MIDDELBURGSCHG COURANT.
W oensdag
5 Juli.
Uit Stad en Provincie.
N°. 186.
148s Jaargang.
1908.
Deze courant vensohijnt dagelijks, met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prjjs per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in Nederland franco pp.,/2.
Afzonderlijke nummers kosten 5 cent.
THERMOMETER EN VERWACHTING.
4 Juli. 8 n. vm. 67 gr., 12 u. 72 gr., av. 4 u. 71 gr. F. - V e r w a c h tzwakke tot matige N.W.
tot W. wind, meest zwaar bewolkte lucht, mogelijk regen, iets koeler weer.
Advertentien20 cent por regel. Bij abonnement veel lager. Geboorte-, dood- on
alle andere familieberiohten en Dankbetuigingen van 17 regels f 1.60elke regel meer
20 cent. Reclames 40 cent per regel. Grooto letters naar de plaats, die zij innemen.
Tot de plaatsing van advertentien en reclames, niet afkomstig uit Zeeland, betreffende
Handel, Nijverheid en Geldwezen, is uitslaitend gerechtigd het Algemeen Advertentie-Bureau
A. DK LA MAR Az., N.Z. Voorburgwal 266, Amsterdam.
DONDERDAGa. heeft te Vlissingen
stemming plaats voor leden van den gemeen
teraad.
De kiezers daar weten waarom wy hun ten
zeerste aanbevelen te stemmen op do volgende
candidnton
J. W. Jacobze
en
M. Geelhoed
beiden altredende loden
en
3. P. Vermaas
in de vacature-Gewin
alle drie in bet eerste district
C. A. K a 1 b 11 e i s c h (aftr. lid)
en
J. M. Staart
in het tweede district
benevens
P. Lncieer (aftr. lid)
en
J. G. van Niftrik
in het derde district
Middelburg 4 Juli.
Sprokkelingen.
De Standaard weet uit te rekenen dat Enk
huizen, Kampen, Leiden on Utrecht voor de
party behouden of gewonnen zouden zyn ge
weest wanneer de christen democraten, ds
Plug en andere dissentieerende groepen niet
hadden tegengewerkt.
Best mogeljjk.
Maar hoe kwamen die afvalligen tot hun
daad
Juist door do houding van dr Kuyper, diens
onpractisch dry ven, diens alles op haren en
snaren zetten tot verheerlijking van zioh zeiven
en zyn vrienden.
Onder het opschrift >Onkiesch" schrijft De
Nederlander
«Hoogst onkiesch is de wyze, waarop de
liberale party haar overwinning viert.
Terwjjl zjj weet, dat de helft van ons volk
en daaronder de warmste vrienden van
vaderland en vorstenhuis, daaronder duizenden
eenvoudige mannen die nog twee jaar geleden
getoond hebben het zout onzer samonleving,
do kern onzer ordelievende natie te zyn
tick door den uitslag diep gegrietd gevoelt,
wordt in het openbaar het vreugdevuur ont
stoken, gespeeoht, getoost, gezongen, de schan
delijke laster van «paganist" herhaald, triom-
tantelyk gehoond en zegevierend gesmaad, ir
't kort alles gedaan wat dienstig is om de
breuk zoo diep mogoljjk en de geslagen wonde
onherstelbaar te maken.1
Zoo durven de menschen schryvon, die in
dezen verkiezingsstrijd niets dan haat hebben
gezaaid en hun tegenstanders uitgemaakt voor
ongeloovigen, voor ketters ot weinig
Zoo durven zich de warmste vrienden van
ons vorstenhuis noemen de mannen die een
bewindsman Bteunden, die de Koningin
voudig op zyde schoot.
Het is onbeschaamd!
Onbeschaamd ook om te durven spreken van
de a «laster11 van «paganist11.
Wil men de eenvoudige zielen thanB nog
wjjs maken, dat dit woord nóch door dr
Kuyper, noch ook van rechts ooit is gebezigd?
In de zitting der Tweede Kamer van 13 Dec.
1904 zeide dr Kuyper:
«Welnu, de uitdrukking «anti-clericale vlag"
Btaat gelyk met ons spreken van tpaganisten'
Ons spreken.
De Minister gaf daarmede toe, dat de uit
drukking «paganisten" onder «ons", d. w. z.
onder de zich noemende christenen, gewoonte
was geworden.
De eenvoudige kleine luyden, die de Hande.
lingen niet lezen, kunnen dit vinden op pag.
62 van do Aanteekeningen voer het debat, van
anti-revolutionaire zgde in het licht gegeven.
Terecht schrjjft dit de redactie van Zand en
Volk,
Ook prof. Krïlmer heett zich geheel
los gemaakt van de Nationaal Historische partij.
En bovendien van de kiesvereeniging Vader
land en Koning te 's Gravenhage.
Hy heeft zich, hoezeer met leedwezen, ver
plicht geacht openiyk te verklaren dat by
alleen, in de hoop mede te kunnen werken
tot een concentratie van tussohenpartyen, zich
heett laten overreden aan een middenparty
onder bovengenoemden naam deel te' nemen.
Toen kort geleden hem, tot zyn groote ver
bazing, werd medegedeeld dat het voornemen
<nd samen te gaan met de fraotiën der
rechterzyde, heeft hy zich daartegen, als be
slist in stryd met de beginselen der party, aan
stonds uitdrukkeiyk verzet zjj het ook
slechts schriftelyk, omdat hy zich met de
actieve politiek niet begeert te bemoeien.
Nu men 'toch dien weg is opgegaan, heeft
hy zich teruggetrokken.
Wat licht te begrypen is.
Veel verwaohting hebben wy van die Natio
naal Historische Partij niet gehad, maar dat zy
zoo spoedig in elkaar zou zinken, althans man
nen van invloed en naam zou verliezen,
dachten wjj niet.
Dit is de schuld van haar zonderling op
treden.
Nn beweert de heer Mae Leod wel dat wy
voor hetgeen in Den Haag is gebeurd, de ge-
heele Party niet aansprakeljjk mogen stellen,
maar wat deed de Party anders dan dit zon
derlinge, dat argwaan wekte by eigen aan
hangers?
Wy hebben anders niets van haar vernomen.
En bygevolg kan men niet anders dan juist
op grond daarvan over haar oordeelen.
Bovendien het Partyorgaan heeft die houding
toch verdedigd
Is ook daarvoor de Party niet verantwoor
delijk?
Wy worden meer en meer versterkt in ons
vermoeden dat deze party wel spoedig haar
eigen dood zal stervon, en dit nog wel na oen
alles behalve roemvol bestaan.
marine en financieön zullen deze week niet te wyzen en daaraan o.a ten behoeve van het
gehouden worden. station de geheele wjjk V wil vigstellen.ditdan
Alle leden van het kabinet zullen die wel ook toepasselyk moet zyn op de wyken, waar-
niet meer houden.
Wegens de bevordering van den heer Duymaer
van Twist tot kapitein zal een nieuwe verkie
zing is het distriot Steenwyk moeten plaats
hebben voor lid der Tweede Kamer, gedurende
de nu loopende zitting.
Die verkiezing zal plaats hebben op Dinsdag
11 Jnli e. k.de stemming, zoo noodig, op
Dinsdag 18 Juli, en de herstemming, zoo noodig,
op Dinsdag 25 Juli e. k.
BENOEMINGEN, ENf.
By kon. besluit:
zyn bevorderd tot off. in de orde van Oranje-
Nassau de luit.-kol. F. van Hasselt, belast
met hst bevel over het 3de reg. veld-artill.,
thans ridder in die ordeen mr. M. P. M.
van Dam, voorzitter der hoofdcomm. voor het
Oranje-Nassau-monument to Breda
zjjn benoemd in die orde: tot officier de luit.-
kol. J. H. Makkink, van het 6de reg. inf., en
de met den rang van kol. gepens. luit. kolonel,
nm. te Breda, A. E. van der Heide
tot ridder: de off van gez. 1ste kl. J. J.
P. C. van den Heuvel tot Beichlingen, gezegd
Bartolotti Rynders, van het pers. van den ge-
dienst der landmacht, en de kap. J. P.
van den staf der inf., en D. G. van
der Yoort Maarschalk, van den staf der artill.;
de drie laatstgenoemden werkzaam by do
kon. mil. academieW. G H. Rombouts, wet
houder, F. J. M Heylaerts, lid van den ge
meenteraad J. 11 baron van Koppel, secr. der
hoofdcomm. van het Oranje-Nassau-monument
L. Kamerling, majoor-comm. der dienst^. ichut-
tery en mejuffrouw J. S. Claeys, (moeder Ig-
natia), algemeen overBte van de vereeniging
Alles voor Allen tot ziekenverpleging en ver
zorging van oude lieden, de vjjf laatstgenoem
den allen te Breda en A. L. G. H. M. Coenen,
burg. der gem. Roosendaal en NiBpen
is van 6 Jnli 1905 tot aan het einde van
het studiejaar 1907—1908 benoemd tot rector
magnificus der techn. hoogeschool te Delft J.
KrauB
is den eerate-luit. der inf. K. Koning, thans
op non-actop verzoek eervol ontslag verleend
uit den mil. dienst;
is benoemd tot tweede-klerk ter dir. van de
rijkspostspaarbank J. H. van Aken, thans
tjjdel. beambte by gemelde instelling;
is aan den dir. van het post- en telegraaf
kantoor te Beverwyk H. G. Berghuis van
Woortman, op verzoek, en aan den commies
der telegraph ie 3de kl C. Horsman eervol ont
slag verleend;
zyn by het Kon. Nederl. Meteörol. Instituut
benoemd voor één jaar tot ass. dr C. Sohoute,
te Groningen, en tot adsp. observator G. P.
van Zutphen, te de Bildt;
tot observator te Groningen D. A. Vonk,
instrumentmaker aan het natuurk. laboratorium
der ryks-universiteit aldaar, en tot observator
te Maastricht P. Sonneville, tweede-amanuensis
aan de gemeentel. H. B. S. aldaar
is tot lid van het college voor de zeevis-
sohery benoemd de heer H. A. Schippers, ge-
pens. Sohout-by-nacht te 's Gravenhage.
De directeur-generaal van den landbouw
brengt ter kennis van belanghebbenden, dat
tot wandelleeraar der Vereeniging ter bevor
dering der Bijenteelt m Nederland is benoei
de heer L. van Gierabergen, te Wageningen.
De audiënties der ministers van kolonieën
Oost-Ilidië.
Officieel is thans bevestigd wy deel
den dat reeds mee in een deel der oplaag van
vorig kommer dat de leenvorst van
Boni den eiBch heeft verworpen, die hem, als
gevolg van de in de laatste jaren door hem
aangenomen houding en het niet nakomen
zyner contractueele verplichtingen, door den
gouverneur-generaal is geBteld.
Hieruit bljjfet, zoo merkt de N. II. Crl. op.
dat die vorst niet eens het by inlandsche vor
sten zoo gewone ontwjjkende antwoord heeft
gegeven, maar ronduit heeft verklaard onze
eischen ai te wyzen. Is dit inderdaad het ge
val, dan achten wy het vaststaande, dat die
vorst zich door een gelofte gebonden heeft
tegenover de overige vorsten, die wederkoerig
steun zullen hebben toegezegd. De aanwezige
sterke marinemaoht, t. w. de Holland (comman
dant de kapitein ter zee H. P. Netscher, tevens
commandant van het Bonische eskader), de
Zeeland (commandant de kapitein ter zee P.
H. Broei), en do Koningin Regentes (comman
dant de kapitein luitenant ter zee S. Woldringh),
gesteund door een ot meer vaartuigen van de
gouvernementsmarine, stelt ons in staat al
dadelyk den in- en uitvoer te beletten. Tot
een debarkement van troepen schjjnt nog niet
te ijjn overgegaan.
De loop van zaken is nu verder, dat by
gouvernementsbesluit do uitzending en uitrus
ting van eene expeditie naar het ryk van Boni
wordt gelast, waarbjj dan tevens de z.g. ordre
debataille wordt bekendgemaakt. Hierin vindt
men dan de volledige samenstelling van de
expeditie. Dan is ook pas met zekerheid be
kend welke korpsen aan den tocht deelnemen.
Uit Den Haag wordt gemeld dat uit
Soerabaya schepen met materieel naar de straat
van Sandjai zyn gezonden, ten einde te trach
ten het pantserschip Hertog Hendrik te lichten,
dat op reis naar Boni op een rif is geloopen.
Het Sandjai-rif is een z.g. «gedekt rif", d.
z. dat het door omliggende reven beschermd
is tegen den Oostmoesson, die nu reeds vry
krachtig kan doorstaan. Dit is dus gun
stig. Ook is het in het voordeel, dat de getjjen
tot September oploopen, hetgeen beteekent dat
elk volgend hoog water iets hooger is dan het
voorgaand. Een nadeel is, dat de Hertog Hen
drik met hoog water vastliep. Het schip ii
dicht en maakt geen water. Over den afloop
is uit den aard der zaak niets te zeggen.
Donderdag vergadert de Vrijzinnig-Demo
cratische kiesvereeniging alhier.
Daarin zal de voorzitter eene toespraak hou
den over: «De stryd die gestreden is, en de
stryd, die obb wacht".
Een aantrekkelijk onderwerp, behandeld door
hem die den politieken stryd in den laatsten
tyd op zoo'n flinke wyze meemaakte, en daar
in voorging.
Het zal stellig wel niet aan belangstelling
op dien avond ontbreken.
De vergadering begint te kwart over acht
uren en wordt gehouden in de bovenzaal der
sooieteit De Vergenoeging.
•r
Aan den gemeenteraad alhier is door
de afdeeling Middelburg van de Vereeniging
Vergunning een adres gericht, waarin te ken
nen wordt gegeven
dat zy er kenniB van genomen heeft dat do
commissie voor de strafverordeningen haar
voorstel van 3 Mei naar aanleiding van haar
adres van 9 Mei heeft gewyzigd.
Verder wyst de afdeeling erop dat ook buiten
door de commissie voor de strafverordeningen
voorgestelde gecombineerde neringen er nog
vele slyters zjjn, die niet onder de geoombi-
neerden mogen worden gerekend en toch ook
niet per glaB sterken drank verkoopen; deze
zouden, dan hun zaken wel moeten sluiten.
Voorts wordt er op gewezen: dat, hoewel de
commissie vermeent dat op de lotingsdagen
misbruik van sterken drank te vreezen is en
daarom den verkoop tor plaatse wil veibiedoB
zy wel de gelegenheid wil geven sterken drank
te doen verkoopen door de gecombineerde win
keliers en het station, waardoor dat misbruik
dan toch niet omnogeljjk is gemaakt;
dat, waar de commissie van meening is dat
do wet niet toelaat bepaalde gebouwen aan
>n zioh de gecombineerde neringen bevinden.
De afdeeling geeft den raad ten slotte eer
biedig in overweging om, ten einde noodelooze
schade aan de vergunninghouders en grooten
last voor de burgery te voorkomen, op het
voorstel der commissie afwjjzend te beschikken,
aangezien het verloop der lotingsdagen hier
dergelyke bepalingen niet noodig maakt en het
toch niet aangaat voor een enkel voorkomend
geval van misbruik van sterken drank zooveel
personen te treffen.
Wy behoeven, na al het door ons in deze
geschrevene, niet uitvoerig te betoogen dat wy
met dit verzoek ons geheel kunnen vereenigen.
Men waohte zich toch voor ziekeiyke over
drijving.
De onlangs by het 3e ïegiment infanterie
nieuw benoemde kapiteins worden ingedeeld
H. V. E, de Bourbon en L. B. G. van Asperen
het 2e bat. te Middelburg en belast
met het bevel, reap, over de 4e en 3e comp.
De kapitein G. F. Brantsma, van de 4e
comp., wordt belast met het bevel over een
comp. van het bataljon jagers, en zal op den
löen dezer zjjne bestemming volgen.
Overgeplaatst worden tegen 15 Juli de
eerste-luit. J. Th. Heins, van het 2e bat. te
Middelburg, by het instructie bataljon te Kam
en met 31 Juli de eerste-luitenant-kwar
tiermeester W. Jansen, van het 2e, by het le
bat. te Bergen op Zoom en de tweede Iuit.-
kwartiermeeater J. C. Pabst, van het le bat.,
y het 2e bat., te Middelburg in garnizoen.
Morgen twaalf uur zal, ter gelegenheid
van den verjaardag van PrinseB Mario Von
Wied, door den troep, alhier in garnizoen,
eene groote parade worden gehouden op het
Molenwater. De troep zal gecommandeerd
worden door den kapitein H. G. Fraser en
geïnspecteerd door den majoor garnizoens
commandant M J van Hille.
Het was Maandagavond een heel opstootje
in de Molstraat alhier.
Een man bad zyn vrouw mishandeld en het
publiek meende als rechter te moeten optreden.
Eenige verontwaardigde personen brachten
hem naar het politiebureau, waar hy eenigon
tyd bewaard werd. Wjjl er geen klacht inkwam
van de mishandelde zelve, werd hy eenigen
tyd daarna weer op vryo voeten gelaten.
Een ingezetene onzer gemeente
raapte heden morgen een ei, dat precies een
ons weegt.
De torpedobooten G 1, comm. de luit.
ter zee le kl. A. J. M Nolet, en G 2, comm.
de luit. ter zee le kl. jhr. J. H. O. van den
Bosch, vertrekkenWoensdagochtend naar V1 i s-
singe n om daar gedurende acht dagen te
vertoeven.
Te Domburg zyn als leden van
raad herkozen de heeren C. Kryger met 116,
J. Soheele met 113 en S. de Visser met
stemmen.
Het Domburgscb fanfarecorps bracht beiden
eerstgenoemden heeren een serenade en werd
gul onthaald. De heer De Visser was niet thuis.
By koninkljjk besluit is benoemd tot
griffier by het kantongerecht te Zierikzee
mr J. C. M. W. RooBenburg, thans substituut-
griffier by de arrondiBsements-reohtbanh te
Amsterdam.
Wjj meldden het nog in een deel der oplaag
van ons vorig nummer.
De klerk der poBterjjen en telegraphic
2e kl. G. de Ridder is van Zutphen overge
plaatst naar Zierikzee.
De heer F du Sartel is erkend en toe
gelaten als consulair agent van Frankryk te
Neuzen.
KERKNIEUWS.
Maandagavond kwam met den trein van
by halt zeven te Vlissingen, zyne ge
boorteplaats, aan Monsigneur A J. Gallier, bis
schop van Haarlem. Op het perron waren ter
begroeting aanwezig eenige geesteiyken en de
leden van het R. K. kerk- en armbestuur, zoo
mede het muziekgezelschap St Caccilia,
eenige nommers ten beste gaf.
Nadat Z. D. H. had plaats genomen in een
voor hem bestemden gesloten landauer, ge
volgd door nog twee rytuigen, toog men onder
de tonen der muziek stadwaarts.
Honderden menschen hadden zich nabjj de
pastorie verzameld.
Na aankomst in de pastorie werd hem
namens de leerlingen der R. K. jongensschool
oen fraai bloemstuk aangeboden.
Z. D. H., in 't zwart gekleed met den keten
zyner waardigheid omhangen, verbleef
eenige oogenblikken op de stoep om de hulde
van de geloovigen in ontvangst te nemen.
Te aolit uren voorde St, Caectlia voor de
pastorie eenige nommers uit. De Bisschop
verscheea ook na op de stoep en bleef daar
eenigen tyd Z. D. H. was toen gekleed
purper gewaad met sjerp. Dat
ook toen vele nieuwsgierigen aanwezig waren,
ligt voor de hand.
Heden ochtend werd door den Bisschop het
vormsel toegediend.
Vele katholieken vlagden.
Heden middag kwam Mgr Gallier per rytuig
van Vlissingen te Middelburg aan.
Hy werd aan de pastorie verwelkomd door
den heer pastoor.
Vervolgens werd door den Bisschop in de
feesteiyk versierde kerk het H. vormsel aan
n 170 kinderen toegediend.
Ook hier woei uit de woningen van de
katholieken de nationale vlag met Pauseiyken
wimpel.
Verschillende Berichten.
Wy ontvingen de eerste aflevering van
den tweeden jaargang van Levensrecht, maand
schrift ter verbreiding der vrye ideeën, onder
redactie van P. E. van Renesse.
Uitgever ervan ie de firma L. de Boer te
Amsterdam.
Het aantal aan dr Kuyper aangeboden
Kamerzetels is, volgens de Stand., reeds tot
geklommen.
D» Amsferdammsv, het Groene Weekblad,
geeft een prent «Na den val" Dr Kuyper zit
in een fauteuil, oairingd door de heeren Loh-
met een flescbje in de band om den
patient te laten ruiken, Nolens, Talma en
Heemskerk, terwyi met drie dolken in het hart,
dr De Visser dood ter aarde ligt.
Kuyper zegt tot zyn vrienden«Het is niet
voor my, dat ik treure, Heere myn God, maar
voor dit arme volk. Zy kunnen niet wachten,
geen dag en geen nacht."
Geen der ministora zal tegenwoordig zyn
bjj de opening dor Technische Hoogeschool te
Delft.
Door het hoofdbestuur der schippersver.
eeniging Schuttevaer is oen adres gericht aan
het gemeentebestuur van Zierikzee, ver
zoekende het daarheen te willen leiden dat
op het havenhoofd aldaar een licht worde ge
plaatst.
Maandag brachten do Koningin en de
Prins het bezoek aan hot teestelyk versierde
Breda.
De Koningin was gekleed in gris-perle costuum
van gebloemde zyde en de Prins was in ge-
neraals-uniformeen talrjjk gevolg vergezelde
de hooge bezoekers.
Duizenden en nog eens duizenden ff aren op
de been en juichten het koninkljjk echtpaar
geestdriftig toeeen tweetal zangverenigingen
zongen liederen, vale muziekkorpsen lieten zioh
hooren en tal van bloemstukken werden aan
geboden.
Het eerst werd de koninklyke militair»
academie bezocht, waarvoor een fraaie eerepoort
was opgericht, bestaande uit voorwerpen, die
den militairen dienst gebruikt worden.
Op het achterterrein waren de cadetten op
gesteld en do gouverneur der academie, gene-
raal-majoor Sabron, complimenteerde de be
zoekers.
Nadat een revue was gehouden, werden door
de Koningin verschillende onderscheidingen
-igenhandig uitgereikt.
In het hoofdgebouw werd daarna het dejeuner
gebruikt, waarby verschillende gasten aan
zaten. Na afloop van het dejeuner werd in
een nevenzaal conr gehouden.
Te 3 uur verlieten de Koningin en de
prins de academie en begaven zioh naar het
Valkenberg, waar de onthulling plaats had
van het monument ter herdenking van het
500-jarig bestaan van de baronnie van Breda
on de «biyde incomste" van Engelbrecht van
Na8san en vronwe Johanna.
Het mannenkoor zong een feestzang en baron
Van Koppel hield oen rede, waarin hy aan het
historisch verleden van Breda herinnerde. De
Koningin antwoordde daarop, deed daarna het,
het monument-omhullend doek vallen en toe
kende met den Prins de oorkonde, die het feil
vermeldt en die bestemd is om ingemetseld te
worden.
Het monument staat vlak over de Willem-
straat, aan den ingang van het Valkenberg.
Na de onthnlling werd nog een bezoek ge
bracht aan het Begjjnhof, de praalgraven in de
Groote Kerk, het R.-K. gasthuis, hot diaco-
nessenhuis en het stadhuis.
Om 6 nur keerde het koninklyk echtpaar
naar 1Het Loo terug.
Vóór haar vertrek deed de Koningin den
burgemeester f 1000 ter hand stellen voor de
algemeene armen en f 100 voor de politie.
Voorts schonk H, M. de Koningin f 100 voor
het bedienend personeel der Koninklyke mili
taire academie.
H. M. de Koningin hooit aan don Japan-
