MIDDELBURG» COURANT. Vrijdag 25 Augustus. Uit Stad en Provincie, Pi0. 200. 148" jaargang. 1905. Deze courant verschijnt dagelijks, met uitzondering van Zon- en Feestdagen. Prijs per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in Nederland franco pp., 2. Afzonderlijke nummers kosten 5 cent. THERMOMETER EN VERWACHTING, 24 Aug. 8 n. vm. 59 gr., 12 n. 69 gr., av. 4 n. 68 gr. F. Verwacht: zwakke tot matige meeat Z. wind, toenemende bewolking, ieta warmer weer. W Advertentiën20 cent per regel. Bij abonnement veel lager. Geboorte-, dood- alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 1—7 rogels f 1.60; elko regel meer 20 cent. Reclamos 40 cent per regel. Groote letters naar de plaats, die zij inpemen. Tot de Handel, Nijverheid A. Dl plaatsing van advertentiën en reolamea, niet afkomstig uit ïeid en Geldwezen, ia uitslaitend gerechtigd het LA NAB An., NJ. Voorburgwal 366, Amnterdi land, betreffende het Algemeeu Advertontle-Bureau Middelburg 24 Augustus. KKNB AANVULLING van mgn stukje In verkeerde handen ia noodig geworden na een ingezonden stuk van den heer Van der Moer, waarin deze zfin gemoed lucht in eene sarcastische .ontboezeming." Vóór ik de kern van het sohrjjven van den heer Van der Moer bespreek, wil ik een paar op- Voojeerat sohjjnt eene oppervlakte van 3 a 4 H.A.. den heer Van der Moer een bagatel toe. Immers dat moet de bedoeling zfin, waar om hjj hierop de aandacht wil vestigen. De lezer oordeele hierover, want het wa9 niet op de hoegrootheid van die verwaarloosde oppervlakte gronds, dat ik de aandaoht wilde vestigen, maar op het verkeerde stelsel, dat daar aan ten grondslag ligt. Wie toch weet hoeveel maal dat aantal zou moeten worden vermenig vuldigd,*) om uit te drukken hoeveel H.A. grond alleen in ons land aldus >braak" liggen. (Tussohen twee haakjes moet ik hier even b{jvoegen, dat »braak" voor mjj beteekent het gebrek aan eene extra bewerking en zniveri- ngskuur van den grond, natuurlijk met het doel om het productievermogen te vergrooten.) Dan sohjjnt het woord »gemeenachap" voor den geachten sohrjjver eene ware ergernis te ijjn. Dit kan verschil van smaak wezen. Ik kon evengoed gesproken hebben van maat schappij of algemeen belang, doch die drukken volgens mjjne meening niet zoo innig uit, wat het woord >gemeensohap" omvat. Hierbjj toch denken we aan geen enkele uitzondering. De quintesaens van het ichrjjven van den heer Van der Moer is: lo. dat hjj alle eigendom, grond, huizen, geld, over éen kam scheert; 2o. dat hg den eigendom beschouwt als een heilig huisje, waaraan niet mag worden getornd. Dat is niet de persooniyke meening van den heer Van der Moer alleen. Zóo denken velen met hem, waarom dan ook alle persoonlijkheid vervalt en alleen het stelsel op den voorgrond komt. De gedaohtenwisseling wordt daardoor aangenamer, misschien ook vruchtbaarder. Vraagt men nubestaat er werkelpk ver schil tussohen eigendom van grond en eenig ander kapitaal, dan antwoord ik, »zeer zeker." Er zijn vooral drie versohilpunten, die gewicht in de sohaal liggen. a. de grond heeit eene vaste bestemming b. de grond is in beperkte hoeveelheid aan wezig c. de grond is onverplaatsbaar. Onze grond moet als middel tot voortbren ging voorzien in mensoheiyke behoeften. De grond is ook bet natuurlpk arbeidsveld van zjjne bewoners, en dus is het in 't belang van die bewoners, als van dien grond het grootst mogeljjke nut worde getrokken, om zoodoende aan het grootst mogeljjk aantal mensohen levensonderhoud te verschaffen. Verwaarloost men nu den grond, misbruikt men dien, dan onttrekt men hem aan zjjne bestemming, dan benadeelt men daardoor naast den .eigenaar tevens de gemeenschap. (Weer dat woord!) Hierby komt, dat het gebruik, hetwelk ieder van >yn grond maakt, rechtstreeks invloed uitoefent op de belangen der omliggende eigenaren. Zoo zullen b.v. de tegenliggers van bedoeld stuk land in Axel zeker hun aandeel ontvan gen van onkruidenden, en ondervinden dus ook voor een deel de nadoelen van dit wangebruik. Met een ledig staand huis is dat toch anders gesteld. Het aantal huieen kan worden uitge breid, niet evenwel de hoeveelheid grond. Ik herhaal dus, elk stukje, dat dus wordt misbruikt, wordt onttrokken aan zpne bestem ming en benadeelt daardoor naast den eigenaar ook de gemeenschap, omdat zulks doorniets kan worden aangevuld. Men kan de oppervlakte van den grond in een land immers niet naar wille keur vermeerderen. Omdat nu de grond eene vaste bestemming heeft, omdat de voorraad beperkt is, omdat het gebruik ervan invloed uitoefent op de aangrenzende eigenaren en op de gemeensohap en ten slotte omdat eene aangroeiende bevol king steeds meer oischen aan dien grond als voortbrengingsmiddel moet stellen, daarom willen wp dat eigendomsreoht bpzonder ge regeld, anders dan eenig ander eigendom, daarom willen wp beperking van het eigen domsrecht van grond. Met den heerVan derMoer wordt door velen deze inbreuk op het eigendomsrecht dat heilig huisje besohouwd als een revolutionaire maatregel. Die velen zpn van oordeel, dat eigendom zyn rechtsgrond vind in zichzelf. Deze opvatting hebben wp daarvan niet. Wy weten, dat de Denk om het geval te Neuzen b.v.! overgang van gemeenechappelpke groepeneigen- dom in privaat bezit slechts plaats had, toen en omdat het algemeen belang zulks vorderde-, waar dit terugkeer van den grond aan de ge meenschap eischte, moest de eigenaar wpken. Bp oude achrpvers vindt men dit beginsel terug en ook in onze wetgeving (Zie B. FF. art. 649) heelt dat reede ingang gevonden. VolgenB onze meening moet byzonder eigen dom ondergeschikt zpn aan het algemeen be lang, en in de allereerste plaats is dat noodig bp grond. Het aantal dergenen, die zoo denken groeit en zal groeien, trots den tegenstand van den heer Van der Moer en anderen. K. J. W. DB KAMERVERKIEZINGEN. In een algemeene vergadering der Vrpzinnig- demooratische Vereeniging te Arnhem, belegd ter bespreking van de voorloopige candidatuur voor een lid der Tweede Kamer, door het be danken van den heer Rink, werd door den voorzitter, mr. J. A. van Gilse, meegedeeld dat door tusechenkomst van het bestuur der Liberale Unie en van de besturen der kiesver- eenigingen te Rotterdam de toezegging is ontvangen dat al het mogelpke zal worden gedaan den bestaanden toestand te handhaven, dat dus de zetel van mr. Van Raalte zal wor den ingenomen door een vrpzinnig-democraat de andere vacante zetels door gelpkgezin- den als de altredende. Het beBtuur der kiesvereeniging vroeg nu machtiging om, als Rotterdam zioh aan die afspraak houdt, hier te steunen de te stellen candidatuur van deu Unie-liberaal den oud minister Eland. Dit voorstel werd aangenomen. In een huishoudelpke vergadering der Vrij zinnig-Democratische Kiesvereeniging te Rotter dam werd per motie de meening uitgesproken dat het »eisch der rechtvaardigheid is en door politiek beleid gevorderd wordt dat de ver- sohillende vrpzinnige fracties die bp de alge meene verkiezingen in 1905 met gezamenlijke candidaten optraden, niet trachten bp deze nieuwe verkiezingen wpziging te brengen in getalsterkte dier verschillende fracties in de Tweede Kamer". Vertrouwende, dat dit oordeel ook door de beide liberale kiesvereenigingen te Rotterdam zal gedeeld worden, besloot de vereeniging thans slechts over te gaan tot het stellen van voorloopige candidaten in district V (vacature- E. E. van Raalte) en de beslissing omtrent de houding in district I (vaoature-mr D. Fook) aan te houden. Vervolgens werden voorloopig candidaat gesteld voor district V, in alphabetiBche volg- i, de heeren mr S. J. L. van Aalten jr en P. R. Mees. BENOEMINGEN, EN2. Bp kon. besluit: is aan mr P. C. J. Hennequin, burgem. van Aardenburg en lid der Tweede Kamer, verlof verleend tot het aannemen der versierselen van ridder der Leopoldsorde, hem door den Koning der Belgen geschonken; iB aan den commieB der telegraphie le kl. J.Vergouwe, op verzoek, eervol ontslag verleend. KORTE MEDEDEELINGEN Te Utreoht is Woensdag een vergadering gehouden door afgevaardigden van coöperatieve bakkergen en verbruiks vereenigingen in Ne derland. 15 vereenigingen, met 28 afgevaardigden waaronder De Broederband teMiddelbu en uit alle oorden des lands opgekomen ter behandeling vdn de concept-statuten voor een op te richten A'ed.Coiiperatieven Arbeidersbond. In beginsel werd tot de oprichting besloten. De leden der verschillende afdeelingen hebben echter eene definitieve beslissing te nemen. Doel van den bond is zioh onderling met elkaar te verstaan om door groote inkoopen, voordeelig te kunnen werken. In den afgeloopen week van 16 tot 22 dezer kwamen in Zeeland 5 gevallen van be- smettolpke ziekte voor: 4 van diphtheritia, waarvan 3 te Philippine en 1 te St Janssteen en 1 van roodvonk te Yerseke. In de provincie Zeeland werden in 1904 aangebracht 445 zeehonden, waarvan behoorden tot het mannelpk en 263 tot het vrouwelpk geslacht. Het grootst aantal voor deze provinoie word geleverd door Haamstede, alwaar 148 dezer dieren werden ingeleverd. De heeren C. en D. v. d. Klooster te Bnrgh leverden er 113. Te Yerseke werden over 1904 aangebracht 7 mannelpke en 5 vrouwelpke zeehonden, te zamen 12. Middelburg en Goes, vóór zyn vertrek naar Indië, optreden om afscheid te nemen. Ten einde een juiste en spoedige bezor ging der correspondentie voor de manoevree- rende troepen, waaronder die uit Middel- cg, te bevorderen wordt de aandacht van belanghebbenden gevestigd op do noodzake- Ipkheid, om de brieven, onz. van een volledig adres te voorzien bpvoorbeeld als volgt: Op groote manoeuvres in Zuid-Limburg. Den milicien W. KlaaaBen, 4e compagnie, 4e bataljon, 3s regiment infanterie, en zulks in verband, dan van 5—11 en 12 —14 September a. s. zullen worden in dienst gesteld een Yeld-Postkantoor te Valkenburg en te Maastricht. Uit Vlissingen De Java-divisie bestaande uit de kruisers Noord-Brabant, Gelderland en Utrecht passeerde Woensdag Prawle Point, en kan heden tussohen 6 en 8 uur te Vlissingen verwacht worden. De oude kanonnen, welke op den Noordzee- boulevard bp het standbeeld van De Ruyter zullen worden geplaatst en door de Evtrtsen naar Vlissingen zouden worden vervoerd zyn Woensdag aangebracht met het lands- vaartuig Trekvogel. In verband mot de komst van H. M. de Koningin aldaar, zullen de troepen, daar in garnizoen, niet Maandag a.s maar Woensdag Augustus e.k. naar het kampte Bergen-op- Zoom vertrekken. De nachtmailboot Prins Hendrik is naar Rot terdam vertrokken om te dokken. De Portugeesohe 3maBt schoener Augusto, welke na te zpn vlot gekomen alhier ter reede ankerde, verloor Woensdag een anker en ketting. Vanwege den Walcherschen Turnbond zal op Zaterdag 26 Augustus a.s. de reeds vroeger met een enkel woord vermelde propaganda- nitvoering worden gegeven te D o m b u r g, op het terrein van het Badpaviljoen. Het bestuur en de deelnemers zpn voor nemens Zaterdag om half een van het Schut tershof te Middelburg te vertrekken, deels per fiets, deels per rptuig. Na aankomst te Domburg zal het bestuur worden ontvangen door den gemeenteraad en daarna vangt de uitvoering aan, die zal in: vrpe- en orde-oefeningen, door alle deelnemende vereenigingen onder leiding van den heer J. H. van der Beldaarna oefeningen aan de toestellen rek, brug en paard; vervolgens hinderniswedstrpd, waar voor een zilveren en bronzen medalje zpn beschikbaar gesteld. Ten slotte afmarsch van het terrein. Door muziek zal de uitvoering worden op geluisterd. Woensdagavond werd te Goes dooreen twintigtal typografen een vergadering gehouden in de leeszaal van Ons Huis in de Korte Kerk straat, ton einde een vereeniging tot stand te brengon. In het bestuur werden gekozen de heeren - W. van den Boogaard, voorzitter; A. van den Boogaert, secretarisL. J. P. Snoep, Penning- W. Siepman en J. Touw, commis- stuur met den secretaris der gemeente, terwyi ook enkele autoriteiten daar ter begroeting aanwezig zullen zpn. Na een zeer kort vertoef in de vorstelpke wachtkamer aan het station, waar vermoede- lpk het garnizoen zal zpn opgesteld dat dan later het kamp Kjjk-in-de-Poi te Bergen-op- Zoom betrekt, rpdt het Koninkiyk echtpaar met het gevolg in, uit de residentie verwacht wordende, hofrp tuigen naar de Rotonde. Daarbp zal de volgende route worden geno men: Prins Hendrikweg, Koningsweg, Nieuwe Schipbrug, Houtkade, Droogdok, Steenenbeer, Pottonkade, Zeilmarkt, Nieuwendpk, Beurs- brug, Beursplein tot aan den oprit der Rotonde. Op de rotonde, waar zioh zullen bevinden de leden van den raad, het bestuur van het Vufr-departement, autoriteiten en genoodig- den, zullen ook vereenigd zpn de verschillende marine-officieren en H. M. zal, na op eene op te richten eBtrade plaats genomen te hebben, eene toespraak houden tot de marine. Vervolgens zullen de oude kanonnen, die' alsdan bp het standbeeld van De Ruyter zpn geplaatst, door H. M. worden ingewyd. Na afloop dezer plechtigheid verlaat de koninklpke stoet de rotonde om langs den zelfden weg als hp is gekomen naar de ponton te rpden, waar H. M. en de PrinB en gevolg omstreeks elf uur aan boord zullen gaan van H. M. Utrecht, die het hooge gezelschap naar de vloot voeren zal om het na afloop der revue naar den Hoek van Holland over te Naar wp verder vernemen worden van ge meentewege geen versieringen aangebracht wel moet by particulieren het voornemen be staan om H. M. te toonen, hoezeer hare komst te Vlissingen op prps wordt gesteld, De feestcommissie, die zich gevormd heeft stelt zioh voor het programma voor de feest viering ter gelegenheid van het vorsteiyk bezoek neg voor het eind van deze week, vermoedelpk Zaterdagavond, het licht te doen De nieuwe vereeniging zal den naam dragen van: Steunt elkander. Naar wp vernemen zal de heer Louis Bouwmeester twaalf of veertien September in Te IJ z e n d jj k e zpn, het werd reeds gemeld in de tweede editie van ons vorig Dom mer, in den nacht van Dinsdag op Woensdag 2 gebruikte fietsen ontvreemd aan het magazpn van Van de Sande. De daders zpn onbekend. Op den jaardag der Koningin zal de schooljeugd te S c h o o n d p k e, bp goed weder althans, een plezierigen dag hebben. Uitgenoodigd door eene oommissie, hebben enkele meisjes geld opgehaald om zoodoende eenigerlei feest te hebben op 31 Augustus a.s. Het resultaat is vrp goed te noemen, waar door dan ook de sohooljeugd kan onthaald worden, terwpl ze door mee te doen aan een der 7 spelen, die voor de kinderen zpn vast gesteld, nog een prps kannen verdienen. Deze spelen geschieden op het marktploin. Voor de kleinsten van de 340 kinderen wordt een tombola gehouden. Het muziekgezelschap heeft zich bereid ver klaard, dien dag belangloos mede te werken. Voorts wordt nog oenige passende verlich ting aangebracht en zal 'b avonds een vuurwerk worden ontstoken. Bp genoegzame deelneming zullen na het schoolfeest nog volksspelen plaats hebbe waarvoor gelden worden uitgeloofd. KOMST VAN HET KONINKLIJK ECHTPAAR TE VLISSINGEN. Naar wp vernomen komt H. M. de Koningin met Prins Hendrik Dinsdagmorgen te 10 uur (stadstyd) per extratrein te Vlissiigen aan. H. M. zal vergezeld zpn van een groot gevolg. Aan het station zullen H. M. en de prins verwelkomd worden door het dagelpksch be- LETTEREN EN KUNST. Men schrpft ons uit Vlissingen: let zeer gevarieerde programma, dat Woens dagavond in het Badhotel werd uitgevoerd door drie artisten, kraohtig gesteund door uitstekend accompagnateur, van wien reeds vorige week met lof kon worden gewaagd, moet lederen bezoeker om zpn afwisseling hebben voldaan, maar toch niet minder om het kunstgenot, dat met volle teugen kon worden gesmaakt. ïeds het eerste nummer voor viool door den heer Kosman uit Essen voorgedragen, bracht de hoorders in de vereischte stemm want de Ballade en vooral de Polonaise van Vieuxtemps deden den heer K. kennen als zeer hoog ontwikkeld violist, niet alleen in de techniek maar ook en vooral in de voordracht. Een diepen indruk vermocht hp teweeg|te brengen. Later volgden nog de Romance Beethoven, treffend en hoogsi verdienstelpk gespeeld, voorts de teohnisch uiterst moeiiyke Mazurka van Zarzioky. Het spel boeide tot het einde toe en verdiendé ten volle het her haald applaus van het auditorium. Niet minder dankbaar waren de meeste lie deren door mej. J. Dhont uit Amsterdam voor- ragen. Zp schonk ons van den besten wpn het eerst, want de Scène en vooral de daaraan verbonden Aria uitAh Ferfido van Beet hoven, waB zeker wel het sohoonBte en het <ste, waarop zp het publiek onthaalde. De hartstochtelpke aanhef dezer sccne over gaande in een aandoonljjk smeekend Ah no firmate vindici Dei, zpn toppunt bereikend in het wegslepende Per piëta non dirmi addio etc. werd gezongen met een omvang van geluid, eene buigzaamheid, die bewezen, dat de zan geres de volle beschikking heeft over haar krachtig, helder, ontwikkeld stemorgaan. Nog een zeBtal liederen gaf zp ten beste, waarvan ons de Oud-Hollandsche het minst voldedenwerden die niet ietwat geaffecteerd voorgedragen, of moet het worden toegeschre ven aan een zekere opgewondenheid, voort spruitende uit de zich krachtig uitende en zeker niet onverdiende erkentelpkheid van het publiek? Het slotnummer Der Freund was voor Dhont een apotheosehet aanhoudend applaus deed haar nog een nummer geven, nadat zp eerBt den eminenten accompagnateur, den heer Sem Dresden uit Berlpn, zeer ter plaatse en te rechter tyd had verzooht met haar in de toejuiohingen te deelen. De heer Liilofs uit Beriyn zingt zeer ge- makkelpk met een helder, sympathiek bariton geluid. Het recitatief uit: Die Hochzeit des Figaro van Mozart, in den beginne min of meer onvast, werd gaande weg beter; in do aria was de solist geheel meester over zyne ge moedsstemming, en uitstekend voldeed hp in Tom der Reimtr. Na do pauze werden door dezen zanger nog drie liederen van F. Schubert gezongen, waar mede bp eveneens een welverdienden byval inoogatte. Zeer voldaan voor zoover wjj konden nagaan, keerden de talrpke bezoekers, die ondanks do minder aangename weersgesteldheid zich een gang naar het Badhótel hadden ge troost, huiswaarts. Het Italiaansch ensemble, dat Woensdag avond weer een concert op het paviljoen te Domburg gaf, mocht zioh, zoo schrpft men ons van daar, in een groote belangstelling eugen. Van goede componisten als: Mas- cagni, Offenbach, Donizetti, Chopin hoorden we werk voordragon. Van laatstgenoemden iter kregen we te genieten Nocturne no. 8, duet voor viool en cello. Deze nocturne, kalm als zp van inhoud is en rustig aU z{j werd voorgedragen, boeide ons zeer. We dachten zoo onder 't BpelenAls Chopin op 't oogenblik eens in zyu geboorte plaats (6 uren van Warschau) vertoefde, hg zon waarsohpniyk een wildere inspiratie krygen. Op dit nummer liet men, niet erg gelukkig, een sensatiewals volgen, nog wel met tambou- rgn en castagnetten. In zpn soort was 't anders niet onaardig. In een duet uit Lucie de Lammermoor hadden we gelegenheid, op te merken, dat de bary- tonzanger voor zpn taak is berekend, do zan geres deed aan de afronding vooral van dub belslagen wel eens te kort. Beiden werden luid bedankt, evenals de instrumentalisten na het slotnummer. RECHTSZAKEN, Tegen K. J. v. Z., rywielhersteller te Middelburg, wegens rpwieldiefstal ver oordeeld tot 1V» jaar gevangenisstraf (bekl. beweerde onschuldig te zyn) werd na verhoor van twee getuige» door den waarn. prooureur- iraal jhr mr Van Doorn, by het Gereohts- hof te 's Gr&venhnge, bevestiging gerequireerd. Waar bekL do bewuste rywielen als bediende voor zyn tydeiyk afwezigen patroon had to teren, betwistte de procureur-generaal, dat bekl. die rywielen in den zin der Strafwet -onder zioh had". De verdediging dat kier verduistering, geen diefstal zou hebbon plaats gehad, ging daarom z. i. niet op. De verdediger, mr. Bourlier, concludeerde tot vryspraak, daar uit niets biykt, dat de be wuste rp wielen inderdaad door dezen bekl. zyn gestolen. De hoofdgetuige toch in deze zaak is uiterst ongeloofwaardig. Een ander bediende kan het feit evengoed hebben gepleegd als bekl. Ook staat niet vast wanneer het feit ge pleegd is, en hiervan hangt at of het als dief stal dan wel als verduistering is te beschouwen' Na aanvulling van het onderzoek in do van F. D., te Z a a m s 1 a g, wegens mis handeling van een marechaussee, in 1902 ge- gd, by verstek veroordeeld tot 6 maanden gevangenisstraf, tegen welk arreBt F. D. in verzet was gokomen, heeft het gereohtshof te 's Hage de uitspraak in deze zaak thanB be paald op 31 dezer. LANDBOUW. De z.n. verhuring of verkooping van boom vruchten, zoo sohryft men ons uit G o e s, werd dezer dagon hier en elderB op Zuid-Beveland gehouden. De opbrengst zal beneden het middelmatige zpn. Tooh valt het nog niet tegen; de aanvankolpke verwachting is nog bevredigend uitgevallen. Vooral zpn er nog al tamelpk zoete appelen. Mot de peren is het over 't algemeen maar dunnetjeB. Maar toch, al iB het niet veel, zpn er nog moer jutteperen dan het vorige jaar. De vruohten zpn dooreen gerekend nog bovon vier gulden den hectoliter op taxatie, aan 't hout verkooht. Geen wonder dat met den sterken wind der laatste dagen de koopers de schrik om het Ipf slaat, want er werden heel wat appeltjes en peertjes geBohud. De gezameniyke opbrengst alleen van open bare veilingen bedraagt t 23.230 behalve de 10 onkosten. ONDERWIJS* Te 'b Gravenhage is Woensdag geslaagd bp het examen Franach lager onderwps J. de Vries te Vlissingen. Dit werd reeds gemeld in de tweede editie van ons vorig nommer. Tpdelpk benoemd tot leeraar aan de R, H. B. S. te Warffum J. L. Dpkhuis, tpdeiyk leeraar aan die school. Verschillende Berichten. Z. K. H. de Prins der Nederlanden braoht Dinsdagmiddag wederom een bezoek aan 's rpki ontginningen te Kootwpk. Z. K. H. is dien avond 8 u. 18 m. voor een viertal dagen naar Dobbin vertrokken. Hp is vergezeld van den heer Tutein-NoltheniuB, inspecteur van de koninkiyke houtvesterp te Het Loo en van dec

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1905 | | pagina 1