LAATSTE BERICHTEN.
BUITENLAND.
RUSLAND EN JAPAN.
$r
hjj daartegen opneemt, zjjn onvoldoende, wjjl
de strafbepaling ontbreekt.
Een goede bepaling is ook dat de uitbetaling
van bet loon niet mag geschieden in vreemd
geld, maar ook daarbg ontbreekt de bepaling
van straf bjj overtreding.
Dat het loon van den werkman bg ziekte of
ongeluk doorgaat, is zeker een zeer goede bepa
ling, doch ten deze gaat de minister te ver.
Door voorbeelden toonde spreker aan dat voor
kleine bazen beperking van den tijd bgv tot
14 dagen of 3 weken een noodzakelijkheid i»
Een uitstekende bepaling achtte mr Sybrandy
het dat, wanneer een werkman zjjn dienst aan
biedt en de patroon er geen gebruik van maakt,
hg toch zgn loon ontvangt.
Beslist echter wenschte hij uit het ontwerp
verwijderd te zien de boetekwestie en de
opzeggingstermijn.
Meer door voorbeelden toonde spreker aan
dat de grens voor boete 1 dag loon te hoog
is en het beter ware slechts de helft te nemen
en dan nog te bepalen dat die maar eenmaal
's weeks mag worden opgelegd.
De opzeggings termijn is te lang voor den
werkman, waar die iot een half jaar stijgen
kan. Daardoor wordt het recht voor den werk
man om te staken aan banden gelegd, vooral
waar verschillende arbeiders op een fabriek
onderscheiden opzeggingstermijnen hebben. Die
moet voor allen korter en gelgk worden ge
steld, terwpl den patroon een langere opzeg
gingstermijn kan worden voorgeschreven.
Vervolgens besprak de heer Sybrandy de
houding,..der. sociaal-democraten ten opzichte
van de sociale wetten. Zjj yveren niet voor
sociale maatregelen maar willen die eenvoudig
gebruiken als agitatiemiddel om beter den klas
senstrgd te kunnen strijden.
De antirevolutionnairen willen den arbeider
brengen in betere conditiede sociaal-demo
craten willen dat niet omdat hun dan een
groot wapen uit de hand wordt genomen.
Vervolgens besprak mr Sybrandy de tarief wet.
Men zegt dat die schadeljjk zal wezen voor
de arbeiders, wat spreker bestrijdt.
Natuurljjk zal daardoor een bela-ting gelegd
worden op vele artikelen, maar die zal niet
drukken op de grondstoffen, maar wel op de
bewerkte artikelen en in 't bijzonder op de
zaken van weelde. De schade zal dan ook
voor den werkman niet groot zjjn en alleen
door den hoogeren stand worden gedragen.
Wat de belasting op tabak en sigaren be
treft, daar verklaarde spreker zich tegen.
De heer Sybrandy stelde verder in het licht
dat de Nederlandsche werkman lang niet staat
op de hoogte van den Fransehen, Duitschen of
Amerikaanschen, die fijner werk leveren dan
hjjworden de bewerkte artikelen belast dan
zullen onze werklieden genoodzaakt worden
die zaken zelf te maken en zal hun bekwaam
heid verhoogen, hun arbeid vermeerderen, hun
loon verbeteren, de welvaart toenemen.
Zal het tariefontwerp den werkman dus niet
te schade komen, dat zal het ook niet doen aan
den handel en de scheepvaart. Waar nu ge
handeld wordt in en aanvoer plaats heeft van
bewerkte zaken zullen daaryoor de* onbewerkte
in de plaats treden.
Spreker eindigde met het ministerie Kuyper
te roemen als_ een kabinet, waarvan kracht
uitgaat, dat grooten jj ver toont en dat veel
moed bezit.
DEBAT.
Na de rede van den heer Sybrandy, die
twee uur duurde, werd gelegenheid gegeven
tot debat, waarvoor zich aanmeldden de heeren
Herm. Snijders en mr G. W. Sannes, beiden
van Middelburg.
Ieder hunner werd een half uur toegestaan
De heer Herm. Snjjders begon met de op
merking dat het begin der rede van den spre
ker hem voorkwam een heel vaag uitstapje te
zjjn op sociologisch gebied.
Hg was van oordeel dat de grondslagen der
samenleving, door hem als Christelgke ge
noemd, reeds lang hebben bestaan vóór het
Christendom.
Het familieleven is z. i. niet zoozeer een
der grondslagen van den Staat, maar wel van
het maatschappelijk leven.
Daarna behandelde spreker de grieven, tegen
het liberalisme ingebracht, dat zg de christe
Igke grondslagen zouden hebben ondermgnd
door de kinderwetten, het tornen aan het ge
zinsleven en invoering van den leerplicht.
Hjj stelde het tegendeel daarvan in het licht.
Wat het tornen aan het gezinsleven betreft,
wees spreker er op dat dit meer gedaan wordt
dan door de kinderwetten, die bovendien niet
precies zgn aangenomen, zooals minister Cort
van der Linden die voorsteldedoor de speet-
wet, een vrucht van deze regeering, waarbg
de nachtarbeid van vrouwen in een bepaald
bedrgf wordt toegelaten.
Wat de leerplichtwet aangaat, stelde de heer
Sngders in het licht dat het christeljjk mini
sterie die wet tot den huidigen dag Diet heeft
afgeschaft, niettegenstaande de leiders en or
ganen zgner party bg de verkiezingen dit hadden
toegezegd.
Wgziging van die wet heeft de minister in
uitzicht gesteld doch geen intrekking, wat
toch noodig ware geweest indien het beginsel
dier wet strjjdig was met de christelgke grond
slagen.
Spreker verklaarde met betrekking tot het
christeljjk cachet, door dit ministerie op zgn
wetten gedrukt, niet te zulllen ingaan op de
Hooger onderwijswet, het onderzoek naar het
vaderschap of de-drankwet.
Wat d* laatste betreft, zal de pr&etjjk later
het vonnis Wel Vellen over dit produot van
chthteljjke wetgeving.
Spreker wilde alleen öonstatesreh dat; Wa&r
dit ministerie op christelijke grondslagen
steunt, er heel wat verschil is in de ehriste-
Igken partgen en dat het frappeert dat juist
wanneer een specifiek christelgk wetsontwerp
dan de orde is, er geen eenstemmigheid is maar
1vel de oppositie in eigen boezem zeer sterk.
Wat de ehristeljjke drankwet betreft, daarbjj
:a«WW
heeft de minister heel wat water in zgn wjjn
moeten doen en op verschillende punten
moeten toegeven terwille van de oppositie van
de katholieke bondgenooten.
Bovendien heeft datzelfde christelgke mini
sterie verschillende belangrgke artikelen dier
wet er alleen kunnen inbrengen door de hulp
der onchristeiyke sociaal-democraten. Iets dat
voor de buitenstaanders zeer vreemd ljjkt.
Over de stakingswetten, zeide de heer Sng
ders niet te zullen spreken. Hg vereenigde
zich met de leden zgner partg, die tegen de
wet gestemd hebbenz. i. had de regeering,
na eerst de orde te hebben gehandhaafd, bil-
lgker, cbristelgker gehandeld, met eerst de
uitkomsten der enquête af te wachten.
Jaar in jaar uit waren bestaande grieven
tegen de spoorwegmaatschappgen ingebracht,
niet verhoord en de taktiek, die gevolgd is
toen de staking daar was, was zeer verkeerd
en zal zich 't avond of morgen wel wreken.
Wat het arbeidscontract betreft zgn door den
heer Sybrandy tal van grieven genoemd en
krasse oordeelvellingen geuit, die door de vrg
zinnig-democraten worden gedeeld, en te dezen
opzichte zou de heer Sngders tot hem willen
zeggen wees welkom als medestrijder tegen
dit wetsontwerp.
Toen het arbeidscontract pas was versche
nen, was de oppositie in de christelijke bladen
niet zoo heel sterk, doch in de laatsten tjjd is
die, o. a. in Patrimonium, krachtiger geworden,
Verder wees debater er op dat minister
Loeff het arbeidscontract, weliswaar gewgzigd,
heeft overgenomen van den oud-professor
Drucker en dus de regeering niet uit zgn eigen
cbristelgken grondslag heeft geput.
De arbeidswet besprekende, gaf de heer
Sngders toe dat het liberalisme weinig gege
ven heelt op sociaal gebied en de liberale
party vroeger zich te veel en te lang gesteld
heeft op het standpunt laisser faire. Men heeft
te laat ingezien dat het individualisme niet
kon blgven bestaan en dat de staatpartg moet
kiezen.
Tengevolge van de ontwikkeling der mo
derne industrie en de gewgzigde verhoudingen
tusschen werkman en ondernemer mocht de
staat niet werkeloos blgven en daarop is door
de economische school van de socialisten en
de nieuwere historische economische school
de aandacht gevestigd.
De geloovige man staat nu tegenover dit
vraagstuk evenals de z. g. n. ongeloovige.
Dat bewgst hoe verkeerd onze tegenwoordige
partyformatie is.
De heer Sybrandy zegtde liberale partg
heeft zoo weinig gedaan, maar debater zou
hem willen toeroepenkgk eens rond in uw
eigen partg en hoe denken die over staa
bemoeiing? Er is een conservatieve, van Staats
bemoeiing afkeerige strooming in de partg
der antirevolutionnairen en Roomsch katho
lieken.
Is aan dr Kuyper niet door mr Verkouteren
lof gebracht, dat hg niet meer zoo democra
tisch is Hg is wat kalmer gestemd, gesteund
als hg wordt door de conservatieven.
Daaruit big kt reeds dat het hier in den
staat niet gaan kan tusschen geloof en ongeloof.
De economische splgtzwam, die de liberale
partg heeft verdeeld, bestaat ook in de partg
van mr Sybrandy. En zy zal op den duur
geen weerstand kunnen bieden aan de demo
cratische elementen, zooals Patrimonium.
Na nog te hebben nagegaan wat op het
gebied van arbeidswetgeving sinds 1874, toen
het destyds nog radicale kamerlid Van Houten
een arbeidswet indiende, is gedaan, besprak de
heer Sngders de tariefwet.
Daarvan blgft hg zeggenarbeiders past op
uw neuzen en beurzen.
Meerdere welvaart, meerder loon, door mr
Sybrandy voorgespiegeld, zgn vogels in de
lucht, maar verhooging der prgzen komt on
middellijk en onvermgdelgk.
Er is beweerd dat andere landen bloeien
onder een protectie-stelsel. Maar inFrankrgk,
dat sterk wordt beschermd, klaagt men steen
en been. Amerika kan buiten beschouwing
blgven, omdat dit in eigen land alles heeft
wat het behoeft en toch is daar ook een krach
tige oppositie tegen bescherming.
Vele arbeiders, ook in Amerika, keuren de
protectie af als een roof van velen in het
belang van slechts weinigen.
Er is gezegd dat tal van artikelen van
dagelgksch gebruik vrg blgven, graan bgv.
ofschoon een jaar of wat geleden graan
rechten beloofd zgn maar spreker noemt
een lange Igst van gebruiksartikelen waarop
invoerrechten zullen worden geheven, om daar
uit te concludeeren dat de arbeider door een
tariefwet zal worden gedrukt.
Hierna verkreeg de lieer mr Sannes het woord
Hg bestreed dat het socialisme het gezag,
waarop onze staat is opgetrokken, zou aan
tasten. Het socialisme wil dat de voortbren
ging niet berust in de hand van een betrek-
kelgk klein aantal personen maar kome aan
de gemeenschap. Dat heeft niets te maken
met de kwestie van gezag.
In het wezen daarvan komt door het socia
lisme geen verandering.
Debater wees er op dat dr Kuyper in zgn
goeden tgd zich over de sociaal democraten
op gaosch andere wgze heeft uitgelaten dan
later. Dat was in den tyd toen hg ongodisten
tegenover geloovigen aanbeval omdat zg demo
cratisch waren.
De kern van het socialistisch vraagstuk is
niets anders dan een staathuishoudkundige
kwestiezal de voortbrenging plaats hebben
volgens het stelsel van Concurrentie of niet
Deti liberalen is verweten dat zy de Konin
gin een ornament noemen van het staatsge
bouw) maar wat moet men denken van dr
Kuyper's daden tegenover de Koningin Dr
Kuyper heeft in de praktgk de volkssouverei-
niteit gehuldigd die de anti-revolutiönnairen
zoo sterk afkeuren.
Om dit te bewjjzen herinnerde spreker
breedvoerig aan hètgeen gebeurd is bg de
ontbinding der Eerste kamer en in de Over-
yselsche kwestie.
Vervolgens besprak de heer Sannes de ver
houding tusschen de twee partgen die heeten
te staan op éen wortel des gelools de calvi
nisten en de katholieken. Hg herinnerde aan
de uitingen van dr Kuyper tegenover de
Roomschen in Maranathaen in 1877 en 1891
in De Standaard.
Verraad en smaad van beginselen heette
toen het samengaan met de katholieken, het ver
spelen der toekomst was gemoeid met het
koppelen aan Rome, samengaan is onmogelgk.
En als men dergelgke dingen leest, wat is
er dan aan van een gemeenBchappelgken wortel
des geloofs
Verder toonde debater aan dat niet alleen
de geestverwanten, de christeiyke stemmers
het ministerie op het kussen hebben gebracht,
maar de hulp der kleurlooze middenstof, die
op eigen belangen bedacht was.
Ook stelde hg in het licht hoe dr Kuyper
en de zgnen meer gematigd zgn geworden,
zoo dat op een vergadering van geestverwanten
te Amsterdam de uitroep kou worden gehoord:
weg met de democraten, leve dr Kuyper.
De rede van mr. Sybrandy nagaande, trachtte
debater aan te toonen dat daaruit gebleken is
dat de wetten, door dr. Kuyper voorgesteld, van
weinig beteekenis zjjn voor de arbeiders.
Sedert zgn optreden hebben de arbeiders
geen meer menschwaardig bestaan gekregen,
en is niet de minste verbetering in de toe
standen gekomen,
Daarna besprak de heer mr Sannes de staking
om aan te toonen dat de arbeiders, ofschoon
zg overwinnaars waren, groote gematigdheid
aan den dag hebben gelegd en hoe aan de
staking niet alleen socialisten maar ook chris
telgke arbeiders deelnamen, als een gevolg
van de ten hemel schreiende toestanden die bij
de spoorwegen heerschten.
Verder de arbeidswet behandelende, ver
klaarde spreker het goede daarin te appre-
cieeren, maar toch van oordeel te zgn dat er
een groote bron van ellende overblgft, die niet
door de arbeidswet wordt gekeerd.
Hg wees erop dat de arbeidstgd voor mannen
niet wordt beperkt; hoe in de textielindustrie
voor de vrouwen de toestand dezelfde blgft
omdat dr Kuyper het hoofd heeft gebogen voor
de liberale textielfabrikanten.
Hg noemde het een schande dat de onbe
perkte arbeidsduur niet aau banden wordt ge
legd en toonde aan hoe verkorte arbeidstgd
van groot belang is op den levensduur van den
werkman.
Dat de critiek der sociaal-democraten niet
gericht zou zgn op verbeteringen maar alleen
wordt uitgeoefend om agitatie te verwekken
weerlegde spreker als al te dwaas. Een der
gelgke politiek zou al spoedig in de gaten
loopen en de sociaal-democratie achteruitzetten
En zg gaat overal vooruit.
Wat het arbeidscontract betrett, daar zgn de
sociaal-democraten tegen omdat er geen ge-
lgkheid van partgen is, wat spreker door voor
beelden aantoonde.
Hg besloot met de mededeeling dat in het
agitatie-comité hard wordt gewerkt oen zooveel
mogelgk materiaal bgeen te brengen om het
ontwerp-arbeidswet zoo goed mogelgk te maken-
Alsnu kreeg mr Sybrandy weder het woord.
Hg betoogde dat het christelgk familieleven
gekomen is met het Christendom en betwistte
dat de speetwet het familieleven uiteenrukte.
Dat de leerplichtwet zou worden ingetrokken,
is nooit officieel beloofd en dr. Kuyper heeft
een ontwerp gereed dat er verbetering in
brengen zal. Verder zette spreker nog de
houding der partyen uiteen ten opzichte van
de drankwet, van de stakingswetten om daarna
zgn houding ten opzichte van de arbeidswet
eD het arbeidscontract nader toe' te lichten
Eindelgk besprak hg nog de verhoudingen
tusschen antirevolutionnairen en katholieken.
Die zoeken elkander niet, maar de Vrgzinnige
Democraten en de socialisten hebben hen tot
elkaar gedreven en de samenwerking tusschen
beiden is uitnemend.
Ten slotte werd de tariefwet nog verde
digd.
Te twaalf uur werd de vergadering door
den voorzitter gesloten met dank aan den
spreker, de debaters en de opgekomenen.
VERKÜOPINGEN, enz.
Aan het gebouw van het gewestelgk bestuur
te Middelburg is heden aanbesteed
o. het aanbrengen en onderhouden van be
plantingen langs den Rgksweg op Zuid-
Beveland. Raming f 1000.
Twee biljetten kwamen in, beide echter van
onwaarde.
h. Het maken van een aanlegsteiger, den
onderbouw van een 13 tonskraan en een ras
terwerk, aan de zuidzjjdp van het verbreed
kanaal, ten dienste van het Loodswezen en de
betonning te Vlissingen. Raming f 28.000.
Ingeschreven werd door de heeren P. van
der Tak, Papendrecht voor f 30.943, J. de
Jonge, Middelburg, f 30.925, A. van Doorn
Amsterdam, f 28,990, W. A Verbruggen
Gouda, f 28.740, J. J. Krgger, Vlissingen,
f 28 546, G. Beukelman, Heenvliet, f 28.500,
P. van Wgngaarden, Dordrecht, f 28.300 J A.
Verheul, Katendrecht, f 28.140, L.v. d. Will, Dor
drecht f28.100, P. Dronkers, Kapelle, f 28.099,
F, N. de Rooy, Vliisingen, 1 27.994, J. Kam-
«teeg en K. Leenman, Giesendam, f 27,980, J.
P, Fanny, Krabbsndjjke, f 27.904, J. Linden-
bergh Cz, Wemeldinge, f 27.850, P. M. Panny,
Zierikzee, f 27.884) W. Sterk en A, Goede-
mondt, Schore, Hansweeitj f 27.780, H. van
Dongen) Dordrecht, f 27.772, G. W. de Wolf,
idem; t 27.750, G. Schermers, Nienwendgk,
f 27 590, A. W. Groot, Hintham, f 27.583; M.
Visser, Papendrecht, f27.425, W. Dekkerj Veere,
f 27.372, H. Wienhoven,'s Gravenhage, f27.363
en J. J. Keulemans, Middelburg, i 26.973.
c. Het uitbreiden der onderzeesche verde
diging vóór den Oosthavendam te Wemel
dinge, behoorende tot de werken van het
kanaal door Zuid-Beveland. Raming i 15.000.
Hiervoor schreven in de heeren J. de Bree
Fz., NeuzeD. voor f 14.475, W. Volker, Slie-
drecht, f 14.240, T. van der Plas, Hardinxveld,
13.997, B. den Exter van den Brink, Krab-
bendyke, f 13.950, A. Tholens Dz, Neuzen,
t 13.860, J. Roseam Cz., Dordrecht, f 13.826,
Jansen, Neuzen, i 13.750, A Prins Thz,
Sliedrecht, f 13.380 en K. Volker Tzidem,
f 11.500.
Voor de Werkverschaffing gaven zich bg den
Christelijken Volksbond a 1 h i e r 73 personen aan.
Hansweert. Hot Duitsche sleepschip
Frankfort 26, kapt. Barth, is nabg »de Paal"
(Westerschelde) gestrand. Het voorschip zit
onder water.
De lading stukgoed zal in lichters worden
overgeladen en vermoedelgk naar Antwerpen
worden verzonden.
's Graveahage. Benoemd tot notaris te
Dordrecht D. Wisboom Verstegen, thans no
taris te Middelburg.
Tweede kamer. De afdeelingen be
noemden tot rapporteurs over de Hooger On-
derwyswet de heeren Nolens, Heemskerk, Rink
Sohokking en Lohman.
Bg de heden voortgezette behandeling der
Indische begrooting bleef de Minister van
Koloniën zich verzetten tegen openbaarmaking
van het rapport Rhemrev, in zake Deli. Hg
betoogde dat de medegedeelde conclusiëa vol
doende licht verschaffen om maatregelen tot
verbetering te beoordeelen
De Minister oordeelde dat mr Van den Brandt
een goed. en mensehlievend werk verrichtte
door de aandacht op Delische misstanden te
vestigenerkende dat sommige ambtenaren
ernstig in hun plicht te kort zgn gekomen en
verwachtte ter verbetering van den toestand
het meest van scherper toezicht en van ver
sterking van politiemacht.
De Minister waardeerde de bedoeling der
motie-Troelstra, maar verwachtte er geen heil
van, daar hetgeen gevraagd wordt, reeds door
de Regeeriug geschied of in uitzicht gesteld is.
De heer Troelstra critiseerde scherp de
houding van den heer Cremer, die, hoewel
m-n moet aannemen dat hg de toestanden
kende, als minister niets deed tegen de koelie
schandalen in Deli en integendeel zelfszoover
.ging dat hg herhaalde waarschuwingen van
Van Kol niet beschouwde als pogingen om
humaniteit te betrachten, maar als aanvallen
op zgn eigen persoon
Spreker beschuldigde den heer Cremer van
schandelgk plichtverzuim en ontzegde hem
het recht thans hier met een schynheilig ge
laat odwetendheid voor te wenden.
De voorzitter verzocht spreker zich te ma
tigen.
Bg het verder debat handhaafde mr. Troel
stra zgn motie.
Vttvclg in het Bgvoegsel.
Or LEYDS IN Z. AFRIKA.
Kaapstad, 30 Nov. Dr Leyds ontving de
mededeeling, dat hg, alvorens het Ijjk van
Kruger" naar Pretoria te mogen vergezellen
den datum van vertrek moet opgeven, aange
zien hg geen eed van trouw aan de Engelsche
regeering aflegde.
HET JAPAMSCHE PARLEMENT.
Tokio, 30 Nov. Het Japansehe parlement
is heden door den keizer geopend met ei n
troonrede, waarin verklaard wordt dat de betrek
kingen met alle neutrale mogendheden toene
men in vriendschappelijkheid.
Een wetsontwerp wordt aangekondigd he"
treffende de bestrgding. van buitengewone
oorlogsuitgaven,
HET HIBBRNIA-DBBAT.
Dinsdag heeft de Pruisische minister van
handel Möller in den Landdag de eerste lezing
van het, door ons reeds vermelde voorstel in
zake de Hibernia-myn geopend met een toe
lichting over de houding der regeering.
Hg wilde blgkbaar reeds bg voorbaat onder
eenige verwyten den stut weg slaan. Zoo
ontkende hg eenigen invloed te hebben uit
geoefend op de persbeschouwingen En voorts
besprak hg de twee hoofdbeschuldigingen, tegen
hem ingebracht, nl. dat hg vroeger verklaard
had niet aan een overname van een mgn door
den staat te denken zoodat de aandeelhouders
der Hibernia-mgn bedrogen waren, en dat hg
anders had moeten optraden bg de onderhan
delingen.
Möller hield vol dat hg als koopman moest
optreden, en hg hal niet anders gedaan. Hjj
wist hoe men zaken deed, en dat hjj slechts
van uit een vastgelegde positie de onderhande
lingen kon beginnen.
Van meer wjjde strekking Was hetgeen de
minister daarna opmerkte over de alge-
meene beteekenis van het vraaagstuk.
Sedert vele jaren, zei hg, is het mgn over
tuiging dat het oude stelsel van concurrentie,
van den Bterken felleboog, die de zwakken en
gebrekkigen terneèrwerpt, niet meer bruik
baar is; Dit stelsel is overleefd door de ont
wikkeling der verkeerstoestanden.
Zonder Organisatie kómen we ar niat maer.
Sedert ik minister ben, heb ik daarvan her-
haaldeiyk gesproken. Maar bg mgn uitlatin
gen over gemeenschappelgke organisaties heb
ik steeds gewaarschuwd voor de Amerikaan-
sche vormen. Ik wgs op den achteruitgang
van de staaltrust, van de United States Iron
Company door de onzinnige overproductie, iaars
Tegen dergelgke proefnemingen verhefóiteo
mgn stem. Syndicaten zgn absoluut noodzaka-
lgk, maar slechts mogelgk en duldbaar als zg
het zuivere kapitaal-belang by het openbaar
belang achterstellen. Ik herhaal dat op de
meest dringende wgze.
Velen der heeren hebben nog geen juiste
voorstelling van de reusachtige worsteling die
binnen korten tgd zal beginnen. Dan moeten
wy gewapend zgn door een handelsconcentratie.
Staatslieden noeh parlementsleden moeten
die absoluut noodzakeiyke concentratie door
onverstandige weltelgke bepalingen verhin
deren.
Wg moeten trachten er invloed op ait te
oefenen wanneer zg verkeerde wegen wil gaan,
wat ze tot nu toe zoo verstandig is geweest
slecht zelden te doen.
Wg moeten haar op den juisten weg t'ërug
brengen. Dat kan de openbare meening met
ondersteuning van de parlementen.
Het is nu voor de voorname ondernemers
niet voldoende een vlekloos persoon te zjjn>-
zjj moeten er zich aan wennen te bedenken
dat zy volksbelangen in hun hand hebben.
Ze moeten ook politici zgnze moeten aan
de politieke gevolgen denken, en dat hebben
de heeren van den Hibernia blgkbaar vergeten.
Andera waren ze niet overgegaan tot de daad?
om hun aandeelenbezit te binden tot een
onoverkomeiyken muur. nee jd
Plaatsgebrek noopt ons de lange rede-vAno
den minister slechts zeer in 't kort ffe^VertfJ
melden. >*'1
Belangrijk was nog zgn verklaring dat de
regeering niet van plan is willekeurig de
prgzen der steenkolen aan te tasten. De ont-"'
wikkeling dier prgzen zou zgn overgelaten
aan de mogendheden van de wereldmarkt. En
voorts dat de regeering er niet aan denkt de
kolen industrie in Westpbalen geheel aan den
staat te brengen.
Maar hg waarschuwde dat, zoodra de industrie-
samensmeltingen tot monopolies aangroeien,
de overgroote meerderheid van het volk aan
een staatsmonopolie de voorkeur zal geven
boven een particulier monopolie.
Op deze rede van den minister volgde een
even lange van den centrumleider, dr Spahn,
die met de waarschuwingen tegen de gevaren
van een groote industrie-concentratie ten deele
instemde, maar betwyfelde of het de regeenng
zou gelukken de syndicaten voor misgrepen te
behoeden. Het voorstel van de regeerifig
achtte hg te weinig krachtig om invloed "op
de syndicaten te krygen. Hg meende daarem-
dat er geen economische reden, voor dat voor
stel is. "0
Namens de nationaal-liberale fractie ver
klaarde Schiffer dat zg het voorstel der regee-'
ring zon steunen, zy het ook dat hg de wyze
van handelen der regeering niet in alle# goed
keurde. De vry'zinnige volksparty verklaarde
er zich bg monde van Cassel tegen. -<rv
Van daag wordt dit gewichtige debat voort
gezet. s.asp9
- - «ii» - -j :iii(
DB TOESTAND TB PORT ARTHUR»
Door den eenigszins verkorten vorm vafiliet1
telegram nit Tokio in ons vorig nommer om
trent den aanval op Port Arthur, kon "iriiet"
worden opgemaakt of het een officieel bericht
dan wel een gerucht was. Het biykt nu dat
Reuter dat verhaal van een gelukten aanval
meldde als een te Tokio ontvangen bericht.
Dat ontneemt al veel van de beteekenis van
het beweerde in dat telegram, en het laatste
nieuws toont ook aan dat het voorbarig was.
Er is nu een officieel bericht en daarin wordt
gezegd dat de Japanners nog niet geslaagd zgn.
»Met betrekking, zoo meldt het keizerlgk
hoofdkwartier, tot de vgandeiyke forten Soeng-
sjoesjan en ooBtelgk, daarvan hebben wy ons
vastgenesteld op de kammen, het glacis^
de contrescarpen en den omtrek daarvan. MaËP
de tgd om te stormen is nog niet gekomen.
Wg zyn nu bezig de caBematten en andere
versterkingen te vernielen op den berg van
203 meter. Door verscheiden besformingéfiS
slaagden wg er in de vgandeiyke schuilplaatsen
en de loopgraven nabg den top te vef&feèfil-8:S'
teren. Onze strgdmacht hondt de sMlin^tou r
bezet en tracht het geheele fort te verovëieff.w'
Nog allgd dus wachten.
De nieuwe aanval op de vesting duurt nu
reeds sedert Donderdag. Het eerste doel Was
de vermeestering van verdere loopgraven nabg
het boveneinde der glacis van zékere forten.
Een afdeeling van de elfde divisie begon op
te rukken in den namiddag van den 24,ten.
Nadat de stelling verscheidene dagen was gebom
bardeerd, werd er storm geloopen op de ter»
scbansingen, die den toegang tot het zuidoos-
telgke front van de Kitwansjan-groep bewaken.
Na vgf uur vechtens en na verscheidene malén
teruggeslagen te zgn, verdreven de Japanner^
ten slotte de Russen uit hun verschansingen
en vernielden deze.
De aanvallers droegen zakken met zand bg
zich, waarachter zg zich op de veroverde stellin
gen verschansten. Te elf uur 's avonds deden
de Russen een uitval, maar werden terugge
slagen na twee uur vechtens,
Een andere versterkings linie, nog veel ster
ker dan de veroverde, lag toen nog tusiohen
de Japanners efc kot fort, en het Is waarschjjtt-
Ijjlr deze geweest welke Maandag door dr
Japanners is genomen.
De troepen van Kogi ijjn versterkt doof
Compagnieën, die in begin November te Dalny
zgn ontscheept en die een ware élite voraieh
Ónder de JapauBche edelen. «Ses
Men zie verder het by voegsel.)
Beknopte Meaeueesïiigen.
De beraadslaging in de Fransch* Kame?
waag
verv
R<
merf
land
waal
laat)
Dp
rouv
staf
fir
He
W
Wt
M
dl
n
ui
n
