MIDDELBURGSCHE COURANT. Zaterdag 16 September. Het Tooneel. N'. 219. 148" jaargang. 1905. Dezo courant verschijnt dagelijks, met uitzondering van Zon- en Feestdagen. Prijs per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in Nederland franco pp., 2. Afzonderlijke nummers kosten 5 cent. THEBNOHETER EN VERWACHTING. lij Sept. 8 n. va. 58 gr., 12 ti. 67 gr., av. 4 u. 64 gr. F. - Verwacht: zwakke N O. wind, licht bewolkte lucht, droog weer en iets warmer. Advertentiën20 cent per regol. Bij abonnement veel lager. Geboorte-, dood- en alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 17 regels f 1.50; olke regol moor 20 cent, Reclames 40 cent por regel. Groote lettors naar de plaats, die zij innemen. Tot de plaatsing van advertentiën en reclames, niet afkomstig uit Zeeland, betredende Handel, Nijverheid on Geldwezen, is uitsluitend geroohtigd het Algemeen Advertentle-Bareaa A. DH LA HAR A*., N.E. Voorburgwal 286, Amsterdam. Bij deze courant belioort een Bijvoegsel. Met 1 October vangt wederom een nieuw kwartaal aan. Wio zich tegen dien dag abonneert op ons blad, ontvangt de deze maand nog ver schijnende nommers kostelooB. ADMINISTRATIE. Middelburg 15 September. ONT WERP-ARBEIDSWET. De Maatschappij van Nijverheid heeft aan de Tweede Kamer een adreB gericht, waarin zjj, naar aanleiding van het ontwerp-Arbeidswöt 1904, als hare meening te kennen geeft: lo. dat alle beperkende bepalingen omtrent den arbeidsduur van volwassen arbeiders in de verschillende bedrjjven voor eiken tak van industrie op zichzelf behooren te worden vast gesteld en zulks niet voordat de door deze maatregelen te treffen takken van bedrjjf zullen zjjn gehoord 2o. dat zjj beter acht dat de Zondagsrust buiten deze wet worde gehouden en daarmede gewacht wordt totdat de Zondagsrust opnieuw bjj de wet geregeld zal worden dat, mocht nochtans aan regeling bg deze wet de voorkeur worden gegeven, dan: a. de uitzonderingen, die in elk geval zullen mooten worden toegestaan, in de wet behooren te worden genoemd; b. aan den werkgever het recht moet worden verleend op eigen gezag des ZondagB het noo- dige reparatie en dergeljjk werk te doen ver richten, opdat de werkzaamheden in het hoofdbedrijf dos Maandags ongestoord kunnen aanvangen c. de algemeen erkende Christelijke feestda gen niet met den Zondag gelgk gesteld moeten wordon 8o. dat zjj voor sommige takken van nijver heid ernstige bezwaren en kosten verwacht van de verhooging van de leeftijdsgrens van jeugdige personen in verband met de vermin dering van het aantal arbeidsuren, en dat zjj, zoo daartoe wordt overgegaan, moet aandrin gen op een splitsing van jeugdige personen in de categorie van 12, 13 en 14 en een van 15 en 16 jaar. Voor de eerstbedoelden ware dan de arbeidsduur zoo mogelijk nog verder in te korten, terwijl dan voor de tweede categorie de arbeidsduur in bepaalde bedrjjven op ten hoogste 11 uren bepaald kan big ven; 4o. dat zjj voorts van meening is, dat ten opzichte der overtredingen de arbeider mede aansprakelijk kan worden gesteld, volgens het beginselBtraf wie schuld heeft. 5o. dat zjj er ten slotte op aandringt, be- halve do Zondagsrust, ook het Leerlingwezen buiten deze wet te houden en dit belangrjjk onderdeel afzonderlijk te regelen. Adressant meent dat deze bezwaren alsnog onder de aandacht der Kamer te moeten brengen, vertrouwend dat daarmede bg de toekomstige behandeling van het onderwerp rekening zal wordon gehouden. Dinsdag en Woensdag, telkens deB na middags van drie tot v f nren, zullen con tribuanten en allen die belangstellen in Ons Huis en de nieuw opgerichte Huishoudschool a 1 h i e r, in de gelegenheid worden gesteld het gebouw in de Molstraat, waarin beide nattige instellingen nu gevestigd zgn, te beziohtingen. Wjj vestigen hierop do aandacht van hot MiddelbuTgsch publiek. Hot concert, ter gelegenheid der bloemen tentoonstelling, Donderdagavond in den tuin van het Schuttershof alhier door het muziek korps der stedelijke sohutterjj gegeven, was druk bezocht. Het gevarieerd program viel zeer in den smaak en werd dan ook met een welverdiend applaus beloond. Moderne Style werd op aanhoudend applaus gedeeltelijk herhaald. Behalve aan de muziek werd alle aandacht geschonken aan het tentoongestelde, dat nu ook bg kunstlicht een fraaien aanblik ople verde. In den tuin was het een aardig zitje, zoo midden in de bloemen en onder het genot van opwekkende muziek. Ook het weder werkte ee tot het veraangenamen van den avond. Hoogst tevreden keerde het publiek dan ook huiswaarts. Heden had de tentoonstelling ook weer een zeer druk bezoek. Dinsdag a. te beginnen, zullen alhier voorstellingen worden gegeven door het sport-oircus van den heer P. Wilke. Het bevindt zich thans te Schiedam en de bladen aldaar lieten zioh over hetgeen er te zien is zeer gunstig nit. De Schied. Crt. schreef o.a. Een flink afwisselend programma van 13 nom mers hield de bezoekers bezig van acht tot ruim half elf uur en bg alle nummers weer klonk luid applaus, enkele malen daarmede de artisten terugroepend om nog eens bun hulde te ontvangen. Er werd door verschillende artisten keurig gereden en luide werden de evolution op het izadolde pnard in snellen galop toegejuicht. Maar niet minder bjjval oogstten de diverse vrjj- hoidsdrossuren, gepresenteerd door de heeren Bauer en Wilke. Een bjjzonder succes had de heer Otto Schumann met zgn Arabisohen volbloedhengst, in de hcoge school bereden, en alleraardigst waB het toen een fraaie hond dezelfde passen maakte als het groote paard. Het slotnummer was de Boerenpost, een wilde rit van 6 paarden, door een ataanden ruiter bestuurd en voorafgegaan door een zevende paard, bereden door een jong meisje. Deze nummers werden afgewisseld door een paar scènes van een tweetal olownBdoor een voorstelling van een tand-athleet, die o. m twee personen op een ton aan zgn tanden droegen door de vaart in den doodsring door 2 heeren en 1 dame. Ook een jockey-rjjder William Walles wordt zeer geprezen. Donderdagavond keerde de troep nit het kamp bg Maastricht te Middelburg terng, aan het Btation, zooals gewoonljjk, opgewaobt door een talrjjk publiek. De manschappen zagen er goed nit. Door de politie alhier zgn aangehou den twee jongelui, afkomstig van Rotterdam, J. V. en J. W., 17 en 21 jaar, die beiden naar hnn ouderljjke woning zjjn teruggevoerd. Uit Vlisaingen. Het stoomsohip Cawdor Castleder Union Castle Line, wordt einde dezer maand hiervan Londen verwacht, om een lading vee voor Znid-Afrika in te nemen. Se non vero. Toen het vorig jaar door het gezelschap van den heer Bouwmeester werd opgevoerd Mea Culpa van jhr A. W. G. van Riemsdijk, was het in de persboschouwingen zulk een afwis seling van onweer en een zonneschijntje, dat het voor den schrjjver een ware kermis in de hol moet zgn geweest, een kermis door de loftuitingen, en een hel door de krasse veroor- deelingen- We hebben toen meegedaan aan 't stoken van 't hellevaar. Naar aanleiding van de opvooring in VlisBingen hebben we ons zeer ongunstig over Mea Culpa uitgelaten. En het ligt voor de hand, dat wjj bg de aankondiging van een nieuw stuk van denzolfden schrjjver, nu in samenwerking met Cyriël Buysse, erg benieuwd waren of Se non vero van dezelfde kracht was als Mea Culpa. Welnu, na de opvooring Donderdagavond in den schouwburg alhier gezien te hebben, willen we beginnen met de verklaring dat we Se non vero hooger stellen. De conventioneele tooneelflguren on de ba nale, dik opgelegde moraal, die in Mea Culpa zoo sterk hinderden, zgn in dit nienwe stak vool minder. Maar een mooi stuk vinden we Se r vero daarom nog niet! Toen we den schonwbnrg verlieten waren we, in weerwil van de zoozeer op effect be rekende laatste acte waarover zoo moer nog al nuchter gestemd. Het prachtige spel heeft niet kunnen ver hinderen dat de geheele opvoering een een tonigheid behield, waarvan de reden niet moeiljjk i3 te vinden. Wanneer het scherm opgaat, wordt de toe- sohouwer voor het volgende gegeven gesteld Een sohilder heeft vóór zgn huweljjk een zoon verwekt bg oen vrouw die hem als model diende, en heeft daarvan aan zgn vronw niets durven zeggen. Later neemt hg dien zoon in hnis, maar ook nog zonder iemand te vertellen wie die jongen is. En als dan eindelgk eer zgn doohters en die jongen verliefd op elkaar worden, dan weet hg in zgn angst voor die dreigende bloedschande niets anders te doen dan die verbintenis te verbieden en tegen te werken, maar zonder de reden op te geven. Dat alles is gebeurd vóór het stuk begint. Dan volgt hetgeen men op het tooneel ziet. Maar dan woont men het eerste bedrgl het tweede bedrgf en bgna het geheele derde bedrgf, zonder dat er in dien toestand iets ver andert. Alles wat er gebeurt, is een herhaling van Naar men ons uit B r u i n i s b e meldt, is het zesde paard van den landbouwer Frans Kik, dat Dinsdag, lam zgnde, voor den wagen is neergevallen, Woensdag als onherstelbaar naai fle veearlsengschool te Rotterdam ver voerd teneinde aldaar den aard der ziekte te bestadeeren. Ea daarmede zal waarschgnlgk dit geval afgeloopen zgn. Te Oud-Vossemeer zgn van Maan dag tot Donderdag docr een drietal heeren uit Brussel, behalve wat waterwild, 138 pa- trgzen geschoten. De heer J. Witte te Neuzen is te 'a Gravenhage geslaagd voor het politie-diploma. In het Hellegat aan de Schelde onder Zaamslag en -Boschkapelle is weeri voor de beetencampagno, eene vaargeul ge dolven, om de schepen, welke beeten laden, tot den dgk te kunnen doen naderen. Telken jare wordt dit werk lastïgor, omdat het Hellegat steeds meer dichtslibt. HET KONINGINNBFEE8T TE GOES. Ook Donderdag, de laatste feestdag, kan ala een welgeslaagde worden beschouwd. De groote optocht, des middags gehouden, voldeed^iitstekend, terwgl vooral de Historische groep van Prins Willem V grooten bgval ondervond. Nadat dit feestnummer te ongeveer drie uur was afgeloopen, begon het groote festival met het door harmonie en fanfare-gezelschappen uitgevoerde Wilhelmus, oude toonzetting, Door ongeveer 250 executanten werden tnrn-oefenin- gen ten aanschouwe van een talrjjk publiek uitgevoerd, terwgl op de Beestenmarkt door jongens van 12—16 jaar versohillende spelen werden gegeven als: potlepelwedatrgd, siga- rettenrace, yogelprik en kwade-Trienrgden enz., waarbjj voor ieder onderdeel twee kunst voorwerpen als prjjzen waren beschikbaar ge steld. De uitslag dezer spelen was aldus: a ring- rjjden eerste prjjs Jac. van Nieuwenhujjzen, tweede prjjs L. Groosman; b plankenraoe eerste prgs G. van Riet, tweede prjjs A. J. van Heel c potlepelwedstrgd eerste prgs Joh. de Jonge van Zwjjnsbergen, tweede prgs Ths den Boer d oigarettenwedstrgd eerste prgs JacNienwen- liujjzen, tweede prgs Joh. de Jonge van Zwjjns bergen j e vogelprik eerste prgs H. J. Kosten, tweede prgs Ths den Boer; en k wade Trien rgden eerste prgs A. J. van Heel, tweede prjja G. van Riet. Veel muziek werd dien dag gegeven, 's Mid- dagB in den tuin der sociëteit V. O. V. door do kon. harmonie Vlijt en Volharding uit Roo sendaal, terwgl 's avonds Euphonia van Goes weer een concert gaf, waarbjj de prjjzen, bg den optooht behaald, tevens worden uitgereikt. Door de jnry van dien optooht, bestaande nit j heeren A, D. F. van der Wart, H. J. van Noppen, Jac. Z. Risch, H. D. de Witt Hamer en Th. R. Lunenburg, werd de eerste prgs, f 25, aan den Historischen stoet toegekend, de tweede, f 15, aan den reclame-wagen van J. Th. Pilaar, in bouwmaterialen. Deze wilde echter wel de eer maar niet het geld aanvaarden, dat toen over de volgende bekroningen verdeeld werd. Den derden prgs, f 10, verwierven de reclame-wagen van M. 3. Krjjger, in granen: hetgeen men al weet. De vader bljjft hardnek kig weigeren, zonder de reden te zoggende dochter, de moeder en de zoon big ven i om opheldering, alles zooals te voren. Zelfs het feit dat ten slotte een verandering in de houding van den vader brengthet ziek worden van de in het begin reeds overspannen doch ter, is eigenljjk ook geen nienwe gebeurtenis, die de belangstelling kan verlevendigen. En daarom gebruikten we hier voren het woord eentonig. Het eenige wat als een stjjgende ljjn het stuk voert tot het hoogste punt waarop de omkeer komt, is de toenemende wanhoop van den vader. Maar het was de heer Bouwmeeste: die ons dat liet voelen. Het was niet het stnk! De schrgver verschaft daarvoor weinig of geen gegevens. Goon enkele nieuwe emotie geelt den aoteur gelegenheid die stjjgende wanhoop opnieuw te marokeeren, en telke.s een sterker kleur te gevon. Altjjd is het- diezèllde radelooze onmacht. En wanneer we Donderdagavond tèchnaar een. climax gevoerd werden, dan is dat een nieuw bewjjs geweest van het kolossale talent van den heer Bouw meester, die met kleinigheden zoo'n enorme uitbeelding van een karakter weet te geven. We hebben nog nooit zoo sterk ah dezen avond gevoeld dat het er voor een aoteur niet alleen op aan komt uit een rol te halen wat er in die der Draohenquelle van den heer L. Glerum; den vierden, f 10, de, het timmer mansbedrijf voorstellende, versierde wagen; den vjjfden, ook f 10, de Goesche werkmans vereeniging De Landbouw voor oen versierden wagenden zesden, f 5, de vereeniging De vroolijke Vrienden in rijtuig met vaandel te paard; den zevenden f 5, de heer F. P. de Jongh, klompenmakerebedrjjfen den achtsten C. Weststrate, groentehandelaar. De jury stelde nog een prgs van f 5 beschik baar voor een de boekdrnkknnBt voorstellenden versierden wagen van Y. Tallinnook de mbulancewagen verkreeg een eervolle ver melding. -ij monde van den heer Jac. Z. Risch, ver klaarde de jury den optocht het glanspunt van het feest, en noemde haar taak, waar zooveel zorg door ieder besteed -was, een zeeï lastige. Ook het bloemencorso kon in zekeren zin eveneens reclame worden genoemd voor het bloemiBtenvak. Hiervoor waren kunstvoorwer pen uitgeloofd. De eerste prijs werd door den heer Van Stnen behaald, wiens dochtertjes zwanen- fietsen bereden, geheel samengesteld uit witte bloemenden tweeden prgs verwierf Den Hollander, voor een bloemenboot, terwgl de derde prgs voor een met bloemen smaakvol versierde fiets aan Joh. Geense werd toege kend. Aan den heer Nonnekes, die om zgn fiets een keukenkachel had gemaakt door welks brandgat het hoofd van den bestanrder stak, werd door den voorzitter van het bloemencorso, den heer Th. R. Lunenberg, persoonlijk een prgs aangeboden, die dankbaar aanvaard werd. De voorzitter van het feest-comité, de heer D. D. v. d. Bont, bracht een warm woord van dank aan allen, jnry, deelnemers en muziek gezelschappen voor hun onmisbaren steun. Aan laatstgenoemden werden bg loting de volgende geldprgzen uitgereiktaan Vlijt en Volharding te Roosendaal f 50; aan Oefening en Uitspan ning te Nienwerkerk f 40; en aan Hosanna te Goes f 20, terwgl Eendracht maakt Macht te Kruiningen, Apollo te Wissekerke en De Goesche Fanfaren elk f 10 werden gesohonkon. Aan Vlijt en Volharding te Roosendaal werd bovendien, als het verstafkomende gezelschap, een massief zilveren medaille toegekend. Aan alle deelnemende gezelschappen, ook die aan den optoeht met wagens enz., werden herinnering8-medaille8 uitgereikt, terwgl alweer bg monde van den heer Risch, ten slotte aan 'onia in het bgzonder dank gebracht werd voor zgn ijverige medewerking. Het vuurwerk, dat te tien uur ontstoken werd en tot kwart voor elt duurde, was eer waardig slot van het feest. Niet minder dan 12 nummers werden afge stoken, waarvan het slotBtuk de, naar schatting 4000, toeschouwers bgzonder trof. Een slang leve H. M." in diamant-vnnr met een ster van gekleurd licht erboven en geflankeerd door Romein8ohe kaarsen, zwermpotten en Bengaal- sche verlichting, bracht de menigte in extase. De volle vroolgkheid werd door geen wanklank gestoord, waartoe het prachtig weer zeldzaam meewerkte. De feestcommissies mogen dan ook met allen die meewerkten tot welalaging van dit feest, met voldoening op hnn arbeid terugzien. De brandspuiten, die overal gerequireerd stonden, hebben geen dienst behoeven te doen wel ontstond een kleine étalage-brand in een winkel op de Groote markt bjj den heer J. P. B., maar deze werd spoedig gedoofd. zit, maar nog veel meer om er in te leggen wat er niet in zit, en wat de acteur meent dat er in moet zitten. Als we dan zoo gekomen zgn aan het slot van het derde bedrgf, waar de vader eindelgk ertoe besluit zgn geheim te openbaren, en het door een ander! aan zgn zoon te laten vertellen wachten we, zg het ook met geen al te groote belangstelling, af wat het vierde bedrgf ons zal brengen van de logische verdere ontwik keling de ontmoeting van den vader met zgn dochter. Maar dan laat de Bohrgver ons in den steek. Want dan wordt ineens de aandacht van den vader afgetrokken en geconcentreerd op de dochter. En dan hoe Dat heele vierde bedrgf met zgn aaneen schakeling van zeer pgnlgke tooneelen is gebaseord op een misverstand, op het feit dat de moeder verkeerd begrepen heeft wat de vader van plan is, en op een veronderstelling van den zoon, die denkFdat de anderen er alles vsar weten. Een misverstand kan sen heel brnikbaar motief zgn in een blgspel. Maar als motief in een Iteurspel wordt het een te doorzichtige berekening op tooneel-effect en wekt het eer gevoel van verzet. Men zon bg dat vierde bedrgf geneigd zgn uit te roepenMaar men- chen, slaat nou toch niet zoo doorZie je nou RECHTSZAKEN. Arrondissemetits-rechtbank te Middelburg. VERDUISTERING. Voor bovengenoomde rechtbank stond beden, Vigdag, tireoht M. A. 3., 46 jaar. geschei den huisvrouw ven P. B., kermisreizigster, geboren en wonende te Middelburg, thans in heohtenis in het huis van bewaring aldaar. Haar is ten laste gelegd dat zg in of om streeks de maanden Mei en Juni 1905, te Mid delburg, zioh opzettelgk wederreohtelgk heeft toegeeigend een aantal goederen, waaronder tafels, banken, kachels, bedden, stoelen, emmers, gordgnen, schorten, spiegels, glazen, kussens en meerdere voorwerpen voor huishoudelgk ge bruik en kleedingstukken, alles toebehoorendo aan Jozina Walraven, althans aan een ander dan aan haar beklaagde, welke zich bevonden in de, in de Lombardstraat gelegen woning van voormelde Walraven, en welke zg anders dan door misdrgf onder zich had doordien meer- ie Walraven, die, nadat mot hare goed keuring de huissleutel van bovengenoemde woning aan haar beklaagde was ter hand ge steld, aan haai had toevertrouwd om tgdens hare afwezigheid daarop toezicht te houden en die voor haar te bewaren. In deze zaak waren vanwege het openbaar ministerie tien getuigen gedagvaard. Als ambtshalve toegevoegd verdediger trad voor den beklaagde op de heer mt C. L. Grata- a, advocaat te Middelburg. Na voorlezing van het bevel van verwgzing en van een extract vonnis, waaruit blgkt dat beklaagde vroeger wegens diefstal tot zes maanden gevangenisstraf is voroordeeld, werd overgegaan tot het hooren der getuigen. De eerste getuige, Jozina Walraven, kroeg houdster, verklaarde dat zg in het voorjaar, in het huis van bewaring verblijvend, op haar verzoek is bezoeht door beklaagde. Toen deze kwam, is er gesproken over den inboedel van getuige. Beklaagde begon daar over en verklaarde zich bereid om voor getuige'e inboedel te zorgen, tgdens deze in het hnis van bewaring verbleef. Getnige deed aan bekl. de opdracht haar goed naar haar woning over brengen. De sleutel van getnige's woning was in 't bezit van den cipier en zg verzoobt de bewaarster dezen te vragen en hem aan beklaagde at to geven. Getuige had aan beklaagde geen vergnnning gegeven het haar toebehooronde goed te ver- koopen of te beleenen. Toen getuige nit het huis van bewaring kwam, waren al hare goederen verdwenen en zö heeft er niets van teruggekregen. De bg verschillende personen in beslag ge nomen en ter terechtzitting aanwezige goede ren een heel huishonden werden door de getnige als haar eigendom herkend. De beklaagde beweerde dat de getnige het eerst begonnen was te spreken over de bewa ring door haar van de meubels, doch gat toe niet gerechtigd te zgn geweest die te verkoopen. L. Kareis, gevangenbewaarster, de volgende getnige, verklaarde zich niet te kunnen her innoren van wie eigenlijk is uitgegaan het voorstel om de goederen van Jozina Walraven te bewaren. Wel wist zjj dat aan beklaagde door de eerste getuige de bewaring der goe deren is opgedragen, met afspraak dat de laatste die naar haar woning zou overbrengen. Daarop beklaagde de sleutel overhandigd van de woning der eerste getuige. J. Willemse, koopman, deelde mede van Corns. Uiterschout den 3en Mei en later in zelf niet dat je het mis hebt? Want het is bovendien nog een bjjnaonbe- grjjpeljjk misverstand, en dat gezeur is soms akelig sentimenteel. Over de vraag of een stuk moraliseerend moet zgn, zullen we het niet hebben. De schrgver van Si non c vero meent van wel en we staan dus voor de vraag hoe hg van zgn standpunt dat erin gebracht heelt. Na het alledaagsche gepreek in Mea Culpa deed het weldadig aan dat in Si non vero de moraliseering wat dieper gaat, en waardiger geuit wordt. Maar we zullen niet ingaan op de vraag of de moraal jnist is. De raadselachtige titel Si non - vero zal wel moeten vertaald worden door: Als men niet oprecht is Maar dan is de straf die op die zonde volgt wel héél zwaar, te zwaar om voor oen generalisatie te mogen dienon. De dialoog van het stuk is veel natuurljjker dan in Mea Culpa, voorol in de hoofdrollen. Maar die goede gave is niet gelgkeljjk verdeeld. Het trof ons reeds in het eerste bedrgf, dat bijvoorbeeld van da beide dochters aan Elvire znlke gemeenplaatsen in den mond werden gelegd, terwgl Dora zooveel natuurljjker in haar uitingen is.

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1905 | | pagina 1