Maandag
21 Maart.
147e Jaargang.
1904,
Uit Stad en Provincie.
N°. 68.
Zeeuwsche omtrekken.
Bij deze courant behoort een Bijvoegsel.
Middelburg 19 Maart.
MIDDELItlRGSCHE
Deze coui'ant verschijnt dagelijks, met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs, per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in Nederland franco pp., 2.
Afzonderlijke nummers kosten 5 cent.
THERMOMETER EN VERWACHTING.
19 Maart 8 u. vin 44 gr., 12 u. 49 gr., av. 4 u 51 gr. F. Verwacht: zwakke tot matige Z.
W. wind, bewolkte lnckt, geringe toename in temperatuur.
Advertontiën20 cent per regel. Geboorte-, dood- en alle andere familieberichten en
Dankbetuigingen van 1—7 regels 1.50; elke regel meer 20 cent. Reclames 40 cent por regel.
Groote letters naar de plaats, die zij innemen.
Tot de plaatsing van advertentiën en reclames, niet afkomstig uit Zeeland, betreffende
Handel, Njjverheid en Geldwezen, is uitsluitend gerechtigd het Algemeen Advertentie-Bureau
A. RE LA MAR Az., N.Z. Voorburgwal 266, Amsterdam.
Het is niet altijd mogelijk verkeerde voor
stellingen, die hier en daar gegeven worden,
te ontdekken, na te gaan en de feiten in
het juiste licht te stellen.
Men kent ook niet altijd de ware toe
standen.
Waar dit echter mogelijk is, mag men
de waarheid wel een handje helpenhaar
wordt tegenwoordig nog al eens dikwijls
te kort gedaan.
Met kennelijke bedoeling, verschillend
maar toch vaak zoo doorzichtig van aard.
Zoo lazen wjj onlangs in het Zondags
blad van Het Volk van 28 Febr., onder
„Van ver en van dichtbij", een praatje over
de visschersvloot van Arnemuiden.
Daarin wordt herinnerd aan de ramp, die
11 Sept. dat plaatsje trofen, boosaardig
en onredelijk, geschreven„De weduwen
en weezen van de verdronken visschers
moeten geld krijgen van ansichtkaarten-
verkooperij. Daar zullen zij ook een dikke
boterham van eten".
Zie, dat zijn van die leelijke, geniepige
opmerkingen, welke een ieder, die op de
hoogte der zaak is, pijn doen en ergeren
om hare grofheid en hare onbillijkheid.
Zulke dingen moest men niet zetten voor
dat men eerst had geïnformeerd.
Wij weten maar al te goed hoe de ver
koop van die kaart het was niet eens
een prentbriefkaart maar een herinnerings-
kaart, o. a. te zien gevend een der vergane
scheepjes, - een liefdedaad was, voort
komend uit medelijden. Zij, die de kaarten
verkrijgbaar stelden, deden dat geheel
belangeloos om hunnerzijds toch ook een
steentje bij te dragen voor het goede doel.
Hun arbeid en hun waar offerden zij
geheel op het altaar der liefdadigheid,
zonder oen cent profijt.
En hun pogen heeft succes gehad.
De nagelaten betrekkingen van de bij
die ramp omgekomen visschers hebben
bovendien overvloedig stof tot dank.
Niet minder dan ruim drie en twin
tig duizend gulden zijn voor hen
saamgobrachten zij krijgen een zeer goe
den onderstand; dat weten wij. Van heinde
en ver zijn de giften en gaven toegestroomd
en in korten tijd was die som bjjeen
Trouwens, nooit wordt te vergeefs een be
roep gedaan op het goede hart en den zin
tot liefdadigheid onzer landgenooten.
Past bij zulk een resultaat eene scham
pere opmerking over een klein onderdeel
van alle pogingen, aangewend om zulk een
som bijeen te brengen
De schrijver van hot bewuste stukje moest
zich schamen
Als hij niet beter weet, dan is zijne op
merking over die „ansichtkaartenverkoo-
perij" zeer lichtvaardig en onbetrouwbaar
weet hij het wel beter, dan is ze eenvoudig
perfide.
Ook hetgeen hij nog verder zegt, getuigt
van zijne totale onbekendheid met Arne
muidsche toestanden.
„De eigenaars van de schepen zijn de
visschers niet. Moesten ze er zelf op varen
ze zouden de schepen zoo niet uitsturen
maar nu is alles goed genoeg. En als de
visschers zeggen „op zulke wrakken wagen
we ons niet", dan hebben ze niet te eten
en hunne vrouwen niet en hun kinderen
ook niet."
Aldus dezelfde scribent.
Zou hij Arnemuiden ooit gezien hebben
of een Arnemuidenaar gesproken
Zijn zegsman „Vlissinger Wim" is blijk
baar ook een zeer onbetrouwbaar persoon
Wat toch is de zaak?
Bijna alle Arnemuidsche visschers zijn
eigenaar van de vaartuigen, die zjj als schip
per bedienen. Slechts enkele scheepjes be
hooren niet aan de visschers maar meestal
toch aan familieleden.
Reeders of maatschappijen zijn er niet.
Dat geredeneer over de eigenaars, die
zeiven niet op zulke scheepjes zouden varen
is dus op Arnemuiden in het geheel niet
van toepassing en even ongemotiveerd als
onrechtvaardig.
Wat Heyermans in Op Hoop van Zegen
zoo meesterlijk uitbeeldde, en dat de schrij
ver zeker door het. hoofd speelde, kan voor
Arnemuiden niet gelden.
Wij hebben vroeger al eens over de oor
zaak der bewuste ramp geschreven.
'ij was laat ons dit nog eens herin
neren niet te wijten aan den toestand
der vaartuigen, die zijn vergaan, maar aan
de onverschrokkenheid, om niet te zeggen
roekeloosheid der visschers die geen gevaar
kennen.
Dit alles wetend, staat men nog meer
verbaasd over de redeneering van een
schrijver die tevens durft beweren dat, als
zulk een scheepje vergaat, de eigenaar zijn
geld terug krijgt, want „hij verzekert z'n
schip tegen vergaan, zooals je een huis
verzekert tegen brandschade".
Assureeren doet een Arnemuidsch visscher
niet; de premie is veel te hoog omdat de
scheepjes niet overdekt zijn
Men kan ze alleen assureeren onder be
ding dat ze niet naar huiten mogen gaan.
En dan moet men nog 5 a 6 premie
jetalen voor de halve waarde der vaartuigen.
Zulk een verzekering is te kostbaar, en
de som daarvoor kan te minder gemist
worden omdat de bemanning voor eene
behoorlijke uitrusting wekelijks van de ge-
zamenljjko verdiensten een belangrjjk deel
moet afzonderen.
Zoo is de feitelijke toestand!
Als men in genoemd Zondagsblad nog
eens schrijven wil over Zeeuwsche toe
standen, dat men zich dan vooraf goed op
de hoogte stelle.
Men zal dan geen onwaarheden verkond!
tenzjj men het kennelijk doel hebbe om
alle middelen goed achtend, door scheve
voorstellingen elders de gemoederen tot
ontevredenheid te stemmen.
Een protest was in deze des to meer
noodig waar dergelijk geschrijf nota bene
nog wel voorkomt onder de rubriek„Yoor
ouze jeugd".
Welk belang, vragen wij ons af, kan er
vooreenige partij, welke ook, in gelegen zijn
om den geest en het gemoed van „onze
jeugd" te vergiftigen met onwaarheden en
scheve voorstellingen
dit
Goes krijgt zijn Ons Huis, zij het dan
ook aanvankelijk op kleine schaal.
Er was eerst misverstand.
Dat gebeurt veelal bij dergelijke zaken
Men pakt ze öf niet goed aan, of men
verstaat elkaar verkeerd.
Bij alles behooft takt, en niet het minst
bij het in het leven roepen van nieuwe in
stellingen, die bij haar geboorte zoo zeer te
kampen hebben tegen vooroordeelen en ver
oordeeling.
En danmen is tegenover elkaar nog
al eens wantrouwend.
Personen en begrippen passen zich niet
zoo spoedig bij elkander aan.
Met dit alles voor oogen mag het al een
zeer verblijdend teeken heeten dat dejeug
dige instelling reeds 140 leden en onge
veer 20 donateurs telt.
Yoor zoo'n jonggeborene is dat al heel
veel.
Na de voorloopige besprekingen, is men
tot het inzicht gekomen dat er plaats was
voor samenwerking, al verschilt men ook
op andere punten in ideeën.
En nu men eenmaal op dien goeden weg
is, nu het ijs is gebroken, valt er voor de
toekomst veel goeds te verwachten.
Want juist de zoo nuttige, zoo goede zij
van Ons Huis is dat men, pogend elkaar
te onderrichten, ook elkander beter leert
kennen.
Een voorrecht is het voor de Goesche
instelling dat zij zoo kort bij een voorbeeld
heeft dat haar tot leering kan strekken
De ervaring, in Middelburg opgedaan, toch
kan baar ten goede komen, aansporend hier
om een anderen weg in te slaan, ginds om
dezelfde middelen aan te wenden, elders
om noodig gebleken verbeteringen aan te
brengen.
De jeugdige vereeniging doe daarmee
haar voordeel
Er valt op het gebied van haar arbeid
nog heel wat te loeren, wil zij met vrucht
werkzaam zijn.
En zij die krachtens hunne beginselen
iets moeten gevoelen voor haar streven
zij die willen on kunnen meewerken om
deze poging te schragen, omdat zij de
standen nader tot elkaar brengt en de
algemeene ontwikkeling in de hand werkt
zij steunen, door hun toetreding als dona
teur, het jeugdige Ons Huis
Het getal 20 kan hooger zijn.
In de afdeeling Zierikzee der Maat
schappij tot bevordering van landbouw en
veeteelt in Zeeland heerschte dezer dagen
beroering.
De aanleiding ertoe kennen onze lezers
maar er zij hier nog even aan herinnerd.
In een 29 Febr 11. door die afdeeling
gehouden bijeenkomst moesten twee afge
vaardigden naar de hoofdbestuursvergade-
ing benoemd worden. Daartoe waren steeds
aangewezen de voorzitter, de heer mr H.
Moolenhurgh, en de secretaris, de heer
C. Mulock Houwer.
ïoedt men zich ervoor verdienstelijke man
nen voor het hoofd te stooten.
En dan kan men de kwestie zuiver stellen.
Wij zouden zeggen: men heeft voor zulke I
eerepostjes even geschikte landbouwers als
heeren.
Het hangt alles van den persoon af.
En wie in een college nieuw bloed wil!
brengen, zooals men beweerde, dient goed
na te gaan en zich te verzekeren dat de
meerderheid zulk een gevoelen deelt. Hier]
toch was nog geen sprake van oud bloed,
dat traag vloeit en vernieuwd behoefde tej
worden.
Voor het vervolg kan de wenk, dien wij
zoo vrij zjjn te geven, zijn nut hebben
De donkere wolk, die hoven genoemde
afdeeling dreef, is nu voorbij getrokken
Donderdag 11. is men tot eene ophelde
ring gekomen. En de voorzitter èn de
secretaris blijven, na het hun zoo schifte
end gegeven blijk van vertrouwen, weer
op hun post en tevens afgevaardigden ter den> stond h8 kekend als aen vriendelijk, hu-
C.
M.
De eerste werd herbenoemd, de tweede
niet.
Men koos daarvoor den heer C. van
Westen, die echter bedankte. Evenzoo de
heer Job van der Have, terwijl een derde,
de heer A. der Weduwen, die ook onder
scheidene stemmen op zich vereenigde,
verzocht verschoond te blijven van eene
benoeming.
Toen werd op voorstel van den heer Van
Westen besloten, den voorzitter over te
laten uit het bestuur een lid als mede-
afgevaardigde aan te wijzen.
De heer Mulock Houwer achtte zich door
zulk eene bejegening' gegriefd; de voor
zitter deelde diens zienswijze, en daarom
namen beidon hun ontslag.
De afdeeling zat dus zonder president
en zonder secretaris.
Wat toen?
De namen Moolenhurgh en Mulock Houwer
zijn nauw aan de afdeeling verbonden.
Dit zegt nu op zich zelf wel niet veel,
maar liet bewijst toch wel dat de dragers
van die namen met eere hun taak vervul
den. Om den naam alleen toch had men
hen voortdurend niet zulk belangrijke
functies opgedragen
Trouwens, het is bekend genoeg dat de heer
Mulock Houwer sedert jaren gezamenlijk
met zijn vader, dien hij opvolgde, 50 in ge
tal het secretariaat waarnam met ijver.
toewijding en kennis. En wij kunnen ons
dan ook voorstellen dat de president,
wiens rechterhand zoo'n secretaris steeds
is en dien de heer Houwer kent in zijn
doen en laten als zoodanig, de dezen aan.
gedane bejegening zeer onaangenaam vond.
Men beweerde op die vergadering dat de
stemming alleen beteekende dat men voor
afgevaardigde aan een landbouwer de voor
keur gaf.
Anderen spraken van persoonlijke grieven,
van het bezwaar dat de secretaris wel eens
op zulke vergaderingen, waar hem een im
peratief mandaat was gegeven, eigen inzicht
volgde.
Nu, dit laatste willen wij daarlaten. Men
zou, om een juist oordeel te kunnen vellen
bepaalde feiten moeten aanwijzen en dan
hooren op welke gronden, om welke motie
ven de heer Mulock Houwer in bepaalde
gevallen aldus handelde
Maar wat het niet-landbouwer-zijn betreft,
tal van practische landbouwers waardeeren
hem, trots dat feit, om zijn juist inzicht
in landbouwzaken.
Er zijn dus twee verschillende opiniesin
deze, waartusschen het voor een derde
moeilijk is partij te kiezen.
Maar er is iets anders.
Zulke kwesties zijn steeds zeer teer.
omdat het hierbij geldt personen en of
persoonlijke grieven zich allicht doen gelden
öf' punten van algemeenen aard met per.
soonlijkheden worden verward
Men moest de beslissing over het al of
niet afvaardigen van een landbouwer of
een heer naar de hoofdbestuursvergadering
zoo het slechts eenigszins mogelijk is
liever laten rusten totdat er in een open
vacature voorzien moet worden.
Dan kwetst men geen personen, en he
hoofdbestuursvergadering.
Dergelijke oplossingen van kwesties, diej
bij verrassing en tot verbazing van velen
plotseling ontstaan zijn, komen herhaalde
lijk voor
Ze gaan echter meestal even spoedig uit
de wereld als ze erin gekomen zijn.
Als ze maar niet in den slechten zin te
veel nawerken
Men beweert dat de beschuldiging tegen
den heer M., opvolger van de firma S.
welke firma men zich zal herinneren in ver
band met de destijds bij haar gepleegde opzien-
wekkende diefstallen door baar kantoorbedien
den betreft bedrog en oplichting bjj races
in Engeland.
Een Engelsch detective was voor deze ge
legenheid naar Middelburg gekomen.
Heden middag bracht de justitie wêer een
langdurig bezoek aan hot kantoor in de
Nieuwstraat, waar de verdachte ook was kort
daarna werd D. M. wederom naar het huis
van arrest teruggebracht.
Eenige kisten met papieren werden in be
slag genomen.
Alhier overleed heden, na eene korte
doch ernstige ongesteldheid, de heer jhr mr
P. D. van Citters, die van 1 Juli 1858 tot 1
April 1898 werkzaam geweest is ter Provinciale
griffie van Zeeland, sedert 1 April 1873 als
commies, chef der eerste afdeeling.
Bjj hen, die destijds met hem te maken had-
Vrijdagavond heerschte in het centrum
van onze stad een ongewone drukte. De
belangstelling van het nieuwsgierige publiek
trok zich om beurten saam om het Grand hotel
Verseput in de Langedelft, de Nieuwstraat, het
politie-bureau op de Groote Markt, het station
en op het Hofplein.
Wat toch was het geval
De heer D. M., de Engelsche eigenaar van het
bookmakerskantoor in de Nieuwstraat en
wonende in het bovengenoemde hotel, had een
25-tal Engelschen bjj zich op bezoek, met wie
hij Donderdag en ook Vrjjdag in een groot
aantal open rjjtuigen had getoerd.
Vrij dagavond zou zich het gezelschap weder
aan een groot diner in het hotel vereenigen,
toen de commissaris van politie met een sterke
macht agenten binnentrad en den heer M. deed
arresteeren en naar den officier van justitie
brengen. Later werd de arrestant naar zjjn
kantoor gebracht, waar zich toen de politie
macht, versterkt door rjjksveldwachters, bevond
en waarheen zich ook de officier van justitie
en de Engelsche tolk begaven.
Hier werden de papieren in beslag genomen
en enkele daarmee gevulde manden door de
politie meegevoerd.
Inmiddels werd voor het hotel nog langen
tjjd gepost. Het was een zenuwachtige drukte
opgewonden of terneergeslagen Engelschen
gingen het kantoor, waar een agent thans
portiers-diensten verrichtte, in en uiteen
nieuwsgierige en nog onkundige menigte
staarde het huis aan, haar verbazing luchtend
in allerlei vooronderstellingen.
Maar intusschen begaven zich twee agenten
m allerijl naar het station, waar een andere
Engelschman, die juist op het punt stond met
den naderenden trein te vertrekken, in de
wachtkamer werd verrast. De man had een
groote, geheel gevulde tasch bjj zichman en
tasch werden meegenomen en naar het politie
bureau overgebracht. De aangehoudene scheen
wel wat uit het veld geslagen doch hield
zich zeer kalm. Hjj kon, na gehoord te zjjn,
met de tram naar Vlissingen vertrekken. Deze
persoon, zekere H., is jin België woonachtig
doch komt voor zaken meermalen hier.
Voor het kantoor in de Nieuwstraat kwam
n, met twee paarden bespannen, gesloten rjj-
tuig voor, waarin de gearresteerde D. M., met
den commissaris van politie en een hoofdagent
plaats namen om vervolgens naar het huis
van bewaring te rjjden.
Ook deze gearresteerde zag er bjjzonder kalm
en onbewogen uit.
Het omvangrijke Engelsche gezelschap vertrok
met den trein van elf uur naar Vlissingen. De
heeren verkeerden in een zenuwachtige stem
ming, hetgeen licht te begrijpen is, na eene zoo
plotseling en zoo onaangenaam afgebroken
feest-vreugde.
Het kantoor werd door de politie bewaakt.
Ter verklaring van al deze ongewone drukte
en de plaats gehad hebbende feiten kunnen
we mededeelen, dat door de Engelsche regee
ring de uitlevering van den heer D. M. was
gevraagd op grond van frauduleuse handelin
gen, naar aanleiding van welk verzoek door
onze justitie de arrestatie van dezen Brit werd
bevolen en door onze politie volbracht.
maan man, al tjjd gereed zjjne hulp te verlee-
nen, waar die gevraagd werd. De overledene,
die den leeftijd van ruim 72 jaar bereikte, is
ook geruimen tjjd lid van het Burgerljjk
Armbestuur te Middelburg geweest.
De Kamer van koophandel en fabrieken
te Middelburg vergadert a.s. Dinsdag
te drie uren.
Vrjjdagavond hield de coöperatieve volks-
broodbakkerjj De Broederband alhier, in het
lokaal der Werkmansuereeniginghare gewone
driemaandeljjksche vergadering.
Als eerste punt van behandeling vermeldde
de agenda de «herkiezing van een bestuurslid."
Ter toelichting hiervan deelde de voorzitter
mede dat in de vergadering van December het
lid L. Onderdjjk gekozen werd verklaard, wat
bjj nadere overdenking niet correct was. Nadat
nl. op die bjjeenkomst twee personen bjj vol
strekte meerderheid waren gekozen, volgde
herstemming tusschen de leden Du Bois,
Van Slujjs en Onderdjjk, die resp. 60, 57 en
56 stemmen op zich hadden vereenigd.
Als uitslag van die herstemming werd
Onderdjjk gekozen verklaard met 52 stemmen
tegen 39 en 32 stemmen, die op de beide
andere personen uitgebracht waren. Die ver
kiezing nu was, volgens door het bestuur
ingewonnen inlichtingen, niet wettig, wjjl de
gekozen verklaarde had behooren uit te vallen
en een herstemming had moeten plaats hebben
alleen tusschen de leden Du Bois en Van Slujjs,
die de meeste stemmen op zich hadden ver
eenigd.
Over deze kwestie had een vrij lange dis
cussie plaats. Eenigen gaven de voorkeur aan
een geheel nieuwe stemming met het idee om
die dan later te doen plaats hebben, aangezien
geen besluiten genomen mogen worden, welke
niet op het convocatiebiljet vermeld zjjn, terwjjl
weer anderen de meening van het bestuur
deelden en de voorkeur gaven om alleen de
bewuste herstemming te vernietigen, wjj
de stemming over de andere bestuurders geheel
zuiver was geweest.
Tot dit laatste werd met 38 stemmen beslo
ten. 11 leden verklaarden zich daar tegen en
12 onthielden zich van stemming.
Na twee vrjje stemmingen en eene herstem
ming werd Du Bois met 33 stemmen gekozen,
tegen 17 stemmen op Van Slujjs.
10 leden onthielden zich.
Hierop werd overgegaan tot de benoeming
van een commissaris, ter voorziening in de
vacature-Van den Ende, die tot bestuurder
verkozen is. Uit een zestal candidaten werd
daarvoor bjj herstemming tusschen Priester en
Van Slujjs eerstgenoemde gekozen met 41 van
de 59 geldig uitgebrachte stemmen.
Na nog enkele mededeelingen van meer huis-
houdeljjken aard, werd de vergadering gesloten.
De van kindermoord verdachte dienst
bode C. C. alhier verkeert nog steeds in
zorgwekkenden toestand.
Naar wjj vernemen, is op de mailboot,
die Vrjjdagochtend te Vlissingen aan
gekomen is, een geld-diefstal van eenig belang
gepleegd. Tegen een jongmensch, zekeren L.
stiefzoon van den heer V. K, te 's Gravenhage,
zjjn vermoedens gerezen. De jonge man is,
wetende dat er tegen hem verdenking bestaat,
verdwenenalthans hjj is niet op zjjn kamer
te Middelburg gekomen.
Te Zoutelande schrikte heden oen,
onbeheerd, voor een wagen gespannen paard.
Het dier ging op hol, doch werd gegrepen
zonder dat ongelukken hadden plaats gehad.
Door de liberale kiesvereeniging Voor
uitgang te Goes zjjn Vrjjdagavond in de
vacatures voor den gemeenteraad, ontstaan
door het ontslag nemen van de heeren J. J.
Ramondt en J. J. Ochtman, candidaat gesteld
de heerenI. D. Fransen van de Putte en J.
