27 September. Dinsdag N°. 228. Uit Stad en Provincie. 147e Jaargang, 1904. Middelburg 26 September. ONDERWIJS. VERK00PINGEN, enz. LANDBOUW. thermometer en verwachting. By deze courant behoort een Bijvoegsel, j somber vooruitzicht, I In de plaats van Du Honck is benoemd P. Schippers, thans besteller met beperkten dienst. LETTEREN EN KUNST. het vorstelijk echtpaar te amsterdam. HIDDELBURGSCllE Deze courant verschijnt d a g e 1 ij k smet uitzondering van Zon- en Feestdagen. Prijs, per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsenjiu Nederland franco pp., 2. Afzonderlijke nummers kosten 5 cent. 26 Sept. 8 u. vm. 57 gr., 12 u. 64 gr., av. 4 u. 60 gr. F. V e r w a c h tzwakke Z. wind, licht bewolkte lucht, weinig verandering in temperatuur. AdvertentiSn20 cent per regel. Geboorte-, dood- en alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 1—7 regels 1.50; elke regel meer 20 cent. Reclames 40 cent per regel. Groote letters naar de plaats, die zij innemen. Tot de plaatsing van advertentiën en reclames, niet afkomstig uit Zeeland, betreffende Handel, Nijverheid en Geldwezen, is uitsluitend gerechtigd het Algemeen Advertentie - Bureaa A. DE LA MAR Ai., NJE. Voorburgwal 366, Amsterdam. De zeer bezadigde scbrpver der brieven »Uit de Residentie" in de Prov." Ooerijs. en Zwolsche Ort schrjjft in zpn jongste epistel o. a. het volgende Aan de Troonrede zelve zp hier maar een enkel woord gewjjd. Het is een vrp dor staatsstuk, getuigende van niet zeer opgewekte stemming bp ons ministerieel achttal, of althans bp hem, die ten 't hoofd der schare prjjktdr A. Kuyper. Vangt men nog even den naklank van de rede van 1901 op, dan denkt men quantum mutatus ab Ulo, wat is de toon van den premier ge daald, wat is zjjn blijmoedigheid geschokt en zjjn zelfvertrouwen gefnuikt! Had hjj nog maar van een milde opbrengst der belastingen mogen spreken, zoodat men zich in aangename beloften voor allerlei ge- Wenschte zaken had mogen verlustigendan had hjj licht en schaduw op aantrekkelijke manier kunnen verdeelen, maar helaas, er is een te kort, al wordt dit leeljjke woord vermeden Na afloop der plechtige opening van de Staten Generaal, ving ik een woord uit den volks mond op, dat niet van gezond verstand was entbloot en dat ook wel door dr Kuyper mocht gehoord zjjn. Op het Plein stond een werkman aan eenige kameraden de Troonrede voor te lezen, toen juist een bataljon jagers met de muziek aan 't hoofd daar passeerde. »Zie je wel, zei de voorlezer, toen hjj de financieele paragraaf las, het zit er weer niet an", waarop een der anderen antwoordde »dat komt van dat militaire spektakel, als ze de boel maar beter inpikten, dan zouden er duiten genoeg zjjn." Dit was lang niet gek gezegd en mag zeker niet als >misdadige woeling" worden bestem peld. Met volle erkenning van het militaire vraagstuk als een netelige zaak, die men niet »blauw blauw" kan laten, rjjst toch de vraag of de Troonrede, die alle niet strikt noodza- keljjke uitgaven tot een gunstiger tjjdstip ver dagen wil, geen betere keus zou gedaan hebben, als zjj de uitgaven voor onmiddelljjke gende vergadering een ontwerp-programma ter tafel te brengen. Verder zullen eenige per sonen te Middelburg uitgenoodigd worden, deze zaak te steunen en met het bestuur de tentoonstellingscommissie te vormen. Zondagmorgen werd bjj de politie aan gifte gedaan dat in een huis aan de Heeren gracht alhier, ten nadeeie van een kost ganger, een bedrag aan zilvergeld van plus minus 50 wordt vermist. Naar wjj vernemen, zal Vrpdag a.s. voor de rechtbank alhier behandeld worden de zaak tegen de beide ontslagen matrozen van de Zeelanddie eenigen tjjd geleden een con ducteur van de tram Middelburg-Vlissingen hebben mishandeld. Van het gebeurde maakten wjj destjjds uit voerig melding. Uit Vlissingen. Tot directeur van het fanfaregezelschap Oefening na den Arbeid is benoemd de heer A. J. F. den Boer, gewezen clarinettist der dd- schutterjj te Middelburg. Op de Zeeuwsche Ijjn na bjj den overweg tusschen wachtpost 43 44, Zuid-Beve- 1 a n d, is Zondagmorgen door den sneltrein een koe, eigendom van den landbouwer M. Ver meulen, te 'sHeer Hendrikskinderen, aange reden en gedood. De eigenaar is geverbaliseerd. De afsluiting van het weiland, waarop het dier liep, zal zoo schrjjft men ons wel niet in orde zjjn, maar de afsluiting bjj den overweg laat ook veel te wenschen over, zjj is zeer slecht. Een jaar of vier geleden werden daar twee paarden doodgereden, die overdie lage afsluitboomen waren gesprongen. Verbetering is dus dringend noodig. Te Wilhelminadorp zjjn in den nacht van Vrjjdag op Zaterdag in een tuin verbrand een party bruine boonen, chalotten en eenige hectoliters aardappelen. Een neef van den eigenaar, die te half een thuiskwam en naast de deur woont, outdekte met zpn kostbaas den brand. Men toog dadeljjk aan 't blusschen en met behulp van eenige buren door alle leden bjjgewoond werd, is o. a. de begrooting voor 1905 vastgesteld. Hierbjj werd de jaarwedde van den telegrambesteller De Lessine verhoogd van 50 tot f 100. De jaarwedde van den lantaarnopsteker, gemeente werker, werd met 5 tegen 2 stemmen met 100 verminderd en vastgesteld op/200 maar tevens bepaald, dat hp, in plaats van 5 dagen per week, zooals nu, in 't vervolg 3 dagen voor de gemeente moet werkzaam zpn. Er werden twee nieuwe dubbeltallen opge maakt voor vacaturen in 't college van zetters, ter vervanging van de, in eene vorige verga dering opgemaakte voordrachten, wjjl daarop personen voorkwamen, die voor zetter niet in aanmerking konden komen (o. a. wegens het hebben van vergunning tot het verkoopen van sterken drank). Voor de derde maal werd ook nu de reke ning over 1903 niet goedgekeurd. De meer derheid van den raad weigerde ook thans de nota van de gemaakte onkosten voor de her stelling van onderwpzerswoning en school te voteeren. De vergadering werd om kwart over elf op verzoek van den voorzitter verdaagd en 's namid dags voortgezet. Toen werd voorlezing gedaan van een sehrp- van Gedep. Staten, dat de Minister van bin- nenlandsche zaken bereid was te bevorderen dat aan de gemeente een buitengewoon subsi die van 9500 verleend zou worden voor den bouw eener nieuwe school. De raad nam met het aangeboden subsidie genoegen. Aan de orde was daarna de benoeming van een ambtenaar en een plaatsv. ambtenaar van den burgeriyken stand. Na herhaalde stem mingen werden als zoodanig benoemd de heeren A. P. Arbroscheer, wethouder, en A. J. Cammaert, burgemeester. Zaterdag was het de laatste dag, dat de brieven- en telegrambesteller J. de Houck te IJ z e n d p k e, die ongeveer 35 jaar bp de posterpen is werkzaam geweest, als zoodanig dienst deed. Door het personeel van het kantoor werd hem een prachtigen zetel aange- en de politie gelukte het het in de nabpheid bod terwtjl door een commis8ie, bestaande staande woonhuis te beveiligen. Men denkt uit de heer(m j Neeteson! burgemeester, G. dat het brandje opzetteiyk is gesticht. die, van verschillende richting, steeds in een groot getal op de leestafel ter beschikking van de bezoekers aanwezig waren. In dit jaar was er gedurende 338 avonden gelegenheid de leeszaal te bezoeken, waarvan 8 geïntroduceerden en 138 ingeschrevenen ge bruik maakten. In het vorige jaar was dit getal 166. In het le kwartaal werden inge- scbre en 65 personen, in het 2e kwartaal 72, in het 3e 94 en in het 4e kwartaal 101 persoon, samen 332. Yoor al de 4 kwartalen waren 45 bezoekers ingeschreven, voor 3 kwartalen 15, voor 2 kwartalen 29 en voor 1 kwartaal 49 samen 332 bezoekers voor éen kwartaal. Het bezoek was des Zaterdags het drukst, het minst des Zondagszelfs gingen vele Zon dagen voorbp waarop de bezoekers zich lieten wachten. Gemiddeld was het bezoek per avond 9 personen, per maand 257in het geheele jaar zag men van de 138 ingeschrevenen 3088 maal een persoon een avond in de leeszaal, In het vorige jaar waren deze getallen res- pectievelpk11, 310 en 3715. Aan den strpkcursus namen 13 meisjes deel; aan den zangcursus 50. Vöhr den cursus in boekhouden waren 26 deelnemers, voor den schrijfcursus 10, voor het Fransch 13, voor het Engelsch 12. De reisclub telde 17 deelnemers, die met Pinksteren een drie daagsch uitstapje deden naar Zutphen en omstreken. Wat de geldmiddelen der vereeniging betreft, bleek dat ontvangen werd 1520.44, waar onder 711.50 aan bpdragen van begunstigers, leden en belangstellenden. De uitgaven belie pen gelpk bedrag met een saldo op nieuwe rekening van 72.65. Ook de gemeenteraad van Cats besloot volksbehoeften en productieve werken tot de Zaterdag met algemeene stemmen, op voorstelbenevens noodzakelpke had verklaard, voor 't minst even noodzakelijk als de militaire, waar wèl geld j voor gevonden moet worden. EEN POLITIEK STEEKSPEL. Van de polemiek tusschen den minister Kuyper en den oud-minister Van Houten, VrJ'dag in de Eerste Kamer, gewagen de sehrpvers der Kamer Overzichten in de Hol- landsche bladen met bpzondere belangstelling. Die van het Handelsblad schrpft o. a. Het was een debat dat een waar curiosum kon heeten, omdat het gevoerd werd op een wjjze, die in den laatsten tpd in onbruik scheen te zpn geraakt met groote scherpte en tevens toch met de groote kalmte en het beste humeur en omdat het ging tusschen twee reuzen in onze politiek, twee personen, die beiden we durven haast wel te zeggen, dat ze de eenige zy'n in de Nederlandsche politiek van dezen tpd iets titanisch hebben. Wat die kalmte en dat goede humeur be langt, beide redenaars spraken op hun doode gemak, heel bedaard, de heer Van Houten, naar 't ons scheen, nog rustiger dan Woensdag. En beiden schoten de scherpste pplen op elkaar af en hadden schik in mekaars vinnige irtuoBiteit. Dr Kuyper beprak mr Van Houtens scherpste zetten met het prettigste humeur •u de heer Van Houten schoot vaak in een jovialen lach als hp er een goeden kreeg t Ging tusschen twee, die door een kleinig- heid niet zpn te prikkelen. B# kon. besluit is benoemd tot burge meester van Westdongeradeel J. L. Oosterhoff, gemeente-secretaris te Neuzen, vroeger te Arnemuiden. Bp kon. besluit is, het werd nog gemeld in de tweede editie van ons vorig nommer, benoemd bp het reservepersoneel der landmacht, met bestemming voor den dienst der landweer tot reservekapitein in het XXXVIIIste land weerdistrict, de eerste-luitenant-kwartiermees- ter, met personeelen rang van kapitein, J. H 8. de Hoogh, van de dienstdoende schuttery te Middelburg. De tuinbon wvoroo»; Wakheren, aid. Bos, directeur van het postkantoor, en L. Louter rpksveearts, namens ruim een honderdtal inge zetenen eene fraaie pendule werd geschonken, van burgemeester en wethouders, om den secretaris voor drie maanden te schorsen, en zulks met ingang van 15 October a. s. H. M. de Koningin heeft J 50 beschik baar gesteld voor het aanschaffen eener red dingsboot te Bruinisse Zaterdag, toen te SirJansland een zoontje van een landbouwersknecht aan het mestrpden was, had hp een zpn er broertjes mede op den wagen genomen. De kleine viel eral en kwam onder den wagen terecht, waar door een der armpjes totaal stuk gereden werd. De kermis te Neuzen is weer achter den rug. Zp verliep over het algemeen ordelpk. Woensdag en vooral Zaterdag was het bezoek zeer druk en de neringdoenden maakten goede zaken. In den stoomcaroussel was het den laat sten dag niet zoo overstelpend druk als in vroeger jaren. Zaterdag avond was de Donze-Vissersstraat daar in opschudding. Er was ingebrokenIn een huis, welks bewoners afwezig waren, vonden deze, thuis komend, de luiken van de vensters open, een raam opgeschoven en een bloempot stuk op den vloer, terwpl ook de achterdeur open stond. Er bleek echter niets ontvreemd te zpn. Vermoedeljjk heeft een kermishouder, die zich niet goed meer kon oriënteeren, zich de woning vergist en, de voordeur gesloten vindend, zich door het raam naar binnen bege- Toen hem bleek dat hp niet thuis was een, tuinbouwvereeniging der Nederlandsche Maatschappij voor Tuinbouw en Pantkunde, besloot in hare jongste ver gadering tot het houden van eene tuin bouwtentoonstelling in de van het volgend jaar. Het bestuur werd opgedragen in de vol- eene maand September ven. heeft hp zich waarschpnlpk weer stil ver wpderd. Zaterdagnamiddag gingen te Axel de paarden van den landbouwer J. d. F. op hol, doordien zp schrikten. De voerman, die juist bezig was den dam van het land te sluiten, wilde de dieren grppen, doch struikelde en kwam onder den wagen terecht Hem werden twee ribben gebroken. Geneeskundige hulp werd spoedig verleend. Uit Sas van Gent schrplt men ons Wat in de vele jaren, dat hier suikerfabrie ken bestaan, nog niet is voorgekomen, nl. dat men vanwege die fabrieken er op uit moest om werkvolk aan te werven, gebeurt thans. Zondag werd na de hoogmis een oproeping voor arbeiders aan de zg. oude suikerfabriek voorgelezen. Dit is, dunkt ons, een gelukkig versehpnsel het is beter voor den werkman, dat er handen te weinig, dan te veel zpn. De nog in vollen gang zpnde kanaalwerken zjjn aan dien toe stand niet vreemd. In de Vrpdag te Philippine gehou den raadszitting, die te tien nur geopend en de namen der gevers bevattend album, dat door den heer J. du Burck, on- i derwpzer aldaar, gecalligrafeerd is. Te Stroopuit, in dezelfde gemeente, had de rpdsveldwachter A. v. d. A. van St. Kruis Zaterdagavond zpn fiets buiten laten staan, terwpl hp zich in eene herberg begaf. Toen hp even later zpn reis wilde vervolgen, bleek dat een onbekende de fiets meegenomen had. Een onderzoek is ingesteld. Voor 't schattingswerk in den calami - teusen Hoofdplaatpoldet zpn aangewezendoor Gedep. Staten de heer J. G. P. Timans te 's Heerenhoek, door de rechtbank de heer G. Minderhoud te Borsselen en door den dykraad zooals in de Midd. Crt van 9 Aug. reeds gemeld is de heer A. de Groote te Biervliet ONS HUIS. Voor ons ligt het tiende jaarverslag van de Vereeniging Ons Huis alhier, loopende over het tpdvak van 1 Mei 1903 30 April 1904. De cursussen, lessen en clubs hadden hun gewoon verloop en werden nagenoeg alle ge geven tot voldoening van de leiders en leidsters. Twee van hen zpn der vereeniging door den dood ontvallen mevr. HoorwegGeill, een der Ijverigste leidsters der verstel- en knipcursussen, en de heer J. fl. Visser, die jaren lang les gaf in rekenen en Nederlandsche taal. Met groote dankbaarheid gedekt het bestuur wat zp voor Ons Huis gedaan hebben. Ook aan mevr. Hannivoort-Adriani, die wegens vertrek in den afgeloopen cursus voor 't laatst een les in de Fransche taal leidde, wordt erkentelpkheid betuigd. In het afgeloopen jaar telde de Vereeniging 19 begunstigers, 74 leden en 159 belangstel lenden. Betrekkeiyk zpn deze getallen gunstig te noemen, maar toch konden en moesten zp grooter zpn. Er zpn nog zoovelen, die in de termen vallen om lid of begunstiger van Ons Huis te worden en die toch hun steun blpven onthouden. Laten zp zegt het bestuur, nu Ons Huis tien jaren heeft bestaan, eens ernstig nagaan wat wp in dat tpdsverloop hebben gedaan en hoeveel meer wp tot stand zouden kunnen brengen, indien onze middelen Tuimer vloeiden en de medewerking grooter was Zaterdagavond werd in het Schuttershof alhier eene vergadering gehouden van de afdeeling Middelburg van den Bond van Neder landsche Onderwijzers, ter bespreking van de bekende motie van 't hoofdbestuur, waarin het verklaart de voorstellen voor de nieuwe school wet onaannemeiyk te achten en met kracht tegen dit ontwerp en tegen iedere subsidie van de bpzondere school te zullen ageeren. Met 25 tegen 2 stemmen verklaarde de af deeling zich vóór de motie. In de Zaterdag avond te K r u i n i n- g e n gehouden raadszitting is tot hoofd der school te Hansweert benoemd de heer W. A, de Blaey, hoofd der school te Retranchement, met 5 van de 8 stemmen. De heer W. H. Naber, onderwpzer te Zaltbommel, kreeg 1 stem en de heer J. Haan, onderwpzer aan de Rpks- leerschool te Middelburg, 2 stemmen. Zaterdag hield de afdeeling 's Graven polder van het Ned. Onderwijzers Genootschap een druk bezochte vergadering te Ovezande. Van de 18 leden waren 15 opgekomen. Met algemeene stemmen op éen na werd het ingekomen voorstel van de afdeeling »Het Zuiden van Zuid-Beveland" van den Bond van Ned. Onderwijzers aangenomen, om een spreker uit te noodigen, die in een openbare verga dering op een der omliggende dorpen het goed recht der openbare school zou bepleiten. De heer J. C. Visser, onderwyzer te Schagen, geboren te Kapelle bp Goes, is be noemd tot hooid der school te Haringhuizen (N.-H.). Voor de Scholen met den Bpbel werd dit jaar door de Unie gecollecteerd te Axel ƒ202.46 en te Nieuwerk op Duivenlad 56.83Vi- Aan de universiteit te Amsterdam is het 2e natuurkundig examen afgelegd door den heer C. A. Cammaert. De heer J. J. Van Laar te Amsterdam is voor dit studiejaar benoemd tot adsistent van den hoogleeraar dr. H. W. BakhuisRooseboom bp het onderwps van het anorganisch-chemisch laboratorium aan de Univ. te Amsterdam. de gestelde voorwaarden het dekgeld niet hooger stellen dan f 1.50, den beer later weder aan de Maatschappp afstaan, en het dier voor de ontvangen dekgelden onderhou den een stalling te vinden. Daarna lichtte de heer J. WellemanteKrab- bendpke de volgende motie toe »De afdeeling Kruiningen."def Maatschappij tot bevordering van Landbouw en Veeteelt in Zee land kennis genomen hebbende van de pogin gen, die in onze omgeving worden aangewend tot het beleggen eener meeting ter bespreking van een ongevallenwet voor den landarbeider overwegende, dat zulk een wet een dringende behoefte is voor onze werklieden besluit deze beweging zoo krachtig mogelpk te steunen;en spreekt den wensch nit, dat andere afdeelingen dit voorbeeld zullen volgen. BS het debat bleek dat particuliere verze keringen de heeren Kostense en J. J. Mol hadden dit ondervonden waar zp hun arbei ders voor ongevallen verzekerden bezwaren hebben, die bp rpksverzekering van zelf zpn uitgesloten. De motie werd met algemeene stemmen aangenomen en de heeren Mol en Kostense werden gekozen tot afgevaardigden naar de meeting en voorloopige vergaderingen. De heer Kostense wees nog op het oordeel der keuringscommissie, die in haar verslag het hoefbeslag in de keuringsdistricten Middelburg, Kruiningen en Zierikzee onvoldoend en dat in Sint Philipsland zelfs slecht achtte. Van onze gediplomeerde hoefsmeden mag zulks in geen geval verwacht worden. Al moeten ze vaak een ouderwetsch pzer aanzetten, dan dienen ze dit toch niet gebrekkig aan te leg gen. Het bestuur zal per circulaire de gedi plomeerde hoefsmeden in dit district op het euvel opmerkzaam maken. De bibliotheek is dit jaar vergroot. Onge veer 700 boeken werden aan 63 personen, 27 mannen en 36 vrouwen, afgegeven. In de leeszaal werden weinig boeken ge lezen, meer vakbladen en vooral couranten. De gerestaureerde ridderzaal in Den Haag levert stof voor de jongste geillustreerde week bladen. De Wereldkroniek geelt daarvan meoie afbeel dingen en Eigen Haard bevat een reproductie van de schilderp uit het Mauritshuis van Dirck van Deelen, waarin de zaal is afgebeeld, zooals zp was in 1651 bp de Groote Statenvergadering- Men zie verder het begin van het bp voegsel. De Kon. Maatschappp De Schelde te Vlissingen was Zaterdag, bp onderhand- sche inschrpving aan het dep. van marine, laagste inschrplster voor de levering en 't aan brengen van de stoomomzettoestellen voor vier torpedobootenen wel voor J 3800.—. Door het bestuur der waterkeering van het calamiteuze waterschap Walzoorden werd Zater dag in het logement van J. F. Adriaansens te Walsoorden in het openbaar aanbesteed het maken van (zink)werken tot verdediging van den oever der waterkeering van bovenge noemd calamiteuze waterschap. Begrooting 12.431.64. Minste inschrpver was - - zooals we reeds meldden in ons vorig nommer de heer P. A. van de Velde, Neuzen, voor 11.980. Buitendien werd nog ingeschreven door de heeren Jae.de Bree, voor 12.725, en J. Jan sen, voor f 14.400. Ook deze inschrpvers wonen te Neuzen. Zooals destpds is meegedeeld, zpn te Westkapelle in het begin van dezen zomer c. a. 60 varkens ingeënt. Tot nn toe blpven, naar men ons meldt, de ingeënte dieren vrp van de aldaar heerschende vlekziekte Vrpdag 1.1. zpn door den heer Van Nederveen, veearts te Middelburg, nog een 23tal varkens ingeënt. Zelfs een paar zieke dieren werden inge spoten, met een tot nu toe gunstig resultaat. In de vergadering der landbouwafdeeling Kruiningen, Zaterdag middag te Kruinin gen gehouden, bleek te weinig deelname, om namens die afdeeling een aanbesteding van Buperphosphaat te houden. Het beBtuur zal een 50tal brochures over .bestrpding der tuberculose'onder het rundvee" aanvragen, om die gratis onder belangstel lenden te verspreiden. De afdeeling was een der drie gelukkigen die een Yorkshire-beer van het hoofdbestuur ontving. Daar niemand zich nog aanmeldde zal het bestuur pogingen aanwenden, om op Zondag voormiddag woonden H M. en de Prins de voormiddag-godsdienstoefening in de Nieuwe kerkjbp, waar de heer dr J. M. Schnetlage predikte naar aanleiding van den tweeden zendbrief van Paulus aan de Korinthen hoofd stuk 6 vers 9, middelste gedeelte. Vóór de komst der 7orstelpke personen betrad de voorzitter van de kerkmeesters der Nieuwe Kerk, de predikant A. E. van der Dussen, den kansel, om namens het bestuur van het Kerkgenootschap een dringend verzoek tot de aanwezigen te richten. Een en andermaal, zoo zeide hy, heeft H. M. de opmerking gemaakt, dat zp zich geducht heeft geërgerd, dat de gemeente by haar binnenkomen zich van haar zitplaatsen verheit en dat zp gedurende den dienst voort durend wordt aangestaard. Daarom was het dringend en beleefd verzoek om zich gedu rende de godsdienstoefening te onthouden van bewpzen van belangstelling, »opdat onze ge liefde VorBtin op dezen dag binnen Gods huis een ure zonder ergernis met de gemeente zou nlogen doorbrengen." Met het vorstelpk echtpaar waren, behalve het gevolg, ter kerk mr G. van Tienhoven, Commissaris der Koningin in Noord-Holland, en mr W. F. van Leeuwen, burgemeester van Amsterdam. Bp den terugtocht naar het Paleis werd de Koningin en den Prins op den Dam door de

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1904 | | pagina 1