MIDDELBURGS!)HE COURANT Donderdag 9 November. Uit Stad en Provincie. Het Tooneel. W. 265. 148° Jaargang. 1905. Dozo conrant verschijnt d a g e 1 ij k s met uitzondering van Zon- en Feestdagen. Prijs per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in Nederland franco pp., 2. Afzonderlijke nummers kosten 5 cent. THERMOMETER EN VERWACHTING. 8 Nov. 8 a. Tm 45 gr., 12 n. 54 gr., av. 4 n. 51 gr. P. —Verwacht: zwakke wind, nevelig wc Sr en iets koudere temperatuur. Advertentiën20 oent per regel. Bij abonnement voel lager. Geboorte-, dood- an alle andere familieboriobten en Dankbetuigingen van 1—7 regels f 1.50; elke rogel mooi 20 oent. Ree lamos 40 oent per regel. Grooto letters naar de plaats, diojzij innemen. Tot de plaatsing van advertentiën en reclames, niet atkomstig uit Zeeland, betreffende Handel, Njjverheid en Geldwezei, is nitsluitendggereohtigd het Alg*m««n AdfertonUt'Barun A. DB LA MAR Al., MJE. Voorburgwal 366, Amitardam. Middelburg 8 November. BENOEMINGEN, EIU. Bjj kon. besluit: is benoemd tot dir. van het post- en tele graafkantoor te Enschedé J P. E. Flörenaes, thans dir. van het telegraafk. te Groningen. De kap.-lnit. t/z. G. O. D. baron van Har- denbroek van Ammerstol wordt geplaatst bjj het dep. van marine en eveneens de luit. t/z le kl. R. J Castendjjk. KORTE MEDE D KELING EN VERGA DE RINGEN. In een Zondag te Rotterdam door den Bond van Vrijzinnige Propaganda- Vereenigingen ge houden vergadering bleek dat de Bond thanB telt 29 vereenigingen met 2234 werkende leden. Aangenomen werd een voorstel tot statuten wijziging, waardoor het mogeljjk zal worden dat voortaan personen (vrjjzinnigen) die den Bond financieel steunen, begunstigers van den Bond kunnen zjjn. Zg kunnen de algemeene vergaderingen bjj wonen, doch hebben geenerlei rechten. Er zal onder de leden van de aangesloten olnbB een prijsvraag worden uitgeschreven over het samenstellen van een propagandablaadje, over een politiok onderwerp op algemeenen vrijzinnigen grondslag. Het bestuur werd verzocht zooveel mogeljjk in alle zwakke districten te trachten eene Veroeniging van Jonge Liberalen te doen op richten. Na langdurige beraadslagingen over een te riohten Bondsorgaan werd besloten aan het bestuur over te laten binnenkort aan de aan gesloten vereenigingen voorstellen te dier zake to doen. De volgende vergadering wordt te Amers foort gehouden. Volgens een in eene huiehoudelgke bijeen komst genomen beslnit was aan minister De Meester het volgende telegram gezonden »De vergadering van den Bond van Vrij zinnige Propagandavereenigingen, te Rotterdam bjjeon, verheugd over het totstandkomen een vrijzinnig bewind, spreekt als haar wensch uit, dat het deze Regeering moge gegeven zgn vele jaren in het belang van ons geheele volk werkzaam te zgn." In den Joop van den dag werd van dien minister, mede namens zgn ambtgenooten, telegrafische dankbetuiging ontvangen. Oost-Indiê. De jongste mail brongt bladen tot en met 11 Oct. In April werd bjj circulaire van hoogerhand den ambtenaren, op straffe van stilstand in promotie, op het hart gedrukt vooral te zorgen voor een beteren aanslag in de bedrijfsbelas ting. Dit gaf het Bat. Nbld. aanleiding er op te w|jzen dat het grootBte deel der ambtenaren daaruit niets anderB zou verstaan dan de be lasting op te drjjven. Togen deze opvatting kwamen eenige den op. En ziet, de zaak is pas een half jaar verder, of de bewjjzen voor onze stelling, schrjjit dit blad nu, >worden reeds geleverd. Zoo o. a. in de Semarang Ct., die meldt dat bjj do amb tenaren, belast met den aanslag in de be drijfsbelasting, een streven merkbaar is om die belasting aanmerkeljjk op te drjjveta. Dit is heelemaal niet de bedoeling der circu laire, dat weten wjj wel. Maar een verhoogde belastinginkomst is de eenige maatBtaf om naleving der oirculaire te controleeren en de ambtenaren zullen wel zorgen dat die oontrole niet ongunstig voor hen uitvalt." Naar het Bat Nbld. uit de meest onverdachte bron verneemt, hebben ook sommige hoofd officieren van de marine, onder wie er zgn, die kort geleden nit Indiè' naar Nederland zgn teruggekeerd, een aanschrijving ontvangen, waarbjj hun op het hart gedrukt wordt, om verandering te brengen in hun optreden tegen over ondergeschikte officieren en schepelingen. Er zgn onder hen aan wier kunde en liefheb berg voor hun vak niet getwgteld wordt, maar die aan boord van het Bchip, waarop zg ge plaatst zgn, een ontevreden en slechten geest verwekken. Hun is medegedeeld, dat de inhoud van de aanBcbrjjving vooralsnog geen verandering zal brengen in de omtrent hen uitgebrachte, gun stig luidende conduite-beoordeeling, doch dat zg ongeschikt voor bevordering zullen worden verklaard, -wanneer zg er niet in slagen, ver andering in hun omgang met minderen te brengen. Waar aan boord alles afhangt van den goeden geest onder het volk, kan er niet genoeg ge daan worden om dien geest te behouden en aan te kweeken. De Dinsdagavond in het /Schuttershof 1 h i e r vanwege het Leger des Heils gehouden meeting, met medewerking van de biosoope- brigade, was bevredigend bezocht. Nadat een inleidend woord was gesproken en eenige toepasselijke liederen waren gezon gen, werden lichtbeelden vertoond, welke o. a. een kjjk gaven op »Het Maatschappelijk werk onder mannen", de «geschiedenis eener zeemans- Een eigenaardig, een vreemd stuk dat Ueber den Wassern van Georg Engel. Geen stuk om mee te dwepen. Maar wel om over te redeneeren en gedaohton te wisselen. Geen enkel figuur in Vergeef ons onze schulden wekt sympathie. En er ligt zooveel duisternis over het geheel, zooveel aanleiding gevend tot twgtelend vra gen, dat wjj Dinsdag avond hoe mooi ook in dat stuk vaak geredeneerd werd geen oogenblik onder den indruk zgn gekomen. Kan het mogeljjk zjjn, zoo vroegen wjj ons af, dat in een dorp aan zee mannen, die daar jaren wonen, zich plotseling laten overvallen door het water en met vrouwen en kinderen verdrinken Waten zg zoo onpraotisch, dat dit gevaar, waarmee zjj dan toch vertrouwd konden zgn, door hen over het hoofd werd gezien? Wjj kunnen ons begrjjpen dat zg ander den indruk van een jong, pas gekomen j kant meewerken aan een middel om dat ge vaar af te wenden. Die jonge man, een jjveraar en dweeper, wilde in geestelijken zin door zgn geloof door zgne prediking een dam opwerpen tegen het liohtzinnig, sleohte leven van zgne meenteleden, waaarvan zgn voorganger ook het slaohtoffer werd, maar tevens door hen een dgk laten maken om het water te keeren. Theorie en praotjjk. Met de bioscope-vertooningen scheen men er ingenomen. Zeer interessant was o. a. de geschiedenis van Moze?, terwjjl De onbeleefde Reisgenoot en de Eenden veel vermaak gaven. Bjj de vertooning van sommige lichtbeelden werden door de brigade eenige liederen gezon gen, die erop toepasselijk waren. Heden ochtend omstreeks half tien is een der lossers aan boord van de aan de Loskaai alhier liggende bark Florazekere W. B., terwjjl hjj in het ruim over de Koebrugbalk liep, daar af gevallen. Hg viel van een hoogte van ongeveer twee meter en bezeerde zich zoo erg dat hjj met een rjjtuig naar het gasthuis alhier moest overgebracht worden. Door de politie alhier is aangehouden zekero P. G., van beroep timmermansknecht, zonder vaBte woon- of verblijfplaats, ter zake van bedelarjj en landlooperg. Hjj is naar het huis van bewaring overge bracht. Uit Bergen op Zoom is door de marechaussee naar hier getransporteerd een hier thuisbehoo- rende minderjarige jongen, R. genaamd. De jongen, die zwervende was, is bjj zgn oudeis teruggebracht. Uit Vliasingen. Morgen (Donderdag) vertrekt de dagboot Nederland, die eenige maanden buiten dienst gesteld is geweest, naar Rotterdam om te dok ken en uitgebreide reparation te ondergaan. Met dit schip zgn thans alle dagbooten van draadlooze telegrafie voorzien. De brigadier der maréchaussee Pape te Sluis wordt met 15 November a. overge plaatst naar Westkapelle. Dinsdagavond is te G o e s op het slot Oostende eene algemeene vergadering gehouden van leden der vereeniging Ijsvermaak. Uit het jaarverslag bleek dat de vereeniging 77 leden telt en dat den vorigen winter bjj gebrek aan voldoende vorst geen jpfeest kon gegeven worden. De financiën verkeerden in goeden toestand. Er was ontvangen f 88.46s en uitgegeven f 14.07', zoodat de rekening een goed slot aanwees van f 74.39. De kas voor het orga- niseeren van een feest voor onvermogende kinderen bedraagt thans f 21.93. De voorziter, de heer S. van der Pejjl, die aan de benrt van aftreding was en gaarne zgn plaats aan een jongere had afgestaan, werd bjj acclamatie herbenoemd en dringend ver- zooht aan te bljjven. In plaats van den heer H. H. Somer, even eens aan de beurt van aftreding, werd de heer C. den Boer als bestuurslid benoemd. Hjj zoowel alB de heer Van der Pejjl namen de benoeming aan. Goedgevonden werd dezen winter, jjs en weer dienende, een gefeest voor de leden te organiseeren, voor zoover over voldoenden steun en genoegzame deelneming kan worden beschikt Door Ged. Staten is, op verzoek van eenige landbouwers te Wemeldinge, besloten tot wederopzegging ontheffing te verleenen van het verbod in 1, voor wat betreft de wegen, welke voorkomen in de liggers der wegen en voetpaden in de gemeenten W e dinge en Kapelle, zoodat die wegen mogen worden bereden met twee aan elkander gekoppelde onbeladen voertuigen, mits alsdan de onderstellen stevig aan elkaar verbonden zgn. Men sohrgft ons uit Z u i d-B e v e 1 a n d Door den Zeeuwschen Werkmansbond worden op het oogenblik pogingen in het werk gesteld om tot een betere regeling en tevens eene billjjke verhooging der loonen van de veldar- beiders en arbeidsters te geraken. Daarom heeft bedoelde Bond zich gewend tot de besturen der landbouwvereenigingen ii Znid-Beveland, met beleefd verzoek op eene vergadering ter sprake te willen brengen: dat de Zeeuwsche Bond van meening is dat het landbouwbedrijf is een der minst loonende bedrjjven; dat, wil de landarbeider aan zgn eerste levensbehoefte voldoen, zgn loon in ver houding tot de tijdsomstandigheden moet ge regeld zjjndat er door de verandering in het Alles goed en wel. Maar wjj kunnen ons niet voorstellen dat in zoo'n gemeente, waar men dagelgks het gevaar van een over- strooming voor oogen ziet, juist zoo'n jong predikant het idee voor zulk een djjk moest opperen; en dat, na een vroegere catastrophe, waarvan de oude dominee vertelde, niet zorgsiuaatregelen waren genomen of althanB de voorzichtigheid in aoht genomen was om ljjf en goed in tjjd van nood te bergen. Zoo stuitten wjj telkens op onwaarscbgn- lgkheden. Yan duisternis tot licht kwamen wg niet. En even Bomber en donker als het op 't tooneel was, bleet de gansche opzet van het stuk voor ons. Toen de nieuw aangelegde dam, waarachter de bewoners van het dorp veilig geweest zou den zgn en die bgna gereed was, doorbrak do overstrooming kwam waren in de pastorie de oud6 dominee Sieuwert, die was afgezet omdat hg zich aan drankmisbruik was te buiten gegaan en voor zgn ambt niet meer geBohikt was, de jonge herder Holm die op het punt stond bevestigd te worden, een visscher, een huishoudster en een jonge vrouw, Stine Kos, wier moeder haar op het slechte pad had gedreven en van wie de nieuwe predikant, als van een melaatsche, zich had afgewend Die moeder is gestorven en Stine wil over hare begrafenis spreken. Maar Holm weigert haar te woord te Btaan. De oude dominee spoort zgn jongen collega tot barmhartigheid en liefde aan, doch deze is niet van gedachten Zgn stgle, dogmatische geloofs- bedrgf, evenveel, ja soms meer, van den werk man of de werkster gevergd wordt, dan is menig lichter en beter bezoldigd bedrgf; dat het gevaar voor ongelukken in het bedrgf grooter is dan vermoed wordt; dat de Bond van meening is dat daarom het dagloon op de navolgende wgze diende gere geld te worden, wilde de veldarbeider eenigs- zins gelgk staan met de overige groopen van werklieden der maatschappgen welvan 1 Jan.—1 Maart f 1.25 voor mannen en f 0 61 voor vrouwen en verder respeotievelgk van 1 Maart—1 Mei f 1.40 en f 0.70, van 1 Mei—1 Juli f 1.60 en f 0.80, van 1 Juli -1 Sept. f 1.75 f 0.90, van 1 Sept.—1 Nov. f 1.60 en f0.80 en van 1 Nov.1 Jan. f 1.25 en f 0.60. De Zeeuwsche Werkmansbond in de verschil lende atdeelingen der landbouwvereenigingen de grootste groepen der werkgevers ziende, welke bg het bedrgf betrokken zgn, vertrouwt dat door deze het belang der arbeiders, als ;gnde een deel van hun eigen belang, met de meeste zorg zal worden voorgestaan. Men sohrgft ons uit St Annaland: Dinsdag voormiddag kwamen ingelanden der polders Oudeland en Annavosdijk, Breedenvliet, Maria en Pluimpot, uitmakende de algemeene watering, weder bgeen tot het bespreken der noodige herstelling aan de zeesluis. Bg de gedeeltelgke ontgraving in Juli dezes jaars, is gebleken dat het metselwerk tusschen de zoete zoute deuren verteerd was, waarom inge landen in hunne destgds gehouden vergadering het besluit namen over te gaan tot geheele vernieuwing der zeesluis van af het buitenfront tot aan de zoete deuren, terwgl het bestuur werd gemachtigd de voorbereidende werkzaam heden daartoe op te dragen aan den heer Kloppert, ingenieur van den provincialen water staat te Zierikzee. Deze kon om verschillende redenen de opdracht niet uitvoeren en men is toen te rade gegaan met den heer De Muralt, ingenieur van Schouwen te Zierikzee. De heer De Muralt was nu ter vergadering tegenwoordig om de door hem voorgestelde werken toe te lichten. Zgn voorstellen hadden een gunstig onthaal en werden met algemeene stemmen goedgekeurd. Het volgend jav nu zal zoo vroeg mogelgk met de werkzaamheden be gonnen worden. Bovendien werd nog besloten een nieuwe Spuisluis te maken en de Spui- boezem uit te baggeren. Een en ander zal een uitgaaf vorderen van ongeveer f 14.000, te vinden uit eene geldleening met jaarlgksche aflossing van minstenB f 500. De opmaking der noodige stukken voor de uitvoering en het toezicht daarop is opgedragen aan het paB opgericht technisch bureau Zeeland te Zierikzee onder direotie van de hoeren De Muralt en Huisman, terwgl de aanbesteding zoo mogelgk zal plaats hebben in Januari a.s. Te Stavenisae trok bg de loting voor de nationale militie de zoon van een sohippei evenals in vorige jaTen zgn vgf oudere broers, i vrg nommer. De van ernstige mishandeling verdaohte Oh. v. d. V. van Koewacht (Moerbeke), die Zondag 15 October jl. aldaar gearresteerd werd en Binds dien tgd te Gent in tieve hechtenis verblgit, heeft Maandag, toon wedar eenige personen als getuigen in die zaak waren opgeroepen, verklaard dat niet hg Ad. R. den gevaarlgken steek heeft toege bracht, maar wel zekere Y., een negentienjarig jongeling van Koewacht, die ook in het gezel schap was. Tot nog toe had V. d. V., naar meedeelde, dit niet willen zeggen. Ia hoeverre het beweren van don verdachte waarheid bevat, zal het vorder onderzoek moeten uitmaken. Ia den toestand van den verwonde R is nog weinig verandering teu goede gekomen. Te Sas van G e nt is Dinsdagavond, toen er met fakkellicht aan de in aanbouw gnde nieuwe brug werd gewerkt, oen monteur de duizelingwekkende hoogte gevallen Hg kwam beneden in het slgk terecht. Aan stonds werd hg in de directiekeet gebracht, waar hg voorloopig verbonden werd. Per brancard vervoerde men den ongelukkige naar zgn logement. Door den raad van Zoutelande is tegen 1 Jan., op haaT verzoek, eervol ontslag verleend aan mej. C. van Seventer, onderwg- zeres aldaar. - Te Breda slaagden Dinsdag voor de akte vrge- en ordeoefeningon der gymnastiek de dames J. Wesdorp te Y e r s e k e en F. Kole Krabbendgke. Als een bewgs hoe groot het gebrek aan onderwgzere is voor de scholen metdenBgbel kan dienen, dat in het laatste nummer van het weekblad De Scholen met den Bijbel niet minder dan 53 onderwgzers en onderwgzerei. sen gevraagd worden. overtuiging belet hem dit. En zelfs als Stine, wien het een helsohe vreugde is met dien man, die haar verafschuwt, onder éen dak in gevaar te verkeeren enzelis met hem te sterven aan zgne voeten zinkt vol berouw, dan nog heeft Holm enkel woord van troost, van bemoediging, van opbeuring, van vergiffenis, m»ar wgst hg haar af met de bewering dat wie als zg met liefde gespoeld heeft, slechts vergiffenis kan vinden door de allerhoogste liefde, die opoffering kent. Ook dit tooneel, dat op zich zelf zeer mooi waB, liet onbevredigd, pakte niet. Hoe kwam eene vrouw als Stine, die voor fijn gevoel zoo weinig vatbaar scheen te zgn die Holm veraohtte, er toe zich plotseling voor hem op de knieën te werpen? Of was reeds haar gestaag zoeken van domi nee Holm een gevolg van den innerlgken drang, om zich te beteren? Een drang die zoo dikwgls bg «zondige" menschen valt waar nemen. Ook hierbg was veel duisters, bleef veel te vragen. Dat zg de redeneering van den jongen dominee niet begreep, lag voor de hand. In het laatste bedrgf doet zg eohter ongo- zoobt die daad van liefde. Het vgftal iB als laatste toevlucht, omdat het water steeds hooger is gestegen, in het kerkje bgeen. De kerkklok wordt geluid om hulp te vragen maar zg komt niet opdagèn. Een leege boot is in het gezicht. Kan die bemaohtigen, dan is er nog kans om zich te redden. Doch hoe dat te doen? Holm wil daartoe te water gaan. Doch Stine verzet zich er tegen. Hg ia at en machteloos. Hg valt flauw en Stine vreest dat hg sterven zal. Zg bidt voor zgn behoud. Ook dat was ons vreemd. Stine zelf doet nu de gewaagde poging om de boot te halen, doch die daad koBt haar het leven. Zg wordt verpletterd tegen de rotsen- En dan eerst komt Holm tot het inzicht van hardheid tegenover haardan gevoelt hg berouw. Voor de vier overlevenden komt oindelgk in stoomboot ter hulp opdagen. Holm's wroeging stggt, vooral na het verwgt van den ouden predikant dat hg een moord gepleegd heeft, door een berouwvolle ziel zonder troostwoord of vergiffenis de eeuwigheid in te zonden. Holm acht zich het priesterkleed on waardig. Maar dan spreekt de oude Sieuwert het woord van vergiffenis«neen, nu eerst kunt waarheid priester zgn, nu ge geleerd hebt dat de mensch een beetje moet vergeven, -n beetje vergeven Men ziet: er zgn in Ueber den Wassern vele mooie gedachten. De liefdergke opvatting van den ouden dominee tegenover het harde, stgle geloof den jongen collega, die, toen bg zelf behoefte had aan lafenis, weigerde van den avondmaals- wgn te drinken, zgn goed geteekend. En het geeft een goed beeld van den strgd op kerkelgk gebied. Liefde, christelgke liefde wat raakt RECHTSZAKEN. Kantongerecht te Goes Maandag zgn veroordeeld wegensovertreding leerplichwetH. v. G., Kortgene, A. M., A. S., Wemeldinge, D. S., Kapelle, ieder tot f 0 50 b. T.'l d. h., S. v. K., Kattendgke, fl. de V., Wolphaartsdgk, G. N's Heerenhoek, J. D., Hoe- dekenskerke, ieder tot I 1 b. s. 1 d. h., C. G., Heinkenszand, tot f 2 b. 8. 2 d. h..; niet be letten dat hond wild opapoort: J. S., Hoede- kenskerke, tot f 2 b. s 2 d. h.in gesloten jachttgd wild vervoeren enz.: J.K.,'sGraven polder, tot f 15 b. en f 5 b. s. 5 en 3 d. h. vissohen zonder acte en vergunning G. C. R., D. L Goes, ieder tot 2 X f 3 b. s. 2 X 2 d. h., allen met verbeurdverklaring straataohenderg: G. D. C., P. M P. C. M, L. K., Yerseke, ieder tot f 3 b. s. 2 d. h.stroopergJ J. K., Hoe- dekenskerke, tot f 2 b. s. 2 d h., B. M. B., Yerseke, tot f3 b. s. 2 d. h., J. L. de K., Yerseke, I. deB., Kruiningen. iedsr tot f 4 b. a. 4 d. h., F. v. S., G. A., 's Heer Arendskerke, ieder tot t 10 b. s. 6 d. h.nachtrumoerH. P. K., Krabbendgke, J. v. Y„ D. C. D., F. S C. de J., Yerseke, ieder tot f 2 b. s. 2 d. h. trekdier onbeheerd laten staanP, S Kapelle, tot f 2 b s. 2 d. h.namen van naohtverblg- vers niet in register aan teekenen: W. J., Yer seke, tot 12 b. a. 1 d. b.loopen op eens anders weilandJ. de J., Borssele, tot i 3 b. i. 2 d. h.vee laten loopen op bezaaiden grond; 1. S., Schore, tot f 5 b. s. 3 d h.sterkedrank toedienen zonder vergunning: M. J. B., Goei, tot f 15 b. s. 10 d. h. Verder wegens het met Bpoortrein reizen zonder behoorlgk plaatabewgsG. K., Rotter dam, f 5 b. s. 3 d. h.vee op spoorweg laten loopenD. S., Kapelle, f 2 b. s. 2 d. h.| vaak in de verdrukking 1 Maar zie de figuur van den ouden dominee was voor ons geen sympathieke. Wat hg zeide klonk braaf, goed, christelgk. Doch bleek bg hem de kracht van zgn geloof Het had hem niet kunnen staande houden hg zelf was diep gezonken. De avonden waren hem te eentonig, het leven onder die bevolking te Steinloch wa« hem eene groote verveling geweest. En hg ging meedoen aan het drinken. Alles begrgpelgk en menschelgk. Maar was dan het geloof niet zgn steun geweeBt en zgi hulp Alweer een groot vraagteeken omtrent de bedoeling van Georg Engel met zgn Ueber den Wcusern. In Heyerman's Allerzielenwaarmee dit Btuk is vergeleken, deed de jonge pastoor Nanssen, met zgn verheven opvatting, nog een daad, ja meer dan een, om van zgn geloof te ge tuigen. Hg stond daar voor ons als een man van kraoht, van moed, van overtuiging. 't Is waar: hg begon pas zgn loopbaan. Dominee Sieuwert was aan het einde ervai. Zgn idealen waren verdwenen. Yan hem hoorden wg veel dat mooi en goed klonk; maar zgn leven was helaaBl geen be zegeling van zgn woorden. Wie zal, wie durft hem eohter veroordeelen om zgn zwakheid? Uit het applaus, dat weerklonk, mee&en wg te mogen opmaken dat het stuk velen voldeed. Het spel was zeer goed.

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1905 | | pagina 1