Woensdag
7 September.
FEUILLETON.
Uit Stad en Provincie.
N°. 211.
147e Jaargang.
1904.
Jonathan en David.
ONDERWIJS.
Verschillende Berichten.
Middel! urg 6 September.
De drank-regeling.
BENOEMINGEN, ENZ,
KERKNIEUWS.
LETTEREN EN KUNST.
r
WhlIËI.IUIRtiSi'.IIK COS!RANT.
Deze courant verschijnt d a g e 1 ij k smet uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs, per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in Nederland franco pp., 2.
Afzonderlijke nummers kosten 5 cent.
THERMOMETER EN VERWACHTING.
6 Sept. 8 u. vm. 63 gr., 12 u. 74 gr., av. 4 u. 70 gr. F. Verwacht: zwakke tot matige Z.
O. wind, veranderljjk weer, warmer.
w
Advertentiën20 cent per regel. Geboorte-, dood- en alle andere familieberichten en
Dankbetuigingen van 1—7 regels 1.50; elke regel meer 20 cent. Reclames 40 cent per regel.
Groote letters naar de plaats, die zij innemen.
Tot de plaatsing van advertentiën en reclames, niet afkomstig uit Zeeland, betreffende
Handel, Nijverheid en Geldwezen, is uitsluitend gerechtigd het Algemeen Advertentie-Bureau
A. DE LA MAR Ai„ N.Z. Voorburgwal 266, Amsterdam.
Op die regeling rust in ons land bijjkbaar
een vloek.
Zooveel gesukkel, zoo'n onpraetisch gedoe,
zoo weinig resultaat bij zooveel omhaal,
men vindt daarvan maar zelden een voorbeeld
als bjj de drankwet.
Nauweljjks is de nieuwe regeling en het
is er eene naarna heel veel moeite door
de Tweede Kamer vastgesteld of het hokt weer-
Het ontwerp werd naar de Eerste Kamer
gezonden, maar die Kamer is ontbonden.
Wat nu
Men is nu druk aan het schrjjven over de
vraag of het ontwerp en andere, in elk
geval minder belangrijke ontwerpen, reeds door
de Tweede Kamer aangenomen en aan de
Eerste Kamer vóór hare ontbinding doorgezon
den tengevolge van die ontbinding al dan
niet vervallen zgn.
De gevoelens verschillen natuurljjk.
Belangrijk is vooral die kwestie, omdat
daaruit een rechtsvraag kan voortkomen bjj
de toepassing dier eventueele wet.
Volgens de N. R. Crt. schuilt het gevaar
hierin dat de rechterlijke macht, tot beslissin
gen krachtens de Drankwet geroepen, zou kun
nen uitmaken, dat die wet in den zin der
Grondwet geen wet is,dus alle rechtskracht mist,
omdat de Eerste Kamer een voorstel heeft be
handeld, dat feiteljjk vervallen was. Het blad
beroept zich op hetgeen prof. Opzoomer in
zjjne aanteekeningen op de »Wet houdende
algemeene bepalingen der wetgeving van het
Koninkrjjk der Nederlanden" schreef
•Geheel onverschillig bljjft het dus voor
den rechter, of de wet goed of slecht, billjjk
of onbilljjk, het algemeen belang voordeelig of
schadeljjk is. Het moet hem genoeg zjjn, dat
het een wet is. Maar dat onderzoek, of de
bepaling dien naam verdient, staat hem dan
ook zonder eenigen twjjfel vrjj of liever, hjj
is er toe verplicht, want evenzeer als hjj vol
gens de wet moet recht spreken, moet hjj het
ook alleen volgens datgene doen, wat waarljjk
wet is. Hjj moet daarom onderzoeken, of de
vormen, door de Grondwet aan de gewone
wetgeving voorgeschreven, in acht zjjn ge
nomen."
De Arnh. Crt. zou 't er wel op durven wagen.
Immers, alle vormen, door de Grondwet v o or-
geschreven, d. w. z. die daarin genoemd
zjjn en niet ook die welke daaruit zouden
kunnen worden afgeleid, zjjn in acht ge
nomen, indien de Eerste Kamer de Drankwet
in behandeling neemt, welke overeenkomstig
de grondwettelijke voorschriiten bjj de Eerste
Kamer is ingekomen.
Het Vad., hoewel de bezwaren der iV. R. Crt.
doelende, komt toch tot eene andere conclusie
en schrjjft aan bet slot van een betoog over
die kwestie
»Nu heeft hier de Tweede Kamfer gedaan
wat haar te doen stond, maar de omstandig
heden hebben gewild, dat dit jjdel werk bleek
wat betreft de mogelijkheid van behandeling
door de nieuwe Eerste Kamer. Wat ligt uu
meer vóór de hand, dan dat de Tweede Kamer
nogmaals het bewuste wetsontwerp aan den
anderen tak der Volksvertegenwoordiging doet
toekomen en het dezen zoodoende mogeljjk
maakt te doen wat de Grondwet wil dat ge
daan zal wordenhet wetsontwerp behande
len?
Eerst wanneer de Tweede Kamer meenen
mocht, dat dit om welke reden dan ook
niet op haar weg lag, zou het plicht der Re
geering zjjn opnieuw een wets-ontwerp bjj de
Tweede Kamer aanhangig te maken."
En is de Eerste Kamer dientengevolge
in-compleet en onbevoegd, dunkt ons, om
besluiten te nemen.
Ons dunktbet idee van Het Vad., hoe
eenvoudig het op het eerste gezicht ljjkt, is
toch niet juist.
De Tweede Kamer heeft met het ontwerp,
dat zelfs reeds in de afdeelingen der ontbon
den Eerste Kamer geweest is, feitelijk niets
meer te maken.
Art. 113 der Grondwet wjjst duideljjk aan
wat de Tweede Kamer moet doen als zjj een
ontwerp heeft aangenomen.
En dit heeft zjj gedaan.
Het betoog der N. Rott. Crt komt ons dus
logischer en zeer juist voor.
Eeu andere kwestie is echter of de Eerste
Kamer, zoolang zij niet voltallig is, zooals zij
moet zjjn en had kunnen zjjn, bevoegd is dit
ontwerp en andere ontwerpen te behandelen.
Men weet dat de Provinciale Staten van
Overjjsel nog steeds niet weder zjjn bijeen
geroepen tot het kiezen van drie leden voor
die Kamer.
De Regeering heeft, na het gebeurde in de
buitengewone zitting dier Staten, 3 Augustus,
den Commissaris der Koningin in die Provincie
nog niet gemachtigd hen. opnieuw bjjeen te
roepen.
Is het uit baloorigheid, koppigheid of uit
zucht tot plagen dat zjj moedwillig nalaat wat
har er zjj da kan en moet gedaan worden om
uitvoering te geven aan art. 82 G. W. en 66
der Provinciale wet.
Het bljjkt nu weer dat het zoogenaamd anti-
revolutionnair beginsel niet waarborgt tegen
wetschennis en rechtsverzakingergo zelfs den
weg tot revolutie opent; dat dit sekristeljjk"
ministerie het landsbelang ondergeschikt maakt
aan politieke-partjj overweging en berekening.
Dr Kuyper toont ook hierbjj opnieuw dat
meer een heftig, hartstochtelijk partylei
der is dan een bezadigd, ernstig dienaar en
raadsman der Krooniemand die hoe hoog
zjjn lof ook door zjjne vereerders wordt uit
gebazuind, blgkbaar zeer kleine middelen
niet versmaadt om zjjne politieke tegenstanders
te treffen of te dwarsboomen.
Een ernstig staatsman zou zich verheffen
boven eene teleurstelling, als hem, door
eigen schuld van zjjne partjjgenooten, bereid
is door de Slaten van Overjjsel.
En in elk geval niet op die wjjze van zijne
kleinheid doen blgken.
Met dit al hebben die Staten nog niet ge
daan wat zjj volgens de wet moesten ver
richten.
I Naar het Amerikaansch
VAN
ELIZABETH STUART PHELPS.
Een oude man kwam uit zjjn deur en ging
op een stoel op den uitgesleten stoep zitten,
Het zou juister zgn te zeggen dat hjj neer
zonk, want hg liet zich zwaar op zgn gebro
ken stoel vallen, hetzjj door werkeljjke lichaams
zwakte, hetzjj door hevige gemoedsontroering.
Bjj den eersten aanblik scheen hjj een zeer
oude man, maar bjj nadere beschouwing zou
men hem nog beneden zeventig jaar hebben
geschat en kwam men tot de overtuiging dat
de ouderdom hem vóór den tgd had uitgeput,
doordat smart zgn levensplan had vernietigd,
Hfi was ongetwijfeld arm zijn versleten kleeren
waren die van een man voor wie geen vrouw
zorgt. Verscheidene knoopen ontbraken op
zjjn zwarten jas en vest, en van de overgeble
vene waren er twee aangenaaid met blauw
garen en een met wit. Zjjn boordje was ge
lofeld aan den rand, en zjjn dunne polsen
zonder manchetten beefden, toen hjj zijn han
den samenvoegde op de leuning van de veranda
en bjj zjjn hoofd daarop liet rusten.
Hg was nog niet geheel kaal en had een
Bjj kon. besluit:
is ingesteld de betrekking van hoofd der
opleiding van jongens tot matroos en hiermede
belast de kapitein ter zee A. L. Boelen;
is de kapitein-luit. ter zee R. O. J. Verschoor
eervol ontheven van het door hem gevoerde
bevel over Hr. Ms. wachtschip Van Galen en
Hr. Ms. logementschip Buffel
is met het bevel over Hr. Ms. instructieschip
Van Galen belast de kapitein ter zee A. L.
Boelen, en Hr. Ms. logementschip Buffel uit
dienst gesteld en toegevoegd aan Hr. Ms.
nstructieschip Van Galen
is uit dienst gesteld Hr. Ms. korvet Prins
Maurits der Nederlanden, dienstdoend wachtschip
te Amsterdam; de kapitein-luit. teT zee G. F.
Tydeman eervol van het bevel over dien bodem
ontheven en de kapitein ter zee J. B. Snethlage,
commandant van Hr. Ms. instructieschip
Admiraal van Wassenaer, gehandhaafd in het
bevel over dezen bodem in de nieuwe be
stemming van wachtschip te Amsterdam.
De commissie voor de machinisten-examens,
bedoeld in art. 8 der wet van 28 Mei 1901
St.bl. no. 139), zal, overeenkomstig de bepa
lingen, vervat in het reglement voor de machi
nisten-examens 1904, en het sleepvaartregle-
ment 1904, aanvangende 27 September, zitting
houden te Rotterdam.
De aanvragen om tot die examens te worden
toegelaten, moeten den voorzitter der commissie
vóór 17 September bereikt hebben.
Nadere inlichtingen vindt men in de St.Ct.
no 208.
Door den Commissaris der Koningin in
Zeeland is het jaarlijksch onderzoek van
de verlofgangers der Landweer in 1904 bepaald
op verschillende data tusschen 1 en 19 Novem
ber ,in onderscheidene plaatsen der provincie.
Toen Maandagavond de heer Jan Morks,
luitenant-directeur van het muziekkorps der
d.d. schutterij, alhier met den trein van
tien uur aankwam, werd hg verwelkomd door de
muziek van zgn korps, dat zich op het perron
had opgesteld.
Daar bevonden zich ook de heer W. C.
Noske, officier bg de schutterjj, lid van de
commissie van toezicht op het muziekkorps,
en de heer L. K. van der Harst J.Jz., die den
heer Morks complimenteerden en gelukwensch-
ten met het te Tilburg behaald succes.
Toen ging men in optocht met fakkellicht,
terwjjl de muziek vrooljjke marschen ten gehoore
bracht, door een groot deel der stad, waar
overal zich een talrjjke menigte had geposteerd
om den stoet, voorafgegaan en gevolgd door
een juichende en hossende menigte te zien
voorbgtrekken.
Men ging tot de Markt, waar voor de socië
teit De Vergenoeging nog een muzieknommer
werd uitgevoerd.
Daarop werden de leden van bet korps
binnen genood in de kegelbaan, waar hun
een glas champagne werd aangeboden.
Namens de commissie van toezicht en ook
krans van helder wit haar, dat netjes gebor-
steld was. Hg had zoo weinig van de slordig
heid van den ouden dag, dat hjj daardoor iets
bjjzonders iu zgn uiterlgk had. Hg was uiterst
zindelgk en zjjn uitgeteerde handen waren
die van een man die in zgn jeugd en volle
kracht een heer kon zgn geweest.
Zooals die handen daar lagen ineengeklemd
op de leuning onder zgn diep gerimpeld voor
hoofd, leken zg op de beroemde biddende
handen van Albert Dürerze hadden iets van
de teerheid en veel van het pathos van dat
roerende beeld, waarvan is gezegd »Het voert
de bede der menschheid van alle eeuwen naar
den Hemel."
Als men Jonathan Perch dertig jaar te voren
had verteld dat hg op acht en zestigjarigen
leeftgd een bedeelde in zgn geboortestad zou
zgn, zou hg die brutale voorspelling even
warm hebben afgewezen als iedere jonge man
in goede omstandigheden zou doen, die deze
episode uit de geschiedenis van een eenzamen
en verwaarloosden ouden dag leest.
Door welke perioden heen de oude Jonathan
was gedaald tot het lot van een man die niet
geslaagd is, wist niemandmisschien wist hy
het zelf het minst van allen. Amerika spee
oen grillig kansspel met den zekersten en
veiligsten van ons, on de dobbelsteen met
lood treft licht den zwakke zonder vrienden,
het lichtste den zieke en teerhartige. Maar
hoe dan ook, Jonathan Perch was een geslagen
namens de leden van het muziekkorps de
heer Noske was verhinderd het woord te
voeren bracht daar de heer L. K. van der
Harst Jz. aan den luitenant-directeur hartelgk
dank voor wat hg ten opzichte van zgn korps
heeft gewrocht, vooral in den laatsten tijd.
Hg wees er op dat het korps uit den jongsten
wedstrgd terug is gekomen met een tweeden
prgs, maar dat hier het spreekwoord Vox
popuh Vox Dei niet is bewaarheid, want de
uitspraak der jury was lang niet in overeen
stemming met wat velen hadden gedacht.
Nadat het muziekkorps een fanfare had
geblazen, nam de heer Jan Morks het woord.
Hij ontveinsde niet dat hg door den uitslag
van den wedstrgd te Tilburg was teleurgesteld.
In de 14 jaar die hg aan het hoofd der schut-
terg muziek stond, heeft zg nooit zoo goed
gespeeld als Zondag; dat was uniek en grensde
aan de volkomenheid.
Hij dankte het korps voor zgn stalen toe-
wgding, die tot dat resultaat leidde.
De uitslag is niet geweest zooals men ge
dacht haden dat is een gevolg van intriges,
want wat te Tilburg bg deze gelegenheid is
gebeurd, is schandelgk te noemen.
Die zware beschuldiging hoopte de spreker
later door bewgzen te zullen kunnen staven
Nogmaals dankte hg het korps en wekte het
op om in den aanstaanden winter met lust en
gver voort te gaan op den tot nu toe gevolg
den weg.
Na dit betrekkelgk officieel gedeelte van
den avond, bleef het muziekkorps met zgn
directeur nog eenigen tgd genoegelgk bgeen
Het verplicht nommer bg den wedstrgd te
Tilburg was de Fantaisie Romantique van Mon
tague, terwgl als vrjj nommer door ons muziek-
kops werd uitgevoerd de Rhapsodie Piet Hein
van "Van Anrooy.
Op het telegraafkantoor te Vlissingen
zullen de bestellers weldra worden vervangen
door jongens.
De tegenwoordige titularissen worden over
geplaatst naar den dienst der postergen.
Te Middelburg schgnt ook een derge-
lgke regeling te worden voorbereid.
Geheel onverwacht werd Zondagmorgen
zoo schrgft men ons de tramlgn Brugge—
Aardenburg voor het publiek geopend,
Het was een ware verrassing de nieuwe
machine en nette wagons op de gestelde
uren te zien aankomen en vertrekken. Velen
konden dan ook den lust niet weerstaan om
van deze eerste gelegenheid gebruik te maken
en een rit te doen naar Brugge of naar de
tusschen gelegen stations.
Vgf treinen rgden iederen dag op en neer.
Bg de dienstregeling is des Zaterdags gerekend
op de Brugsche markt; alsdan nl. vertrekt een
trein reeds om zes uur, die te 7.2 aankomt aan
de Kruispoort. Voor 90 centimes maakt men
de reis.
soldaat in den strgd van bet ngvere leven.
Hg kon zich nauwelgks den tgd herinneren
dat hg honderd dollar per jaar verdiende.
Zgn schamele woning met tuin was reeds
lang boven zgn hoofd verkocht wegens belas
tingschuld.
Zg was toevallig gekocht door een goeden
geest een zomer-bezoekster van welwillende
en onbedachte opwellingen, die het dorp na
een seizoen had verlaten zonder hem uit het
huis te zetten, zonder hun te vragen, zelfs
zonder een persoonlgk gesprek met haar ver
baasden beweldadigde. Jonathan was in zgn
oude huis gebleven omdat hem was te verstaan
gegeven door wien wist hg niet behalve
dat zg Mersey heette dat men het »voor-
loopig" van hem verwachtte. Die uitdrukking,
die een angstig gemoed zelfs in dragelgke
omslandigheden kan kwellen, pgnigde Jona
than eerst hevig. Maar nu dacht hg niet meer
aan de toekomst, daar hg niet meer vreesde.
Gedurende de laatste twee jaar had hg een
bes'aan geleid als een schelpdier, onder het
oude dak waarnaar zgn organisme zich had
gevormd. Hjj plantte groenten achter zgn
huis, en oogste appels aan de voorzgde. Hg
had een paar hoenders en leefde voor een
groot deel van eieren. De buren gaven hem
melk. De stadsbeambte van het armwezen, die
een zekere consideratie had voor zgn verbleekt
fatsoen, had er van afgezien hem te dwingen
naar het armhuis te gaan. Jonathan hakte nu
De voordracht voor j hoofd der school te
Hansweert bestaat uit de heerenD. A
van Houten, Heteren, W. A. de Blaeg, Re-
tranchement, en W. H. Naber, Zalt-Bommel,
Volgens de opgaaf in De Standaard bracht
de 26e jaarcollecte voor de Scholen met den
Bgbel, dit jaar gehouden, op te Anna Jacoba-
polder (G. K.) 23.306, St. Laurens 23.30 en
te Schoondgke (G. K.) 122.60.
n dan een boom in zgn tuin om, en voor
kwam daarmee dat hg bevroor. De stad zorgde
dat hg niet van honger omkwam. Maar Jona
than was niet langer iemand die loon kon
verdienen. Het was lang geleden dat hg met
geld omging.
De mensehen gaven hem, overeenkomstig
hun individueelen smaak, bjjna al het
andereeen varken, koude aardappels, een
kuiken, met crème gevulde biscuits, gelei
gestopte flanellen, pastei, goedkoope thee, of
overschoenen, die lek waren. Een weldadige
dame had hem een lampen-kap van vloeipa
pier gegeven, en drie andere zonden bgbels
Vgf jaar te voren had een verstandige dame
met acht kinderen, vier katten en zes honden
als haar aandeel in de publieke aansprakelgk
heid, hem een jongen hond gegeven.
Dat geschenk was in het leven van den
verlaten ouden man een gebeurtenis geworden
waarbg al het andere, waaraan hij vaak dacht,
iets bgkomstigs leek. Zgn jeugd, zgn vrienden
zgn huwlgk, het einde daarvan door den on-
verwachten dood van zgn vrouw op middel
baren leeftgd, de zomer toen hg zgn courant
moest op zeggen, het jaar waarin hg zgn
kleine bibliotheek had verkocht, de winter
toen hg longontsteking kreeg, het jaar toen
zgn huis boven zgn hoofd verkocht werd
dat alles geraakte in nevel achteraf voor
den datum waarop David zgn hond werd.
David was een misteekende puppy geweest
Ter vervanging van dr J. A. der Mouw
benoemde de Raad van Doetinchem tot tjjde-
lgk leeraar in de oude talen aan het gymna
sium dr 0. Albers te Zutphen.
- Aan prof. Hugo de Vries is door de uni
versiteit van Chicago het Eeredoctoraat ver
leend. Dit doctoraat is voor alle faculteiten
hetzelfde en de titel is: doctor of laws L.L.D.
Het viertal ter beroeping van een pre
dikant bg de Ned. Herv. gemeente te V1 i s-
i n g e n, vacature C. Hunningher, bestaat uit
de heerenH. J. Couvée te Cortgene, J. Groe-
neweg te Beilen, W. G. van Leeuwen te
Ophemert en Johs. de Voogd te St. Annaland.
De tekst, naar aanleiding waarvan de heer
Hunningher Zondag avond van die gemeente
afscheid nam, blgkt geweest te zjjn 1 Petrus
vers 10 en 11.
Met 1 Jan. 1905 zal bg den heer W.
Verslugs te Amsterdam verschgnen een maand
schrift onder den titelDe Beweging, algemeen
tijdschrift voor Letteren, Kunst, Wetenschap en
Staatkunde, onder redactie van Albert Verwey.
Bg een repetitie van Coppelia in de
Opera te Berlgn wilde een Slavische dans niet
vlotten. De keizer, die in de zaal plaats had
genomen, gaf eenige aanwgziDgen. Ieder was
verbaasd. Ja zeide Z. M., ge kjjkt mg aan,
maar het is toch zoo. En het was zoo. Z. M.
had den dans in Hongarge gezien en goed
onthouden.
Te Utrecht overleed de heer dr J. J.
Couvee, schoolopziener in het arrondissement
Loenen.
De overledene, die 55 jaar oud werd, was
jaren lang, immers van 12 Dec. 1877—1894,
leeraar in de scheikunde aan de Rgks Hoogere
burgerschool te Middelburg, waar hg als inge
zetene een zeer geacht persoon was en zich
ook zeer nuttig maakte voor het algemeen.
Zgn onderwgs werd ook zeer gewaardeerd.
Voordien was hjj leeraar aan de H. B. school
te Breda.
Bg het vertrek van den gouverneur-
generaal Van Heutsz, Zondag morgen, waren
vele familieleden, vrienden en autoriteiten aan
het station vaD het Hollandsche spoor te
's Gravenhage, om hem uitgeleide te doen.
Zoo bevonden zich daar luitenant-generaal Kool,
de oud-gouverneur-generaal Van der Wyck,
dr Kielstra, de secretaris-generaal van het
departement van koloniën, de adjudant van
den minister van marine, de ond-vice-president
van den Raad van Indië De Meester, voorts
oud-gasten, oud- en nog dienende Indische
opper- en hoofdofficieren, bestuursleden van
koloniale instellingen, alsmede de adjudant van
generaal Van Heutsz, kapitein Coign, die eerst
's middags de reis zou aanvaarden.
Aan mevrouw Van Heutsz werden bouquetten
aangeboden.
Een talrgke menigte, op het perron aan
wezig, hief bg het vertrek een hoera aan.
Volgens Het Volk zgn de matrozen, die
aan de Zaandgksche kiesrechtbetooging deel
namen, allen gestraft met 14 dagen scheeps-
arrest.
en dat bracht hem den eersten winter van
zgn leven dicht in gezelschap met zgn tegen-
woordigen meester, die het likkende, krabben
de diertje liefkoosde met de toewgding van
een eenzamen man.
Jonathan deelde zgn vuur, zgn voedsel, zgn
bed, zgn gemoed, zgn hart, zgn verleden, zgn
toekomst met den jongen bond, bewaakte
hem angstig voor iederen sneeuwstorm, be
dekte zgn bevend lichaampje wel twaalfmaal
in een nacht met zgn eigen versleten hals
doek, vertroetelde hem als een moeder in de
periode van slecht humeur en tanden krggen,
en voedde den opgroeienden hond op met de
hartstocht van de liefde, terwgl hg er ook
allen tgd aan kon besteden.
»Je bent eigenlijk niets anders dan een
klein kindjezei hg vaak. Boven het lot van
zgn meeste rasgenooten was David bevoorrecht
door de vriendschap van een mensch. Vgf
jaar lang was hg de kameraad geweest van
een eenzamen en verstandigen meester. Hg
kon zonder tegenstand speculeeren op de
droefheid en teerhartigheid van den ouden dag.
In tegenstelling met de meeste menschelgke
verkwisters van genegenheid, had David zgn
voorrecht gewaardeerd. Zgn verstand was snel
ontwikkeld en zgn hart was iets bgzonders.
Van zgn hartstochtelgke trouw kan men niets
beters zeggen dan dat het de hartstocht en
de trouw van zgn ras was, vertegenwoordigd
in iets dat men het type zou kunnen noemen.
>-
t,
