Maandag
19 September.
Uit Stad en Provincie.
N°. 221.
147e Jaargang.
1904.
Zeeuwsche omtrekken.
By deze courant behoort een Bijvoegsel.
Middelburg 17 September.
INGEZONDEN STUKKEN.
MIDDELBURGSCHË COURANT.
Deze courant verschijnt d a g e 1 ij k smet uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs, per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in Nederland franco pp.,/2.
Afzonderlijke nummers kosten 5 cent.
THERMOMETER EN VERWACHTING.
17 Sept. 8 u. vm. 57 gr., 12 u. 65 gr., av. 4 u. 65 gr. F. Verwacht: zwakke tot matige O.
wind,plicht bewolkte lucht, droog weer, geringe toename in temperatuur.
Advertentiën20 cent per regel. Geboorte-, dood- en alle andere familieberichten en
Dankbetuigingen van 1—7 regels 1.50; elke regel meer 20 cent. Reclames 40 cent per regel.
Groote letters naar de plaats, die zij innemen.
Tot de plaatsing van advertentiën en reclames, niet afkomstig uit Zeeland, betreffende
Handel, Ngverheid en Geldwezen, is uitsluitend gerechtigd het Algemeen Advertentle-Bareaa
A. DB LA MAR As., N.Z. Voorburgwal 366, Amsterdam.
Het behoort wel tot het verleden maar
het is toch een stuk Zeeuwsche geschiede
nis, dat nog wel eens in de herinnering
mag worden teruggeroepen.
Zoo licht en zoo spoedig worden bewezen
diensten vergeten.
Vooral in dezen tijd waarin wij zoo snel
leven.
Wij dachten van zelf daaraan toen wij
dezer dagen de aankondiging lazen van het
overlijden van dr J. J. Couvee te Utrecht.
Het is juist tien jaar geleden dat hij
Middelburg verlietde herinnering nalatend
aan een uitstekend leeraar, een werkzaam
man, eene hulpvaardige en aangename per
soonlijkheid en een degelijk medeburger,
die voor de stad zijner inwoning heel wat
tijd en moeite ten beste heeft gegeven.
Daar zijn er genoeg die hem zich nog
zullen herinneren, en wien eene herle
ving in hunne gedachten van al wat de
overledene deed, welkom zijn zal.
En voor velen, die hem niet hebben gekend,
kan toch ook zijn voorbeeld allicht een prik
kel zijn om, elk naar zijn krachten, dat na
te volgen.
Daarom gaan wij hier de kortelings ge
dane belofte om nog eenige woorden aan
zijne nagedachtenis te wijden vervullen.
Dr J. J. Couvee kwam in 1877 hier ter
stede, waar hij 12 December zijn betrek
king van leeraar in de scheikunde aan de
Rijks Hoogere Burgerschool aanvaardde.
Menig leerling zal hem nog wel met
erkentelijkheid gedenken.
Maar als behartiger van het algemeen
belang maakte hij zich niet minder ver
dienstelijk.
Van het begin zijner vestiging hier was
dr Couvee lid van den Geneeskundigen Raad
en hjj nam daarin reeds dadelijk een be
langrijke plaats in.
Hij toch werd de ziel van het door dien
Raad opgerichte Bureau van scheikundige
en microscopische onderzoekingen.
Destijds, in de jaren 1878—1888, was de
gelegenheid voor zoodanig onderzook in
Zeeland zeer schaarsch. Voor een werk
zaam man lag hier das een dankbaar ar
beidsveld open. Over tal van vervalschingen
en vergiftigingen is dan ook in dien tijd
door dr Couvee gerapporteerd o. a. zijn
door hem in Juni '84 omvangrijke onder
zoekingen ingesteld naar den toestand
van markfcbotor naar de oorzaken van de
beruchte vleesch- en worstvergiftiging, die
in Augustus en September 1887 bij 250
militairen en bij 36 personen in 13 gezin
nen slachtoffers maaktenaar het voor
komen van salicylzuur in bier, in onze pro
vincie gebrouwen, enz.
Maar vooral belangrijk en omvangrijk
was het onderzoek van dr Couvee naar den
toestand van het drinkwater in alle per-
ceelen in Middelburg.
Dit onderzoek, dat een uitvloeisel was van
het in 1877 begonnen onderzoek naar de
openbare drinkwater gelegenheden in de
verschillende gemeenten van Zeeland, werd
onafgebroken voortgezet tot 1887.
En het resultaat?
Het was neergelegd in een uitvoerig
rapport, vormend een boekdeel, bevattende
een verzamelstaat, die statistisch in het
licht stelde het in een zeer groot percent
voorkomen van loodhoudend regenwater.
Dit werd het sterkste argument voor het
maken van een duinwaterleiding.
En zij kwam in Middelburg tot stand
Maar wij weten ook hoe zjj in den eer
sten tijd eene lijdensgeschiedenis werd.
En weer was het dr Couvee, die, na eerst
krachtig tot hare totstandkoming te hebben
bijgedragen, door zijne volharding en werk
lust de middelen wist te vinden om in die
dagen van tegenspoed, van zoeken naar
oorzaken en middelen om de kwaliteit van
e water te verbeteren, aan de bestaande
bezwaren het hoofd te bieden.
Het zou ons te ver voeren als wij die
eerste levensgeschiedenis van onze water
leiding uitvoerig beschreven.
Wie daarin belang stelt, leze de verslagen
der zittingen van den Geneeskundigen Raad
en van den Middelburgschen gemeenteraad
uit die jaren.
Hem zal dan blijken hoe den 14en Juni
1887 dr Couvee door eerstgenoemden Raad
hulde was gebracht voor de uitnemende
wijze, waarop hij het onderzoek naar het
drinkwater had ten einde gebracht en hoe
de Raad van Middelburg hem in 1894 een
bewijs van waardeering heeft geschonken.
Den 3en Augustus van dat jaar stelden
burg. en weth. onzer gemeente aan den
Raad voor om, in verband met het op han
den zijnd vertrek van den heer dr J. J.
Couvee, dezen van gemeentewege een sou
venir aan te bieden wegens de door hem
aan Middelburg bewezen gewichtige diensten
inzake de duinwaterleiding.
Dinsdag 7 Augustus had de aanbieding
van dit souvenir plaats. De beteekenis en
de waarde daarvan voor dr Couvee bleken
voldoende uit den brief, door burg. en weth,
den 10 Aug. tol hem gericht.
Dit schrjjven luidde als volgt
„Op Dinsdag jl. hadden wij de eer u
namens de gemeente aan te bieden eene
schilderij van onzen stadgenoot, den kunst
schilder C. J. W. Nuijs, voorstellende een
gezicht op de duingronden bij de Oranjezon.
Dat aanbod geschiedde naar aanleiding
van uw aanstaand vertrek uit onze gemeente,
jegens welke u zich als burger zoo verdien
stelijk hebt gedragen ten opzichte van de
duinwaterleiding. Dat vertrek moet dan
ook uit dien hoofde ten zeerste worden
betreurd.
Immers van het oogenblik af dat het
denkbeeld rees om die leiding tot stand te
brengen, toonde u daarvoor warme belang
stelling, welke sedert nimmer is verflauwd.
Meenden wij in den aanvang ons geheel
te moeten houden aan het oordeel van deD
door den gemeenteraad aangewezen des
kundige, den ingenieur Stang, later grepen
wij met beide handen uw aanbod aan om
de onderzoekingen in het werk te stellen
en te leiden welke er toe hebben gevoerd
om den ingenieur Schotel te raadplegen
omtrent practische toepassing van hetgeen,
op grond van door u doelmatig genomen
proefnemingen, door u werd aangeraden.
De ontij zeringsinriohting, door den heer
Schotel en u aanbevolen, is thans tot
stand gebracht, het water is thans helder
en reukloos. Daargelaten de vraag of deze
eigenschappen hare oorzaak al of niet
vinden in het gebruik dier inrichting dan
wel in bijomstandigheden nadere onder
zoekingen zullen dit moeten uitmaken
valt het toch niet te ontveinzen dat veel
van uwen tijd en uw talent aan de ge
meente is ten offer gebracht.
Daarvoor betuigen wij n namens de ge>
meente nogmaals onzen hartelijken dank.
Gaarne uiten wij daarbij den wensch dat het
u steeds wel moge gaan, alsmede dat het
succes van de door u aangewende pogin
gen zal blijken volkomen te zijn."
Dit schrijven spreekt duidelijk voor de
groote verdiensten van dr Couvee tegenover
eene inrichting, waarvan wij nog onlangs
het groote nut voor Middelburg met enkele
woorden aanstipten.
Er was alle reden om hem, die in het belang
van den algemeenen gezondheidstoestand in
onze stad zulk een gewichtig werk verrichtte
en ook in dien der Provincie zoo nuttig
werkzaam was, te herdenken.
Nog te vroeg ging hij heen.
Maar welbesteed is zijn leven geweest,
En in de geschiedenis van onze stad zal
zijn naam eene eervolle plaats innemen.
Daar is in de laatste dagen heel wat be-
weging in Middelburg.
Een kneppel in een hoenderhok kon niet
meer beroering teweeg brengen dan het
voorstel van burg. en weth. tot het heffen
van eene straatbelasting.
Nauwelijks was het plan daartoe bekend
of bet verzet begon van meer dan een zijde.
En dit verzet werd hoe langer hoe ster
ker, zelfs niettegenstaande de kans voor
aanneming van het voorstel door den Raad
gering blijkt te zijn.
Burg. en weth. zullen, dunkt ons, daar
mee evenmin gelukkig zijn als in 1895 en
1897.
En al waardeeren wij hun pogen om
te trachten eene billijker verdeeling van
lasten tot stand te brengen, wij gelooven
dat het oogenblik voor hun plan niet goed
gekozen is.
Wat ons aangaat, wij staan ditmaal ge
heel anders tegenover deze belangrijke
kwestie dan in 1897.
Toen waren er omstandigheden, geheel
luiten de gemeente om, die burg,
en weth. noopten uit te zien naar middelen
ter versterking van de inkomsten voor de
gemeentekas.
De toen tot stand gekomen herziening der
wet op de personeele belasting en de wet
van 24 Mei van dat jaar tot regeling der
fiuancieele verhouding tusschen het rijk en
de gemeente en tot herziening der alge-
meene regelen ten aanzien der plaatselijke
belastingen brachten eene groote verande
ring te weeg.
En men was wel gedwongen om te
kiezen tusschen eene verhooging der opcen
ten op de personeele belasting of het
invoeren van de z.g. straatbelasting.
Wij hebben destijds de laatste bepleit,
omdat verhooging van die opeenten ons
ongewenscht voorkwam, wijl dan velen
zouden getroffen zjjn van wie waarlijk niet
meer gevergd kon worden.
Nu is de kwestie anders.
Burg. en weth. hebben, zeggen zij, om
de begrooting voor 1905 te doen sluiten,
5000 meer inkomsten noodig.
Daarbij willen zij den hoofdelijken omslag
verlagen, zoodat die met f 15.000 zou
worden verminderd.
Wij staan hier dus voor regelingen, ge
heel het eigen beheer der ge
meente rakend, buiten andere oorzaken
i, zooals in 1897.
En nu zien wij geen enkele reden waar
om de voorgestelde regeling beter zou zijn
dan het behoud van den hoofdelijken omslag
tot het nu geldende bedrag, des noods
met eenige verhooging om de eventueel te
kort komende f 5000 te vinden.
Eene directe belasting als die op het
inkomen komt ons nog steeds het billijkste
en het meest gewenscht voor, al ontbreekt
er in de toepassing nog wel een en ander.
Indertijd heeft de burgemeester van Mid
delburg zich over die toepassing zeer pes
simistisch uitgelatenen hij had daarvoor
zeker wel zijn redenmaar in beginsel is
zij rechtvaardig en billijk, zooals hij trou
wens ook toegaf.
En zoolang nog niet aangetoond is dat
op dit oogenblik die hoofdelijke omslag te
zwaar drukt en eene straatbelasting dat
der zaak slechts enkele dagen duren kan.
Dinsdag wordt daar in de groote zaal
van de Sociëteit Van Ongenuekten Vrij ge
opend de vruchten- en bloemen-tentoonstel-
ling, uitgaande van de afdeeling Goes en
omstreken van de Nederlandsche Maat
schappij voor Tuinbouw en Plantkunde.
Die mooie zaal met baar uitzicht op den
tuin dier sociëteit leent zich uitstekend voor
zulk een expositie en biedt voldoende
ruimte voor de toegezegde inzendingen.
In het geheel zijn er vijftig inschrijvin
gen en vooral de afdeelingen A, vruchten,
en B, afgesneden bloemen, bouquetten enz.,
beloven interessant te worden.
Zuid-Beveland en Walcheren zullen zich
goed houden.
Van daar zijn de inzendingen meer dan
voldoende, zoowel wat aantal als gehalte
betreft.
In de andere deelen van onze provincie
had men zich beter kunnen houden. Uit
Schouwen zijn slechts twee inschrijvingen
uit Tholen kwam maar éene toezegging en
uit Zeeuwsch-Vlaanderen wordt ook niet
meer dan éene inzending verwacht ter op
luistering.
Wat is daarvan de reden?
Waarom niet meegewerkt die tentoon
stelling tot een echt provinciale te maken
Zeenwseh-Vlaanderen toch kan voldoende
leveren op tuinbouw gebieddat bewezen
de exposities die daar gehouden zjjn.
Van hetgeen ter opluistering te wachten
is, vermelden wij een collectieve verzame-
ling vruchten vanwege de afdeeling Wal-
cheren der genoemde Nederlandsche Maat
schappij en eene inzending, door den heer
D. J. van der Have te Kapelle, van 125
verscheidenheden peren.
Tal van liefhebbers zullen warme kas
planten en bloemen zenden.
Verschillende prijzen zijn uitgeloofd,
De gemeenteraad van Wolphaarts-
d jj k stelde Vrijdagnamiddag jl. de gemeente-
begrooting voor 1905 vast tot een bedrag van
16.363.575. De hoofdeljjke omslag bleef be
paald op 4000 en als nieuwe uitgaven komen
voor 250 voor het instellen van een reini
gingsdienst en 20 voor de commissie tot
wering van schoolverzuim. Voorts werd goed
gevonden de subsidie voor den tram Borsselen
Wolpbaartsdgk, op verzoek, te verhoogen met
13 en toe te staan voor 20, in plaats van
voor 15 jaar.
Tot bewaarder in de strafgevangenis te
Goes is benoemd J. Boogaard, gepasporteerd
militair te Breda.
Op gezag van een Amsterdamsch orgaan
meldden eenige bladen een ernstig ongeluk,
dat Donderdagavond bjj Bruinisse met de
tram zou gebeurd zjjn.
In de Zienkzeesche bladen vinden wjj daar
van niets gemeld.
En uit Bruinisse zelf seinde men ons heden
»Hier is geen tramongeluk bekend."
Vrijdagmorgen ving een persoon te
Axel een roerdomp in de vlakte. Het beest
was vastgeraakt in prikkeldraad. Toen de
man er bjj kwam, leefde het dier nog.
In de Donderdagnamiddag te Sluis
door den gemeenteraad gehouden zitting,
waarin de heeren Maenhout, Sanders en Bree-
snee afwezig waren, werden tot ambtenaren
van den burgerleken stand benoemd de heeren
J. H. Hennequin, burgemeester, J. J. Verslujjs,
secretaris, en J. C. Stern, wethouder, en zulke
met ingang van 22 September a. s.
Tevens werd vastgesteld de verordering, re-
gelende de verdeeling der werkzaamheden tus
schen de verschillende ambtenaren van den
burgerlijken stand, en de verordening, bepalende
de uren, waarop het bureau van den burgerlijken
stand dagelijks voor het publiek geopend zal
zjjn. Dit bureau zal op gewone dagen geopend
zjjn van 9 uur des voormiddags tot 12 uur des
middags en op Zondagen en christelijke feeat-
waaronder zilveren medailles van de Eonin- dagen van 8 uur tot 8.30 uur des voormiddags.
gin, de Koningin-Moeder en Prins Hendrik.
In de afdeeling Walcheren der Landbouw-
Maatschappij is op deze expositie reeds met
een enkel woord gewezenop het groote
In de 's avonds van dienzelfden dag aldaar
gehouden vergadering van aandeelhouders in
de Sluische roomboterfabriek werd aan den
heer E. F. Janssens eervol ontslag verleend als
directeur, terwjjl als tjjdeljjk directeur werd
Ingezonden «tukken worden in geen gevel teruggezonden.
veel minder zal doenzoolang niei; is be-^aS a* tentoonstelling van vrachten en
«.mi. bloemt
nut dat zij heeft en de belangstelling die benoemd de heer A. van der Meulen aldaar,
zij verdient.
Zij wordt Dinsdag te twaalf uur geopend
door den voorzitter der Maatschappij, G,
baron de Senarclens de Grancy.
lederen dag zal er een matinee plaats
hebben; een onmisbaar element bij zulke
gelegenheden.
Ons is dit een bijzaak, hoe aangenaam
het ook moge zijn.
Hoofdzaak is het tentoongestelde zelf.
En waar dat zooveel belooft, ook naar
het oordeel van deskundigen, is het te
hopen dat Dinsdag, Woensdag en Donder-
wezen dat het onmogelijk is door eene
andere regeling de opbrengst dier inkoms
tenbelasting te verhoogen en toch met de
draagkracht der verschillende belasting
schuldigen rekening te houden zoolang
niet wordt getracht door eene andere in
richting der beschrijvingsbiljetten een
nauwkeuriger controle op de aangiften te
verkrijgenmeenen wjj dat het zjjne be
denkelijke zijde heeft den weg op te gaan
dien burg. en weth. thans aanwijzen.
Bovendien is nog niet met zekerheid te
zeggen of er wel een tekort op de begroo
ting voor 1905 zal zijnhoeveel dat zal
bedragenwaaruit dit voorkomt en of dat
ook op andere wijze is te ontgaan of te
dekken.
Dat kan eerst bij de behandeling daarvan
door den raad geschieden.
Dit alles overwegende, komt het voorstel
van burg. en weth. vooral op dit oogen
blik ons niet gelukkig voor.
Wij zjjn in principe niet tegen eene
straatbelastingzij heeft goede zijden, waarop
wjj in 1897 reeds het licht lieten vallen.
Maar thans, in de tegenwoordige omstan
digheden en met het betrekkelijk niet hooge
bedrag voor oogen, dat burg. en weth. als
tekort op de begrooting voor 1905 ver
wachten, heeft het voorstel van burg. en
weth. geen reden. En verbazen wij ons
wel eenigzins over de indiening daarvan.
Goes zal de volgende week ook de eer,
het genoegen en het voordeel van een ten
toonstelling hebben, eene die uit den aard
bloemen te Goes zich in een talrijk bezoek
moge verheugen.
Er zal veel te zien zijn en zeker ook
voor liefhebbers en vakmannen veel te
leeren.
Dinsdagavond wordt alhier een Italiaansch
opera concert gegeven.
Een advertentie in dit nommer bevat daar
omtrent eenige bp zonderheden.
Maandag te zeven uur weer uitvoering
op het Molenwater alhier door het muziek
korps der d.d. schutterjj.
Uitgevoerd zullen wordenJetzt kommt dat
MilitairMarsch, Eilenberg, Ouverture van de
opera Joseph in EgypteMéhul, Sans Souci,
Gavotte, Czibulka, Fantaisie-BaUet, Montague,
Cortege Nuptial uit de opera Roméo et Juliette
Gounod, Tvut en Rose, Valse de Concert, Wald-
teufel, a. Campmeeting, Amerik. Cake Walk,
Mills, b. Moderne Slyk, Humoresque, Berger,
en Rondo Militaire, Caprice, Ascher.
Het aantal onderteekenaars op het be
kende adres aan onzen gemeenteraad,
inzake de straatbelasting, bedraagt thans reeds
bjj de 600.
In de dienstregeling op de ljjn V1 i s-
singe n—Roosendaal komt zegt men, met
October slechts eene, zeer onbeduidende wijzi
ging-
De trein van 12.35 uit Vlissingen rjjdt vjjf
minuten vroeger af.
De heer I. Koster, klerk le kl. bjj
posterjjen en telegrafie is met ingang van
dezer verplaatst van het post- en telegraaf
kantoor te Raamsdonk naar het postkantoor
te Vlissingen.
CONCOURS TB TILBURG.
Mjjnheer de redacteur.
Met belangstelling begonnen wjj de lezing
van het antwoord des heeren Morks, in de
veronderstelling dat hierdoor feiten aan het
licht zouden worden gebracht, die het bewjjs
zouden leveren voor de zware besehuldiging)
door den heer Morks uitgebracht.
Trots het zeer lange relaas, zjjn wjj daarin ge
heel teleurgesteld, en houde de geachte schrjjver
het ons ten goede dat door hem geen enkel
deugdeljjk bewjjs is aangehaald om zjjne be
kende tirade van »zooveel gemeenheid" etc., etc.
ook slechts in het geringste te rechtvaardigen.
Het geheel is eene aanhaling van bewjjzen
dat de Vox populi vóór Middelburg was, iets,
wat wjj ten volle bevestigenonze adviseur,
de heer M. J. H. Kessels alhier, die reeds zoo
menigmaal als Jurylid fungeerde, gaf ons direct
na het spel van Middelburg, zjjne meening te
kennen, en o.a. ook aan de heeren Merison en
Schünlau, resp. kapelmeesters van Tiel en
Enschedé, dat Middelburg den lsten prjjs zoude
hebben.
Dit alles bewjjst echter niets het is slechts
een indruk dien men krjjgt, terwjjl de Jury,
met de uit te voeren stukken voor zich, in
allen ernst zit te oordeelen, en van het goede,
minder goede en slechte aanteeaening houdt,
en daarna oordeelt.
Dat de Jury zoovele prjjzen uitreikte, hiertoe
was zjj eerstens volkomen bevoegd, en handelde
zjj daarbjj ook geheel in den geest van het
Comité, door te bekronen hen die hetverdienden.
Het Comité reikte daardoor een bedrag van
f 100 meer uit dan uitgeschreven was, doch
beschouwde zulks gaarne als een bewjjs, dat
al de 5 corpsen iets goeds hadden gepresteerd.
Zoolang ons geen enkel deugdeljjk tegen-
bewjjs wordt geleverd, verklaren wjj de han
delingen der Jury als volkomen correct, en
moeten wjj den heer Morks, tot onzen spjjt,
van verdachtmaking beschuldigen.
Namens het Hoofd-Comité
FERD. HOOSEMANS,
Secretaris.
Tilburg 16 Sept. 1904.
Yoor andere ingezonden stukken was heden,
evenals voor eenige annonces, geen plaats.
Red.
