Zaterdag 23 Juli. Uit Stad en Provincie. N°. 172. 147® Jaargang. 1004. Middelburg 22 Juli. ONDERWIJS. LANDBOUW. BENOEMINGEN, ENZ RECHTSZAKEN. MIDDELBURGSCHE Deze courant verschijnt d a g e 1 ij k smet uitzondering van Zon- en Feestdagen. Prijs, per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in Nederland franco pp.,/2. Afzonderlijke nummers kosten 5 cent. THERMOMETER EN VERWACHTING. 22 Juli 8 u. vm. 68 gr., 12 u. 76 gr., av. 4 u. 75 gr. F. Verwacht: zwakke wind, veran derlik weer, weinig verandering in temperatuur. Advertentiën20 cent per regel. Geboorte-, dood- en alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 1—7 regels 1.50; elke regel meer 20 cent. Reclames 40 cent per regel. Groote letters naar de plaats, die zij innemen. Tot de plaatsing van advertentiën en reclames, niet afkomstig uit Zeeland, betreffende Handel, Nijverheid en Geldwezen, is uitsluitend gerechtigd het Algemeen Advertentie-Bureau A. DE LA MAR Az., N.Z. Voorburgwal 266, Amsterdam. DE ONTBINDING DER EERSTE KAMER. Set Ubld had niet gedacht, dat dr Kuyper den tegenstand der Eerste Kamer door een ontbinding zou trachten op zjj te zetten, nu de periodieke aftreding van het derde deel in 1905 hem de gelegenheid bood zonder bezwaar van beteekenis deze meer geleidelijke omzet ting af te wachten. Nu thans tot een forscher daad, tot ontbinding, is |besloten, bljjkt het, dat de minister in de omstandigheden aan leiding heeft gevonden als dictator op te treden. Het blad wijst erop, dat het geval zich over een of meer jaren allicht weder kan voordoen, in andere richting. Als dan de vrijzinnigen bjj de verkiezingen voor de Tweede Kamer zege vieren, kan een Kabinet uit hun midden in botsing komen met de meerderheid rechts, die nu in de Eerste Kamer voor geruimen tjjd te verwachten is. Zal men dan niet aan dezen tegenstand een eind mogen maken, indien in- tusscken ook de Provinciale Staten over 't geheel in vrijzinnigen geest zjjn omgezet? Wat de vraag betreft, ol de afstemming van de Hooger-Onderwjjswet een ontbinding wet tigt, meent het Hbl. dat deze van het stand punt van het Kabinet een regelrecht en regel matig uitvloeisel is van de gebeurtenissen en de verkiezingen der laatste jaren. Het blad besluit Voor de vrijzinnigen en alle gematigden in den lande is het stellig een onaangenaam ge voel, dat de Eerste Kamer nu niet langer een bolwerk zal zjjn tegen partjjdaden van zoo bedenkeljjken aard en dr Kuyper feitelijk de dictatuur verkrjjgt. Men mag dit betreuren maar het zjjn de kiezers die het ministerie deze gelegenheid hebben gegeven in de geheele Staten-Generaal een meerderheid naar zjjn geest te erlangen. De Juni-verkiezingen van dit jaar hebben daartoe den weg gebaand. Het besluit tot' ontbinding der Eerste Kamer is, zegt de Arnk. Crt., met voor ons verrassende snelheid gekomen, te meer nog daar uit de dagteekening bljjkt dat het reeds Dinsdag door de Koningin werd geteekend. Voor zoover in 't openbaar is gebleken, zjjn over het voorstel van den Ministerraad, hètwelk Zaterdag 1.1. door den premier aan de Koningin werd aangeboden, door H. M. buiten den kring der aan 't bewind zjjnde staatslieden geen perso nen van kooge positie of aanzien persoonlek geraadpleegd. Er is geen reden het te verzwegen, dat het besluit tot ontbinding der Eerste Kamer ons een teleurstelling is. Niet omdat wp het uit constitutioneel oogpunt bedenkelijk zouden achten ot van het standpunt van het Kabinet politiek ongerechtvaardigd, maar omdat wjj stellig overtuigd zjjn, dat een terugtreden van dr Kuyper het algemeen belang en vermoede lijk ook dat van de partjjen der parlementaire meerderheid eer bevorderd dan geschaad zou Zeker, bevordering bp keuze zal uitzonde ring moeten bljjven, maar ze is zoo bitter noodig om Indië te voorzien van eenige jonge, energieke, hoofdambtenaren. De niet te on derschatten ondervinding, die do ouderdom geeft, weegt nimmer op tegen de frischheid, de scherpte van denken, de durf van jongeren. Men zegt dat de benoeming van Van Heutsz zou beteekenen een vermindering van invloed der Algemeene Secretarie. Het zou ons niet verbazen. Doch, hoe dit alles zjj, één ding weten wjj zeker, Van Heutsz zal bjj de beoordeeling der ambtenaren meer letten op hetgeen zjj deden, dan op hetgeen zjj rap porteerden, meer op hetgeen zjj tot stand brachten, dan op hetgeen zjj schreven. Een ambtenaar, die bljjkt een slecht be stuurshoofd te zjjn voor de bevolking, zal zich niet kunnen verantwoorden met een ver wjj zing ar de Staatsbladen, die hjj alle zonder on derscheid met pjjnljjke nauwkeurigheid heeft opgevolgd. Niet het kloppen der doóde pape rassen, maar het kloppen van het levende hart zal bjj Van Heutsz op den voorgrond staan. Het Vad. zegt ten slotte, dat het in Van Heutsz niet slechts den man ziet die deed, maar ook den man die doen zal. Ook andere bladen begroeten de benoeming van generaal Van Heutsz met vreugd en achten het een gelukkige gebeurtenis, die vooral in Indië met instemming zal worden vernomen. De laatste zinsnede van artikel 23 zegt niet, dat het lidmaatschap van een armbestuur of van het bestuur van een godshuis of eene in stelling van liefdadigheid een »ambt" is, maar beoogt alleen twjjfel op te heffen dat het be paalde bjj art. 23 sub op de hier genoemde personen niet doelt. Het lidmaatschap van die besturen is der halve met de betrekking van ambtenaren van den burgerljjken stand niet onvereenig- baar." Bjj kon besluit is aan den heer W. Rooseboom, op zjjn ver zoek, eervol ontslag verleend als gouverneur- generaal van N.-I., met toekenning van pen sioen en onder dankbetuiging en de heer Rooseboom bevorderd tot commandeur in de orde van den Nederlandschen Leeuw is benoemd tot gouverneur-generaal van N.-L, H. M. adj.-generaal, adj. in buiteng. dienst, de luit.-gen. J. B. van Heutsz, civiel en militair gouverneur van Atjeh en Onderhoorigheden, thans in buitengewone zending hier te lande, met bepaling dat hjj als zoodanig optreedt den dag, waarop de tegenwoordige gouverneur- generaal zjjne functiën aan hem te Batavia zal overgeven, en aan genoemden opperofficier eervol ontslag verleend uit den militairen dienst, ingaande met den dag, waarop hjj de functiën van gouverneur-generaal van Neder- landsch-Indië zal hebben aanvaard, en zulks onder dankbetuiging en onder toekenning van pensioen (deze besluiten zjjn reeds in 'tkort mede gedeeld in ons vorig nommer) is aan den kap. t./z. B. Brutel de la Rivière, op verzoek, eervol onslag uit den zeedienst verleend, onder toekenning van pensioen zjjn bevorderd tot kap. t./z., de kap.-luit. t./z. P. H. Brocxtot kap.-luit. t./z., de luit. t./z. 1ste kl., E. de Haan, en tot luit. t./z. 1ste kl. de luit. t./z. 2de kl. F. baron van Dedem. De minister van waterstaat brengt in de St. Ct. no. 170 ter kennis van belanghebbenden dat in de tweede helft der maand September a. hebben. En daarvoor lag inderdaad een bjjzon- voor de vervulling der betrekking van adjunct ingenieur van den waterstaat een vergelijkend onderzoek zal plaats hebben. Nadere bjjzonderheien geeft genoemde St.Ct. dere aanleiding in het bjjna persoonlek karak- ter van het punt in geschilde wetteljjke bevoorrechting van de zoogenaamd Vrjje Uni versiteit, dr Kuyper's stichting. Wie als Het Handelsblad met zekere fatalis tische berusting aan de kiezers de schuld geeft, dat »dr Kuyper feitelpk de dictatuur verkrjjgt", mag daarbjj ook wel eens bedenken, hoe aan die kiezers zoo groote macht over het Neder- landsche volk gegeven is. Want wjj weigeren te gelooven, dat de meerderheid van ons volk werkeljjk zulk eene dictatuur wil, en zjjn er van overtuigd dat dit ondubbelzinnig zou bljjken, indien slechts de regeling van het kiesrecht, zoowel wat de kiesbevoegdheid als wat de ver kiezingstechniek betreft, toeliet dat in Tweede Kamer en Staten het volk in werkeljjken zin en naar waarheid vertegenwoordigd werd. DE NIEUWE GOUVERNEUR- GENERAAL. De benoeming besprekende stelt het Vad. voorop, dat generaal Van Heutsz 'bjj zjjn ver trek uit Indië, en zelfs nog toen hjj reeds in Den Haag was aangekomen geljjk de gene raal zelf nadrukkeljjk verzekerde van de zjjde van de raadslieden der Kroon niets ver nomen had van een voornemen tot zjjn be noeming. Toch beschouwde men zoowel in Indië als in Nederland de benoeming van Van Heutsz reeds sedert eenigen tjjd als iets on- vennjjdeljjks. Het blad noemt die benoeming een daad van groote draagwjjdte. Want hjj ic een man wiens ambteljjke loop baan één bevordering bjj keuze was, en van wien vooral de jongeren, (die vurig op zjjn benoeming hoopten) weten dat hg de bevorde ring bq keuze verheven heeft tot een instituut, by zyne trouwe medehelpers in den stryd, maar vooral in de pacificatie van Atjeh H. M. de Koningin heeft mr Snpder van Wissenkerke benoemd tot afgevaardigde voor Nederland in een byeenkomst van vertegen woordigers der bureaux voor den industrieelen eigendom in verschillende Staten, welke con ferentie togen 1 Augustus a. s. te Bern is bpeen- geroepen.door den Zwitserschen Bondsraad. KORTE MEDEDEELINGEN VERGADERINGEN. Té Utrecht had Donderdag de jaarvergadering plaats van de Vereeniging van Godsdienstonder wijzers bij de Ned. Hero. kerk. Het jaarverslag deed zien dat de vereeniging thans 169 leden telt en in bloeienden toestand verkeert. Ook de financieele toestand is gunstig te noemen. De heer J. F. Sievers werd herkozen als lid van het fondsbestuur en de heer O. P. Fruyt Jr, als lid van het hoofdbestuur. Besloten werd de volgende algemeene ver gadering te 's Oravenhage te houden. Naar aanleiding van eene door een bur gemeester in deze provincie gedane vraag, of de betrekking van lid van een bur geriyk armbestuur onvereenigbaar is met die van ambtenaar van den burgerleken stand, deelt de minister van binnenlandsche zaken daaromtrent door Oed. Staten geraadpleegd, mede »De uitdrukking >elk ander ambt" in art. 149, zesde lid, sub 2 e der Gemeentewet, sluit alleen die betrekkingen uit, die inderdaad een »ambt" zyn. Wg vernemen uit goede bron dat Tavenier, die zich bp den gemeenteraad van Middel burg aanmeldde als solUcitant naar de be trekking van havenmeester, zich, met een beroep op art. 8 der Grondwet, heeft gewend tot den Minister van Binnenlandsche Zaken, onder opmerking dat het niet overleggen van zpn rekwest invloed kan hebben uitoefend op s Raads beslissing inzake de benoeming van een havenmeester. Bp het op zegel geschreven rekwest waren gevoegd twee certificaten, afgegeven door een opper-officier en door een officier'van admi nistratie der Kon. Nederl. Marine. Door de afdeeling Middelburg van den Algemeenen Magazijn- en Winkelbedienden- bond in Nederland is, blpkens een in dit nom mer voorkomende advertentie, aan winkeliers en winkelbedienden circulaires gericht met in te vullen vragen voor een te houden enquête naar de werktpden, in verband met het pogen van den bond om te komen tot de wettelpke negen-uur-sluiting. Het bezoek aan de tentoonstelling van oude koperwerken alhier neemt gestadig toe en de expositie wekt, vooral bp de vreem delingen, groote belangstelling. Zoo werd zp Donderdag door niet minder dan 175 betalende bezoekers, voor het meeren- deel vreemdelingen, bezichtigd. In Het Volksbelangeen te Gent verschpnend weekblad, wordt aan deze tentoonstelling een artikel gewpd, waarin den schepper ervan, den heer J. A. Frederiks, hulde en dank wordt ge bracht voor zpn werk. Verder wordt er op gewezen dat de ten toonstelling volkomen gelukt is, waarna de schrpver voortgaat»Te Dinant waren mis schien wel dubbel zooveel voorwerpen, maar ieder kunstkenner is aldaar gehinderd geweest door de groote hoeveelheid vulsel. Te Mid delburg hebben we een keuze-tentoonstelling »ze omvat zoowel de eenvoudigste zaken, die eertpds voor huiselpk gebruik werden gebezigd, als de voorwerpen, die bp de uitoefening van den godsdienst in gebruik waren en van hooge kunstopvatting getuigen"". Van elk soort zpn slechts typische voorwerpen voorhanden, zoodat de studie ervan gemakkelpk en tevens zeer vruchtbaar is." Voorts wordt erop gewezen dat de tentoon stelling volledig is en dat de catalogus, goed geïllustreerd, bp de opening reeds te koop was, wat den schrpver aanleiding geeft tot de vraagWaar blpft de catalogus der tentoon stelling van verleden jaar te Dinant? De sergeant D. Roth en de korporaal D. J. G. van Ooatveen, beiden van het 2e ba taljon 3e regiment infanterie alhier, hebben met goed gevolg examen afgelegd voor het le studiejaar van den cursus bp dat korps. De schoolkinderen, die naar Liesbosch zpn gegaan, vertrokken heden ochtend op den vastgestelden tpd per extra-trein van hier. Hun pleiziertochtje werd door prachtig zomerweder begunstigd. Men schrpft ons uit Goes: De bpen zpn voor dezen zomer reeds ten tweedenmale aan het zwermen, deelde ons een pmker mede, en dat ten gevolge van den vroegen en warmen zomer. De pinkers hebben er geen gemak van, want het kost inspanning om de bpen bpeen te houden. De vorige week kwam een zwerm als een wolk aandrpven, concentreerde zich op de Vlasmarkt en viel ten slotte op het dak van een ongebruikt koetshuis in een nabpzpnde straat. De bpen hebben door het dak een toegang gevonden en vliegen nu uit en in. Op den Oostwal kwam Donderdag zoo'n zwerm aanzetten en sloeg zich vast aan den tak van een jeugdigen olmenboom. De jeugd wierp er steenen in, maar enkele kinderen hadden er spoedig genoeg van en liepen al huilende weg. In een pand aan de 's Heei Hendrikskin- derenstraat, moet ook een zwerm zich hebben neergezet. ingang van 1 Augustus a. s. verplaatst naar Rotterdam. - Voor den tienden maal heeft bp een ingezetene te Boschkapelle de ooievaar op het dak gezeten en heeft er een zoontje gebracht. Dat is wat anders dan de traditio- neele zeven zonen. De gelukkige vader moet den hartgrondigen wensch geuit hebben, dat de volgende lepelaar hem het eerste dochtertje zal brengen. Tot onderwpzer aan de openbare lagere school te Noordwpk aan zee is benoemd de heer P. H. Perrels te V e e r e. Voor de acte als hoofdonderwpzer is, het werd reeds gemeld in een deel der oplaag van ons vorig nommer, te 's Gravenhage o. a. ge slaagd de heer S. Brouwer te Goes. - Benoemd tot onderwgzeres aan de open bare school te Soerendonk, bp Budel, mej. E. Ceelaert van Koewacht. Bp den uitgever P. Noordhoff te Gro ningen is verschenen het rapport omtrent de werking der leerplichtwet in Holland en Zeeland, uitgebracht door het hoofdbestuur van het Nederlandsch Onderwijzers-Genootschap. Bp kon. besluit is aan dr L. H. Stpns, op zpn verzoek, eervol ontslag verleend als leeraar aan de R. H. B. school te Venlo. De minister van buitenlandsche zaken brengt in de St. Ct ter kennis van belangheb benden, dat de Zwitsersche regeering den invoer van Nederlandsch slachtvee over Duitsch- land toestaat. Voor de bepalingen zie men de St. Ct no 170. OOGST-O VERZICHT. in Te O u d-V ossemeer is aangesteld het jachtterrein der Heerlpkheid C. J. Boogaert te Grauw. Thans zullen twee opzieners dit ter rein bewaken. De commies le klasse bp 's rpks belas tingen P. F. Leenknegt te Neuzen is met In de St.Ct. no. 170 komt voor het oogst- overzicht van 15 Juli 1904, bewerkt door den inspecteur van den landbouw volgens gegevens, verstrekt door de Rpkslandbouw- en Rpks- tuinbouwleeraren, waaraan wp het volgende ontleenen. De najaarsbestelling van wintertarwe vond onder ongunstige omstandigheden plaats, Het gewas moest op vele plaatsen worden omge bouwd, ten deele opnieuw bezaaid. Over het algemeen is de stand te hol en het stroo is niet lang. Het rendement per hectare zal dit jaar niet bpzonder hoog zpn, maar por schoof belooft het veel. In Zeeland is de stand goed. De winterrogge staat dit jaar over het alge meen te hol, terwpl het stroo niet lang is. Op vele plaatsen is de rogge in Maart sterk uit- gewinterd. Het warme weder in April schpnt oorzaak dat het gewas te spoedig omhoog schoot en weinig stoelde. Vandaar te hollen stand. Over het algemeen is de aar echter goedgeladen. De stand in Zeeland is vrp goed. De stand van de haver is dooreengenomen niet zeer gunstig. Op de klei klaagt men over te dunnen stand, vooral tengevolge van vreterp het gewas heeft zich echter in de tweede helft van Juni flink hersteld. De stand in Zeeland is vrp goed. De stand van wintergerst, die bpna uit sluitend op klei wordt verbouwd, is in onze provincie goed. Zomergerst heeft slechts een beperkt aan- bouwgebied. In Zeeland is de stand goed De stand van paarden- en duivenboonen is over het algemeen gunstig, maar de bladluis, die zich thans allerwege vertoont, dreigt nog veel schade aan te richten. In Zeeland is de stand zeer goed. De stand van erwten was aanvankelpk bpzonder gunstig. De groote droogte doet thans echter schade, daar het gewas pleks- gewpze afsterft, terwpl ook hier en daar over schade, door St Jansziekte veroorzaakt, wordt geklaagd. In Zeeland is de stand goed. Hier en daar hebben bruine boonen en witte boonen van nachtvorst en van harden wind te lpden gehad. Zp hebben zich echter goed hersteldthans wordt echter zeer naar regen verlangd. In Zeeland is de stand goed, wat de bruine, vrp goed wat de witte boonen betreft. Met het dorschen der karwp is men thans druk bezig. In Zeeland zpn de vooruit zie hten van den oogst zeer goed. De stand van koolzaad is bevredigendhet stroo is slechts matig lang, terwpl de laatste bloei slecht vrucht heeft gezet. In Z e e 1 a n is de stand goed. De vooruitzichten van vlas zpn bevredigend Het droge weer werkte hier zeer gunstig. Op den lichten grond wordt hier en daar over brand geklaagd. Het oogsten is thans in vollen gang. In Zeeland is de stand goed. Geel mosterdzaad staat in Zeeland goed De stand van blauwmaanzaad is in Z e e land goed. Vooral in Zeeland en Zuidholland zpn dit aar bpzonder veel aardappelen uitgezet de vroegere eetaardappelen bp uitnemendheid, de Jam, wordt meer en meer door andere soorten, zooals de Eigenheimer, de Zeeuwsehe blauwen en bondblauwen vervangen. Van »de ziekte" is nog weinig te bespeuren, behalve in het Westland, waar ze in de vroege soorten vrp hevig is opgetreden. Uit Utrecht en ook in andere provinciën wordt over het optreden van skrulziek" in de Zeeuwsehe blauwen ge klaagd dit duidt op een minder deugdelpke sorteering der poters. Men begint thans algemeen over droogte te klagener bestaat gevaar voor doorwassen als overvloedige regen mocht vallen. De stand van eetaardappelen is voor Zee land zeer goed. Er zpn dit jaar heel wat minder suiker bieten uitgezaaid dan vorige jaren, zeker wel een derde. Men klaagt algemeen over slechte pkomst, er wordt zeer naar regen verlangd. In Zeeland is de stand goed. Uien worden hoofdzakelpk in Zeeland en op de Zuidhollandsche eilanden geteeld. Er is dit ;fiar aanzienlpk minder uitgezet dan andere jaren. Algemeen wordt geklaagd over het optreden van de kroefziekte, die veel schade veroorzaakte en over de uienmade. In Zee land is de stand vrp slecht. Cichorei wordt hoofdzakelpk in Friesland, doch ook in Groningen en Zeeland verbouwd. De stand van het gewas, zoowel op de klei als op het zand, is goed. Over het algemeen iB de eerste snede klaver prachtig gewonnenthans wordt zeer naar regen verlangd. De .tweede snede belooft niet veel. In Zeeland is de stand goed voor roode en Lucerneklaver. Op de klei is de stand van mangelwortels en voederbieten in Zeeland goed. De hooioogst heeft dit jaar onder buiten gewoon gunstige omstandigheden plaats ge vonden. Er is wel is waar niet bpzonder veel, maar hooi van uitmuntende hoedanigheid ge wonnen. De hooggelegen gronden hebben thans groote behoefte aan regen en zulks is ook het geval met de meer lage gedeelten. Voor de naweide wordt overal verlangend naar regen uitgezien. De weiden leverden in de maanden Mei en Juni een overvloedig gewas. Thans zpn de hooggelegen stukken geheel dor en door gemis aan regen krimpt het voeder voor het vee alge meen op bedenkelpke wpze in, zelfs op de meer gunstig gelegen perceelen. Omtrent de fruitcultuur, op den vollen grond en onder glas, deelen wp mede, dat de voor uitzichten voor den oogst van appelen in Zeenwsch -Vlaanderen goed zpn. Niettegenstaande de perenboomen prachtig hebben gebloeid, zpn de vooruitzichten van den oogst beneden het middelmatige. In Zeeuwsch-Vlaanderen is de stand matig, in Zuid-Beveland vrp slecht. De oogst van vroege kersen is zeer tegen gevallen hp heeft geenszins aan de verwach ting beantwoord; de late kersen leverden beter beschot. In Zuid-Beveland was de opbrengst vrp goed. De oogst van krieken was over het algemeen wel wat beter dan van kersen. De pluk was in Zuid-Beveland vrp goed. De vooruitzichten voor pruimen zpn zeer verschillend. In Zuid-Beveland zpn de verwachtingen matig. Algemeen wordt geklaagd over de steeds toenemende schade door spreeuwen aan roode aalbessen toegebracht. In Zuid-Beveland is de stand matig. De oogst van kruisbessen was uitmuntend in Zuid-Beveland. A rrondissements-Rechtbank te Middelburg. Voor bovengenoemde rechtbank werd heden behandeld de zaak tegen J. J. M., oud 25 jaar, ontslagen ladingmeester bp de Mjj Zeeland te Vlissingen, gedetineerd te Middelburg, be klaagd van diefstal van visch. Van wege het openbaar ministerie waren twee getuigen gedagvaard. Op grond van art. 143 van het wetboek van strafvordering vroeg de verdediger, mr Oele, nietigverklaring van de dagvaarding, omdat de tpd van het misdrpf z. i. niet vol doende is aangeduid, daar geen jaartal is genoemd. De aanduiding jl. is doorgehaald. De officier van justitie, de heer Mathon, vond dit argument meer dan flauw de voor zitter meende dat de aanduiding jl. met twee streepjes erdoor zeer gebruikelpk is hp vroeg of het den verdediger ernst is met zpn vraag. Dit was het gevalde rechtbank vond echter geen aanleiding de dagvaarding nietig te verklaren. De eerste getuige, J. Koets, nachtarbeider bp de Maatschappp Zeelandverklaarde in den bewusten nacht op het stationsemplacement

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1904 | | pagina 1