IUIDDELBURGSCHË COURANT. Vrijdag 18 Augustus. N°. 194. 148° Jaargang. 1905. Deze courant verschijnt dagelijks, met uitzondering van Zon- en Feestdagen. Prijs per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in Nederland franco pp., 2. Afzonderlijke nummers kosten 5 cent. THERMOMETER EN VERWACHTING. 17 Aug. 8 n. Tm. 62 gr., 12 u. 73 gr., av. 4 n. 70 gr. F. -Verwacht: zwakke tot matige meest O. wind, bewolkte luoht, waarschijnlijk droog en iets warmer weer. Advertontiën20 cent per regel. Bij abonnement veel lager. Geboorte-, dood- en alle andcro familieberichten en Dankbetuigingen van 17 regels 1.50elke regel meer 20 cent. Reclames 40 cent por rogel. Grooto lettors naar de plaats, die zij innemen. Tot de plaatsing van advertentiën en reclames, niet afkomstig uit Ze e 1 an d, betreffende Handel, Nijverheid en Geldwezen, is nitslaitend gerechtigd hot Algemeen Advertentle-Bar«au A. DU LA HAR Ai., N.*. Voorburgwal 366, Amsterdam. Middelburg 17 Augustus. IN VERKEERDE HANDEN. B{j een bezoek, dezer dagen aan Axel ge bracht, werd mg verzocht, eenB een kjjkje te nemen op een stuk bouwland, groot ongeveer 3 A 4 H. A., gelegen nabij die gemeente. Het lag daar woest, wjjl na den bietenoogst, het vorige jaar, er geen hand of vinger naar was aitgeBtoken. En dat wil wat zeggen! Wie nog nooit distels of andere in 't wild groeiende planten, wat wg gewoonlijk kort heidshalve als onkruid betitelen, den vollen wasdom heeft zien bereiken; wie eens van nabij aanschouwen, hoeveel vuil een stuk goede korengrond in een jaar tfjds kan leveren, h{j ga daarheen J En men zal zich, evenals wg, ergeren. Hier is nu voldoende te zien, welk een schade een ondoelmatig gebruik, neen een misbruik van den grond doet, niet alleen aan den eigenaar, maar aan de gansche gemeen schap! Om welke redenen de eigenaar van deze vruohtbare woestenij aldus heeft gehandeld, ik weet het niet. De een vertelde mij, dat hg dat beschouwde als braak, de ander dat familie kwesties hiervan oorzaak waren. Hoe het ook i$, dit feit staat vastdat vruchtbare veld wordt verwaarloosd, wordt misbruikt. En daartegen staat de wetgever tot op heden machteloos. Wat een genot zon het zgn als de gemeen schap, in dit geval de gemeente Axel, had kunnen ingrjjpen We zijn er zeker van dat, als dit had kunnen gesohieden, als die grond in huur kon zijn uitgegeven, in plaats van die distels, een praohtig gewas de bestede zorgen zou hebben beloond. »'t Is treurig," voegde een werkman me toe, >en dat terwijl zoo velen een zelfs nog kleiner ■takje grond zoo graag in hun bezit zouden hebben 1" Ja, wèl is het treurig, dat dergelijke wan toestanden zoo lang kunnen voortwoekeren! En nu do liohtzjjde van dit ergerlijke machts misbruik 1 In alle kringen zgn er velen, die veroordeelen zonder te weten. Zoo vellen ook sommigen over het landbouw- program van den Vrijzinnig-Democratischen Bond een vernietigend vonnis, soms echter zoo dun dat voldoende blijkt hoe zjj het niet kennen. Als in die landbouw-paragraaf gespro ken wordt van beperking van het eigendoms recht op grond, dan gevoelen sommigen koude rillingen over zich komen I Zg deinzen ervoor terug Maar mij dunkt: b|j zoo'n sprekend geval als te Axel komen zg wel tot inkeer. Daar zien zg dat misbruik niet alleen kan voorkomen, maar dat het ook werkelgk bestaat. En dan hoort men uit diezelfde, anders zoo tot ver oordeelen gereede, mondenja dat moest toch eigenlijk niet kannen gebeuren. Spreekt men daarop over uitbreiding van 't onteigenings- reoht van de gemeenten, dan beamen zjj die volkomen, omdat zg voor zich een niet loochenen feit van direote noodzakelijkheid zien. Zoo helpt deze distelboer te Axel mede, om in veler hoofden ingang te doen vinden hot denkbeeld, dat de grond niet willekeurig mag worden gebruikt, omdat daaraan, naast de belangen van den eigenaar, zeer nauw ■jjn verbonden de belangen van de gemeen schap. K. J. W. ONGEHOORD. Aan den minister van oorlog is door den heer H. Toering te Utrecht het volgende request gezonden „Mfin zoon, dienende^te Utrecht 9e reg. inf. 4e bat. Ie comp., was met wettig verlof thuis by zjjne ouders. Reeds den avond van aankomst (24 Juli jl.) was hg onwel. Den volgenden morgen ontbood ik onzen huisdokter Van Zadelhof!', alhier. Deze constateerde, dat zjja ziek-zjjn van dien aard was, dat hjj het bed moest houden, schreef medicamenten voor en gaf ons een attest, w uit duideljjk bleek, dat mjjn zoon ziek was en het bed moest houden. Dat attest is door mjjnen schoonzoon W. D. Hoimann afgegeven aan de wacht der kazerne alhier. Er is Maandagmorgen een jeugdig officier van gezondheid gezonden, die mgn zoon moest onderzoeken. Op de bede van mjjne vrouw, om mjjn thuis te laten, daar de behandelende genees heer had gelast hem in 't bed te houden, zeide de mil. dokter zgne beste voorspraak te zullen doen. Doch ongeveer één uur daarna versohenen hospitaalsoldaten, die mjjn zieken zoon ge lastten op te staan, zich in uniform te kleeden mee te gaan. Het vervoer geschiedde per brancard, doch zonder dokters opzicht. Ik was niet thuis; onze huisdokter Van Zadelhof! is niet eens in kennis gesteld er van en mgn vrouw's smeekbeden baatten niets. De doctoren constateerden hooge koortsen en longontsteking, en onze huisdokter twijfelde zelfs of het geen typhusgeval kon worden. SteedB slechter wordende, iB mgn zoon Idske zeven dagen in het militair hospitaal to Utrecht gestorven! Mag een militair met verlof (korter of langer, doet er niet toe) ziek, doodziek, uit zjjn warm bed gehaald worden om een half uur langen tocht per brancard te maken, tegon de orders van den behandelenden geneesheer verzoek ernstig en met aandrang aan Uwe Excellentie om hier den schuldige te willen straffen en om maatregelen te willen in, dat dergeljjke ruwe dadea niet her haald kunnen worden bg anderen. Een attest van den behandelenden (toch be- eedigden arts is steeds voldoende waar het opkomst van verlofgangers betreft, en hier had onze arts nog wel uitdrukkelijk in ejjn attest vermeld, dat mgn zoon Idske niet vervoerd kon worden." Het is te hopen dat óver dit feit het volle licht opga. Drie gevallen zjjn mogeljjk lo. dat wat geschied is, volkomen over eenstemt met de in zulke gevallen geldende voorschriften. Maar dan deugen die bepalingen niet en moeten zg zoo spoedig mogelgk worden herzien. 2o. dat gehandeld is willekeurigzonder dat men daartoe was verplicht. In dit geval zgn de wetten der menschelgk- heid met opzet overtreden. En dat eischt een strenge straf. En 3o. dat hierbg eene vergissing in het iel iBmaar dan is het noodig dat maatre gelen worden genomen om voor don vervolge dergelgke vergissingen te voorkomen. Het wordt er waarlgk niet aangenamer op om onze jongens aan den dienBt over te geven. Het is daarom te hopen dat de nieuwe mi nister van oorlog zich eens krachtig doe gelden Er is heel wat voor hem te doen! Het N. v. d. D., dat de zaak onderzocht, vernam, dat dr II. Zeehuizen, destgds tgdelgk ohcf van het militair hospitaal, aan dr Yan Zadelhoff heeft verklaard, geen attest te hebben ontvangen. Het blad stelt nu de volgende vragen 1. Waar is het attest van dr Van Zadelhoff gebleven 2. Waarom heeft de officier van gezondheid, die Toering bezocht, het vervoer niet beslist ontraden 3. Wie heeft hot vervoer gelast? 4. Op welke grond hooft dr Zeehuizen, of de andere autoriteit, die het bevel voerde, het vervoer gelast? 5. Waarom is er van te voren met dr Yan Zadelhoff geen overleg gepleegd? e vgf vragen, zegt het Nieuws nog ten slotte, eischen afdoendj en liefst spoedig ant woord. »Zooals de zaak er tot heden toe uitziet, zg bron van felle verontwaardiging. Die verontwaardiging moet natuurljjk wor den beheersoht, tot ook de andere partjj aan het woord iB geweest. Maar dat moet niot te lang duren. De natie moet zeker zgn, dat er in Neder- nd geen mensehen maoht hebben over leven en dood hunner medemensohen, zonder teven b te beschikken over die fijnheid van geest, die waarborgt tegen ondoordachte toepassing van reglementen en verzaking van het onbeschre ven menscheljjk reoht." Het nieuwe Ministerie. Het Centrum laat ee.n schamperen toon hoo ien over het nieuwe Kabinet en meent dat er alle reden is om zich voldaan to gevoelen, nu een negentalmannen, met namen van goeden klank, zich bereid verklaarden om de Kroon van raad te dienen en het Parlement ten ant woord te staan. Zoo kan dan worden voort gegaan, behoeft in de naaste toekomst althans, voor geen volslagen stilstand te worden ge vreesd. Met eenige voldoening mag de formateur van dit Kabinet, die na veel getob nog zoo slaagde, wel op zgn werk terugzien; schrgit het blad. En het zegt verder: Wg zien met spanning uit Naar de betere sociale wetten dan in de gereed liggende ontwerpen belichaamd werden. Naar een betoren weg om de daaruit voort vloeiende koBten te vinden dan de tariefwet- Harte heette. Naar een betere methode van benoemingen, waarbjj met de verhoudingen in de bevolking beter rekening wordt gehouden en niet toe vallig juist alleen de sollicitanten van liberale gezindheid de meest bekwame en geschikte b'jjken. In één woord, we verlangen dan nu eens iets te zien, al is 't ook nog zoo weinig, van wat aan de kiezers werd belootd, toen Kuyper weg moest en betere staatslieden aan 't roer zouden komen. Daarom ook verheugen we ons over het einde der kabinetscrisiswe zullen nu zien, met eigen oogen aanschouwen, dat er waarlgk in 't belang van land en volk een ander ministerie komen moest. En wanneer het dan werkelgk dat belang beoogt en ook nastreven kan, spreekt het wel vanzelf dat onzerzjjds de oppositie geen andere dan een van welwillende critiek en krachtige hulp zal zgn. Vooral wanneer zoo spoedig mogelgk de sociale wetgeving wordt aangevat. Streefden wjj kortzichtig naar partybelang alleen, we zouden moeten wenscben, dat het nieuwe ministerie tot zulke wetgeving on machtig bleek; nu echter zullen we toonen, dat het ons om niets anders is te doen dan om de belangen der teleurgestelden, die reedB zoo lang naar ongevallenverzekering, naar ziekte-uitkeering en pensioen hebben uitgezien. Moge hun verwachting althans niet worden bedrogen. De Tijd waoht at en De Standaard houdt een zuurzoet-praatje. Eerstgenoemd katholiek blad besluit zgne beschouwing aldus: Onze verwachtingen zgn niet hoog gespannen. In de liberale Pers wordt gezegd, dat de nieuwe ministers bekwame mannen zgn. "Wg willen hopen, dat hot waar is. Wg weten het niet. De heer Rink mag een bekend en scherpzinnig jurist wezen, wie zal het ontkennen maar dat hg tegen de zware, nog geheel andere eigenschappon vorderende taak van Minister van Binnenlandsche Zaken zal zgn opgewassen, dat hg de scherpe aan vallen der sociaal-democraten zal kunnen ai* slaan, dat hg de eminente woordvoerders der Rechterzgde zal staan, dat hg door persoon- lgke kracht eene positie en eene zaak, die moreel uit zich zelve zoo zwak zgn, zal sterk maken, het zou ons ontzaglgk meovalleu, als het zoo blgkt te zgn. Van de andere leden va a het Kabinet is hetzelfde te zeggen. Ongcmeene eigenschappen zgn van ben niet bekend. Ia deze Regeering heelt geen Kuyper, geen Bergansius, geen Looff, geen ldenburg zitting. Wg botwgfelen dan ook ten zeerste, of het Naderlandsche volk, voor zooveel het zonder hevig vooroordeel de zaken der politiek weet te besohouwen, zich over eenigen tgd hengen zal over de ruil, welke de kiezers in Juni aan het land hebben opgelegd Aan de oppositie der Rechterzgde zal het worden toegeschreven wellicht, als dit Kabinet echec lgdt. Maar daaraan liggen zal het niet. Wg wachten af! En aan hot opstel van De Standaard, die nu niet op de meest fijne manier over het ont staan van het kabinet schrgft, is het volgende ontleend Wg wachten op hat program van dit Kabinet. Nu meer dan anders. Gemeenlgk toch valt uit de oompositie van •n Kabinet het program, dat te komen staat, het algemeen vrg wel te gissen. Maar ditmaal is dit niet het geval. Er ligt geen aanwgzing in den Kabinetsfor mateur, die buiten sohot blgft. Er ligt n veel aanwgzing in de saümstellende deelen van het Kabinet, die niet in elkaar gegroeid zgn, maar aan elkaar zgn gelijmd. En er ligt evenmin voldoende aanwgzing in de voorafgaande stembus, die wel uitwees wat men niet, maar naliet to zeggen wat men wel beoogde. Want het is zoo, er waB eon dusgenaamd concentratieprogram, maar, eenige algemeen heden nu daargelaten, hield dit weinig anders in dan het Ifanco-artikol. Aiwaohten tot medio-September zal dus do boodsohap zgn. Eerst daarna zal ook de oppositie, in haar ondersoheidene deelen, haar houding tegenovei dit zonderlinge Kabinet bepalen kunnen. Met de forceps gehaald, zal het heel wat tgd behoeven eer het flink loopen leert. Zelfs zouden we niet durven zeggen, dat het overbodige bezorgdheid zou zgn, indien men zich by tgds, we zeggen nu niet de krukken, maar dan toch een loopstoel en een valhoed aanschafte, om het zwakbeenige kin- deke in zgn eerste loopproeven te doen slagen. TWEE MINISTERS. Omtrent den nieuwen minister van oorlog schrgft X in het Handelsblad In den heer Staal begroeten wg een flink en bezadigd man, die in zgn langdurige en eer volle carrière steeds bigk gaf van grooten (act met ondergeschikten om te gaan. Zelf go- woon hard te werken en met gvor zgn plicht te doen, eischte hg ditzelfde ook steeds van anderen, manr op humane en aangename wgz Bjj den generaal Staal was ook steeds plaats roor de meoning van een ander, zelfs al week die af van de zgne. Hoezeer hg een groot deel van zgn carrière by den generalen staf maakte en daardoor zgn blik verruimde, diende hg toch m alle rangen lang genoeg bg den troep om ook den ioldaat en den troepenofficier te kennen Als luitenant was hg bg het 4e reg. infan terie, als kapitein bg het reg. grenadiers en jagers, als hoofdoffiicier bg het 6e reg. in fanterie, en als kolonel commandeerde hg het le reg. infanterie. Gaan wg zgne car rière na, dan vinden wg hem als kapitein geruimen tgd aan het departement van oor log. Nourir dans le sérail, j'en connais les detours is het voor een minister zeker veel waard te kunnen verblaren. Als hoofdofficier zien wg hem eerst in de stelling van Amsterdam en later als directeur van de Hoogere Krggsschool thanB is hg reeds vele jaren op het hoofd bureau van den generalen staf. Zoo iemand dus het leger kan kennen in al zgn nooden en behoeften, dan is het wel de generaal, die aan het hoofd komt te staan. Twee zaken ontbreken hem en wel in de eerste plaats oorlogBondervinding, maar dat heeft hg gemeen met vele Nederlandsohe officieren en het blgft allgd nog een open vraag of de oorlogaondervinding, die men in Indië als luitenant opdoet, wel zooveel er toe bgbrengt de waurde van een minister van oorlog een Europeesch leger te verhoogen. In de tweede plaats ontbreekt hem de Kamer-onder vinding, waardoor generaal Kool in korten tgd zoo geoote resultaten wist te verkrygen, toen het militair scheepje in 1901 op zoo itnmerlgke wgze was gestrand. Een flink en eorlgk man zal echter in de Kamer zeker een welwillend oor vinden. In publieke geschriften liet de nieuwbe noemde minister zich voor zoover ons bekend nimmer uit over zgne richting op militair gebied, maar toch is hg in het leger genoegzaam bekend als een man van gematigd vooruitstrevende beginselen en allerminst als verstokt reactionnair. Bedriegen wg niet, dan is bg geen voorstander van een alles bebeerecbenden centralisatiegeest, mi van hem maatregelen te wachten om elk in zgn dienstkring de vrgheid van handelen te laten, die noodig is bg de gedragen verant- woordelgkheid. Waar het te pas kwam, liet bg steeds aan zgne ondergeschikten die vrg heid van handelen, die hem zelf in de verant- woordelgke betrekkingen, welke hg bekleedde, zoo liet was. Alleen daardoor kweekt men karakters, die niet bg alles en altgd zich eerst angstvallig afvragen ol de bovengestelde maoht er wel precies eender over denkt. Ondanks zgne 60 jaren is de heer Staal een flinke en gezonde man, die met vaste handde teugels van het bewind in handen zal en met groot vertrouwen verwachten wg van hem een in militairen zin vooruitstrevend be wind, gunstig afstekende bg de bedroevende reactionaire periode, die achter ons ligt. Laat ons hopen dat het hem moge gelukken om in het leger weder het onderling vertrouwen tussohen lageren en koogeren te herstellen, dat in den laatsten tgd door allerlei omstan digheden een zoo bedenkelgken schok heeft gekregen. Moge den nieuwen Minister de loyale medewerking ten deel vallen, niet slechts san de Staten-Generaal, maar van allen die hart hebben voor onze landsverdediging. Van een man met een zoo ferm dooratastend rak ter mag men met grond verwachten dat hg spoedig maatregelen zal weten te nemen, die getuigen van oen ernstig streven om het i trouwen in het leger te doen woderkeeren. Da BerlgnBche correspondent van hetzelfde blad meldt omtrent den nieuwen minister van buiteulandsohe zaken het volgende Jhr mr D. A. W. van Tets van Gondriaan was meerdere jaren als H, M. buitengewoon gezant en gevolmachtigd minister bg het Dnitache Hof geaccrediteerd, na te voren ge- ruimen tgd hetzelfde ambt bg de Verheven Porte te hebben vervnld. Yan den nieuwen Minister mag men minder, geloot ik, mooie redevoeringen in de Kamors verwachten, dan wel een bedachtzame, zéér bedachtzame leiding onzer betrekkingen tot hot buitenland. Wars van alle avontuur en voorzichtig, wèl overwegend als de heer Van Tets is, behoeft men niet bevreesd te zgn dat hg zich aan „»groote" politiek te buiten zal gaan, aan politiek die het land in opspraak brengt en boven de kraoht van een klein volk gaat. Te gelgker tgd Igkt de nieuwe Minister mg er de man niet naar om zich door outsiders roet in hot eten te laten werpen en zich zoo hot diplomatiek menu te laten bederven. Yan een soort >Major domus" of dwarskjjker aan het departement zal de heer Yan Tets wel niet gediend zgn en daar is hg niot minder om. Op zgn lastigen poBt hier in Berlgn wist de Minister zich niet slechts een goede positie te voroveren in de officieele wereld, maar mocht zich tevens verheugen in de sympathie der Nederlandsche kolonie, die hem ongaarne ziet vertrekken on hem in zgn nieuwen werkkring alles goedB wensoht. NIKT »HET" GEZAG—MAAR »ZIJN" GEZAG. Het Huagsch Weekblad sohrgft. >Sinds Zaterdag is Nederland zonder Minis ter van Binnenlandsche zaken. Zaterdag heeft dr Kuyper afscheid genomen van de aldeelingschets, aan zgn Departement werkzaam Z'n huisknecht heeft hg onderge bracht bg de Rgksverzekeringsbank, z'n schelle- jongetje bg de landsdrukkerg, z'n portefeuille den Secretaris-Generaal. En hg zeil is in den trein gaan zitten en heeft er het werk aan gegeven. Voor zoover wg weten, bestaat er in onze constitutioneele geschiedenis geen tweede voor beeld van een minister, laat staan van een Kabinetsformateur", die zgn portefeuille niet persoonlgk overdroeg aan zgn opvolger. Nog minder van een minister, die er het bgltjebg neerlei, voordat zgn opvolger benoemd was. Nog nimmer ging de voornaamste raadsman der Kroon kalm weg met vacantio tgdens een gewichtige ministerieelo crisis, terwgl do Sou- verein zooals thans Koningin Wilhelmina een reeds lang aangekondigd vertrek juist daarom uitstelde De meester blgft en de dienaar gaat zgn gang, alsof er geen wolkje aan de lucht was Hooghouden van hot gezag Ja, maar van zijn gezag BENOEMINGEN, EN<t. Bg kon besluit: zgn bg de Kon. marino-res. bevorderd tot luit. t.z. 2de kl. de adelborsten, lsto kl. N. J. Vermeulen, C. Lieuwen, 0. E Plagge en J. A. Bientjes benoemd tot baitengow. adelborst de boeren C. Oud en D. P. Janeen is aan den reserve-eerste-luit A. E van der Heide, van het 10de reg. int., een eervol ontslag uit zgne betrekking verleend zgn benoemd tot adsp.-ing. voor hot stoom wezen P. A. van der Laan, worktuigk.-ing. te Delft, en M. Eykelenboom, werktuigk.-ing. te Bodegraven Do minister van marine brengt ter kennis van belanghebbenden, dat voor een apotheker gelegenheid zal bestaan om bg de zeemacht in dienst te treden als apotheker 2e klasse (met den rang van luit. t./z. 2de kl.), op een traktement van f 2000 's jaars Yoor nadere bgzonderheden betreffende deze beide publicaties, zie men de St. Ct. 192. Dezelfde minister brengt ter kennis van belanghebbenden, dat voor eene plaatsing bg de opleiding van adspirant-maohinisten te Hellevoetsluis in aanmerking komen: C. Donker, G W. J van Sierenberg de Boer, H. J. C. Deul, J. C. Pappelendam, J. Verduyn, J. M. Kruyt, C. Stadhouders, A. van Strg, J D Brainier. J. J. van Eyk Menkman, H. van Bragg*, J. J. van Waart, A. I. Huysse Wzo., L. S. Bannet. H. W. J. Maas, J. Figee, G. Wgga, W. R. Spruitenburg, H P. Allaries, W. F. H. Rieoker, B. Zietse, A. D. Jongkees, J. A. W. van der Laan en J. C. Hamilton. In volgorde van de behaalde punten op het door hen afgelegde examen in theorie en prao- tgt zgn van de opleiding te Hellevoetsluis de volgende aspirant-machinisten bevorderd tot adjunct-machinistP. Lookemeyer, D. W. Kwak, J. C. Vermeer, J. Ensemoier, K. J. Metz, W. Dollekamp, F. Damave, R. de Vries, W. F. Wgga, A. J. de Vries, A. J. M. Blom, N| Braam, Th. C. J. Köther, G. Morzenberg, J. de Geus, G. M. Fey, H. F. Jantzen, G. v. Noort- wgk, C. J. F. Heitz, C. A. v. d. Steen, W. N. Bart, J. G. Frederiks, H. J. Oldemans, J. van der Velde, F. B. Crane. Op hun verzoek worden de adjuncten Kwak, Vermeer, Dollekamp. Damave en Köther uit gezonden naar West-Indiè", waarheen zg den 7 Sept. a. e. vertrekken per stoomschip Willem II en onder geleide van den hoofdmaohiniat U. G. M. G. de Vries. Zg zgn allen beBtemd voor den dienst op Hr Ma Eortenaer.

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1905 | | pagina 1