Y rijdag 17 Juni. Uit Stad en Provincie. N°. 141. 147e Jaargang. 1904. Kameroverzicht. Middelburg 16 Juni. benoemïngën' enz. m ONDERWIJS. letteren en kunst. LANDBOUW. kerknieuws. IHIDDELBURGSCIIE Deze courant verschijnt d a g e 1 jj k smet uitzondering van Zon- en Feestdagen. Prijs,""per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in Nederland franco pp.,/2. Afzonderlijke nummers kosten 5 cent. THERMOMETER EN VERWACHTING. 16 Juni 8 u. vm 63 gr., 12 u. 68 gr., av. 4 u. 69 gr. F. —Verwacht: matige Z. W. wind, bewolkte lucht, droog weer, weinig verandering in temperatuur. AdvertentiSn20 cent per regel. Geboorte-, dood- en alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 1—7 regels 1.50; elke regel meer 20 cent. Reclames 40 eent per regel. Groote letters naar de plaats, die zij innemen. Tot de plaatsing van advertentiën en reclames, niet afkomstig uit Zeeland, betreffende Handel, Njjverheid en Geldwezen, is uitsluitend gerechtigd het Algemeen Advertentie-Bureau A. DE LA MAB Ai., N.Z. Voorburgwal 366, Amsterdam. By deze courant behoort een Bijvoeggel. Al wat vrjjzinnig is, zal zeker morgen (V r jj- d a g) zjjn plicht doen. Dat weten wjj van vroegere verkiezingen. En nu zeker met te meer toewjjding en in spanning omdat het gaat om de handhaving van beginselen, waarvoor alle vrijzinnigen zeer veel gevoelen en die in onze dagen zoo ernstig worden bedreigdomdat het is een strjjd tusschen vrjjheid en dwang op geestelijk, op wetenschappelijk en op oeconomisch gebied. Men denke aan de Hooger onderwijswet. Men herinnere zich de dwaze bepalingen die dr Kuyper inzake den drankverkoop heeft willen makende financieele lasten, die de minister van financiën ons volk met zjjn voor stel tot herziening van het tarief van invoer rechten wil opleggen. Al wie daartegen is, stemme in onze pro vincie op de navolgende, voor elk der districten aangewezen personen: MIDDELBURG. Dr. J. C. BOLLE. H. P. DEN BOUWMEESTER. J. POLDERDIJK. VLISSINGEN. Dr J. J. VAN DER HARST. GOES. J. H. O. DOMINICUS. J. N. ELENBAAS. W. KAKEBEEKE. P. TAZELAAR. ZIERI K2KEE. Mr. A. J. F. FOKKER. B. GILJAM. Mr. J. C. VAN DER LEK DE CLERCQ. THOLEN. J. N. ELENBAAS. J. VAN GORSEL. HULST. Mr. F. C. VAN DEINSE. Ph. J. VAN DIXHOORN. L. J. GEELHOEDT. P. A. VAN DE VELDE. SLUIS. Mr. F. J. N. VAN DAM. Mr. P. C. J. HENNEQUIN. W. C. DE SMIDT. De stembus is Vrjjdag geopend van 's mor gens acht tot 's namiddags vijf uren. neerleggen op den weg of in het bosch van stukken vergiftigd vleesch heeft dus niets te beduiden. Als er een vos mede naar den vos- senhemel wordt gestuurd, is dat dus eigenlijk een verdienstelijk werk, want die vossen van gen het wild van den heer Kolkman en wat is nu erger en gemeener dan dat? Een ander lid vestigde de aandacht van den minister op de ganzen als het tot een wild- schadewet zou komen. Zeven ganzen eten evenveel als een koe op, dus dergeljjke gasten zjjn nog al kostbaar, vooral als je er niet op mag schieten. Hazen eten ook voor een aardig bedrag op en volgens den heer Helsdingen moet een ram meer eten dan een moerhaas, wat ook ter kennisse van Z. Exc. werd gebracht. De heer Passtoors was echter het best in deze «materie" gedocumenteerd. Hjj had thuis wel 200 klachtenbrieven over de hazen, faisan- ,ten die vogels schijnen ook dure kostgan gers te zjjn konjjnen, en ander wild. Zelfs menschen, die van Passtoors nooit gehoord hadden kostelijk naïef kwam dit er uit hadden hem hierover uitvoerig ge schreven. De schade beliep «honderden en duizenden", waarvan de heeren jagers later in het debat «honderdduizenden" maakten, het geen de heer Passtoors wel ontkende, maar dat ze toch zoo grappig vonden, dat de heer Tydeman het stokstijf volhield, en later zelfs tot «millioenen" kwam. De geest van den onvergeteljjken baron Yon Münchhausen begon langzamerhand over de heeren vaardig te worden. Zonder hoofdelijke stemming werd ten slotte het wetsontwerp aangenomen, nadat eerst, met 16 tegen 52 stemmen, een motie- Troelstra was afgestemd, om de behandeling van het wetsontwerp uit te stellen tot dat de minister een algeheele herziening der jacht wet, gevolg van de jachtcommissie, had inge diend. Zitting van Woensdag. De minister van Waterstaat heeft een wjjziging in de jachtwet gebracht door het gebruik van den lichtbak strafbaar te stellen. Deze geheele wjjziging bestond uit vier een voudige artikeltjes had dus niets om het ljjf. Maar toch is den geheelen dag er mede gemoeid geweest, terwjjl ook reeds de vorige week een paar uren in den morgen aan den «lichtbak" waren gewjjd. Niet te verwonde ren, want als de jagers over stroopen en hazen beginnen, zjjn 7,ij niet spoedig uitgepraat en gaan ze niet over éen nacht ijs heen. Laten wjj al dadeljjk zeggenover den be roemden «lichtbak" werd heel weinig gespro ken. Niemand nam het voor dat stroopers werktuig op. Des te meer echter werd er ge redekaveld over de jachtervaringen van sommige heeren jagersover hetgeen de minister wèl had behooren te wpzigen en niet gedaan had over de schade, die het wild berokkendover de heerljjke jachtrechten, en over nog menige zaak, die in het geheel niet aan de orde was Op die manier werd de geheele dag vol gepraat en kwam het aan het slot der discussie tot pikanteriën, die allervermakeljjkst waren De onschuldige konjjntjes, die den heer Tydeman in zjjn jachtgebied laat aanfokken en waarvan de heer Artz leeljjke noten kraakte, gaven den eigenaar aanleiding tot het uitspre ken van een krachtig protest, waarin nadruk kelijk geconstateerd werd dat de heer Artz over die konjjnen «leugens opdischte". De heer Tydeman is een zeer bedaard man, maar men moet geen kwaad van zjjn konjjnen gaan ver tellen. Dan wordt hp giftig en boos. De heer Kolkman, ook een jager, maar van nature meer tot kwaadaardigheid geneigd, ver maande zjjn partjjgenoot, den heer Passtoors tot meer gematigdheid en vertelde, dat deze er geen steek van afwist. En den heer Helsdingen wjjdde hjj in de geheimen van de vossen jacht, welke looze schalken met vergiftigd vleesch worden uitgeroeid. Het hier en daar VERKIEZING PROVINCIALE STATEN. Van een omgaan der Staten van Overjjsel is, naar de Prov. Overijsselsche en Zwolsche Gri. schrjjft, voor 't oogenblik nog geen sprake. De liberale meerderheid is met één vermin derd (te Almelo) en k a n bjj herstemming te Ommen) met nog éen verminderd worden. De verhouding was 26 tegen 21 en zou dus in 't ongunstigste geval worden 24 tegen 23. Bjj de linkerzjjde zjjn echter 2 leden gerekend, die door alle partpen werden aanbevolen. De Yolkskiesvereeniging te] Enschede, wier candidaten circa 1900 stemmen verkregen, besloot bjj herstemming de liberale candidaten te steunen. In het district Groningen moeten her stemmingen plaats hebben, maar verkregen de aft-edende liberalen een voorsprong van 2 a 300 stemmen. In Utrecht moeten nog tal van herstemmingen plaats hebben. In het tweede district is alleen het aftre dend liberale lid jhr mr J. E. Huydecoper van Maarsseveen en Nigtevecht herkozen. Bp kon. besluit is benoemd tot griffier bp het kantongerecht te Oss mr J. de Bergh, advocaat en procureur te 's Hertogenbosch; zjjn benoemdtot insp. der dir. bel. te Am sterdam, 7de kantoor, W. H. J. van Hien, insp. der dir. bel. enz. te Tielde insp. der dir. bel. enz. C. E. de Roock, te Almelo, tot insp. te Dordrecht; W. J. P. R. van Ebbenhorst Tengbergen, te Harderwpk, tot insp. te Gro ningen, 2e afd.U. van Eerde, te Sittart, tot insp. te Harderwpk J. E. Egberts, te Alphen, tot insp. te AlmeloP. van der Meulen, te Heerenveen, tot insp. te Tieltot insp. der dir. bel. enz., J. Schippers, adj.-insp. derzelfde middelen, tjjdeljjk werkzaam bp het dep. van financiënde adj.-insp. der dir. bel. enz. J. R. Tpssens, te Amsterdam, dir bel. 7de kantoor, tot insp. te Heerenveen en L. Kloosterboer, te Npmegen, tot insp. te Sittard. De minister van binnenlandsche zaken heeft bepaald dat de commissie, aan welke wordt opgedragen het examineeren van hen die eene akte van bekwaamheid voor middelbaar onder' wijs in land- en tuinbouwkunde en houtteelt of de akte voor lager onderwijs in de land- en tuinbouwkunde wenschen te verkrijgen, voor het jaar 1904 zitting zal houden te Wage- ningen. Tot lid dier commissie is 0. a. be noemd de heer I. G. J. Kakebeeke, rpksland- bouwleeraar te Goes. Voor bijzonderheden zie men St. Ct. no 139. Oost-Indië. Zooals in een deel van ons vorig nommer is gemeld, vertrok Dinsdag avond generaal Van Heutz met de Willem III uit Indië naar Nederland. Aan boord bevond zich ook de heer De Meester. Dat de heer Van Heutz zou repatrieeren was reeds bekend. TENTOONSTELLING VAN OUDE KOPERWERKEN. Sedert de vorige mededeeling ontving de commissie naar men ons meldt nog een groot aantal toezeggingen van hoogst belang rijke zaken. Daaronder behooren twee kolossale lezenaars uit de XVe eeuwde eene uit de kerk te Venray in den vorm van een arend, de andere uit de St. Bavokerk te Haarlem in den vorm van een pelikaan. Beiden zjjn meesterstukken van geelgieterskunst. Uit het museum van oudheden te Groningen komt een hoogst zeldzaam waschbekken (lava- crum) uit de Xlle eeuw, het eenige in ons land aanwezige exemplaar. Het werd voor eenige jaren, bp bet uitvoeren van werkzaamheden aan de gasfabriek aldaar, opgegraven. Het gemeentebestuur van Zwolle zal inzen den de twee rpke gothische lichtkroonen uit de raadzaal, prachtstukken, die zeldzaam goed bewaard bleven. Uit het gemeente-museum te Deventer zjjn door het dagelpks bestuur beschikbaar gesteld een vjjftal voorwerpen, waaronder twee heele mooie vjjzels. Onder de inzendingen van particulieren noe men wjj een aantal voorwerpen van het kasteel De Haar van baron Van Zuylen van Npevelt en een gothische lichtkroon van prof. jhr Six te Amsterdam. Onze stadgenoot jhr mr E. P. Schorer zal voor dit doel afstaan het koperen klokje, dat in 1628 door den admiraal Witte Cornelisz. de Witt op de Spaansche Zilvervloot werd ver overd en dat sedert dien tpd steeds in de familie van dien vlootvoogd bleef bewaard. Ook is door de commissië ontvangen het kompas, dat blpkens de inscriptie heeft toebe hoord aan den beroemden René Descartes. Beide laatstgenoemde voorwerpen hebben,buiten hun historische, een hooge artistieke waarde. Alles bijeengenomen, zal deze tentoonstelling een der belangrpkste worden, die in de laatste jaren in ons land werd gehouden en het is te voorzien, dat er een zeer druk bezoek aan zal worden gebracht. De belangstelling er voor is ook buiten ons land zeer groot. Wjj vestigen de aandacht op eene dringende uitnoodiging om hulp, voorkomende onder de advertentiën in ons nommer van heden. Zp betreft een schipper, die zjjn schuit heeft verloren, en is geteekend door een negental geachte stadgenooten. Door ons verkregen inlichtingen hebben ons de overtuiging geschonken dat hier hulp dringend noodig en welbesteed is. Op de paardenmarkt, die heden op het Molenwater alhier werd gehouden, waren 165 paarden aangevoerd. De handel was niet zeer levendig en de prpzen bleven laag, vooral voor veulens. Voor de verloting, waarvan de hoofdprjjs een aangespannen veerenwagentje is, werden ongeveer 25 paarden aangekocht. Uit Vlissingen. Op het plateau van den in 1895, in den stjjl der XVI eeuw, gerestaureerden z. g. Gevangen- toren aan den Noordzeeboulevard, die in 1893 door Oorlog en Binnenlandsche zaken aan de gemeente, onder zekere voorwaarden, in bruik leen is afgestaan en waarin de oudheidskamer is gevestigd, zpn thans seintoestellen geplaatst, om, in geval van mobilisatie of oorlog, met de marine te kunnen seinen. Dat dit verheven punt daarvoor alleszins geschikt is, is buiten Door de veilingsvereeniging Zuid-Beveland werd Woensdag te Goes de tweede veiling gehouden. Thans golden de kruisbessen 4.10 per 100 kilo en bp partpen van 7600 kilo, Vrjjdag te Goes, en 3000 kilo, te Rilland te leveren. Tegen Zaterdag werden weder kruisbessen ter veiling aangegeven. Met de kleine veiling wil het nog niet best lukkendit vindt zpn oorzaak zeker hierin, dat er nog te weinig kl eine vruch tenhandelaars lid zijn, waarvoor die veiling meer bestemd is. Er werden aarbeien geveild, maar op 18 cent per kilo opgehouden. Een mand van 3Vs kilo van deze vrucht vond voor 68 cent nog geen kooper. Voor een mand schorsenelen daalde men tot 10 cent, maar nog hoorde men geen stem van een kooper. Asperges werden gepresenteerd op 60 cent voor 5 bos, doch zij werden evenmin gempnd. Thans is het veilings-reglement, dat 17 artikelen bevat, gedrukt en wordt aan de leden uitgereikt. De voorwaarden, in dit regie ment omschreven, zpn in dit blad reeds gemeld In de Woensdag avond te Ierseke gehouden raadsvergadering werd herbenoemd ais lid der schoolverzuim-commissie de heer A. Hartoog en benoemd mejuffr. S. J. Sinke, onderwijzeres aan de christelpke school. De benoeming van eene onderwjjzer vindt men onder de rubriek onderwjjs. Nog werd eene commissie benoemd voor de behandeling van bezwaarschriften tegen den hoofdeljjken omslag. Gekozen werden de heeren C. A. E. Sauer, T. Cuperg en C. Hartoog. De behandeling van eene verordening als bedoeld bp art. 1 der woningwet, werd op voorstel van een der leden uitgesteld, om haar eerst nog 8 dagen voor de leden ter inzage te leggen. De voorzitter deelde mede, dat het toren uurwerk weder gaat maar nog niet geheel in orde is. Dinsdag ging aldaar iemand met zpn hond uit, een fraaien 6-jarigen jachthond. Het dier nam uit eigen beweging een bad in een on- diepen put, en toen het er uitkwam, draaide het een paar malen in de rondte en viel toen dood neer. Het bloed liep het uit den bek. Blpkens de opgave van het aantal ge vallen van besmettelijke ziekten, ter kennis gekomen van den centralen gezondheidsraad in de week van 8 tot en met 14 Juni, en gepu bliceerd in de St. Ct. van heden, kwam, wat Zeeland betreft, in Kruiningen 1 geval van roodvonk voor. Aan het zangersfestival, dat Woensdag te Wissekerke is gehouden en uitging van de zangvereeniging Zang en Vriendschapwerd door vjjf vereenigingen, uit Coljjnsplaat, Gort- gene, Borssele, Souburg en Vlissingen, deelge nomen, terwjjl door de Wissekerksche fanfare Apollo de noodige medewerking werd verleend bp optochten en door het geven van een mid dag- en avondconcert. Op de gebruikelijke wpze was de gemeente met een paar fraaie eerepoorten versierd en door vlaggen verlevendigd. Op een weide werd het vastgestelde programma, en door de geza menlijke, gezelschappen in de Voorstraat het slotnummer uitgevoerd. Na 't avondconcert werd neg een rondgang met muziek en lampions gehouden en 't feest met een welgeslaagd vuurwerk geëindigd. Men sehrpft ons De inwoners van Noordwelle en Se- rooskerke (Schouwen) staat het huilen nader dan het lachen bjj de gedachte aan alles wat de nieuwe haven aan den Schelphoek hun berokkend heeft. In 't begin van 1902 werden de werkzaam heden aan die haven begonnen doch al spoedig door de aannemers in den steek gela ten omdat zp beweerden het werk niet volgens het bestek met den aangewezen grond te kunnen maken. Een proces, door hen ge voerd ter verkrpging van arbitrage over de geschiktheid van dien grond voor het werk, werd door de rechterlpke macht afgewezen. Inmiddels nam een der borgen het werk ter hand, dat, naar men meende aangezien be reids een deel ervan was afgewerkt goed- kooper zou kunnen worden uitgevoerd. Edoch daarmee komt men thans vreeselpk bedrogen uit. Het werk toch dezer dagen als voltooid opgeleverd heeft, hovende aannemingssom, groot 32575, de enorme som van ruim 11.300 aan de arme gemeenten meer ge kost, zoodat deze daardoor thans diep in de schuld zjjn geraakt. Tot onderwijzeres aan school 2 te Ier seke is tegen 1 Juli benoemd mejuffr. C. H. Lammerse te Wormerveer, met wie op de voordracht stonden mej. E. Larooy te.Scher- penisse en mej. A. R. Notenboom te Amerongen - Aan de universiteit te Amsterdam is het eerste natuurkundig examen afgelegd door den heer A. H. M. Willemse. Woensdagavond werd het eerste buiten gewone concert in het Badhotel te Vlissin gen gegeven door het Hollandsclie Vocaal- kwartet, bestaande uit de dames E. Lohoff, sopraan, E. Wansink, alt, en de heeren Jan Dpker, tenor, en Joh. Soutendjjk, bas. Telkens wanneer men weer een vocaal-kwar tet hoort, komt men tot de conclusie dat het buitengewoon moeiljjk is vier stemmen bjjeen te brengen die een goed ensemble vormen. Zoo iets als vier registers van een orgel wier tonen zich innig vermengen tot één klank combinatie, men vindt het zoo zelden bjj vier menschenstemmen. Zoodra het timbre van éen dier stemmen wat veel afwjjkt van dat der anderen, zal men in het ensemble die eene stem steeds afzonderljjk hooren, los van de anderen. Bp het Hollandsch Vocaalkwartet is het ver schil tusschen het timbre der vrouwenstemmen zoo groot als men zich maar denken kan. De sopraan is scherp-helder, de alt klinkt achter in de keel. En beiden wpken af van de mannestemmen, waarvan de tenor wel mooi vrp klinkt, maar soms iets nasaals heeft, terwpl de bas, verre weg de mooiste stem, een breeden, vollen klank heeft dien de anderen missen. Daarbp komt nog een aanmerkeljjk verschil in klankkracht. De sopraan was vaak te zwak; en hoewel de bas een bewonderenswaardige zelfbeheersching toonde, was zjjn zware stem in de pianissimo's soms nog te sterk. De samenstelling van dit kwartet is dus verre van gunstig, maar dit in aanmerking genomen, dient alle lof gebracht te worden voor hetgeen het in verscheidene nommers deed hooren. We noemen in de eerste plaats Waldesnacht van Johs. Brahms. Het pianissimo bp Tritu- meriich die müden Glieder was vol stemming. Voorts Matona mia cara van Orlando Lasso, dat trof door de afwisselende voordracht, het aardige Hans und Grethe van Joh. Eccard, Morgenwandeling van Ph. Loots en de Canon van Lachner. Het laatste was een kunststukje dat uitste kend afliep. Daarentegen had het kwartet de moeilijkheden van Bergen op Zoom van Vale rius niet overwonnen. Dit klonk uiteengerafeld het verband was er niet. Alt en sopraan zongen samen een tweetal duetten. De sopraan had het hard te verant woorden tegen de veel sterkere alt, vooral in Wanderers Nachtlied van Rubinstein. Hangt gardien van César Frank klonk veel mooier. Hinderljjk waren in deze Fransche compositie sommige valsche accenten sur mon petit lit, met een zwaren druk op dat pe was wel het ergste. Of dat Fransche ooren nooit hindert? De beide heeren zongen ieder eenige liede ren. De tenor had met Friihlingsfahrt van Schumann, en het bekende Jonge liefde van Mann een verdiend succes. Vooral de laatste coupletten van Frühlingsfahrt werden treffend gezongen. Maar het mooist van den avond waren de twee liederen van den bas. Zoowel in Ab- schied van Joh. Messchaert, dat alles van de voordracht moet hebben, als in Een Liedeken van Sceiden van C. H. Coster, toonde de heer Soutendjjk zich een uitstekend zanger. In de kwartetten was hjj het ook, die herhaaldelijk het meeste bpdroeg om het eigen karakter van ieder lied te doen uitkomen. Ter inleiding van de beide deelen van het programma bracht mej. Ré Levie eenige nom mers voor piano ten gehoore. Het best waren de Etude van Chopin en de Romance van Schumann. De Smte van Grieg leed aan on duidelijkheid en het Frühlingsrauschen van Sin- ding was wel wat zwaar voor een Rauschen. De zaal was vrp goed bezet. In het tekstboekje stonden tal van hinder lijke drukfouten. We zpn zelf te goed bekend met de streken van dat beruchte drukfouten- duiveltje om daarover iemand spoedig hard te vallen. Maar het was hier wel wat erg. Niet dadeljjk maar in de eerste helft van het winterseizoen 1904--1905 zal mej. Harry van der Harst zich te 's Gravenhage vestigen» Men verzocht ons dit te melden ter ver duidelijking van een vorige mededeeling. De heer Willy Martens, secretaris der Nederlandsche kunstafdeeling en gedelegeerd commissaris der Wereldtentoonstelling te St Louis, belast met de inrichting dier afdeeling, die eenige dagen geleden in Den Haag is terug gekeerd, bericht dat de Nederlandsche kunst afdeeling in alle opzichten een volkomen succes geniet en dat opnieuw bleek dat onze kunst in Amerika zeer populair is, en meer en meer in aanzien wint. Belang en Recht van 15 Juni bevatInter nationale vrouwenbeweging, door H. v. d. M Het vraagstuk van de stedelijke grondprijzen (I), door W. C. v. d. HoevenOver kinderen, door C. S.Verscheidenheden, Mededeelingen enz. De St. Ct van heden bevat een staat van de gevallen van besmettelpke veeziekten in Nederland, voorgekomen in Nederland gedu rende de maand Mei 1904. Zeeland komt op dien staat niet voor. De gevallen over het eheele rjjk waren5 van kwade droes en uidworm bjj de eenhoevige dieren, 144 van schurft bp de eenhoevige dieren en de schapen, 26 van rotkreupel der schapen, 18 van vlek ziekte der varkens, 29 van miltvuur bp alle vee en 1 van hondsdolheid bjj honden en katten. Het aantal eigenaren was respectie velijk 4, 26, 6, 16, 29 en 1. De heer A. Littooy te Middelburg js geridderd als oudste curator van de theolo gische school te Kampen, die feest vierde ter eere van haar 50-jarig bestaan. Nadat in 1849 een poging van de synode

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1904 | | pagina 1