Vrijdag 6 Mei. Ui! Stad en Provincie. N°. 107. 147e Jaargang. 1904. Kameroverzicht Middelburg 5 Mei. Iets over botercontróle. BENOEMINGEN, ENZ, MIDDELBURGSCHË COURANT. Deze courant verschijnt d a g e 1 ij k smet uitzondering van Zon- en Feestdagen. Prijs, per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in Nederland franco pp.,/2. Afzonderlijke nummers kosten 5 cent. THERMOMETER EN VERWACHTING. 5 Mei 8 u. vm 51 gr., 12 u. 59 gr., av. 4 u 61 gr. F. Verwacht: zwakke tot matige W. wind, zwaar bewolkte lucht, weinig verandering in temperatuur. Advertentiën: 20 cent per regel. Geboorte-, dood- en alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 1—7 regels 1.50; elke regel meer 20 cent. Reclames 40 cent por regel. Groote letters naar de plaats, die zij innemen. Tot de plaatsing van advertentiën en reclames, niet afkomstig uit Zeeland, betreffende Handel, Nijverheid en Geldwezen, is uitsluitend gerechtigd het Algemeen Advertentie-Bureau A. DE LA HAR Ai., N.E. Voorburgwal 366, Amsterdam. Waar, zooals wjj uit goede bron vernemen, binnen zeer korten tijd, vermoedeljjk met 1 Juli a., dank zjj de medewerking der Maat schappij tol bevordering van landbouw en veeteelt in Zeeland en van het rjjk, de acht grootste zuivelfabrieken in Zeeland het plan om ook voor onze provincie een boter-contrölestation te verkrjjgen zullen zien verwezenljjkt, achten wjj het niet ondienstig nog een en ander omtrent zoodanig station mede te deelen. Aan het hoofd ervan is geplaatst een direc teur-scheikundige, wien, waar het noodig is, andere scheikundigen zjjn toegevoegd. Onder den directeur zjjn bovendien werkzaam éen of meer controleurs, die dageljjks op reis gaan om, op aan wjj zing van den directeur, monsters te nemen in de fabrieken of andere bereidplaat- sen, in de opslag- en verkoopplaatsen van hen, die zich onder contröle hebben gesteld, of wel van door die aangeslotenen verzonden boter. Zoo vaak de directeur of de controleur het wenscheljjk acht, neemt de laatste in die fabrieken of andere bereidplaatsen monsters van in zjjne tegenwoordigheid bereide waar. Door de samenstelling van zulke, in eene bereidplaats genomen boter te vergeljjken met die van verzonden of verhandelde waar van dezelfde herkomst en bereid in denzelfden tjjd van het jaar bjj welke vergeljjking natuur- ljjk onder gewone omstandigheden beide mon- Bters moeten bljjken in samenstelling geheel overeen te stemmen is de wisselende che mische samenstelling der boter niet langer een beletsel, om in ieder voorkomend geval met volstrekte zekerheid te kunnen verklaren of de waar al dan niet vervalscht iszelfs de geringste fraude komt bjj die vergeljjking dadeljjk aan het licht. Bovendien wordt door voortdurende controle nauwkeurig nagegaan of zich in de bereid- plaatsen enz. ook vetten bevinden, die voor botervervalsehing geschikt zijn, wat ten strengste is verboden. Onze regeering, gevoelende de groote be- teekenis van die boter-contrölestations voor den goeden naam van onze boter op de wereld markt, heeft gemeend daaraan een officieel cachet te moeten geven, en ten einde het bestaan dier instellingen te verzekeren ze tevens geldeljjk te moeten steunen. Zjj is overtuigd, dat vooral door het eerste het vertrouwen in die lichamen nog aanmerke lijk zal winnen. Bedoelde steun de moreele niet minder dan de materieele wordt door hen zeer ge waardeerd en zjj werden dan ook gaarne be reid bevonden zich aan de voorwaarden te onderwerpen, die de regeering heeft gemeend aan haren steun te moeten verbinden. Of die voorwaarden noodig zjjn Het doel, waarmede de boter-contrölestations werden in het leven geroepende personen die daartoe het initiatief namen en zjj die aan het hoofd staan dier instellingen; het groote belang, 't welk de leden erbij hebben, dat ieder hunner zich strikt houdt aan datgene, waartoe zjj zich verbondende zeer groote schade, die zjj zich zelf kunnen toebrengen bjj de minste handeling welke wjjst op mogeljjke fraude; en het recht der leden om iemand, die vraagt mede toegelaten te worden, maar wiens toetreding hun ongewenscht schjjnt, zonder opgaaf van reden te kunnen weren, zoodat onbetrouwbare personen reeds van zelf uitge sloten zjjn, dit alles zou de regeering reeds waarborg genoeg kunnen zjjn, om voor de be trouwbaarheid dier van particuliere zjj de uitge oefende contröle te durven instaan. Toch oordeelde zjj, teneinde het door haar te verleenen cachet van te meerder waarde te doen zjjn, op de overtuiging alleen niet te mogen afgaan en stelde zjj als hoofdvoor waarden lo. dat de statuten en verdere regelingen van het station van dien aard zjjn, dat het toezicht op de aangesloten leden steeds in allen deele geheel afdoende zal kunnen wezen 2o. dat die statuten aan de regeering al die bevoegdheden toekennen, welke noodig zjjn om haar in staat te stellen, geljjk toezicht uit te oefenen als wordt uitgeoefend door de directie van het station en daarbjj tevens die directie zelve te kunnen controleeren 3o. dat die statuten enz. mitsdien aan hare goedkeuring zjjn onderworpen. Met het oog op het vorenstaande en op het wenscheljjke van de meest mogeljjke unifor miteit, zoowel in de wjjze van werken der stations als ten aanzien der vereischten voor het lidmaatschap, heeft de regeering gemeend, eenige algemeene regelen te moeten vaststel len, waaraan de inhoud der statuten heeft te voldoen. In hoofdzaak bepalen die regelen. Zoowel de boterhandelaars als boterprodu- centen kunnen aangesloten zjjn aan het station. De leden moeten te goeder naam en faam békend staan en als rechtspersoon kunnen optreden. Ook het station of het lichaam, waarvan dit uitgaat, moet rechtspersoonljjkheid bezitten. De leden van het station zullen rechtstreeks noch zjjdelings betrokken mogen zjjn bjj de fabricage van of den handel in margarine (margarine in den zin der boterwet) of andere, 't zjj op zich zelf, 't zjj in vereeniging met andere stoffen, voor de consumtie geschikte vetten of oliën, die kunnen strekken tot ver- valsching van natuurboter en voorkomen op eene door de regeering te publiceeren ljjst. Zjj zullen de vorenbedoelde vetten of oliën niet mogen vervoeren, doen vervoeren, in- of uitvoeren, noch die voorhanden mogen hebben in hunne fabrieken, kelders, pakhuizen, win kels, op hunne fabrieksterreinen of op andere bereid-, verkoop en bewaarplaatsen. De boterhandelaars zullen geene andere boter mogen koopen en de boterproducenten geen andere boter mogen bjjkoopen dan af komstig van een producent, toegetreden tot een der onder rjjkstoezicht staande stations. Deze bepalingen gelden ook voor de be stuursleden, directeuren of firmanten van fabrieken. De boterproducenten zullen eene naar het oordeel der regeering voldoend nauwkeurige aanteekening houden vande hoeveelheid boter, door hen geproduceerdalle partpen boter door hen verzonden of geleverd, voor zoover die 5 K.g. of meer bedragen, benevens het totaal der in het klein verzonden of ge leverde boteralle partpen boter, door hen bjjgekochtde namen en adressen van hem, aan wie zjj 5 K.g. of meer boter zonden oi leverden, en van hen, van wie zjj boter bjj- kochten. De boterhandelaars zullen een naar het oordeel der regeering voldoend nauwkeurige aanteekening houden vanalle partjjen botert door hen ontvangenen voorts hetzelfde waartoe de producenten verplicht zjjn. De boterproducenten en boterhandelaars zullen de fabrieken, kelders, pakhuizen, win kels enz. ten allen tjjd, en zonder eenig voor behoud, toegankeljjk stellen voor de personen, belast met de door het station uit te oefenen •ontröle, alsook voor die, belast met het rjjks toezicht. Op de verpakking moet, tenzjj hierin op andere wjjze voorzien is, steeds worden aan gebracht een door de regeering goedgekeurd merk, strekkende als herkenningsmerk voor de personen, belast met de door het station uit te oefenen contröle en voor hen belast met het rjjkstoezicht op die contröle. Opdat de afnemer steeds de zekerheid be- zitte, gecontroleerde boter te ontvangen, zal op de waar zelf een voor al de onder rjjks toezicht staande stations strekkend waar- borgmerk moeten worden aangebracht. Dit merk beBtaat uit het Nederlandsche wapen, waarboven het woord «Nederlandsch", waar onder het woord «Botercontröle" en, kleiner, de woorden «onder Rjjkstoezicht" zjjn geplaatst. Naast het merk wordt een door de regeering te bepalen letter aangebracht, aanduidende het betrokken station, en al hetgeen zjj daarnevens mocht noodig oordeelen ter onderkenning van de herkomst der betrokken waar, door de con troleurs. Dit waarborgmerk zal zjjn gesteld op een bepaald soort papier, hetwelk, onder nader vast te stellen regelen, van regeeringswege, op kosten der belanghebbenden, zal worden ver- krpgbaar gesteld. Hjj, die in het bezit wordt gesteld van dit gemerkt papier, zal streng hebben te zorgen, dat dit niet anders worde gebezigd dan voor door hem te leveren of te verhandelen boter. De producenten en handelaars zjjn bevoegd om nevens dat algemeene merk een eigen merk aan te brengen. Toevalligerwijze waren wjj in de gelegen heid zoodanig waarborgingsmerk te zien en voor zoover als onze ondervinding strekt en de ons gegeven inlichtingen reden geven om te gelooven, is dat merk zoo ingericht dat fraude bjjna onmogeljjk is of zoo zjj mocht worden gepleegd zeer spoedig tot ontdek king van den falsaris moet leiden. De contröle, uitgeoefend door het station en daarmede ook het rjjkstoezicht zal zich, behalve tot het waarborgen tegen het bedrog, bestreden door de boterwet, ook hebben uit te strekken tot het waarborgen van een niet te groot watergehalte, en voorts tot alle verdere zaken, die de regeering mocht wenscheljjk achten ter bestrjjding van knoeierpen in den boterhandel. Eene naar het oordeel der regeering voldoend zware straf moet zjjn gesteld voor die produ centen en handelaars, welke handelen in strjjd met een der vorenstaande bepalingen. Hjj die zulks doet, moet, tenzjj de regeering toestaat zich te bepalen tot eerstbedoelde straf, voor goed worden geroyeerd en dat royement moet ter algemeene kennis worden gebracht. Het scheikundig en verder onderzoek der monsters en al wat daarmede samenhangt zal geschieden overeenkomstig de regelen, vastge- gesteld door de regeering. Bjj het vorenstaande dient nog te worden opgemerkt dat wederrechtelijk gebruik van de merken of misbruik daarvan zal worden ver- vervolgd overeenkomstig de bepalingen van het gewone strafrecht. Uit hetgeen hiervoren is gezegd, zal men wel de overtuiging hebben verkregen dat het der regeering ernst is om den goeden naam der Nederlandsche zuivelproducten, die, laat ons het eerlijk erkennen, in het buitenland veel heeft geleden, in eere te herstellen. In het belang van een provinciaal boter- contröle-station is het zeker dat mannen van naam en invloed en zelf bjj de fabricatie in de verste verte niet betrokken, er hun steun aan verleenen. Wenscheljjk zou het daarom wezen indien een lid van ons provinciaal bestuur gevolg gaf aan de uitnoodiging om in het bestuur ervan zitting te nemen, een uitnoodiging die men, als wjj goed zijn ingelicht, voornemens is tot de leden van het Gedeputeerd college of die van Provinciale staten te richten. Want het is gemakkeljjker het vertrouwen te verliezen dan het te herwinnen en in het buitenland is zooveel slechts van onze boter verteld en, tengevolge van de handelwpze van knoeiers zoowel in 't klein als in 't groot, ook ondervonden, dat het heel veel moeite zal kosten om onze boter weer in eere te her stellen. Er is reeds een kentering. Bij het ten vorigen jare te Brussel gehouden congres internationale de laiterie werd op de daaraan verbonden twee- daagsche internationale zuiveltentoonstelling ook een expositie uit Liimburg ingezonden van boter onder rijks contröle. Die trok daar zeer de aandacht en, wat meer zegt, was het glans punt van de tentoonstelling. Om even het licht erop te laten vallen wat de zuivelbereiding voor ons land beteekent, zij er op gewezen dat in Nederland het aantal hectaren bouwland bedraagt 869.442 en dat van grasland 1.186.843; dat het aantal stuks melkvee is 967.492 en het totaal aantal run deren 1.646.856 of 80.1 stuks rundvee per 100 hectaren bouw- en grasland. Yoor Zeeland zjjn de cijfers respectieve ljjk 109.330, 34.313, 27.235, 80.622 en 56.1. In 1903 waren in Nederland 247 coöpera tieve boterfabrieken met stoomkracht en 458 met handkracht. Voor Zeeland waren die cpfers 5 en 1. Niet coöperatieve boterfabrieken waren er in dat jaar in Nederland 934 met een totaalpro ductie van 30.860.000 kg. Zeeland telt daarin mee voor 32 met 290.000 kg. In onzen jongsten «Zeeuwschen Omtrek" sprekende over de ter algemeene vergadering te H u 1 s t in te leiden vraagpunten, melden wjj ook dat de heer dr A. J. Swaving be handelen zou de botercöntrole. Wjj verzuimden echter daarbp mede te deelen dat het niet het voornemen was te spreken over de contröle van fabrieksboter, wat de heer Swaving reeds deed in een ver gadering van directeuren van boterfabrieken, waarvan is ons blad indertpd uitvoerig verslag is gegeven. De heer Swaving heeft nu het voornemen om te Hulst aan te toonen de wenscheljjkheid en de mogeljjkheid van contröle van boeren- boter, en verkoop daarvan onder rpksmerk. Aangezien in het vjjfde district slechts éene coöperatieve fabriek bestaat en er op de hof steden vrjj veel boter wordt gefabriceerd, is die inleiding voor die streek van groot belang, vooral ook omdat die zaak min of meer on bekend mag worden genoemd. Nu wjj toch over de boterproductfè op de boerderpen spreken, willen wjj even aantee- kenen dat het totaal bedrag in Nederland daarvan is 26.180.000 KG, tegen 30.860.000 op de fabrieken. Voor onze provincie zjjn die cjjfers 1.900.000 en 290.000. Zitting van Woensdag. Het is wel eigenaardig op te merken hoe deze regeering telkens in dezelfde zonde ver valt, die zjj zoo dikwijls aan de Kamer verwjjt. Hoeveel maal toch is het al voorgekomen, dat zp zich verzette tegen het «rauweljjk" in het debat werpen van diep ingrppende amen dementen op een of ander wetsartikel door een Kamerlid Dan werd deze methode van wet geving gelaakt, het lid, dat zich hieraan schuldig gemaakt had, met een boos gezicht naar huis gestuurd. Foei, wat een manier van doen zeide dan minister Loeff, of minister Bergansius of minister Kuyper. En wat levert nu de regeering, en nog wel haar eminent hoofd, dr Kuyper? Toen uit het Woensdag gehouden debat afdoende bleek dat de Roomsche vleugel der coalitie absoluut niets wilde weten van de voorgestelde splitsing in tapperpen en slpterpen en het behoud van de definitie van «sterken drank" in de wet, minstens genomen, proble matiek kan geacht worden, wordt in den namiddag fluks een nieuw artikel geformuleerd en kan heden de Kamer over deze «gewjjzigde" redactie haar oordeel uitspreken. Nu vragen wjjis dat niet precies dezelfde,^ door de verschillende ministers bjj verschillende gelegenheden zoozeer afgekeurde methode van wetgeving. En is dat niet de kamer als het ware voor het dilemma plaatsen aannemen of verwerpen? In elk geval is het een overrompeling, want al is het pad van het «gemeen overleg" bezaaid met gewjjzigde artikelen, een «wjjziging" als nu door dr Kuyper is voorgesteld, haalt alle merg uit de wet, heeft tal van andere wjjzi- gingen ten gevolge, behoudt het beginsel alleen op papier maar ontneemt het alle kracht in de praktjjk. Een ander gevolg van deze taktiek is de Babylonische spraakverwarring die ontstaat als het «gewijzigd" artikel dan in debat komteen spraakverwarring waarvan het heden gevoerd debat een aardig voorbeeld is. Tot een discussie over de splitsing der tapperjjen en slpterpen, en wat daarmede samen hangt, brachten wjj het niet verder dan een, slechts voor de helft uitgesproken redevoering van den heer Goeman Borgesius. De belangrijkste, meest ingrppende «conces sies" van dr Kuyper bleven dus nog onbesproken. Het gold nu slechts de twee eerste alinea's van art. 1, de definitie van «sterken drank," die door de regeering in dier voege gewpzigd is, dat, zooals bekend, de omschrpving thans luidt «Onder sterken drank verstaat deze wet alcoholhoudenden drank met uitzondering van wijn en bier, waarvan het alcoholgehalte een bij algemeenen maatregel van bestuur vast te stellen maximum niet overschrjjdt." Daarover nu, over de al of niet noodzake lijkheid van het behoud dezer omschrpving, over de delegatie van macht, in dezen maat regel van bestuur opgesloten, over het nut voor een dergelpke omschrpving bjj eventueele bekeuringen werd door een schier eindelooze reeks van sprekers het woord gevoerd. Het onderwerp scheen onuitputtelijk te zjjn. Tel kens werd een nieuw bezwaar ontdekt, dat wederlegd werd door eenj of twee leden, die natuurljjk wederom beantwoord moesten wor den, waarbjj nieuwe amendemènten werden voorgesteld, die van de regeeringstafel door nieuwe wpzigingen op den voet werden gevolgd. Het zou zeer bezwaarljjk zjjn van dit pro en contra, dikwpls van zeer formeelen aard, een overzicht te geven. Bovendien vermoeden wjj dat het, behalve bjj de sprekers zeiven, in breeden kring niet veel belangstelling zal ver wekken. Of bv. bp een bekeuring de veld wachter de geheele flesch jenever en niet alleen het uitgedronken glaasje met het restant van de alcoholhoudende vloeistof (le redactie art. 1) zal medenemen is eeD niet zoo belangrpke mogeljjkheid dat daaraan veel aandacht kan geschonken worden. Stippen wjj daarom slechts de hoofdzaken aan. Natuurljjk voldeed de gewpzigde redactie niet aan hen, die van de noodzakelijkheid van het behoud eener definitie niet waren over tuigd. De heeren Rink c. s. handhaafden dan ook hun amendement om ook deze nieuwe omschrjjving uit de wet te laten wegvallen. Behalve deze leden voegden zich bjj de tegen standers nog verscheidenen, die den «algemee nen maatregel van bestuur" een zeer beden kelijke manier van wetgeven achtten. De heer Röell en, hoewel in minder sterke mate, de heer Lohman konden er zich moeiljjk mede vereenigen, dat hier aan een algemeenen maat regel van bestuur werd overgelaten wat door de wet moest worden vastgesteld. Met wis selende ministers komen verschillende inzich ten, zoodat het alcoholgehalte nu eens hooger, dan weder lager kan gesteld worden. Boven dien raken wjj door deze methode van wetge ving hoe langer hoe meer van den rechtsstaat verwpderd. Een algemeene maatregel van be stuur is alleen te verdedigen ingeval er geen andere uitweg te vinden is. Hiertegenover stelde de minister van justitie dat de praktijk onzer grondwet wel degelpk de uitwerking aan een algemeenen maatregel van bestuur overlaat, en waar een zoo inge wikkelde zaak als deze tot oplossing moet ge bracht worden, vermeende hp dat hier zeer goed de verdere regeling bjj een algemeenen maatregel van bestuur kon geschieden. Den heer Lohman, die zeer onduideljjk sprak, hoorden wjj in de repliek iets van «Rusland" zeggen. Inderdaad doet deze methode van wet geven wel aan dit interressante land denken. En daar ook in de «wjjziging", door de regeering in de volgende alinea's gebracht, van een alge meenen maatregel van bestuur sprake is, ver dient het zeker geen aanbeveling de uitvoering steeds over te laten aan het wisselend inzicht van opvolgende ministers. Dit mag geen ge woonte worden. Het behoud van de definitie werd bepleit op grond van de splitsing van tapperjjen en slpterpen. Daar dit verband echter niet zeer duidelpk was; waar de jurisprudentie over «ster ken drank" vaststaaten de geheele discussie meer liep over de quaestie van de algemeenen maatregel van bestuur, werd het slechts ter loop door dr Kuyper aangevoerd. Trouwens, veel van het «werk" werd heden door hem aan zjjn ambtgenoot van justitie overgelaten. Morgen de «splitsing" en de Kuyperfleschjes. Intussehen is het aantal concessies reeds tot 30 geklommen Limburg en Brabant kannst ruhig sein Bjj kon. besluit is aan den ontvanger der dir. bel. enz. H. J. G. Nanninga, te Winschoten, op verzoek, eervol ontslag uit 's Rjjks dienst verleend. Bjj den dienst der koloniale vaartuigen in Suriname is vacant het ambt van tjjdeljjk tweede-machinist, voor de vervulling waarvan in aanmerking kunnen komen zjj die in bezit zjjn van het diploma B, of hooger, als machi nist ter koopvaardp, of van eene aanstelling als machinist der tweede klasse, of hooger, bjj de Koninkljjke Nederlandsche zeemacht. Voor nadere inlichtingen zp verwezen naar de St. Ct. no. 105. Oost-In tlië. Uit ten volle vertrouwbare bron verneemt de Avondp. dat de gouverneur-generaal van Ned.-Indië, generaal W. Rooseboom, in October van dit jaar naar Nederland zal terugkeeren. De jongste mail, hier ontvangen, loopt tot 7 April. Nu de verwikkelingen in Oost-Azie dringen om op alle gebeurlijkheden voorbereid te zjjn, heeft, naar het Bat. Nbl. meldt, de regeering het stoomschip Nienliuys van de Kon. Paket- vaartmaatschappp aangekocht, om het tot mu- nintieschip voor de marine in te richten. De Nienhuys is een scheepje van 515 ton inhoud en in 1889 gebouwd. Over den tocht naar de Gajoe-landen, in ons nummer van Dinsdag jl. vermeld, deelt de Javabode nog mee dat de gewonde officieren van de colonne onder den luitenant-kolonel G. C. E. van Daalen hebben geweigerd zich van Pendeng te laten evacueeren zp wenschea met hun aanvoerder den tocht verder mede te maken. Ter versterking dier colonne zjjn van Kota- Radja twee brigades marechaussee gezonden, met den kapitein van den generalen staf J. J. Stolk en den kapitein der infanterie W. C. A. A. den Boer. In bjjvoegsels tot de St. Ct. no. 105 worden medegedeeld de door Gedeputeerde Staten der provinciën vastgestelde ljjsten van hoogst aan geslagen in de rjjks directe belastingen. Die voor de provincie Zeeland bevat 144 namen. De bevolking bedraagt 216.295 inwoners. Het laagste gezamenlijke bedrag van aan slagen, dat tot de plaatsing op de ljjst heeft geleid, is 432.53. Uit Vlissingen Het Duitsche stoomschip Gouverneur, komende van Oost-Afrika, kwam Woensdag morgen aan de nachtboot-ponton aldaar, ter ontscheping van passagiers en mail, en vertrok naar Ham burg. 5 Het Engelsche stoomschip Sappho zit nog steeds aan den grond nabjj Terneuzen men is bezig de lading te lossen. Deze berichten zjjn nog opgenomen in een deel der oplaag van ons vorig nommer. Door den gemeenteraad van Aagtekerke was aan den Domburgschen het verzoek gedaan kinderen uit Aagtekerke te willen toelaten op de openbare school te Domburg. Dit verzoek is ingewilligd. Op de openbare school te Aagtekerke zjjn nog weinig leerlingen. De gemeenteraad daar wenscht, dat de betrokken ouders hun kinde ren naar Domburg zenden, teneinde de ge meenteschool te kunnen sluiten. We hopen met onzen berichtgever dat dit plan mislukt.

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1904 | | pagina 1