Dinsdag
18 October.
1904.
Uit Stad en Provincie.
N#. 240.
147° Jaargang.
Verweer.
Middelburg 17 October.
BENOEMINGEN, ENZ.
MIDDELBIRGSCHE COURANT.
Deze courant verschijnt dagelijks, met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs, per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in Nederland franco pp., 2,
Afzonderlijke nummers kosten 5 cent.
THERMOMETER EN VERWACHTING.
17 Oct. 8 u. vm, 58 gr., 12 u. 53 gr., av. 4 u. 55 gr. F. Verwacht: krachtige tot storm
achtige Z. W. wind, betrokken lucht, regen, geringe toename in temperatuur.
Advertentiën20 cent per regel. Geboorte-, dood- en alle andere familieberichten en
Dankbetuigingen van 17 regels 1.50; elke regol meer 20 cent. Reclames 40 cent per regel.
Groote letters naar de plaats, die zij innemen.
Tot de plaatsing van advertentiën en reclames, niet afkomstig uit Zeeland, betreffende
Handel, Njj verheid en Geldwezen, is uitsluitend gerechtigd het Algemeen Advertentie-Bureau
A. DB LA MAR As., N.E. Voorburgwal 366, Amsterdam.
Het Handelsblad bleef De Standaard het ant
woord niet schuldig op zijne verdediging van
dr Kuyper over het gebruik der woorden
ondervraagd en ontboden.
Naar aanleiding van hetgeen het anti-revolu-
tionnaire regeeringsorgaan, met een beroep op
bijbelteksten schreel het werd in ons vorig
nommer overgenomen merkt het Hbld op
Om te bewjjzen dat dr Kuyper in de Kamer
bijbeltaal sprak wordt door De Standaard onder
anderen aangehaald Deuteronomium XVII 9,
waarin de volgende woorden voorkomen, door
God tot Mozes gesproken
»Gjj zult komen tot de priesters en tot den
rechter in die dagen, en gjj zult ondervragen
en zjj zullen u de zaak des rechts aanzeggen."
Een overweldigend bewjjs van dr Kuyper's
nederigheid vinden wjj niet in dezen tekst
En de andere teksten stellen hem evenmin
in het gelijk, als hjj overmachtig spreekt.
Want het ouderwetsche statige Nederlandsch
van de eerste By bel vertaling wordt tegenwoor
dig met meer gesproken, Een taal groeit en
wordt gewyzigdsommige woorden krjjgen
langzamerhand een andere beteekenis.
Als wjj minister Kuyper eenige inlichtingen
te vragen hadden, zouden wjj niet durven
schrjjven»Wjj hebben Zjjn Excellentie
ondervraagd.
Als wy hem verzochten een vergadering by
te wonen, zouden wy niet zeggen»Gachte
medeleden, wy hebben dr Kuyper hier ontboden".
De TV. Rott. Crt. mengt zich ook in de pole
miek en maakt dezelfde opmerkingen als het
Hbld. maar voegt daar nog by
De aanhalingen (van De Standaard) om te
bewjjzen dat ondervragen niet alleen
door den meerdere op den mindere kan wor
den toegepast, zyn gelukkigermaar zjj be
wjjzen toch alleen, dat het in de taal van den
Statenbijbel, d. i. in het begin der 17e eeuw,
zoo is. En al ware het, dat zoowel ontbie
den als ondervragen in den Bjjbel den
persoon, dien het geldt, niet tot een mindere
maakt, en al vloeit ook minister Kuyper de
tale Kanakas gereedeljjk uit den mond, hem
zou de verandering in beteekenis der beide
woorden niet ontgaan zyn.
Omtrent het feit zelf, dat aanleiding heeft
gegeven tot deze polemiek, schryft de Haagsche
briefschy ver der N. Gron. Crt. dat, naar geble
ken is, dit niets anders is geweest dan een
storm in een glas water. De minister van
binnenlandsche zaken, zelf oudjournalist, eere
voorzitter van den Ned. Journalistenkring en
dus zeker een man die de pers niet vernede
rend zal willen bejegenen, had in een van zyn
speeches het minder gelukkige woord gebezigd,
dat hy een der directeuren van het Haagsche
correspondentie-bureau, naar aanleiding van
een bericht in de dagbladen van dat bureau
afkomstig, had laten .«ontbieden", zooals men
zjjn barbier, een besteller van den Christelijken
Volksbond of een oud-kleerkooper, by 't oprui
men van oude plunje, .ontbiedt". Dat was
geen prettig gehoor voor de persmannen maar
laat my u nu dadel jjk maar zeggen dat 't enkel
een verkeerd gekczen woord wasde daad was
anders. De minister had, zeer eenvoudig eu
zooals dat gebruikeljjk is, een bode gezonden
met het verzoek of de bedoelde journalist, op
het uur dat hem 't best gelegen kwam, eens
aan het departement by den minister wilde
komen. En de journalist bepaalde zelf 't uur
waarop hy aan 's ministers beleefde uitnoodi-
gmg gevolg zou geven en ook gegeven heeft,
geljjk ieder onzer dat zeker zou hebben ge
daan als een minister hem 't vroeg. Dat is
de geheele geschiedenis, 't Was heusoh de
moeite niet waard daarover heel het land en
heel de pers-wereld in rep en roer te brengen.
DE RIJKSMIDDELEN.
Meer hebben dit jaar opgebracht de grond
belasting ruim 9000, het personeel ruim
53.000, de rechten op den invoer ruim f 19.000,
het gedistilleerd f 2000, de accjjns op het ge
slacht ruim 11.000, de zegelrechten by na
16.000, de domeinen 3000, de posteryen
37.000, de telegraaf 17.000, en de loods
gelden ruim 1000. Minder: de bedrijfsbelas
ting 27.000, de vermogensbelasting ƒ20.000,
de suikeraccyns f 4000, de wijnaccyns ƒ17.000,
de zoutaccjjms 3000, de registratierechten
16.000, de successierechten f 364.000, en de
jacht- en visscherjjakten 2500. De overige
middelen wezen verschillen aan beneden J 1000.
Het resultaat der eerste negen maanden van dit
jaar is 104.492.723.17», tegen 105.467.048.195
in hetzelfde tydperk van 1903, by welk laatste
getal, om een juiste vergelijking te krjjgen,
nog moet gevoegd worden een bedrag van
t 1.309.499.92» wegens verleende suikerpremiën
over 1903.
Ook dit laatste nadeelig verschil voor 1904
kan niet verontrustend heeten, wanneer men
in aanmerking neemt, dat het wisselvallige
successierecht over de eerste negen maanden
van dit jaar slechts een bedrag heeft opge
leverd van ƒ9.425.885.205, tegen f 12.113.844.455
in de eerste negen maanden van 1903, d. is
nu 2.687.959.25 minder. Ware de opbrengst
der successierechten dezelfde geweest als in
1903, dan zou het 3/4 gedeelte van dit jaar met
bjjna 4 ton boven het correspondeerende tyd
perk van 1903 zyn gekomen.
Meer hebben opgebracht in de eerste negen
maanden van 1904de grondbelasting
f 129.000, het personeel 139.000, de bedrjjfs-
belaating t 168.000, de vermogensbelasting
t 37.000, de rechten op den invoer f 105.000,
de suikeraccyns 79.000, de zoutaccyns
1 12.000, bier en azjjn 12.000, de registratie
rechten t 136.000, de posteryen 321.000, de
Staatsloterjj 6000, de jachtakten 3000 en
de loodsgelden 75.000.
Minder leverden op de wynaccyns 68.000,
het gedisteleerd 167 000, de accjjns op het
geslacht f 65,900. de zegelrechten 479.000,
de hypotheekrechten 1 6000, de successierech
ten 2.687.959.25 en de rykstelegraaf 40.000.
(Nieuwe Crt.)
DE SPOORWEG-ENQUÊTE.
De opbrengst van 's Bjjks middelen over
September 1904 is weder lager dan die over
haar naamgenoote van 1903, en wel met een
bedrag van 284,000. Bracht September van
het vorige jaar 11.809.296.28s in de schatkist,
dit jaar was het een som van 11.525.119.08.
Toch kan niet gezegd worden, dat de afge-
loopen maand een slecht figuur maakt, omdat
over het algemeen de middelen weinig minder,
de meeste zelfs iets meer hebben opgebracht.
Het nadeelig verschil van 284.000 vindt zjjn
verklaring in de mindere ontvangst der suc
cessierechten met 364.000, zoodat by geljjke
opbrengst dezer rechten September van dit
jaar een overschot zou hebben opgeleverd,
vergeleken met verleden jaar.
Gaan we de verschillende rubrieken na, dan
bljjkt dat de schommelingen der cjjfers in de
beide maanden September gering zyn.
De Staatscommissie, benoemd by kon. besluit
van 20 April 1903 no. 26, heeft thans, als be- j
sluit van haar werkzaamheden, in een lyvig
boekdeel vervat, in het licht gegeven de door
haar verzamelde en bewerkte statistische ge
gevens betreffende het spoorwegpersoneel aan
sommige sectiën, depots en stations van de
Mij. tot Expl. van Staatsspoorwegen en van de
Holl. IJzeren Spoorweg-Mij.
Het door de commissie in het licht der hier
door verkregen gegevens aan den Minister van
Waterstaat op diens uitnoodiging uit te bren
gen nader advies betreft
lo. de bepalingen, welke bestuurders der
spoorwegdiensten, ter voldoening aan art. 113bis
van het Alg. Relg. voor den dienst op de
spoorwegen, uiterljjk op 31 Dec. 1903 aan de
goedkeuring van genoemden Minister moesten
onderwepen
2o. eventueels wyzigingen, in art. 113 van
het Alg. Regl. voor den dienst op de spoor
wegen aan te brengen, ook naar aanleiding
van gemotiveerde beoordeelingen van dat
art. en geformuleerde voorstellen tot herzie
ning daarvan met het oog op de onderscheidene
categorieën van beambten en bedienden, welke
door genoemden Minister aan bestuurders der
spoorwegdiensten gevraagd en vervolgens ter
kennisneming en overweging in handen der
commissie gesteld zyn. Vad.)
HERZIENINGEN.
By den Raad van State bevindt zich op dit
oogenblik een wetsontwerp tot regeling van
de administratieve rechtspraak. By deze wet
worden de Raden van Beroep en de Centrale
Raad van Beroep voor de Ongevallenverzeke
ring opgeheven en wordt deze rechtspraak ge
bracht by de gewone rechtbanken en gerechts
hoven, die daartoe met afzonderljjke kamers
zullen worden uitgebreid. De leden van den
Centralen Raad van Beroep zullen als raads-
heeren in de gewone gerechtshoven worden
benoemd.
Naar aanleiding van het voorstel—Van
Raalte c.s., tot wyziging der bepalingen van
het Wetboek van burgerljjke rechtsvordering
betreffende het getuigenverhoor, heeft de
minister van justitie aan de Eerste Kamer
medegedeeld, dat by deze gelegenheid door de
regeering geen toezegging kan worden gedaan
tot het ter hand nemen van eene geheele
herziening van het burgerljjk procesrecht.
By kon. besluit
is benoemd by het pers. van den geneesk.
dienst der landmacht, tot off. van gezondh. 2e
tl., de arts H. Aldershoff.
De minister van justitie verleent deze week
geen audiëntie.
De minister van waterstaat enz. heeft be
paald dat het goedkeuringsmerk, gedurende
het jaar 1905 te bezigen, zal zynby den jjk
en herjjk van maten en gewichten de letter
p in den gewonen sehrjjfvormby den jjk en
herjjk van gasmeters de koninklyke kroon.
Het merk by eerste stempeling aan het
kantoor Middelburg gebezigd is 12.
KORTE~ MEDEDERLINGEN
VERGADERINGEN.
Te Utrecht is Zondag de Algemeene Apothe
kersbedienden Bond in jaarljjksche algemeene
vergadering byeengeweest.
Er zyn thans 421 leden, tegen 411 in het
vorig jaar en 93 begunstigers
Het bezit der vereeniging beliep aan 't eind
van het afgeloopen vereenigingsjaar ƒ5194.52
De heeren Korthals, V. d. Woestjjne en Vogt,
die aan de beurt van aftreding waren, werden
by handgeklap als bestuursleden herkozen. De
heer Ephraïm, van Amsterdam, werd eveneens
by handgeklap als voorzitter herbenoemd-
De volgende vergadering zal in September
te Zwolle gehouden worden
De jaarljjksche bydrage der leden werd op
2 bepaald
Een bestuursvoorstel om tot den minister
het verzoek te richten aan apothekers-bedien
den, die eenige jaren practisch in een apotheek
werkzaam zyn geweest, vergunning te ver-
leenen tot het oprichten van een drogistzaak,
werd aangenomen.
Na afloop der voorstelling in den schouw
burg alhier, morgen (Dinsdag) avond, zal
het publiek, zoowel boven als beneden, door
de nieuwe of vernieuwde uitgangen kunnen
vertrekken; men zal dit zelfs by voorkeur
moeten doen.
Zjj, die beneden zich bevinden by de deuren
tusschen de z.g. vestiaires, doëii zelfs verstan
dig daardoor te vertrekken.
Er is aan die zjjde een flink pad naar de
Koepoort gemaakt en voor goede verlichting
gezorgd.
Dien uitgang kiezende, ontloopt men de
rjjtuigen vóór den schouwburg en kan men
dus rustiger en gemakkeljjker daaruit weggaan.
leuses. Het schip heeft zoo meldde de
VI. Crt. verder een equipage van 276 kop
pen en staat onder bevel van den commandant
Alexander Mac Rackin.
De kruiser is heden middag te half een
opgestoomd naar Antwerpen.
Zondag werd aldaar op het Midden-reduit
een voetbalwedstrjjd gespeeld door Olympia I
uit Middelburg en Eendracht maakt Macht 7,
aldaar, die door laatst genoemde vereeniging
met 3 tegen 1 goal werd gewonnen. De op
brengst der entrée, welke voor de weduwen
en weezen der verdronken visschers uit Den
Helder bestemd is, bedroeg ongeveer 32.60.
In de Vrjjdag te Hoedekenskerke
gehouden raadsvergadering werd tot ambtenaar
van den burgerljjken stand benoemdals be'
zoldigd ambtenaar de heer J. Ermerins, ge
meente-secretaris, als onbezoldigde ambtenaren
de heeren M. G. Verbeek, wethouder, en J.
van der Linde, raadslid.
Tot lid van de commissie tot wering van
schoolverzuim wjjk B werd benoemd de heer
Roorda, onderwjjzer aan de R. C. Parochiale
school te Kwadendamme, zulks in de plaats
van den heer C. Goense, die bedankt had.
Voor die voorstelling zjjn alleen in de
loges nog plaatsen te verkrjjgen.
Overigens is alles uitverkocht.
Er zyn weer voor de tweede, derde en vierde
rangen teleurgestelden geweest.
Hun zouden wjj raden Woensdagavond naar
Vlissingen te gaan.
Op Hoop van Zegen is wel een ritje naar
Vlissingen waard.
Wellicht wil de tramdirectie hun ter wille
zyn met te elf uur vandaar een extra-tram
naar Middelburg te laten rjjden.
De heer R. M. Smits heeft zyn bekenden
boek-, muziek- en papierhandel overgebracht
van de Giststraat'naar den Dam, hoek Korte
Delft alhier.
De nieuwe winkel, Zaterdag geopend, biedt
veel meer ruimte dan de vroegere en is geheel
en al naar de eischen des tjjds ingericht.
Vooral heeft de heer Smits werk gemaakt
van de étalage. Voor het kolossale winkelraam
komen de net geschikte artikelen uitstekend
tot hun recht, niet het minst des avonds
wanneer de fraaie Terlichting ontstoken is.
De verandering is een groote verbetering.
Zooals onze lezeressen uit eene onlangs
in ons blad opgenomen advertentie bekend
kan zyn, hebben de dames Ankersmit, wonen'
de op de lange Burg, het voornemen, even als
zy elders deden, alhier een kookcursus te
openen.
Uit de getuigschriften van een aantal dames
in verschillende plaatsen in Nederland bleek
ons dat de dames Ankersmit overal tot groote
voldoening van haar die een cursus volgden
werkzaam waren. Allen verklaarden op gemak'
keljjke en aangename wijze veel te hebben
geleerd.
Uit Vlissingen.
De Amerikaansche kruiser Des Moines. Zater
dagavond op de reede ten anker gekomen
werd Zondag bezocht door den heer P. F. Auer.
consulair agent der Vereenigde Staten van
Noord-Amerika. Bjj dat bezoek werden de
gebruikeljjke saluutschoten gelost.
Het schip is een kruiser, 89 M. lang 13.40 M.
breed en heeft een diepgang van 4.80 M. De
stoommachines ontwikkelen 4700 I. P. K. en
kunnen het schip een vaart van 16'/a myl
geven. Het schip kan 700 ton kolen bergen
voldoende voor een reis van 9000 myl. De
Des Moines heeft 10 kanonnen van 127 m.m,
8 van 67 m.m,, 2 van 37 m.m. en 4 mitrail-
Men meldt ons uit Colynsplaat:
Een blazerschuit uit Ouddorp, gevoerd door I nister wil gelijkstelling, maar
openbare school niet d e school zal bljj ven,
en toch, wordt dit ontwerp wet, dan
Vóór 1848 eischten de antirevolutionnairen
v r jj h e i d van onderwjjs. Die vrjjheid kwam.
Later volgde de eisch om subsidie. Aan
dat verlangen voldeed de wet van 1889.
Nu eischt men geljjkstelling
»G e 1 jj k s t e 11 i n g Hoort wat dr Kuyper
zei op het 50-jarig jubilée der scholen met
den Bjjbel
»Thans nog gaat 'J/a der Nederlandsche jeugd
op de openbare school en '/s °P de bjjzondere.
Wjj eischen 3/g, ja zelfs 3/3", dat is dus alles.
Is dat »g e 1 ij k h e i d" tusschen openbaar en
bjjzonder
De strjjd om en over de openbare school is
zoo oud als die school zelve.
Nu zeggen sommige liberalengeen subsidie;
andere wenschen terug te gaan tot voor 1848
dus geen vrjjheid.
Het N. O. G. is niet tegen subsidie.
Weer anderen beroepen zich op art. 192 der
Grondwet, waar alleen gesproken wordt van
het openbaar onderwjjs. Maar de minister
wil het openbaar onderwjjs niet dooddrukken:
noch in de wet, noch in de Mem. van Toe
lichting wordt het woord »leegpompen" ge
bezigd daarvoor is Z. Exc. te voorzichtig.
Het N. O. G. onderstelt], dat de Mi-
bjj
kapitein Sperling, is sedert een jJSar dagen
bezig de verongelukte benzine-motor op te
sporen tot heden echter zonder gewenschten
uitslag.
In de Zaterdag alhier gehouden raadsver
gadering is met algemeene stemmen tot I
tjjdeljjk secretaris en ontvanger benoemd de
heer J. P. van Breda, ambtenaar ter secretarie
te 's Heer Arendskerke.
Ook de gemeenteraad van Cats benoemde
tydelyk denzelfden heer in geljjke betrekkingen.
De gemeenteraad van Hontenisse
heeft besloten de subsidie voor een tramlyn
Hontenisse—Selzaete met Va te verhoogen, met
het oog op den aanleg der zjjljjn naar Sas
van Gent.
De begrooting voor 1905 werd aangeboden,
aanwyzende een tekort van t 430. Dit tekort
zal gevonden worden door verhooging van den
hoofdelijken omslag of verhooging van opcenten,
of wel door een buitengewone bydrage van
wege het Rjjk in de kosten van het onderwjjs.
Met algemeene stemmen werd besloten te
trachten deze buitengewone bydrage te ver-
krjjgen.
Vrjjdag heeft te Terneuzen een
ergerljjk geval van dierenmishandeling plaats
gehad. Iemand uit Clinge, die naar de recht
bank te Middelburg moest, had 's morgens te
vjjf uren een kar, waarvoor drie honden waren
gespannen, aan het hek bjj de aanlegplaats der
boot vastgelegd en was met de boot vertrok
ken. De dieren lagen daar 's middags te vier
uur nog, zonder eten of drinken ontvangen te
hebben. De politie zorgde voor hen en ver
plichtte later den eigenaar dat verder te doen.
Zaterdag overleed te Zaamslag een
oude ongetrouwde vrouw, die geregeld van het
armbestuur steun trok. In hare nalatenschap
vond men een aanzien! jjk bedrag in zilvergeld.
Spoedig nadat de vrouw was afgelegd, werd
een deel van het geld vermist, benevens een
kostbaar halssieraad. Door de politie werd
braak geconstateerd en daarna werd bjj een
verdachte huiszoeking ingesteld. De resultaten
waren echter onbevredigend.
De vorige week is een baanwachteres
aan den overweg even voorbjj Axel aan het
oog getroffen door oen stuk van een suiker
biet, dat uit den trein werd geworpen. Het
oog zwol dadelyk op. De dader is opgespoord.
Lezini van den beer K. Andriesae
van Amsterdam ever het wetsontwerp
tot wijziging der lageronderwAfs-
wetgeving, te Goes.
Een honderdtal personen, waaronder
als autoriteiten, de schoolopziener in het
district Goes, een enkele burgemeester, een
wethouder en een paar raadsleden van Goes.
Yan de zeer velen, die eene uitnoodiging
hadden ontvangen, was Blechts mededeeling
van verhindering ingekomen van de heeren
Timans en Mulder, respectievelijk burge
meesters van 's Heerenhoek en Ovezande
van den heer Yan Brugge, arrondissements
schoolopziener te Goes, en mr P. C. J. Hennequin
lid der Tweede kamer.
Ingeleid door den voorzitter der atd. Goes
van het N. O. G., den heer Fopma, begon do
heor Andriesse de belangstelling te schetsen,
die het ontwerp allerwege in het vaderland
heeft ondervonden. Sedert eene eeuw zyn wy
in Nederland in het bezit van eene school
voor allen, wjj zyn er zoo aan gewend als
aan 't zonlicht. Evenmin als wjj ons indenken
kunnen, dat het zonlicht niet komen zal,
evenmin kunnen wyj[ons voorstellen, dat de
uitvoering der wet zal bljjken, dat gevolgen
daarvan zullen zyn
lo. Achteruitgang der algemeene volksont
wikkeling
2o. Achteruitgang der openbare school.
Het wetsontwerp is een model van techniek,
is op het eerste gezicht zeer mooi, maar bjj
aandachtige bestudeering bljjkt het, hoeveel
adders in het gras schuilen.
Spreker schetst de tegenwoordige opleiding
der onderwjjzers. Die aan de Rjjkskweek-
scholen is de beste, ofschoon de jongelui verre
achterstaan bjj die der H. B. S., bovendien is
de practische opleiding onvoldoende. Die aan
de Normaallessen is nog minder, omdat ze
voor de lesgevende onderwjjzers bjjzaak zyn.
Die door één persoon telt heelemaal niet mee.
De opleiding is dus gebrekkig. Spreker eischt
opleiding aan speciale vakscholen, verbetering
is noodig.
Nu wil de Minister ook verbetering, maar
langzaam (Mem. van Toel.).
»Er zullen komen bjjzondere kweekscholen".
Nu zyn er reeds 31 van die inrichtingen,
waarvan 26 in bepaald leerstellige richting.
Die kweekscholen komen bjj de openbare in
alle opzichten te kort, behoeven aan minder
eischen te voldoen, krjjgen het jus-promovendi
daardoor wordt het norm van
ontwikkeling onzer aanstaande
onderwijzers verlaagd.
Er wordt voor het bjjzonder onderwjjs
2.059.000 (ruim 2 millioen), voor het openbaar
onderwjjs 40.000 (40 duizend) gulden meer uit
getrokken.
Hoeveel openbare kweekscholen zullen voor
dit laatste bedrag kunnen worden geprojec
teerd 'fGeen enkel.
Die bjjz. kweeksch. geven aan het bjjz. on
derwjjs een grooten voorsprong boven het
openbaar.
Het N. O. G eischt eerstens een aantal
rijkskweekscholen, en tweedens geen enkele
bjjz. kweeksch. mag achterstaan by de open
bare.
Geljjkstelling Goed, maar dan eerljjk
3/, van de jeugd op de opb. school en
op de bjjzondere. best, dan ook 3/s der
kweekscholen ten behoeve van het openbaar
onderwjjs.
Het N. O. G. eischt aan elke kweekschool
een cursus voor de hoofdacteafschaffing der
examens,1 en daarvoor in de plaats school
examens (als aan de H. B. S.)]en één radicaal:
het radicaal van onderwyzer nl.
Nu is er geen vakopleiding, en die moet er
komenaan de kweekscholen. De opleiding
moet verbeteren niet alleen van onderen, maar
ook van boven af. De minste eisch van toela
ting tot de kweekscholen moet wordenhet
diploma eener H. B. S. met 3 j. cursus.
Vooral het subsidie heeft de gemoederen in
beweging gebracht. Eene curieuse berekening
maakt de Minister. Van 1857—1889 heeft het
openbaar onderwjjs alles en het bjjzonder
onderwjjs niets gehad.
Wat een redeneering
Uit principe is dr Kuyper er voor dat alle
onderwjjskosten komen ten laste van het rjjk.
Bjj dit ontwerp stelt hy zich tevreden met
de wetteijjke minima en tegemoetkoming in
den scholenbouw.
Thans zjjn er 1300 bjjz. scholen, maar bjj
uitvoering dezer wet zal het getal zeer stjjgen,
want geld om ze te stichten is bjjna niet
noodig. Bovendien, de concurrentie is zeer
gemakkeljjk, omdat de bjjz. school niet is
gebonden.
Wil men een voorbeeldIn enkele plaatsen
is de tjjd van toelating tot de openb. school
