Zaterdag 17 September. Uit Stad en Provincie. N°. 220. 1476 Jaargang. 1904. thermometer en verwachting. Middelburg 16 September. Kiesrechtbetoogingen db rijksmiddelen. landverraad. ONDERWIJS. BENOEMINGEN, ENZ. n"!!!LItnUferendaris bp het dep. van financiën; RECHTSZAKEN. MIDDELBIIRGSCHE COURANT. Deze courant verschijnt dagelijks, met uitzondering van Zon- en Feestdagen. Prijs, per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in Nederland franco pp., 2. Afzonderlijke nummers kosten 5 cent. 16 Sept. 8 u. vm, 60 gr., 12 u. 63 gr., av. 4 u. 64 gr. F. Ter wacht: zwakke O. wind, veranderlik, droog weer, weinig verandering in temperatuur. Advertentiën: 20 cent per regel. Geboorte-, dood- en alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 1—7 regels 1.50; elke regel meer 20 cent. Beclames 40 cent per regel, Groote letters naar de plaats, die zij innemen. Tot de plaatsing van advertentiën en reclames, niet afkomstig uit Zeeland, betreffende Handel, Njjverheid en Geldwezen, is uitsluitend gerechtigd het Algemeen Advertentie-Bureau A. DB LA MAR Ai„ N.Z. Voorburgwal 966, Amsterdam. uit- r ge- Kiesrechtbetoogingen als pogingen tot op lossing yan het kiesrechtvraagstuk zjjn zjj het rechte middel? Moet de ^Nationale be- tooging voor algemeen kiesrecht" van 11 Sept. j.l. als vervolg op de vele locale meetings van enkele weken het bewjjzen, dat het doer haar begeerde kiesrechtstelsel wenscheljjk is Niet bewjjzen, antwoorden wij, maarte kennen geven op zich zelf nog nietdat wen scheljjk is, maar dat gewenscht wordt. Het is de kennisgeving van een groot getal mede burgers, dat de bestaande kieswet met haar willekeurige beperkingen hen niet bevredigt en dat zjj nu eindeljjk ook voor ons land het algemeen kiesrecht verlangen. Niet bewjjzeneen betooging is geen betoog, een lange rjj wandelaars, zelfs met vaandels in de hand, is geen argument. Maar men ver- lieze ook niet uit het oog, dat het kies rechtvraagstuk ook eigenljjk niet is een strjjd over een vraagstuk. Want de eenvoudige kern, dat men voor en over volwassen menschen geen wetten maakt zonder hun voorkennis en wilsverkla ring, is niet een diepzinnig onderwerp van studie, dat men aan staatscommissies" zou onze regeering zeggen ter ontwarring op draagt, maar het is een doodeenvoudige eisch van rechtvaardigheid, waarop men zeer goed door een nationale betooging den nadruk leg gen kan. Geen vraagstukhet eenige, wat te vragen valt, is, hoe lang nog de conservatieven van allerlei schakeering in staat zullen zjjn en het aan zullen durven, aan dezen elementairen eisch van rechtvaardigheid gehoor te weigeren hoe lang nog de traagheid van het historisch gewordene den èïBch des tjjds weerstaan kan. De nationale betooging droeg ook dit jaar weer voor een groot deel een socialistisch stempelwil dat zeggen, dat alleen de sociaal democraten ten onzent voorstanders van het algemeen kiesrecht zjjn Natuurljjk nietmen weet, dat ook de vrjjzinnig-democraten in be ginsel en in daad zie hun voorstel tot grondwetsherziening er warme voorstanders ^ln88n van zjjn; dat de unie-liberalen, in beginsel algemeen kiesrecht eischend, het bok eenmaal misschien morgen, misschien over een kwart eeuw 1 inderdaad zullen begeerenmen weet ook, dat de katholieke democraten er gansch niet afkeerig van zjjndat ook de Patrimoniumm&nnen een kiesrecht begeeren, dat wel niet algemeen genoemd mag worden want die naam bevat voor hen allerlei revo lutionaire schrikbeelden doch dat inderdaad aan het algemeen kiesrecht merkwaardig nabjj komt. Toch bleven de groepen tot beden grooten- deels of geheel van de kiesrechtbetoogingen verre. Wjj voor ons betreuren dat. De zaak van het kiesrecht is geen socialistisch vraag stuk, is geen deel van het onteigeningspro- gramuia, waaraan die partjj haar kenmerk ontleent, maar het algemeen kiesrecht is en behoort te zjjn de zaak voor alle partpen, die Dat, dunkt ons, moeten vaak de redenen zjjn, die de deelname voor andere politieke partpen zoo bezwaarljjk maken. Zeker, er zjjn ook andere redenener is ook bjjv. de ^bedachtzaamheid" van zoo menig vooruitstrevend liberaal, wiens Unie op het kiesrecht-ei nog steeds broedende iser is ook de gehoorzaamheid van katholieke en Patrimo- TMum-democraten, die als gedweeë dienstknecht ten »de oude plunje" achter slot helpen be waren. Toch is zeker de eerstgenoemde reden in meerdere of mindere mate ook voor deze groepen de oorzaak der afstooting. Moge het veranderen, niet het minst door ver betering der sociaal-democratische ongeliktheid; moge het veranderen, opdat in volgende jaren de meetings voor het algemeen kiesrecht, zonder hetwelk ons land uit zjjn reeds inge treden verval niet kan worden gewekt, in waar heid worden een nationale betooging, een uiting van de vaderlandsliefde van alle voor uitstrevende partpen. V. D. Het scheelt niet veel, maar toch is de op brengst van Augustus 1904 kleiner dan die van dezelfde maand in het vorig jaar 10.802.000 tegen 10.810.000. En nog steeds is dan ook de totaalopbrengst der eerste acht maanden minder dan ten vorigen jare 92.967.000 tegen f 93.679.000. De directe belastingen treft geen blaam, zjj leverden anderhalve ton meer op dan in Augus tus 1903, hoewel de grondbelasting een veel lager cjjfer aanwjjst: j 397.883 tegen f 514.734. Maar daarentegenover staat een veel grootere opbrengst van het personeel881.933 tegen 695.945 en van de bedrjjfsbelasting429.229 tegen f 343.351. Ook de indirecte belastingen en de invoer rechten gingen een kleinigheid vooruit. Anders de accpnsen, die ruim twee en een halve ton minder opleverden dan 'n jaar geleden, wat meer dan ten volle verklaard wordt door den suikeraccpns, die in Aug. 1903 j 1.989.000 en thans maar f 1.648.000 opbracht. Daar kon den de andere accpnzen, waarvan trouwens ook de opbrengst van het zout een kleinig heid daalde, niet tegen op. Vad het Keizerljjk Decreet van 16 Juni 1808, betref fende de huwelpken van officieren en militairen beneden dien rang bp de landmacht, welke bepalingen, bp de Keizerlpke Decreten van 3 I en 28 Augustus 1808 toepasselpk zijn verklaard op het personeel van de zeemacht, de militaire administratie en den geneeskundigen dienst, deels zjjn afgeschaft en deels niet meer toe passelpk zjjn, terwjjl overigens de daarin be- I doelde aangelegenheid elders is of zal worden geregeld. Heden ochtend, omstreeks acht uur, keerde het garnizoen uit het kamp bp Bergen-op- Zoom alhier terug. Ondanks het betrek- keljjk vroege uur waren er nog al wat belang stellenden aan het station, vooral van het zwakke en schoone geslacht, die de aankomst van de militairen bjjwoonden. Met denzelfden trein keerden ook de Vlis- singsche troepen in hun garnizoen terug. Bp het vertrek uit Bergen op Zoom werd den troepen uitgeleide gedaan tot het station door het stafmuziekkorps van het 3e reg. inf. Bp het vertrek waren de kolonel Vetter en vele officieren van het garnizoen te Bergen op Zoom tegenwoordig. Men schrjjft aan Het Volk >Een paar weken geleden schreef ik u hoe door allerlei plagerpen der officieren en slechte behandelingen, o. m. door het slechte eten in het garnizoen te Middelburg, een anti- militairistisohe geest onder de soldaten wordt gebracht, waarvan de gevolgen niet kunnen benoemd de heer D. A. van Houten, hoofd der school te Heteren (Betuwe). Die benoeming geschiedde met 6 stemmen, tegen 3 op den heer W. A. de Blaey, hoofd der school te Retranchement. Van den Commissaris der Koningin was een schrjjven ingekomen, waarin deze verklaarde niet te kunnen berusten in het incompleet zjjn der schoolcommissies te Kruiningen en te Hansweert. In de eerste is mogeljjk een lid te benoemen uit de bpzondere onderwjjzers er is maar één persoon, die daarvoor in aanmerking kan komen en dat is de heer Boot, hoofd der christeljjke school te Kruiningen, die voor Hansweert had bedankt, omdat dit te ver is met het oog op zjjn drukke bezigheden, maar in de Kruiningsche commissie wel zitting ver klaart te willen nemenin de tweede ontbreekt iemand, die geen kinderen ter school heeft. Nu de heer Boot voor Hansweert bedankt heelt, is het mogelpk in deze vacature te voor zien, zooals de Commissaris der' Koningin wenschte. Daarvoor werd nu de heer Pekelder gekozen. Om den heer Boot in de Kruiningsche com missie te krjjgen dit is eigenljjk de bedoe ling in deze kwestie zou de commissie met éen lid vermeerderd moeten worden. En daarop ging de Raad niet in. De heer J. Kostense vond dat de commissie eer te groot dan te klein was. De heer Dek meende in de drukke bezigheden van den heer Boot be zwaren te moeten vinden. De voorzitter vond de reden, waarom de heer Boot voor de commissie te Hansweert had bedankt, een flauw argument. En met uitbljjven. Thans wil ik u iets meedeelen wat de hooge J algemeene stemmen werd besloten de com- militairen wel in den doofpot zullen trachten missie niet met éen lid te vermeerderen Aan de Hollandsche bladen wordt uit Bata via geseind dat te Semarang een sergeant en twee soldaten-teekenaars gearresteerd zjjn, ver dacht van het verkoopen van plannen en teeke betreffende de defensie van Midden Java aan eene buitenlandsche mogendheid. De gearresteerden hebben waarschpnlpk, naar de N. R. Crt opmerkt, de plannen van de verdedigingswerken van Semarang verkocht. Bovendien ia voorbereid de terugtocht van Semarang naar de binnenlanden en zjjn in verband daarmede depotplaatsen in plan ge reed. Dit alles kan aan een buitenlandsche mogendheid verraden zjjn. Is de schuld der gearresteerden wel bewezen, dan wacht hen een zware straf, in het ergste geval de dood straf. te stoppen. De garnizoenen uit Middelburg en Vlissin- gen zjjn sedert een dag of tien gekampeerd op een stuk land bp Bergen op Zoom en maken dageljjks groote en zeer vermoeiende marschon, waarbjj dan oorlog in 't klein wordt gespeeld. Bp die gelegenheden worden dan door de soldaten een groot aantal losse patronen ver- paft, wat op zich zelf wel duur, maar niet heel gevaarlpk is. Nu is echter gebleken dat de vorige week door sommige soldaten niet alleen met losse, doch ook met scherpe patro nen geschoten is op den zoogenaamden vjjand. Op welke wjjze zjj die in handen gekregen hebben en wie de daders waren, heeft men niet kunnen uitmaken. Zondag kwamen de officieren er achter dat er nog meer scherpe patronen in handen van sommigen waren daarom liet men Maandag morgen, voordat weer »een veldslag" zou ge leverd worden, alle soldaten hun zakken omkeeren en kisten open maken, echter zonder eenig resultaat. Toen de troepen uit- gerukt waren, liet men in alle tenten zelfs s' het stroo doorzoeken. Men vond echter niets. Men zegt dat de officieren allesbehalve ge rust zpn en zich in 't heetst van het gevecht maar liever achterbaks houden." De gemeente Wemeldinge heeft Donderdag een aardig feest gevierd ter eere van de gouden bruiloft van den oud-burge meester, den heer P. Dekker Jr. Dat het het bruidspaar niet aan belangstel ling ontbreken zou, lag voor de hand. Daarvoor leeft de herinnering aan al wat de vroegere burgemeester deed in het belang der gemeente nog te versch in het geheugen. Des morgens brachten de leerlingen der drie scholen een aubade voor de versierde woning van het gouden echtpaardes middags werd een, aan het gezin van den heer Dekker aan geboden, rjjtoer gemaakt, begeleid door een stoet van ruiters, versierde fietsen, muziek en verschillende corporatiën met banieren en vlaggen. Daarna werden volks- en kinder spelen gehouden, terwjjl 's avonds muziek werd gemaakt en een fietsoptocht met licht gehouden. De armen der gemeente en de schoolkinderen werden door het gouden echtpaar goed bedacht. Een goed geslaagd vuurwerk besloot den ontslag verleend als keurmeester voor de paarden. In deze en eene andere vacature werden benoemd de heeren J. A. Donze en P. J. Mar tens en tot plaatsvervangers de heeren L. Dekker en L. Dieleman Jz. Naar aanleiding van bemerkingen van genoem den minister op de ter goedkeuring ingezon den verordeningen op de heffing en invordering van schoolgeld, werden deze en de verordening tot regeling van het lager onderwjjs voorzoo- veel noodig gewpzigd. Wegens zjjne benoeming te Vlissingen werd den heer J. J. Israël tegen 1 Dec. eervol ont slag verleend als onderwjjzer aan school C. Het tienjarig zoontje Cornelis van den landbouwer Van de W., in den CapeKepolder, onder Axel, die, zooals gemeld, bekende den brand in de schuur aangestoken te hebben, is heden naar het huis van bewaring te Mid delburg" o ve rgebracht. Door de leden van den Beheerraad met den Directeur der Maatsohappjj tot uitbaking van Buurtspoorwegen in het Noorden van West Vlaanderen, waartoe ook de lpn Aardenburg- Brugge behoort, werd Woensdag voormiddag de weg langs gereden en deze opgenomen. Na eene wandeling door de gemeente Aarden burg vereenigden zich die leden met burge meester en wethouders en den gemeente secretaris aan een tweede ontbjjt, hun aange boden door den heer mr P. C. J. Hennequin, lid van genoemden raad. Bedoelde heeren vertrokken per trein van 2 uren naar Brugge. Tot hoofd der school te Hansweert, ge- j meente Kruiningen, is met zes stemmen benoemd de heer D. A. van Houten, hoofd der school te Heteren. Op de voordracht voor onder wjjzeres aan de openbare school te StMaartensdjjk j zpn geplaatst de dames J. van Roojjen, St I Maartensdjjk, E. P. Wisse, Breskens, en K. Zuurland, Stavenisse. Dertien dames hadden zich aangemeld. Bp kon. besluit is A. J. J. van Steyn, burgemeester der I gemeente Den Helder, benoemd tot ridder in de orde van Oranje-Nassan is benoemd tot referendaris bp het dep. van I binnenlandsche zaken mr J. B. Kan, thans benoemd tot secretaris bp den Raad van ons beperkt kiesrechtdie inzien, hoe gebrek kig en achterljjk Neerland's wetgeving is en maar steeds bljjft; inzien, dat welvaart en vooruitgang voor ons land alleen dan te ver zekeren zpn, als het ook eindeljjk op kiesrecht' is State de referendaris bjj dien raad, mr A. J graaf van Randwjjck is het vaandel van de adelborsten van het gebied den stap doet. die bjjnaalle beschaafde I foninklf d«marin® te fil- staten sedert jaren gezet hebben. Bevordering Ilems00rd erkend als een met Harer Majesteits van welvaart en vooruitgang, is het geen waardig thema voor een ^nationale" betooging En eischte de vaderlandsliefde niet, dat alle partpen die den vooruitgang willen, in die betooging deelden? Poch, al is die onthouding te betreuren, zp is toch wél voor een deel te begrjjpen. De socialisten maken den anderen partpen het mee-betoogen niet gemakkelpk. Immers het is ook door hun wijze van ageeren, dat de kies rechtmeetings zulk een sociaal-democratisch waas verkrjjgenhun woordvoerders verstaan het nog zoo weinig, het onderwerp in kwestie te bespreken zonder tegeljjk »klassenstrjjd" te vechten, op bourgeoisie te smalen, op kapita listen te hakkenja zjj gaan soms zoo ver, dat zp, doel en afspraak der betooging vergetend, van kiesreohtbespreking in gewone propaganda voor de sociaal-democratie te land komen; bjj welke gelegenheden dan de leden van andere partjjen ook als zjj voorstanders van alge meen kiesrecht zpn, ja zelfs als zp ditmaal feiteljjk mee-betoogenhet voorrecht mogen toestemming gevoerd vaandel is benoemd tot officier in de orde van Oranje- Nassau de kapitein t/z A. H. Hoekwater, commandant van Hr Ms pantserschip Hertog Hendrik. is aan W. G-. F. de Waal, op zpn verzoek, eervol ontslag verleend als hoofdcommies bjj den Raad van toezicht op de spoorwegdiensten is aan dr B. Sjollema, directeur van het Rjjkslandbouwproefstation te Groningen, en aan dr A. J. Swaving, benoemd directeur van het Rjjkslandbouwproefstation te Wageningen, ver lof verleend tot het aannemen van het orde- teeken van chevalier du mérite agricole, hun door den minister van landbouw der Fransche Repr bliek geschonken is bevorderd tot commandeur in de Militaire Willemsorde de luit.-koï. van den generalen staf van het leger in N.-I., G. C. E. van Daalen, Een gezelschap, dat per automobiel uit Antwerpen onze stad bezocht heelt, was niet zeer gelukkig. Donderdagmiddag reed het voertuig op den Koudekerkschen weg, ter hoogte van Slot Ter Hoogetegen een boom. Een der inzittende dames brak bjj den schok haar arm. Hedenochtend nam de chauffeur bjj den hoek van den Kortendelft en de St Pieter straat zpn draai te kortde auto reed over den stoep van een winkel en bracht eenige schade toe aan de pui. De eigenaar van de tuf-tuf vergoedde die schade. Uit Vlissingen. De Cluny Castle kwam heden morgen half zes aan, en meerde aan de z. g. n. kolenpom ton in de buitenhaven aldaar. Aan boord van genoemd ss. bevonden zich ruim 200 passagiers, terwjjl per trein van twaalf uur nog een 15tal R. K. zusters aan kwamen die ook de reis zullen mede maken. Met het laden van het vee voor Zuid-Afrika kwam men voor den middag gereed. Het schip zou hedenmiddag vertrekken. De Engelsche driemastschoener Mayfield is Donderdag namiddag zonder assistentie vlotgekomen en ter reede geankerd. Heden morgen is het schip naar zee ver trokken. In de Donderdag te T h o 1 e n gehouden raadsvergadering werd besloten, het verzoek van G. L. Overbeeke, ondernemer van omnibus diensten te Goes, om hem voor een motor- omnibusdienst Tholen—Stavenisse eene sub sidie te verleenen, aan te houden tot een volgende vergadering. Verder werden aangewezen voor het herha- lings onderwjjs de onderwjjzer Quaak en de onderwijzeressen De Lange, Bal en Avé. De gemeentebegrooting voor 1905 werd vastgesteld in ontvang en uitgaaf op 31.748.98. Een voorstel van den heer Kegge, om het licht van het havenhoofd een ganschen nacht gedurende het geheele jaar te doen branden, vond geen ondersteuning. te Eenigen tjjd geleden werd door den ge meenteraad te St. J a n s t e e n bjj de behan deling der circulaire van den minister van binnenlandsche zaken over 't verdoelen der gemeente in stemdistrieten, met 4 tegen 3 stemmen afgewezen het voorstel van een der leden, om atembureau's te plaatsen te Heikant en Absdale. Thans bestaat het plan een request, zoo mogelpk geteekend door alle .belanghebbende kiezers, aan den minister te zenden, met ver zoek toch tot die splitsing in stemdistrieten over te gaan. In de Donderdag houden zitting van te Kruiningen ge- den gemeenteraad werd ter zake van zjjiT moedigden"beleid vol optreden I *?^Je?,fdee\d dat het, ?keen subsidie™n hi; r?_i„ .1' 64.15 verleende voor de buitengewone politie bjj den tocht door de Gajo- en Alaslanden van 8 Februari tot 19 Juli 1904, maatregelen tjjdens de stakingsdagen en dat een verzoek van Gedeputeerde Staten was De St Crt no 217 bevat een kon. besluit van I ingekomen om vóór 1 Jan. 1905 eene nieuwe smaken met eenige, in socialistische propaganda I den 23sten Augustus, houdende intrekkin g der I verordening vast te stellen aangaande de nu eenmaal onmisbare, houwen en snauwen I Keizerljjke Decreten van 16 Juni 1808, 31 schoolgeldheffing. manieren I Augustus 1808 en 28 Augustus 1808. I Daarna werd uit de vroeger medegedeelde Daarbjj is overwogen dat de bepalingen van I voordracht tot hoofd der school te Hansweert vereerd te worden. Aangename tegenover mede-betoogers 1 In de Donderdag te Neuzen gehou den raadszitting werd, naar aanleiding van het adres der Kamer van koophandel Hoogezand' Sappemeer aan den minister van binnenland sche zaken betreffende wpziging van art. 245 der gemeentewet, besloten een adres van ge- ljjke strekking tot den minister te richten. Aan het slot der zitting werd de verzending van het adres opgeschort, om nader te óver wegen de wenscheljjkheid om ook wpziging te verzoeken van art. 243, teneinde te kunnen terugkeeren tot de vroegere wjjze van heffing, met voor de gemeente voordeeliger en voor de hooge inkomens niet onbilljjke progresssie, Den heer L. Moes werd op verzoek eervol Over dr J. J. Couvée, te Utrecht over leden, schrjjft De Bode, orgaan van den Bond van Ned. onderwijzers Waar we nog al eens te kampen hebben met een schooltoezicht, dat zich als van nature stelt aan de zjjde van kleingeestige gemeente besturen, contra de onderwjjzers, daar valt een uitzondering ons dubbel op. Wjjlen Dr J. J. Couvée heeft getoond, tot die uitzondering te behooren. Niet alleen met 't woord, maar ook met de daad, heeft hp steeds getoond, dat art. 75, waarin den arrondissementsschoolopziener opgedragen wordt, de belangen van de onder wjjzers te behartigen, voor hem geen doode letter was. Hij deed zijn plicht, en dat verdient onze waardeering. Veeartsen, die in aanmerking wenschen komen voor eene benoeming tot prosector- anatomes, tevens custos der kabinetten, en onderwjjzer in practische ontleedkunde aan s Rjjks Veeartsenpschool te Utrecht, op eene jaarwedde van 1500, met ingang van 1 Oc tober e. k., gelieven zich voor 25 Sept. a. s. aan te melden bp een aan den Minister van Waterstaat enz. te richten en bjj den directeur van voormelde school in te zenden gezegeld verzoekschrift. Voor het tjjd vak van 16 Sept. tot en met 31 Aug. 1905 is benoemd tot assistent voor de delfstof- en mpnbouwkunde aan de Polytech nische school te Delft G. P. H. van Musschen- broek, te Delft. Arrondissements-Rechtbank te Middelburg. Heden (Vrjjdag) zpn veroordeeld wegens diefstalA. G., 40 j., arbeider, Colpnsplaat, thans alhier in hechtenis, tot 3 m. gev. straf, met mindering van den tjjd, in voorloopige hechtenis doorgebracht; en J. C. E., 68 j,, werkman, Koewacht, tot 5 b. s. 5 d. h. mishandeling van een ambtenaar M. M., 31 j., bakker, Axel, tot 14 d. gev. straf; mishandeling I. K., 28 j. en W. K., 23 j., bootwerkers, Terneuzen, ieder tot 1 m. gev. strafA. K., 18 j., zadelmakersknecht, Water landkerkje, tot f 5 b. s. 5 d. h. beleediging van een ambtenaar N. M., 20 j., zonder beroep, Biervliet, tot f 10 b. s. 10 d. h.; wederspannigheidJ. F. v. d. K., 31 j., vee koopman, Clinge, tot 14 d. gev.straf; J. v. d. K., 30 j., werkman en B. V., 30 j., klompen maker, beiden Clinge, ieder tot 1 m. gev.straf W. T., 38 j., werkman, Vlissingen, tot 1 m. gev.straf huisvredebreuk en wederspannigheidA. v. d. B., 57 j., werkman, Clinge, tot 3 w. gev. straf;en bednegelijke bankbreuk: H. J., 25 j.,koopman, Heinkenszand, tot 6 m. gev. straf. Van de meeste dezer zaken is door ons de

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1904 | | pagina 1