MIDDELBURGSCHE COURANT.
Maandag
9 October.
Uit Stad m Provincie.
N°. 23».
148° Jaargang.
4905.
Doze courant verschijnt d a g e 1 ij k s', mot uitzondering van Zon- on Feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor allo plaatsen in Nederland franco pp., f 2.
Afzonderlijke nummers koBten 5 cent.
THERMOMETER EN VERWACHTING.
7 Oct.8 n. vm. 49 gr., 12n. 51 gr., av. 4 n. 50 gr. F. Verwacht: zwakke tot matige W.
wind, meeat zwaar bewolkte lucht, hoogere temperatuur.
Advertentiën20 cent per regel. Bij abonnement veel lager. Geboorte-, dood- en
alle andere familieberichten on Dankbetuigingen van 17 regels f 1.60; elke regel moer
20 cent, Boolames 40 oentjper regel, Groote letters naar de plaats, die zij innemen.
Tot de plaatsing van advertentiën en reolamea, niet alkomatig uit Zeeland, betredende
Handel, Nijverheid en Geldwezen, is uitsluitend gereohtigd het Algaraaan Advertentie-Bureau
A. DB 1LA MAR Ai., N.S. Voorburgwal 266, Amsterdam.
Bij deze courant behoort een Bijvoegsel,
Middelburg 7 October.
Zeeuwsche Omtrekken.
Het reiesoizoen is weer voorbij.
Met de vacantiekaarten ging het heen.
Op het oogenblik dat wij dit schrijven,
blaast de najaarswind en wrijft men zich
in de handen van de kon.
Wie nu nog op reis gaat voor zijn
plezier, zoekt het niet meer buiten, om
van de heerlijke natuur te genieten, maar
richt zijn schreden naar de groote steden,
om de wintervermakelijkheden bij te wonen
of de museums te bezoeken.
Of hij gaat naar het Zuiden, hunkerend
naar zachter klimaat.
Het is een druk reis-seizoen geweest
dezen zomer.
En ons land genoot daarvan ook de
voordeelen.
Vreemdelingen kwamen er velen, en
Amsterdam werd b. v. overstroomd door
Engelschen en Amerikanen.
Maar wij, Nederlanders, trokken op onze
beurt naar het buitenland om daar ver-
frissching en afleiding te zoeken.
In De Kampioen was zekere H. M. over
dien trek naar elders niet beBt te spreken.
Hij voerde in eene „Reisherinnering"
zijne lezers naar de idyllische, weinig be
treden wouden van „Old Forest", waar zij
heilige rust, nagenoeg ongerepte natuur,
heerlijke bosschen met beekjes en stille
vijvers, vogels en bloemen in den natuur
staat aantroffen, kortom een oord om er
uren en uren te liggen verdroomen in de
varens.
In twintig minuten is men op de fiets
van Old-Clapham aan den ingang van
„Old-Forest". H. M. had daar de vogels
bespied, de meezen en pimpels, de spreeu
wen en boschuilen, de merels en vinken
ook de baldadige eekhoorntjes en de leuke
konijntjes. Dat kan daar, want er is geen
ongewone beweging rondom, er zjjn geen
rustverstoorders.
Het artikeltje ging vergezeld van mooie
platen, die de schoonheid van het landschap
goed deden uitkomen.
„Old-Forest" zal zeker ergens in Enge
land zijn. „The Springs" en andere Engel-
sohe namen zouden dat doen vermoeden.
En toch gelijkt het „landhuis van den
squire" sprekend op Groot- Wurnsborn,
onder den rook van Arnhem gelegen, maar
als vergeten door de naar het buitenland
reizende natuurvrienden.
Zoo gaat het meermalen.
En Zooiand mag zich ook nog wel eens
beklagen over miskenning bij eigen land-
genooten.
De meest dwaze vragen en opvattingen
blijven nog steeds heerschen over onze
provinoie, waarvan zelfs ontwikkelde m
schen zich nog allerlei zonderlinge voor
stellingen maken.
Zoo blijft ons nog altijd de herinnering
bij aan eene jonge dame die ons vroeg of
in Middelburg de huizen aan elkaar waren
gebouwd.
Over de achterlijkheid van ons, Zeeuwen,
„buitenlui" als wij steeds genoemd worden
door bewoners van Amsterdam c.s., zijn zjj
niet uitgepraa t.
Zij zien echter over het hoofd dat zij door
hunne redeneeringen blijk geven van eigen
achterlijkheid wat de kennis van hun land
betreft.
Aardig steekt daarbij wel af het oordeel
van een Amorikaansohe, die dezen zomer onze
stad en hare omgeving bezocht, en nadat
zij in eigen land was teruggekeerd, een
brief schreef vol bewondering over het
sohoone Walcheren en hot schoone Middel
burg mot de modedeoling tevens dat zij
spoedig hoopte terng te komen om hier
weer te genieten van al dat heerlijke.
Maar laat ons toch erkennen dat wij ook
in deze vooruitgaan; dat, dank zij den
samenkomsten, die hier plaats hebbon, ons
land toch meer en meer bekend wordt.
Daar hebt gjj de hier in Juli en Angustus
gehouden algemeene vergadering van de
Broederschap van Candidaat-Notarissen.
Wij lazen er nog eens het slot van het
verslag op na, voorkomende in het Week
blad voor PrivaatrechtNotarisambt én
Registratie van 9 September.
Twintig jaren geleden, den 17en Augus
tus 1885, was die Broederschap de laatste
maal hier vergaderd. Die bijeenkomst was
vrijwel mislukten de slechte indrukken,
toen verkregen, werkten, men weet het,
nog lang na, zelfs tot kort vóór de ver
gadering dit jaar gehouden.
Men beweerde zelf6 dat in Middelburg
geen levende ziel te zien wasen dat
mocht die er zijn zij liefst geen samen
komst hier zag gehouden.
Het was onze stadgenoot, de heer Hosang
die aanspoorde toch herwaarts te komen
en den secretaris der Broederschap ver
zekerde: „Breng dit beweren, dat men te
Middelburg niet op de komst der candida-
ten gesteld is, gerust terug tot de legen
darische verhalen."
Zij kwamen dan ook, die heeren candi-
daat-notariBsenzij genoten, en bij hun
vertrek waren zij een en al lof.
En weer een staaltje van hnn onbekend
heid met Walcheren was zeker wel de ver
rassende indrnk, dien het land op hen
maakte, toen zjj reden over Brigdamme,
St. Laurens, Serooskerke en Oostkapelle
naar Domburg.
,Niet zonder aangename verrassing"
zoo sohreof de algemeene secretaris, de
H. A. F. van der Yen maakten
wij kennis met een ons onbekend, schilder
achtig landschap met vele fraaie buiten
plaatsen, die ons voor don geest terugriepen
den tijd, waarin Poot zijn Akkerleven zong
en opdi'oeg aan Mr Kornelis 's Gravezande
den tijd, waarin men oog on oor had voor
de poësie van het landleven en nog niet
zoo lijdende was aan kleinburgerlijke ar
moede van geest. Het was een heerlijke
tocht. „Wundersohön I", zouden onze ooste
lijke naburen uitroepen."
Zulke uitingen zijn welsprekend.
Zij zijn eene vingerwijzing voor alIeD,
die daartoe eenigszins kunnen meewerken,
om toch vooral aan te Bporen het houden
van vergaderingen in ons midden te be
vorderen.
Dit helpt moe om voor- en veroordeelen
te overwinnenhet bezoek aan Wal
cheren in 't bijzonder, aan Zeeland in 't
gemeen aan te moedigen.
Naast vermeerdering en verbetering der
middelen van vervoer, zooals nu weër de
tram naar Domburg, is er niets heter om
landgenooten herwaarts te trekken.
Als de Vereenigingen tot bevordering van
t Vreemdelingenverkeer in Walcheren
daartoe ook hot hare willen doen, maken
;ij zich opnieuw verdienstelijk.
Tegenover die te Middelburg ver
richten Burg. en Weth. een uitstekende
daad, door den raad voor te stellen haar
eene subsidie van f 300 te verleenen.
Zoo'n uitgaaf brengt ruimschoots hare
rente op. Eu de Voreeniging heeft werke
lijk groote behoefte aan zulk een steun,
wil zij nog meer dan tot heden kunnen
werkzaam zijn voor het doel, dat zij beoogt.
Do gemeenteraad zal zeker dan ook wol
geen bezwaar maken het voorstel van het
dagelijksch bestuur aan te nemen. Deleden
zijn daartoe ten volle gerechtigdook op
hen rast dc plicht, om de pogingen te
steunen van een Vereoniging, die zeer
groote sympathie heeft, omdat zij tracht
velen herwaarts te nooden, wat aan
van neringdoenden voordeeion verschaft,
en de materieoio welvaart van onze stad
bevordert.
De raad van V lissingen nam reeds
sedert oenigo jaren dit standpunt in tegen
over de daar bestaande afdeeling dierVor-
eeniging. Op de begrootingon komt in don
laatsten tijd met hetzelfde doel een post
van f 100 voor.
De Voreeniging maakt echter o
groote zeldzaamheid daarvan niet steeds
gebruik. Alleen wanneer zij aan het gold
behoefte heeft, beschikte zij daarover,
geheel of gedeeltelijk.
En beschouwen wij nu nog oven de
kwestie van het standpunt, waarop wij ons
plaatsten bij den aanvang van onzen „Om
trek": vermeerdering der kennis omtrent
onze provincie ondor eigen landgenooten,
dan zonden wij willen vragenis het niet
gewenscht dat diezelfde Vereoniging ook
traent aan te moedigen het doen van uit
stapjes van schoolkinderen herwaarts.
Van Middelburg en andere plaatsen in
Zeeland ging de jeugd wel naar Rotterdam.
Omgekeerd zon het goed zjjn ak do kin
deren uit Holland of andere provinciën ons
gewest eens bezochten.
Bevoland en Walcheren zullen daarvoor
wel het eerst in aanmerking komen omdat
zij door de spoorlijn het gomakkelijkst te
bereiken zijn.
Maar dat wil niet zeggen dat ook in
Schouwen en elders in onze provincie niet
veel schoons te zien is en nuttige kennis op
te doen.
Bij de Staatscourant van Donderdag
waren gevoegd de statuten van de Vis-
schersvereeniging onder de zinspreuk Helpt
elkander te T h o 1 e n.
Doel en strekking (laarvan deelden wij
ee.
Bijzonder trokken ons daarin aan het
steunen van weduwen en weezen van vis-
schers, alsmede het helpen van minver
mogende zieke visschersen het verschaf
fen van steun bij eventneele schade aan
vaartuigen of vischtnig, veroorzaakt bui-
schuld van den eigenaar of den
visscher.
Dat de Vereeniging verder de belangen
van de visscherij in 't algemeen en die
van de oester- en mosselvisscherjj wil be
hartigen, is zeker ook van niet gering be
lang, maar waar het steun verleenen als
eerste en hoofddoel wordt aangegeven, daar
meenen wij ons gerechtigd op een vroeger
geopperd idee nog eens terug te komeu.
Het was in 1903, toen den llon Sep
tember de treurige ramp der Arnemuidsche
visschers plaats had gehad, dat wij aan
drongen op het stichten van een bljjvend
fonds om in dagen van rouw en ellendein
de behoeften van weduwen en weezon te
voorzien.
Met instemming werd dit idee door velon
groet. Maar aan do uitvoering waren
bezwaren verbonden.
Zij zou zeide men afstuiten op do
onmacht van de visschers zeiven, wier ver
diensten niet toolaten een bijdrage voor zulk
fonds te verleenen en allerminst om
zich tegen schade te verzekeren.
Over andere bezwaren zwijgen wij liefst.
Over onwil willen wij zelfs niet Bpreken.
In Arnemuiden heeft vroeger zulk eon
fonds bestaan, maar dit werd ongeveer vier
jaren geleden opgeheven. De aanwezige
gelden, f 2000, werden destijds onder
de leden verdeeld.
In de dagen dat een voorstel daartoe
was gedaan on met bijna algemeene stem-
aangenomen, warea het moeielijke tijden
voor de visschers in die gemeenteer
heerschte gebrek.
Toch blijft zoo'n besluit altijd te betreu-
n. En dat zou niet zoo gemakkelijk of
liever in 't geheel niet genomen kunnen
worden, wanneer men eene algemeene, eene
over ganBch Zeeland of oen deel van Neder
land werkende vereeniging had.
In Veere heeft men ook pogingen aan
wend om zulk een fonds op te richten.
In den laatsten tijd vernamen wij daarvan
weinig of niets.
Nu komt ochter Tholen mot zjjne vis-
schersveroeniging, in den geest zooals wij
die reeds meermalen aangaven.
Volgens de statuten lijkt zij ons practisch
en in elk geval nuttig.
De contributie ïb geringminstens fl.
Men kan dus desverkiezende meer geven
wat op den weg van bemiddelde voorstan-
dors ligt.
Wij maken uit de statuten op dat die
Vereeniging haar nuttigen werkkring niot
alleen wil bepalen tot Tholen.
Uitbreiding daarvan over gansch Zeeland
zou heilzaam kunnen werken.
Als men in Arnemuiden, in Veere, in
Yorseke, in Philippine zich cons aansloot
bij Tholen en de voreeniging Helpt elkander
zich met de hoofdmannen daar of met
besturen van in die gemeenten bestaande
vereenigingen van gelijke strekking in
contact stelde, dan zou er een groote ver
eeniging kunnen ontstaan die door haren
uitgebreiden kring krachtig wezen zon en
nattig werkzaam kannen zijn.
Het kan natuurlijk niet do bedoeling wezen
dat de gelden, indertijd saamgebracht voor
de nagelaten weduwen en weezen der iu
1903 omgekomen Arnemuidsche visaohers,
zulk een algemeen fonds worden ge
stort. Want deze zijn voor een bepaald
doel gegeven.
Maar wel zouden, bij ineensmelting, de
van bestaande fondsen, waarmee
hetzelfde wordt beoogd als dat te Tholen
wil, bij elkaar kannen gevoegd worden.
Dit is echter eene kwestie van nader
overleg.
Zouden eenige gezaghebbende mannen
op het gebied der visscherij, uit verschil
lende deelen van Zeeland, het initiatief
ook willen nemen om ons idee te verwe
zenlijken
Of zal het bestuur van Helpt elkander
dit doen
Ligt het reeds in zijn plan, zooals wij
eenen, om de vleugelen van de Vereeni
ging over gansch Zeeland uit te breiden
Het zou een hoogst nuttig werk zijn.
De ingezetenen van Middelburg
kennen allen het typische geveltje aan de
Groote Markt alhier, waaraohter de Vereeniging
tot bevordering van het Vreemdelingenverkeer haar
Informatiebureel heeft. Het bezit Tan dit ge
bouw is voor de Vereeniging reeds van zeer
veel gemak en nut geweest; maar in den loop
des jaars is het voor haar te klein geworden.
Naar men ons meldt, heeft de Vereeniging
thans het naast dit gebouw gelegen huis aan
gekooht. Zjj heeft daardoor de gelegenheid ge
kregen, een ruim Bureau in te richten, mot
bergplaats voor archief, olicbës, gidsen, kaar
ten en andere bezittingen en met eene flinke
woning voor een concierge.
De Vereeniging zou, verzekert men ons,
daartoe niet zgn overgegaan, indien zjj niet
door de vrijgevige toezegging van enkele
medebewoners van stad en land verzekerd was,
over meer dan de helft van de koupsom te
beschikken. Zg hoopt, dat velen het door
dezen gegeven voorbeeld zullen willen volgen
en daardoor medewerken, om eeno paBsende
woning te bezorgen aan eene Vereeniging,
op wier nut en waarde voor Middelburg w|j in
onB hoofdartikel wjjzen.
Tengevolge van het overigden van den
r A. A. J. van Seters alhier is de surnn-
•air J. W. Roskes tijdelijk belast met de
waarneming der iunctiën van controleur van
het kadaster te Middelburg.
Door den burgemeester alhier is be
noemd tot agent van politie 3e kl. de milioien-
sergeant bjj het 7e reg. inf. te Amsterdam,
Th. Eisenberger.
De persoon die zich, o. a. ook te Mid
delburg, uitgaf voor opzichter bg den
waterstaat, zioh Beyerman noemde en ver
schillende oplichtergen pleegde, is gebleken
genaamd te zgn Hendrik Haak, geboren te
Groningen 23 Dec. 1875 en van beroep kleer
makersknecht.
Zgn portret berusi bg den commissaris van
politie te Breda.
Te Middelburg is een oude vrouw
door eeu fietsenden slagersjongen aangereden.
Zg bekwam zulke verwondingen, dat zg in
het gasthuis moest worden opgenomen."
Zoo luidt weer een bericht in verschillende
bladen.
Ook ons deed men wel een verhaalmaar
j onderzoek bleek, zooals de vrouw aan hem
die haar van de straat op hielp direct
klaarde, dat de jongen niet op een fiets zat,
en dat zg niet zeker wist of het een slagers
jongen was.
Vermoedelgk is een jongen bg ongeluk tegen
de vrouw aangeloopen.
Uit Vlissingen.
Heden morgen passeerde alhier het Deensche
stoomschip Normandiet, komende van de Oost
zee en bestemd naar Antwerpen, met een ladiDg
hout.
Gedurende den storm had het zgn deklast
en den grooten mast verloren.
De verkiezing voor een lid van den ge
meenteraad te O o 81- en West-Souburg
ter voorziening in de vaoature, ontstaan door
het bedanken van den heer I. do Pagtor, is
bepaald op 1 November en de stemming e
herstemming, zoo noodig, op 14 en 24 Nov.
Door een landbouwer onder St L a u r e n
werd Vigdagavond omstreeks half tien in den
Nadorst een bgzonder mooie maanregenboog
gezien in het N. O.
Dit verschgnsel, dat slechts zeer korten tgd
duurde, doet zich, naar onze zegsman verzekert,
hoogst zelden voor.
Voor het strandhotel te Domburg
is een groote boei aangespoeld, gemerkt N. S. B.
(Mes zegt Noord Steene Baak.)
Op de tram Middelburg—Vlissingen
Domburg heeft zooals in de tweede editie van
ons vorig nommer reeds is gemeld het eersto
ongeluk plaats gehad.
Vrgdagmorgen liep de haiswaarts koerende
landbouwer L. V. van Westkapelle langs
de spoorbaan van den tramwegverboden
terrein. Hg werd door een maohine van een
ballasttrein gegrepen, waardoor hem zgn reoli-
terarm verbrgzeld en hg aan hoofd en beenen
gekneusd werd.
Hg werd met den trein medegevoerd en bg
den geneesheer te Westkapelle binnengebraoht,
waar zgn arm aan den schouder werd afgezet,
'e Mans toestand is zorgwekkend.
Door de afdeeling Zierikzee voor
Volksonderwijs is het reglement in overeen
stemming gebracht met dat van de algemeene
Vereeniging, wgl in de laatste algemeene ver
gadering was besloten tot wederaaneluiting aan
de Vereeniging voor Volksonderwijs in Nederland.
Tot afgevaardigde naar de vergadering, die
op 15 Oct. a. te Amsterdam wordt gehouden
werd benoemd de voorzitter jhr de Muralt.
Verder werd o. m. besloten, ter verkrgging
van grooter ledental, dat deze winter oon der
bekende sprekers voor Volksonderwgs zal
optreden.
Te Tholen werd Vrgdagavond in de
bewaarsohool door den heer F. O. Fleischer
uit Makkum eene voordracht gehouden, met
het doel om te komen tot de oprichting van
eene afdeeling van het Groene Kruis.
Hg wees er daarbg op dat er thans 209
afdeelingen bestaan met 27000 leden, die zeer
in hst algemeen belang workzaam zgn.
Hg zette verder bet doel en streven van het
Groent Kruis uiteen.
Aan het eind der vergadering meldden zich
dadelgk 46 personen als lid eener te stiohten
afdeeling aan.
Binnenkort zal met hetzelfde doel nog een
vergadering worden belegd.
In de Vrgdag te Stavenisse gehou
den raadszitting werd, na vaststelling der be
grooting over 1906 in ontvangst en uitgaaf op
14 813.55, met 5 tegen 2 stemmen afwgzend
beschikt op een verzoek van eenige ingezete
non, om het rgkstelograafkantoor aldaar ook
op Zondagen, gedurende een of twoe uren na
kerktgd, open te stellen.
De werkzaamheden tot het uitzetten der
Nederlandsoh-Belgisohe grens in den Prosper-
en den nieuw bedgkten Hedwige-polder, beide
gedeeltelgk onder G1 i n g e gelegen, die
door ambtenaren van den Rgkswaterstaat uit
beide rgken worden uitgevoerd, zgn thans in
zooverre voltooid, dat de plaats der grenspalen
is bepaald en deze nog alleen behoeven te
worden gezet. Met dat werk denkt men in
de volgende week gereed te komen. Na deze
plaatsing geschiedt nog de justificatie door de
daartoe benoemde Belgisch-Nederlandsohe com
missie, waarmede dan het geheele werk, dat
eenige weken tgds heeft gevorderd, geheel
gereed is.
In den nacht van Woensdag op Donder
dag jl. is te O o s t b u r g bg de wed. V., op
den hoek van den provincialen en den Rgksweg,
met een gzeren bout een winkelruit stuk ge
slagen, waarna eenige voor de hand liggende
zaken als werkmans-koffiebussen e. a. zgn
ontvreemd.
's MorgenB meldde de dader zich vrgwillig
bg de mareohaussee aan, wie hg alles be
kende en mededeelde, den diefstal begaan te
hebben om onder dak te komen.
Het bleek te zgn een zekere W., die reeds
meermalen straf bad ondergaan.
VEREENIGING „VOOR DE KUNST".
Op de bovenzaal van de sociëteit St Joris
alhier werd Vrgdagavond de eerste jaar
vergadering gehouden van de vereeniging Voor
Kunst. De opkomst van de leden was zeer
gering.
Blgkens het jaarverslag van de seoretarisse
mej. M. J. van Benthem Jutting werd de ver
eeniging in Juni van het vorig jaar opgerioht,
en meldden zioh, na de toen rondgezonden
oiroulaire, aan78 leden, 23 buitengewone
leden en 12 donateurs. In den loop van het
jaar steeg hot getal tot 162 leden, 26 buiten
gewone leden en 18 donateurs, wat zeker wel
mag gelden als een bewgs van sympathie met
de wgse van werken der Vereeniging. Door
vertrek naar elders of sterfgeval verloor de
Vereeniging 7 leden en 2 buitengewone leden.
Er werden vier tentoonstellingen gehouden
een van Japansche, Chineesche en Oostersche