Woensdag 31 Augustus. Uit Stad en Provincie. N°. 203, 147° Jaargang. 1904. Middtihurg 30 Augustus, BENOEMINGEN, ENZ. bü kon. besluit LETTEREN EN KUNST. Verschillende Berichten. MIDDELIUIRGSCIIE COURANT. Deze courant verschijnt dagelijks, met uitzondering van Zon- en Feestdagen. Prijs, per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in Nederland franco pp., 2. Afzonderlijke nummers kosten 5 cent. THERMOMETER EN VERWACHTING. SO Aug. 8 u. vm. 66 gr., 12 u. 79 gr., av. 4 u. 80 gr. F. Verwacht: zwakke Z. wind, toenemende bewolking, weinig verandering in temperatuur. w Advertentiën: 20 cent per regel. Geboorte-, dood- en alle andere familieberichten en'. Dankbetuigingen van 1—7 regels 1.50; elke regel meer 20 cent. Reclames 40 cent per regel. Groote letters naar de plaats, die zij innemen. Tot de plaatsing van advertentiën en reclames, niet afkomstig uit Zeeland, betreffende Handel, Njjverheid en Geldwezen, is uitsluitend gerechtigd het Algemeen Advertentie-Bureau A. DE LA MAR As., N.Z. Voorburgwal 366, Amsterdam. is aan den luit. t/z le kl. E. Maes, op zjjn verzoek, eervol ontslag uit den zeedienst ver leend is bevorderd tot luit. t/z le kl., de luit. t/z 2e kl. W. M. K. B. van Idsinga; is aan den buiteng. luit. t/z le kl. bjj de Eon. Ned. Marine-reserve H. Sluiter, op zjjn verzoek, eervol ontslag verleend uit den dienst bjj de Marine-reserve is bp het Dep. van Waterstaat enz. aan den commies jhr mr E. W. J. Sis, op zjjn verzoek, eervol ontslag uit 's Rjjks dienst verleend; benoemd tot adjunct-commies jhr mr T. W. A. BeelaeTts van Blokland en zjjn bevorderd tot adjunct-commies S. Dekker en A. Koudjje, beiden thans eerste-klerk. In de St Ct no 203 brengt de minister van marine ter kennis van belanghebbenden, dat, met ingang van 5 Sept. a. s., voorwaardeljjk zjjn benoemd tot adelborst 3e kl. bp het Kon. Instituut voor de Marine te Willemsoord, met bestemming voor den zeedienstC. Winkler, D. de Josselin de Jong, H. Carbasius, S. W. Eyssen, G. J. Verwjjnen en C. Schüter. EEN PRETTIG KIJKJE. De uitgaven voor Oorlog en Marine nemen steeds toe. Het volgende overzicht geeft ons daarop een prettig kjjkje Jaar. Oorlog. Marine. 1899 f 22.585.901 15.890.424 1901 22.716.429 16.657.693 1902 23.953.441 16.689.195 1903 25.421.036 16.676.886 1904 26.548.952 17.246.825 Elk soldaat te water en te land kost in vredestpd aan 'Zwitserland, met zjjn volksleger, f 86, aan België j 498 en aan Nederland J 828. De Zeeuwsche Crt. vraagt terecht of het geen tpd wordt te bezuinigen. De belastingen drukken al zwaar en er zjjn weer eenige nieuwe iri het vooruitzicht gesteld. Oost-Inclië. De jongste mail bracht berichten tot 28 Juli, Volgens het Bat. Nbld. heeft de regeering kort geleden, toegevend aan den drang, ter zake uitgeoefend van het Plein uit, in een ver, trouwelpk schrpven aan de betrokken residen ten erop aangedrongen met kracbt werkzaam te zpn in het belang eener spoedige afschaffing van de nog in verschillende deelen van Indië bestaande slavernp en pandelingschap. De overweging dat uit het oogluikend doen voortbestaan van de heerschende toestanden wel eens ongewenschte bemoeienis van buiten zou kunnen voortvloeien bp de belangstelling' welke Indië thans overal trekt, zon aan deze zaak niet geheel vreemd zjjn. Tevens vernam het blad dat de regeering zou hebben laten doorschemeren desnoods niet tegen een krachtig (militair) optreden op te zien indien alle middelen van overreding mochten falen. Dit laatste zouden wjj bevestigd moeten zien alvorens het le gelooven, zegt het blad. Het zou een gevaarlpk spelen met vuur zjjn. Hetzelfde orgaan geeft het begin van een uit voerig reisverhaal van de politieke expeditie naar Apo-Kajan in Centraal Borneo, die 27 Juni te Samarinda aankwam. De tocht heeft negen maanden geduurd. Het gezelschap bestond uit de hh. E. van Walcheren controleur van Beraoe, J. E. Tehuperory, dokter- djawa van Meester CorneliB, een topograaf, eenige tolken en een kok. Vooral door gebrek aan levensmiddelen heb ben de onderzoekers nog al eens gesukkeld en lang niet altjjd was daarin door jacht en vis- scherp te voorzien, zoodat soms beslist honger werd geleden. Als een der vruchten van de expeditie mag zeker genoemd worden het verzoek, gedaan door de opperhoofden in Apo-Kajan aan den oontroleur, om een schriftelijke verklaring op te maken, welke zjj zouden onderteekenen en waarbp zp verklaren onderdanen te zjjn van het Ned.-Indisch gouvernementdat zp de bevelen, hun door zpn ambtenaren gegeven stipt zullen opvolgen en zooveel mogeljjk de gewoonte van het koppensnellen zullen tegen' gaan. Ook het aanbieden van geschenken met verj soek die over te brengen aan H. M. de Konin- gin, aan verschillende Europeesche autoriteiten op Borneo en aan prof. dr Nieuwenhuis, gat eveneens bewjjs van de vriendschap, die de Kenja's reeds thans toedragen aan de Neder landers. AT JEH. Uit Groningen wordt gemeld dat de familie aldaar bericht heeft ontvangen dat de le luit. der infanterie P. A. Charbon in Atjeh gesneu veld is. Uit Vlissingen. Blpkens het verslag van de Kamer van Koophandel en Fabrieken, dat thans in druk is verschenen, onderging het binnenland- sche handelsverkeer weinig verandering. Voortdurend werd gestreefd naar uitbreiding van handelsrelatiën met andere plaatsen m ons land, hetgeen van gunstigen invloed was op den im- en export. De invoer bepaalde zich in hoofdzaak tot koloniale waren, tabak, sigaren, wpn, bier, gedistilleerd, manufacturen, brandstoffen, gra nen, meel, slachtvee, jjzerwaren, seheepsbe- noodigdheden en bouwmaterialen. De uitvoer bestond voornameljjk in steen kolen, hout, jjzerwaren, petroleum, koloniale waren, meel, biscuits, suikerwerk, alsmede voortbrengselen van de fabrieken. De eenige statistieke opgave, die verschaft wordt, betreft het gedistilleerd. Aan plaatse lijke aecjjns bedragende 171/3 cent per liter ad 50 sterkte is namelpk ontvan gen 24.020.376, vertegenwoordigende eene hoeveelheid van 137.259.8 L., tegen ƒ24.883.726, vertegenwoordigende 142.201.8 L. in 1902. Met de stoomtram naar Middelburg werden vervoerd 383.400 passagiers, tegen 402.310 gedurende het jaar 1902. De opbrengst van het personenvervoer was 38.339.90, tegen 38.060 over 1902. Die van het goederenvervoer was 1260.20 tegen 1211.80 over 1902. De handelsbetrekkingen met het buitenland ondergingen weinig uitbreiding. De handel in steenkolen was vrjj levendig. De uitvoer van cokes bedroeg belangrijk meer dan in 1902, nl. 8660 ton tegen 1634 in het vorig jaar. De houthandel verkeerde in bevredigenden toestand. De invoer uit zee van petroleum aan de tankinrichting is in het afgeloopen jaar weder eenigszins toegenomen. De aanvoer bedroeg 3.027.463 kg. in twee stoombooten, tegen 2.994.520 kg. in een stoomboot in 1902. Yan Engelsche biscuits en suikerwerken werden belangrpke hoeveelheden aangevoerd, dienende voor plaatselpk verbruik en verzen ding naar elders. De uitvoer van garnalen voor de Londensche markt verminderde vrjj belangrpk. Zp bedroeg 867.703 kg. tegen 1.132.906 kg. in 1902. De exportslagerijen waren, niettegenstaande de concurrentie van andere plaatsen in ons land, met succes werkzaam. Het getal naar Engeland verscheepte kalve ren, schapen en varkens nam belangrpk toe Er werden in het geheel uitgevoerd 19.081.846 kg., togen 15.166.419 kg. in het voorafgaande jaar. De binnonlandsche scheepvaart was wederom minder levendig dan ten vorigen jare. Het geta. schepen, dat door de sluizen werd geschut, was kleiner dan in 1902, terwpl ook de geza- menljjke scheepsruimte geringer was dan in genoemd jaar. Ingeschut werden door de dubbele schut sluizen 3256 binnenschepen, met een inhoud van 205.219 M3. Uitgeschut werden' 3193 binnenvaartuigen met een inhoud van 213.393 M3. Het verkeer van zeeschepen in de Buiten' haven is in het afgeloopen jaar niet toegenomen, Ingeschut werden door de dubbele schut sluizen 714 zeeschepen, met een inhoud van 264.957 M3. Uitgeschut werden 720 zeeschepen met een inhoud van 290.588 M". Totaal 1434 zeesche pen met 555.545 M3 inhoud. Onder deze getallen zjjn begrepen 1301 sche pen, met een gezamenlpken inhoud van 136.098 Ms, behoorende tot de Nederlandsche en bui- tenlandsche marine, zoomede Nederlandsche en Belgische loodsvaartuigen. Na aftrek hiervan bljjkt, dat door de sluizen zjjn gepasseerd 133 handelsschepen, met een gezamenlijke inhoud van 419.447 M8. Hier onder waren 15 schepen beladen met hout, met steenkolen, 2 met petroleum. Totaal 24. die te Vlissingen en Middelburg hebben gelost. Voorts zpn te Vlissingen geladen6 schepen met cokes, 2 met jjzer, 1 schip met steenkolen en 1 met bplading van vee voor Z.-Afrika, Totaal 10 schepen. De klerken der posterpen en telegraphie 2e kl. A. K. J. Huineman zpn verplaatst van Vlissingen (telegraafkantoor) naar Am sterdam en mej. E. C. Bendien van Amsterdam 1 naar Vlissingen (telegraafkantoor). In de Maandagmiddag gehouden zitting van den gemeenteraad van Arnemuiden werd door den voorzitter medegedeeld dat het aandeel der gemeente in de kosten van de ge zondheidscommissie te Veere voor 1095 is ge raamd op 80.105. Voor herbenoeming als zetter wordt aanbe volen de heer fl. van Eenennaam. In de plaats van den heer H. Kastelepn, die, keurmeester jjnde, een met het lidmaatschap van het col lege van zetters onvereenigbare betrekking bekleedt, is de heer D. Kousemaker ter benoeming voorgedragen, terwpl de heeren A. Joosse en F. Crucq mede op de voordracht zpn geplaatst. De begrooting voor 1905 werd aangeboden met een totaalcijfer, zoo in ontvang als in uitgaaf, van 14107.016. In deze begrooting wordt de opbrengst van hoofdeljjken omslag geraamd op f 1500, dus 300 meer dan in de vorige begrooting. Deze vermeerdering is noodig omdat de kosten van verpleging van krankzinnigen met t 170 zpn verhoogd en de post voor ondersteuning van armen noodwendig van 750 op 1000 moet worden gebracht. Een verdeeling van het gemeenteljjk kies district voor de verkiezing van leden van den gemeenteraad in stemdistricten, overeenkomstig art. 6 der gemeentewet, werd niet noodig geacht. Met algemeene stemmen werd goedgevonden het jachtrecht der gemeente op het Putter- hoekje ondershands te verpachten aan J. K. Crucq, timmerman, voor 5.50 per jaar. In verband met het plaatsen van een nieuw toren-uurwerk werd de begrootiug voor 1904 gewpzigd en het eindcjjfer dier begrootirig met f 881 verhoogd. dat men de bestaande regeling onveranderd wenscht te behouden. De gemeenterekening werd zonder aanmer kingen voorloopig vastgesteld met de voorge stelde en vroeger vermelde eindepfers en de gemeentebegrooting 1905 werd den raad aan geboden, met een ontvangst en uitgaaf van 31.425.845. De tot lid der schoolverzuim commissie be noemde heer M. C. van der Jagt zond bericht in, dat hp de benoeming aanneemt, waardoor deze commissie weer voltallig is. Door Ged. Staten van Zeeland is op het verzoek van C. en G. de Bruyn, steenbakkers te Stekene (België), van 8 Maart jl., om ont heffing van het verbod in 1 van art. 87 van het reglement op de wegen en voetpaden voor eenige wegen in de gemeenten Axel, Graauw en Langendam, Hontenisse, Hulst, Koewacht, Overslag en Zuiddorpe, gunstig be schikt, zoodat die wegen mogen worden be reden met twee aan elkander gekoppelde voer tuigen, mits alsdan de onderstellen stevig aan elkander verbonden zpn. De kommies 2e klasse tingen A. C. L. Polak te ingang van 1 September a, kommies le klasse. bp 's rjjks 'oelas- Neuzen is met s. bevorderd tot In de Maandagmiddag te 'sHeer Arendskerke gehouden raadsvergadering deelde de voorzitter mee dat op de voordracht voor hoofd der school te 's Heer Hendrikskin deren waren geplaatst de heeren C. J. Eeisinger, h. d. s. te Haamstede, L. B. v. de Slikke, h. d. s. te Oudelande, en D. J. v. d. Grooff, onderwjjzer te Wemeldinge. Op het verzoek van mej. W. H. Swenne om verhooging harer jaarwedde voor het geven van handwerkonderwps buiten degewone school uren werd zonder hoofdeljjke stemming afwjj- zend beschikt. Verder werd besloten Ged. Staten mede te deelen, dat verandering in de stemdistricten in die gemeente niet gewenscht werd. Uit Y e r s e k e schrpft men ons Maandagavond vergaderde de gemeenteraad om een gewichtige zaak te behandelen. Wjj hebben hier nl. ook, evenals Middelburg, eene straatbelasting-kwestie. Er zpn hier verscheidene straten, die nog particulier eigendom zjjn van tameijjk veel eigenaars, en welker onderhoud veel te wen- schen overlaat. Tot heden zag het gemeente bestuur er tegen op deze straten over te nemen of te onteigenen, daar dit, zooals te begrjjpen is, met voor Yerseke groote uitgaven gepaard gaatdoch de klachten worden steeds talrpker, dringender en gegronder, en zoo kwam het dageljjksch bestuur er toe voor te stellen door den zuren appel heen te bjj ten. Het bracht een voorloopig plan ter tafel, volgens hetwelk de kosten van bestrating, met Waalscbe klin kers (één straat met keien) worden begroot op ongeveer J 13.000, en daar dit bedrag niet uit e gewone inkomsten te bestrjjden is, zou een leening gesloten worden rvan 11.000, voor welker aflossing en rente ge durende minstens 20 jaar jaarlpks J 940 tot 520 noodig is. Hierbij is aangenomen, dat de overname der straten de gemeente niets zou kosten. Om de bedoelde uitgave te dekken, zou eindelpk een straatbelasting worden ingevoerd, iarbjj als maatstaf van heffing 20 cent per strekkende meter werd aangenomen voor iedere woning, aan de openbare straat gelegen. De bedoeling van burgemeester en wethou ders was alleen nog maar in beginsel over deze zaak te beslissen; zelfs kwamen zp er na discussie toe voor te stellen ook de begin- selvraag tot de eerstvolgende vergadering aan te houden. Dit werd aangenomen. Van de leden, die aan de discussies deel namen, verklaarde één zieh beslist er tegen, één beslist er voor, terwjjl een derde een mid delweg wilde bewandelen, en beginnen met terstond twee straten te vernieuwen met den verkoopprjjs van het voormalige huis van 't hoofd van school 1. Behalve het voorgaande werd nog het vol gende behandeld. Een adres van een zestigtal ingezetenen inhoudende het verzoek om een keurmeester van vleesch en visch aan te stellen, werd tot de volgende vergadering aangehouden. Betreffende de vraag van den minister van binnenlandsche zaken inzake herziening der stemdistricten, werd besloten te kennen te geven VIT HET PROVINCIAAL VERSLAG. (Slot.) Aan dat verslag ontleenen wjj nog het volgende In den toestand van handel en njjverheid kwam weinig of geen verandering. Degrootere inrichtingen bleven in vrp gunstigen toestand slechts moest het groot getal werklieden op de scheepsbouw- en werktuigenfabriek De Schelde te Vlissingen eenigszins worden ver minderd. Alleen de beide beetwortelsuiker fabrieken te Sas van Gent werkten kort en onvoordeelig. De aldaar afgebrande stoom- meelfabriek werd weer opgebouwd en kwam in werking, de spiegelfabriek aldaar werd uit gebreid, en de mede aldaar opgerichte ultra- marjjnblauwfabriek, die gedeelteljjk afbrandde doch bjjna is herbouwd, schjjnt niet zonder voordeel te werken. De kleinere inrichtingen en de handwerks njjverheid gingen niet achteruit. De vlas industrie en de cichoreidrogerjjen gaven be vredigende uitkomsten. De oesterhandel beantwoordde niet aan de verwachting door minder aftrek en lager prjjs de mosselhandel was voordeeliger, door goede qualiteit en bevredigende prjjzen. Omtrent het jachtveld wordt het volgende medegedeeld In Walcheren bleef de toestand, als vroeger, ongunstig hazen waren bjjzonder schaarsch patrjjzen en eenden kwamen wat meer dan vroeger voorwater- en houtsnippen waren vrjj talrjjk en fazanten werden nog al in de duin- en boschstreken aangetroffen. In Noord-Beveland was de wildstand zeer voldoende, met uitzondering van de gemeente Kortgene, waar veel gestroopt wordt. Ook in Zuid-Beveland was de toestand voldoende, uitgezonderd eene streek, waar als vroeger met behulp van lichtbakken werd gestroopt. Op het eiland Tholen met St Philipsland schjjnt geen reden van beklag te bestaan. Op Schouwen en Duiveland was het jacht veld goed voorzien van hazen en fazanten patrjjzen waren vrp zeldzaam, doch eenden kwamen meer voor dan in vorige jaren. In West-Zeeuwsch-Vlaanderen bleef de toe stand als vroegerhet getal hazen is steeds gering, wat, behalve aan het natte vooijaar, wordt toegeschreven aan de kwade praktpk van vele ingezetenen, die een soort van basterd hazewind houden om wild te vangen en te dooden. Uit Oost-Zeeuwsch-Vlaanderen wordt gemeld dat de toestand, uitgezonderd de grensstreek waar veel wordt gestroopt, zeer voldoende was. Klachten over Bchade, door het wild aan den landbouw toegebracht, zpn niet ingebracht daar van de bevoegdheid om buitengewone machtiging te verleenen krachtens art. 26 der jachtwet, steeds ruim gebruik wordt gemaakt, In 1903 werden afgegeven: 1 groote jacht akte tot uitoefening van alle geoorloofd jacht bedrijf; 469 akten alsvoren, met uitzondering van de lange- en valkenjacht; 3 kleine jacht akten, tot uitoefening van de bij art. 15 lett, e, en g der wet genoemde jachtbedrpven 149 groote vischakten tot uitoefening van alle geoorloofd vischbedrjjf793 kleine vischakten tot uitoefening der visscherp met éen visch tuig; en 482 kostelooze vergunningen, tot uit oefening der visscherjj met éen vischtuig. Voor de jacht en vischakten was verschul digd aan recht t 9014.50, zegel f 2942.25, 50 opcenten f 1471.126, samen f 13.427.876. Het getal bekeuringen wegens overtreding der wet bedroeg 441. Uit de nagelaten papieren van een Indischen Nurksdoor mr Paul J. Koster Chz. Amsterdam. D. Buys Dz. Wat in dit boek aan de lezers wordt voor gezet als een kritiek van een Indisch oudgast op Nederlandsche zeden, kunnen we werkelpk niet anders kwalificeeren dan als een walgeljjb en een bekrompen boek. De sehrjjver heeft een tegenhanger wiUen leveren van Bas Veth'a Het leven in Neder- landsch Indiè, datindertijd, ook in Neder land, vrp algemeen erkend is als onjuist en uiterst onbillpk. Men zou dan allereerst kunnen vragen of het de moeite waard was een antwoord te schrpven op dat boek, dat trouwens al vergeten is. Bovendien is het een zonderlinge taktiek om als een soort wraak nu eens tegen het heele moederland van leer te trekken. Maar het ergste is de wjjze waarop dat ge schiedt. De sehrjjver heeft het heel druk over de straattaal van sommige moderne boeken, maar we herinneren ons niet ooit iets gelezen te hebben in zoo'n weerzinwekkende vuilheid dit boek. Wanneer Heyermans, Querido d. in hun ergste platheid schrjj ven, dan be reiken ze tenminste nog het resultaat walging op te wekken voor hetgeen ze beschrjjven Maar het lezen van dit boek doet niet anders dan walging opwekken voor den man die met een would-be grappigheid over die stuitende dingen uitwjjdt. Dat er in onze groote steden menBchen zpn op wier zeden heel wat is aan te merken, niemand die dat ontkennen zal. Maar als iemand op enkele vieze anecdotes uit de chronique scandaleuse een generalisatie bouwt, haalt men de schouders op, en legt men het boek met opgetrokken neus weg. En wat de kritiek op algemeene toestanden betreft, die is van een uiterst oppervlakkig allooi, het typisch gescheld op alles en nog wat van iemand uit Indië, die zieh niet meer in de Hollandsche toestanden kan schikken, en ook geen moeite doet om de verandering te begrjjpen die zieh in zjjn afwezigheid in de sociale toestanden hier voltrokken heett. We moeten bekennen de ruim 400 bladzpden niet geheel doorgelezen te hebben. Letter kundige waarde heeft het werk niet. We hebben Bas Veth's boek niet gelezen, maar we kunnen ons moeiljjk voorstellen dat het nog lager staat dan dit. Het 28ste Taal- en Letterkundig Congres wordt thans te Deventer gehouden. De ontvangst der leden had Maandag op de gebruikeljjke wjjze plaats. Donderdag zullen de Koningin en Prins Hendrik de zitting bjjwonen. Sommigen meenen dat dit een bjjzonderheid was, in dien zin, dat nog nooit een der Vorsten uit het Koningshuis op een Nederlandsch Congres verscheen. Hierin dwaalt men echter, daar het Neder landsch Congres, in de residentie gehouden in 1868, verrast werd met een bezoek van H. M. Koningin Sophie. Van Rooy heeft te Miinchen een groot succes behaald. Voor Götterddmmerung was de voorstelling geheel uitverkocht. Bjj het departement van binnenlandsche zaken is sedert eenigen tpd in bewerking een wetsontwerp, waarbp verplicht wordt gesteld de oprichting van openbare slachtplaatsen in gemeenten boven 10.000 zielen. -=- De missive van den minister van water staat, houdende verzoek om medewerking der gemeente tot afstand van een deel van den Koekamp tot stichting van het rechtsgebouw van het Hof van Arbitrage, is in de zitting van den Haagsehe gemeenteraad van Maandag om preadvies in handen van burg. en weth. gesteld. De Zondag te Utrecht gehouden nationale meeting was niet, zooals door ons in ons vorig nommer, op gezag van een Utrechtsch blad, gemeld is, gericht tegen het ontwerp «Arbeidswet" en «Arbeidscontract" maar alleen tegen het laatste. Zaterdag is het tienjarig bestaan der S. D. A. P. door de afdeeling Amsterdam gevierd met een openluchtfeest in den tuin van het Tolhuis. Maandag morgen defileerde op V Loo voor H. M. de Koningin en den Prins het le regiment huzaren, bestaande uit 2 eskadrons uit Deventer en 3 escadrons uit Zutphen. Na het défilé werden de huzaren in de weide van het Koninklpk park verrast met ververschingr-n en sigaren, waarna zp naar hunne kazernes terugkeerden. De Prins droeg de admiraals- uniform. De brand in de protestantsehe kerk te Scheveningen, waarvan in ons vorig nommer in 't kort melding werd gemaakt, heeft zich bepaald tot een gedeelte van het dak. De

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1904 | | pagina 1