Zaterdag
12 November.
Uit Stad en Provincie.
N°. 208.
147° Jaargang.
1904.
Middelburg 11 November.
Bij deze courant behoort een Bij voegsel,
LETTERENDEN KUNST.
RECHTSZAKEN.
MIDDELRIRGSCHE COURANT.
Deze courant verschijnt dagelijks, met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs, per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in Nederland franco pp., 2.
Afzonderlijke nummers kosten 5 cent.
THERMOMETER EN VERWACHTING.
11 Nov. 8 u. vm. 47 gr., 12 u. 49 gr., av. 4 u. 53 gr. F. Verwacht: matige Z. W. wind,
zwaar bewolkte lucht, warmer.
AdvertentiSn20 cent per regel. Geboorte-, dood- en alle andere iamilieberiohten en
Dankbetuigingen van 1—7 regels 1.50; elke regel meer 20 cent. Reclames 40 cent per regei,
Groote letters naar de plaats, die zij innemen.
Tot de plaatsing van advertentiën en reclames, niet afkomstig nit Zeeland, betreffende
Handel, Nijverheid en Geldwezen, is uitsluitend gerechtigd het Algemeen' Advertentie-Bureau
A. DB LA MAR Ai., N.I. Voorburgwal 366, Amsterdam,
dat, voor zoover het niet hierbjj gaat, zoo
spoedig mogeljjn zal worden nagezonden.
HET WANKELEND MINISTERIE.
Van meer dan een zpde wordt nu bevestigd
wat wjj in onze beschouwing over »D e Toe
stan d", in ons nommer van 3 Nov. meedeel
den, zinspelend op de moeilijkheden waarmee
dr Kuyper te kampen heeft, n.l. dat het minis
terie wankel staat.
Het Centrum bevat in zjjn nommer van heden
het volgende bericht
Naar bp gerucht verzekerd wordt, zouden
enkele leden van het ministerie in geen geval
langer dan tot 1905 willen aanblijven, ook al
vallen in dat jaar de verkiezingen ten gunste
der regeering uit.
DE REKENING OPGEMAAKT.
Men heeft De Christen Demokraat zoo
schrjjft dit blad en den christen-democraten,
toon zjj, nu ruim twee jaar geleden, hun waar
schuwende stem lieten hooren tegen het be
leid der Regeering, menig hard en bitter
woord naar het hooid geslingerd.
Over heel het land hebben domme .verde
digers" van het Ministerie hen verdacht ge
maakt en verguisd. En wjj ontkennen niet,
dat we, waar wjj zoo smadelijk werden be
jegend, misschien niet altjjd de zoo gewenschte
kalmte hebben bewaard.
Wjj zullen niet pogen zelfs, waar we fouten
maakten, die ook maar eenigszins te verdedigen.
Doch dit willenwe thans constateeren en wjj
doen dit niet met .Schadenfreude", doch met
ernstig leedwezen, dat wanneer aanstonds
Februari 1905 tot op de helit zal zjjn ver
streken, qog niets zal zjjn tot stand gekomen
van alles wat het Chriateljjk volksdeel is toe
gezegd.
Natuurlijk zullen de verdedigers van het
kabinet door dik en dun weêr allerlei spits
vondigheden uitdenken om die redeneering te
bestrjjden en wit zwart te noemen.
Maar toch bljjft het waar wat dit enfant
terrible der party opmerkt.
HET GEBEURDE IN OVERIJSEL.
De Prov. Overijs. en Zwolscke Crt. bevat een
uitvoerige memorie, opgesteld door de gezamen-
Ijjke leden der liberale club, waarin een relaas
wordt gegeven van hetgeen vóór en in de
vergadering der Provinciale Saten van Overjjsel
op 1 November 's avonds, heeft plaats gehad.
Het bg de stemming voor leden der Eerste
kamer toen voorgevallene, de onaangename
verrassing, den vrijzinnigen daarbjj bereid, is
bekend.
Op grond van allerlei feiten en waarnemin
gen, uitvoerig in die memorie gemeld, wordt
daarin gezegd dat degene, die het verraad
pleegde, niemand anders is geweest dan de
heer mr P. J. G. van Diggelen.
Het slot van de memorie luidt
Wanneer er na de verkiezing van 1 Novem
ber bg één of meerderen onzer ook maar één
oogenblik twpfel gerezen was aan de juistheid
dier overtuigingwanneer by één of meerde
ren onzer ook maar voor één oogenblik de ver
denking op een ander gevallen was wp
zouden niet hebben nagelaten, dit hier mede
te deelen. Dat was echter niet het geval
Vast en onwrikbaar vast is onze overtuiging,
dat mr P. J. G. van Diggelen de schuldige is.
Het stuk is geteekend door de volgende 22
heerenJ. de Goejjen, D. van Laer, W. J.
Blydenstein, G. J. Jannink, W. J. v. Dedem,
Jules van Hasselt, J. v. d. Sanden, H. Zwpze,
F. de Herder, S. van Delden, Sloet, G. H.
Heilersig, J. H. Tromp Meesters, P. Stoffel, C.
E. van Marie, Van Heemstra, B. van Delden,
G. Jannink, G. J. O. D. Dikkers, Jacobs, A. H.
ter Horst en J. van Setten.
DE „EENZAME POST" VERDEDIGD.
Eenige dagen geleden heeft zooals men
weet minister Kuyper, als antwoord op een
hulde-telegram eener anti-revolutionnaire ver-
eeniging, teruggeseind, dat sympathie van
vrienden hem op »zpn eenzamen post" dubbel
welkom was.
Om die uitdrukking heeft de pers der linker-
zyde nogal gelachen. O. a. schreef de heer
Staalman in de Christen-Democraat een stukje,
dat juist niet getuigde van veel vriendeljjk
medegevoel.
In De Residentiebode kwam nu eergisteren een
schry ven voor van den heer P. M. Bots, rustend
geesteiyke te Leiden, waarin de gewraakte
uitdrukking in bescherming wordt genomen.
Is, vroeg de heer Bots, het eenzaam standpunt
waarvan minister Kuyper heeft gesproken en
wat men humoristisch commentarieert als onzin
en aanstellery, inderdaad zoo wonderljjk voor
lieden, die verstaan willen
Ondergeteekende gelooftNeen.
Hoe luistervol, hoe verdienstelijk en hoe
voordeelig toch het bekleeden zp van waardig
heden, welke den dignitaris tot regeerder en
bestuurder, maar ook vaak tot berisper of op
ziener zjjrier medemenschen stellen, juist die
eigene waardigheden moeten uiteraard, immers
vervreemde en eenzaam maken.
Dit gebeurt o. a. op de volgende wjjze
PrimoGeen oude en trouwe vrienden
voeren, wegens den eerbied aan het hoogste
gezag verschuldigd, den toon der geljjkheid
meer tegen overheden. Welk verlies baart dit
reeds aan hartelijkheid en levenssteun voor
den drager des gezags!
SecundoVele lieden, uit passend eigenbelang
wel genegen tot aansluiting bp eenig persoon,
wenschen zoodra juist die persoon hoogste
overheid is geworden, geen baantjes-jagers te
schpnen, zelfs niet in Parlement oi vergadering
men houdt zich ook hier ietwat afzpdig en de
overheid staat weer alleen.
TertioIn plaats der gulle kameraden van
weleer, vindt de Regeeringspersoon in hun
plaats gewoonlpk rondom zich nog lieden, die
wèl openlpk willen aandringen, maar wier
aandrang juist dien overheidspersoon niet past.
Andermaal dus verplicht isolement.
De heer Bots heeft nog eenige rechtvaardi-
gings-gronden, o. a. deze, dat »bp hoogste over
heden" schier heel het familieleven ondergaat
in hunne ambtsstudie.
•r
4b
De redactie der Opr. Haarl. Crt maakt hierop
de volgende, o. i. zeer juiste, aanteekening
Wjj zouden bp dit alles bescheidenlpk willen
aanteekenen, dat iedereen, die over de positie
en de werkzaamheden van een minister-presi
dent, en vooral van een min.-pres. als dr Kuyper,
even nadenkt, het gewicht van deze redenen,
waarom dr Kuyper zich eenzaam kan gevoelen,
niet zal ontkennen. Trouwens het feit zélf,
dat dr Kuyper zich soms op zpn .post" een
zaam gevoelt, kan bezwaarlpk tot opmerkingen
aanleiding geven. Dat is een geheel indivi
dueel zielkundig verschpnsel en een treurig
ook.
Waar men een beetje om gelachen heeft is
dit, dat dr Kuyper van deze .eenzaamheid"
zoo openlpk gewaagde. Daarin vond men un
peu de comédie. Men dacht daarbp waarschpn
lpk aan het .Voor de menschen klaag uw
leed niet te luid" en wat dies meer zp van
een Leekedichter.
In Middelburg zpn thans verspreid
circulaires betreffende het St Nicolaasfeest, te
organiseeren ten behoeve der kinderen van
onvermogenden.
Dit gaat, zooals vroeger gemeld, evenals in
1883 en 1889, uit van de Yereeniging Uit het
VolkVoor het Volk.
Behalve door het bestuur daarvan is de
uitnoodiging tot steun geteekend door een
uitgebreid Dames-comité.
Moge aan die oproeping in ruime mate ge-
hoor worden gegeven
Tegen de eerste helft van December
wordt alhier een vergadering voorbereid,
uitgaande van verschillende vereenigingen te
Middelburg en te Vlissingen, ter behandeling
van de Onderwjja-novelle. Waarschpnlpk zul
len bp die gelegenheid de heeren Bigot en
Lamers als sprekers optreden.
Uit Vlissingen.
Het aan de Kon. fabriek De Schelde gebouwde
stoomschip Ophir is naar de binnenhaven
verhaald tot het regelen der kompassen. De
équipage, uit menig zwartje bestaande, is reeds
aan boord.
Aan den onlangs tot majoor bevorderden
kapitein H. Sprupt is opgedragen het bevel
over het 4e bat. 3e reg. infanterie, aldaar in
garnizoen.
De heer C. Risseeuw, ontvanger der ge
meente Goes, heeft, om gezondheidsredenen
tegen 1 Januari e. k., als zoodanig eervol
ontslag aangevraagd.
Te Borsselen zpn door den stormvloed
ruim 800 Ma krammat beschadigd, terwpl aan
de haven eene groote hoeveelheid suikerbieten
in de Westerschelde spoelde.
Bp het Dintelsche Sas is het lpk van
een oogenschpnlpk 70-jarig man opgevischtj
Dit is zeer waarschpnlpk dat van schipper J
Padmos te Y e r s e k e, van wiens ongeluk met
zpn schip melding is gemaakt in ons vorig
nommer. Hp was 67 jaar.
Diens zoon is op onderzoek gegaan. De vader
was alleen aan boord.
Door regenten van het burgerweeshuis
te 's Hertogenbosch is tegen 1 December a. tot
naaijuffrouw benoemd mejuffrouw J. J. M.
van den Brink te Bath.
—In de Donderdag te Rilland-Bath ge
houden raadszitting werd meegedeeld dat de
minister van waterstaat genoegen genomen
heeft met de voordracht voor telefoonhouder
en telefoniste van den brievengaarder P. A. van
Boven en diens echtgenoote, en dat de com
missie tot wering van schoolverzuim tot voor
zitter en secretaris hadden herkozen de heeren
H. Bakker en J. Q. C. Wabeke en de heeren
M. v. d. Boomgaard en W. Griep ontslag als
leden dier commissie hadden genomen.
Aan het verzoek der onderwijzers om ook
herhalingsonderwps te mogen geven werd be
sloten dit jaar nog niet te voldoen, terwpl,
naar aanleiding van een verzoek van den heer
Griep, in de vorige vergadering gedaan, beslo
ten werd de onderwijzers, die den cursus voor
hoofdacte bezoeken, des Zaterdags, voortaan les
te doen geven (onder nadere goedkeuring van
den schoolopziener) des Woendagsmiddags,
met het oog hierop dat de aanvang der les
uren van het 2e, 3e en 4e leerjaar om acht
uur des Zaterdagsmorgens voor verafwonende
kinderen te vroeg is.
De verordening op de hondenbelasting werd,
na eene kleine wpziging in de redactie, op
nieuw vastgesteld.
Tot lid van het burgerlpk armbestuur werd
herbenoemd de heer A. Butpn met 4 stemmen
tegen 1 op den heer Boot en den heer J. Q.
C. Wabeke op verzoek eervol ontslag verleend
als schatter voor dranklokalen alsmede als
secretaris-penningmeester van het burgerlpk
armbestuur in verband met zpne benoeming
tot ambtenaar van den burgerlpken stand.
Op voorstel van den heer Bout werd nog
goed gevonden de regenbak der school in
eigen beheer te houden en niet meer, zooals
vroeger, aan particulieren te verhuren. Met
den verkoop van water zal tegen een zeker
percentage belast worden de gemeentewerker
te Rilland. Op een verzoek van den arts tot
reparatie van zpn regen- en annex filtreerbak
werd gunstig beschikt.
Het vaartuig Tjékkina, geladen met beet
wortels en gevoerd door schipper Veenstra uit
Amsterdam, dat in het Engelsche vaarwater
onder de gemeente K a t s is gezonken, wordt
van rpkswege opgeruimd.
Te Hontenisse overleed in den ouder
dom van 61 jaar de heer C. Fassaert, wethouder
dezer gemeente en bestuurslid der R. K. kies-
vereeniging.
Het bietenladen aan 't Hellegat bp de
Schelde is, volgens bericht uit B o s c h k a-
pelle, voor deze compagne geëindigd.
In 't geheel werden verscheept 1.247.900 KG.
voor de Union Sucrière, en 523.000 KG. voor de
coöperatieve fabriek te Sas van Gent, samen
dus 1.770.900 KG., zpnde omstreeks het derde
deel van de verscheping van het vorige jaar.
Op de weegbrug der halte Ter Hole van den
tram Walsoorden-Hulst zpn dit jaar gewogen
I.365.000 KG. suikerbieten voor de Union Su
crière, 570.000 KG. voor de coöperatieve suiker
fabriek te Sas van Gent, 40.000 KG. voor de
fabriek te Sinap (België), 60.000 KG. voor de
fabriek te Beirendrecht en 52.000 KG. voor de
fabriek »St Antoinete Oud Gastel.
Te Hengstdpk geraakte Maandag een
tienjarig knaapje met de linkerhand zoodanig
tusschen twee draaiende tandraderen van een
stroomolen beklemd, dat het hoogstwaarschpn-
lpk zpne vingers zal moeten missen.
Tpdens de afwezigheid hunner moeder speel
den aldaar de kinderen van een werkman nabp
hunne woning met brandende lucifers, waardoor
een rietstapel in vlam geraakte en geheel ver
brandde. Door spoedige hulp der buren bleef
het ongeval hierbp beperkt.
Uit N e A e n
schrjjft men ons
Heden had hier stemming plaats voor een
raadslid.
De heer H. Kunstenaar ging bp opening van
het bureau derwaarts, alvorens terstond per
prov. boot op reis te gaan. Nabp het post
kantoor ging hp in een café, vroeg een glas
water en zakte plotseling ineen. Hp was dood.
Na ongeveer drie maanden in het ziekenhuis
te zpn verpleegd, wegens een hem aan de
sluiswerken te Sas van Gent overkomen onge
val, is Donderdag van daaruit door de
marechaussée naar het huis van bewaring te
Middelburg overgebracht de Belg Ch. v. P.,
wiens uitlevering door de Belgische regeering
is aangevraagd wegens verschillende daar te
lande gepleegde misdrijven.
't Is vroeg in den morgen en nog zeer
duister. Een groentenkoopman is een uur te
vroeg wakker, maar gaat, nu hp toch gereed
is, maar op pad, naar zpn akker om kool te
halen. Hp snpdt, ter plaatse gekomen, eene
hoeveelheid kool't gaat wel een beetje
hortend, wegens de duisternis, maar eindeljjk
is de zak gevuld en hp zal huiswaarts keeren
Daar springen uit den nevel twee gestalten
op hem toe, die hem willen aangrppen. Oogen-
blikkelpk heeft de man zpn mes, waarmede hjj
de kool onthoofde, ter verdediging gereed
Gelukkig evenwel komt aan 't licht dat het
marechaussée's zpn, die daar, tengevolge eener
aangifte van diefstal van groente, op den loer
lagen. Nu werd er van weerszpden eens
hartelpk gelachen.
Uit Philippine schrjjft men ons
Dinsdag kwam er zooveel water in de haven
alhier, dat de geheele kade onderliep en 't
noodig werd de vloeibalken aan te brengen in
de doorsnede van den dpk.
Woensdag kwamen alle vaartuigen zonder
mosselen binnen, iets wat in jaren niet voor
gevallen is. Door den hevigen storm was 't
voor de visschers onmogelpk te visschen. Twee
vaartuigen kwamen bovendien binnen met ge
scheurde zeilen en een paar andere met kleine
averp. Een der visschers raakte zpn roeiboot
kwjjt.
Het vorige jaar in Augustus werd de open
bare school alhier wegens bouwvalligheid en
als schadelpkvoor de gezondheid door den hoofd
inspecteur voor de volksgezondheid afgekeurd.
Na het aanbrengen van eenige verbeteringen
werden alle lokalen weer in gebruik genomen,
tot de nieuwe school gereed zal zpn.
Woensdag onder schooltpd viel een stuk
van 't plafond in een der lokalen naar bene
nen, waarbp als door een wonder geen onge
lukken plaats hadden.
Vermoedelpk zal het aanstaande voorjaar
met den bouw eener nieuwe school een aan
vang gemaakt kunnen worden.
Te Biervliet is door den storm de
gevel eener in aanbouw zpnde woning om
gewaaid.
Men was al met de zoldering aangevangen.
Door bemiddeling van de Vereeniging tot
bevordering van goede voorstellingen op kunstgebied
zal Woensdag 23 Nov. a. s. alhier door de
heeren Ibels en Morgand uit Parps een con
ferentie worden gehouden over de geschiede
nis van het tooneel vóór Molière.
Men verwachte echter na deze aankondiging
niet een min of meer droge letterkundige
studie over dit onderwerp. De beide heeren,
die reeds op andere plaatsen met veel succes
optraden, weten het, op zichzelf trouwens zeer
interessante, onderwerp op bpzonder smakelpke
wpze op te disschen.
De heer Ibels, met eere bekend als carica
turist, maar tevens verdienstelpk als letter
kundige, heeft uit oude documenten een aantal
afbeeldingen over het vroeger theater geput,
die hp nu door lichtbeelden aan het publiek
doet zien, bp ieder beeld een toelichting gevend,
die volgens de bespreking in verschillende
bladen, zeer onderhoudend moet zpn.
De andere helft van 't werk doet de heer
Morgand, tooneelschrpver en oud-acteur, door
een conferentie over de geschiedenis van het
tooneel in die dagen, toegelicht door recitaties.
In de Donderdag door genoemde Veree
niging alhier gehouden jaarlpksche verga>
dering bleek uit het verslag over het afgeloo-
pen jaar dat daarin slechts éen overeenkomst
gesloten werd, nl. met de vereeniging Reicha
te Utrecht voor een concert, hetwelk door
onvoldoende belangstelling een tekort aanwees
van 79.20.
Het over het dienstjaar te dekken tekort ad
t 3.82 werd, op voorstel van het bestuur, op de
volgende rekening overgebracht.
De aftredende bestuursleden, de heeren H.
Tak en A. W. Berdenis van Berlekom, werden
herkozenin de vacature van den heer F. M.
Wibaut werd niet voorzien.
Arrondissements-Rechtbank te Middelburg.
Heden (Vrpdag) zpn veroordeeld wegens
mishandeling A. L., 29 j., bierbrouwersknecht,
Zuiddorpe, tot 1 m. gev.straf; H. A., 47 j.,
bierhuishouder, Neuzen, tot 10 b. s. 10 d. h.,
en J. M. F., 21 j., slager, Grppskerke, tot 6
m. gev.straf;
huisvredebreuk en mishandelingJ. v. K., 44 j.,
hvr. van J. L., werkvrouw, Hulst, tot t 5 b.
s. 5 d. h.;
wederspannigheidJ. C. M. B., 24 j., schip
persknecht, Raamsdonk, tot 14 d. gev.straf;
strooperijJ. M., 13 j., J. G., 14 j., en L. O.,
12 j., allen arbeider, 's Heerenhoek, ieder tot
f 5 b. s. 5 d. h.en
diefstalJ. J. H., 39 j., werkman, Middel
burg, tot 2 m. gev.straf.
Door het O. M. bp de rechtbank te Haar
lem is tegen den gemeente-ontvanger te
Jisp, wegens verduistering uit de gemeentekas
een gevangenisstraf van een jaar geëischt.
ARBEIDSCONTRACT.
Donderdagavond werd in de geheel gevulde
kleine zaal van het Schuttershof alhier de
aangekondigde, door den Middelburgschen Be-
stuurdersbond belegde, openbare vergadering
»tegen het arbeidscontract" gehouden.
De eerste spreker, de heer F. M. Wibaut,
uit Amsterdam, zette uiteen dat het ontwerp
arbeidscontract van deze regeering onaanneme-
lpk is voor de arbeiders en door geen amende
menten of ingrppende wijzigingen aannemelijk
is te maken. Immers, het ontwerp stelt zich
op een geheel verkeerden grondslag. Het wil
geven bepalingen waarbinnen zich de over
eenkomst tusschen den arbeider en den patroon
moet bewegen, bepalingen die ten deele vrp,
ten deele gedwongen recht zpn. Het verkeerde
in het daarby door de regeering ingenomen
standpunt is dit, dat zp aanneemt dat arbei
der en patroon partpen van gelpke sterkte
zouden zpn. Deze regeering toeh wil baar
ontwerp-arbeidscontract inschuiven in het
Burgerlpk Wetboek, als een overeenkomst
tusschen personen.
Hetgeen het ontwerp wil geven, is nog slechter
dan de bepalingen die het Burgerlpk Wetboek
thans geeft voor de geschillen tusschen patroon
en arbeider en nog slechter dan niets. In dezen
tpd, nu algemeen de overtuiging bestaat dat
de arbeider bp het aangaan eener overeenkomst
in een veel zwakkere positie verkeert dan de
patroon, is dit ontwerp onaannemelpk omdat
het zich niet stolt op den grondslag van deze
ongelpkheid in verhouding.
De heer Wibaut toonde in den breede aan
waarin het zwakke van de positie van den
arbeider schuilt, nl. hierin dat hp in onze
maatschappp slechts in schjjn vrp is, inderdaad
gedwongen, terwille van zpn levensonderhoud,
om zpn arbeidskracht te verhuren of te ver-
koopen.
Een krachtig middel tot verscherping van
de macht der arbeiders is het gezamenlpk op
komen voor betere arbeidsvoorwaarden, het
gezamenlpk aangaan eener overeenkomst met
den werkgever. Iedere goede arbeidsovereen
komst dient daarom op een standpunt te staan
dat de mogelpkheid opont tot het gezamenlpk
sluiten eener overeenkomst.
Dat de regeering dit zeer wel weet, toonde
spreker aan door eenige aanhalingen uit de
Memorie van Toelichting op het ontwerp, een
toelichting waaruit blpkt dat de minister van
justitie de beteekenis van het vraagstuk beseft,
zoodat men had mogen verwachten dat hp de
onmogelijkheid zou hebben ingezien om een
arbeidsovereenkomst voor te schrpven, die thuis
behoort in het Burgerlpk Wetboek, een con
tract tusschen den persoonlpken arbeider en
den persoonlpken patroon, staande op den
grondslag van een individueele overeenkomst.
Om aan te toonen hoezeer de artikelen van
het ontwerp in strjjd zpn met den geest van
de Memorie van Toelichting van den ontwerper,
minister Loeff, werden de voornaamste bepa
lingen uit het ontwerp achtereenvolgens door
den heer Wibaut besproken, o. a. om te be-
wpzen hoe het recht tot werkstaking van den
arbeider aan banden wordt gelegd.
Ook op de voor den arbeider gunstige bepa
lingen onthield spreker ons zpn critiek niet.
Waar de bepalingen van het ontwerp reeds
meermalen, in woord en in geschrift, uitvoerig
zpn behandeld, meenen wjj ze hier achterwege
te mogen laten.
De heer Wibaut besprak de reglementen en
boeten, 't getuigschrift, den opzeggingstermpn
bp ontslag, het verbod van loonderving bp
ziekt en van gedwongen winkelnering, de
mogelpkheid, die door het ontwerp wordt
geopend, dat de werkman gedwongen wordt tot
onderkruipersarbeid, enz.
Spreker wekte ten slotte op tot een krachtige
agitatie tegen het ontwerp-arbeidscontract,
opdat dit door de Kamer verworpen worde.
Na den heer Wibaut liet ook de heer mr.
Sannes uit Middelburg in 't kort een krach
tige opwekking hooren tot flinke agitatie tegen
het ontwerp, dat hp noemde een blok aan het
been van de arbeiders, dat hunne bewegingen
belet, in stede van een wapen in hun strpd.
Spreker stelde zich niet op partijstandpunt,
nóch trachtte hp politieke munt uit deze agita
tie tegen het ontwerp te slaanintegendeel
zeide hp van meening te wezen dat de belangen
van alle arbeiders bp dit ontwerp gelpkelpk
betrokken zpn. Daarom stelde spreker zich
op een arbeidersstandpunt.
De arbeiders als zoodanig hebben allen ge
lpke belangen, omdat zp hetzelfde belang
hebben bp hooge loonen en bp de middelen
om die te verkrpgen, zoo dus ook bp de
workstaking. Minister Loeff noemt zelf den
toestand der arbeiders slecht en hulp noodig
de arbeiders hebben te waken dat deze hulp
inderdaad komt en niet in schpn.
Aan de hand van de geschiedenis der sociale
wetgeving in het buitenland, vooral Engeland
en ook Pruissen, toonde mr Sannes aan dat
de arbeiders alleen dan goede maatregelen
van de bourgeoisie kunnen verkrpgen wanneer
zp die eensgezind eischen en de beerschende
klasse van de noodzakelpkheid dier maatre
gelen doordringen.
Op dezelfde gronden als de heer Wibaut,
noemde ook mr Sannes het beginsel van het
ontwerp-arbeidscontract verkeerdspreker