I
BIJVOEGSEL
Maandag 13 Juni.
1904.
N°. 137.
}f
f47e Jaargang.
Ongedierte,
M5
zee.
15
lake.
V A 1ST D K
Jfct adrertutfy ua PicHtyle.
Middelburg tl Juni.
benoemingen, enz.
letterèïe"n kunst.
ONDERWIJS.
P:
20
af
T,
ade
>ene
Oen
in
I aan
aing
otel,
laar-
V.
I- en
net-
nten
iver-
een
zelf-
ge-
voor-
)AM
brtai:
i.tya
>.45
30
>.45
>.45
iwone
ekon-
kken,
eping
reizi-
ieid,
nur
eiken
is.
\czee:
5.30
3.30
3.30
4.80
mid-
4.30
tikzee)
lien
3.30
3.30
3.30
&45 en
en
jjk nn
rein.
>ren ot
I 7.40,
9.10,
WE.
lelburg
MIDDELBURGSCHE COURANT.
Yoor de Vrijdag 11 Juni te houden
stemmingen yoor leden der Provinciale
Staten bevelen wij ten dringendste aan de
navolgende heeren in de hieronder opge
geven districten
MIDDELBURG.
Dr. J. C. BOLLE.
H. P. DEN BOUWMEESTER.
J. POLDERDIJK.
VLISSINGEN.
Dr J. J. VAN DER HARST.
OOES.
J. H. O. DOMINICUS.
J. N. ELENBAAS.
W. KAKEBEEKE.
P TAZELAAR.
ZIERIHZEE.
Mr. A. J. F. FOKKER.
B. GILJAM.
Mr J. C. VAN DER LEK DE CLERCQ.
T H O L E N.
J. N. ELENBAAS.
J. VAN GORSEL.
HULST.
Mr. F. C. VAN DEINSE.
Ph. J. VAN DIXHOORN.
L. J. GEELHOEDT.
P. A. VAN DE VELDE.
SLUIS.
Mr. F. J. N. VAN DAM.
Mr. P. C. J. HENNEQUIN.
W. C. DE SMIDT.
dat in de lente de bladeren zich beginnen te
vertoonen. In den aanvang zjjn die rupsjes
geelachtig wit met een zwart kopje.
Zoodra bloem- en bladknoppen zich openen,
verlaten de rupsen hare nesten, kruipen naar
het jonge groen en voeden zich daarmede
grooter geworden, zp bereiken eene lengte van
2. centimeter, zpn zjj loodkleurig en hebben
16 pooten, verzamelen zich, spinnen webben om
bladeren en bloemtrossen, wikkelen zich zoodra
het voedsel begint te ontbreken in een cocon
binnen het algemeene web en worden pop.
De gedaanteverwisseling heeft plaats in
weinige dagen en doorgaans geljjktjjdigde
nesten worden verlaten en het wemelt in den
avond van kleine vlinders, die, rondom de
takken vliegende, weder een plaatsje zoeken
voor het kroost van 't volgend jaar.
Nauwkeurig toezien, en het gebruik van
petroleum, zooals wjj in het vorig nomrner
mededeelden, kan nu nog de gedaante-verwis
seling in de nesten voorkomen.
In VAgriculture Moderne van 15 Mei 11. wordt
medegedeeld,'dat eene behandeling met nicotine
(tabak-aftreksel) bij het uitkomen der bladeren
de verwoesting, door dit insect aangericht, kan
voorkomen. Proeven daarmede door, de Land-
bouwvereeniging te Villeneuve-sur-Lot in 1902
genomen, werden bekroond met den besten
uitslag. Niet alleen, dat de rupsen daardoor
werden gedood, maar het blad, dat met het
aftreksel bespoten is, wordt ongeschikt voor
haar voedsel en de rups moet van honger
omkomen. Natuurlpk moet deze bespuiting
plaats grjjpen, vóór de rupsen zich in het web
hebben ingesponnen.
Naast de luis kan men in de appelboomen
zeer veel last hebben van de spinselmot
(hyponomenta of Yponmnenta padella), welk in
sect geheele boomgaarden in korten tjjd ver
nielen kanin laatst van Juni ot in Juli
zien de boomen er dan zoo bladerloos uit,
alsof men in 't hartje van December was.
De larve tast ook meermalen den eikenboom
aan. Zoo waren de eikeboomen in het Bois
de Boulogne bp Parjjs in 1865 bjjna geheel
bladerloos.
Ook de gewone meidoorn wordt door de rups
van de spinselmot' aangetast.
Het volkomen insect heeft eene vleugelspan
ning van 15 17 millimeters, de voorvleugels
zjjn licht aschgrjjs en bedekt met onregelma
tige rijen van zwarte stippenhierdoor onder
scheidt zich de hyponomenta padella van de h.
c 'gnatellr. welker vleugels witter zjjn en waarop
tevens de stippen regelmatiger voorkomen.
In het laatst van Juni ofin't begin van Juli,
zulks hangt af van de weersgesteldheid, legt
de vlinder, die overdag niet vliegt, maar zich
doorgaans in de schemering vertoont, twintig
tot dertig eitjes op de jeugdige zjjtakjes der
appelboomen. Deze eitjes zjjn met een kleverig
vocht vast aan elkander en aan de takjes ge
hecht, doorgaans aan het ondereinde der
bladeren.
Na eenigen tjjd, maar altjjd vóór de bladeren
afvallen, komen uit die eitjes zeer dunne
rupsen, die onder bescherming van haar
kleverig weefsel dicht bp elkander bljjven tot-
Uit het Engelich
vah
BRETT HARTE.
Boyle was noch hardvochtig, noch overge
voelig. Zjjn beroep had hem in genoeg ge
varen gebracht, te water en te land vaak had
bjj anderen krachtdadig bjjgestaan, daar zjjn
medeljjden nooit zjjn gezond verstand in de
war bracht. Hjj beklaagde deze twee mannen
en zon gaarne voor hen gestreden hebben;
maar nu was hjj veel meer vervuld van het
jonge meisje, dat daar zonder iets te vermoeden
in die diligence zat, en haastte zich dus, de
ljjken verder weg te sleepen, onder de struiken
Hierbjj ontwaarde hjj een geladen revolver en
een flesch brandewjjn, die onder hen lag, en stak
die schieljjk bjj zich. Een eindje verder lagen de
begeerde koffers van de wapens en amunitie, met
verwrongen sloten en geheel leeggeplunderd.
Hjj zag met deernis dat zjjn eigen koffers met
stalen hetzelfde lot hadden ondergaan, maar
gelukkig hadden de Indianen, in hun kinder
lijke begeerigheid alleen aangetrokken door
schitterende kleuren en lappen, een zwaren,
donkeren wollen shawl laten liggen. Die kon
juffrouw Cautire beschermen tegen denavond-
Wanneer men zjjne appel- en pereboomen
nauwlettend gadeslaat, zal men opmerken dat
verscheidene bladeren daarvan zjjn opgerold.
Plukt men zoo'n blad af, dan zal men zien dat
dit oprollen geschiedt door middel van een
spinsel, waardoor de beide randen van het ten
halve omgekrulde blad aan elkander komen en
vast bljjvendoet men het daarna open, dan
vindt men daarin een rups, die dat blad lang
zaam wegvreet.
Tot die bladrollers behoort ook de carpocapsa
pomonana, waaraan men de wormstekigheid van
appels en peren moet toeschreven en die men
moet trachten te weren door het plaatsen van
vangbanden in het najaar, zooals vroeger reeds
door ons is medegedeeld en waarop wjj later
zullen terugkomen.
Het volkomen insect verschjjnt in Juni.
Ook deze vlinder vliegt in de schemering
rond om hare eitjes te leggen.
Wjj willen thans een middel aauwjjzen om
de vlinderB te vangen, wanneer het niet gelukt
is de rupsen, waaruit zjj zjjn voortgekomen, te
dooden.
Dit middel is zeer eenvoudig en levert den
besten uitslag. Op een stillen avond plaatst
meni in den tuin eene tobbe water, in het mid-
j j
den daarvan heeft men een plankje bevestigd
door 4 draden op dat plankje plaatst men een
licht. Van alle zjj den zullen avond- en nacht
vlinders op dat licht afkomen, zich de vleugels
beschadigen en in het water vallen en omko
men. Meermalen zagen wjj de geheele water
oppervlakte van de tobbe met vlinders bedekt.
De vlucht dier dieren naar het licht kan men
nog bevorderen door in de nabjjkeid daarvan
iets te plaatsen dat de dieren door zjjn aan-
genamen geur lokt, bjjvoorbeeld een paar
kleine bakjes met bessenwjjn.
Zjj, die dit middel toepassen, zullen verbaasd
staan over het buitengewoon groote aantal
vlindertjes, die op deze wjjze hun leven laten.
Wanneer men door zjjn tuin wandelt en de
opgerolde bladeren binnen het bereik vallen,
knipt men ze af en legt ze met de scheuten
vol bladluizen in de mand, welker inhoud
later met petroleum wordt behandeld.
Ten slotte moeten wjj onze lezers bekend
maken met een middel, waardoor zoowel de
luizen als de rupsen gedood worden, zoodra
zjj daarmede in aanraking komen, zonder dat
de bloemen of vruchten, de bladeren of twpgjes
daarvan ljjden.
Dit middel heet Tnsectericiderhet is ver-
krjjgbaar bjj de firma Welling te Naaldwijk
en kost 1.70 per flesch.
Om dit vocht te gebruiken dient men zich
te voorzien van een maatglas, omdat het vol
gens het voorschrift met het veertig-voud van
water verlengd moet worden, wat intuBschen
o.i. eene te sterke verdunning is na herhaalde
prdëten is ons gebleken, dat eene dertigvoudige
verdunning de juiste is.
Neemt men nu een fjjn bloemenspruitje om
dit vocht te brengen op de bloembladen of
op de boomen, die met ongedierte bedekt zjjn,
dan heeft men veel te veel vocht noodig en
een groot gedeelte daarvan komt niet ter
plaatse, waar men het hebben wil.
Wjj kwamen daarom op het denkbeeld voor
dat bespuiten een ra/raichisseur (verfrisscher)
te gebruiken, zoodanig eene als waarvan de
kappers en barbiers zich bedienen, om het
hoofd, na de verrichting hunner werkzaamheid,
te bevochtigen en wjj deden zulks met den
besten uitslag.
Eéne bespuiting van bladeren van calceola
ria's, cineraria's, enz. was voldoende om het
ongedierte daaiop te doodenbjj de perzik'
boomen, de peren en appels moest de bespui
ting herhaald worden en wel voornamelijk,
omdat de luis zich in de opgerolde of toe
gevouwen bladeren bevindt en men dus
ééne bespuiting onmogeljjk alle individuen kan
treffen. Door vol te houden, door de gele
bladeren, die zich gaandeweg vertoonen, weg
te nemen, vooral door de saamgetrokken toppen
van alle zjjden goed nat te maken, vordwjjnt
het ongediertede rupsen die zich op de
boomen bevinden sterven na de eerste be
spuiting.
Wjj kunnen daarom bjj eene goede behande
ling Welling's Insectencider als een afdoend
middel tegen luis en rups aanbevelen.
Wanneer de verfrisscher zjjn dienst weigert,
kan dit een gevolg zjjn van verstopping
van de buis of van het mondstukje, dat men
er af kan schroeven. Met een dun koper
draadje steekt men dan beide door, giet eenig
schoon water in den verlrisscher en spuit dat
weg; gewoonlijk zal dan het gebrek verholpen
zjjn.
Door het gebruiken van den ra/raichisseur
komt Wellings Insectencider niet te kostbaar.
wind, welke reeds over de vlakte begon te
strjjken. Het schoot hem ook te binnen dat zjj
wel dorst zou hebben en naar water verlangen,
na die lange wandeling, en dus besloot hjj
naar een bron te zoekenweldra hoorde hjj
een welkom geklater, vlak bjj de hinderlaag.
Maar hjj had niets om het in op te vangen,
behalve de brandewjjnflcsch, welke hjj leeg
goot en met het frissche water vulde een
heldhaftig offer voor een reiziger, die aan de
verkwikking van een slok brandewjjn gewend
is. Hjj keerde op zjjne schreden terug en
stapte tusschen de struiken uit, toen zjjn oog
viel op een schaduw, die vlak voor hem over
den grond voortkroop dat bracht zjjn bloed
aan het koken.
Het was de gedaante van een Indiaan, die
bezig was, op handen en knieën naar de
diligence te kruipen. Voor het eerst werd al
de kalmte van Boyle als weggevaagd door
blinde woede. Maar hjj bleef zich toch nog
genoeg meester, om te bedenken dat een pis
toolschot het meisje zou verschrikken en dat
hjj dit wapen liever als laatste redmiddel
moest bewaren. Een oogenblik sloop hjj even
voorzichtig en stil vooruit als de inboorling,
sprong toon eensklaps op hem en duwde zjjn
hoofd en schouders tegen de rots, eer hjj een
kreet kon slaken, terwjjl het mes, dat hjj
tusschen de tanden geklemd hield, hem ont
viel Boyle greep het zjjn knie steeds op
den rug van den man drukkende maar deze
TWEEDE KA HEK.
In de zitting van Vrjjdag is, wjj hebben
het reeds gemeld in een deel der oplaag van
ons vorig nommer, nog besloten om ver
gunningen van vóór 1 Mei 1904 en bjjzondere
vergunningen aan zedeljjke lichamen tot 1930
te doen voortduren, behoudens intrekken of
vroeger vervallen.
Vergunningen aan wachtkamers in stations
zullen tot 1910 bestendigd bljjven.
Bjj kon. besluit
is aan K. van Leyden, op zjjn verzoek, eer
vol ontslag verleend als notaris te Amsterdam;
is dr J. W. Schuit, geneeskundige te Bever-
wjjk, benoemd tot ridder in de orde van
Oranj'e-Nassau.
A.s. Woensdag verleent de minister van
justitie geene audiëntie en Dinsdag doet de
minister van waterstaat dat niet.
In de St. Ct no. 135 is thans opgenomen
bet kon. besluit, waarbjj is ingesteld de
Staatscommissie, aan welke wordt opgedragen
de vraag te overwegen, of het op den weg ligt
der Regeering maatregelen te nemen in het
belang van den handeldrjjvenden en industri-
eelen middenstand en, bjj bevestigende beant
woording van deze vraag, voorstellen, daartoe
strekkende te doen, of, voor zoover een nader
onderzoek daaraan zou behooren vooraf te gaan,
de regeering te dienen van advies omtrent de
wjjze waarop zulk een onderzoek zou zjjn in
te stellen. In deze Staatscommissie is benoemd
tot lid en voorzitter de heer R. P. J. Tutein
Nolthenius.
De door ons vroeger genoemde personen
hebben daarin zitting.
Bg de reproductie van een portret van
Harry van der Harst schrjjffc de Deutsche Kunst
o. m. het volgende over onze landgenoote. >Zj
gaf in de Museumzaal te München een liederen-
avond. Hare omvangrjjke stem (altstem) klinkt
vooral in de hoogte prachtig en heeft ons
overtuigd van buitengewone studiën. Bovendien
sprak uit hare voordracht een buitengewoon
temperament, dat, waar 't zpn hoogste grenzen
bereikte, bjjna in hartstocht overging. Zy
oogstte met hare voordrachten warmen bp val"
Onze gewezen stadgenoote, die zich te 's-Ora^
venhage met der woon gaat vestigen, zingt 24
Juni op het muziekfeest te Utrecht bp gele'
genheid van het 75 jarig bestaan der Maat
schappij tot bevordering van Toonkunst.
De andere solisten zpn de dames Olden-
boom-Lütkemann, Viotta-Nilson en de heeren
Urlus en Messchaert.
Donderdag stonden te Parps drie jonge
lieden terecht die Paderewski op een Colonne
concert uitfloten toen hp het 4e concert van
Beethoven wilde spelen. Zp hadden niets
tegen P., maar tegen klavierconcerten, zeiden
zp, toen zp werden verwpderd. Zp hebben
nu eenige muzikale autoriteiten geraadpleegd
over het door hen verfoeide genre. Bourgault-
Ducoudray antwoordde, dat hp het ook voor
een inferieur genre houdt, maar zelfs daarin
hebben de groote meesters groote dingen
gedaan. d'Indy is van dezelfde meening en
vindt het tegenwoordige concert een degene
ratie van dat der oude Italianen en van Bach,
omdat het meer en meer den virtuoos is gaan
dienen. Vandaar dat manifestaties er tegen
zoo niet goed te keuren dan toch te veront
schuldigen zpn. Brumeau schreef terecht: Er
zpn goede en slechte concerten, zooals er goede
slechte sinfonieën zpn.
en
bewoog nog Blechts even de beenen. Door den
schok was zpn nek gebroken. Terwpl Boyle
hem op zpn rug legde, herkende hp in hem
den >bevrienden" Indiaan, wien hp aan het
station zpn kaartje had gegeven. Hp stond
op en duizelde. Het heele geval had slechts
een paar minuten geduurd en was niet op
gemerkt door het meisje in de diligence,
Werktuigelpk haalde hp zpn revolver over,
maar de man verroerde zich niet meer.
Er was in het kreupelhout ook niets
te bespeuren van vluchtelingen of helpers.
Opnieuw drong de heele waarheid tot hem
door. Die verradeT en spion was achtergelaten
om naar het station terug te keeren, teneinde
de verdenking af te leidenhp had daar rond
geloerd, maar het paar niet durven overvallen
omdat hp geen vuurwapen had. Het duurde
even voor dat Boyle zpn bedaardheid herkreeg.
Toen keerde hp kalm naar de bron terug,
waschte zich schoon van den Indiaan," zooals
hp het noemde, borstelde zpne kleeren af,
raapte den shawl en de flesch op en ging
terug naar het voertuig. Het begon donker te
worden, maar de gloed van het westen scheen
nog in de raampjes en de stilte maakte hem
zeer angstig.
»Het sppt mp dat ik zoo lang ben weg
gebleven," zei hp, zich verontschuldigend
»maar"
»Gy hebt u niet gehaast," zei zp op
ietwat gekrenkten toon, »maar ik neem het
u niet kwalpk alles is beter dan voor wie
weet hoelang in deze koets opgesloten te zitten
»Ik ben op den zoek gegaan naar water"
zei hp nederig, »en heb u een beetje meege
bracht." Dit zeggende overhandigde bp haar
de flesch.
»En ik zie dat gp u gewasschen hebt,"
zei zp een beetje jaloersch. »Wat ziet gp er
netjes uit! Maar wat hebt ge met uw das
uitgevoerd
Hjj bracht schielpk zpn hand aan zpn hals
Zpn das hing Iob en was in den strpd geheel
naar éen kant geschoven. Hp bloosde even
zeer van schaamte, als een gewoon zeer net
mensch, als van angst voor 'ontdekking van
hetgeen en voorgevallen was.
»En wat is dat?" vroeg zp, op de
sjaal wpzende.
»Een van mpn monsters, die bp de over
brenging uit de diligence moet zpn gevallen
en vergeten er weer in te leggen," zei hp
ter loops. »Ik dacht dat die wel gesshikt was
om u een beetje warm te houden."
Zp keek er minachtend naar en legde hem
ter zpde. »Gp wilt toch niet zeggen dat gp
openlijk met die dingen rond loopt", zei ze
geraakt.
»Ja, men moet geen kans laten voorbp
gaan om iets te verkoopen."
»Op zult deze reis niet heel voordeelig
gevonden hebben. Gp zpt zeker erg gehecht
aan uw zaakNa een poos ging ze voort
STOOM BRANDSPUIT „YASON."
Ten overstaan van den commandant der
Amsterdamsche brandweer, den heer Meyer,
en den opperbrandmeester, den heer Lodewjjks,
had deze week te Vlissingen de officiëeie
beproeving plaats van het stoombrandspnit-
vaartuig Yason, door de koninklpke maai-
schappp De Schtlde gebouwd voor rekening
van de gemeente Amsterdam.
Het vaartuig, bestemd om dienst te doen
de havens en dokken der gemeente Am
sterdam, is lang tussohen de loodlpnen 80 voet,
breed 17 voet en hol 8 voet.
Vorm en constructie van den boeg maken
het vaartuig geschikt zelf ys te breken, indien
dit noodig is om den brand te bereiken of
schepen in veiligheid te brengen, voor welk
laatste doel eene sleepinrichting is aangebracht.
De voortstuwingsmiddelen bestaan uit:
Een hoogdruk-tweelingmachine van het
diagonaal type met twee stoomcilinders van
12" diameter en 12" slag.
De afgewerkte stoom wordt, na een voeding
water voor warmer te zpn gepasseerd, uitgebla
zen in de beide schoorsteenen ter verhooging
van de trekking der vuren.
Stoom wordt voortgebracht door twee water-
pppketels van een gewijzigd type Yarrow van
652 Q verwarmd oppervlak en 16.1 Q voet
roosteroppervlak elk. De werkdruk bedraagt
200 lbs per Q duim.
Voor iederen ketel afzonderlpk is een schoor
steen opgesteld.
Bp eene vollekrachtproef op de gemeten mpl
werd eene gemiddelde snelheid behouden van
10,5 myi.
De brandbluschmiddelen, alle geleverd door
de firma Wpnmalen en Hausmann te Rotter
dam, bestaan uit twee verticale »Ludwigsberg's"
pompen, ieder met 3 stoom- en 3 pompcilinders,
opgesteld in de machinekamer. Deze pompen
perBen naar een groote verdeelbak aan dek,
voorzien van afsluiters met aansluitingen voor
12 stuks 2slangen en aangesloten aan een
waterkanon, dat bp een mondstukopening van
63 m.m. een waterstraal uitspuit van 60 M. hoog.
Bp de capaciteitsproef werd door 12 mond
stukken van 20 m/m diameter gedurende een
uur eene hoeveelheid water geleverd van
12000 liter per minuut, waarby een druk in
de persleiding werd behouden van minstens
10 atmosfeer.
Voor de verlichting aan boord en de ver
lichting van het terrein by brand is in de
machinekamer opgesteld een dynamo, gedreven
door een »De Laval" stoomturbine.
Voor het examen B der Polytechnische
school te Delft zpn o. a. geslaagd de heeren
voor art. 61 J. Breeman, J. B. H. Coenen,
A. C. Couvee, E. C. U. Hartman, J. O. Koene
en W. M. C. Vermast;
voor art. 61 en 64 K. Bakker, J. A. K. van
Hasselt, A. H. Liebert, J. W. Maas, J. C. van
Schaik, A. P. A. Vink, P. J. van Voorst Vader
en C. W. J. Wolff;
voor art. 62 (le gedeelte) O. Diehi;
voor art. 61 en 62 O. J. C. de Goede
voor art. 63 C. Smit
>Het is al heelemaal avond. Wp kunnen hier
niet in donker blpven zitten".
»Wp kannen een van de lantarens binnen
nemendie zpn er gelukkig nog. Ik heb de
zaak overlegd en ik denk als wp er een op*
steken en buiten aan laten zitten, kan dat
een leidster voor uwe vrienden zpn."
Hp had er inderdaad over nagedacht en
meende dat die stoutmoedige daad, gepaard
aan de kennis, welke de Indianen moesten
hebben van de aanwezigheid der soldaten in
den omtrek, hen eerder zon afschrikken dan
aantrekken.
Zy fleurde merkbaar op, toen de opgestoken
lantaren binnengebracht was, en zag hem aan
dachtig aan, bp het licht. Zpn gelaat was
verhit en zpne oogen schitterden. Manslag,
behalve door geoefende beroepshanden, heeft
het nadeel van den bloedsomloop aan te tasten,
Maar juffrouw Cantire had gemerkt dat de
flesch naar brandewpn rook. De arme man
had waarschpnlpk een hartversterking geno
men na de vermoeienissen van den dag.
«Ik denk dat deze vertraging u wel sal
beginnen te vervelen," zei zp.
«Volstrekt niet. Wilt gp een beetje
kaartspelen Ik heb een «pel kaarten in mjjn
zak. Wp kunnen de middelbank als tafel ge
bruiken en den lantaarn aan den riem van
het raampje hangen."
Zp stemde toe. Hp nam plaats op de
voorbank) zp zat op de achterbank on dn
