MIDDELRURGSCHE COURANT. Dinsdag 21 November. Uit Stad en Provincie. N°. 275. 148° jaargang. 1905. Deze courant verschijnt d a g e 1 ij k b met uitzondering van Zon- en Feestdagen. Prjjs per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in Nederland franco pp., 2. Afzonderlijke nummers kosten 5 cent. THBBHOMBTER EN VERWACHTING. 20 Nov. 8 u. vm 88 gr., 12 n. 40 gr., av. 4 u. 40 gr. F. Verwacht: zwakke tot matige N. tot W. wind, zwaar bewolkte lucht, wellicht buiig weêt en iets zaohter temperatuur. Advertentiën: 20 eont per regel. Bjj abonnement veel lager. Geboorte-, dood- «n alle andera familieberichten en Dankbetuigingen van 1—7 regels 1.50; elke regel moei 20 oant. Reclames 40 oent per regel. Groote letters naar de plaats, die sjj innemen. Tot de plaatsing van advertentiën en reclames, niet afkomstig uit Zeeland, betreffende Handel, Ngverheid en Geldwezen, is uitslaitendggereohtigd het Algsmssn Adfsrtentls*Bnrsan A. DE LA MAB Ac., Hf.*. Voorburgwal *66, Amsterdam. Middelburg 20 November. DB SOCIAAL-DEMOCRATEN EN HET VROUWENKIESRECHT. Dezer dagen had eene eigenaardige confe rentie plaats tussohen de dames M. G. Kramers en S. TilmaSchauff, als afgevaardigden van de Vereeniging voor Vrouwinkiesrecht, en de heeren mr P. J. Troelstra en K. ter Laan, leden der Tweede Kamer. Het Maandblad voor Vrouwenkiesrecht gaf daarvan verslag en voegde daarbjj een aan- teekening. Die bespreking betrof het vrouwenkiesrecht. Genoemde dames deelden den heeren mee dat haar het Sociaal Democratisch voorstel tot Grondwetsherziening niet bevredigde, omdat in de voorgestelde wijziging van art. 80 niets ia opgenomen omtrent het kiesrecht voor de vrouw. Mr Troelstra antwoordde daarop dat hp en zgn collega's Kamerleden het .kiesrecht niet besohouwden als een natuurrecht, waarop ieder aanspraak heeit, maar als een recht dat aan verschillende groepen der bevolking wordt toe gekend, zoodra ze er rgp voor zgn. De arbeidersklasse nu is, zeide mr Troelstra, rjjp voor het kiesrecht, zg organiseert zich op allerlei gebied en oefent grooten invloed uit. Van de vrouwen kan, men dit niet zeggen de vrouwenbeweging kan wat omvang en in vloed betreft, niet in vergelgking komen met de arbeidersbeweging. Daarom mag vrouwen kiesrecht niet op dezelfde wgze in de Grond wet worden vastgelegd als algemeen mannen- kiesrecht. Hierin dacht de geheele Kamerfractie gelgk: ook zou zg niet anders dan algemeen vrouwenkiesrecht willen geven. Als zgn porsoonlgke meening voegde de heer Troelstra er aan toe, dat, als nu onmiddellijk algemeen vrouwenkiesrecht kon worden ver kregen, hg er tegen zon stemmen de vrouwen luisteren te veel naar de geestelijken. Z. i. zonden zg een groote reaotionnaire maoht vormen; zelfs de vrouwenbeweging zou be lemmerd worden door de invoering van vronwenkiesreohtjuist vele vrouwen verklaren zioh tegen de gehuwde onderwgzeres enz. De heer Ter Laan zeide, dat hg deze per- ■oonlgke opvatting niet deeldekon algemeen vrouwenkiesrecht worden verkregen, dan zou hg er voor zgn. Toen een der dames den heer Troelstra op merkte dat zgn standpunt niet consequent was, daar elke opheffing van onrecht den sociaal democraat welkom moest zgn, zag de heei Troelstra, zeggen de dames, zeer ernstig, en zeide op straffen toon, dat een sociaal-demo- oraat, die al zoolang voor zgn zaak had ge werkt, zeli alleen kon beoordeelen wat op zgn standpunt oonsequent was en wat niet. Alge meen mannen- en vrouwenkiesrecht was niet een geheel, vrouwenkiesrecht had in den grooten strgd een ondergeschikte plaats. Het was den heer Troelstra bovendien gevaarlgk vronwenkiesreoht in de Grondwet vast te leggenstaat het in de Grondwet, moet de kieawetgever op de een ot andere manier vronwenkiesreoht geven en dat kan ook een zeer beperkt vrouwenkiesrecht zgn. Aan het slot van haar verBlag zeggen de dames, dat er, wanneer de geheele soo.-dem. kamerfractie er over denkt, als de voorzitter en de secretaris, voor de vrouwen van sociaal-democraten niet veel is te hopen. De redactie van het Maandblad voor Vrouwen kiesrecht nu merkt in een onderschrift op, dat de uitspraak van de heeren Troelstra en Ter Laan haar zeer brutaal klinkt. De sociaal-democra- tische vrouwen weten na wat zg van hunne heerenleiders te waohten hebben. Het geeft ons een gevoel, zegt zg, alsof ze verkooht wor den. In Soppeng zgn de stellingen Saring en Matjappaë op weg naar Lawoe genomen. Onzerzgds gesneuveld een en gewond zes inlandsche militairen. De vgand liet liggen een en veertig jlqodi n en vier gewonden. Lieden van Barroe steunden het verzet in Lawoe. Te Wotoe vond verzet plaats, bg den eiscb om tusschenkomst van den rgksbestunrder. Lid Pabitjara, na tegenstand, met vgt en dertig volgelingen gesneuveld. Onzerzgds twee gewonden. Houding der vorstin en overige leden van den Pabitjara is goed. Dit bericht werd nog opgenomen in een groot deel der oplaag van ons vorig nommer. BENOEMINGEN, ENZ. Bg kon. beslnit is benoemd tot notaris binnen het arr. Bot terdam, ter standplaats Botterdam, G. Vlug, cand.-notaris aldaar; is benoemd bg het pers. van den geneesk. dienst der landm., tot mil.-apoth. 1ste kl. de mil.-apoth. 2de klC. T. Leasden, van dat pers. De audiëntie van den minister van oorlog zal Donderdag a.s. niet plaats hebben. De van Bg kswege te houden openbare examens ter verkrgging van een diploma van hulpkeurmeester van vee en vleesoh in openbare slachthuizen te Boermond en Amsterdam zullen aanvangen reep. Dinsdag 28 dezer des nam. 2 u., en Maandag 4 Dec. des voorm. 10 u. lOHt-Illtlië. Bg het departement van koloniën is het volgend telegram ontvangen. Men verzoekt ons de aandaoht onzer 1 zers er op te vestigen dat vóór eind November, de grond- en de personeele belasting moeten zgn betaald. Na dien tgd wordt tot vervolging overgegaan. Het gebouw in de Lange Delft alhier, waarin vroeger school D was gevestigd en dat thans verhuurd is aan het Israëlitieach kerk bestuur, is door dat bestuur beneden in gebruik genomen. Behalve over een flinke woning voor den concierge, beschikt het kerkbestuur nu over een goede vergaderzaal, waarin een dnetal zeer fraaie antieke zetels onze aandaoht trokken, met een nette wachtkamer. Yerder is een kamer ingericht voor de Israëlietische sohool. Dat lokaal is flink, ruim, licht en goed onder de verf en voorzien van zeer voldoend schoolmeubilair. Zondag werd daar voor 't eerst les gegeven, bg welke gelegenheid de leerlingen werden onthaald. De soiréo-amusante, Zaterdagavond in het Schuttershof alhier gegeven door de Middel- burgsohe voetbal vereeniging Olympia, was druk bezocht. Nadat door den voorzitter, den heer J. M. v. d. Harst Jr., een kort woord van welkom aan de gasten en van dank aan de feestcom missie in 't bgzonder aan haar voorzitter en allen die de Vereeniging steunden was gebracht, waarbg hg tevens herinnerde den bloeienden toestand waarin thans de vereeniging verkeert, werd tot de uitvoering van het gelukkig gekozen programma overge gaan. De verschillende voordrachten werden afgewisseld door gymnastiek en muziek. Zg vielen, blgkens het applaus, zeer in smaak. Een zeer geanimeerd bal, dat tot laat in den nacht de danBlustigen bgeenhield, besloot de soirée. De dameskapel Wtlhelmina nit Ylissingen zorgde voor goede muziek, wat niet weinig bgdroeg tot de gezelligheid van dit goedge slaagde iee3t. Zondag werd in het Rotterdamsch kojfiehuis alhier van wege deMiddelburgschescherm- vereeniging Koningin Wilhelmina een huishou- delgk concours gegeven. Winners waren op langen stok le pr. J. B. Klaassen, 2e E. C. van Deventer, sabel le pr. J. van Langeraad, 2e J. Bosch, korten stok le pr. J. Bosch, 2e W. Houtzager. Bg het 2e bataljon 8e regiment infanterie te Mid delbnrg i9 bevorderd tot Bergeant- majoor instructeur de sergeant Van de Gasteelt van het le bataljon te Bergen op Zoom. j den beer J. Pin de Lange Giststraat alhier, is in den tgd van éen week de som van 186 ontvreemd. De vermoedelgke dader, bg hem in betrek king, is ontslagen, terwgl de zaak in handen der politie is gesteld. Uit Vlissingen schrglt men ons De voorloopige proefnemingen met de door de maatschappg De Schelde vervaardigde on- derzeesche torpedoboot Luctor et Emerge, in de vorige week op de gemeten mgl ter alhier, hadden ten doel het bepalen van de Bnelheid bg verschillend aantal omwentelingen der schroef screw standardisation trials). De door de Marine gestelde snelheden werden overschreden en het besturen der boot onder water, zoowel vertikaal als horizontaal, leverde niet de minBte moeilgkheid op. De verschillende proeftochten, gehouden met Hr Ms pantsersohip 1 romp, waarvan de machine - installatie door dezelfde Maatsohappg is ver vaardigd, zgn tot volle tevredenheid der Marine-Commissie afgeloopen. Bg de vier-uurs volle kracntsproel werd een snelheid behaald van 16,83 knoopen, terwgl 6469 L P. K. werden ontwikkeld; en op de 16-nurs kolenproef, waarbg 2178 I. P. K. ont wikkeld werden, werd een verbruik geconsta teerd van 0,97 K.G. per paardenkracht per uur. Hierin is begrepen het te werk staan van alle hnlpmachines. Het Frysk Selskip Fier fen hüs hield Zon dagavond bg den heer Stofkoper aldaar een •Winterjounenaoht", die naar men ons schrgft vrg talrgk door de leden en vele belangstellenden bezocht was. Door den voorzitter werd in zgn openings woord een krachtig pleidooi geleverd voor het behoud en beoefenen van de Friesche taal; en dat die taal werkelgk door de leden van het gezelschap met lielde beoefend wordt en waard is behouden te blgven, daarvan getuigde menige voordracht in ernst en kortswgl. De jongere leden van het »Selskip" bezorg den een aangename afwisseling door de op voering van een blgspel It pikelfleisvft en het ten gehoore brongen van een zangnummer It heitelan. Dat beide nummers verdienstelgk werden uitgevoerd en zeer in dsn smaak vielen, getuigde de herhaalde toejuiching der aanwezigen. De heer I. P. Willems verraste het »Selskip\ met de aanbieding van een keurig vaandel, voorstellende de Friesche vlag, welk cadeau met dankbaarheid werd aanvaard. Een zeer opgewekt en gezellig bal, waarbg de Friesche dans »8kotze tryo" nommer óen van het programma was, besloot dezen voor alle aanwezigen recht azngenamen >Winter- jounenacht." Zondag ia de eerste voordrachtenavond, vanwege de vereeniging Lust tot Vermaak ge houden. Er was een vrg talrgk publiek, dat zich blgkbaar amuseerde met de voordrachten van deelnemers aan den wedstrgd uit Ant werpen, Yerseke en Vlissingen. Bg den Zondagmiddag aldaar gehouden voetbalwedstrgd tusschen E. M. M. I uit Ylis singen en Victoria I uit Middelburg, won eerstgenoemde vereeniging met 1 —0 doelpunt- Bg de ruBt waa de stand 0—0. den ambaohtslui, die haar restaureerden, ge lastten hiermede op Btaanden voet te eindigen Uit Sas van Gent meldt men onz: Zaterdagavond kwamen twee soheepajagers, elk met een vaartuig jagende, elkander op het kanaal, nabg den »hoek van Papeaohor," tegen De Ign van het schip, naar Neuzen varend, werd ingehaald. Te vlug werd deze eohter weder bggetrokken, met het gevolg dat de janglgn tusschen het roer van het andere vaartuig, een walenschip, bleef haperen. De twee paarden, voor de lgn gespannen, werden hierdoor in het kanaal getrokken. Men trachtte de dieren nog te redden, dooh ze bleken spoorloos verdwenen. Wat bleek nu toen het bewuste walenschip in de OoBtslais alhier schatte De lgken der beide dieren hingen aan het roer zóó vast zat de jaaglgn daar tnssohen bekneld. Zondagoohtend trok men de dieren op het droge. Het waren twee flinke paarden, eigendom der heeren Med&ets en De Clercq, aannemers van de kanaalwerken alhier. Een paardenslachter nit Baasevelde sneed de lichamen onmiddellgk open, en haalde er, op den publieken weg, de ingewanden uit. De dieren waren niet verzekerd. Op verzoek der te Aardenburg be staande arbeidersvereniging Samenwerking hield de heer E. J. Stam, hoofd der openbare school aldaar, Vrgdagavond in het Volkshuis eene lezing over: >Hoe men reist." Een zeer talrgk publiek, meest nit den arbeidenden stand, volgde met aandacht den spreker, die met hartelgk applaus voor zgn moeite werd beloond. Te Goes heefl zich, tot hulp van de reeds bestaande commissie, een oomité van een twintigtal jonge dames van alle gezindten ge vormd, om gelden in te zamelen voor de slachtoffers der Jodenmoorden in Busland. In de jongste raadsvergadering te H o e- dekenskerke werd medegedeeld dat koninklgke goedkeuring was verkregen op het besluit van den raad tot verhooging van de jaarwedden der wethouders. Van Ged. Staten was terug ontvangen de begrooting 1906 met eenige aanmerkingen. Besloten werd aan de gemaakte bedenkingen tegemoet te komen en de begrooting opnieuw ter goedkeuring aan te bieden. Bepaald werd het recht tot heffing van haven laad-, los- en liggeld, evenals het voor gaande jaar, ook weder voor 1906 bg inschrij ving te verpachten. it havengeld voor den beurtschipper op Botterdam werd van i 10 op f 15 gebracht. Tot lid van het burgerlgk armbestuur werd herkozen de heer M. G. Verbeek. Men meldde ons niet wanneer die houden is. Wg verzoeken in 't algemeen den dag er steeds bg te melden en ons de berichten daarvan spoedig te zenden. Voor het vervolg leggen wg ze anders terzjj. Bed. Met ingang van 1 December is de kom mies te water le kl. bg 'a rgks belastingen A. Waard van Bath verplaatst naar Helle- voetsluis. Mr J. G. de Marez Oyens is benoemd tot commissaris vanwege Nederland, om met de door België benoemde commissarissen een onderzoek in te stellen naar den tegenwoor- digen toestand der afwatering van Vlaanderen en een voorstel te doen, hetzg tot wgziging der desbetreffende overeenkomst met België hetzg tot het sluiten eener nieuwe overeen komst, waarbg de afwatering der betrokken landstreek opnieuw wordt geregeld en de belangen van de beide rgken aan den tegen- woordigen toestand worden getoetst, en regeling te ontwerpen van het beheer der in Nederland en België gelegen polders. Hoe dunr in OostelgkZeeuwsob Vlaanderen het hont is, kan hieruit blgben, dat Vrgdagnamiddag te Stoppeldgk 450 Canada- boomen publiek werden verkocht, die volstrekt niet zwaar genoemd kunnen worden, voor den zeer hoogen prgs van ruim t 8000. Een paar jaar geleden waren ze nit de hand te koop, in massa, voor 13.000 franos. Het vóór enkele weken te Overslag onbewoonbaar verklaard hok van den voerman Cb. J. was door den eigenaar weer betrokken hem is nu weer aangezegd door voorzitter en secretaris der gezondheidscommissie zgne ning te verlaten, terwgl deze heeren ti zgn eigen goed van boord halen. Later op den dag was hg tegengekomen G. v. d. B., 37 jaar, stoker te Hansweert, en beiden waren toen met den wagen naar Schiedam gegaan, waar de eerste hunner den wagen voor f 2 ter beleening aanbood. De wagen verhuurder vertrouwde echter de zaak niet, daar de wagen een waarde had van i 40, waarom hg een agent van politie had gewaarsohuwd. Ter zake van verduistering werd veroordee ling gevraagd van den eersten beklaagde tot 6, van den tweeden tot 5 maanden gevangenisstraf. De verdedigers van beiden pleitten vrgspraak. Uitspraak a. s. Zaterdag. De kantonrechter te Ngmegen veroor deelde Zaterdag iemand te Wgohen, wegens het houden van een voor het publiek toegan- kelgk huis van hazardspel, tot 14 dagen hech tenis. De kantonrechter heeft in zgn breed gemotiveerd vonniB overwogen, dat, hoewel beklaagde te goeder trouw heeft gehandeld, een strengt straf op hem, beklaagde, diende te worden toegepast, omdat nit de instructie is gebleken, dat aan verscheiden arme Wgchon- sche ingezetenen, die aan genoemd spel hadden deelgenomen, hun zunr verdiend geld daardoor afhandig werd gemaakt. Te Gapinge (G. Kwerd f 4.59 Oud-Vosmeer f76 geoollecteerd voor de Scholen met den Bgbel. De heer J. du Burck, onderwgzer te Zuid- Soharwoude, vroeger te IJzendgke, die voorkomt het viertal voor hoofd der sohool te Oudeland e, heeft zgne sollicitatie inge trokken. De heer J. O. Fabins, inspecteur bg het lager onderwgs, raadt den onderwgzer, die op 1 Januari 1906 verbonden zal zgn aan een de rgksbgdrage genietende bgzondere sohool, en zioh Bgkspensioen wil verzekeren, om, wan neer hg voornemens is spoedig na 1 Januari a.s. pensioen te vragen, rustig af te wachten. Door burg. en weth. van Amsterdam zgn, op voorstel van den arr.-sohoolopziener, twee onderwgzers aan eene openbare lagere school voor den tgd van een maand geschorst, een op grond van miskenning van het gezag van het hoofd der sohool en het optreden als leider van de oppositie tegen dat hoofd en de andere op grond van miskenning van het gezag van het hoofd der school. RECHTSZAKEN. Arrondissements-rechtbank te Middelburg. Vrgdag 8 December zal voor de openbare terechtzitting dier rechtbank worden behan deld de zaak contra M. de J., 28 jaar, koop man, geboren te Driewegen, wonende te Mid delburg, thans alhier gedetineerd. Hg wordt beklaagd van diefstal van kongnen te Arnemuiden. In deze zaak zullen zes getuigen worden gedagvaard. bevelsohiift dier rechtbank is naar de openbare terechtzitting daarvan verwezen Ph. P. V., oud 38 jaar, gewezen brievengaarder, geboren te Vlissingen, wonende te V e e r e, thans in hechtenis in het hnis van bewaring te Middelburg, ter zake dat hg te Veere: lo. tusschen 13 Juli 1905 en 23 October 1905, ter wgl bg aldaar brievengaarder en derhalve ambtenaar was, opzettelgk gelden tot een gezamenlgk bedrag van ongeveer f 225.78', welke gelden hg in zgne bovengenoemde be diening onder zich had, heeit verduisterd, en 2o. tusschen 26 Juli 1905 en 23 Ootober 1905, opzettelgk gelden tot een gezamenlgk bedrag van ongeveer f 428.02', toebehoorende aan de instelling Bet Godshuis aldaar, althans aan ander dan aan hem, beklaagde, welke hg zgn betrekking van bezoldigd secretaris-pen ningmeester van ovengenoemde instelling en derhalve anders dan door miBdrgf onder zich had, wederrechtelgk zich heeft toegeëigend. Aan den beklaagde is ambtshalve als ver dediger toegevoegd de heer mr F. B. Evers, advocaat te Middelburg. Den 3den October was de 47-jarige M. d. W. stoker te Vlissingen, gekomen bg een wagenverhuurder te Botterdam, een wagen te huur vragende. VoIgenB beklaagde, die Zaterdag voor de Eotterdamsche rechtbank terecht stond, wilde hg daarmede goed van scheepsboord halen, volgens den verhuurder daarmee LETTEREN EN KUNST. |Maurits Samehtini, de leider van het orkest van Frcucati, te Amsterdam, heeit Vrg dag onder zeer veel belangstelling zgn 25jarig jubileum gevierd. Leiden zal vóór Amsterdam Rembrandt's geboortedag herdenkenen wel Zaterdag 14 Juli Dan zal aan het begin van den Witten Singel, weinige schreden van de Weddesteeg waar Bembrandt geboren werd, een eenvoudig monument worden onthuld. De vervaardiging van dit monument in brons, op een eenvoudig granieten voetstuk, is opgedragen aan den Haagschen beeldhouwer Dupuis, wiens ontwerp thans gereed iB. Het stelt Rembrandt voor op rgpen leettgd, ten balven Igve, in zgn werk pak, zooals we dit o. a. kennen uit de be kende teekening in de Albertina. Een kleine baret, even eenvoudig gehouden als zgn klee ding, bedekt het hooid. In een der handen houdt hg de teekenstift. Verder zal in een der huizen in de Wedde steeg, op de plaats waar Rembrandt's geboorte huis Btond, een gedenksteen worden geplaatst en later op feestelgke wgze onthuld. Ten slotte zal een kenrtentoonstelling van Leidsohe meesters, die Rembrandt's invloed ondergingen, worden bgeengebraoht. Te Antwerpen is het bouwen van een nieuw operagebouw aanbesteed. Den laten Februari 1906 zal men beginnen en 31 Maart 1907 moet alles gereed zgn. kerknieuws! De jaarwedde van den te Aardenburg te beroepen predikant is, na het bedanken van den heer A. Soholte te Zntphen, met f 100 ver hoogd en alzoo gebracht op t 1700 met vxge woning en tnin. De predikant bg de Nederd. Herv. ge meente te Vollenhove, D. A. Boss van Charante, is benoemd tot predikant bg de ProteBtantBche gemeente in N.-I. Wekeltjksche opgaaf betreffende de Ned. Herv. kerk. ar: Wgnaldum J. J. Meger te Noordgouwe; Leiden G. Oosthuis te Brakel; Santpoort (coez.) Bax te Venhuizen en naar Hiaure en Bornwerd G. J. G. de Bel, cand Aangenomen naarSerooskerke iW.) door D. Müller, prop.; Barger—Oosterveen door A. C. Klugkist te Midlum bg Harlingen en naar Lippenhuizen door E. T. de Boer te Witmaranm. Bedankt voorOosthuizen door J. W. Poort te De Rgp; Kralingen door H. Schokking te VlaardingenDokkum door H, H. Everts te Ondkerk; Kropswolde door J. T. Huisman te Sohildwolde en voor Aartswoud door E. T. de Boer, cand. Gereformeerde kerken. Beroepen naar: Ambt Vollenhove W. H. Bouwman, cand. en naar Sleeuwgk G. J. D. Aaldera te DuBsen. Aangenomen naar: Harlingon door B. v. d. Werff te Grootegast. Bedankt voor: Enkhuizen door G. Elshov# te Breukelen en voor 'b Gravenmoer door G. J. D. Aaldera te Dossen. Evang. Luthersche kerk. Beroepen naarTiel C. A. Stellweg, prop. Bedankt voorDe Rgp door C. A. Stellweg, prop. VerschitEende Berichten. Zaterdagochtend had te Barendrecht, onder vele blgken van belangstelling, de installatie plaats van den nieuwen burgemeester, den heer Wgkerheld Bisdom. Na hartelgke toespraken van den wethouder en het oudste raadslid, nam de burgemeester het woord. Hg hoopte

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1905 | | pagina 1