Zaterdag 19 November. Uit Stad en Provineie. 1904. Kameroverzicht. Id, N". 274. 147° Jaargang. Middelburg 18 November. Drank bij de stembus, It d a s 10 f*, ur Bl 15 n KIMtKlltl HliSCIIB COIRANT. Het overzicht der zitting van Donderdag moest, wegens te late ontvangst en overvloed van andere copie, tot een volgend nommer bljjven liggen. In de Nieuwe Gorinch. Crt. geeft de heer Biegel te Gorinchem de volgende inlichting omtrent deze veel besproken en bekende zaak in het district Gorinchem Om te voorkomen dat na verloop der ver kiezing onkosten als «verteringen" enz rekening zouden worden gebracht, uitgaven waarop uit den aard der zaak geen contróle zou kunnen worden uitgeoefend, heeft men bepaald, dat van de zjjde van de commissie Tan bgstand aan het Vrjjzinnig Comité alhier geen rekeningen dienaangaande zouden wor den vereffend. Men zag er echter geen be zwaar in dat aan een kiezer, nadat hp zijn kiezersplicht zou hebben vervuld, desverlangd een kleine versnapering zou worden gegeven, en daarom verklaarde de heer T. H. het goed te vinden, dat daartoe door hem gewaar merkte bons zouden worden gebezigd, die hjj dan tegen de daarop uitgedrukte geldswaarde zou inwisselen. Men begrjjpe dus welVerre van daardoor drankgebruik te willen aanmoe digen, moest dat systeem dienst doen om meerder gebruik, dat in vroegere jaren aan alle zjjden zoo niet aangemoedigd, dan toch oogluikend goedgekeurd werd, tegen te gaan. Men kon thans weten, wie een kop koffie, een glas bier of dergeljjk wilde gebruiken, nadat hjj gestemd had, doch men was er tevens zeker van, dat zoo iemand dan slechts een enkel kop of glas kon verkrpgen. Hr p. 1. U. Uiuuaiinn deelt aan de Prov. Zwolsche en Overij. Ct. mee, dat zjjn schrpven aan de liberale kievereeni- gingen te Steenwpk, waarvan wjj in 't kort melding maakten in ons vorig nommer, ten onrechte door sommigen als een antwoord wordt I beschouwd op de memorie van de Liberale Club in de Provinciale Staten van Overpsel. Dit antwoord zal eerst in het einde der week worden gepubliceerd. Regeling der rechtspositie der Inlandsche Christenen. Zooals gemeld, zpn twee wetsontwerpen in gediend lo. een tot wpziging van artikel 75 en in trekking van artikel 86 van het reglement op het beleid der regeering van Nederlandsch-In dië en 2o. een tot wpziging van artikel 109 van het reglement op het beleid der regeering in Nederlandsch-Indië. In het eerste wetsontwerp wordt voorgesteld art. 75 te lezen als volgt«De rechtspraak in naam des Konings berust in burgerljjke en handelszaken, alsmede in strafzaken, op alge- meene verordeningen, zoowel mogelpk over eenkomende met de in Nederland bestaande wetten. Die verordeningen kunnen verschillen voor Europeanen, Inlanders en vreemde Oos terlingen, en voor de onderdeelen, waaruit deze hoofdgroepen der bevolking bestaan. >Evenwel bljjven de inlanders, die Moham medanen of heidenen zpn, voor zooveel het burgerlpk recht betreft, onderworpen aan hunne godsdienstige wetten, instellingen en gebruiken, ten ware lo. uit de in het vorige lid bedoelde alge- meene verordeningen zelve bljjkt, dat de daarin vervatte bepalingen van burgerlpk recht ook op die inlanders van toepassing zpn 2o. de toepassing van de godsdienstige wet ten, instellingen en gebruiken niet zou zpn overeen te brengen met de voor die inlanders geldende bepalingen van dit reglement dan wel van andere verordeningen of regelingen .Vreemde Oosterlingen en Mohammedaansche of heidensche inlanders kunnen zich, naar bp algemeene verordening te stellen regelen, vrjj willig onderwerpen aan de niet op hen toe- passeljjke voorschriften van het burgerlpk recht der Europeanen." In het tweede wetsontwerp wordt voorgesteld art. 109 te lezen als volgt: .Wanneer bepalingen van dit Reglement, dan wel van andere verordeningen of regelen, on derscheiden tusschen Europeanen, inlanders en vreemde Oosterlingen, gelden voor hare toe passing in Nederlandsch-Indië de navolgende voorschriften: .Aan de bepalingen voor Europeanen zpn onderworpen lo. alle Nederlanders 2o. alle personen, niet begrepen onder no. 1 die uit Europa afkomstig zjjn 3o. alle Christenon, niet begrepen onder nos, 1 en 2, die niet tot de inheemsche bevolking van Nederlandsch-Indië behooren 4o. Japanners en alle andere van elders af komstige personen, niet begrepen onder nos. 1, 2 en 3, die in hun land onderworpen zou den zpn aan een familierecht, in hoofdzaak be- rnstende op dezelfde beginselen als het Ne- derlandsche 5o. de in Nederlandsch-Indië geboren wettige of wetteljjk erkende kinderen en verdere af stammelingen van de personen, bedoeld onder nos 2, 3 en 4. Aan de bepalingen voor inlanders zpn, be houdens de bjj algemeene verordening te re gelen rechtstoestand der Inlandsche Christenen, onderworpen allen, die, zonder den staat van Nederlander te bezitten, behooren tot de in heemsche bevolking van Nederlandsch-Indië, gelpk mede zjj, die, behoord hebbende tot één deT in het vorige lid vermelde categorieën, ot oorspronkelijk van anderen landaard, zich in de inheemsche bevolking hebben opgelost. «Aan de bepalingen voor vreemde Ooster lingen zpn onderworpen allen, die niet vallen in de termen van het 2e of van het 3e lid van dit artikel." Voorts bepaalt dit wetsartikel: lo. Wanneer in bestaande algemeene ver ordeningen, reglementen of keuren van politie, dan wel administratieve voorschriften wordt gehandeld over met inlanders gelijkgestelde personen, zpn daaronder te verstaan zjj, die krachtens deze wet aan de bepalingen voor vreemde Oosterlingen zpn onderworpen. Wanneer in bestaande algemeene verorde ningen, reglementen of keuren van politie, dan wel administratieve voorschriften, alleen ver meld is, dat zp op inlanders van toepassing zpn, worden zjj ook toepasselpk geacht op hen, die krachtens deze wet aan de bepalingen voor vreemde Oosterlingen zpn onderworpen, ten ware het tegenovergestelde uitdrukkelijk bepaald of blpkbaar de bedoeling is. 0en^eunere^^eteQSf,1£e&VêrWlJuF^rc-! San wel administratieve voorschriften wordt gehandeld over met Europeanen geljjkge stelde personen, vervalt hunne bjjzondere vermelding. Zp, die vóór de inwerkingtreding dezer wet, op grond van het laatste lid van het vroegere artikel 109 van het reglement op het beleid der regeering van Nederlandsch-Indië, met Europeanen werden gelijkgesteld, benevens hunne wettige of wetteljjk erkende kinderen verdere afstammelingen, bljjven aan de bepalingen voor Europeanen onderworpen, ook wanneer zjj niet vallen in de termen van het bepaalde in het nieuw artikel 109. In de lpvige memorie van toelichting (24 bladzjjden) geeft de minister o. a te kennen, dat de nieuwe richting, waarin hjj meent dat het Indisch privaat- en strafrecht zich voortaan zal moeten ontwikkelen, logisch zal moeten medebrengen, dat, behalve de rechtspraak in politie- en kleine burgerlpke zaken, welke in hoofdzaak op den tegenwoordigen voet aan de inlandsche hoofden dient te bljjven, in de toekomst gebroken moet worden met het stelsel van eene dubbele magistratuur en een dubbel procesrecht. De unificatie van de rechtspraak zal gepaard moeten gaan met het brengen van meer een heid in de bevoegdheid tot opsporing en ver volging van strafbare feiten. Te Borsselen is Woensdag een arbei-1 dersbond opgericht, aanvankelpk met 12 leden. Het doel der vereeniging is de behartiging der arbeidersbelangen langs vredelievendenweg. In het bestuur werden gekozen A. Bakker, Corstanje en J. Walhout, Aan de tactische oefeningen op de kaart, te houden onder leiding van den kolonel Vetter te Bergen op Zoom, za'. mede worden deelgenomen door de kapiteins H. G. Fraser en L. G. E. Kalshoven, beiden van het 3e reg. inf. te Middelburg. Uit Vlissingen. schrjjft men ons Met het maken van een nieuw Wester- of loodsenhoofd, waarmee men in het voorjaar een aanvang maakte, is men thans gereed. Voor het personeel vau|het Belgisch- en Neder- landsch loodswezen mag dit bepaald e groote verbetering heeten He,t nieuwe ligt hooger dan het oude en kan daardoor veel gemakkelijker bereikt worden. Tot 1 Januari 1906 is o. a. de zeevaart school te Vlissingen aangewezen als be voegd tot het afgeven van een bewjjs waarop diploma's van stuurman voor de kleine vaart mede kunnen worden verkregen, na te hebben voldaan aan een eind- of overgangsexamen aan die school. Door burg. en weth. van Rotterdam is de heer K. H. K. Wjjtsma, le officier bjj de Maatschappij Zeeland, benoemd tot onder- havenmeester, tevens inspecteur van politie te I water, aldaar. Uit Goes. Donderdagavond vergaderde aldaar de gemeen teraad, onder voorzitterschap van den burge meester. De heer V. d. Leeuw was afwezig. Onder de ingekomen behoorden o. m. een missive van den Commissaris der Koningin in provincie, geleidende het koninklpk be sluit, waarbjj, te rekenen vanaf 1 .Januari e. k., de dienstdoende schutterp in die gemeente, voor de toepassing der wet, met rustende I schutterjj wordt gelijk gesteld een verzoek van eenige bewoners aan den 's Heer Hendrik- kinderendjjk om bestrating van het zandpad aldaar en een adres van onderwjjzers in de gemeente, houdende verzoek om wpziging der verordening, regelende de jaarwedden van het onderwpzend personeel aan de openbare lagere scholen. Wat het verzoek om bestrating betreft, deelde de voorzitter mede dat de's-Heer Hen drikkinderen djjk rpksweg is, zoodat verharding niet ligt op den weg van de gemeente. Om trent het adres van de onderwjjzers stelde de voorzitter, in aanmerking genomen dat het vorige jaar en pas nog in de vorige vergade ring op dergelpke adressen is beschikt, namens burg. en weth. voor, dit verzoek met de andere ingekomen stukken voor kennisgeving aan te nemen. Nadat de heeren Hollmann en Kakebeeke de wenschelpkheid hadden uiteengezet het verzoek van de onderwjjzers in te willigen, nl. om de opklimming van salaris sneller te doen zpn, en verder de heeren Dekker, V. d. Bout en den voorzitter nog het woord hadden ge voerd, werd het voorstel van burg. en weth heeren Kakebeeke en Hollmann. Aan den heer C. Risseeuw werd op zpn verzoek, om gezondheidsredenen, op de meest eervolle wjjze ontslag verleend als ontvanger der gemeente. In verband met het, in de vorige vergadering genomen besluit tot verhooging van de tege moetkoming in de huishuur aan de gehuwde onderwjjzers, werd de desbetreffende verorde ning dienovereenkomstig gewjjzigd. Op het verzoek van de afdeeling Goes van den Nederlandschen Schildersgezellenbond om het loon voor de schilders in het door de gemeente aan te besteden of in eigen beheer uit te voeren verf-, behangers- en glazenmakerswerk, te be ginnen met 1905, met twee cent per uur te verhoogen, zoodoende als standaardsloon 18 cent per uur, en de bepaling voor leerling- en jongenswerk, en de percentage voor overwerk, volgens de tegenwoordige bepaling, te hand haven, adviseerden burg. en weth. ongunstig Nadat de heeren Hollmann, Donner en Tem perman de billjjkheid van het verzoek hadden aangetoond, in verband met de jaarljjksche toenemende werkloosheid en de stpging der levensbehoeften, en verder het woord nog was gevoerd door de heeren De Witt Hamer, Dekker, Risch en Van der Bout, werd op het verzoek met 9 tegen 3 stemmen, die der drie eerstge noemde heeren, afwjjzend beschikt. Aan A. C. Schuiling werd wederom, voor den tjjd van 7 jaren, in huur afgestaan een stukje gemeentegrond, gelegen aan de Westzjjde der haven tusschen den beerput en den zjjtak der haven naar den voormaligen zaagmolen, tegen een huurwaarde van 3.50 per jaar. Kwjjtschelding van hoofdelijken omslag werd verleend tot een bedrag van 1 130.59; afschrjjving hondenbelasting 1 2idem schoolgeld school A 109.35 en meisjesschool 25. Namens de financieele commissie wees de heer Temperman er nog op, dat er eenig ver schil bestaat in de ontheffing van schoolgeld voor de meisjesschool en school A. De com missie zou dit gelijk willen maken. De voorzitter zeido overweging toe. Bij de gebruikeljjke rondvraag vroeg de heer Fransen van de Putte of het spannen van kettingen des Dinsdags bp het beursplein niet achterwege kan blpven. Nadat de voorzitter onderzoek had toegezegd werd de vergadering gesloten. lenwet en haar geschiedenis behandeld on na de pauze in 't bjjzonder datgene wat bjj een verzekering van het landbouwbedrijf ter sprake komt. Een inwoner van Kloetinge, die in geschrifte zich beklaagd had o. a. dat op de bekende meeting te Kapelle geen gelegenheid tot debat word gegeven, was uitgenoodigd de vergade ring bjj te wonen, daar gelegenheid tot debat gegeven werd, doch had laten weten dat hp niet zou verschjjnen. Na de rede van den heer Snjjders, die met aandacht werd gevolgd en veel instemming vond, werden uit de vergadering eenige vragen gesteld, welke door den spreker beantwoord werden. Het ligt in de bedoeling van het comité om op meerdere plaatsen in Zuid-Beveland dergelpke vergaderingen te houden. V olgens bericht uit Colpnsplaat, hebben Woensdag duikers van Ouddorp, met de blazerschuit 23, het schip Tjekkina, gezonken aan de gasboei voor de Kreek, met dynamiet doen springen en mast en giek opgebracht naar Cats. In het zoogenaamde »Koor" van het kerk gebouw der Ned. herv. gemeente te Stave- n i s s e bevindt zich het fraaie, wit marmeren praalgraf van wjjlen Hieronymus van Tuyl van Serooskerke, in leven ambachtsheer, enz. der gemeente. In volle wapenrusting is het beeld, dateerende uit de 17e eeuw, uitgehouwen door den Haagschen beeldhouwer Rombout Verhulst. Volgens deskundigen moet het een kunstwerk zpn. De tand des tjjds heeft ook het gebouw doen ljjden en teneinde nu te zorgen, dat het beeld ongeschonden zou blpven, wordt het Koor, op kosten van eene verre erfgename, gravin Van Bpland, gerestaureerd. De pogingen om het gezonken schip van J. de Zeeuw in de Ooster-Schelde te vinden, zpn, naar men ons uit Po«rt»iM u* en dan verloren. men Donderdagavond sprak de heer Herm Snjjders uit Middelburg voor een talrjjk ge- t hoor zoowel uit veldarbeider3 als andere personen bestaande te Kloetinge ten gunste van de opneming van het land- bouwbedrjjf in de Ongevallenverzekering. Deze vergadering was belegd door het be- j kende comité, dat zich de agitatie voor ge noemde opneming in Zuid-Beveland ten doel stelt. De voorzitter van dit comité, de heer Jac. Welleman, leidde de bjjeenkomst. Door den heer Snjjders werden de Ongeval- Te Ossenisse maakt een nog kleine jongen, die verstandeljjk niet goed ontwikkeld schjjnt, het den inwoners zeer lastig; stelen en straatschenderp-verrichten zpn zjjne liefste bezigheden; en men durft hem niet op eene gevoelige manier daarvoor te doen boeten, want men rekent den baas goed in staat om daarvoor op zeer ongewenschte manier wraak te nemen. Ook in aangrenzende gemeenten maakt hjj het den menschen soms zoo lastig, dat de politie er bjj te pas moet komen. Dat er spoedig afdoende maatregelen geno worden, is veler wensch; men sluit de deur als men den jongen ziet aankomen. Zoo meldt men ons. Heeft zoo'n schrikbewind van een kwajon gen niet iets belachelijks Uit Neuzen. Dezer dagen werd bjj eene weduwe, op t gehucht Spui, een gouden slot met kralen ver mist, dat door een meisje op de vensterbank was neergelegd. Terstond werd een schoon zoon, die nog op bezoek was geweest, verdacht het te hebhen meegenomen. Bjj een door den wachtmeester der marechaussee ingesteld onder zoek, bekende de verdachte in 't bezit der voor werpen te zpn geweest, maar verzekerde hjj die nabjj de woning te hebhen gevonden en niet wetende van wie ze waren, ze te Selzaete te hebben verkocht, alwaar ze ook zpn opge spoord. Tegen den schoonzoon is proces-verbaal opgemaakt. Gedurende de maand October werden door Bergen op Zoom verzonden 67.795 Kg. oesters en 303.004 Kg. mosselen, door Krui- ningenIerseke 186.805 Kg. oesters en 3928 Kg. mosselen, Jdoor Bruinisse 13.060 Kg oesters en 1.620.800 Kg. mosselen. Te Philippine werden aangevoerd 977.700 Kg. mosselen. Mist-berichten nemen wp niet op, tenzjj zjj iets ernstigs meldden. Gewone vertragingen van booten of schepen komen in dezen ljjd, evenals elk jaar, steeds voor en zpn niet vermelding waard. HET NÜT VAN ORGANISATIE. Door de Zeeuwsche vakvereeniging van hotel-, café- restaurant- en sociëteits-geëm- ploieerden Onderlinge Steun te Middelburg werd in den afgelooptn nacht een openbare propa- gauda-vergadering gehouden in het lokaal van den heer Boxman, aan deWalstraat te Vlis singen. De vergadering was matig bezocht, hoofd zakelijk door leden van de Middelburgsche afdeeling, verder Vlissingsche leden en niet leden uit Middelburg. Als spreker trad op de heer C. van Herwjjnen, uit Amsterdam, voorzitter van de afdeeling Amsterdam van den Nederlandschen Bond van genoemde geëmploieerden, die tot onderwerp had gekozen»Het nut van organisatie." De heer A. C. Bjjl, voorzitter van de afdeeling Middelburg, opende de vergadering en heette hen, die zich de moeite getroostten hun nachtrust op te offeren, welkom, in 't bjjzonder den heer Van Herwjjnen. De voorzitter constateerde dat de opkomst uit Vlissingen teleurstelde en gaf daarna het woord aan den heer Van Herwpnen. Deze begon met een woord van bemoediging, daar hjj de opkomst nog zoo slecht niet noemde, al had ze beter kunnen zijn Spreker verklaarde zich niet geheel aan zpn onderwerp te zullen houden, maar meer in 't algemeen een causerie te zullen houden, als vakman, over het vereenigingsleven in het hier ter sprake komende vak. Uit de statuten van verschillende vereeni- gingen van hotel- enz bedienden toonde spreker aan dat het dool, hetwelk in den beginne steeds voorop stond, is het behartigen van de vak belangen en het bevorderen van een goede verstandhouding tusschen patroons en emploiés. Het meest moderne doel is welhet behar tigen der stoffelijke en zedeljjke belangen van de leden. In den breede ging spreker al deze doelein den na in verband met de statuten van den m Den Haag gevestigden Nederlandschen Bond. Daarbjj wordt niet gesproken van de ver houding tusschen patroon en employé dit achtte spreker ook overbodigde patroons zpn mans genoeg om hun eigen belangen te ver dedigen. Spreker behandelde vervolgens de beteekenis van «organisatie." Het is de samenwerking tuSBchen vakgenooten ter verbetering van hun omstandigheden. Van belang is het daarbjj dat de bediende zich met den patroon verstaat. Vaak schrjjft de patroon in zpn reglement onmogeljjke bepalingen voorverzet één man 'iaIi rï o ar^ a crnn ^on wrAyW- iln4 zgn doel. De heer Van Herwjjnen wees erop dat de vakgenooten op verschillend gebied zich or- ganiseeren. Hjj vroeg waarom dan de hotel- enz bedienden dit niet zouden doen. Spreker wees daarbjj ook op de organisatie in de die renwereld. Hjj meende dat er in het bedrjjf van de hotel- enz. employé's tal van bezwaren en grieven bestaan, gelpk hjj aantoonde met voorbeelden uit de praktjjk Doorgaans laten de vakgenooten die grieven door anderen op knappen, instede dat zjj een drpfveer zjjn tot organisatie. O. m wees spreker op de onmogelijkheid voor vele hotelbedienden om te huwen en de bezwaren, die zich voor d» bedienden hoe langer hoe meer voordoen, om een eigen zaak te beginnen. De heer Van Herwpnen vestigde voorts de aandacht op het feit dat de belangen van patroon en arbeider ook in dit bedrjjf ljjn- recht tegenover elkander staan. Juist in die omstandigheden kan slecht» organisatie, het gezamenlpk optreden van do bedienden, uitkomst geven. Spreker schetste voorts den grooten concur- rentiegeest onder de bedienden, die zioh o.a. uit door een zekere slaafschheid een concurentie- i die zich echter ook bjj de patroons openbaart, in zooverre een troost. Hjj wees ook op de onderlinge wangunst onder zjjn collega's, een wangunst, die zich ook tegenover de zelf-gekozen bestuursleden uit. Vooral dit laatste keurde hjj ten sterkste af Spreker riep zpn gehoor toestelt vertrou wen in uw bestuur als gjj begint te wan trouwen, dan komt er niets van de organisatie terecht. De heer Van Herwpnen wekte op tot een krachtige aktie, ook in Vlissingen en Middel burg, ten gunste van het vereenigingsleven. Hjj zeide dat de afdeeling, waarvoor hjj nu sprak, een verlies heeft geleden door het be danken van eenige leden, die zeiden dat de directie, waaronder zjj werkten, tegen de or ganisatie was. Bedoelde directie ontkende dit spreker meende dat er alle reden is om die directie te gelooven en aan te nemen dat bedoelde leden gehandeld hebben zooals zp deden uit de overweging dat «het toch niets geeft 1" Vooral dit laatste laakte spreker ten sterkste. De heer Van Herwpnen stelde in het licht dat de bedienden in zpn vak veel te lange arbeidstijden hebben, de kellners zoowel als de koks. Hjj toonde aan dat de rechtspositie van den bediende te ongunstig is tegenover den patroon, wanneer de eerste alleen staat. De organisatie is het middel om dit te voorkomen. Ook het huiselijk geluk wordt bevorderd door de organisatie. Hechte aaneensluiting en vertrouwen in de leiders is het middel om de hotel- enz. bedienden te brengen in de veilige haven waarop zjj recht hebben. Deze courant verschijnt d a g e 1 jj k s met uitzondering van Zon- en Feestdagen. Prijs, per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor allo plaatsen in Nederland franco pp., 2. Afzonderlijke nummers kosten 5 cent. THERMOMETER EN VERWACHTING. 18 Nov. 8 u. vm. 48 gr., 12 u. 50 gr., av. 4 u. 49 gr. F. Verwacht: zwakke wind, nevelig, geringe toename in temperatuur. Advertentiën: 20 cent per regel. Geboorte-, dood- en alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 1—7 regels 1.50; elke regel meer 20 cent. Reclames 40 cent per regel. Groote letters naar de plaats, die zij innemen. Tot de plaatsing van advertentiën en reclames, niet afkomstig uit Zeeland, betreffende - Handel, Np verheid en-Geldwezen, is uitsluitend gerechtigd het Algemeen' Advertentle-Bnl>«u A. DE LA MAR An., N,I. Voorburgwal a«6, Amsterdam,

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1904 | | pagina 1