OB80ERWÏJS,
LANDBOUW,
Verschillende Berichten.
keriTnIÊuws.
lettereVeÜ kunst.
-ap 6 a 6'/a jaar, op de bjjz. op B a 4 jarigen
leeftjjd.
Met het oog op den leerplicht kunnen daar
de leerlingen der openbare school op 12 k
IS-jarigen leeftjjd, op de bjjz. daarentegen op
10—11-jarigen leeftjjd ontslagen worden, d.w.z-
wat gaan verdienen. Aan welke school zullen
vele oudera de voorkeur geven In andere
plaatsen ia het schoolgeld op de openbare school
vr|j hoog; de bijzondere school is kosteloos.
(Oudewater) Aan welke school geeft men de
voorkeur
Omdat er geen controle is op het bjjz.
onderwjjs, zal eene groote beperking van bet
openbaar onderwijs gevolg zjjn.
Er zullen ontstaan veel schooltjes,
wat beduidt scheiding van het Nederl. volk.
Heeds op 5-jarigen leeftjjd zal men hebben
uitverkoren kinderen en kinderen der vervloe
king van de jeugd af aan wordt het Neder-
landsch volk gescheiden.
Die kleine schooltjes zullen natuurljjk de
thans bestaande groote ook klein makenelke
uitbreiding van de bijzondere scholen beteekent
achteruitgang voor de openbare. Een aantal
scholen zullen in leerkrachten afnemener
zullen komen (ten plattelands) schooltjes met
één leerkracht, die slecht zjjn voor kind en
onderwjjzer.
Dat alles beteekenteen ramp voor
de school en evenzeer voor de ont
wikkeling des volks.
De subsidies voor de gemeenten geeft de
minister met de eene hand, wat hjj met de
andere weer terugneemt. Hg doet niets om de
gemeenten te helpen.
De wet, ofschoon nog slechts ontwerp, heeft
nu reeds kwaad gedaan. In Amsterdam heeft
men het aantal leerlingen per onderwjjzer van
40 op 42 gebracht.
Het openbaar onderwjjs zal nog meer terug
gaan. Nog staat het in ontwikkeling verre
boven het bjjzonder onderwjjs bet is de sleep
boot van bet bjjzonder onderwjjs. Wordt de
wet aangenomen, dan behoeft de bjjzondere
school niet meer te concurreeren, dan zal het
de sleepboot worden van het openbaar onder
wjjs, maar in achterwaartsche richting
De classificatie der scholen naar het aantal
leerlingen is ellendig. Het verschil in levens
standaard is een groot woord. Het Genootschap
eischt voor iederen onderwjjzer een vaste som
t 600, j 800 a f 1000) met geregelde ver
hoogingen.
Met het oog op de vele opheffingen van
openbare scholen zou een regeling der wacht
gelden (art. 39) niet meer dan billjjk zjjn. Wel
heeft de Minister verklaard, dat de toestand
van vele onderwjjzers bjj het openb. onderw.
onhoudbaar zou worden, maar van voorziening
bjj dit ontwerp is geen sprake.
Eene goede regeling van het
wachtgeld is dringend noodig.
Waardoor die groote atrjjd
Waarom zooveel hardnekkigheid in dien
atrjjd
OorzaakOnwetendheid.
Tegenstanders bewerende openbare school
kan geen zedeljjke vorming bevorderen. Maar
dat kan deze inrichting juist wèl. Wjj zjjn
geen moderne secteschoolde moderne theologie
heeft nooit hare intrede in de school gedaan
wjj kweeken geen socialisten.
Wie dat zegt, is onwetend, of hjj
liegt!
Wjj, openbare onderwjjzers, moeten alt jjd en
overal, met eerljjke middelen, den strjjd aan
binden tegen hen, die de openbare school
verdacht maken. Wjj moeten zorgen, dat geen
enkel kind van het V, voor ons verloren gaat.
De openbare school moet zijn het voorweip van de
aanhoudende zorg van de onderwijzers. Zij blijve
liet voorwerp van de onverdeelde liejde der onder
wijzers.
Met gespannen aandacht werd de voordracht
aangeboord.
Na de pauze stelde spreker eenige goede
bepalingen van het ontwerp in het licht,
maar welke bepalingen weer allereerst ten
goede komen aan het bjjzonder onderwjjs.
Spreker noemdede verbeterde rechtspositie
der bjjzondere onderwjjzers (invloed van een
schoolraad bjj ontslag)uitbetaling van hunne
traktementen tegen kwitantie, waardoor de
feiteljjke uitbetaling kan gewaarborgd ejjn.
Ook worden schoolexamens ingevoerd, maat
ook daar schuilt een adder want één
(zegge één) gecommitteerde ia voldoende. Het
Genootschap verlangt er drie.
Een stap in goede richting bevat art. 15,
woarbjj tqholen voor aehterljjke kinderen een
belangrjjk hooger subsidie krjjger.
Aan het debat werd deelgenomen door den
heer Van Schelven (Goes) die zeigeljjkheid
goed, maar dan ook consequent- Hjj eisehte
of schrapping van art. 35 en 36 der bestaande
wet (verbod aan de openbare onderwjjzers) van
het bekleeden van ambten en bedieningen) óf
van toepassing verklaring daarvan op de
bjjzondere onderwjjzers.
De heer Ljjs (Baarland) gaf zjjn vrees te
kennen, dat bjj daling van het minimum aantal
leerlingen, de gemeentebesturen wat al te
spoedig tot ontslag van onderwjjzers zouden
overgaan. Daarop deelde de heer Van Schelven
mede, dat de Vereeniging van Hoofden van scholen
in Nederland besloten had den minister o. m. te
verzoeken geen scholen toe te laten met minder
dan twee leerkrachten, en voor 't minst geen
onderwjjzers te ontslaan zoolang het aantal
leerlingen meer dan 20 is.
In goed gekozen bewoordingen bedankte de
voorzitter den inleider, wien een warm applaus
ten deel viel.
MKETING TE HAPELLE.
In ons vorig nommer maakten wjj in het
kort melding van de welgeslaagde meeting,
die Zaterdagmiddag op de weide van den heer
Vervaat, nabjj het station te Kapelle,
Werd gehouden ten gunste van de opneming
Van het landbouwbedrjji in de Ongevallenwet-
j i, i mmgesmmsm
Laat ons thans eenigszins uitvoeriger op het
daar gesprokene terugkomen.
Liet het zich aanvankeljjk aanzien of de be
langstelling slechts matig zou zjjn, allengs-
kens groeide de kring van belangstellende hoor
ders aan tot ruim 700 personen aanwezig
waren, onder wie een grooter aantal vrouwen
dan men zou hebben verwacht. Dit, en daar bjj
de instemming die de sprekers vonden, recht
vaardigen het dat wjj hierboven met den voor
zitter van het comité, den heer Jac. Welleman
uit Krabbendjjke, in zjjn sluitingswoorden
de meeting welgeslaagd noemden.
In zjjn openingswoord legde deze heer vooral
den nadruk hierop, dat het eigen »ik" meer
op den achtergrond dient te treden tegenover
het algemeen menscheljjk gevoel dit noemde
spreker óók een stap in de richting van sociale
verbetering.
Spreker schetste wat het comité, dat zich op
Zuid-Beveland gevormd heeft om deze bewe
ging te leiden, gedaan heeft om haar doel te
bereikenhoeveel groote moeiljjkheden en
hoeveel vooroordeelen het daarbij had te over
winnen. De uitslag was echter boven ver
wachting. Een vjjftal vereenigingen gaven
dadeljjk gehoor aan den gproep van de afdee-
ling Kruiningen van het Algemeen Nederlandsch
Werkliedenverbond en spoedig kwam er meer
instemmingeen comité kon gevormd en ver
dere stappen konden gedaan worden. Ook
daarna, bjj het beleggen van de meeting, vond
dit comité veel steun.
Steun ondervond het bjj het zoeken van een
terrein en van sprekers, zoowel als van de zjjde
van het Kruiningsche muziekgezelschap en de
verschillende deelnemende vereenigingen.
Tot zijn leedwezen moest de heer Welleman
hier mededeelen dat de heer Yoraterman van
Oyen, die als spreker was uitgenoodigd, door
ziekte verhinderd was.
Spreker wenschte te constateeren, dat van
geen enkele anti-revolutionnaire vereeniging
eenig bljjk van sympathie öf medewerking is
ontvangendit is temeer treurig omdat het
comité zich niet heeft geplaatst op een partij
standpunt, nóch van deze beweging eene van
politiek heeft gamaakt, want het is een propa
ganda niet voor eenige partjj maar voor een
wet die broodnoodig is voor de arbeiders. Een
gelukkig verschijnsel is bet daartegenover dat
verschillende particulieren en de pers van die
zjjde hun medewerking niet hebben onthouden.
Voor die medewerking bracht spreker hun dank.
De heer Welleman deelde mede dat het
rekwest van het Algemeen Nederlandsch Werk
liedenverbond, inzake opneming van den veld-
arbeider in de Ongevallenwet, versterkt is met
ruim 2000 handteekeningen uit deze streek.
Op het terrein bestond voorts nog gelegenheid
tot teekening.
Thans, nu door de verspreide programma's
de meeste veldarbeiders op Zuid-Beveland de
wenschen inzake uitbreiding der Ongevallenwet
kennen, meende spreker dat de tjjd gekomen,
is voor actie in deze richting.
Met voorbeelden uit de practjjk van het
veldarbeidersleven toonde de beer Welleman
aan, dat de werkman in het landbouwbedrjji
aan zjjn Ijjf en in zjjn beurs het beste voelt
dat er grove misstanden zjjn in de maat-
schappjjhjj in de eerste plaats zou moeten
waken voor verbetering van zjjn positie. Hjj
doet dat echter nog nietook de vrouwen
hebben daaraan schuld.
»Vereenigen", zoo riep spreker uit, »moet
do leuze zjjn."
Duidelijk werd ons aangetoond, dat het land-
bouwbedrjjf volstrekt niet een onschuldig be-
drjjf is. Door zjjn omgang met paarden en vee.
met ploeger, hooivorken en zeisen, met machi
nes en vaak zelfs met stoommachines, verkeert
de landbouwarbeider herhaaldeljjk in gevaar
en dageljjks gebeuren er dan ook ongelukken
Het gevaar neemt trouwens steeds toe door
de meerdere invoering van machines.
Aan de hand van hetgeen in het dageljjksch
leven van den veldarbeider voorvalt, bewees
de beer Welleman dat een ongevallenwet voor
deze categorie als brood zoo noodig is, en dat de
ziekenfondsen op den duur niet voldoende zjjn
om in den nood te voorzien, zoodat zjj, die
door een ongeval getroffen worden, met hun
gezinnen aan de openbare of particuliere lief
dadigheid vervallen of armlastig worden.
Met klem wekte spreker op om voor den
eiscb, die door deze meeting werd kenbaar
gemaakt, propaganda te maken de vrouwen
speciaal spoorde hjj aan haar mannen op te
wekken tot het voreenigingileven en daarin
te deelen.
Ook den werkgevers ried de heer Welleman
aan om hun eigenbelang niet steeds voorop te
stellen en den arbeiders te onthouden waarop
zjj recht hebben. Hjj eindigde metdenwenseh
dat een ongevallenwet voor den landarbeider
spoedig in het Staatsblad moge verechjjnen.
De heer Herman Snjjders begon met een
woord van lof en dank te richten tot het
comité. Hjj ook betreurde het dat de chriBte-
ljjke politieke en vak-vereenigingen in deze
niet hebben meegewerktdoch hjj richtte
tevens, evenals de heer Welleman deed, een
woord van dank tot de pers van die richtiDg
voor haar medewerking, al werd ook bjj die
medewerking wel eenigszins bezwaar gemaakt
tegen den muziekuitvoering.
Spreker toonde aan dat do vraag, die op deze
meeting besproken werd, geen partjj kwestie
is, maar de vraag isof we bestaand onrecht
en rechtsongelijkheid willen laten voortbestaan
of niet, afgezien van de kwestie welke begin
selen we voorstaan op politiek gebied.
Het onrecht, waarop de heer Snjjders doelde,
is het onrecht dat nog kort geleden bestond
voor alle werklieden i dat de arbeider, die in
zjjn werk gekwetst, ziek of gedood wordt, alleen
de risico van den arbeid draagt, niet slechts
lichameljjk maar ook geldelijk. Dit was in
den tjjd dat men meende dat de Staat zich
niet bemoeien mocht met de verhouding tus-
schen werkgever en arbeider, doch slechts voor
het handhaven der openbare rechtsorde had
te waken.
Men heeft echter leeren inzien dat aan de
overheid de ernstige plicht is opgelegd om de
economisch-zwakken te beschermen en hen
tegemoet te komen in de geldeljjke nadeelen
die zjj door den risico van den arbeid ljjden.
Door de Ongevallenwet van 1901 is een groote
schrede gedaan op den weg der sociale
wetgeving.
Door voorbeelden toonde spreker de vroegere
rechteloosheid van den arbeider aan, al trachtten
ook enkele werkgevers, reeds voor de invoering
van de verplichteverzekering, door particuliere
verzekering in de leemte te voorzien.
Vervolgens ging de heer Snjjders het ontstaan
van de tegenwoordige Ongevallenwet na daar
deze geschiodenis een herhaling van bekende
feiten zou zjjn kunnen we haar gevoegljjk hier
achterwege laten.
Ook schetste spreker het stelsel der Onge
vallenwet, de eerste wet die het beginsel van
verzekering op sociaal gebied tor past. Ter
loops stipte spreker hierbij aan, dat ook naar
een ziekteverzekering en een verzekering tegen
invaliditeit en ouderdom belangstellend en met
ongeduld wordt uitgezien.
Deze wet plaatst zich op het prijzenswaardige
standpunt dat de arbeider is verzekerd als bjj
in dienst is bjj een werkgever in de aange
wezen bedrjjvenhjj geniet schadeloosstelling
als hjj door een ongeval in dat bedrjjf gelde
ljjk nadeel heeft. Hjj is verzekerd bjj de Rijks
verzekeringsbank, waarbij de arbeider niets te
maken heett met den patroon, daar de bank
de uitkeering doet.
De werkgever betaalt de kosten der verze
kering. De heer SnjjderB schetste ons het
»premiestelseT', waarbjj de betaling evenals
de uitkeering bjj een ongeval evenredig is
met het dagloon van den arbeider. In de door
de Eerste Kamer verworpen wet kon de werk
gever zich alleen verzekeren bjj da Rijksver
zekeringsbank doch daar dit te zeer Staatsal-
macht werd gevonden, werd in het tweede
ontwerp ingevoerd bet beginsel van z. g. n.
»eigen risico", volgens hetwelk de werkgever
zjjn arbeiders voor /.jjn eigen rekening verze
keren kan en eerst in geval van een ongeluk
in zjjn bedrjjf met de bank in aanraking
komt. Het verschil tusschen beide wjjzen
van verzekering werd door den heer Snjjders
uiteengezethp liet zien tot welke misbruiken,
nl. het verzwjjgen van ongevallen, de »eigen
risico" kan leiden.
Vervolgens schetste spreker de berekening der
uitkeering en het groote belang dat deze wet
voor de beschermde arbeiders heeft.
Van dat alles is de landbouwarbeider uitge
sloten hjj verkeert nog in den ouden, rechte-
loozen toestand, die hem en zjjn gezin bjj een
ongeluk doet vervallen tot liefdadigheid oi
armlastigheid.
Spreker ging na op welke gronden de
regeering indertijd het landbouwbedrijf heeft
uitgesloten, gronden die alle recht gaven om
te verwachten, dat binnen een niet al te lang
tjjdsverloop in deze leemte zou worden voor
zien. Mannen van allerlei richting hebben
reeds in 1900 de opneming van het landbouw
bedrijf bepleit en nog is deze niet voorgesteld.
Aan de hand van de ondervinding in Duitsch-
land, dat ons in deze voor is, bewees spreker
dat het aantal ongevallen in het landbouwbe
drijf waarljjk niet gering is en dat verzekering
ook in ons land hoog noodig is. De rechtson
gelijkheid tusschen den veldarbeider en die in
andere bedrjjven, is te groot om niet met kracht
en klem te eischen dat deze maatschappelijke
onrechtvaardigheid uit den weg worde geruimd.
Waar het landbouwbedrijf zjjn eigenaardige
moeiljjkheden voor de verzekering medebrengt,
is stellig veel te zeggen voor een aparte wet
voor dit bedrjjf. Welnu, de regeering heett
thans gelegenheid om die te maken. Daarom
moeten allen daarop aandringen, eensgezind
en van welke richting men ook zjj, bjj de
regoering, het ministerie en de Kamers.Sluit
u aaneen", zoo wekte de heer Snjjders zjjn
hoorders op, ^bespreekt de zaak onderling
organisatie is het krachtige middel tot verbe
tering van de maatschappelijke toestanden."
De heer J. L. v. d. Voorden, uit Rotterdam,
begon met in bet licht te stellen dat wjj in
een tjjd leven die zich onderscheidt van vroeger
door het doordringen van bet beginsel dat de
regeeringen moeten waken voor de welvaart
van de arbeidersklasse, een beginsel dat zelfs
in Rusland begint door te dringen.
In ons land beeft men door den drang der
omstandigheden en door krachtige organisatie
voor een groot deel der Nederlandsche arbeiders
een Ongevallenwet gekregen. Het feit dat o.
m. bet geheele landbouwbedrijf is uitgesloten,
is voor een groot deel een gevolg van het
gebrek aan organisatie bjj de veldarbeiders.
Toch, zoo toonde spreker aan, is organisatie
in de plattelandsgemeenten zeer wel mogeljjk.
Ook deze spreker stelde vervolgens in bet
licht, dat de bestaande Ongevallenwet niet aan
de te Btellen eischen voldoet. Thans wordt
erkend dat de Eerste kamer destjjds teveel
vertrouwen heeft gesteld in de klasse der
patroons. Met voorbeelden uit de practjjk
lichtte de beer V. d. Voorden het verkeerde
stelsel van particuliere verzekering toe j de
patroon beeft bjj dit stelsel belang erbjj dat
hp de aangifte van ongevallen verzuimt. Ook
zjjn de particuliere banken erop uit zoo weinig
mogeljjk aan de arbeiders uit te keeren bjj een
ongeval, om zoo hoog mogeljjke dividenden
te verkrpgen.
Met leedwezen maakte spreker melding van
het feit dat in de Troonrede met geen enkel
woord gewag werd gemaakt van een Onge
vallenwet voor het landbouwbf drjjf of een uit»
breiding van de bestaande wet.
Hjj hoopte dat, mocht eenmaal een Onge
vallenwet voor het landbouwbedrijf tot stand
koinen, de veldarbeiders dan gespaard zullen
blpven voor de particuliere verz-keringen ook
dat de bestaande Ongevallenwet op dit punt
Worde herzien.
Ook de beer V. d. Voorden laakte ten strengste
het achterblpven der z. g. n. kerkeljjke ver
eenigingen. Het gaat niet aan,, slechts op den
voorgrond te treden als het er op aankomt de
vruchten van het werk der mede-arbeiders te
plukken. Waar de zaken zóó staan, hoopte
spreker dat deze meeting moge leiden tot een
nauwe aaneensluiting althans tusschen de vrij
zinnige arbeiders om de regeering te toonen
dat ook voor de landbouwarbeiders de tjjd ge
komen is om erkend te worden als nuttige
wezens in deze samenleving, met recht op een
menschwaardig bestaan en dus op uitbreiding
van en opneming in de Ongevallenwet.
Vervolgens ging spreker na hoe lang het
geduurd heeft eer een groot deel van de ar
beiders deze wet verkreegde landbouwarbei
ders zullen niet, als zjj, 30 jaar moeten wach
ten wanneer ze slechts uit deze meeting leeren
dat een blpvende actie noodig is, voortdurende
propaganda onder de arbeiders, voortdurend
gezamenljjk aandringen bjj de regeering.
Waar de sociale wetgeving meer en meer
op den voorgrond treedt, had men mogen ver
wachten dat de huidige regeering in naar
vierjarige periode in de bestaande leemte zou
hebben voorzien. Stellig kan niet alles tegelpk
geschieden, maar een aanvulling van de wet
alB deze, had een punt van urgentie op het
programma moeten zjjn, onverschillig welke
regeering aan het roer was.
We staan voor de deur van 1905; spreker
ried aan om den candidaten, onverschillig van
welke richting, te vragen of zjj dit punt urgent
achten.
Ook de heer V. d. Voorden legde vooral den
nadruk op het belang eener blpvende actie,
"ener nauwe aaneensluiting met terzjjdestelliug
van geschilpunten op ander gebied. En ook
de vrouwen wekte hjj op, haar mannen in 't
vereenigingsleven niet tegen te werken maar
veeleer aan te moedigen, in 't belang harer
kinderen en van haar ouderdom.
De kracht der organisatie moet de arbeiders
leiden tot verbetering hunner toestanden doch
ten plattelands is de organisatie over 't alge
meen treurig. Zeeland Btaat in deze ver
geleken b.v. bjj Zuid-Holland in't bjjzonder
achteraan.
In 't voorbjjgaan stipte spreker nog even
aan dat de landarbeiders in hun uitsluiting van
de Ongevallenwet niet alleen staan.
Vooral toonde de heer de heer V. d. Voorden
het groote nut der arbeiders-organisaties aan,
ook weder met voorbeelden uit de praktjjk.
Het vereenigingsleven noemde hjj de voort
zetting van den dagelijkschen arbeid ten bate
van het gezin. Het is evenzeer noodzakeljjk
voor de welvaart, voor het geluk van het huis
gezin. Dit ontzenuwt het argument, dat het
vereenigingsleven het gezinsleven benadeelt.
Een uitbreiding van de Ongeva'lenwet, be
toogde spreker voorts evenals de andere woord
voerders, is ook voor den landbouwarbeider
hoog noodigspreker betreurde het dat min
der dringende (onderwjjs)-wetten voorat moeten
gaan aan een sociaal zoo hoognoodige aanvul
ling der Ongevallenwet.
Na nogmaals al den nadruk gelegd te hebben
op het groote belang van organjsatie, van actie
en van propaganda, deed spieker ten slotte
een dringend beroep op de regeering, die de
wenschen van de uitgeslotenen kent, om zoo
spoedig mogeljjk een einde te maken aan deze
stuitende onrechtvaardigheidde uitsluiting
van de veldarbeiders van de Ongevallenwet.
De heer Welleman kreeg hierna weder het
woord om voor hun bereidwillige medewerking
dank te brengen aan den burgemeester van
Kapelle den eigenaar van het terreinkerk
voogden der Ned. Herv. kerk die voor 't
geval van ongunstig weer het koor der kerk
afstonden den directeur en de leden van
't Kruiningsche muziekgezelschap Eendracht
maakt Macht de sprekers, de heeren Snjjders
pn V. d. Voordezjjn medeleden van het
comitéde hoorders voor hun opkomst en hun
ir stemming met het gesprokene de pers op
1 et eiland en daarbuiten en het oud-Kamerlid
Van Deinse voor den zedeljjkcn en stoffeljjken
-teun, uit de verte verleend.
De heer Welleman wekte nogmaals op tot
vereenigen en waarschuwde dat men den dag
uiet zou doen verloopen in kermispret.
Alvorens de meeting gesloten te verklaren,
deelde hjj nog mede dat de heer V. d. Voorden
des avonds zou spreken bp Timmermans te
Kruiningen over »het nut van arbeiders
organisatie".
Na de meeting werd nog door velen op het
hooger genoemde adres geteekend.
Op zjjn verzoek is eervol ontslag verleend
aan den heer J. van Tatenhove, onderwjjzer
aan de bjjzondere school te Domburg.
Tot eerste-onderwpzer te Rockanje is
benoemd de heer J. Bosschaart, onderwjjzer
te Hoek.
Te Aardenburg met Eede en St. Kruis
werd 16.88' en te Iereeke met Iersekendam
t 70.53 gecollecteerd voor de Scholen met den
bjjbel.
Zaterdagmiddag word to Axel in I.let
Gulden Vlies een openbare vergadering gehou
den, waarin de beer Ph. J. van Dixhoorn van
Axel als spreker optrad. Het doel dezer
vergadering was de aanwezige leden aan te
sporen tot de oprichting van een nieuwe
afdeeling Axel der Maatschappij tot bevordering
van Landbouw en Veeteelt in Zeeland.
Spreker begon met te zoggen, dat den Sen
September een adres was verzonden aan het
Hoofdbestuur der Maatschappjj, waarin op
verschillende, zeer gegronde redenen was aange
toond, dat de stichting van een nieuwe afdee
ling zeer gewenscht was. Door die stichting
zou het aantal leden zeer zeker toenemen.
De vergaderingen zouden beurtelings kunnen
plaats hebben in Axel, Sas van Gent en
w^emfÊSÊ/Bi^mémÊÊeÊÊsmmeÊmÊsmBsiiS'^
Neuzen, zoodat alle leden in de gelegenheid
zouden gesteld worden deze gemakkeljjk te
kunnen bezoeken.
Elk der acht afdeelingen zendt twee afge
vaardigden naar de hoofdbestnursvergadering,
die in de laatste helft van November gehouden
wordt. Die afgevaardigden zjjn bestuursleden
der afdeeling. Zjj moeten stemmen in den
geest der vergadering. Spreker spoorde daarom
de leden, die vóór de splitsing zjjn, ernstig
aan, trouw de vergadering bjj te wonen, die
Maandag a.s. te Hulst zal gehouden worden,
waarin die twee afgevaardigden zullen worden
gekozen.
Na afloop der vergadering, die flink bezocht
was, melden zich zeven nieuwe leden aan.
Wekelijksche opgaaf betreffende de
Ned. Herv. kerk.
Beroepen naarZonnemaire J. Dardenne An-
keringa te AartswoudWestervoort bjj Arn
hem G. D. A. Oskamp, cand.; en naar Breda
C. C. Woutman te Ensohede en A, van de
Water te Kerk-Driel.
Aangenomen naar; Oosterland door C. J. L.
Ruysch van Dugteren, candWageningen door
dr J. Ch] Kromsigt te GetselaarAbbekerk
c. a. door W. Hamilton of Silverton Hill te
Hem (N.-fl.); en naar Maamzm door J. Koerts
Sikkema te Westzaan.
Bedankt voor Vlissingen door J. Groeneweg
te BeilenOud-Beierland door D. M Boonstra
te Putten Hoogeloon c. a. door D. van Peur-
sum, cand.; en voor Oudescbans door J. E.
Bos, cand.
Gereformeerde kerken.
Beroepen naarHarlingon J. Westerhuis te
Groningen.
Aangenomen naarOudewater door A. van
Djjk te Hollandschevelden naar Marrum
door Kerssiss, cand,
Oud-Gereformeerde kerk.
Aangenomen naarOoltgensplaat door J.
Hartkamp tc Melissant.
Christelijk-Gereformeerde kerk.
Aangenomen naarAlmelo door Job. v, d.
Vegt te De Krim.
Bjj de firma J. F. van Druten is ver
schenen het eerste gedeelte van De nieuwe
drankwet, met beknopt overzicht van stelsel en
inhoud der wet, den tekst en aanteekeningen
bjj de artikelen, door mr H. Goeman Borgesius,
oud-minister van binnenlandsche zaken, lid
van de Tweede kamer der Staten-Generaal.
De naam van den samensteller van dit werkje
is o. i. voldoende aanbeveling ervoor.
Door het Vlaamseh ly.-isch tooneel te
Antwerpen is Zaterdagavond de première ge
geven van Zeevolkeene nieuwe opera vsn
Paul Gilson met tekst vau George Garnir, door
dezen laatste bewerkt naar een bekend gedicht
van Victor Hugo.
Het s'uk had groot succes.
De Koningin zond aan elk der geteisterde
visschersplaatsen 200.
Generaal Van Zjj 1 is weer naar Zuid»
Afrika vertrokken.
Het jongste nommer van Eigen Haard
bevat een portret en een levensbericht van
den heer P. I. H. Collignon, den administra
teur van Van Gend en Loos (H. Collignon en
Cie.), naar aanleiding van het 60-jarig jubi
leum, dat dezer dagen zal gevierd worden.
Hoe Van Gend en Loos ontstond en wat het
in den loop der jaren ondernam en nog steeds,
op zoo ruime schaal, doet tot groote tevre
denheid van haar cliënteel?, en daartoe be
hoort zoo wat iedereen, wordt in een onder
houdend artikel verteld.
Met de Potsdam kwamen Zaterdag te
Rotterdam uit Noord-Amerika terug de pro
fessoren Hugo de Vries, J. H. van 't Hoff en
de Groninger hozgleeraar in de sterrekunde
dr J. C. Kapteyn.
De minister van koloniën, daartoe van
hooger hand gemachtigd, heeft, zooals reeds
Zaterdag door ons gemeld werd, de schorsing
van de twee boden aan zjjn departement, die
ambtsgeheimen aan een vertegenwoordiger van
een Duitsche fabriek hadden medegedeeld,
opgeheven.
De minister was van oordeel dat deze
beambten door de ondergane celstrai reeds
zwaar genoeg geboet hebben voor hun mis
greep en dat zjj en hun gezinnen niet boven
dien door ontslag nog met broodeloosheid
moeten worden getroffen.
De toestand van Justus van Maurik Jr
bljjit steeds dezelfde. Echter nemen de krachten
af, door den langen duur der ziekte.
Het bericht over een ongeluk, dat Charles
de la Mar zou hebben getroffen, moet zeer
overdreven zjjn. Die tooneelspeler is alweer
opgetreden.
In het ziekenhuis te Rotterdam is overleden
de 32-jarige tooneelspeler B. J. Barendse, die
eenige dagen geleden door een wagen werd
overreden.
De Nederlandsche keel-, neus- en oorheel
kundige vereeniging besloot een onderzoek in te
Btellen naar de veelvuldigheid van het voor
komen van stotteren in ons land en heeft
daartoe de medewerking ingeroepen van de
hoofden van scholen.
De heer mr P. J. Troelstra, die als Ver
dediger in de zaak van dr J. A. den Mouw
zal optreden, heett uitstel van behandeling
aan de rechtbank verzocht, wfll hjj nog niet
geheel gereed is met zjjn verdediging.
Door hem zjjn een aantal leerlingen van het
gymnasium te Doetinchem gedagvaard om als
getuigen a decharge op te treden.
Te Rotterdam is Vrjjdagmorgen een roei
boot, waarin zich een roeier bevond, door een
stoomschip overvaren.
De roejer en de boot zonken in diepte weg.