1 December.
Donderdag
rs
Uit Stad en Provineie.
Mr. Sybrandy en zgne
bestrijders.
Kameroverzicht.
Bij deze courant behoort een Bijvoegsel
Middelburg 30 November.
lm
r
BENOEMINGEN, ENZ.
N°. 284.
1470 Jaargang»
1904.
MII)l>ELUlJlt(iS<lllK
Deze courant verschijnt d a g o 1 ij k smot uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs, per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in Nederland franco pp.,/
Afzonderlijke nummers kosten 6 cent.
IHEBMOMBTBB EN VERWACHTING.
30 Nov. 8 u. vm. 47 gr., 12 u. 49 gr., av. 4 n. 47 gr. F. V o r w a o h tzwakke tot matige
Z. W. wind, betrokken lucht, weinig verandering in temperatuur.
Advertentiën20 cent per regel. Geboorte-, dood- en alle andere familieberichten en
Dankbetuigingen van 1—7 regels 1.50; elke regol meer 20 cent. Reclames 40 cent per regei,
Groote letters naar de plaats, die zjj innemen.
Tot de plaatsing van advertentiën en reclames, niet afkomstig uit Zeeland, betreffende
Handel, Nijverheid en Geldwezen, is uitsluitend gerechtigd het Algemeen' Advtrtentle-BnrsaB
A. DE LA MAR Al,, NJ. Voorbnrgw»! 8M, Amsterdam.
>-
U-
dat zoo spoedig mogeljjk zal worden nage
zonden.
Le
l>i-
I r-
ör-
rdt
en.
ng-
tel.
nke
nd),
bg
ïst-
EN,
agd.
)tje»
Me-
l«e-
AM
>er.
Ttai.
tgd
30
30
I iJcsêêi
2.
2.
1.30
1.30
7.30
9.-
1.30
1.80
Zitting van Dinsdag.
Er zgn weder een paar uren nationale» tjjd
vermorst.
Wat anders dan jjdel gesnap was al dat
geredevoer over het traetement van den gou
verneur-generaal, over de inrichting der alge-
meene secretarie, over de verlegging van den
zetel van den gosuerneur-generaal van Bui
tenzorg naar Batavia.
Welk resultaat kunnen de heeren Van Kol,
Pook en Helsdingen zich toch van hun respec
tieve «wenschen" en »wenken" voorgesteld
hebben Hebben wjj niet den heer Fock nu
al driemaal hetzelfde hooren vertellen, dat de
gouverneur-generaal naar Batavia moet ver
huizen. Elk jaar komt hjj er mede aandragen.
Het is alle jaren hetzelfde verhaal. Het is een
vast nummer van zgn repertoir van «Indische
specialiteit." Wat kan het der Kamer, den
minister, neen, het Nederlandsche volk inte-
reseeeren of het volgens den heer Pock ge
zonder is] te Batavia dan wel te Buitenzorg?
Niets, absoluut niets. Bovendien: is nu de
amer in staat de juistheid van dergelijke
beweringen te contröleeren, daar met verstand
van zaken over te oordeelen
En redeneeringen, even nutteloos en zonder
belang, werden gehouden door de heeren
Helsdingen en Yan Kol. Er moest zelfs nog
gestemd worden over een amendement om het
salaris van den gouverneur-generaal van
f 132.000 op f 100.000 terug te brengen. Met
47 tegen 7 stemmen werd het verworpen.
Trokken deze discussies al heel weinig de
aandacht van de Kamer er waren soms geen
tien leden aanwezig en de minister kon do
geeuwen bjjna niet onderdrukken tegen den
namiddag was er meer belangstelling.
De koelie-gruwel" kwam aan de orde, en
dat trok meer dan de «denkbeelden" van den
heer Fock c. s.
De heer Troelstra maakte de belangstelling
eohter bjjna geheel dood door zjjn ellenlange
beschouwingen. Hjj wilde het geheele rap
port Rhemrev overgelegd hebben. Aan de
conclusies, door den minister gepubliceerd, had
hjj niet genoegen uit de concept-ordinantie
Hoetink wilde hjj de desertiestraf verwjjderd
zien Er moest werving komen «zonder
dwang". Dat was èn in het belang van de
planters èn in dat der koelies.
Ten slotte stelde hjj een lange motie voor
een verlangljjstje hoe de toestand geregeld
moest worden.
De heeren De Waal Malefjjt, Pjjnacker Hor-
djjk, Van Kol en Cremer vielen hem allen in
zooverre bjj, dat zjj de toestanden op Deli
verre van bevredigend achtten. Maar er was
verschil in de mate van afkeuring.
De heer De Waal Malefjjt wees vooral op
den plicht der «Christeljjke overheid" en be
schuldigde de ambtenaren, die de oogen hadden
dichtgedaan voor zooveel ongerechtigheid ten
behoeve der planters. Dit gaf hem de heer
Pjjnacker Hordjjk niet toe. Evenmin de heer
Cremer.
Wat deze oud-minister in het midden bracht,
was al zeer zwak. Hg verdedigde zich meer
tegen het verwjjt, dat hg gedurende zgn mi
nisterschap niets gedaan had om aan deze
toestanden een einde te maken, dan dat hg
er bg den minister op aandrong krasse maat
regelen te nemen. Het sterkste in deze rede
neering was wel dat hg thans van een «moreele
inzinking" op Deli gewaagde, waarop de heer
Van Kol, die zich al had zitten te ergeren, in-
terrompeerde «Maar toen u er waart, was het
veel erger", wat door den heer Cremer beant
woord werd met een toost op den resident,
die er gedurende de jaren van 's heeren
Cremer's verblgf te Deli het bewind voerde.
Dat was zoo'n rechtschapen man, dat, als er
iets geweest was, hg er wel rapport van had
gemaakt.
En hg was bovendien later nog Baad van
Indië geworden
Zg was dun, die verdediging.
Morgen voortzetting van dit debat
Mr. J. P. B. TAK VAN POORTVLIET.
In de Levensberichten der afgestorven me
deleden van de Maatschappij der Nederlandsche
Letterkunde te Leiden komt vooor een opstel,
door den heer J. T. Cremer aan mr Tak van
Poortvliet gewgd, waarin vooral het optreden
van den overleden staatsman op politiek ge
bied besproken wordt en dat aldus eindigt
Zoo arbeidde Tak op menig gebied met
breeden blik. Achtte hg voor de ontwikkeling
der hulpbronnen zgns lands inspanning van
alle krachten noodig en moedigde hg het par
ticulier initiatief aan met woord en daad, hg
was baanbreker van die jongere school van
liberalen, die begreep,bdat zorg en medewer
king van den Staat niet konden worden ont
beerd, wilde men niet overvleugeld worden
door de buren. Vandaar zgn initiatief op con
sulair gebied, voor de enquêtes op scheepvaart
en spoorweggebied, zgn optreden als eerste
Minister van Waterstaat, Handel en Ngverheid,
zgn kanalenwet, zgn leiding aan Amsterdam's
gemeentezorg voor de handelsinrichtingen. Zgn
besef dat de zorg van stad en land voor deze
belangen onvolkomen zou zgn, wanneer de
drang daartoe niet kwam van het gansche
volk in al zgn geledingen, bracht hem al aan
stonds tot krachtigstreven om den invloed
op de samenstellieg der vertegenwoordigende
lichamen te geven aan allen, die belang had
den bg een gezond en krachtig staatsorganisme.
Zoo wortelde, als ik mg niet vergis, zgn de
mocratie vooral in den wensch om voor het
volk van Nederland zooveel mogelgk bronnen
van bestaan en welvaart te openen en om dat
volk geschikt te maken de 7rnchten daarvan
zelf te plukken.
Of Tak met minder onverzettelgkheid van
wil, met eenige meerdere plooibaarheid en
tact misschien meer voor zgn land had kun
nen doen dan hem gelukt is, daarover zal de
geschiedenis eenmaal oordeelen, maar zeker
zal, evenmin door zgn politieke tegenstanders
als door zgn vrienden, hem de lof onthouden
worden, dat zgn groote kennis en werkkracht
voortdurend gewgd waren aan de levensbe
langen van zgn land, dat hg liefhad boven
alles.
Bg kon. besluit
is benoemd tot notaris binnen het arr. Breda,
ter standplaats Prinsenhage, J. C. L. Esser,
candidaat-notaris te Boxmeer;
is aan mr G. van Rossem, op zgn verzoek,
eervol ontslag verleend als notaris te 's Gra-
venhage
is het aan den officier van adm. 2de kl. bg
de zeemacht, P. M. Schreuders verleende eervol
ontslag uit den zeedienst, op diens verzoek,
ingetrokken
is aan den adjunct-commies bg het dep. van
oorlog H. A. van der Mge, op verzoek, wegens
lichaamsgebreken, een eervol ontslag uit zgne
vermelde betrekking verleend
is benoemd tot directeur van het postkan
toor te Heythuizen E. H. L. Gielen, thans in
gelgke betrekking te Kerkrade;
is de directeur van het post- en telegraaf
kantoor te Sittard, J. G. van Nauta Lemke,
eervol van het beheer van dat kantoor ontheven.
Deze week verleenen de ministers van bin-
nenlandsche zaken en van koloniën geen
audiëntie.
Door den minister van koloniën is G. A. R
van Maanen ter beschikking gesteld van den
Gouv.-Gen. van N.-L, om te worden benoemd
tot onderwgzer der derde klasse bg het open
baar Europeescb lager onderwgs daar te lande.
Met Musicalia van den heer Jan Morks,
waarin hg bespreekt het concert, Dinsdag
avond door de heeren Smit en Van Groningen
alhier gegeven, moest wegens plaatsgebrek
en overvloed van stof tot een volgend nommer
blgven liggen.
De heer Morks constateert daarin het be
haald succes, en de geringe opkomst on
geveer 80 personen waren slechts aanwezig
die hg zeer betreurt.
Ter openbare civiele zitting der arron-
dissements-rechtbank alhier van heden is
de heer mr J. Adriaanse, wonende te Hulst,
als advocaat beëedigd.
De president, jhr mr A. van Reigersberg
Verslugs, sprak daarbg het navolgende «Mjjn-
heer Adriaanse. Ik wensch u hartelgk geluk
met uwe goede, volbrachte studiën. U zult
heden met zelfvoldoening terugzien op de jaren
van groote toewgding en volharding, waardoor
ge zonder gymnasiaal onderwgs en zonder op
leiding aan een universiteit u zelf het recht
hebt weten te verschaffen om opgenomen te
worden in de orde der advocaten. Ik memo
reer dit merkwaardige feit omdat het u tot
groote eer verstrekt. Ik hoop en ben over
tuigd. dat u den hoog geachten stand van
advocaat, waartoe u zult behooren, steeds eer
zult aandoen".
Vrgdagmiddag ten half vier uur zal de
Kamer van Koophandel en Fabrieken ten raad-
huize alhier vergaderen. Tot de te behan
delen onderwerpen behoort o. a. een adres aan
de Tweede Kamer betreffende den nachttrein
Amsterdam—Rotterdam.
Naar wg vernemen, zal de heer mr G. J.
Sybrandi in Januari te Middelburg als
spreker optreden.
Heden (Woensdag) vertrekken de mili
ciens lichting 1904, ter volledige oefening
ingelgfd en niet behoorende tot de eerste
ploeg van het big vend gedeelte, met verlof
naar hunne gemeente, n. 1. zg die behooren
tot de tweede ploeg, tot einde Maart 1905, de
overigen met groot verlof.
Op morgen 1 December keeren de
z. g. n. viermaanders, behoorende tot de eerste
ploeg bovengenoemd, van verlof terug om tot
einde Maart onder de wapenen te blgven.
v
«a»
Wg ontvingen een afdruk van een opstel
over een man, wien in Middelburg velen zich
nog wel zullen herinneren, nl. Frederik Nagt-
glas.
De heer W. Polman Kruseman alhier
schreef over hem een levensbericht, dat is op
genomen onder de levensberichten van de
Maatschappij der Nederlandsche letterkunde te
Leiden.
De heer Kruseman vangt zgn biographie
aldus aan
«Te de Bilt overleed den 21sten Augustus
1902 op 81-jarigen leeftgd Frederik Nagtglas.
Hg behoorde èn door zgn leeftgd èn door
zgne werken tot de oude garde, tot die reeks
schrandere en scherpzinnige mannen, als Ver-
heye van Citters, Lambrechtsen, de Wind,
Dresselhuis, Lantsheer, die al hun gaven, al
hun tgd, al hun liefde wgdden aan de studie
van het oude Zeeland, van wie Nagtglas de
laatstoverledene en Dr. J. C. de Man de laatst-
overlevende is.
Het ware daarom wenschelgk geweest, dat
een tgdgenoot hem hier had kunnen huldigen,
doch toen dat niet mogelgk bleek en ook de
weduwe haar wensch uitsprak, dat ik die taak
op mg zoude nemen, heb ik gemeend mg daar
aan niet te mogen onttrekken, al blgft het
bezwaar bestaan, dat ik den overledene per-
soonlgk weinig gekend heb en nagenoeg niet
in rechtstreeksch verkeer tot hem gestaan heb."
Na een overzicht gegeven te hebben van het
leven van den heer Nagtglas, zgn arbeid, zgn
belangelooze werkzaamheid, eindigt de heer
Kruseman zgn levensbericht aldus«Baanbre
kende denkbeelden heeft hg nooit verkondigd,
geene nieuwe gezichtspunten aan de wereld
geopend. Waar hg tot het algemeene opbouwde,
schoot hg dikwgls te kort, waar hg neerdaalde
tot de détails, was hg altgd meester. Misschien
had hg zich zelf wel op het oog, toen hg ergens
uitsprak, dat de wereld meer gebaat wordt
door middelmatige menschen, die de handen
uit de mouwen steken, dan door geniale men
schen, die de wereld willen hervormen, al
stond hg zeli ver boven de middelmaat. Binnen
den kring van zgn vermogen heeft hg onge-
loofelgk veel en goed werk geleverd met
weergalooze arbeidskracht, toewgding en nauw-
keurigheidniemand, die het hem verbetert of
nadoet. Hg was, zoo men wil, een man van
de «Kleinmalerei"; maar staat deze ons ten
slotte niet het naast en had hg het daarin
niet tot het meesterschap gebracht?
Het zou mg een voldoening zgn, wanneer ik
met het bovenstaande aan derden eenigszins
het beeld geleverd had van wat Nagtglas was
en werkte en daardoor het woord zgner weduwe
had verdiend, die mg schreef»»U ben ik innig
dankbaar voor de daad van piëteit, aan mgn
onvergetelgken echtgenoot bewezen, door het
doen voortleven van zgne nagedachtenis, ook
als een toonbeeld van grenzelooze werkzaam
heid en onuitdoof bare liefde voor Zeeland Een
zgner laatste woorden op zgn sterfbed heeft
nog daarvan getuigd
Zeker, wel heeft hg Zeeland liefgehad."
De heer P. J. Scheele te Neuzen komt
niet in herstemming voor een lid der Kamér
van Koophandel. Hg kreeg slechts 28 en
niet 34 stemmen, zooals men ons bg vergissing
meldde
In de Dinsdag te Axel gehouden raads
zitting was ingekomen een besluit van Ged
Staten, waarbg J. van de Wege JzIz. de
Fegter en A. J. van de Vgver tegen de be
slissing van [den raad op hun reclames, be
treffende hun aanslag in den hoofdelgken om
slag voor 1904, naar een lagere klasse werden
teruggebracht. Verder was ontvangen een
kennisgeving van den minister van waterstaat,
dat de verkeeregfers van het Rgkstelefoonkan-
toor aldaar tot dusver geen aanleiding geven
om tot vestiging van een Rgkstelegraaikantoor
over te gaan.
Vastgesteld werden de verordening, rege
lende het heffen van vergunningsrecht, en die
op de invordering daarvan.
Aan den heer H. Mesters werd over 1904
een gratificatie toegekend van f25, terwgl zgn
jaarwedde voor 1905 met f100 zal verhoogd
wordendie van zgn plaatsvervanger met f 50.
Aan den heer J. A. van Vessqm werd op
zgn verzoek eervol ontslag verleend als ont
vanger van het Alg. Burgerlgk Armbestuur,
wegens zgn benoeming tot ambtenaar van den
Burgerlgken Stand. In zgn plaats werd be
noemd de heer P. van Vessem met 5 stemmen;
de heer J. E. Blansaart verkreeg er 4.
Door den heer De Fegter werden omtrent
een paar onderwgzers inlichtingen gevraagd.
De een was eenige dagen zonder verlof afwe
zig geweest, waarover burg. en weth. hem
reeds hadden onderhouden. Omtrent hem en
een collega hadden een paar ouders geklaagd
dat zg de kinderen hadden mishandeld.
De voorzitter verklaarde hiervan niets te weten-
Een daarop door genoemd raadslid ingediend
voorstel tot benoeming van eene commissie
van toezicht op het onderwgs zal in eene vol
gende vergadering in behandeling komen.
Van de aldaar bestaande zangvereeniging
Excelsior klom het aantal steunende leden in
het afgeloopen jaar van 51 tot 69.
De 31-jarige zoon van de wed. S. heng-
stenhondster op de Maagd van Gent, een
Belgische buurt een uur van Biervliet,
ontving Zaterdag jl. in den stal van een der
hengsten zulk een klap tegen den buik, dat
hg den volgenden dag overleed.
De openbare vergadering, door de antirevo-
lutionnaire propaganda-club teVlissingen
tegen Dinsdagavond belegd, was zeer goed be
zocht. De groote zaal van het gebouw Elim,
waar die vergadering gehouden werd, was ge
heel gevuld zoo door mede- als door tegenstan
ders van hen die de bgeenkomst hadden belegd.
Na een gebed te hebben uitgesproken, zeide
de voorzitter dat de antirevolutionnaire pro
paganda-club de goede gewoonte van andere
vereenigingen beeft gevolgd en ook eens een
politieke samenkomst heeft belegd.
Op uitnoodiging van het bestuur heeft mr.
G. J. Sybrandy zich bereidverklaard daarop het
woord te voeren en als onderwerp gekozen
«Het ministerie Kuyper en de arbeiders", tot
het bespreken waarvan de voorzitter hem en de
gelegenheid stelde.
Spreker stelde de vraagwaarin ligt de be
teekenis van het optreden van minister Kuyper?
Eu hjj antwoordde hierop dat die ligt in
deze woorden der eerste troonrede«dat, zoo
op geesteljjk als stoffeljjk gebied, eene wjjziging
van toestanden is ingetreden, die meer dan fot
dusver de overheid tot het geven van leiding
en het verleenen van steun noodzaakt.
Hierbjj behoort zjj voort te bouwen op de
christelijke grondslagen van ons volksleven."
Die grondslagen zjjn, vervolgde spreker
eeuwen oud en dateeren van den tgd toen het
christendom zjjn intrede deed in ons land.
Zjj zjjn in de eerste plaats het familieleven,
in de tweede plaats het wezen der kerk, in de
derde plaats het onderwgs en in de vierde
plaats het gezag.
De liberalen beweren dat zg die grondslagen
hebben gelegd maar de anti-revolutionnairen
ontkennen dat en zeggen de christeljjke grond
slagen zjjn ouder dan het liberalisme.
Een 40, 50 jaar geleden, onder het bewind
der liberalen, zjjn de christeljjke grondslagen
van ons staatsleven aangerand en ondermgnd
Het familieleven, door een wetsvoorstel van
een minister van justitie die den kantonrechter
stem gaf in de opvoeding van het kindhet
onderwgs door het opdringen van een leer
plichtwet die tegen de souvereiniteit van den
vader indruischt en het familieleven aanrandt
door de inmenging van den staat in de arm
verzorging door de kerk, voorgesteld in een
wetsontwerp van het vorig ministerieen het
gezag door de koningin te beschouwen niet
als een fundament, maar een ornament van
den staat.
De antirevolutionnairen wilden voortbouwen
op christeljjke grondslagen en daarom is in
1901 de strjjd gestreden.
Hetzelfde beginsel heeft gegolden bjj de
jongste provinciale verkiezingen en het Ne
derlandsche volk heeft zich, evenals in 1901,
weer uitgesproken dat het ministerie-Kuyper
handelt in zjjn geest en het lgdt geen twgfel
of bg de volgende verkiezing zal dat bewind
worden bevestigd en gehandhaafd.
Spreker somde in het kort op de verschil
lende wetsvoorstellen, door dit ministerie inge
diend, om daardoor aan te toonen dat het aan
zgn belofte gestand deedde herziening van
het hooger onderwgs, van bet lager onderwgs,
het onderzoek naar het vaderschap, de afschaf
fing der staatsloterg, herziening van het straf
wetboek, de drankwet, al deze wetten hebben
een geestelgken aard en strekking.
Hoewel de arbeidersstand gebaat is door de
bestrgding der drankzucht, zeide de heer Sy
brandy ditmaal die wet niet te zullen beban
delen maar in hoofdzaak te willen spreken
over de arbeidswet, het arbeids-contract en
de tariefwet.
In de nu bgna geëindigde vier jarige periode
heeft de minister twee maal tegenover de ar
beiders gestaan, eens in gezonde, en den twee
den keer in zieke dagen.
Toen in Enschede de staking bg Van Heek
was uitgebroken, heeft minister Kuyper zgne
bemiddeling aangeboden en dat die daad lof
waardig is geweest is hieruit af te leiden dat
die zelfs door de sociaal-democraten iB gepre
zen.
Toen gold het een gezonde uiting van het
arbeidslevende ziekte uitte zich in de groote
spoorwegstaking en wat daarop is gevolgd.
Mr. Troelstra verwgt het ministerie dat dit
de tweede staking in April heeft uitgelokt.
Spreker betwist dit. Hg is van oordeel dat
in tegendeel mr. Troelstra de man is geweest
voor wiens rekening de tweede staking komt.
In den breede ging ds heer Sybrandy na
wat na den 31 Januari is gebeurd en hoe het de
opruiende artikelen van mr Troelstra in Het
Volk geweest zgn die tot de tweede staking
hebben geleid. Spreker haalde die verschil
lende artikelen aan en beriep zich daarbg
op de uitsprake vann partggenooten van mr
Troelstra.
Daarna verdedigde hg de houding dér regee
ring tegenover deze zieke arbeidersbeweging.
Hare maatregelen zgn dwangwetten, muilkorf-
wetten genoemd, maar zg mocht niet toestaan
dat in het staatsleven plotseling een wig wórdt
gestokenzg mag niet dulden dat het verkeer
stop wordt gezet. Daarom moest zg ingrgpende
maatregelen nemen en preventief optreden.
De houding der regeering is te prgzen en
te loven, niette laken, en dat het Nederland
sche volk er zoo over denkt is gebleken bg
de zomerverkiezingen.
Vervolgens ging de spreker na wat door de
liberale regeeringen is gedaan voor den arbei
dersstand en noemde de ongevallenwet, die
zeker prgzenswaard is, maar wees er op dat
de onzalige schoolstrgd de arbeiderswetgeving
en de sociale wetgeving heeft achtergesteld.
Hg herinnerde aan de arbeidswet van '89,
die veel goeds bevat, aan de veiligheidswet,
die in de practgk slecht is uitgevoerd en toe-
toegepast.
Spreker wees er tevens op dat al die wetten
waren gebouwd op algemeene maatregelen van
bestuur of koninklgke besluiten, die reeds
kunnen worden ingetrokken of gewgzigd.
Hierna besprak de heer Sybrandy de nieuwe
arbeidswet van dr Kuyper.
Daarin worden verschillende takken van den
arbeid beschermd, die het vroeger niet waren
zoo het laden en lossen van schepen, den
transportarbeid, de winkel- en magazgnbedien-
den, de leerlingen in het bedrgf enz.
Dank zg de uitbreiding der veiligheid en
gezondheid in de fabriek, zal de huisng verheid,
die in Nederland enorm is en onder zeer
slechte omstandigheden wordt uitgeoefend, in
krimpen of beschermd worden.
Spreker ontveinsde niet dat die arbeidswet
niet volmaakt is en er bezwaren tegen bestaan
Zoo bgv. gaat hem de leeftgdsgrens niet
ver genoeg en gaarne had hg gezien dat dr
Kuyper die wat hooger gesteld had.
Nu wordt als grens voor het verrichten van
arbeid de 12 jarige leeftgd gesteld, maar
daarin kan de Kamer nog wgziging brengen.
De grens is gesteld op aandringen van de
Twentsche en Tilburgsche industrieelen, die
beweren anders de concurrentie met Duitsch-
land niet te kunnen volhouden.
Dr Kuyper heelt echter de bgzondere be
scherming van jonge arbeidslieden, die tot 16
jaar werd verleend, met een jaar verlengd.
Een gebrek in de arbeidswet vindt spreker
het dat geen grens is gesteld aan den arbeids-
tgd voor mannen in het algemeen. Weer
waren het de Twentsche en Tilburgsche in
dustrieelen die daartegen opkwamen.
Wel is een grens gesteld voor den arbeid
van vrouwen en kinderen doch voor de textiel
industrie verlenging ervan toegestaan.
Dat was noodig omdat de mannen in die
industrie niet kunnen werken zonder hulp der
vrouwen, wat spreker door voorbeelden aan
toonde.
Verder wees hg erop dat Zondagsarbeid in
de wet wordt verboden met eenige noodigs
uitzonderingen, dat de schafttgd is verlengd
en de veiligheidswet is uitgebreid, zoodat ook
de kleine fabriekjes er onder vallen.
Spreker kwam tot do conclusie dat de ar-
beidswet,door dr Kuyper voorgesteld, veel goeds
bevat, wat zelfs door de sociaal-democraten
wordt erkend.
Vervolgens behandelde mr Sybrandy het
arbeidscontract.
Ook in deze wet van mr Loeft' is veel goeds
maar er zgn toch ook tal van bepalingen
die spreker niet onderschrgft.
Er is geen wettelgk gesegeld arbeidscontract
en de drie artikelen van het burgerlgk wetboek
1637, 1638 en 1639 geven eigenlgk niets voor
den fabrieksarbeider.
Minister Loeff stelt afschaffing voor van ge
dwongen winkelnering, maar de artikelen, die