MIDDELltllRGSCHE COURANT. Vrijdag- 7 Juli. llit Stad en Provineie. IV. IS». 148' Jaargang. 190J». Deze courant verschijnt dagelijks, niet uitzondering van Zon* en Feestdagen. Prijs per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in Nederland franco pp.,/2 Afzonderlijke nummers kosteu 5 ceut. ÏHHmiOlUGTBK EN VERWAC'BTING. 6 Juli. 8 n. Tm. 01 gr., 12 u. 64 gr., av. 4 u. 68 gr. F. - Ver wacht:zwakko tot matige N.W. tot W. wind, veranderlijke bewolking, dezolide temporatuur. Advertenticn20 cont per regel. Bij abounemeut veel lager. Geboorte-, dood- en alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 17 regels f 1.50elke regel meer 20 cont. Reclames 40 cent per regel. Groote letters naar de plaats, die zij innemen. Tot de plaatsing van advertentiën en reclames, niet alkoinstig uit Zeeland, betredende Ilundel, Njjverhoid en Geldwezen, is uitsluitend gerechtigd het Aigeuirru Advn-leulic-Hureau A. I»I£ LA MAB Ai., N.Z. Voorburgwul A«0, AUM(»d«iu. Middelburg 6 Juli Sprokkelingen. De Standaard had dezer dagen een hatelijkheid aan ons adres, even onhebbelijk als ongegrond. Onze lezers weten dat in de dagen vóór de herstemming -in het district Zierikzee de heer dr J. L. C. Wortuian te Noordgouwe een schrijven plaatste in ons blad. Dadeljjk na ontvangst werd dit door ons opgenomen en wel in ons nommer van Dinsdag 27 Juni, dat Maandagavond te voren verscheen. De Standaard insinueerde echter dat wjj het stuk met opzet, opdat dit geen invloed meer zou kunnen uitoefenen op de kiezers, een paar dagen hadden opgehouden. En op dit ongegrond vermoeden schreef het hootdorgaan der Kuyper-partjj heel leeljjke dingen over ons. Daartegen is nu de heer Wortman opge komen in een schrijven, heden in De Standaard geplaatst. En hjj verklaart daarin beslist dat >in geenen deele aan de Middelburgsche courant het ver wjj t toekomt, schuld te hebben aan ver traging der plaatsing." Doven aan haar blad en nog wel goed uit komend, met dubbele interlinies, zooals dit technisch heet, plaatste de redaotie van De Standaard haar scherpen aanval tegenover ons. Het ingezonden stuk van den heer Wortman geeft zjj eenvoudig een plaats in de gewone rubriek. Maar dit nog daargelaten. Geen enkel woordje van haar zelve om de aandacht barer lezers op het, tegenover ons loyaal, stukje van den heer Wortman te ves tigen; geen enkele letter om haar vergissing te bekennen of tegenover ons amende honorable te doen. Het is niet mooi en allerminst collegiaal. En eene uitdrukkelijke verwijzing naar dr Wortmanschrjjven of een peccavi ware daarom too gewenscht geweest, omdat er in onze om geving steeds zjjn die o! zoo gretig azen op al wat de Middelburgsche courant sleohts bena- deelen kan en zwart maken in de oogen der goedgeloovigen. Volgens eene mededeeling van den heer H de Regt te Rjjswjjk in de IV. R. Crt. was de heer N. Mac Leod de eenige in die gemeente die vlagde toen de uitslag der herstemming voor de Tweede Kamer bekend was, en men wist dat de partijverhouding was veranderd52 tegen 48. Hjj stak de oranje vlag uit. Waarom niet de nationale driekleur met oranjo wimpel Dat is echter van minder belang. Het feit op zich zelt verdient vermelding; en geeft ons grond tot de vraagof de heer Mac Leod eohter nog wel tot de Nationale Historische partij behoort. Zjj bewoog zich geheel naar reohts en had dus geen reden om zich over den uitslag te ver heugen. Daarom behooren beide niet bjj elkaar, meenen wij- En zon de heer Mac Leod verstandig doen het voorbeeld te volgen van de heeren jhr A. van den Brandeler en prof. dr F. J. L. Kramer, die uit de partjj traden. Ten slotte vragen wjj de aandacht voor eenige ojjfers, die A. S. K. in De Vrijzinnig Democraat ons biedt. Zjj hebben betrokking op do stemming voor de Tweede Kamer, 16 Juni gehouden. Die der herstemming op 28 Juni kunnen niet tot maatstaf dienen, daar er toen aan de linketzjjde allerlei combinaties plaats badden. Den 16 Juni nu werden op de candidaten der vrijzinnigen uitgebracht 280.800 stemmen, op dio der kerkeljjken 302.300, dus samen 583100 in 94 districten met 715.000 kiezers, zoodat 82 pCt. der kiezerB hun biljet inlever den. Dezen maatstaf aanleggende op de 6 overige districten en 1/15 voor links tellende, komt het totaal cjjler der vrijzinnigen op 283.000 en der kerkeljjken op 332.500. Nemen we de op dezelfde wjjze verkre gen cjjfers voor 1901, dan bljjkt dat destjjds uitgebracht werden voor links 190.000 of ^6'/« pot, zoodat we dit jaar een winst van twee een halt procent kunnen boeken. De 190.000 stemmen links in 1901 groeiden aan tol 283.000 in 1905, dus met 93.000 of 49 pet, de 247.000 stemmen van rechts in 1901 'groeiden aan tot 332 500 in 1905, dus met 85 500 of 34 pet. Departjjen links zjjn due flink voor uitgegaan. Bezien we de cjjiers nader, en herinneren we dat 34 pCt van Nederland Roomsch-Ka- tholiek is, dan bljjkt dat onder de 54 pCt kiezers die hun stem rechts hebben uitgebracht, Blechts 54 34 20 pCt Antirevolutionair -f- Chriat.-Historisch -f Frieaoh-Cbrut.- Historisch Nation.-Histor. -f- Christ.-Democr. zjjn. Tegenover 46 pot vrijzinnige kiezers, staan 20 pet A -R. C.-H. -f- Fr.-C -H. N.-H. C.-D. Onder de niet-R.-K. Nederlanders zjjn dus 20(20 -j- 46) ol 30 pCt cleiicaal en 46 0 -+• 46) of 70 pCt vrjjzinnig. Nog eensvan de niet R.-K. kiezers, die A.-R. -f C.-H. -f Fr.-C.-H. -f N.-H. -f C.-D. zjjn, kunnen we de onderlinge sterkte moeiljjk berekenenschatten we de A.-R. te laag, als we hun van deze 20 procent er 14 toebedeelen 'i Dub regeert in Nederland dr Kuyper, het hoofd van 14 pCt. of éen zevende deel der kiezershet is inderdaad geniaal. Van de 54 districten, waar de soc.-dem. zoo wel in 1901 als in 1905 met een candidaat zjjn uitgekomen, bljjkt, dat in die 54 distrioten in 1901 van de 238.600 Btemmen er 40,500 op een soc.-dem. zjjn uitgebracht of 17 pCt. en dat in diezelfde 54 districten nu in 1905 van de 346 700 stemmen er 57,400 op een soc.-dem. zjjn uitgebracht, of eveneens 17 pCt. De soc.- i, zjjn dus in verhouding noch vooruitge- nooh achteruitgegaan. De fantastische beschouwingen van De Standaard zjjn das te beschouwen als statistische onzin. Zien we das over het geheele land hetver- hondingcijfer der soc.-dem. geljjk big ven, bötrekkeljjke daling is te aanschouwen zoodra en waar een v r jj s. - d e m. tegenover hen komt te staan, een statistisch be- jj b voor de stelling, reeds vaak opgeworpen, dat de sociaal-democratie het weligat tiert op reactionairen grond en zich slechts sober ont wikkelt, waar een flinke democratische partjj zich heeit ontwikkeld. Vatten we de uitkomsten samen, dan zien we lo. in den strjjd tegen de kerkelgken zjjn de vrijzinnigen vooruitgegaan. 2o. binnen de vrjjzinnigo groepen vindt een opschuiving naar links plaats. 3o. tegenover de soc.-dem. winnen de vrjjz.- dem. veld. uitmuntend geleverde schrifteljjke werk over het door hem behandelde. De leegte, die kolonel De Bruyne achterlaat, zal bjjzonder groot zjjn in tal van zaken zal bjj worden gemist, doch waar dit nog hot allermeest gevoeld zal worden is in zjjn gezin, waar zjjn beminljjke persoonlijkheid, zjjn liefde en steun voor altjjd zullen ontbreken. Gelukkig dat ten minste zjjn hoogbe jaarden vader dr J. K. de Bruyne, te Z i e r i k- ee, die hem ruim een jaar geleden in den1 dood is voorgegaan, deze smart is gespaard IN M CMOBIAM. Het Marineblad is in rouwgewaad verschenen b een hulde aan de nagedachtenis van twee mannen, op wie onze zeemacht trotsch mag zjjn. Eerstens wordt herdacht Cornells Albert de Brauw, kapitein ter zee, die 11 Mei te Willems oord overleed Van hem wordt gotuigd dat hjj, niet altjjd even plooibaar, een eerljjk eenvoudig was, een werker, die zjjn taak rjjpeljjk overwoog, en de slotsom van zjjn overweging met consequentie doorzette. Het tweede opstel is gewjjd aan de nage dachtenis van Willem Jan de Bruyne, die 15 Juni als commandant van hot Instituut te Willemsoord stierf. Over hem schrjjit het Marineblad o. a. Kolonel De Brnyne behoorde tot die man nen, die zelfs in gewone tjjden groote dingen tot Btand weten te brengen. Hg was oen geboren chef, een man, aan wien het land en in het bjjzonder de Marine zeer veel te danken boeit, doch van wien nog veel meer te ver wachten was. Een man, die in moeiljjke tjjden een steunpilaar zou zjjn geweest voor de on afhankelijkheid van het vaderland, dat hem zoo dierbaar was, en voor het doorluchtige Vorstenhuis, waaraan hg zoo zeer was verknocht. Opvallend ook is de vereering, die hjj had voor de groote mannon, die ons land vooral op Marinegebied heeft opgeleverdzjjn zoc lezenswaardige studie over het loven van ad miraal jhr Jan Hendrik van Kinsbergen is daar getuige van, trouwens met de geschiedenis van ons zeewezen was hjj volkomen vertrouwd en het plotseling ontvallen aan het instituut van den leeraar in dat vak gaf hem aanleiding die lessen zelf eenige maanden aan de adel borsten te geven en de onvoltooid gebleven voordracht van wjjlen den heer J. Brouwer te beëindigen. Met begrjjpeljjken trots toonde hjj ons het nagenoeg door alle adelborsten Is berusting slechts het eenige wat de diep bedroefde weduwe, den zoon en de onlangs naar het verre Indië vertrokken dochter rest, een trooBt zal het hun zeker zjjn de ondub- delzinnige bewjjzen te hebben ondervonden van de groote vereering. die in de Marine en ook daarbuiten voor den betreurden doode heersoht, en zeker ia het dat, mocht eerlang beroep moeten worden gedaan op onze1 Marino, in de dan te verrichten daden de be zielende geest zal zjjn weer te vinden van kolonel W. J. de Bruyne. KABINETSCRISIS. Naar men meldt beeft H. M. de Koningin de heeren jhr. mr. A P C, van Karnebeok en mr. N. Or. Pierson op Het Loo in gehoor ont vangen. Men zie Laatste Berichten. BENOEMINGEN, ENi. Bjj kon. besluit; zgn benoemd tot lector in de afd. der algem. wetenschappen der Techn. Hoogeschool te Delft, om onderwjja te geven in den jjlr, J. A. Treub, jjker te 's Gravenhnge, en tor lector in die afd., om onderwjjs te geven in de be ginselen der verbondleer en eerste hulp bjj ongelukken, C. van der Worp, off. van gezond heid eerste kl. te 'a Gravenhage De Minister van Financiën herinnert er belang hebbenden met nadruk aan, dat alle pensioe- ten laste van den Nederlandschen Staat, toegekend aan weduwen en weezen van ambtenaren, behoord hebbende tot de deelge rechtigdan in het fonds van de geëmplojjeer- den, tot het algemeen boBtuur behoorende, het wednwenfonds van het korps ingenieurs bjj den waterstaat en dat van de opzichters van den waterstaat alsmede die ten laste van het weduwen- en weezenfonda voor bnrgeljjke amb tenaren, onvervreemdbaar zgn en de gepensi- onneerde er op geenorlei wgze over kan beschikken, ook niet door verpanding of beleening. Door overtreding van deze verbodsbepaling stellen èn hjj die verpandt of beleent èn hjj die in pand of beleening neemt zich bloot aan schade. - schildergen oen bezoek overwaard zjjn. Het is waar dat de uren van toegang niet bevorderljjk zjjn voor een druk bezoek. Maar ze zullen toch voor menigeen wel gunstig zjjn. De verzameling is nl. te bezichtigenWoens dag en Zaterdag van l tot 4 uur voor leden en begunstigers, en ad 25 cents voor stadgc- nooten, niet ledonvoor vreemdelingen ïedercn werkdag, ad 25 cents. Boven verwachting is het Donderdag in den Buitentuin alhier nog een heerljjke avond geworden. Het weer leek den bezoekers eerst niet gunstig maar dit viel ten slotte bjjzonder mee. Zelfs de avond-zon speelde nog eenige oogen- blikken heerljjk op de boomenen de Noor denwind, die het zitten vooral daar nog al be- moeiljjkt, was bedaard en hinderde met vee). Men had dus alle gelegenheid om te ge nieten van de muziek van het derde regiment uit Bergen op Zoom, en als gewoonljjk boeide dit door zgn reeds zoo vaak door ons genoemde eigenschappen van beschaafden klank en zorg vuldige nuanceering. Toch willen we met verzwjjgen dat een andere, ook reeds meer door ons genoemde, en minder goede eigen schap, nl. het vaak verschrikkelijk langzame tempo, soms hinderljjk was. Het publiek was echter steeds gal met zjjn bijvalsbetuigingen. Het is ons meer opgevallen, dat het in den j. Theetuin veel dankbaarder spelen is dan op de zomerconcerten in het SchuttershoJ Het geloop en gedraaf van kinderen door de tafeltjes ging zgn gang, alsof er nog nooit een verzoek was gedaan om ze tgdens 't uit voeren der muziekstukken bjj zich te houden. Dat de kinderen liever niet zoolang stil zitten is te begrjjpen, maar terwille van degene» die daar zitten om te luisteren, zjj aan de ouders, die hun kinderen meebrengen, nog eens aan bevolen het veizoek, dat onder aan het pro gramma staat, in gedachten te houden. Er waren heden in VÜBsingen en Middelburg eenige plezierreizigers uit Oostende en Blankenberg. Per stoomboot Southampton waren zjj afgekomen. Een bewoner van de Molstraat alhier is gesteld op de mededeeling onzerzjjds d&t het huweljjkstafereeJ, waarvan in obb nommer van Woensdag melding werd gemaakt, niet is voorgevallen in zgn buurt, maar wel op het Arnemuidsche voetpad. De stoet trok alleen door die stiaat. Wjj voldoen bjj deze aan het verzoek en vermelden daarbjj tevenB dat de verontwaar diging van het publiek vooral was opgewekt door de miBhandoling van een ruim zeventig jarigen vader. KORT IC lUEUEDEELINGEN VERGADERINGEN. Te Amsterdam hield Woensdag de Vereeni- ging tot bevordei'ing van de belangen des boekhandels hare jaarvergadering. Bljjkens het jaarverslag bedraagt het getal leden thans 565. In het verslag van het bestelhuis werd meld, dat er het aantal committenten bedroeg in Amsterdam 389 (ovenals in 1903) buiten de hoofdstad 1145 (tegen 1091 in 1903). De ojjfers van verzending en de opbrengst getaigden van een gestadigen vooruitgang van het bedrjjf. Tot correspondent voor Zeeland werd benoemd de beer J. W. van Benthem Jutting. In de algemeen e vergadering der Nederland- sche Maatschappij tot bevordering der Geneeskunst og, na een warme verdediging door den heer J. L. C. Wortman, met eenparige stem de wensch uitgesproken dat meerdere zieken-inrichtingen ten plnttelande zouden tot Btand komen zóó dat het ieder genees kundige eenmaal gegeven zal zgn zjjne zieken zoo noodig daarin te verplegen. Onze lezers hebben de vorige week in het jaarverslag van het Kunstmuseum alhier kunnen lezen, hoe gering ook weer in het af- geloopen jaar het bezoek aan de schilderijen- vorzamoling is geweest: 50 betalende bezoekers, en een evenmin druk bezoek der leden. En toch zjjn we er zoker van dat nog heel velen van onze Btadgenooten de verzameling, eooals zjj thans is, nog niet gezien hebben, en het bljjkt ook uit het bovengenoemde cjjfer dat slechts weinigen eï aan denken om hun logees een kjjkje in het museum aan te raden. Mogen we daarom nog eens aan onze lezers in herinnering brengon, dat de verzameling, verrjjkt met de aankoopen op de vorige vjjf- jaarljjksche tentoonstelling en met een aantal interessante in bruikleen afgestane schilderijen, opnieuw is gerangschikt, en dat zoowol do zaal voor aquarellen, als de twee zalen voor de Ged. Staten van Zeeland hebben vernie tigd de aanbeveling voor een gezworene van den /foude-polder, en wel op grond dat tot de stemmingen daarvoor is toegelaten P. M. de Patter, als vertegenwoordiger van J. de Putter Pzn., wat in strjjd wordt geacht met de bepalingen van het algemeen reglement wjjl P. M. de Putter nog niet meerderjarig was en zjjn deelneming aan de stemmingen van invloed heeft kannen zgn op den uitslag daarvan. Eene nieuwe vergadering van ingelanden moet worden uitgeschreven. Dit Koudekerke schrjjit men ons Woensdagmiddag bewoog zich langs den Koudekerkschen weg een heel eigenaardig voertuig. De heimachine, in gebruik bjj de vervaardiging van de kunstwerken voor stoomtram Walcheren, verplaatste zich zelf als auto-locomobiel van het laatste heiwerk onder onze gemeente naar den nieuwen weg om ook daar weer te gaan zorgen dat do brug over do VlisBingsche waterleiding niet zou kunnen vertakken. Het was een vreemd gezicht de zware kolos, geheel met groene takken behangen om het voor eventueel schichtige paarden zooveel mogeljjk te vorbergen, zich langzaam te zii voortbewegen. Dank zjj de geoefendheid van de chauffeurs werd niet veel stoornis in hot tegenwoordig al zeer drukke verkeer te weog gebraoht, al hoewel een heele breedte van don weg in be slag werd genomen, te meer daar uitwjjken tot van de steenen niet wel mogeljjk was Daar de tjjd tot hot afleggen van den geheelen afstand to klein bloek, bleef de reus over nachten op een veilig plekje en zette hjj den volgenden dag zgn reis voort. Met de werkzaamheden voor die tram ia men nu kg de vroegere jjsbaan begonnen. Tor aanvulling van den reeds medege- deelden uitslag der verkiezing voor leden van den gemeenteraad te Westkapelle diene dat de heer A. Verhuist, aftredend lid, liberaal, gevallen is tegenover den heer P. C. A. van Hoepen, antirevolntionnair. Do heer J. Moons wns zoowel gecandidoerd door de vrjjzinmgen als door do antirevoluti- onnairen. Zooals vroeger gemeld, wenschte de heer J. Mmderhoud Kz., het andere aftredend liborale lid, wegens gevorderden leeftjjd, niet meer als candidaat in aanmerking te komen. Te Me lis kerke, waar van de 130 kiezers 118 geldige biljetten inleverden, zjjn de uitre dende leden herkozende hoeren A. Janse Az. met 78, J. de Keyzer met 97 en F. Louwa met 72 stemmen. Op den heer J. Jakobsen waren 44 en op den heer J. de Korte Ez. 42 stemmen uitge bracht. Te Nienw en 3 t. J ogs 1 a n d stemden '9 van de 195 kiezers met geldige biljetten. Herkozen werden de heeren J. de Vogel met 107 en A. van Waarde met 85 stemmen. Te Nieuwerkerk namen van de 216 196 kiezers met geldige biljetten aan de stemming leb Herkozen werden de aftredende hoeren C. van Oeveron met 157 en D. A. Labrjjn met 145 stemmen. Herstemming moet plaats hebben tusschen de heeren P. N. van Nieuwenkujjze, die 59 en A. Flikweert. die 95 stemmen bekwam. Te Ou werkerk, waar 108 van de 116 kiezers geldige biljetten inleverden, werd her kozen de heer H. Romejjn met 98 stemmen en werden gekozen de heeren J- J. Romejjn met 85 en A. A. Visser met 66 stemmen- Te Cl in ge zgn alle aftredende raads leden herkozen, en wel de hoeren B. Brugge- man met 150, J. F. Baysrogge met 125, C. L. ue Cock met 130 en P. A. Smet met 188 stemmen. De heer E. van der Hejjden, verkreeg er 85. In den naoht van Dinsdag op Woensdag meende een berucht kippendief, zekere J.d N., van Stekene, een goede vangst te doen bjj den landbouwer E. J eveneens aldaar, een half uur van Koewacht, dorp. De zoons van J. hoorden gerucht op het erf, kleedden zich aan en vonden De N., op het kippenhok zgn handwerk uitoefenende. Er ontstond een hevige worsteling maar het gelakte don beiden J.'s tcch De N. te vermeesteren, die door hen naar Stekene, dorp, gebraoht werd en aan de politie over geleverd. De N. heeft nog eenige maanden gevange nisstraf voor eenzelfde feit voor zgn rekening in België. Tgdens een hevig onweder, dm in dien naoht aldaar woedde, brandde de schuur van den landbouwer H. onder Stekene geheel af. Alles was tegen brandschade verzekerd In de afgeloopen week, van 28 Juni tot 4 Juli, kwamen in Zeeland 8 gevallen van besmettelijke ziekten voor on wel 6 van febris typhoïdeate Tholen, 1 van roodvonk te Kort- gene en 1 van diptheritis te Goes. Polderbestuur van Walcheren Buitengewone zitting van heden, Donderdag, middag te 2 uren. Voorzitter de heer H. P. den Bouwmeester. Tegenwoordig 22 commissarissen. Afwezig de heer Callesfels, met kennisgeving. Deze vergadering is belegd tot behandeling van een voorstel van het dag. bestuur tot ver dediging van den onderzeeschen oever der OoBtwatering en tot het aangaan van eene geldleening voor dat doel. De toestand van den onderzeeschen oever bjj strandpaal 7 aan de Oostwatering, waarom trent de vergadering in de zitting van 8 April werd in kennis gesteld, is thans van dien aard dat het dagelgksoh bestuur meent, nog in dit jaar de noodige voorzieningen to moeten voor stellen, ten einde verderen voortgang van den val te voorkomen. Bljjkens het rapport van den ingenieur moet de toestand gevaarljjk geacht worlon voor de zeewering aldaar, aangezien bjj do minste uit breiding van don val het pakwork in het duin mede zal wegvallen. Hoewel de inlaagdjjk van 1843 eene inun datie zal voorkomen, zou toch oen toestand geboren worden, die hoogst nadeelig voor den algemeenen vorm van den oever zou zjjn en zeer kostbare voorzieningen zou eiecUen. De tjjd is thanH gekomen om te trachten door bezinking en beslorting uitbreiding en herha ling van de oeverafschuiviug te voorkomen. De kosten worden door den ingenieur be groot op f 25.000 en hjj acht het wonecheljjk dio werken nog in dit jaar, zoo spoedig mo geljjk, uit te voeren. Het dag. bestuur stelt voor te besluiten tot uitvoering van zink- en stortwerken aan de» onderzeeschen oever der Oost-watering aan te gaan een geldleening van hoogstens f 25.000 aflosbaar uiterljjk in 5 jaar, tot zoodanige rente als het dag. boBtuur zal kunnen bedingen. De, beer Louwerae zegt dat hjj wel eens waterbouwkundigen heeft gesproken die be zwaar hadden tegen het behouden van vaste

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1905 | | pagina 1