Maandag 7 November. Uit Stad en Provincie. N°. 263. 147° Jaargang. 1904, Zeeuwsche omtrekken. Bij deze courant behoort een Bijvoegsel. Middelburg S.November. LETTEREN EN KUNST. HANDELSBERICHTEN. Graanmarkten, enz. MIDbELItUiUiNljHlü Deae courant verschijnt d a g e 1 jj k smet uitzondering van Zon- en Feestdagen. Prijs, per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in Nederland franco pp., 2. Afzonderlijke nummers kosten 5 cent. THERMOMETER EN VERWACHTING. 5 Nov. 8 n. Tm. 52 gr., 12 u. 53 gr., av. 4 a. 54 gr. F. —Verwacht: betrokken lucht, weinig verandering in temperatuur. zwakke wind, Advertentiën: 20 cent per regel. Geboorte-, dood- en alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 1—7 regels 1.50; elke regel meer 20 cent. Reclames 40 cent per regel. Groote letters naar de plaats, die zij innemen. Tot de plaatsing van advertentiën en reclames, niet afkomstig uit Zeeland, betreffende Handel, Nijverheid en Geldwezen, is uitsluitend gerechtigd het Algemeen Advertentie-Bureau A. DE IiA MAR Az,, N.l. Voorburgwal 306, Amsterdam. De vroede mannen in de verschillende gemeenten zijn in den laatsten tijd druk aan het woord geweest en aan den arbeid om de begrootingen voor het volgend jaar op te maken. Geen gemakkelijk werk in den tegenwoor- digen tijd bij leege kassen en hooge belas tingen. Zoolang het Rijk niet ter hulp komt maar ook dit zit allesbehalve ruim in het geld en kan moeilijk bijspringen zal het sukkelen blijven uit en terna. Men moet nn overal zoeken en trachten te vinden meer inkomsten en minder uitgaven en geen wonder dat men daarbij wel eens tot buitenissigheden overslaat. Zoo o. a. in den Middelburgschen ge meenteraad, waar men nog niet gereed is met die begrooting en Maandag met de behandeling ervan zal voortgaan. Er is al heel wat gepraat, en de discus- siën namen in ons blad veel ruimte in meer dan ons lief was, met het oog op de bespreking van menig onderwerp, die wij nu dienden na te laten. Soms jeukten ons de vingers, maar wij moesten de pen laten rusten, vooral ook toen in VlissiDgen de raadsleden zoo'n ge wichtig vraagstuk behandelden als de wijziging der verordening op de inkomsten belasting en de discussiën een voor dien raad buitengewonen omvang verkregen. Maar om op Middelburg terug te komen. Nog vóór men in de jongste raadszitting aan de begrooting was genaderd, kwam een der raadsleden op een lumineus idee, ge tuigend van zijn streven om toch vooral op de kleintjes te passen. Een ambtenaar zou pensioen krijgen. Uitmuntend. Met algemeene stemmen werd daartoe besloten. Maar nu de gemeente zoo royaal was, moest de gepensioneerde van zjjn kant ook haar ter wille zijn, merkte dat raadslid op. Hij zou willen bepalen dat zij, die pen- aioen van de gemeente genieten, verplicht zijn in de plaats te bljjven wonen. Anders, op zen erg alledaagsch uitge drukt ze moesten hun centen hier verteeren. En ziezoo'n los daar heen geworpen idee iB niet altijd belangrijk genoeg om er de aandacht aan te schenken, maar de voorzitter merkte op dat dit raadslid ge sproken had in den geest van bnrg. en weth. Dus van daag of morgen zullen wij wel een voorstel krijgen om een dergelijke be paling in het leven te roepen. En dan zijn zulke gepensioneerden ge bonden als een geit aan een touw. Dan kannen zij niet verder grazen dan het touw lang is Zich opirisschen, zich in een andere om geving anders inrichten overeenkomstig de mindere inkomsten die ze genieten, ze mogen het niet. Zich verplaatsen derwaarts waarheen reeds jaren hun hart trok, zij kunnen het niet. Zg moeten blijven waar ze zijnwant de gemeente wil nog wat van hen halen. Zoo zal men langzamerhand een verza melplaats krijgen van eigen gepensioneerden ten voordeele van de kas. Maar ook tot veraangenaming van hen zeiven P In deze geldt, meenen wij, de eenige vraag of de Raad al bestaat niet eene wettelijke verplichting toch de zedelijke verplichting erkent, om aan frem, die ge durende vele jaren zjjne vermogens en krachten ten dienste der gemeente heeft besteed, eene tegemoetkoming in levens onderhoud te verstrekken, als door het klim men der jaren die werkzaamheid moet op houden. Meer dan eene „tegemoetkoming" zal het in den regel niet zijn. En gaat het dan aan om hem, die van dat pensioen alleen vaak niet „leven" kan, te dwingen, ter wille van dat bedrag, op een bepaalde plaats te blijven wonen en zoo ook een dwang uit te oefenen over het besteden van andere inkomsten, waarover de gemeente niets te zeggen heeft en waar voor de betrokken persoon aan de ge meente niet de minst9 verplichting heeft Dit lijkt ons hoogst onbillijk. In Zierikzee is onlangs ook een pen sioenkwestie aan de orde geweest. Zij had echter een minder aantrekkelijk karakter. Een gemeente-ambtenaar had daar een pensioen gekregen, zeer tegen den zin van vele ingezetenen. Zij hielden eene meeting om te protesteeren tegen het genomen besluit en vroegen om vernietiging daarvan. Beter ware het ge weest als zij hunne bezwaren hadden ken baar gemaakt voor de beslissing was ge vallen. Het lag nu voor de hand en het werd dan ook voorspeld dat aan dit verzoek niet zou worden voldaan. Zoo'n brevet van onbedachtzaamheid geeft een raad zich niet licht. Op het rekwest werd dan ook la mort sans phrase toegepast. Geen der raadsleden voelde blijkbaar het gewicht van het argu ment dat zij de vorige maal door den waarnemenden voorzitter verkeerd waren ingelicht. In de zaak zelve gevoelen wij geen lust ons te mengen; zij mag als afgedaan wor den beschouwd. Maar ééne bewering uit het adres trok onze bijzondere aandacht, in verband met het idee, door een Middelburgsch raadslid aangegeven tegenover te pensioneeren amb tenaren. Die bewering betrof het standophouden. Volgens de Zierikzeesche adressanten is dit, zonder zelf de middelen daartoe te be zitten, zeer afkeurenswaardig en getuigt dit niet van gezonde levensopvatting. Heel mooi geredeneerd. Dat z.g. standophouden heeft zeker menig een al heel wat zorgen gebaard. Zoolang men eene betrekking heeft of een positie inneemt, wordt men echter als van zelf daartoe vaak gedwongen. Dan moet men dit doen, en mag en kan men dat niet nalaten. Maar als men vrij is En nu zou men in Middelburg de van wege de gemeente gepensioneerden, die geen eigen middelen hebben en verminderen in inkomsten, het lastig en moeiljjk maken, ja beletter, met minder zorg, in een anderen stand elders te gaan leven Wie vermindert gaarne in de nabijheid van hen die hem gekend hebben in beter tpden De zorgen der gemeente wil men ont lasten ten koste van hen wier zorgen toe nemen. Het wil er bij ons maar niet in dat dit goed is en te verdedigen. De heeren C. P. J. Dommisse en P. K. Dommisse te Vlissingen maken zich verdienstelijk. Verleden jaar werd in ons blad door E. W. op waardeerende wijze geschreven over den arbeid van eerstgenoemde over de Westpoort in zijne woonplaatsnu bracht ons, zooals met enkele woorden reeds is gemeld, de joDgste aflevering van het Ar chief, uitgegeven vanwege het Zeeuwsch Genootschap der Wetenschappen, eene belang rijke studie van den laatste over de eerste omwalling en omgeving der stad Middelburg. Die arbeid getuigt van veel studie, van y verig nazoeken en grooten lust tot onder zoek. Het werk omvat de volgende hoofdstuk ken De drie deelen van de Kloosterparochie. De drie parochiën van Middelburg. De Burgwal. De Burgvest. De Burgsingel. De loop der Arne. De Wellinge of Welsinge. De stadhuizen van Middelburg. Intra Vallum. Extra Vallum. Bovendien is de studie voorzien van verschillende bijlagen, waaronder kaarten vanMiddelburg en Omgeving tot 1550; Het Stedehuis van Middelburg en De Abdij in hare uitbreidingen. Wy achten ons niet in staat om de juiste, de volle waarde van dit belangrijk werk in het licht te stellen. Dat zij over gelaten aan hen die op het gebied der oude historie beter thuis zijn dan wy. Maar wij meenden ons verplicht de be langstelling ook voor deze studie op te wekken. En hier in onze Zeeuwsche Omtrekken te moeten boekstaven de verdiensten, die ook de heer P. K. Dommisse tegenover de ge schiedenis van Walcheren zich verworven heeft. Wy loopen gevaar dat Middelburg in de geschiedenis van dezen tijd een min der gunstigen naam krijgt. Diefstallen en pogingen daartoe zijn aan de orde. Den bewoners slaat telkens de angst om het hart. En geen wonder zoolang elk spoor van een dader tevergeefs wordt gezocht. Allerlei vreemde geruchten doen de ronde, enkele dagen nadat zoo'n diefstal is gepleegd. Hoe zit dat Het wordt tijd dat over de gegrondheid, de waarheid van zulke geruchten licht opga. Voor den goeden naam van onze stad voor de rust harer bewoners is dat dringend noodig. En niet minder voor de eer der politie. Niets pijnlijkers, niets verlammender dan de onzekerheid, het besef dat men op een dwaalspoor wordt gebracht, dat men in het duister tast, dat er iets, men weet niet wat, in de lucht hangt. Niets onaangenamer dan de gedachte dat men de speelbal is van anderen, die niet voor de waarheid willen of durven uitkomen. Wie helpt mee klaarheid te brengen in deze Staan de diefstallen, in het laatste jaar in onze stad gepleegd, met elkaar in verband, dan moet er eene georganiseerde dievenbende zjjn. Maar daaraan gelooven wij niet. Staan zij elk op zich zelf, dan wordt de zaak nog geheimzinniger. Want zoo aanstekelijk kan de lust tot stelen niet zijn. Zou men het niet eens kunnen beproeven met het uitloven van eene premie voor hen die dusdanige aanwijzigingen doen dat er licht opgaat over het voorgevallene? De bestolenen zeiven hebben daarbij toch ook belang. En wy allen niet minder. Wie wil niet gaarne iets by dragen om de gerustheid te herkrijgen dat wij in onze stad kunnen leven zonder vrees voor dieven en zonder ons te moeten voorzien van dieven- verschrikkers. En wy blijven nog altijd gelooven dat dit kandat het niet zoo erg is als het wel lijkt. Kon dat maar eens blijken Wie neemt het initiatief tot eene poging in de door ons aangegeven richting? Benoemd zjjn tot militaii lid van den mi litieraad in Zeeland majoor Alma,provin ciale adjudant in Zeeland, en als zjjn plaats vervanger kapitein Sutherland van het 3e reg. inf. De navolgende kommiezen". by 's Rjjks belastingen in Zeeland zjjn bevorderd van de tweede tot de eerste klasse K. Spjj- kerman, Neuzen, H. Ejjke, Brouwershaven, en J. van Beveren, Bruinisseen van de derde tot de tweede klasse, C. R. Janssen, Hansweert, O. van Krimpen, Neuzen, A. L. Hameljjnck, Sas van Gent, D. C. Ver- poorte. Axel, R. Huisman, Hontenisse, J. Visser, Hoedekenskerke, A. J. W. van de Wiel, Sas van Gent, en A. J. Spaan, Sas van Gent. De belangstelling in de kinematograat- vertooningen hierter stede bljjft steeds groot. Zoowel in de groote Schuttershofze&\ als in den Schouwburg was ook Vrjjdagavond een talrjjk publiek aanwezig dat, prettig gestemd, niet karig was met zyn bjjvalsbetuigingen. En dat is geen wonder, want al wat te zien wordt gegeven is zeer interessant. Ook bjj de hedenmiddag gegeven kinder- en familievoorstellingen was het Schuttershof en de Schouwburg tamelyk goed bezet. Wy herinneren dat Zondag bjj beide de laatste voorstelling wordt gegeven. Door den burgemeester van Middel burg zyn bevorderdtot politieagent le klasse L. J. Vreke, thans 2e kl., en tot politieagent 2e klasse J. van Willegen, thans 3e klasse. Op verzoek deelen wy mee dat mejuf frouw Antje Ball alhier aan het Christeljjk Boerencomité te Amsterdam 45 overmaakte, zjjnde de opbrengst van de door haar uitgegeven gedichten, gewyd aan de nagedachtenis van den ex-president Paul Kruger. Uit Vlissingen. Met ingang van 16 November is tot conduc teur der brievenmalen met standplaats Ant werpen benoemd de brievenbesteller A. H de Koster aldaar en de brievenbesteller A. Bernaert aldaar tot conducteur der brieven malen op de lijn Vlissingen-Breda met stand plaats Vlissingen. Bjj de begrafenis van den heer Hulsebos te Vlissingen werd door zjjne ambtge- nooten de predikanten Veenstra en Voorhoeve aldaar en den heer Bouma van Middelburg de overledene herdacht. De heer Donner van Nieuwdorp sprak namens de Vereeniging tot christelijke verzorging van krankzinnigen in Zee land en de heer Dommisse namens denkerke- raad. Een broeder van den overledene dankte voor de bewyzen van belangstelling. Bjj het verlaten der begraafplaats kreeg een juffrouw een beroerte, aan de gevolgen waar van zjj den velgenden ochtend overleed. Van 27 Oct.—3 Nov. zyn van Y e r s e k e verzonden 760.000 leverbare oesters tegen de volgende prjjzen 80 Kg. fr. 90—100 72—76 Kg. fr 75-85 j 52-58 Kg. fr. 35-4042-48 Kg. fr 18-20; 40 Kg. fr. 12-15. Er wordt erg geklaagd over de concurrentie, wat geen wonder is, als het waar is, zooals gezegd wordt, dat er 80 verzenders zyn. Ver schillende middelen worden aangewend om »er in" te komen, zooals lagere prjjzen, zwaarder sorteering, en nu hoorden wy van iemand, die franco gaat verzenden, wat tot heden alleen in buitengewone gevallen plaats had (Iers. en Th. Ort) Men is begonnen met het opzoeken van het schip, dat 21 October jl. nabij de zeesluis van Scherpenisse gezonken is. Ofschoon de plaats door den schipper J. de Zeeuw is aangewezen, is het nog niet gevonden. Waar schijnlijk is het verdreven. In de tweede helft van de vorige maand werden langs de grenskantoren van Zeeuwsch- Vlaanderen naar België gevoerd 224 Neder- landsche melkkoeien en drachtige vaarzen, en wel langs C1 i n g e 123, langs SasvanGent 42 en langs Veldzicht (gem. IJ z e n d jj k e) 59. De geheele invoer langs de grenskantoren be droeg in de tweede helft van do vorige maand 899 en gedurende de maand October 1716, een getal, dat in langen tyd zoo groot niet ge weest is. ALLEN WEERBAAR. Daartoe uitgenoodigd door het bestuur der vereeniging Volksweerbaarheid sprak Vrjjdag avond de heer G. C. A. Fabius, kapitein der infanterie, in de kegelbaan der sociëteit De Vergenoeging over Lichaamsoefeningen". De opkomst van belangstellenden was vrjj groothet waren grootendeels jongelieden, De heer Fabius begon met het vraagstuk van den wereldvrede te bespreken, teneinde aan te toonen dat deze leuze ons voor het oogen- blik niets aanbiedt, geljjk zelfs de anarchist Luitjes erkend heeft. Tegenover deze leuze stelt de vereeniging Weerbaarheid den eisch »Allen weerbaar". Zelfs Tolstoï, in zyn zoogenaamd protest tegen den oorlog, erkent de onverbiddelijke noodzakelijkheid van den krjjg. Spreker toonde aan, dat de tegenwoordige mensch, en ook de tegenwoordige Nederlander, nog lang niet ryp is voor den eeuwigen vrede en dat de oorlog iets is dat over de menschen heen komt zonder dat zy er iets aan kunnen doen Aan de hand van de historie, de Fransche overheersching in ons land, schetste de heer Fabius het gevaar dat er in schuilt wanneer ons volk niet weerbaar isook wees hy op het gevaar dat Duitschland voor ons oplevert. Spreker verdedigde de vaderlandsliefde en bepleitte ook de weerbaarheid van het Neder- landsche volk tot handhaving van don vrede «Zoo ge den vrede lieihebt, bereidt u ten oorlog." Doch niet alleen met het oog op de Moedi gen stryd, die'n men oorlog noemt, maar ook om ons sterk te maken in den stryd om het bestaan, dien de volkeren voeren, bepleitte spre ker de weerbaarheid. Dit is de strjjd die zyn uiting vin It in den handel. Om dien stryd met goed gevolg te kunnen voeren, moet ons volk een krachtig volk wezen, met het bewust- zjjn een weerbare natie te zyn. Want onze energie, onze geestkracht, houdt nauw verband met de gezondheid en flinkheid van ons lichaam, toonde de heer Fabius aan. Zoodoende kwam spreker op het onderwerp zjjner lezing, de «lichaamsoefeningen" terecht. Wederom aan de hand van de historie, de ondervinding in den Fransch-Duitschen oorlog en in den Zuid-Afrikaanschen oorlog, en met welsprekende cjjfers, toonde hy het nauwe verband aan, dat bestaat tusschen de vatbaar heid voor ziekten en de gesteldheid des lichaams. De levensomstandigheden der menschen leiden tot een eenzjjdige of gebrekkige ont wikkeling van het lichaam, Jat tegenwoordig veelal verwaarloosd wordt tegenover den geest, het hart, de ziel. Spreker zou echter de ont wikkeling van verstand en hart willen zien samengaan met die van het lichaam. De gym nastiek en de openluchtspelen zyn er om aan de laatste tegemoet te komen. Van de open lucht-spelen beval de heer Fabius vooral aan het korfspel en hot voetbalspel. De beoefening dier spelen is een stap in de richting der weerbaarheidwant behalve schieten staan ook loopen, velddienst enz. op het program. Spreker eindigde met een op wekking tot weerbaarmaking van het Neder- landsche volk. De openbare vergadering werd hierna ge sloten. De leden van Volksweerbaarheid en zjj, die zich indertyd opgaven voor de oefeningen, werden door den voorzitter, den heer P. Keule- mans, uitgenoodigd nog byeen te blyven ter behandeling van huishoudeljjke zaken. Donderdag gaf het Haarlemsch Tooneel te 's-Gravenhage eene reprise van Taptoe. Het stuk had weer een groot succes en een strenger militair karakter dan bjj vorige uit voeringen. V. N.(ouhujjs) laat zich in Het Vad. zeer gunstig uit over het spel. Voor Louis Bouwmeester is de rol van den ouden snorrebaard Volkhardt geknipt. »Hjj speelt die met kort, abrupt woord en gebaar, over 't geheel zeer sober. In 't begin rollen de r's wel wat heel erg. 't Slottooneel was kranig De overige medespelers worden ook zeer geprezen. Het stuk zat er goed in. Wjj herinneren dat Maandag de bespre king plaats heeft voor de voorstelling te Mid delburg. De We-eldkroniek bevat in haar nommer van doze week eenige afbeeldingen in verband met de overbrenging van het Ijjk van ex-pre sident Kruger naar Afrika. Verder komt daarin voor een portret van den Zwitserschen componist en zanger Jacques Dalcroze en zjjne echtgenoote Nina Faliero- Dalcroze, de bekende liederenzangeres, welk kunstenaarspaar plan heeft eerstdaags te M i d- d e I b u r g op te treden. Wy verwjjzen, in verband daarmee, naar het, in het bjj voegsel tot dit nommer voorkomende, ingezonden stuk van mej. Marie Berdenis van Berlekom. IJzendijke, 5 Nov. Ter graanmarkt van heden was de aanvoer ruim met goeden omzet, behalve van erwten, die lager moesten worden afgegeven. Men besteedde voorjarige tarwe a nieuwe tarwe 7.50, 7.60 a jarige rogge a nieuwe rogge t 5.50 a f 5.60nieuwe wintergerst 8.—, 8.25 a nieuwe zomergerst f 7.70 a J 7.80; haver ƒ7.—a paardeboonen a groene erwten 7.— a 7.25; kroonerwten f 8.— a ƒ8.20; koolzaad a Gent, 4 Nov. Ter veemarkt van heden (Vrjjdag) werden te koop gesteld56 schapen, lammeren, 85 kalveren, 264 vette varkens, 4 loopers, 475 biggen, 35 melkkoeien, 1 groote os, 60 jonge ossen, 68 vaarzen, 83 vette koeien, 42 stieren, 157 magere dieren. Prjjzen waren per kilogr. voor: ossen en vaarzenvleesch fr. 1.42 a fr. 1.47idem 2e qual. fr. 1.30 a fr. 1.35; koeienvleesch fr. 1.30 a fr. 1.40; idem 2e qual. fr. 1.20 a fr. 1.25; stierenvleesch fr. 1.25 a fr. 1.38kalfsvleesch fr. 1.70 a fr. 1.95Bchapenvleesch Ir. 1.30 a fr. 1.40lammeronvleesch fr. 2.— a fr. 2.10 varkensvleesch fr. 1.08 a fr. 1.10. Huiden. Vaarzen, ossen, koeien fr. 1.05 a fr. 1.06stieren fr. 0.90 a fr. 0.91kalveren fr. 1.30 a fr. 1.55. Versch roet fr. 0.50 a 0.58 fr. MARKTPBf JXBN TAN TARWE EN HEEL. Vrijdag 4 November. Antwerpen. Tarwe kalmLa Plata fr. 18. Pa r jj s. Tarwe prjjsh., loop. fr. 23,70. Boeda Pesth. Tarwe kalm gestemdVrjj dag kr. 10.13Donderdag kr. 10.33. B e r 1 jj n. Terwyl in de telegrammen uit New-York en Chicago melding werd gemaakt

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1904 | | pagina 1