Zaterdag 13 Augustus. FEUILLETON. N°. 190. 147° Jaargang. 1904. ROSOOE. Middelburg 12 Augustus. Onze politieke toestand KiDERSOOD. BENOEMINGEN, ENZ. MIDDELRURGSCHE COURANT. Deze courant verschijnt d a g e 1 ij k smet uitzondering van Zon- en Feestdagen. Prijs, per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in Nederland franco pp., 2. Afzonderlijke nummers kosten 5 cent. THKRIWOMGTER EN VERWACHTING. 12 Aug. 8 u. vin. 64 gr., 12 u. 68 gr., av. 4 u. 68 gr. F. —Verwacht: matige W. wind, opklarend weer, weinig verandering in temperatuur. Advertentiën20 cent per regel. Qeboorte-, dood- en alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 17 regels 1.50; elke regel meer 20 cent. Reclames 40 cent per regel. Groote letters naar de plaats, die zij innemen. Tot de plaatsing van advertentiën en reclames, niet afkomstig uit Zeeland, betreffende Handel, Nijverheid en Geldwezen, is uitsluitend gerechtigd het Algemeen Advertentie-Bnrean A. DE LA MAR Az„ N.Z. Voorburgwal 366, Amsterdam. MR S. VAN HOUTEN IN DE EERSTE KAMER. Verschillende liberale bladen hebben hunne vreugde te kennen gegeven over de verkiezing van dien oud-minister tot lid der Eerste kamer. Hjj is, volgens een dier bladen, daardoor geworden de man van den dag. In hoever die bewering juist is, willen wjj daar laten. Als bestrijder van het clericalisme kan mr Van Houten zeker in ons Hoogerhuis nuttig zfjn; voor het overige zien wjj, op grond van zjjn jongste verleden, in hem niet den man, die, op sociaalpolitiek gebied een kracht ten goede kan uitoefenen. En met de negatieve leuze van anti-clerica- lisme alleen komt men er tegenwoordig niet Het Volk beaamt natuurlijk de uitspraak der liberale organen niet. Dit schreef dezer dagen Waarom zou juist Van Houten de man zjjn om het vonnis der historie aan Kuyper te voltrekken •De groote tekortkoming van Kuyper is, dat hjj het rad der geschiedenis heeft willen terug draaien. Dat hjj voor de kleinen der aarde en hun sociale nooden wou in de bres sprin gen, is nu ruim 10 jaar geleden. Het was toen hjj om pensioen bad voor de ouden van dagen Heere mjjn God, zjj kunnen niet wachten, geen dag en geen nacht. Toen hp met Tak tegen Van Houten streed voor wat de laatste noemde het allemanskiesrecht. Maar in plaats van de oplossing van het maatschappelijke vraagstuk te zoeken in den ontwikkelingsgang der maat schappij z0lfi heeft hp ze gezocht in het spie gelbeeld van het verleden, in theologische formulen. Voor de arbeidersbeweging is hjj een renegaat, een man van schoonklinkende ge loften en wreede daden, eenmaal een vriend met den mond, maar een vjjand in de volheid zjjner machtspositie. Zouden wjj nu in Van Houten den wreker van Kuypers afvalligheid moeten zien Hoe lang is het niet reeds geleden, dat de heer Van Houten zpn democratische plunje afwierp Hjj zou nu dat begrip voor den ontwikkelings gang der maatschappij hebben, dat Kuyper ont brak, en zoo de wreker der historie worden Wie Kuyper niet wil opvolgen, maar wel overwinnenwie, niet een slappere en kleinere Kuyper, maar een grootere en betere wil zpn, aalmin de eerste plaats rekening moeten hou den met de rechtmatige aanspraak van het meer en meer tot bewustzpn van zpn politieke roeping komende proletariaat. Het Volk gaat na aan de hand van Van Houtens oordeel over een verkorten arbeidsdag en over staatspensionneering, dat hg die man niet wezen kan. Dat liberalen zich over de terugkomst van dezen staatsman in 't politieke worstelperk verheugen, is een reden te meer, om aan den levensmoed van het liberalisme te twjjfelen. Van Houten zal zich in de Eer ste Kamer schrapzetten tegen Harte's Tarief- wet en tegen uitingen van clericalisme maar zelfs de povere Arbeidswet zal in hem een feilen bestrjjder vinden. Naar het Engelsch VAN SEWELL FORD. Wjj genoten Roscoe als het ware in drie bedrjjven. Dat wil zeggen, dat wp hem drie keeren vluchtig ontmoetten, met tusschenpoo zen van een jaar. Het waren slechts drie kjjkjes van korten duur, die wp op hem kregen, maar toch zoo veelomvattend dat wjj gevoelden dat wjj Roscoe niet beter hadden kunnen kennen wanneer wjj hem van jongs af hadden opgevoed. Het was in een, het doet er niet toe welk plaatsje in de bosschen. Men gaat daar in Februari en Maart heen om longziekten te ontvluchten en verveling op te loopen. Daar werd Roscoe aan ons opgedrongen. Waarljjk als wp aan ons zeiven waren overgelaten, zouden we ons nooit van Roscoe hebben meester ge maakt, nooit! Maar mevrouw Kempton Pep pergrin zjj was Roscoe's moeder, moet ge weten gaf ons geen gelegenheid om te ont snappen. Vóór en na eiken maaltpd sprak zjj ons over niets anders dan over Roscoe, alsoi het verhaal van hem een nieuwe kuur was evenals bronwater, dat je geregeld en bp g oote hoeveelheden moet nemen. Van Houtens program is een en al ontken ning. Kwam hp ooit weer aan de regeering, zpn Troonrede zou door ongekende beknoptheid uitmunten. Voor ons zegt het blad is iedere arbeider, die tot de erkenning komt van de roeping zjjner klasse, een betere wreker der historie ten aanzien van den heer Kuyper dan de groote -meester Van Houten, al noemde die zichzelf ook honderdmaal «staatsman bp de gratie zjjner geboorte." Dat de loop der politieke zaken in ons land dr A. W. Bronsveld zou stemmen tot ergernis, het lag voor de hand. Daaraan heeft hp dan ook in zpn jongste Kroniek in De stemmen voor icaarlieid en vrede uiting gegeven. Hjj doet dit op scherpe wjjze. Wie kan hem dit kwaljjk nemen, waar hjj rond zich zooveel ziet gebeuren dat tot bezorgd heid aanleiding geeft. Hjj ergert zich voortdurend meer aan de door en door wereldsche praktpken en de fa- rizeesche houding van hen, die zich de chris tenen noemen, niettegenstaande zjj hun geloof vastkoppelen aan de aardsche en de dikwjjls zondige politiek. Hjj erkent eerljjk, dat ook hem de anti- kerkeljjke gezindheid van vele liberalen innig leed doet en het liberalisme, vooral in Fries land, vaak een bondgenoot is geweest van hetgeen hjj ongeloof noemt, maar hjj ontkent, dat de staatkundige beginselen der liberalen hen tot onverdraagzaamheid tegen de recht zinnigen hebben bewogen. Onze geheele koloniale politiek is een vrucht van het liberalisme, en hjj kent geen burger- ljjke vrjjheden, welke wjj niet direct of in direct aan de liberalen te danken hebben. Maar hjj heeft er nooit van gehoord, dat vrjj- heid van godsdienst, van drukpers, van ver- eeniging, van onderwjjs goede dingen zpn in de oogen van pausen en hoogere en lagere geesteljjken der roomsche kerk. »Wjj, protestanten, aldus vervolgt hjj, willen met de vrjjheid tevreden zpn. Geef ons de lucht om in te ademen, geef ons ruimte om ons te bewegen, en wjj zullen ons redden. Dat wil zeggenhet Evangelie zal zpn loop hebben en zpn werk doen. Ja, 't is vaak beter geweest voor Gods Koninkrjjk, niet in de gunst te zpn van de machtigen der aarde, dan door hen gekoesterd te worden. Ik durf dan ook beweren, dat, uit geesteljjk oogpunt bezien, wij een slechten tjjd beleven, en dat nu in weinige jaren meer bedorven wordt, dan in vele jaren zal kunnen goed gemaakt worden. Of ik dan met weerzin christen mannen bekleed zie met regeeringsmaeht In het algemeen gesproken, zie ik natuurlpk bekwame menschen, die bidden en oprecht in God gelooven, liever aan 't roer, dan mannen die alleen op eigen kracht vertrouwen. Maar er kunnen zich omstandigheden voordoen, waarin het geloof omlaag wordt getrokken; waarin het wordt omwoeld en vermengd met allerlei vreemde bestanddeelen en dan heb ik liever een man, die eerljjk zegt niet te gelooven, dan iemand, die het geloof gebruikt óm een zoogen. chris t el jj ken" bp smaak te geven aan zpn heerschzucht en farizeïsme. De afkeer van en de vjjandschap tegen het alzoo zich prostitueerend geloof zal schrik barende afmetingen aannemen. Als het beste bedorven wordt, wordt alles bedorven. En daarom nog eens voor het koninkrjjk Gods zpn het in ons vaderland thans slechte dagen." De verwerping der wet op het Hooger On derwjjs door de Eerste Kamer acht dr Brons veld een gebeurtenis van groot gewicht. Hjj brengt hulde aan de rede van den heer Bone val Faure, vooral waar deze den aard aangaf van de zich noemende Vrjje Universiteit. Maar dr Kuyper wilde, dat zjj er boven op zou komen en het is geschied. Zoo moet alles bukken voor den wil van een man wiens waar karakter hoe langer hoe meer in 't licht zal treden. Aan zpn sic vole, sic jubeo moet 't land zich onderwerpen. »Wjj achten deze gebeurtenis bedenkeljjk met het oog op 't prestige der Kroon aldus vervolgt dr Bronsveld. 't Heeft verwondering gewekt, dat de termp'n tusschen de stemming in de Eerste Kamer en de onderteekening van 't besluit tot ontbin ding van dit hooge staatslichaam zoo kort is geweest. Het bljjkt uit niets, dat H. M. de Koningin eenigen tjjd van beraad is gegund geworden. Noch de voorzitters der Kamers, noch de pre sident van den Raad van State schpnen ge hoord te zpn, Dr Kuyper heeft dei uitge- drukten wil van 't ministerie kenbaar gemaakt aan de Koningin en in een ommezien was het doodvonnis der Kamer geteekend. Hebben wp dan eene Souvereine, die altijd hare hand- teekening te plaatsen heeft onder de besluiten, welke een ministerie haar voorlegt Wanneer Hare Majesteit eens getoond had, dat zjj maar niet in eens besluiten kon tot een maatregel, die na 1848 niet is genomenwan neer zjj tot den president-minister had gezegd »Ik wil mjj beradenik wil niet den schjjn op mjj laden, alsof adviezen van mannen als de heer De Savornin Lohman en zoo vele andere bekwame vrienden en raadslieden van mjjn Moeder en mpn Vader bjj mjj niets wegen; ik wil Koningin wezen niet voor een partjj, niét voor een kleine, misschien toevallige meerder heid, en wensch daarom geen geweldige mid delen, geen stappen, die, zoo zjj al niet revoluti onair zjjn, dan toch zeer zeker exceptioneel moeten bljjveu" ziedan zou dat voor velen een reden te meer zpn geweest om in ons koningschap het palladium te zien van onze protestantsche en constitutioneele vrjjhe den. Wjj behoeven het niet te zeggen, hoe treurig het er in ons land zou gaan uitzien, indien een Oranjevorstin zieh liet overheen schen door een groep landgenooten, van wie de grootste helft behoort tot een kerk, die den dood van den Vader des vaderlands heeft toegejuicht, en de andere helft aan hun hoofd een man heeft, die de kerk verfoeit, waarvan Hare Majesteit een lid is. En al zal men in Brabant weldra bjj het tweeledig bezoek der Koningin van zpn liefde voor het vorstenhuis een reclame maken, die de gedachte aan Balthazar Gerard in onze harten niet uitwisschen zal, H. M. kan er zeker van zpn, dat, indien de protestantsche provincies Van ons land vereerd werden met haar bezoek - een aanhankelijkheid zou wor. den betoond, welke geen bjjbedoelmgen heeft en niet wordt bevolen door bisschoppen en In het eerste bedrjjf werd ons de «lieve jongen" dat was Roscoe voorgesteld als een geesteljjk en lichamelpk wrak. In werke lijkheid bleek hjj daarop al heel weinig te gelpken althans lichamelpk, want hjj was een flink ontwikkelde en wei-verzorgde kerel. Toen hjj den eersten dag in de conversatie zaal stond en ons beurtelings bekeek, terwjjl hjj met een zjjner gehandschoende handen loom langs zpn stroo-kleurigen snor streek, zag een oude vrjjster in een hoekje verlegen naar hem en zuchtte in zichzelf»Wat een knappe man." Zjj gebruikte het goede woord. Andere mannen zouden hetzelfde golvende blonde haar kunnen hebben, denzelfden Griekschen neus, dezelfde militair-vierkante schouders en Fransche leest, zonder daarom nog >knap" genoemd te worden. Roscoe had al die bekoorlijkheden en werd »knap" genoemd. »Die arme lieveling", zuchtte mevrouw Peppergrin. »Hp is zoo overwerkt. Hjj heeft ons landgoed op orde gebracht, en hp heeft, heelemaal geen hoofd voor zaken. Het ver veelt hem verschrikkelijk. Zpn vader bracht altjjd alles zelf in ordemaar ik had wel gewild dat hjj den boel in een beteren toestand had achtergelaten. Josua was zoo onachtzaam tegenover Roscoe's karakter, 't Is wel waar dat hjj plotseling werd weggenomen, maar het zou zoo'n gemak voor Roscoe geweest zpn als Peppergrin een beetje in 't vooruit gewerkt Zooals het nu gaat gaat het niet goed. De band tusschen het echte Nederland en den had. Molens en vee en het geheele landgoed geven heel wat hoofdbrekens aan iemand die er niet van op de hoogte is en, zooals ik zei, ze vervelen Roscoe zoo verschrikkelijk." Nu, daar zag Roscoe ook wel naar uit. Soms, als zjjn matte blauwe oogen over ons heen dwaalden in een onpersoonlijk, zelfvol daan staren, zoo ongeveer het staren van een slechtgeluimde mopshond naar de hand van een onbekende, dan voelden we dat wp Ros coe eveneens verveelden. Maar daaraan kon den wjj even weinig doen als Josua Pepper grin er iets aan doen kon dat hjj de plechtige roepstem volgde, die hem wegriep van zpn geldwinning, en dat hij al zpn eigendommen achterliet om het vermoeide brein van den veel-geplaagden Roscoe te pijnigen. Hoe onachtzaam van Josua Het gaf een weinig voldoening te zien dat mevrouw Peppergrin haar best deed om dat alles te verbeteren. Als Josua weinig acht had geslagen op Roscoe, zjj sloeg acht op elke kleinigheid. Bjjna den geheelen dag kou men haar achter hem aan zien dribbelen mei zpn overjas, zpn handschoenen, zpn paraplu of zpn wandelstok. Vroeg in den morgen zwoegde zjj twee trap pen op en af want mevrouw Peppergrin was nogal corpulent om allerlei voor Ros coe te halende ochtendbladen, een glas warme melk, een sneedje geroosterd brood. troon wordt door veel, dat nu gebeurt, niet hechter." Ten slotte wordt ook door dr Bronsveld er op gewezen dat de ontbinding der Eerste Kamer in strjjd is met den aard van onze constitutie, die geleidelijke hervorming wil. Wordt de Eerste Kamer niets anders dan een verkorte Tweede Kamer, dan kunnen wjj haar wel missen. Dan hebben wp echter een waar borg te minder, dat wp niet zullen worden overgeleverd aan de uitspraken van de ver kiezingen zonder meer. Want dan stuurt een eerzuchtig minister-president, een partjj-minis ter, de geheele regeeringsmachine in zjjn richting en alle vastigheid en kracht, dat in continuïteit en kalmte schuilt, wordt vernietigd. Onder dit opschrift ontving de N. Arnh. Crt. uit Deventer een schrjjven, waaraan het vol gende ontleend is Ja, er is kadernoodWe hooren het tegen woordig van alle zjjden verkondigen en hoe langer hoe meer zullen we zien, dat dit een vraagstuk van groot belang wordt. Wat wordt er echter gedaan om het kader te behouden? Zij* hier een staaltje, en u zult overtuigd worden dat het kader, de kerm van een goed leger, zooveel mogeljjk verjaagd wordt. Op 8 Augustus jl. mankeerden twee pas aan gestelde onderofficieren van twee verschillende compagniën. Zjj moesten Zondagsavonds om 12 terug zpn en kwamen eerst 's Maanda morgens om 9 uur aan. Als straf kreeg ieder hunner acht dagen politiekamer. Of deze straf al of niet gerechtvaardigd, al of niet te zwaar is, doet niet ter zake. De twee onderofficieren hadden zich schuldig ge maakt aan een strafbaar feit, en werden ge straft. Doch bovendien werden alle andere onder officieren, tot die beide compagniën behoorende die steeds uitstekend hun plicht doen en met het geval niets hoegenaamd hadden uit te staan, eveneens gestraft met het verstoken blpven van verlof voor den volgenden Zondag (14 Aug.) Waarom nu moeten deze boeten voor 't geen anderen hebben misdreven Begrjjpt men dan niet hoezeer men door der- geljjke plagerjjen en onrechtvaardigheden het kader verbittert en tegen den dienst inneemt. Zal men, als twee officieren of twee miliciens zich schuldig maken aan een overtreding, ook alle officieren en alle miliciens daarvoor doen boeten? Niemand zal een dergeljjke enor miteit mogeljjk achtenmaar waarom dan de onschuldige onderofficieren wel gestraftge schiedt dit alleen omdat men weet dat deze niet durven reclameeren, wjjl het gaat om hun brood Het vorenstaande is één staaltje uit de vele gevallen, waardoor men den militair kunstmatig maakt tot anti-militair, één van de vele oor zaken van den kadernood. Menigeen geen militair zal het voren' staande feit onmogelpk achten. Dezen echter zjj er op gewezen dat gedurende 14 dagen aan officieren, kader en minderen eener geheele compagnie van het regiment grenadiers en jagers een uur strafdienst werd opgelegd omdat één sergeant, die de wacht Zjj vertrouwde dat niet aan de bedienden toe die deden het verkeerd en Roscoe werd drif tig als er iets verkeerd gedaan werd. Den geheelen dag, met korte tusschenpoozen, zag men haar hjjgend en steunend rond' scharrelen. Roscoe had zpn cigaretten vergeten, hjj wou dit hebben, hjj verlangde weer wat anders Bjj het eten lette zjj met al haar aandacht op of wel aan de vele nukken van Roscoe werd voldaan. Het was zeer roerend, zeer fraai vooral de minachtende wjjze waarop hp haar steeds behandelde. »Zjjn de eieren goed? Zou je ze niet een beetje zachter willen hebben, Roscoe Geen antwoord. »Is dat geroosterd brood niet te droog voor je, beste jongen Onverstoord leest Roscoe zpn krant verder. »Zal ik een ander sneedje laten halen? Heb je room genoeg in je koffie Men had zich kunnen verbeelden dat Roscoe zien noch hooren kon. Was het nuwelnoodig Roscoe in zpn jonge jaren gekend te hebben om met juistheid te oordeelen over zpn eerste en zpn latere jeugd? Neen, dat was waarlpk niet noodigDaarvoor konden we tenminste dankbaar zpn. Roscoe een week lang op dit tooneel gade te slaan, liet een tamelpk levendigen indruk na. Maanden later deed de hjjgende adem haling van een corpulente vrouw mjj nog steeds had, op de brits in het wachtlokaal slapende was gevonden. Dat zulke handelingen niet strekken om den geest onder kader en manschappen te ver beteren, behoeft geen betoog, en dat daardoor het vrjjwillig dienen alles behalve wordt aan gemoedigd, spreekt van zelf. Wjj meenen dat het eigenljjk te gek is om alleen te loopen alle manschappen eener com pagnie te straffen voor wat een hunner mis dreef, want het is ons een raadsel welk nut dit kan hebben. Het eenige gevolg kan zpn dat een, die zjjn kameraden onaangenaam wil wezen, iets uit haalt om hun allen een straf te bezorgen. Bjj kon. besluit zpn bjj de Rijksverzekeringsbank te Amster dam bevorderd tot hoofdcommiesTh. H. Boelkens, M. J. D. Merens, F. M. Roeterink, J. D. Wildeboer jr., allen thans commies commiesC. Adriaanse jr., J. H. A. L. von Freytag Drabbe, E. A. R. van Eimeren, mr dr J. H. M. Hanlo, G. Jonker, mr P. Ladage, K. Lindner, allen thans adjunct-commies adjunct- commies H. H. Bonke, F. Bult, I. Duparc, W. van der Kruk, S. Mennes, J. C. Ort, F. J. de Putter, R. Steensma, M. J. Tjepkema, L. C. Wicherlink, J. A. Wpnmalen, allen thans eerste-klerkis benoemd tot adjunct-commies, H. van Luin, boekhouder en procuratiehouder te Utrecht; zpn tot agenten der Rijksverzekeringsbank benoemdH. G. Hemmes, gemeente-architect te MaassluisJ. H. E. Wilmar, oud-luitenant der infanterie van het N.-O.-I. leger te Haarlem W. Joha, opzichter bp den dienst van wegen werken bjj de Maatschappij tot Exploitatie van Staatsspoorwegen te Hengelo (O.)J. A. SmedeB, chef eener handelsfirma te Rotterdam; W. J. P. Travaglino, industrieel te Oosterhout; F. M. L. Willemse, O.-I. ambtenaar met verlof te Amersfoort; W. Dille, bouwkundige te GoudaJ. van Dorp, civiel-ingenieur te Delft G. Haselager Gz., handelsagent te Amsterdam; J. Meinders, expediteur te Doesburgh 0. F. G. Metsch, werktuigkundig-ingenieur te Amster dam, onder toekenning van eervol ontslag uit zjjne betrekking van adjunct-commies bjj de RijksverzekeringsbankS. O. Schjjf, handels agent te Rotterdam is benoemd tot controleerend geneeskundige der Rijksverzekeringsbank, L. J. A. Braakenburg van Backum, arts te Leiden. Door den minister van binnenlandsche zaken zpn o. a. bp de Rijksverzekeringsbank te Amsterdam bevorderd tot le klerk J. P. C. Meeuwse, A. G. C. Tielrooy en J. P. A. Vermeulen. Ooist-Indië. Hoe luitenant-kolonel Van Daalen in de Alas-landen met de inlandsche hoofden om springt, bljjkt wel uit het volgend verhaal van een ooggetuige der Medan-colonne, opgenomen in de Deli Crt. Te Kotta Boekit meldden zich bjj den co lonne-commandant de Sibajak van Kotta boeloe (bamboe) en de penghoeloe van Si Besi de eerste een vrp bejaarde man met een fluwee- len toppie met gouden band en Batak-tenue, de laatste een vrp jonge kerel met brutalen oogopslag, het hoofd bedekt met een platten, grjjzen helmhoed, gekleed in een vies jasje en aan Roscoe denken. In het tweede bedrjjf was geen verandering van tooneelwederom waren wjj in hetzelfde plaatsje in de bosschen. En opnieuw verscheen Roscoe, nog altjjd dezelfde «knappe" man, nog altjjd verveeldnog altjjd opgepast door de hjjgende mevrouw Peppergrin. Maar zjj hadden nu een opgedirkte jonge dame bjj zich zjj was erg opgedirkt. Mogeljjk is dit het goede woord niet en zou een vrouwelijke analyse van haar uiterljjk teekenende bijzonder heden kunnen opsommen, maar !ge moet de strikjes en kwikjes maar nemen in plaats van die beschrijving. Zp heete Milicent. »Zp houdt zooveel van dien lieven Roscoe," deelde mevrouw Peppergrin ons in vertrouwen mee. »Zjj zpn geëngageerd, moet ge weten. En ik hoop dat Millie hem waard is, dat hoop ik Dit scheen het laatste te zpn waarover Millie zich bekommerde. Zjj was hoofdzafeeljjk bezig met haar toilet. Daar waren verschil lende kleinigheden die eiken dag tentoonge steld moesten wordenen het scheen dat zjj nooit heelemaal zeker was, of alles wel precies goed zat. Misschien hebt ge wel eens een Braziliaansche papegaai zpn bonte pluimage zien glad strjjken Nu, zoo iets was Millie, vooral als zjj tegenover een penantspiegel kon zitten. Roscoe zwierf om haar heenhjj wachtte geduldig tot al haar strikjes en kwikjes goed-

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1904 | | pagina 1