N°. 138. 1904 Dinsdag 14 Juni. Uit Stad en Provincie. 1470 Jaargang. Middelburg 13 Juni By deze courant behoort een Bijvoegsel. MIDDELBIRGSCHE wmmv. Deze courant verschijnt d a g e 1 ij k smet uitzondering van Zon- en Feestdagen. Prijs, per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in Nederland franeo pp., 2. Afzonderlijke nummers kosten 5 cent. THERMOMETER EN VERWACHTING. 13 Juni 8 u. vm 57 gr., 12 u. 68 gr., av. 4 u. 69 gr. F. Verwacht: matige Z. wind, toenemende bewolking, weinig verandering in temperatuur. w w Advertentiên20 cent per rogel. Geboorte-, dood- en alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 1—7 regels 1.50; elke regel meer 20 cent. Reclames 40 oent per regel. Groote letters naar de plaats, die zij innemen. Tot de plaatsing van advertentiên en reclames, niet afkomstig uit Zeeland, betreffende Handel, Njjverheid en Geldwezen, is uitsluitend gerechtigd het Algemeen Advertentie-Bureau A. DE IiA HAR Ax., N.Z. Voorburgwal 366, Amsterdam. En wat zullen wij nu zeggen tot aanbe veling van de personen, die wij van de in Zeeland gestelde candidaten gaarne gekozen zien Dit in de voornaamste plaats want hierop komt het thans vooral aan dat, worden zij tot leden der Provinciale Staten gekozen of herkozen, wij zeker zijn van hunne stem bij eventueele keuze voor leden der Eerste Kamer. En nu meenen wij, vóór wij verder gaan hier even rekenschap te moeten geven van onze houding tegenover den heer W. A. Graaf van Lynden. Yan het kleur bekennen op politiek gebied meent dit geacht lid van Gedeputeerde Staten zich nog steeds te moeten onthouden. Hoe hij vroeger daarover dacht, wisten wij. Maar waar de mogeljjkheid bleef bestaan dat de heer Yan Lynden tot andere ge dachten zou gekomen zijn en vooral in den ernstigen politieken toestand van het oogen- blik die zelfs door tal van kerkelijke personen bedenkeljjk wordt ingezien met het oog op het drijven der Kuyperiaansche partij allicht aanleiding kon vinden om te verklaren in welken geest hij stemmen zou bij genoemde verkiezingen voor Eerste Kamerledendaar meenden wij ons verplicht hieromtrent van zijn gevoelen ons te moeten vergewissen. Dt 1 Juni richtten wij tot den heer Van Lynden het volgend schrijven „IIoogWelGeb. Heer Wij zijn zoo vrij u met een vriendelijk verzoek lastig te vallen. Ten einde alle begripsverwarring te voor komen, thans allerminst gewenscht, met het oog op den belangrijken tijd, dien wij op politiek gebied beleven, en met het oog op het gewicht dat door alle partijen wordt toegekend aan de keuze voor leden der Eerste Kamer door die der Provinciale Staten, zou het ons aangenaam zijn te ver nemen of bij gelegenheid van zulk een keuze de vrijzinnigen op uwe stem zouden kunnen rekenen. Met een beslist antwoord op die vraag zoudt u ons zeer verplichten. Hoogachtend hebben wij de eer te zijn," enz. Hierop ontvingen wij het volgende ant woord. „Ter Hooge 2 Juni 1904. Mijne Heeren. Niet zonder eenige bevreemding nam ik kennis van het schrijven uwer redactie dt. gisteren, waarin „teneinde alle begripsver warring te voorkomen", een „beslist ant woord" verzocht wordt op de vraag, of bij gelegenheid eener keuze voor leden der Eerste Kamer de vrijzinnigen op mijne stem zouden kunnen rekenen. Na 25 jaren lang als lid der Staten iedere belofte of verzekering van dien aard in welken zin ook en door wien ook gevraagd geweigerd te hebben, kan er bezwaarlijk nog behoefte bestaan aan meerdere beslist heid of gevaar voor begripsverwarring. De vrijheid, die ik mij steeds voorbehou den heb, om in ieder voorkomend geval volgens eed en geweten te stemmen naar mijne persoonlijke overtuiging, wensch ik ook thans niet prijs te geven. Hoogachtend van uwe redactie de dw Dr. W. v. LYNDEN." Wij gaven reeds verklaring van het feit dat bij den heer Van Lynden „eenige be vreemding" wekte. Wij willen hopen dat deze opheldering voor hem voldoende zijn zal en danken hem voor zijne mededeeling. Daaruit zien wij dat hij nog steeds vol hardt hij de door hem sedert jaren aange nomen houding. Dit betreuren wij Omdat er wel degelijk heden ten dage meer dan ooit behoefte bestaat aan „meerdere beslistheid," aan mannen die open lijk voor hunne meening uitkomen. Omdat het toch werkelijk uit den tijd is om, als men blijkbaar een zotel in een ollege van politieke beteekenis begeert, te volharden in een diep stilzwijgen over datgene wat de kiezers kan voorlichten omtrent de politieke zienswijze van den candidaat. Omdat het een dringende eisch des tijds is dat er klare wijn geschonken wordt ook in politieke aangelegenheden en omdat twijfel en onzekerheid op dat terrein toch nimmer kunnen strekken tot verheffing van het peil van ons politiek leven. Dat men zich buiten alle politiek houdt, wij kunnen het ons best begrijpen, maar dan ontwijke men ook de noodzakelijkheid om nu en dan bij verkiezingen voor leden der Eerste Kamer een politieke keuze te moeten doen. Er dreigt thans stellig „gevaar voor be gripsverwarring" wat nu reeds blijkt uit de candideering van den heer Yan Lynden door verschillende partijen. Welke gevoelens van hoogachting voor zijn persoon wij jegens den heer Yan Lyn den ook mogen koesteren, wij kunnen hem ook nu niet aanbevelen. En dit te minder nu hij ook van antirevolntionnaire zijde wordt aanbevolen. Hoe zulks mogelijk is, waar men aan die zijde altijd zoo hoog ervan opgeeft dat het gaat om „beginselen" en niet om personen, make men daar zelf uit Wij laten dan ook thans weer, evenals bij de eerste stemming in 1898, de uitspraak omtrent hem aan de kiezers in het district Vlissingen over. Uit de tussehen den heer Van Lynden en ons gevoerde briefwisseling, die wij, hun tot voorlichting, openbaar maakten, kunnen zij zeiven nagaan of zij al of niet op hem hun stem kunnen uitbrengen. huis uit landbouwer, op de hoogte van veel, zeer veel dat in de Provinciale Staten ter sprake komt., moet daar een plaats in nemen. Voor het district VLISSINGEN wij alleen, maar dan ook ten dringendste, aan den heer dr J. J. van der Harst, den in Koudekerke zeer populairen arts, een man, zelfs gewild bij velen van onze tegenpartij. Ook in hem vindt de publieke zaak een belangstellend bevorderaar. Aan al wat in verband staat met de verbetering van wegen, met het oprichten van ziekenfondsen, met de positie van de arbeiders, die hij gaarne in hun belang ver beteren wil, geeft hij zijn tijd en zijne kennis gaarne ten beste. Als lid der commissie tot wering van schoolverzuim is hij ook in zijne woonplaats met ijver werkzaam. Yoor de overige districten hebben wij omtrent onze candidaten niet veel te zeggen. Zij zijn in eiken kring voldoende bekend on aan voorlichting omtrent hen zal het zeker, hetzij door de locale door hen die zich voor hunne beijveren, wel niet ontbreken. In het district GOES worden zeer bekende personen aanbevolen en daar zijn de liberalen weer ijverig in de weer om van hun kracht en macht te doen blijken. Letten wij thans op het district MIDDELBURG, dan meenen wij met allen grond te mogen beweren dat de Vrijzinnig Democratische kiesvereeniging daar zeer gelukkig is geweest in de keuze van candidaten. Alle drie wer den bij de verkiezing ook door liberalen gesteund. Er bestaat dit in de eerste plaats in onze Provinciale Staten behoefte aan deskundigen op het gebied der hygiëne. Een of meer medici missen wij in dat college al jaren. Dit heeft men èn in Middelbnrg èn in Ylissingen begrepen. Yoor het eerste district wordt daarom dr J. C. Bolle aanbevolen, een voortvarend, bekwaam man, die door zjjne kennis en door zijne belangstelling voor de publieke zaak alle waarborgen geeft dat hij de be trekking van lid der Provinciale Staten niet als een sinecure zal opvatten. Naast hem wordt aanbevolen de heer H. P. d e n B o u w m e e s t e r, de president van den polder Walcheren, de wethouder van Middelburg, wiens verdiensten, voort varendheid en energie wjj niet in den breede behoeven aan te toonen. Wij deden dit reeds vroeger. En als derde candidaat is gesteld de heer Jan P o 1 d e r d ij k, een man, van wien het ons verwondert dat men hem niet reeds lang naar de Provinciale Staten af vaardigde. Geboren landbouwer, is hij doorkneed in zijn vak en door en door bekend met de behoeften van den landbouwenden stand. Trouwens, dat men hem als zoodanig waardeert, blijkt wel uit zijne benoeming tot lid van het bestuur der afdeeling Wal cheren van de Zeeuwsche landbouwmaat schappij, waarin hij eerst de functie van secretaris vervulde, thans die van vice voorzitter bekleedt. Tevens is hij lid der eommissie van toe zicht op de Rijkslandbouw winterschool te Goes, lid van het bestuur der afdeeling Zeeland van het Ned. Rundveestamboek en van tal van oommissies, met den landbouw in betrekking staande. Als dijkgraaf van de polders Schorer Mortiere, en Nieuw- St. Joosland is hij geheel op de hoogte van polderzakenen in zijne woonplaats wordt hij alleszins ge waardeerd. Hij bekleedt daar debetrekking van wethouder. Wij zouden zeggenzulk een man, van pers, hetzij sandidatuur In beide districten doe men wat men kan om de keerschendo partij te bestrijden In het district SLUIS de herkiezing der heeren mrs F. J. N. van Dam en P. C. J. H e n n e q u i n wel verzekerd. Tegen den heer W. 0. de S m i d t is door eenigen de strijd aangebonden. Wij vinden dit in de tegenwoordige om standigheden verstandig noch practisch. En ook krachtens ons beginsel om een dracht en samenwerking te bevorderen, kunnen wij met dit pogen ons niet ver eenigen. In de kiesvefeeniging heeft men kunnen en moeten strijden voor zijn meeningden heer Smiclt moeten aanvallen en, zoo noodig, een ander in zijne plaats kunnen stellen; maar nu de meerderheid daar dit niet wenscht, dient men er zich bij neer te leggen. Evenals wij in het district Zierikzee de houding van eenige liberalen sterk afkeuren doen wij dit ook de beweging in het district Sluis tegen den heer De Smidt, al ont kennen wij volstrekt niet dat er tegen hem ernstige bezwaren zijn in te brengen. Dat men die echter thans niet late wegen maar eendrachtig zich vere enige op de drie aftredende leden. In het district ZIERIKZEE doet zich het betreurenswaardige feit voor dat men verdeeldheid wil zaaien. Wij meenden dat de onderlinge strijd met de gedachtenwisseling in de kiesver. eenigingen was geëindigd. Maar neen, men wil dien bij de stembus voortzetten. Dat al wat liberaal of vrijzinnig is zich daartegen verzette De billijkheid brengt toch mee dat de heer B. G i 1 j a m de plaats inname van den heer B, G. van der Have. Voor een plattelands vertegenwoordiger dient een ander in de plaats te komen. En te meer waar Zierikzee al reeds drie vertegenwoor digers heeft, en wel de heeren mr A. J F. Fokker, mr J. C. v. d. Lek de Clerq en J. H. C. Heyse, die oorspronkelijk als be woner dier gemeente is gekozen. Het liberale Schouwen stemme dus vooral, behalve op de beide aftredende leden, op den heer B. G i 1 j a m, als landbouwer gunstig bekend. Zierikzee zou anders toch vier afgevaar digden en het uitgebreide platteland er slechts twee krijgen. Dat gaat niet. Dien wenk achten wij zelfs noodig niet tegenstaande de heer mr H. C. Moolenburgh per advertentie in de Zierikzeesche bladen verklaarde niet in aanmerking te willen komen. Want reeds in de vergadering der Cen trale Liberale Kiesvereeniging is dit namens hem verklaard en toch heeft men bij de verkiezing hem candidaat gesteld. Daar zijn altijd personen, ook onder de kiezers, die plus royalistes que le roi zijn en die hem toch allicht zullen stommen, wat bedenkelijke gevolgen zou kunnen hebben ten bate der tegenpartij. In het district THOLEN zal, hopen wij, al wat liberaal is wel stem men op de heeren J. N. Elenbaas, den bekwamen burgemeester van Krabbendijke, geboren te St. Maartensdjjk en ook met Tholen bekend, en J. van G o r s e 1, een practisch landbouwer, op het eiland Tholen geboren en daar steeds werkzaam. En in het district HULST waar het aankomt op een krachtig protest, zijn de heeren mr F. C. v a n D e i n s e, Ph. J. v a n D i x h o o r n, L. J. G e e 1- hoedt en P. A. van de Velde can didaat. PRACTISCHE ERVARING. Hoe duur een beschermend stelsel werkt zien we in de rede, door den heer K. Rejjne te Nieuw-Beierland gehouden, duideljjk toe gelicht door een voorbeeld, dat de verdienste heeft niet uitsluitend theorie te zjjn, niet te steunen op hetgeen men in het buitenland waarneemt, maar een greep te vormen uit onze huidige Nederlandsche toestanden. De heer Rejjne deelde nl. het volgende mede »Het zout is op dit oogenblik belast met 3 accjjns en 1 invoerrecht. Ingevoerd wordt 2 millioen geraffineerd zout, hetgeen voor de schatkist een bate geeft van 18.600 per jaar. Onze bevolking brengt echter 26 maal 18.600 op, doordat in ons land 50 mil lioen K.G. zout per jaar wordt gefabriceerd- Dit inlandsch zout kan 45 cent per 100 K.G. goedkooper worden verkocht, doch de 48 zout- zieders in Nederland hebben de hoofden bjj elkander gestoken, en door dit verbond is het binnenlandsch zout evtn duur geworden als het buitenlandsch. Dit is juist het onredelijke van de Tariefwet, dat zjj de bevolking dwingt, behalve de schatkist, ook nog aan de binnen- landsche producten te betalen." Hier heeft men dus een invoerrecht dat een bate voor de schatkist oplevert ten bedrage van slechts 18.600, maar aan ons volk 26-maal zoo veel kost. Niet bjj alle belaste artikelen zal het zoo hoog loopen. Maar boven de negen millioen, waarmede het ministerie- Kuyper de opbrengst uit de invoerrechten wil verhoogen, zullen nog heel wat millioenen meer uit de zakken ook van de on- en min vermogenden worden gehaald ten bate van fabrikanten. En dergeljjke druk aan de eene zjjde en bevoordeeling aan de andere heet »Christeljjke" politiek RUd Naar wjj heden vernamen, is de vorige week door het bestuur over de brandweer een onderzoek ingesteld naar de veiligheid in onzen schouwburg, ingeval van het voorko men van brand. Daarbjj moet de wenseheljjkheid gebleken zjjn van het aanbrengen van nog enkele ver beteringen, zoo in het belang van het publiek als in dat van de artisten. Yan een onderzoek van de Concert- en ge hoorzaal vernamen wjj tot dusver nog niets. Naar men ons meldt, zal de fanfare maat schappij Les amis de la concorde van Nivelles, welke op 15 Augustus 1898 hier een concert gaf, dat een gnnstigen indruk heeft achterge laten, op uitnoodiging van de Vereeniging tot bevordering van het Vreemdelingenverkeer dit jaar weder alhier eene uitvoering geven, en wel op Zondag 24 Juli. nommers zjjn reeds min of meer uitvoerig door ons behandeld, zoodat wjj thans meenen te kunnen volstaan met een bjjzonder woord van lof voor den directeur en de directrice, die opnieuw zeer mooie staaltjes van dressuur toonden, en den schoolrjjder, den heer Willy Manns, die dezen avond niet zoozeer zjjn stoutmoedige als zjjn fraaie en kunstige praesta- ties deed bewonderen. De lachlustigen konden hun hart ophalen aan den vermakeljjken wedstrjjd van jongelingen uit en buiten het publiek, van wie geen er in slaagde de 25 gulden te verdienen, uitgeloofd voor hem die staande op een gezadeld paard drie keeren de manege rondreed. Vermakeljjk waren de hulpelooze poses, die men te zien kreeg, en de wanhopige pogingen der deel nemers om te paard te komen en te blijven. De laatste twee avonden is de stoute Jockey mr Harry niet opgetreden. De aanleiding daartoe is de dood van het paard, dat door hem bereden wordt en zjjn eigendom is. Hjj ljjdt daardoor een gevoelig verlies. Toch zou mr Harry vermoedeljjk heden avond optreden op een ander paard, waarmee hjj intusschen zjjn toeren heeft ingestudeerd. De voorstelling van heden is de laatste. Wie nog niet kennis maakte met dit uitne mende circus, zal van avond wel niet op het appèl ontbreken. Het belooft een bjjzonder grappige avond te worden, die een waardig besluit zal zjjn van de reeks van zeven voor stellingen, door Corty hier gegeven. En danDinsdagochtend is alles weer ver dwenen. Reeds vroeg in den ochtend wordt het, in den nacht neergehaalde, wereldje-van- zeildoek op den trein geladen, en voort stoomt het dan weer, eerst naar Breda waar een viertal dagen wordt vertoefd, dan naar Leiden en weer verder. Het is een rusteloos en vermoeiend bestaan, dat van den circus-man. Het eerste Zondagavondconcert in het Schut tershof was goed bezocht ofschoon, wat te ver wachten was, de voorstelling in het circus duideljjk haar invloed deed gelden. De aanwezigen amuseerden zich, als gewoon lijk, goed. Het programma werd door het muziekkorps der d.d. schutterjj, onder leiding van den heer Jan Morks, goed uitgevoerd. Uit Vlissingen. Heden (Maandag) ochtend viel een man, werkzaam aan het te maken nieuwe hoofd, van de vier meter hooge heistelling en kwam, daar het peil laag water was, op de steenen terecht. Oogenschjjnljjk niet ernstig gekwetst, werd hjj in het vooronder van een in de haven liggende bom gebracht. Na door een ont boden arts onderzocht te zjjn, werd hjj op diens last naar het gasthuis vervoerdde man ljjdt veel pjjn en heeft, zegt men, een paar ribben gebroken. Vrjjdagavond hield de Friesche vereeniging Fier fen hus in het lokaal Stofkoper een ge zellige bjjeenkomst. Een voorstel van den heer Adema van Mid delburg, om in Augustus een afgevaardigde naar Friesland te zenden ter bjj woning van de vergadering van den Bond van Friesche taai en schriftkennis, werd met algemeene stemmen goedgekeurd. De benoeming van een afge vaardigde werd tot de volgende vergadering aangehouden. Mede werd aangenomen een voorstel van den heer Gras van Middelburg, om in Vlissin gen tweemaal tegen te Middelburg eenmaal te vergaderen. het circus Corty-Althoff op het van dressuur, rjjden enz. laat zien, is Hetgeen gebied waarljjk zeer goed en de velen, die in de laatste dagen hun schreden naar het Molenwater a 1- h i e r richtten, zjjn er het beste bewjjs voor. Zaterdagavond was de tent zeer vol en werd een keurig programma uitgevoerd. Ook Zondagavond werd gespeeld voor een, althans op de lagere rangen, goed opgekomen en zeer dankbaar publiek. De verschillende Zaterdagmiddag had te G o e s de eerste veiling der Zuid-Bevelandsche veilingsvereeniging plaats. Men begon met kruisbessen, die afgeleverd zouden worden a. Woensdag te Goes en te Wemeldinge, in baaltjes van 50 of 25 kilo. Bjj mjjuing geschiedde de verkoop bjj min stens 100 kg., met het recht meer te nemen. De eerste partjj, groot 12000 kg., werd ver kocht tegen J 4 per 100 kg., tegen welke som de kooper de geheele partjj accepteerde. Nog een andere partjj, groot 3800 kg. ging ook voor denzelfden prjjs in eens van de hand. Voorst worden verkocht, tegen 1 Juli te leveren, 1020 stuks bloembollen, Narcis van Ziondeze besomden J 1.50 per 100 stuks. Als proef werd een enkel mandje kruisbessen van eenige kilo's, z.g. kleine veiling, aange boden, doch daarvoor bleek geen liefhebberjj te bestaan. Ook kwam nog, als curiositeit, een kilo grauw zoete appelen in veiling, die voor 12 cents gekocht werden. Voor de tweede veiling, die a. Woensdag te drie uren zal plaats hebben, werden nog al formulieren aangevraagd. Het ledental der vereeniging is nu geklom men tot 133.

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1904 | | pagina 1