Donderdag 16 Juni. Uit Stad en Provincie. N°. 140. 147e Jaargang. 1904. Middelburg 15 Juni. Kameroverzicht. deze courant behoort een Bijvoegsel. Weder een stapje naar den rechtstaat. RECHTSZAKEN. MIDDELRURGSCHE COURANT. Deze courant verschijnt d a g e 1 ij k smet uitzondering van Zon- en Feestdagen. Prijs ,**per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in Nederland franco pp., 2. Afzonderlijke nummers kosten 5 cent. THERMOMETER EX VERWACHTING. 15 Juni 8 u. vm 65 gr., 12 u. 65 gr., av. 4 u. 65 gr. F. Verwacht: matige W. wind, bewolkte lucht, geringe afname in temperatuur. Advertentiën20 cent per regel. Geboorte-, dood- en alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 1—7 regels 1.50; elke regel meer 20 cent. Reclames 40 cent per regel. Groote letters naar de plaats, die zij innemen. Tot de plaatsing van advertentiën en reclames, niet afkomstig nit Zeeland, betreffende Handel, Njjverheid en Geldwezen, is uitsluitend gerechtigd het Algemeen Advertentie-Bureau A. DE LA MAR Ai., N.l. Voorburgwal 366, Amsterdam. der kiezers in België namen deel aan de verkiezingen voor de Provinciale staten. En het gevolg is o. a. geweest dat Leuven voor het eerst gedurende 28 jaren liberalen naar de Provinciale Staten zendt. Nu ja, 'tis waar, daar is stemplicht. Maar bij ons bestaat de zedelijke plicht om te doen wat des kiezers is. Laat ons daarom Vrijdag a. aan de Bel gen een voorbeeld nemen. Dan is er kans dat wij, vrijzinnigen, evenals onze liberale buren, overwinningen behalen Zitting van Dinsdag. Door eenige dagen van ongesteldheid, door gebracht in rustige rust, gesterkt, begaven wij ons heden middag weder naar de Kamer, waar wjj dan eindeljjk getuige mochten zjjn van de Hlotbehandeling der drankwet. Ja, het is geen praatje, de drankwet is af gehandeld. Slechts negen weken hielden de doctoren consult, maar nu is dan toch het slotconsult gehouden. En thans is er met goed fatsoen geen wjjziging meer in te brengen, al beloolt de tweede lezing van het wetsontwerp nog wel een verrassing te zullen opleveren. Wjj hoorden spreken van minstens 125 amen dementen, een lOOtal regeeringswjjzigingen, om de tallooze sub-amendementen en wjjzigingen, in deze amendementen aangebracht, maarniet in rekening te brengen. Voor de bureau-ambtenaren is het in orde maken van dezen hutspot een heel aardig tjjd- verdrjjf, terwjjl ook H.H. liefhebbers van cjjfers en tellingen in deze gegevens een dank bare »stoffe" kunnen vinden. Hoeveel kolom men Handelingen bv. mei deze wet volgepraat zjjnhoeveel hiervan een ieder competeert In Amerika had al lang in de pers b.v. als prjjsraadsel gestaan wie het langst, wie het minst en wie in het geheel niet over den drank gesproken heeft En nu de drankwet afgehandeld is, moesten leefden wjj aan de overzjjde van den Oceaan b.v. dageljjks in Staalman's blad bjjdragen van «getrouwe lezers" te vinden zjjn met bevestigingsberichten van zjjn kernachtige uitspraak dat alleen de dronkaards over deze wet zullen jubelenEen geheele kolom jabelberichten Nu, wjj jubelen ook, al was de finale heden middag weder ouwerwetsch vervelend. Slechts eenige overgangsbepalingen waren nog over gebleven maar toch was dit vol doende om bjj enkele leden een niet onbe denkelijke aandoening der praatklier te ver oorzaken. De heer Verhejj, de ongelukkige voorsteller van zooveel ongelukkige amendementen, wilde ook den distillateurs,evenals den wijnhandelaren met verlengbaar crediet, toestaan sterken drank bjj hoeveelheden van minstens 3 liter zonder verguning te verkoopen. Maar dr Kuyper vond dat niet passend »in het systeem der wet" en gaf aan hoe het wel kon. Maar toen de heer Verhejj daaraan gevolg gaf, zeide de minister: als ik een wijziging in een amendement breng, beteekent dat nog niet dat ik het amendement overneem, zooals de heer Verhejj zeer naif had beweerd. Het was alles erg flauw en kinderachtig zoowel van den minister, die den braven zoon van Mars als een schooljongen behandelde, als van den afgevaardigde, die maar goedig aan het veranderen bleef net zoo lang totdat Z.Ex- niets anders kon zeggen dannu is het goed Het was Kuyper en Verheij op z'n smalst maar het is waar wjj waren aan de drankwet finale. Over het uitstervings-systeem, ook toege past op de weduwen van" tappers, werd door de heeren De Klerk, Talma en den minister nog het een en ander gezegd. De heer De Klerk wenschte dat de weduw naar, evengoed als de weduwe, de zaak zou kunnen voortzetten, maar dr Kuyper was daarover heelemaal niet te spreken. »Een weduwnaar is heel iets anders dan een weduwe", bracht hjj in het midden, maar werd ten slotte zacht gestemd door den heer Talma die het met de heer De Klerk voor de weduw naars opnam. Eindede amendementen-De Klerk werden aangenomen. Ten slotte kregen wjj bjj de behandeling van een amendement-Van Bylandt, om de ver plichte splitsing tusschen tapperpen en slijte rijen ook los te laten in een bepaald aange wezen deel van een gemeente met een be bouwde kom van meer dan 5000 inwoners (waar de splitsing, zooals reeds vroeger aange nomen was, wel verplichtend is) nog een staartje te zien van de stille animositeit, die er tusschen dr Kuyper en den heer Borgesius gedurende de behandeling van deze wet ge- heerscht heeft. Dit amendement was n.l. bjjna hetzelfde wat bjj de behandeling van de splitsing door den heer Borgesius was voorgesteld, maar toen door dr Kuyper was afgewezen. En ziet nu komt hetzelfde van de rechterzijde en dr Kuyper legt er zich bjj neder. De heer Fock wees hier op. Toen werd de premier boos. Boos ook werd de heer Talma. Foei, zeide deze: zouden wjj onderscheid ma ken tusschen voorstellen van rechts of van links Wat denkt de heer Fock welFoei, zeide dr Kuyper, welk een gedachteEn toen de heer Fock in de repliek aan dr Kuyper vroeg waarom hebt gjj dan niet aan den heer Borgesius gezegd verander uw voorstel in den st, dat ik het kan aannemen, toen vlamde bjj den eminenten man de animositeit op, die hjj tegen zjjn ambtsvoorganger koestert, en duwde hjj den heer Fock uitdagend toe denkt gjj, dat ik den heer Borgesius zal helpen, waar deze verklaart zoo veel beter wetten te kunnen maken dan ik Het was weder zoo'n giftige slangenbeet. Gelukkig scheen de heer Borgesius de zaak niet goed te hooren en het liep met een sis ser af. Het amendement-Van Bylandt werd met 64 tegen 2 stemmen aangenomen. Tegen stemden de heeren Van der Zwaag en Helsdingen. In het slotartikel is bepaald dat de in wer- kingtreding der wet bjj kon. besluit zal ge schieden en wel op een tjjdstip, niet later dan 15 October 1904. Daarna werd de vergadering gesloten, vele Kamerleden gingen »den boer op" met het oog op de verkiezingenmr Troelstra peinzend over »het schrikbewind van dr Kuyper", de heer Borgesius worstelende met een «politiek monster", en dr Kuyper op weg naar het «geheime verkiezingsbureel links", waarvan het bestaan alleen bjj hem en De Standaard bekend is. Wat zjjn de heeren toch veel amusanter bjj de verkiezingen dan bjj een drankwet Morgen de herziening van het jachtwetje. DE LEUZE! Welke leuzen de verschillende deelen der linkerzjjde ook mogen aanheffen, de ééne leuze, die allen verbindt, kan niet anders zjjn dan »anti-clericaal", nu het clericalisme in Kuyper zich op zoo onbeminneljjke wjjs heeft ver persoonlijkt. Dat uittartend opeischen voor zichzelf en de zjjnen van geloof, wetenschap, waarheid, zedeljjkheid, bjj het in de praktijk brengen van een politiek en een taktiek, die haar weerga zoeken in de dagen van het dufste liberalisme; het zich op den voorgrond plaatsen, als miste hjj elk gevoel van bescheidenheid; de man Gods, die daar steeds staat te oreeren, met de zotste argumenten zjjn aftocht dekkend poseerend in het binnen- en in het buitenland, met een volstrekte afwezigheid van dat hoog besef van verantwoordelijkheid, en van een zelfbeheersching, waardoor alleen uitnemende begaafdheden tot het sieraad en de kracht van een werkeljjk groot man kunnen worden Dit wekt den weerzin van zoovelendaarom ziet men in hem, bjj zjjn ongetoomde wils kracht, een gevaar voor het land en men vraagt zich af hoe het mogelijk is, dat zeer ernstige en voortreffelijke mannen uit zjjn eigen partjj het kunnen bljjven dulden, dat de zoogenaamde christelijke politiek, door hem gedragen, onder wie hjj heidenen noemt, met den dag meer tot spot wordt. Tegen dezen Kuyper trekt men op. {Weekblad De Amst.) Het stapje, dat wij bedoelen, is de indiening bjj den gemeenteraad van 's Gravenhage van een ontwerp-reglement voor de gemeente werklieden, dat zal uitmaken de wetteljjke regeling van hun arbeidscontract. Dit feit heeft niet alleen beteekenis voor die ééne gemeente, geljjk ook ons opschrift ge noegzaam aanduidt. Vandaar dat wij een oogen blik erbjj willen stilstaan. Het is een waarheid, die reeds eeuwen er kend wordt, dat de ware vrjjheid slechts door de wet kan verwezenljjkt worden. En toch heelt men nog kort geleden, een vorige generatie, die waarheid uit het oog verloren, geheel miskend. In de tjjden toen elke staatsbemoeiing uit den booze heette, toen staatsonthouding alom als een goed werd aan bevolen, is men er toe overgegaan tal van wetten, wetteljjke regelingen bevattend van des burgers rechten en plichten, eenvoudig te schrappen. Weliswaar waren vele dier regelingen in hun inhoud verouderd doch wat had dan meer voor de hand gelegen, dan dien inhoud te wjjzigen overeenkomstig de nieuwe behoeften Het heeft niet mogen zjjn; de stsatsonthou- ders gingen radicaler te werk zjj moderniseer den niet, doch vernietigden vele der heilzame wetten, en met haar vernietigden zjj voor een groot deel de rechtszekerheid, de vrjjheid. Want een goede wet beteekent niet dwang neen, een wet, die gesproten is uit de rechts overtuiging van een volk op eenig tjjdstip, wil zeggenhulp, steun voor de goedgezinden, dwang slechts voor de enkele onwilligen, die zonder wet maar al te vaak hun macht mis bruiken. Zulk een wet beteekent bescherming voor den zwakke tegen den sterke. Op geen enkel gebied was de staatsonthou ding, de vrjjheid-vernietigende wetloosheid, zóo nadeelig gebleken als op het gebied van den arbeid. De overhaaste afschaffing, in stee van wjjziging, der aloude reglementen met hun nauwkeurige afbakening der arbeidsvoor waarden had in het bjjzonder de arbeiders, die natuurljjk meest de zwakke partjj zjjn, in een rechtlooze positie geplaatst, tot schade voor hun loon, arbeidsduur en gezondheid. Maar tegen de staatsonthouding is het ver zet niet uitgebleven. Staathuishoudkunde en rechtswetenschap ter eener, vakvereeniging en politiek ter andere zjjde hebben die noodlot tige dwaling aangetast en met succes. De eisch, dat een vernieuwde afbakening bjj de wet van des arbeiders plichten, maar ook rechten, de verloren rechtszekerheid zou terugbrengen is krachtig gesteld. De invoering van het zoogenaamde «constitutioneele stelsel in de fabriek" is met overtuiging bepleit. De wensch ook naar een behoorljjke wetteljjke regeling van bet arbeidscontract werd allerwege met klem van redenen ondersteund. Maar niet alleen de arbeiders in particulieren dienst legden op deze wenschen den nadruk. Ook degenen, die bjj rijk of gemeente in dienst zjjn, verheffen sinds jaren luide hun stem. Zjj eischen de regeling hunner rechtspositie- Zjj wenschen terecht dat niet langer alle regel ontbreekt voor de wjjze hunner bezoldiging, bevordering, straf of ontslag, en evenmin dat die regel geheel is overgelaten aan de wille keur van minister of wethouder. Zjj verlangen wet en vrjjheid in plaats van wetteloosheid en eigenmacht. Het bovengenoemde ontwerp-reglement voor de gemeente-werklieden te 's Gravenhage dus weer een stap in die richting. Daar waar voornamelijk het beginsel ons interesseert, zullen wjj bjj de bijzonderheden der regeling niet lang verwjjlen, al zou er veel en ook veel goeds van te zeggen zjjn. Slechts willen wjj even de zeer belangrjjke bepaling vermelden welke inhoudt de instelling van een scheids gerecht, een permanent college niet zooals de ongelukkige inrichting bjj de spoorweg maatschappijen, een college, dat voor elk geval benoemd moet worden bjj welk scheidsge recht beroep open staat voor de straffen van oneervol ontslag en boeten, met uitzondering der zeer geringe van ten hoogste 25 eent. Komt de verordening tot stand, dan is het thans de zesde gemeente, die de rechtspostitie harer werklieden «wetteljjk" geregeld heeft. Amsterdam, Utrecht, Haarlem, Arnhem en Leeuwarden gingen reeds voor. Voorwaar, het is voor de rijksambtenaren om van te water tanden, zjj die ten onzent in tegenstelling met Pruisen, Duitschland, en Oostenrijk en elders nog steeds zjjn onvrjj en aan wille keur blootgesteld. Het is een goed ding, dat de zes gemeenten, die wjj zooeven noemden, met hun vrjjwillig vaststellen der werkliedenreglementen den dwang tot vaststellen zjjn vooruitgeloopen. Eerlang toch zal de gemeentewet ongetwjjfeld alle gemeenten tot het invoeren dezer rege ling verplichten. De publieke opinie eischt het reeds geruimen tjjd en onze trage wet gevers zullen eindelijk wel eens gelegenheid vinden, om dit algemeene rechtsverlangen voldoening te schenken. Is dit geschied, dan zal dus elke gemeente met haar werklieden reglement voor den dag moeten komenge- ljjk thans reeds, krachtens de Woningwet, elke gemeente tot het maken van een bouw-, uit en bewoning, verordening moet slissing dezen eisch van recht en vrjjheid te verwezenljjken. V. D. Mogen wjj eens even herinneren dat in 1901 de vrijzinnige candidaten in herstemming kwamen voor lid der Provinciale Staten en de heer H. P. den Bouwmeester o. a. by eerste stemming 1441 en bp herstemming 1559 stem men verkreeg. De heer Van Teylingen werd toen herkozen met eene meerderheid van 5 stemmenhp verkreeg er destpds in 't geheel 1686, terwjjl de heer Van Woelderen viel met eene min derheid van slechts 19 stemmen, 1383 tegen 1402 op den heer K. Houterman. Uit dit alles blpkt, dunkt ons, voldoende, dat er bp inspanning van alle krachten door de vrijzinnigen wel degelpk winst te behalen is. In elk geval is het noodig dat Vrpdag reeds d a d e 1 p k alle macht in 't veld komt. Op het platteland kregen destpds onze can didaten bp herstemming tusschen de 100 en 200 stemmen meer dan bjj de eerste stemming. Waarom tot het uiterste gewacht? De Staatscourant van heden bevat de lpsten van de hoogstaangeslagenen in de Rpks directe belastingen, bedoeld in art. 111 der kieswet, voor Zeeland 144 in getal. De heer A. Littoop, predikant bp de christeljjk gereformeerde kerk A alhier, ia heden, naar men ons meldt, benoemd tot ridder in de orde van den Nederlandschen Leeuw. Ter openbare civiele zitting der arrondisse- ments-rechtbank te Middelburg is heden de heer mr 0. L. Gratama als advocaat en pro cureur beëedigd. Vrjjdagavond te half acht uur muziek op het Molenwater alhier. Het muziekkorps der d.d, sehutterp zal de volgende nommers uitvoeren Marche Militaire, Lacalle, Ouverture de l'opéra Zampa, Herold, Menuet, Paderewski, Tout en Rose, Introduction et Suite des Valses, Waldteufel, Einzug der GladiatorenHongaarsche Triumphmarsch, Fucik, Ouverture, Méhul, Valse Lente, Délibes, Moderne Style, Berger, en Fantasie, Morks. Onze vroegere berichten omtrent de komst van Duitsche oorlogsschepen te V 1 i singen enteTerneuzen worden thans opnieuw bevestigd door den Berlpnschen cor respondent der N. R. Crt. Ook de namen der schepen, die te Vlissingen worden verwacht, komen geheel overeen. In Terneuzen komen twee van de nieuwste groote kruisers le klas, nl. Prinz Heinrich en Fnedrich Karl, en drie nieuwe kleine kruisers, de Ariadne, Medusa en Niobe. Tot tjjdeljjk opzichter bjj den Rjjks- Waterstaat, belast met de opneming der ryks wegen in Noord-Holland, is benoemd de heer J. Pouwer te Oost-Souburg. In de Maandag jl. te Wisse kerke gehouden raadsvergadering, door alle leden bpgewoond, gaf de voorzitter inlichtingen op de in de vorige vergadering gestelde vragen. Uit het door hem ingesteld onderzoek was hem gebleken, dat een verbod van het berpdender Voorstraat met zwaar geladen wagens vrpwel onnoodig zpn zou, omdat de zware vrachten meerendeels door de Middelstraat gaan. Op die straat een soortgeljjk verbod toepasselijk verklaren, zou een groot ongerief veroorzaken met het oog op de daar aanwezige pakhuizen. Verder deelde de voorzitter mede dat door hem met eenige vletters was overeengekomen, dat dezen eventueel hinderlpke aanslibbingen zouden opruimen a 1 per kub. meter. Ingekomen waren een schrijven van N. Filius, die berichtte dat de benoeming tot lid der Oom. t. w. v. schoolverzuim door hem was aangenomenalsmede een dankbetuiging van Bakker voor het hem toegekende pensioen. Het traktement van den nieuwen gemeente veldwachter te Camperland, H. Minderhoud te Oostvoorne, werd op 500 gld. vastgesteld. De vraag van den heer Schippers, of 't niet ge- wenscht was, den nieuwen titularis in een pensioenfonds te doen opnemen, werd aange houden tot de begrooting van 't volgende jaar. Na eenige vragen en antwoorden werd de concept-woningwet-verordening met algemeene stemmen aangenomen. De heer Schippers vroeg daarna, of het geen zaak was de twpfelaehtige wegsloot langs den veerweg van den legger af te voeren. De voorzitter zou die vraag overwegen. De heer Nieuwdorp merkte op, dat hem gebleken was, hoe van de verslagen der drie commissiën tot wering van schoolverzuim niet evenveel werk was gemaakt. Op de vraag van den voorzitter naar een nadere aanduiding van de bedoeling dier opmerking, bleef een ant woord achterwege. Daarna verklaarde de heer Nieuwdorp, uit het onderwpsverslag te hebben gezien, dat er veel geld voor het herhalingsonderwps aan betrekkelijk weinig leerlingen was uitgegeven, en dat er een ongelpkheid in de jaarwedden der drie hoofden van scholen bestaat, die z. i« niet gemotiveerd is. De voorzitter zeide dat hem de portee diet opmerking ontsnapte en dat de financieele regeling van een en ander eenvoudig overeen stemt met de eischen der wet. breidings overgaan Des te meenten, meer eer voor de zes genoemde ge- dat zjj de wettelpke verplichting vrpwillig voorkomen hebben. Hun voorbeeld zp een aansporing voor nog vele andere, om ook hunnerzpds in vrpe be- Te Goes werd Dinsdagavond, in het café Slot Ostende, door den heer Clarps, kapelaan te Amsterdam, en geboortig uit 's Heerenhoek, een politieke rede gehouden, gericht tot de rooms ch-katholieke kiezersook enkele anti- revolutionnairen en liberalen woonden de bpeenkomst bjj. Spreker beval zoowel den katholieken candidaat als de anti-revolufion- naire candidaten aan. Door den plaatsvervangenden districts veearts, den heer J. Z. Riseh, is in een weide onder Goes bjj een stierkalf van den heer A. M. Peman Kakebeeke, te Kloetinge, miltvuur geconstateerd. Overeenkomstig de voorschriften is het doode beest vernie igd. Door den gemeente-veldwachter van Rilland en een rpksveldwachter werden Dinsdagmorgen wegens bedelarp en landloo- perp, in verband met den diefstal bp de firma Krijger, drie personen aangehouden. Een ervan schjjnt herkend te zpn als behoorende tot de drie personen die op den avond van den dief stal om circa tien uur door het dorp wandelden Na gefouilleerd te zpn en een geruimen tpd in de zoogenaamde «prison" te hebben door gebracht, zjjn zp ter beschikking van den officier van justitie gesteld. Bp onderzoek schjjnt gebleken te zpn dat zp valsche namen opgegeven hadden. Met de meest mogelpke onverschilligheid lieten zjj zich wegbrengen De postkar, die te ongeveer twee uur van Wissekerke naar Cortgene rpdt, raakte Dinsdag ongeveer halverwege door 't schrikken van het paard in een sloot. De postiljon kwam er vrp goed af, leinoen en tuig waren wèl, de postzending niet beschadigden door de activiteit van den postiljon onderging de dienst geen stoornis. Bp het te Utrecht gehouden examen in boekhouden van den Nederlandschen Bond van Accountants is o. m. geslaagd de heer J. Maas te Breskens. Dinsdag vierden te Aardenburg P. F. v. O. en S. le C. omringd door al hunne kinders en kleinkinderen, die van heinde en verre waren opgekomen hun gouden brui loftsfeest. Van alle zpden ontvingen zp geluk- wenschen. Het muziekgezelschap Aardenburgscli Fanfare bracht het gouden echtpaar bp fakkellicht eene serenade en lokte daardoor een massa volk op de been. De oudjes houden zich goed en genieten eene goede gezondheid. De man bekleedt thans nog het ambt van besteller van telegrammen. Maandagmorgen kwam men tot de ont dekking, dat gedurende den nacht uit de weide van den heer I. Sanders, gelegen tegen de kom der gemeente Sluis, een paard wa» gestolen. Door het spoor te volgen, weet men, dat het langs het kanaal naar België gevoerd is. Tot op dit oogenbiik is er nog geen enkele aanwijzing van dief of dieven. Bp de installatie van den nieuwen pastoor te Hoofdplaat werd hem nog hulde bewezen door een kinderstoet van meer dan honderd zjjner leerlingen en door het fanfaregezelschap. Dit muziekgezelschap staat nu onder leiding van den heer P. J. Dellaert, kapelmeester te IJzendjjke, die dezer dagen werd benoemd, Kantongerecht te Middelburg. Heden (Woensdag) zpn veroordeeld wegens strooperpK. B. L. V., J. Z., Oost- en West- Souburg, tot 1 b. s. 1 d. h.straatschen der}) P- NV., Middelburg, tot 1 b. s. 1 d. h. laten staan van een trekdier op den openb. weg: A. T., Vrouwepolder, tot f 1 b. s. 1 d. h.opgeven van een valschen naamW. J. G., A. B. R., Vlissingen, tot 2 b. s. 2 d. b. loopen op grond die beplant is D. J. S., Mid delburg, tot 0.50 b. s. 1 d. h.loopen over eens anders weiland in Mei: W. d. V., Mid delburg, tot 2 b. s. 2 d. h., A. G., M. C., Veere, tot 1 b. s. 1. h.zoeken naar eieren van waterwild op eens anders grondW. S., Koudekerke, tot 2 b. s. 2 d. h.zoeken naar eieren van waterwild, in de maand AprilK. T., Middelburg, tot 2 b. s. 2 d.h., W. G. H., J. J. R., Middelburg, tot 2 b. s. 2 d. h., met verbeurdverklaring der 5 eieren, bevel tot uit levering of betaling der waarde ad 20 et. s. 1 d. h.overtreding arbeidswet: M. A. v. d.

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1904 | | pagina 1