Oostervraagstuk
bijvoegsel
VA« DB
Zaterdag 21 October 1905, no. 249.
Middelburg 20 October.
Afschaffing van tienden.
Met belangstelling heelt mon zeker vooral
in landbouwkringen uit de onlangs gehouden
troonrede vernomen, dat do nieuwe regeering
«ich voorstelt stappen te doen om te geraken
tot geheels afschaffing van tienden.
Qeheelo atechaffing, dat wil dus zoggen, dat
het aloude recht van tiendheffiog, het recht
op een zeker deel der vruchten van eens anders
land, zal ophouden eon door de Nederlandsche
wet erkende en beschermde vermogensvorm
te zgn.
Ook nu reeds is onze wetgeving er op uit,
dat reoht te doen verdwijnen en waarljjk niet
zonder grond.
Overblijfsel uit oude tgden, toon hut wellicht
niet zoo sohadeljjk werkte, is het met onze
huidige rechtsopvattingen volkomen in strjjd
en staat het vaak eene gezonde ontwikkeling
van heb landbouwbedrijf in den weg.
Zonder eenige vergoeding of inspanning
zijnerzijds tooh, wordt de tiendheffer verrjjkt
door de vermeerderende opbrengst der tiend-
plichtige landen en de eigenaar van deze moet
het gedoogen, dat een ander dan hjj gaat
strijken met een deel der vruchten van zyn
arbeid en vljjt.
Dat daardoor menig eigenaar van zulk land
nalaat het meest voordeelige oi geschikte gewas
te verbouwen, omdat daarvan tiend verschul
digd zou zjjn, of eene wenscheljjke verbetering
van zjjn grond of van zjjn bedrjjf niet onder
neemt, daar hg daarvan toch niet het volle
genot zal hebben, is niet alleen voor hem,
maar ook voor 't algemeen een belangrijke
schade.
Daarom opent dan ook reeds de bestaande
wetgeving aan den tiendplichtige een weg,
om zioh van zjjn last te bevrjjden, door de
afkoopbaarBtelling der tienden volgens de be
palingen der wet van 12 April 1872, Stbl, nr. 25.
Die wet heeft eenige maar toch lang niet
afdoende verbetering gebrachtzeker, Bedert
hare inwerkingtreding zjjn tienden van een
kapitaalawaaTde van meer dan 9 millioen af
gekocht, maar volgens een matige en bjj ge
breke aan volledige gegevens ongetwijfeld te
lage sohatting hebben de thans nog betaande
tiendreohten een kapitaalswaarde van ver over
de 20 millioen gulden.
Verschillende oorzaken hebben een ruimeren
afkoop verhinderd en wel voornamelijk de op
zich zelf wel billpke bepaling, dat bloktiendon
alleen in hun geheel afkoopbaar zjjn, waarbjj
dus medewerking der eigenaars van alle in
het blok gelegen belaste lenden een vereischte
ii en de moeilijkheid, waarin zioh vaak de tiend-
pliohtige bevindt, om het ter voldoening der
afkoopsom bonoodigde kapitaal te verkrjjgen.
Van de bestaande wet is dus in deze geen
radicale verbetering te wachten.
Dat ziet blijkens de troonrede, de tegen
woordige Rsgeering in en dat is ook ingezien
door eene commissie, die, op verzoek van het
Nederlanösch Landbouw-comité, het vraagstuk
der tiendafschaffiog heeft onderzocht en als
resultaat van dat onderzoek een wetsontwerp
met memorie van toelichting en bjjbehoorendc
bescheiden heeft openbaar gemaakt, waaraan
de hier gebrnikte gegevenB ontleend zgn.
Verwacht mag zeker worden, dat de arbeid
dier commissie den grondslag zal vormen van
De huidige stand
2 VAK HET
Dooa
Mr R. FRTJIN.
(b'lot.)
Laat men nu alles aohterwege, wat IuniuB
waaraohgnljjk zelf aan hetgeen hg vernam,
heeft toegevoegd, dan kan men gevoegelijk zeg
gen, dat Cornells de boekbinder, behalve wel
licht enkele bijzonderheden aangaande de door
Coster gebezigde drukinkt, niet anders heeft
betuigd, dan dat zgn vroegere meester Coster
de boekdrukkunst het eerst heeft uitgeoefend,
en dat het bedrjjf een onbepaalden tjjd later te
niet is gegaan door of na den diefstal van
een kneoht Jan. De familieoverlevering, ont
daan van latere bijvoegselen, die 't zjj aan
InninB te wjjten z{jn, 't zjj reeds vroeger er mede
waren vermengd, komt hierop neder, dat
Coster de boekdrukkunst heeft uitgevonden,
dat hem bjj zjjne proeven en later bjj
zfine uitgaven zgn sohoonzoon Thomas
Pieteriz. behulpzaam is geweest, en dat,
nadat de zaak te niet was gegaan, van de let
ters kannen gegoten zgn, die nog bg' een na
zaat van Coster en Thomas Pietersz., nl. Ger-
rit Thomasz., ten tjjde van Iunius te zien
waren.
Ook het berioht, datCoster den»Spieghel onser
behoudenisse" heeft gedrukt, zal Iunius aan de
familieoverleveriog ontleend hebbenimmers
bg betuigt uitdrukkelgk het boek zelf te
hebben gezien. Gerrit ThomaBz. zal het onder
zgne familiestukken hebben bewaard. Inderdaad
rekent men het bovengenoemde boek onder de
oogonaamde Oostariana, evenals rersohillende
de in uitzicht gestelde nieuwe wettelijke maat
regelen tot afschaffing van het tiendreoht, en
het is daarom van belang, de door haar ge
vonden oplossing van het vraagstuk in hoofd
trekken te vermelden.
Voorop dan staat dat iedere op het oogen-
blik van de inwerkingtreding der ontworpen
wet nog bestaande tiendplichtigheid wordt op
geheven en vervangen door een grondrente, te
voldoen aan het ilgk, dat zgnerzgds schadeloos
stelt dengene, wiens reoht van tiendheffiog is
vervallen. Een vast, jaarlgks te voldoen bedrag
treedt dus in de plaats der voormalige wissel
vallige uitkeering en de gewezen tiendhefler
ontvangt een afkoopsom.
Waarom, zoo zal men zeggen, wordt de ver
vangende grondrente niet aan dezen toegekend?
De reden is, dat die grondrente in zeer vele
gevallen zoo gering zal zjjn, dat de innings-
kosten voor oen particulier onevenredig hoog
zouden worden, een bezwaar, dat niet geldt
voor den Staat, die het bedrag der rente op
het aanslsgbillet der grondbelasting wel afzon
derlijk zal vermelden, doch tegeljjk met deze
kan innen.
De nieuwe grondrente zal door betaling van
het vjjf-en-twintigvond van haar bedrag kunnen
afgekooht worden.
Uitvoerig en zorgvuldig zgn voorts in het
ontwerp geregeld de wjjze van vaststelling van
grondrente en schadeloosstelling, een vooral bg
de zoogen. slapende en novale tienden hoogst
moeiljjk onderwerp, en de beslissing der ver
schillende reohtsvragen, die bjj de uitvoering
van den ontworpen maatregel zullen künnen
rjjzen.
Voortreffelijk en vernuftig zgn al die bepa
lingen uiterst gelukkig mag de omzetting in
grondrente genoemd worden en toch is met
dat al nog met de grootste lof aan den arbeid
der commissie gebracht. Die verdient zjj voor
de beginselen, waarop zjj haar ontwerp doet
steunen. Het eerste beginsel is, dat, waar een
vermogensvorm sohadelgk bljjkt te zgn voor
het algemeen welzgn en bestaande maatrege
len, om daaraan een einde te maken, niet
afdoende bevonden worden, het iogrgpen van
den wetgever gerechtvaardigd is en wel niet
enkel zoo, dat hjj zgn steun verleent aan
belanghebbenden om zioh zelf to helpen, maar
zoo noodig ook door zelfstandig en eenzjjdig
regelend optreden. Onaantastbaarheid dus van
eigendomsrechten alleen binnen de grenzen,
door het algemeen belang getrokken, met maai
in dien zin, dat het reoht van den eenling
moet wjjken voor dat der gemeenschap, die
zgn goed voor hare doeleinden noodig heeft
onteigening ten algemeenen nutte doch
ook dan, wanneer de geheele aard en strek
king van een vermogensrecht met de belangen
der gemeensohap in strjjd komt.
Het tweede beginsel zou men kunnen uit
drukken door de stelling, dat opheffing van reoht
gepaard moet gaan met schadevergoeding. Het
is niet de schuld deB tiendheffers, dat zgn
wettig bestaand recht voor het algemeen soha
delgk bljjkt te werken en daarom komt hem
vergoeding toe voor zgn rechts verlies.
Nu op zoo menig gebied de Staat geroepen
wordt in de maatschappelijke- en rechtsver
houdingen in te grjjpen, is het van groot
belang, die twee beginselen door gezagheb
bende mannen te zien gehuldigd.
V. D.
Tiendrecht slaapt, wanneer op den plioh-
tigen grond geen tiendplichtige vruchten wor
den geteeld. Novaal heet tiendrecht, dat eerst
zal ontstaan, als nog met ontgonnen land voor
bebouwing geschikt zal zgn gemaakt.
8£MEiïHb1Ufci*<i, ËWfc
Bjj kon. besluit
is benoemd tot ridder in de orde van Oranje-
Nassau J. A. Steenmeger, dir. van het rijks
opvoedingsgesticht voor jongens De Kruisberg
bjj Doetinohem en benoemd tot dir. der vereen,
gevangenissen te 's Hertogonbosch
is benoemd tot dir. van De Kruisberg bjj
Doetinohem J. C. E. Mullemeiater, thans dir.
edities van het»Dootrinale" vanAlexanderGallns,
welk werk volgens Ianins met dezelfde letter
maar niet door Coster werd gedrukt. Dat zal
Iunius dus niet bg Gerrit Thomasz., maar elderB
gezien hebbendat het met dezelfde letter als
de »Spiegh9r'was gedrukt, zal zgne eigene op
merking zgn, die volkomen juist is, want thans
kent men zelfs vier versohillende uitgaven
van het >Doctrinale", die met dezelfde letter als
de »Spieghel" gedrukt zgn. De conelasie, door
IuniuB getrokken, dat dit boek, omdat het niet
door Gerrit Thomasz. bewaard werd, elders met
de gestolen letters was gedrukt, is daarentegen
natuurljjk waardeloos.
Al de rest der familieoverlevering vindt men
ook in een stamboom, die o. 1559 is opgesteld,
denkeljjk op last van denzeliden Gerrit Tho
masz., van wien Iunius zgne beriohten ontving,
welke stamboom thans op het stadhuis te Haar.
lem bewaard wordt. Voor de familieoverle
vering is de Btamboom, dien Innius heeft ge
zien, beter bron dan de later sohrgvende en
beriohten oompileerende IaniuB zelf; waar dus
tusschen den Btamboom en Iunius verschil
bestaat, zooals ten opziohte van het getal
zoons van Thomas Pietersz verdient de stam
boom de voorkeur.
Daarnaar vond Coster de boekdrukkunst u,
althans bracht hg de eerste print in de
w e r 11, geljjk de aanhef van den stamboom zegt,
in 1446. Of daarmede bedoeld wordt, dat toen
»de Spieghel" werd gedrukt, hoewel er andere
kleinere uitgaven, Eooals Donaten, aan vooraf
gingen, gelgk Zeil als eerste werk van Guten
berg den Bjjbel noemt met voorbjjgang van
wat hg vroeger drukte, iB onzeker; maar het
komt mg niet onwaaraohgnlgk voor. Costers
doohter Lucye of hg nog meer kinderen
had, blgkt niet was gehuwd met Thomas
Pieterz. Diens oudste zoon Pieter, de groot
vader van den meergenoemden Gerrit Thomaiz.,
van het rgksopvoedingsgestioht voor jongens
te Alkmaar
is eervol ontslag verleend aan J. N. van Eek,
als dir. ran hot rgksopvoedingsgestioht voor
jongens Veldsicht te Avereest en daartoe tgd.
benoemd J. C. Duburg, thans eerste-luit. van
den staf der inf., werkzaam aan de cadetten
school te Alkmaar
is benoemd tot vertegenw. der regeering op
het op 20 en 21 dezer te Pargs te houden
internationaal congres der zoogen. Goultes de
Lait J. Graanboom, arts, privaat-docent aan de
gem. universiteit te Amsterdam.
Voor het marine-etablissement.te Soerabaga
wordt gevraagd iemand aan wien het beheer
en toezicht over de gereedschapsmakerg kan
worden opgedragen, die bekend is met de be
handeling van moderne werktuigmachines en
genoegzaam ervaring bezit ten aanzien van de
vervaardiging van gereedsohappen welko
voor bedoelde werktuigen, zooals o. m. in het
marine-etablissement aanwezige draai-, sohaaf-
en fraisbanken, van versohillende constructie
en capaciteit, moeten dienen en welke er
varing tevens insluit die van het gebruik van
den gloeioven, alsmede die van het harden der
gereedsohappen.
Nadere inlichtingen verstrekt de Si. Ct.
no. 246.
De Stel. no 246 bevat het kon. besluit tot
vaststelling van een algemoenen maatregel van
beBtunr, bedoeld in de art. 50 "en 505 der wet
op het notarisambt, waarbg worden aangewe
zen de hoofdplaatsen der arrondissementen,
alwaar Kamers van Toezicht worden gevestigd
en geregeld de wgze van benoeming van uit
de notarissen te kiezen leden en plaatsvervan
gende leden der Kamera, de inriohting dier
Kamers, de wgze van uitoefening der haar op
gedragen werkzaamheden, zoomede het bedrag
der vacatie-gelden en de reis- en verblijf
kosten van de leden.
Ook te Middelburg is een Kamer van
Toezioht gevestigd, welker ressort zioh uit
strekt over Middelburg en Zierikzee. Deze
Kamers vergaderenten minste éénmaal in ieder
kalenderkwartaal en verder telkens wanneer
de voorzitter het noodig oordeelt of ten minste
drie leden dezen daartoe schriftelijk hun ver
langen kenbaar maken-
Nadere inlichtingen verstrekt genoemde Stct.
Oost-LudLië.
Bljjkens een bjj het departement van kolo
niën ontvangen telegram van den gouverneur-
generaal van Nederlandsch-Iadië zgn de zoon
van den ons sedert 1878 vjjandig gezinden Singa
Mangaradja en eenige aan hem verwante hoof
den en bondgenooten bjj de aotie in de To-
balanden gearresteerd en wordt de vervolging
van den priestervorst zelf voortgezet.
Aan de Macoluer-golf (West Nieuw Guinea),
alwaar blijkens de Staatscowant van 15 Sep
tember j 1.. een politiepost door Alfoeren werd
aangevallen en verbrand, is de rust hersteld.
Dit werd reeds gemeld in de tweede editie
van ons vorig nommer.
GOA.
De correspondent van het Rdbl. te Batavia
seinde Donderdag:
De vorst van Gowa heeft na zjjn aanvanke
lijke weigering om zioh te verantwoorden over
zgn houding, zioh goedaohiks onderworpen bjj
de komst der troepen. Alsnog wordt tegenstand
verwacht van den rijksbestierder en zgn aan
hang.
Men zie verder Laatste berichten.
BËCHTSZAKÉN.
Voor het hof te 'a-Gravenhage werd
Donderdag behandeld de zaak van C. K., ond
23 jaaT, stuurman, geboren te Aokendori, die
wegens wederspannigheid door de Middel-
burgBohe rechtbank veroordeeld wa3 tot 4
maanden gevangenisstraf. Bskl., die aange
houden was toen hg uit het huis van bewaring
was ontvluoht, -beweerde niet met opzet zioh
huwde in 1440. Coster was dus in 1446
zeker reeds bjj de 70 jaren, zoo hg dien leef-
ijjd al niet overschreden had.
Ware nu bewezen, dat het berioht van den
stamboom ontwijfelbaar juist is, er ware voor
de Haarlemsche aanspraken veel gewonnen;
immers wanneer Coster in 1446 het eerste
boek heeft gedrnkt, wordt het bericht van de
kroniek van Zeil, dat Gutenberg, wiens eerste
werk, geljjk gezegd,uit. 1447 dateertI0), de kunst
van een Hollandsohen Donaat heeft afgekeken,
volkomen bevestigd. Ongelukkig wordt aan
de betrouwbaarheid van den stamboom getwij
feld, Vroeger prof. Frnin en thans in eenigszins
gewgzigden vorm mr. Enschedé zgn van oor
deel, dat Coster onmogelgk de schoonvader
van Thomas Pietersz. kan zgn geweeBt; hg
moet, meenen zjj, integendeel eene generatie
later gesteld worden en een tjjdgenoot van
dienzelfden Thomas Pietersz. geweest zgn.
De gronden, waarop die bewering steunt,
zgn ontleend aan het voorkomen van Coster
elders. In de theBanriers- en de kerkerekeningen
van Haarlem komt Laurys Janszoon Coster nl.
voor als leveranoier van kaarsen, lantaarns,
olie en zeep van 1441 tot 1447, als leverancier
van wjjn en alB herbergier in 1451 en 1454;
in 1468 wordt hjj gedagvaard naar Den Haag,
m 1474 betaalt hg belasting, in 1475 eene
Vroeger Tijdschrift voor boek- en biblio
theekwezen 1905, blz. 75) heb ik (op grond van
Costerlegende blz. 74) getwjjfeld aan de
authentioiteit van dat jaartalsedert heeft
mg eohter de heer J. D. Rutgers van der Loeff,
bibliothecaris der Haarlemsche bibliotheek, ver
zekerd, dat er geen grond is voor dien twjjiel.
10) Het is mogeljjk, dat er oudere ongeda
teerde drukwerken van Gntenberg bestaan;
daartegenover staat, dat Coster ook vóór »de
Spieghel" andere geschriften, met name Dona
ten, kan hebben gedrukt.
verzet te hebben. Hg wat zgn bezinning kwjjt
geweest. Advocaat-generaal mr Reitsma vorderde
intuBsohen bevestiging van het vonnis quo.
De verdediger, jhr mr van Swinderen, pleitte
vrjjspraak.
In dezelfde zitting werd.behandeld de zaak
van B. P., workman,'door dezelldo reohtbank
veroordeeld tot zes maanden gevangenisstraf
wegens diefstal van vischluiken. Ook in deze
zaak werd bevestiging gevorderd, terwjjl door
mr Goudoever vrgspraak werd gevraagd.
Voor hetzeltde hof werd Donderdag behan
deld de zaak van een 30-jarigen assuradeur
te Sohoveningen, die. getracht had effecten,
die wegens diefstal waren Jroppts (Toppotition,
aan den man te brengen.
Hg had bg iemand, die een Voorschotbank
had, eenige stukken beleend en daarop i 6400
ontvangen. De effecten waren vorkregen door
diefstal, te Brussel, PaTgs en elders gepleegd.
Hg had daarvoor tereohtgestaan voor de
Haagsohe rechtbank, die hem eohter had vrg-
gesprokon.
De bekl., die zeer ongunstig bekend staat, is
reeds in 1898 tot gevangenisstraf veroordeeld
wegens verduistering, vgt maal gepleegd.
Versohillende getuigen werden gehoord, die
voor den bekl. zeer bezwarende verklaringen
aflegden.
De advooaat-generaal toonde aan dat men
hier te doen heeft met een lid eener groote
internationale bende, die er zioh op toelegt
gestolen effecten hier te lande aan den man
te brengen. Hg vorderde vernietiging van het
vonnis der reohtbank en veroordeeling van
beklaagde tot 8 jaar gevangenisstraf.
De verdediger, mr L. W. van Gich te Amster
dam, hield een uitvoerig pleidooi, dat heden
werd voortgezet.
Een talrjjk publiek woonde de zitting bg.
De reohtbank te Utrecht veroordeelde
Donderdag een gehuwde vrouw, dio beklaagd
was een pasgeboren en levend ter wereld ge
komen kind, waarvan een meisje in hare wo
ning was bevallen, van het leven beroofd te
hebben, tot vier jaar gevangenisstraf.
LETTEREN EN K.UNST.
Wg ontvingen den geïllustreerden cata
loguB van de op 24 en 25 dezer in de Brakke
Grond te Amsterdam, onder dircotie van de
he eren C. F. Roos en Co, te veilen antiqui
teiten, afkomstig uit de nalatensohappen van
de hoeren A. Holtzman en Van Baarle van
Romunde.
De verzameling omvat 990 nommers, waar
onder zeer zeldzame zaken voorkomen. Wg
noemen fraaie gebeeldhouwde kasten, antiekr
meubelen, spiegels, lnohters, m Empire en
anderen stgl, gang- en tafeiklokken, fraaie
marmeren beelden, bronzen groepen en kanon
netjes, antiek sugwerk in hont, ivoor en spek
steen, enkele boeken in oude banden, ótageie-
en ander zilverwerk, gebrande glazen, gegra
veerde bokalen, Japansoh, Chineesch en andei
porcelein, Deiflscb, aardige kruikjes, veel
koper- en eemg tinwerk, enkele blaas- en
strgkinstrumenien, zeldzame ethnologisohe
voorwerpen uit Indië, de Congo, enz. De
colleotie is den 21en, 22en of 23en te bezioh
tigen.
De oude Bohildergen dierzelfde nalatenschap
pen komen een week later in veiling.
Het concert, door den heer G. H. G. von
Bruoken Fook te Amsterdam te geven, is vast
gesteld op 23 Oot. a. s. in de kleine zaal van
het Concertgebouw. Aan dit conoert zal ook
mej. Dons Walde, zangeies uit Dresden, hare
medewerking verleenen.
Op de begraafplaats buiten de Groene-
ateeg te Leiden is Donderdagnamiddag, in
tegenwoordigheid van een aantal belangstel
lenden, op plechtige wgze onthuld een een
voudig gedenkteeken op de groeve van wgten
den beroemden kunstkenner en toonkunstenaar
Frans Coenen, den 19en Januari 1904 daar te<
stede op 75 jarigen leeltgd overleden. Het
boete en in 1483 vertrekt hg uit Haarlem. Nu
is het duideljjk, dat iemand, die in 1440 reed
een gehuwden kleinzoon had, zoo hg in 1483
nog geleefd had, meer dan 1L0 jaren ond zou
zgn geworden. Derhalve, zoo heeft men ge-
conoludeerd, iB de stamboom, die in Btrgd is
met de onwraakbare gegevens der stedelgke
rekeningen en registers, vervalsoht.
Dwingend intussehen is deze slotsom niet;
want het staat geenszins vast, dat de LonrenB
CoBter, die in 1441 voorkomt, dezelfde is als
die, welke nog in 1483 leefde. Het is mogelgk,
dat de kaarsemaker van 1441 tot 1447 een
ander ib dan de herbergier van 1451 tot 1454
en weer een ander dan de van 1468 tot 1483
voorkomende burger.
Ja dat althanB de laatste een ander is dan
de herbergier, daarvoor Bohgnt te pleiten het
feit, dat de stedelgke magistraat, die in 1451
en 1454 zgn wgn liet halen en zgne maalig Jen
gaf bg Lonrens Coster, zulks na dien tgd doet
bg Thomas Pietersz., die volgens degenalogie
de sohoonzoon van CoBter wasdit zon doen
vermoeden, dat Coster in 1454 of 1455 over
leden en in zgne zaken door Thomas Pietersz.
opgevolgd was. Intussohen, het iB even goed
mogelgk, dat hg in dat jaar zgne herbergiers
zaak overdeed om zioh met te meer gver op
het boekdrukken te kunnen toeleggen. Daar
voor pleit niet zoozeer het bestaan van Coste-
riana, die na 1458 gedrnkt zgn, want die
uitgaven kunnen ook door Oosters opvolgers
m de drukkerg zgn bezorgd; maar er is voor
de identiteit van den Coster van 1441 en dien
van 1483 een ander getuigenis, dat men vele
jaren als onwraakbaar heeft besohouwd: het
stoelboek van het Kerstmisgilde.
Het Kentmisgildo te Haarlem was eene
vereeniging, gelgk de Middeleeuwen er zoovele
kenden, gestioht met het uitgesproken doel
om zekere kerkelgke diensten gemeensohappe-
monumont is vervaardigd door mej. Th. van
Hall te Amsterdam.
De oude winkel op den hoek van de
Dover-market square te Londen, beroemd ge
worden door Dickens, zal afgobrokon worden,
't Was op den drempel van dit nederig huis
dat David Copper field zich neei zette, toen hg
afgemat was van zgn tochten, blootvoets, door
Londen; in dien winkel kooht bg voor een
p nny brood.
Verschillende Berichten.
De hoer O. W. Gratama, inspecteur van
politie 2e kl. te Amsterdam, is met ingang van
1 Nov. benoemd tothoofdinapeoteur van politie
te Arnhem.
Een sohippersknecht te Middelharnis
maakte zioh zoo driftig op zgn schreiend kind
dat hg het een slag tegen het hoofdje gaf,
zoodat een ernstige eohedelbrenk ontstond
waaraan de kleine, sleohts 6 maanden oud
eenige uren later overleed. De politie heeft
de hand op den man gelegd.
Te 's-Gravonhage hoeft zioh oen zonder
ling geval voorgedaan. Daar ia in het kinder
ziekenhuis een kindje van 4'/i maand overleden,
dat bg onderzoek bleek ernstig aan oen der
voeten verwond to zgn. Hot kind leed aan
ingewandsziekte en de verwonding zou ver
oorzaakt zgn doordien 't voetje 'e naohts ten
gevolge van het woelen van de kleine in aan
raking was gekomen met een warmwaterkruik,
welke omwikkeld in het bedjo zou zgn gelegd.
Een onderzoek ie aanhangig.
Te Hilversum zgn pogingen aangewend
om in een weverg brand te stiohien. Br wer
den met petroleum gedrenkte voorwerpen ge
vonden. Een gewezen arbeider wordt verdaoht
en tegen hem is een bevel tot aanhouding
gegeven. In dezelide gemeente is een villa
geheel uitgebrand; alleen de muren staan nog.
De villa was pas gebouwd en zou de volgende
week botrokken worden.
Een conduoteur der brievenmalen, die
den trein tussohen Enschedé en Zwolle bergdt,
is in heohienis genomen wegens diefstal van
geldswaaide uit een per post verzonden brief.
Reeds herhaaldelgk waren op dat trsjeot
brieven met geldswaarde zoek geraakt Nu
was een brief met een gemerkt bankje van
f 10 verzonden aan een g fiageerd adres in
Harderwgk en die bnet verdween. Daarom
werd een onderzoek ingesteld met het gemelde
gevolg.
Te Finaterwolde is de ontslagen bode
van een waterschap m hechtenis genomen.
Te Hilvarenbeek is een boerdorg mot
den geheelen inboedel door brand vermeld.
Alleen hot vee heeft men met moeite kunnen
redden.
Ongelukken. Bg het station Nieuwe-
sohans is een rangeerder gestruikeld en onder
den trein geraakt. Be de boenen werden hem
afgereden, waarop hg kort daarna overleed.
De hootdooinmissaris van Amsterdam is
bg gelegenQeid van de hondenieutoonstelling
te Dordreoht, waar het werken van en met
politiehonden werd gedemonstreerd, tot de
gevolgtrekking gekomen, dat de hond ale
speurder goede diensten kan bewgzen op het
veld, in de dorpen en in villaeteden, waar in
den laten avond en des naohts openbare weg,
tmnen en parken gewoonlyk te latsn tgu en
das de aanwezigheid van personen op zulke
tjjd-tippen Weinig goeds g -ett te vermoeden.
Waar eohter de loveuswjjte der bevolsing en
bezigheden van hen, die een groote stad
bewonen, meebrengen, dat lang met ic ter,
die zich des avonds laat of des nacni- op
duistere paden bevindt, het kwade beoog', zou
het gebruik van honden de politie taL«oze
malen op een dwaalspoor leiden en het publiek
noodeloos in gevaar brengen.
Gemeentelgke humor. Io het r&ads-
afdeelingaveralag over de Haagsche beg ooting
wordt opgemerkt, dat bg bet plaatsen van
adverteniiön bladen van alle parigen behooren
te worden begum-tigd.
B. en W. antwoordden droo. jee:
Igk te doen verrichten, waaraan dan niet
alleen de uitoefening van w Idadigbeid maar
vooral ook een gemeenscha, pelgke maal yd
eens per jaar veroonden was, welke laatsiein
den Tegel de hoofdzaak voor de gi [Gebroeders
en gildezusters werd. Zoo is het ook in bet
Kerstmisgilde gegaan. Het recht om aan den
jaarlgksohen maaltgd aan te zitten, wub de
voornaamste bevoegdh-id, die het lidmaat
schap van het gilde schonken zoo werd dat
lidmaatschap het stoelrecht, de stoel gehteten.
Het lidmaatschap was erfelgk en ging van
rechtswege bg het overigden van den bezitter
van een stoel op den oudste in den bloode
over; het stoelrecht kon echter ook verkooht
worden.
Yan dat Kerstmisgilde heeft nu Van der
Linde het stoelboek gevonden, een register,
behelzende de namen van de achtereenvolgende
bezitters van elk der 54 stoelen. Dat werk is
eene compilatie, nit de oude bescheiden van
het gilde opgemaakt in 1669 en bygehouden
althans tot 1820. Daarin nu komen als bezit
ters van stoel nr. 29 voor1421 Jan Ooster, 1436
Lourys CoBter bg erfenis, 1484 Frans Thomas
Tnomasz. enz. Hiernit blgkt dus, dat dezelfde
Coster, die in 1436 zgn vader in den stoel
opvolgde, lid van het gilde bleef tot 1483 of
1484, toen hg, gelgk van elders bekend is,
de stad Haarlem verliet. Dezelfde man werd
dus lid van het gilde in 1436, vier jaren vóór
Pieter Thomasz., volgens den stamboom zgn
kleinzoon, huwde, en bleef lid van het gilde
tot 1488.
Dit iB eene onmogelgkheidde stamboom en
het stoelboek waren dus, meende men, met
elkander in strgd, en dan was het niet twg-
leiachtig, welk stak het meeste vertrouwen
verdiendede stamboom was vervaardigd met
het doel Gerrit Thomasz. als afstammeling van
Coster te huldigen en was dus minder be-
