Stavenisse. Verder zgn tjjdelgk tot onderwijzeres aan- LETTEREN EN KUNST. Uitvoering van de zangver- een i g i n g Tot Oefening en Uitspanning. Dinsdag 28 November. Kort na het overigden van Joh. Brahms, in 1897, werd door deze Zangvereeniging een avond uitsluitend aan zgn werken gewjjd en de eerste uitvoering in dit seizoen gaf ons wederom een Brahms-programma. Ik had dit gaarie anders saamgesteld gezien. Dat men alleen het eerste deel van de tweede symphonie deed hooren en daardoor het verlangen naar de drie laatste deelen opwekte, zonder deze ons te geven, is wel niet aan te bevelen, maar in dit geval verklaarbaardat ik het Requiem op sen programma liever aantref in gezelschap van de emste Ges tinge dan de nu gezongen lie deren, wil ik daar laten; maar dat de pauze dat oonventionee), noodzakelgk kwaad wordt op den Zondag vóór Paschen in het Concertgebouw te Amsterdam Baoh's Matihüus Passion niet zonder een enkele pauze in haar geheel uitge voerd? Brahms' Requiem scheiden moest, zie dat vond ik bedenkelijk. De tweede Symphonie is van zgn vier sympho- nieën de meest dankbareze is minder diep zinnig dan de dne andere-, ware het nu niet, dat er bjj de keuze van orkestwerken met de samenstelling van het orkest rekening moet gehouden worden, dan zou ik het eerste deel van dit werk met zgn pas toraal-karakter, ongeschikt noemen tot inleiding van een avond, die met het machtig, diep ernstig Requiem wordt besloten. Over dit bezwaar mg heenzettende, verklaar ik echter gaarne dat het orkest een prijzens waardige vertolking er van gat. Wat is deze symphonie een sympathiek werk! Al dadeljjk de dialoog tusschen hoorns en houtblazers; daarop het zangerig-vlooiendo tweede thema der violen, onmiddellijk door de fluit geïmiteerd, en vorvolgons het derde thema, voor het eerst ingezet door de cello's die het meer hadden kunnen zingen -dat alles, hoe geeft het overvloedig materiaal) waaruit dit eerste deel is opgebouwd, ons een bewga van Brahms' edele melodievinding en zgn technisch meesterschap De heer Anton Saenger droeg daarop twee der vjjftien Romancen uit Tieck's Mogelone voor. Meer bariton dan bas, in het bezit van wel een beschaafd maar niet sterk orgaan, voldeed mg deze zanger niet in alle opzichten. Brahms' liederen zjjn van zoo intiemen aard; ze zgn zoo innig gedacht, dat ik voor mjj iemand liever hoor overhellen naar het Benti- menteele, al is dit geen deugd, dan naar het koud-oppervlakkige. Bg den heer Saenger was dit laatste stellig niet bet geval, maar ik miste b. v. in regels als Ewig bin ich dein en Ich will dein Witchter sein een warme uitdrukking. Juist hierom had de heer Cleuver, die de liederen overigens zeer mooi begeleidde, bjj de

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1905 | | pagina 1