MIDDELBURGSCHE COURANT
Zaterdag
7 October.
Uit Stad esi Provincie,
N°. 237.
148° Jaargang.
190S.
Dcie courant verschijnt d a g e 1 ij k s', met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoowel voor Middelburg ale voor alle plaatsen in Nederland franco pp., 2.
Afzonderlijke nummers kosten 5 cent.
THERHONBTEB EN VERWACHTING.
6 Oot. 8 u. vm. 50 gr., 12 n. 52 gr., nv. 4 u. 51 gr. F. —Verwacht: afnemende N.W. wind,
verandorljjkelbewolking, eenigazins buiig weer, dezelfde temperatuur.
Advertontiën: 20 cent per regel. Bij abonnoment veel lager. Geboorte-, dood- en
alle andero familieboriohton on Dankbetuigingen van 17 regels 1.50; elke regel moer
20 cent. Reclames 40 centjper regel. Groote letters naar do plaats, die zij innemen.
Tot de plaatsing van advertentiën en reclames, niet olkomBtig uit Zeeland, betredende
Handel, NJjverheid en Geldwezen, is uitslaitend gereohtigd hot Algemeen Advertentie-Barsen
A. DB LA MAR As., N.B. Voorburgwal 366, Amsterdam.
Middelburg 6 October.
Sprokkelingen.
De heer Van Karnebeek heeft 26 September
niet gesproken uit naam van zpne politieke
geestverwanten.
H{j had daartoe geen opdracht van de oud
liberalen.
Zjjne bewering dat »hjj bjj zjjne gedachten-
gang over de besproken punten niet alleen
stond, ook niet onder hen, die aan de linker-
sjjde der Kamer hebben plaats genomen" was
dus slechts een slag in de lucht.
Dsb te beter.
Van een storm tegen het ministerie is dus
geen aprake.
Het zou trouwens nu reeds al te dwaas zjjn
Hoe Calvinistische persorga
nen woorden en waarheid ver
draaien.
Van verschillende kanten krjjgt De Standaard
een veeg nit de pan over het halsstarrig vol
houden van hare bewering dat ons bericht
over het mislukken der Eerste Kamercandida-
tuur van dr Kuyper van a—z onjuist was.
Een der bladen sohrjjft zelfs >Als in het
vervolg De Standaard iets liegen heet, zullen
wjj het opvatten als een sterke aanwjjzing dat
het volkomen waar is."
De Arnh. Ct. meent den sleutel tot dat hard
nekkig liegen te hebben gevonden in een
kwestie van vorm, n.l. dat het misschien niet
geheel juiBt van^ons was »dat de Roomschen
unaniem, uit zucht tot verzoening, dr Kuyper
niet wilden" en de a.-r. Statenclub diens can-
didatuur per te wilde doordrjjven. »En met deze
erbarmeljjke muggenzifterij roept onze
Arnhemsche oollega uit durft De Standaard
op den onbeschaamdsten toon het bericht van
az «verzonnen" noemen, en spreken van
•kwaadaardige duimzuigerjj".
Wjj merken intusschen op, dat zelfs de aan
gehaalde woorden nimmer door ons gebruikt
sjjn. Het zjjn woorden, die de zegsman van
De Standaard ons in den mond legde, maar
die wjj nimmer hebben gebezigd.
In hot bericht, dat al dit geschrjjf veroor
zaakte, ZutphCrt. 28 Sept.) schreven wjj:
•Onder de R.-K. fractie waren er echter velen,
die enz. Van »unaniem" en van »niet willen"
geen sprake. Ook van een per se willen door
drjjven van de oandidatuur door de a -r. fractie
is in ons bericht nimmer gerept. Wjj schreven
„Daar de a.-r. zonder Bteun van de R.-K. niet
over een meerderheid beschikken, zagen zjj
vervolgens van het geopperde plan af, en werd
baron Maokay gekozen."
De schandelpke leugencampagne van
Standaard on haar zegBman wordt dus nog
verergerd door een kwaadwillige poging om
onze woorden te verdraaien. Gelukkig loopt
het gesohil over iets wat gedrukt is, zoodat
het bedrog direct met den vinger is aan te
wjjzen.
Wjj willen er nu alleen nog maar
dacht op vestigen, dat deze zegsman e:
pliohtige van De Standaard achtereenvolgens
door dat blad werd aangeduid als »eene zjjde
die volkomen op de hoogte is", en onzen vol
komen vertrouwbaren en hoogstaanden zegs
man". zoodat deze hardnekkige leugenoam-
pagne niet het werk is van de eersten
besten, niet van lui die niet meetellen, of die
men niet verantwoordelijk kan aohten, maar
van het hoofdorgaan der a. r. partjj en van
een «hoogstaand" lid dier party.
Aldus de Zutph. Crt.
Wjj meenden deze opmerkingen nog onder
de aandacht van onze lezers te moeten brengen.
Wanneer zp anders nog meer staaltjes ver
langen van Calvinistische manieren om
waarheid te verkrachten en de zaken gansoh
anders voor te stellen dan ze zyn, dan kunnen
zjj die ook in onze eigen omgeving lesen en zien.
Maar ons dunkt: zjj zullen, na dit treurige
doch tevens leerzame staaltje, hiervan thans
wel genoeg hebben.
De Calvinistisohe pers is trouwens in de
laatste jaren zeer achteruitgegaan.
Algemeen kan men dat verschynsel waar
nemen.
Zoo lezen wp toevallig heden nog in Land
Volk de volgende opmerking:
Onder de organen der rechterzjjde, die zich
in den jongaten verkiezingsstrpd in den meest
ongunstigen zin onderscheiden hebben, behoort
wel de anti-revolutionnaire Rotterdammer. Voor
zoover de artikelen in dat blad niet de hand
teekening droegen van prot. Fabius, schenen
zp voort te komen uit dezelfde pennen die in
de plaatselpke anti-revolutionaire orgaantjes,
ware Asmodéetjes soms, gal en veny'n uit
stortten over al wat den naam van vrpzinnig
droeg."
En dit alles gesobiedt onder de vlag van
zoogenaamde christelpkheid, Ipnrecbt in stryd
met de beginselen van het christendom.
Nog een Btaaltje van de partpdige wpze,
waarop De Standaard'steeds de zaken voorstelt,
en overal de politiek bphaalt.
Hare redactie wenscht twee vonnissen, die
nauw met de politiek verwant zpn, in ge
dachtenis te houden.
lo. Het vonnis van de Reohtbank te Arnhem,
inzake het «rekensommetje" Daar was zegt
het blad de beklaagde een anti-revolutionair
die gestraft werd.
Het vonnis der Rechtbank te Zierikzee,
inzake beleediging van jhr Pompe van Meer-
dervoort.
De liberale beklaagden werden daar niet
beboet, maar vrijgesproken.
Wat beteekent nu het releveeren van deze
feiten vraagt Land en Volk.
Men kan er bezwaarlpk iets andera uit
zen, dan dat onze reohtsoolleges aan anti
revolutionairen en liberalen een anderen maat
staf aanleggen, dus niet rechtspreken «zonder
aanzien des persoons".
Meent De Standaard dat
Dan is het een lafheid om het niet te zeggen,
ronduit en omwonden.
onuitgesproken verdachtmaking onzer
magistratuur is een onwaardige daad, waar
tegen, naar wp hopen, niet enkel van vrp-
zinnige zp de met verontwaardiging zal worden
geprotesteerd.
Volgens De -Standaard heeft Nederland dus
nu een party-justitie.
De socialisten spreken steeds van een klasse-
justitie.
Het ohristeiyk orgaan geeft steeds op laatst
genoemden af.
Thans kan zpne redactie den socialisten ge
rust toeroepenReikt my de hand, broederB.
Zooals men weet, bestaat het plan een Roorn-
sohe Universiteit te stichten. De anti-revolu
tionnaire bladen maken er over 't geheel niet
veel gewag van, of wel, zp houden zich, ahof
ze met het plan ingenomen zpn. Zoo b.v. De
Herauthet blad van dr Kuyper. «Eene Room-
ache Universiteit zoo zegt dit orgaan
kan ons goede diensten bawpzen tegen het
ongeloof. En al treedt meteen het verschil
tusschen «ons" en de Katholieken er scherper
door in 't licht, «het zal «ons" dwingen, onze
beginselen scherper te belpnen."
Dat lijkt op sympathie. Maar wie tusschen
de regels leest, merkt wel, dat De Heraut zich
al voorbereidt op een geweldigen Btrpd
tegen Rome. De vreugde over de stichting der
Roomsohe Universiteit is by De Heraut dan
ook stellig niet gemeend.
Het duideiykst komt dit uit in de volgende
zinnen «Het antipapisme, dat in Rome alleen
den vyand ziet, miBkent de ware verhoudingen.
De statistiek wpst het elk jaar met onweder-
legbare cpters uit, dat de aanwas
bevolking het aflegt tegen de Proteslantsche
Dat wil met andere woorden zeggen, merkt
de Proo. Gron. Crt. op«Menschen, maakt u
maar niet bezorgd over die nieuwe Universi
teit. Lang kan ze nooit in stand biy ven, want
de Roomschen zpn bezig uit te sterven.'
DE ZAAK TOBRING.
Dr G. W. van Zadelhoff te Utrecht, de
huisarts van de familie Toering, die den 25on
Juni 1.1. aan den zieken IdBke het besprokeB
attest gaf, heeft zich, naar het N. v. d. D.
meedeelt, tot den Minister van Oorlog gewend
met het volgende adres
Excellentie
Den 25 Juni 1905 werd ik door den heer
Toering ontboden bp zpn met verlof thuis
zynden zieken zoon soldaat Idake.
onderzoek bleek mjj de ziekte van dien aard
dat ik, navragende wanneer bp terug van ver
lof moeBt zpn, hem verbood op te staan en
uit eigen beweging een attest aanbood, dat
hem moest dienen als bewps, waarom hy niet
op den bepaalden tyd terug was.
man was trouwens te ziek om zelf aen
opstaan te denkenMpne verklaring was
duidelpk en behooriyk van datum en onder-
teekening voorzien. Het verdere beloop van
deze zaak is Uwer Exc. bekend. Nu is het
mp nimmer voorgekomen, dat eene door mp
geteekende verklaring door burgerl., reohterl.
of milit. ambtenaren als van geon waarde werd
tor zjjde gesteld, cf wel dat er, zonder mjjne
voorkennis, dwars tegen in gehandeld werd.
En alleszins begrppelpk kon ik de zaak
vinden (behalve het niet to verdedigen ruwe,
om een koorts! pder uit bed te halen en over
straat te vervoeren), toen een militair
collega (dr Zeehuizen) my in het militairhos
pitaal zeide, dat hy geen attest gezien had;
althans ik was bevredigd wat het kwetsende
voor mjjzell betrof. Ik heb don heer Toering
de eerste dagen afgeraden de zaak te ver
volgen, hom echter, toen hy beslist voldoening
en opheldering wilde, tot u verwozen.
Ik heb het voor mpne milit. collega's, in 't
algemeen voor den naam van ons allen ter
harte gaand leger, willen verzachten door het
publiek te wpzen op de verklaring van een
der hoofdofficieren-doctoren, dat hy geen attest
ontvangen had.
Dat alles om den goeden naam van onze
leger-inrichting niet te laten lpden onder de
fout van één of van enkelen.
Ik heb afgewacht tot nu of er ook veront
schuldigingen van militaire zpdo zonden wor
den aangeboden aan de ouders van den patiënt
aan mp voor het aangedane onreoht en de
beleediging.
Er is wel van militaire zpde een stuk in de
bladen versohenen van zekeren res.-lt. Schil
lings, die zich zeiven daarin voorstelt a's
leugenaar, die op subjectieve (gelogen) klachten
van artsen attesten had weten te krygen en
die het leger van Nederland daarin voorstelt
bestaande uit liegende en bedriegende
miliciens, terwpl ten slotte de schuld van het
vervoer op mp wordt geworpen, die juist mon
deling èn schriftelpk dat vervoer verbood!
Maar ook dat is onweerlegd gebleven van
militairen kant
Ook een zioh oud-postdirecteur noemende
burger meent dat door ons, beëedigde artsen,
afgegeven verklaringen geen geloof verdienen.
Exc. verklaart, in antwoord aan den
heer Toering, dat de bestaande reglementen
minder oordeelkundig zpn toegepast.
Daamit volgt dat mpn attest wel in handen
kwam van de milit. geneest, gezaghebbers 1
Mag ik thans aan Uwe Exo. beleefd vragen
om my opheldering in deze zaak te geven?
ne verklaring van ons, burger-artsen,
van geen waarde voor de militaire gezag
hebbers
Eisoht het belang van den zieken militair
en ook van de goede verstandhouding tusschen
die militair zpn, en hen, die op dat
oogenblik burger zpn, niet dat er overleg ge-
worde met den behandelenden arts,
althans kennis gegeven worde, alvorens te
vervoeren
In dit geval kende ik den patiënt reedB jaren
lang en zells was ik het, die hem mede keurde
voor de militie ik kende hem dus.
Waarom is patiënt zonder mpne voorkennis
vervoerd, terwpl ik hem tooh behandelde in
zpn verloftpd
Ik verzoek Uwer Exc. beleefd nota te willen
nemen van de insinuaties, jegens mp en jegens
den overleden soldaat geuit in het ingezonden
stuk van den zpn eigen gezag ondermpnenden
res.-lt. Schillings.
In het belang van de mp ook, als Neder
lander, rakende eer van ons leger, ware het
gewenscht, dat het volk wist waar de schuld
dat or meer opheldering kwame, waarom
Toering zonder mpne voorkennis, tegen
mpn advies in, uit zpn bed werd geha
Mogen de militaire gezaghebbers en voorts
reserve-officieren aldus optreden tegen Neder-
landsche beëedigde artsen?
DE ARRESTATIE VAN DOMELA
NIEmYENHUIS.
Door den Amsterdamschen oorrespondent van
de Kölnische Zeitung wordt er op gewezen dat
op de inhechtenisneming zelf van den
anarohistisehen volksleider, die eenmaal uit
Pruisen uitgewezen was, niets valt te zeggen,
maar dat het rechtsgevoel hier in Nederland
ernstig gekrenkt is, ook onder dogenen die
weinig of geen sympathie voor Domela Nieu-
wenhuis hebben, door de behandeling die de
politie te Keulen hem liet ondergaan. Elt dagen
bleet hp in hechtenis zonder verhoord te wor
den; na zpn veroordeeling en loslating werd hp
opnieuw gevangengenomen, en de bewering, dat
van Berlpn uit eerst aan de Nederlandsohe
Regeering gevraagd moest worden ofzy tegen
zgn toelating op Nederlandsch gebied geen
bezwaar had, heeft geen zin, daar men in
Pruisen toch zeer goed wist, dat deze Regee
ring een Nederlandsch staatsburger den toe
tot zpn eigen land niet eens had kunnet
weigeren, stel dat zp dit gewenscht zoude
hebben. Daarbp komt dan nog het ophouden
den brief, dien Domela na zpn tweede
inhechtenisneming aan zpn advocaat schreef
en die niet eens bezorgd maar hem later
teruggegeven werd.
De meening, welke de correspondent hier
wel hoort verkondigen, dat Domela andert
zou behandeld zyn, indien hp Engelsch, Fransob
o< Amerikaanach burger geweest ware, kom
hem ongegrond voorde Pruisische politic
zou met anarchisten van andere nationaliteit
evenzoo hebben gehandeld. De correspondent
betreurt echter zeer, dat dit incident er weder
oe bpdraagt, het door meer dan een Pruisisch»
politie-uitwyzing van den laatsten tpd tocb
reeds geprikkelde Nederlandsche nationale ge
voel nog meer te verbitteren. Iedore Duitscher
zegt hp die hier to lando woont, onder
vindt dat.
De redactie van het Keulsche blad teekent
bp dczs correspondentie aan, dat weliswaar,
ingevolge de bepalingen der Duitsohe straf,
vordering, degene die als verdacht van het
plegen van een strafbaar feit in hechtenis ge
nomen wordt, binnen 24 uur door den reohter
moet worden verhoord, maar dat dit niet geldt
voor inhechtenisneming als bloote politie
maatregel.
In zooverre heeft D. N. dus blootgestaan aan
oen maatregel welke op iederen Duitsche-
even goed toepasseiyk is. Bovendien, zegt de
Koln. Ztgis het een vaBte Duitsohe politie-
gewoonte buitenlandsche anarchisten by uit
zetting zoo lang in verzekerde bewaring t<
houden, totdat de vreemde Staat zyn natio
naliteit erkent en verklaart tegen zpn «over
neming" geen bezwaar te hebben.
Wel vraagt het blad of men deze zaak niet
jel wat vlugger had kunnen afdoendat men
by het tegenwoordige telegrafisohe verkeer byna
weken noodig zou gehad hebben om haar
op te helderen, komt het blad ongeloofeiyk
te meer wyi van de Nederl. regeering,
bp de algemeen bekende en nooit betwiste
Nederl. nationaliteit van Domela, zeker wel
geen bezwaren zullen zpn uitgegaan. Overigens
zegt de redactie dat uit dit geval weer eens
blpkt, hoe noodig het is dat er een politiewet
gemaakt wordt, die de bevoegdheden der Prui
sisohe politie omschryft zoowel tegenover Duit-
sohers als anderen.
stoomboot Sultan werd deze onklaar en geraakte
zg rond een been van den roeier De Waal,
waardoor hp overboord werd geslingerd en in
de diepte verdween.
Direct werden door de boot noodsignalen
afgestoken. Eenige booten staken van wal om
hulp te bieden, doch vonden niets. Later ging
men terug naar de Sultan, en bleek dat de man
zich aan de tros had vastgehouden en aan
boord van het stoomschip was gehaald. Aan
wal gebraoht, werd direct geneeskundige hulp
ingeroepen.
Alle middelen voor drenkelingen werden
zoowel door roeiers als door den dokter toege
past, maar de man bleek reeds te zyn
overleden.
Met ingang van 7 dezer ia aan den kom
mies 2e kl. bjj 's rpks belastingen A. Bosselaar
te Domburg, behoorende tot den post
Renesse, op zyn verzoek eervol ontslag uit
's rpks dienst verleend.
SEN0EMINUEN, EN&,
Bp kon. besluit:
is aan mr L. P. M. H. baron Michiels van
Verduynen, op verzoek, eervol ontslag ver
leend als curator van de Technische Hooge-
school te Delft
is aan mejuffrouw C. M. Brauweiler, geboren
te M. Gladbaob (Duitschland), vergunning ver
leend tot het geven van lager onderwys, mits
zp overigenB aan de bp de wet gevorderde
vereischten voldoet.
De heer J. W. E. van der Sohuyt is ter
beschikking gesteld van den gouv.-gen. van
N.-I., om te worden benoemd tot oomm. 3e kl.
bp den post- en telegraafdienst daar te lande.
Op zpn verzoek is de benoeming van den
heer W. Groeneveldt tot eene administratieve
betrekking in Ned.-Indië, ingetrokken.
Te Breda zal wegens de ontslagneming als
kamerlid van den heer mr L. P. M. H. baron
Michiels van Verduynen, een nieuwe verkie
zing plaats hebben op 17 dezer, terwyi de
eventueele Btemming en herstemming op 27
Oct. en 3 Nov. zal geschieden.
In een Donderdag middag gehouden ledenver
gadering van de Vereeniging Ons Huis a 1 h i
werden in het bestuur herkozen mevrouw De
Liefde en de heer A. Klontje, die beiden aan
de beurt van aftreding waren.
In de vacature, ontstaan door het vertrek
van mevrouw Loopen, werd gekozen mej. Van
de Ree.
Voor de versohillende cursussen, clubjes,
leesavonden enz. gaven zich 471 personen aan
te weten voor: slöjd 5, taal 6, schrpven 32,
boekhouden 23, Fransch 23, Engelsch 19, re
kenen 11, Duitsoh 7, turnclub 2, zangcursus
52, mazen en verstellen 76, knippen 47, clubjes
en leesavonden 156 en strpken 14.
De belangstelling voor de cursussen enz. is
dus groot, maar er is nog behoefte aan leid
sters en leiders.
Dit bericht iB in hoofdzaak nog medege
deeld in de tweede editie van onB vorig nommer.
Uit Vlissingen.
Donderdag avond, ciroa negen uur, had het
volgende ernstige ongeval plaats.
By het werpen eener tros aan boord van de
In de Donderdagavond te Y e r s e k e ge
houden raadsvergadering werden de verorde
ning op de heffing en die op de invordering
der nieuwe straatbelasting vastgesteld.
De belasting komt op de eigenaars der panden
en bedraagt 20 o. per strekkenden meter.
Besloten werd uit een drietal straten de keien
op te breken en door klinkers te vervangen
en de keien elders te gebruiken. Deze werken
zpn Bamen geraamd op f 873.92'.
Bp de behandeling dor begrooting stelde de
heer Cupéry als nieuwen post een presentie
geld voor de raadsleden ad f 108 voor. Dit
werd aangenomen.
De minimum-salarissen der schoolhoofden,
thans f 825 en f 800 bedragende, werden, naar
aanleiding der gewpzigde lager onderwpswet,
tot f876 verhoogd.
De begrooting werd vastgesteld met eind-
cyfers, groot f32.608.34».
De heer WeBdorp bracht een pensioen voor
den havenmeester ter sprake en wensohte
daarop by de begrooting te rekenen, doch
hoewel men dien ambtenaar zeer genegen was,
kon men, zoo meende men, tooh niet overeen
pensioen spreken, zoolang geen ontslag ge
vraagd was.
De heer De Schipper bepleitte het wensoho
ïyke van een eigen keurmeester voor vleesoh;
de heer Muller critiseerdo het pas verriohte
werk tot herstel van den Oosthavendam en
wenschte een afdoende verbetering.
Aan deze wensohen kon geen gevolg gegeven
worden, althans nu niet.
Volgens bericht uit Colynaplaatzyn
in anderhalven dag, trots het slechte woer,
door vier Fransohe jagers in de polders Oud-
Nieuw-Noordbeveland geschoten 30 hazen,
S3 patryzen en 3 eendvogels.
De heer Steur te Renesse heeft bedankt
voor zpne benoeming tot hoofdingeland van
het watsrsohap Schouwen.
Dit is nog medegedeeld in de tweede editie
van ons vorig nommer.
In de Donderdag teStavenisse ge
houden vergadering van don dykraad der wa-
terkeering van het oal. waterschap Stavenisse
den cal. polder Oud-Kempenshofslede werd
vastgesteld de eindrekening. Do inkomsten
bedroegen f 53737.36 en de uitgaven f 51600,
zoodat er een saldo waB van f 2137.36, welke
gelden, benevens de reeds geplaatste f 51,600,
geheel ten voordeele van het waterschap Sta
venisse komen en belegd zpn of worden op het
Grootboek 3 N. W. Schuld. Zooals men
weet, zpn de polders weder gescheiden: Sta
venisse is vrp geworden, en Oud-KempenshoJstede
calamiteuB.
Te C1 i n g e aan het zeegat werden in
3 dagen 1.500.000 KG. suikerbeeten aange
voerd.
de Donderdag te Neuzen gehouden
raadszitting werd aan de politieagenten Witte
en Van Koeveringe, die dezer dagen het
diploma van den Politiebond behaalden, en aan
den inspecteur van politie, die hen daarvoor
had opgeleid, ieder f 15 belooning toegekend.
Een verzoek om verhooging van jaarwedde
van den grafdelver en van 22 onderwpzera
om verhooging van het aanvangssalaris, werd
aangehouden tot bp de behandeling der be
grooting.
Aan den heer C. J. Berwald werd vergund
af te wgken van art. 28 der bouwverordening
(onbebouwd laten van een deel van het ter
rein) voor een te herbouwen woning.
Tot lid der commissie van fabricage werd
herbenoemd de heer A. Visser en tot lid der
commissie tot wering van schoolverzuim te
Sluiskil werd benoemd de heer A. Ny'ssen.
Zooals reeds in ons vorig nommer is ge
meld, werden uit de meegedeelde voordrachten
tot onderwyzer aan school O benoemd de
heeiën A. de Mol en A. J. Pauw.
Daar de tegenwoordige verordeningen tot