FEUILLETON.
Wat Frent in bewaring
kreeg.
Middelburg 27 Februari.
BIJVOEGSEL
Maandag 29 Febrnari 1904 no. 50.
Wat willen de Vrijzinnig-
Democraten
VAN DE
VAN
't Wordt onderhand tijd, dat alles voor het
taelen van bloemen, groenten en vruchten in
gereedheid komt.
Wanneer het in deze maand ophoudt te
vriezen, snoeit men de vruchtboomen, waar
mede men voor den winter niet is gereed ge
komen, en bindt de leiboomen, vooral de
perziken en abrikozen, ten spoedigste aan.
Sommigen doen dat reeds in het najaar,
wat wjj niet aanbevelenswaardig vinden, om
dat van den perzik gedurende den winter nog
zeer veel twijgjes kunnen afsterven, tenge
volge waarvan men de doode takjes moet weg
nemen en sommige der overblijvende weder
losmaken en verleggen om de openingen, die
door 't afsnijden der doode twijgen ontstaan,
weder aan te vullen.
De snoei van pere- en appelboomen, wan
neer die nog niet is beëindigd, mag geen
oogenblik meer worden uitgesteld.
De aarbeziënbedden worden nagezien.
Men snijdt de doode bladeren en overgeble
ven ranken weg, spit den grond tusschon de
planten aardbeien moeten altjjd op struik
aangekweekt worden ondiep om, en geeft
ze daarna eene goede bemesting met heer.
Wanneer deze een paar dagen in den grond
getrokken is, brengt men tusschen de planten
den afval van gezwingeld vlas, (scheeven,
in onze provincie ook wel liemen oflee-
m e n genoemd) of wat nog beter is, wanneer
men die bekomen kan, geteerde run, welke
men zich verschaffen moet bp de leerlooiers.
Wanneer nu later de vruchten aan de plant
komen, bljjven zjj op die scheoven of op de
run liggen, en komt er dan een regenbui, dan
worden zjj niet vuil, wat met aardbeien, op
den open grond geteeld, vaak het geval is,
tengevolge waarvan zjj door een verplicht te
lang wasschen veel van haar geur verliezen.
Kan men niet beschikken over scheeven of
run, dan dient men de bloemstengels van
grootvrnchtige aardbeien aan een stokje te
binden, of om de gehoele plant een ring te
plaatsen, welke wijze van doen veel meer
arbeid vereischt, veel kostbaarder is en minder
goed werkt.
Bjj gebrek aan beer of andere goed geteerde
meststoffen, koe- of paardemest, gebruikt men
zwavelzure kalimagnesia van 27 '/0 en ammoniak-
snperphosphaat 7x9, ongeveer van iedereen
ons per vierkanten meter en verdeelt dat geljj-
keljjk over den gespitten grond.
Men hale, wanneer zulks nog niet geschied
ia, de vroege plantaardappels uit den kelder
en brenge ze op eene vorstvrpe plaats in het
licht, opdat zjj kunnen schieten.
Yreest men, dat de nachten nog koud zullen
zjjn, of komt er van tjjd tot tjjd nog vriezend
weer, dan worden die planters met een baal
of een oud karpet zeer voorzichtig gedekt,
zoodanig, dat men geen gevaar loopt de scheuten
te kwetsen,
Buiten maakt men de terreinen voor vroege
aardappels in orde. Zjj worden gespit, gemest
met dezelfde kunstmeststoffen, maar in mindere
hoeveelheid, ongeveer 6 lood per M3, als de
aardbeien en dan op ruggen gelegd. Die wjj ze
van handelen heeft het voordeel, dat de zomer
warmte beter in den grond kan dringen.
Door de aardappels te laten schieten en den
grond op ruggen te leggen, kan men ze veel
later in den grond brengen en toch even vroeg
zjjne vruchten bekomen, als door veel vroeger
ongeschotcn aardappels in den killen grond te
plaatsen, terwjjl men bjj de laatste handelwjjze
nog gevaar loopt, dat de aardappels verglazen
en niet schieten.
Moet men nog vroege aardappels aankoopen,
dan bevelen wij daarvoor aan de bekende soort
Victor. In den laatsten tijd zagen we ook
de Böhmische perle aanbevolen, die een
zeer groot weerstandsvermogen heeft tegen elke
temperatuur en nog vroeger eetbaar is dan de
Victor.
In aenEngelsch tuinblad werd de Northern
Star zeer geroemd, niet om de buitengewone
vroegte, maar om het buitengewoon groot
weerstandsvermogen tegen de gevreesde aard
appelziekte. De knollen zijn volgens de be
schrijving mooi van vorm, van middelmatige
grootte en wit.
Wjj hebben het plan met beide nieuwe
soorten dit jaar een proef te nemen.
We moeten hier nog eene opmerking inlas-
schen over het winnen van planters van
vroege aardappelen. Zoodra de aardappels
rooibaar zjjn, zoeken wij dadeljjk de planters
uit, telkenmale als er gestoken wordt, en be
waren die op een droge plaats in den grond.
Door zoo te handelen, hebben wjj jaren ach
ter elkander de ziekte in de vroege aardappels
voorkomen. Laat men ze te lang op hare
plaats en komt do ziekte in 't loof, dan loopt
men gevaar dat daardoor ook de knollen wor
den besmet. Aardappels mogen niet gebeerd
of met verschen stalmest geplant worden.
Thans een paar wenken over den wingerd.
Zooals men weet, draagt deze aan de scheu
ten, die hetzelfde jaar gemaakt worden; men
snijdt daarom de twjjgen van het vorig jaar op
een of twee oogen, haalt van den ouden stam
alle losso deelen van den bast en wit den
stam over zjjn geheele lengte met kalk, waar
aan men wat bloem van zwavel heeft toege
voegd, wanneer de wingerd achter of onder
glas gekweekt wordt.
Voor de druivelaars in de open lucht be
velen wij aan een herhaald bespuiten met eene
oplossing van gewone soda van 2 dat wil
zeggen, twee ons soda in een emmer regenwater.
Door beide worden de sporen vanhetoïdi-
um vernietig 1, dat zoo dikwjjls de oorzaak is>
dat de druivenoogst geheel mislukt.
Het gebruik van zwavel in de open lucht
heelt niet altijd de gewenschte gevolgen, om
dat bjj koudere en regenachtige dagen de
zwavel zich niet kan verbinden met de zuur
stof en zich diontengevolge geon zwavelzuur
vormt in voldoende hoeveelheid, om de sporen
van het oïdium te dooden.
Ten slotte nog een onkel woord over het
spitten en mesten van den tuin.
Wanneer men beschikken kan over voldoende
hoeveelheden dierljjken meBt, vooral koe- en
paardemest, dan zet men dien in het vorig
jaar op een hoop om kort te worden. Lange
mest is in de tuinen niet aanbevelenswaardig,
omdat de grond tengevolge daarvan te veel
kan uitdrogen.
Is de mest kort genoeg of gebruikt men
kunstmest, waarvoor de reeds genoemde mest
stoffen de meest aanbevelenswaardige zjjn, dan
strooit men die geljjkmatig uit over het ter
rein, dat gespit moet worden, brengt den
grond uit de eerste voor, naar de plaats, waar
men denkt uit te scheiden, om de laatste voor
te vullen en spit dan voor den voet, telkens
den mest, wanneer het dierlijke mest is, in de
opengemaakte voor schuivende. Sommige
spitters staan in de voor, die dicht gespit
wordt, om den daarin gebraohten mest vast te
trappen. Wjj keuren deze wjjze van spitten
af, omdat daardoor de verbrokkelde ondergrond
te veel sluit. Het «voor den voet spitten"
heeft ook nog dit voordeel, dat men ongeljjke
terreinen veel beter geljjk kan leggen. De spa
hanteeren is nog zoo bjj zonder moeiljjk niet,
maar goed spitten en goed ploegen zjjn be
werkingen, waarvoor een goed oog en lang
durige oefening vereischt worden.
Heeft men niet te beschikken over koe- en
paardemest, dan moet men in een tuin een
plaats afzonderen waar men gedurende het
jaar allen afval van groenten, alle bladeren en
ook alle onkruiden, die men wiedende ver
zamelt, voor zoover zjj nog niet in 't zaad
zjjn, op een hoop voertdie hoop wordt in
den loop van 't jaar een paar maal omgezet
23 Uit het Engeisch.
VAN
BRET HARTE.
VI.
Randolph werd vuurrood. «Als de heer
Dingwall mjj er naar gevraagd had, zou ik
hem gezegd hebben dat nog nooit iemand mij
er aan heeft behoeven te herinneron dat
juffrouw Eversleigh een rjjke erfgename is, en
ik slechts een arme klerk ben, maar wat be
treft'het noemen van haar naam in zulk een
verband of mjj voor te willen schrjjven
hoe ik
«Wacht evenzei de heer Revelstoke,
de hand opheffende, maar nog altjjd voldaan
glimlachende, «ik ben het niet met den
heer Dingwall eons, en ik heb alle reden om
de waarde uwer diensten op prjjs te stellen,
ofschoon ik vind dat zjjne vooroordeelen ook
wel eenige overweging verdienen. En in
deze zaak, Frent, wil de Bank van Eureka,
waarvan ik President ben, niet aan het kortste
einde trekken, daarom heb ik besloten u
directeur te maken van de succursale te
Marjjsville, een onafhankelijke positie, met
oen goed inkomen en mooie dividenden. En
als dat den heer Dingwall niet aanstaat, dan
heeft hij een grooter denkbeeld van de waarde
yan eigendommen en positie, dan de bank er
van heeft," besloot hij en stond lachend van
zjjn lessenaar op.
«Een oogenblik mijnheer, wat ik u bid
den mag," riep Randolph uit. «Indien uw
edelmoedig aanbod gegrond is op de misvatting,
dat ik de minste aanspraak op juffrouw Evers-
leigh's genegenheid maak, behalve als gewoon
vriend, indien iemand het gewaagd heeft
u den indruk te geven, dat ik door woord of
daad naar meer gedongen heb, of dat die jonge
dame zulk een aanmatiging vermoed of aan
gemoedigd zou hebben, dan kan ik het niet
aannemen, hoe dankbaar ik u ook ben voor
uwe goedheid."
«Zie eens hier, Frent," hernam Revel
stoke, zjjn hand niet onvriendeljjk op den
schouder van den jongen man leggende, «dat
alles zjjn uice eigen zaken, waarmede ik mij.
zooals gezegd, niet bemoei. Het andere is
tusschen den heer Dingwall en mjj en betreft
uwe betrekkeljjke waarde voor de bank. Het
zal u bp niemand benadeelen om te weten hoe
hoog wjj die schatten. Bederf geen goede zaak
Erkentelijk, ofschoon nog altjjd verbluft, kon
Randolph niet veel anders doen dan hem be
danken en heengaan. Doch dit beele voorval
gaf hem als het ware nieuwen moed. En met
een zeker vortrouwen in zjjne positie als haar
vriend, die het recht had haar te raden, begaf
hij zich den avond van haar komst, naar het
huis van den heer Dingwall. Het viel hem op
dat de ontvangst van het echtpaar Dingwall
niet alleen zeer beleefd, maar zelfs een weinig
eerbiedig was. Hieraan had hp het misschien
dan ook te danken dat hjj bjj Sybille alleen
werd toegelaten. Hjj vond haar nog mooier
dan zjj hem voor den geest stond; zjj was
en naast de opgegeven kunstmeststoffen in
den tuin gebruikt om den voorraad van
humus te vermeerderen.
Humus zelf is geen meststof, maar de aan
wezigheid daarvan maakt den grond poreuzer,
de warmte kan daarin beter doordringen en
een te groote verdamping van vocht wordt
belet.
De compost onder dien naam is boven
staand mengsel van afval bekend is een
uitmuntend toevoegsel aan eiken grond, maar
vooral aan onze tuinaarde.
Vrjjdagavond werd in de groote Schuttershof
zaal alhier eene, zoowel voor leden als
niot-leden toegankeljjke, vergadering gehouden
van de Vrijzinnig-Democratische lciesvereeniging
te Middelburg.
De voorzitter dier kiesvereeniging, de heer
Herm. Snjjders, de bijeenkomst openende,
deelde mede dat bjj het bestuur der vereeni-
ging reeds in December het voornemen be
stond eene openbare vergadering te beleggen,
om ook harerzjjds een verdediger harer poli
tieke beginselen te laten optreden. Toen had
zich daarvoor bereid verklaard de heer mr A.
Kerdjjk, die echter door ongesteldheid werd.
verhinderd aan zjjn voornemen gevolg te geven.
Zoo spoedig hjj hersteld was, meldde hjj zich
aan en daarop werd de vergadering, die nu
uitgeschreven is, bepaald. Een paar dagen
geleden moest de heer Kerdjjk weerberichten
dat ongesteldheid hem tot zjjn leedwezen ver
hinderde hier heen te komen.
Dat stelde het bestuur zeer te leur, doch
door bemiddeling van den heer Kerdjjk kon
de vergadering toch doorgaan, wjjl de heer
Th. M. Ketelaar, lid der Tweede Kamer, zich
bereid verklaarde als spreker op te treden.
De voorzitter bracht dezen harteljjk dank
voor zpn bereidwilligheid om, niettegenstaande
zjjne drukke bezigheden, do kiesveroeniging
niet te leur to stellen.
De heer Ketelaar, dio daarop liet woord ver
kreeg, zeide in de vaste overtuiging to ver-
neeren dat de kiesvereeniging wel zou te leur
gesteld zjjn. Zjj had toch gedacht een der
nool'dmannen, een der generaals, te zien optre
den en moest zich nu tevreden stellen met
een gewoon lid van den troep, of ten hoogste
met eon lid van het ondorofficierskader. Hjj
hoopte echter in staat te zullen zjjn, waar het
zjjn voornemen was het een en ander te zeg
gen omtrent de vrjjzinnig-democratische begin
selen, het doel der bjjeenkomst bevorderljjk te
wezen.
Hjj zou het onderwerp niet zoo algemeen
behandelen als van den heer Kerdjjk was te
verwachten, die de beginselen en het streven
van de Vrijzinnig-democraten had in het licht
willen stellen, daar hjj. genoodzaakt zjjnde
plotseling een spreekbeurt te vervullen, oen
rede zou houden, door hem reeds op andere
plaatsen uitgesproken en waarin alleen een
der hoofdbeginselen dier politieke partij worat
besproken, nl. de kwestie van grondwetsher
ziening, om daardoor te komen tot algemeen
kiesrecht.
Mag het vroeg hij geen verbazing
wekken, dat in 1904 nog propaganda moet
gemaakt worden voor het algemeen kiesrecht,
waarom door de Nederlandsche arbeiders reeds
zooveel jaren is gevraagd, dat door de Liberale
Unie in haar beste jaren reeds in haar vaandel
werd geschreven Is het geen wonder dat
wat vóór jaren reeds was het hoofdmotief van
den strjjd nu nog als strijdkreet moet worden
toegelicht
Spreker herinnerde aan wat in de jaren
tusschen 188090 is gebeurd ten Opzichte van
het algemeen kiesrechthoe toen een groote
beweging daarvoor werd op het getouw gezet
en hoe men door kleine middelen de invoering
losser in hare bewegingen, haar figuur was
meer ontwikkeld. Een oogenblik stond hp als
aan den grond genageldmaar zjj had haar
eenvoud behouden en kwam hem tegemoet
met dezelfde lieve, onschuldige uitdrukking
van vroeger in hare oogen.
De eerste woorden, die zjj wisselden, be
troffen natuurlijk het groote geheim, en Ran
dolph vertelde haar de heele geschiedenis van
het onverwachte bezoek van den kapitein en
diens zonderling verhaalvan de reis, die zjj
samen ondernamen om de rechten van den
kapitein te doen gelden, en, zooals Randolph
hoopte, haar het familielid terug te geven,
van wien zjj het meest hield. Hjj vertelde van
de aarzeling van den kapitein bjj hun aan
komst zpn eigen reis naar de pastorie de
tjjding, die zjj hem meegedeeld hadde reden
van zpn zonderling gedragzpn terugkeer naar
Londenen de tweede verdwjjning van den
kapitein. Hjj las haar den brief voor, dien hjj
van hem ontvangen had, en vertelde haar van
zpn vruchteloozen tocht naar de dokken, waar
hjj hem juist vertrokken vond. Zjj luisterde
ademloos, werd beurtelings rood en bleek,
uitte af on toe een woord van uiedeljjden,
kreeg tranen in hare oogen en zei ten slotte
met grooten ernst: «Maar dat alles hadt gjj
mjj moeten vertellen,"
«Het was niet mjjn geheim."
«Gjj hadt mjj moeten vertrouwen,"
«Maar de kapitein had mjj vertrouw d."
Zjj zag hem met ernstige verbazing aan en
zei met hare oude openhartigheid; «maar als
men mp zulk een geheim verteld had, dat n
aanging, zou ik het u wel meegedeeld hebben."
Eensklaps bleef zjj steken, en ziende hoe hij
ervan trachtte tegen te houden, omdat men
vreesde dat die eene revolutie zou te weeg
brengen.
Hjj bracht in herinnering de manifestatie van
meer dan 5000 personen in 1885 te Amsterdam
en die van meer dan 7000 personen in dezelfde
plaats in 1888, om vervolgens aan te toonen
hoe later de beweging verliep, tengevolge van
de betreurenswaardige verdeeldheid onder
allerlei groepen van werklieden, en er op te
wjjzen dat toen het kiesrechtontwerp Tak in
de Kamer kwam, dit viel omdat de groote
volksmassa achter hem ontbrak.
De heer Ketelaar meende hier in Zeeland, waar
men den heer Tak zoo goed heeft gekend, een
woord van hulde te moeten invlechten aan
den kort geleden overleden staatsman, die zpn
politieken dood vond in de Kamer omdat hjj
zpn beginsel wilde handhaven en niet van
transigeeren wist. Tak van Poortvliet was een
man uit een stuk, zooals wjj hopen dat er
nog velen in onze staatkunde mogen gevon
den worden. (Bravo's en Applaus).
Na den val van Tak is gekomen het minis
terie Van Houten, en waar de heer Van Houten
de ziel was van de beweging tegen het ont-
werp-Tak, lag het voor de hand dat van een
door hem in te dienen ontwerp-kieswet niet
veel was te'verwachten.
En die verwachting is bewaarheid.
De kieswet—Van Houten is er gekomen,
maar niettegenstaande dat zpn nog velen van
het kiesrecht uitgesloten.
Zeker, art. 1 bevat allerlei bepalingen om
trent vele manieren waarop men kiezer wor
den kanoogenschjjnljjk zpn er vele deuren
om kiezers toe te laten, maar als men het op
den keper beziet, zjjn er zeer vele hekjes die
d9 kiezers buiten houden.
Hoewel het wetsontwerp-Van Houten scbjjn-
baar veel toegaf, was het doel toch om tal
van kiezers buiten te sluiten.
Aan de hand van statistieke gegevens toonde
spreker aan dat in 1901 van de mannen boven
de 25 jaar 51l/s kiezer waren en dat daar
van 73 aan de stemming deelnamen, om
daaruit tot de conclusie te komen dat de
tegenwoordige samenstelling der Tweede ka
mer te danken of te wjjten is aan 38 der
mannen boven de 25 jaar.
Na er op gowezen te hebben dat thans alle
vrouwen van de stemming zpn uitgesloten, toonde
spreker aan dat die wet het platteland en de
kleine steden bevoordeelt boven de groote steden.
Hij bewees met cijfers dat in Lochem 65 der
mannen boven de 25 jaar kiezer zpn en in
Amsterdam II Blechts 20 In steden boven
de 100.000 inwoners is gemiddeld 40 van
ovengenoemde mannon kiezer, in die van be
neden de 5000 50
Alreeds daarom kon een kieswet als die van
den heer Van Houten geen goede zpn, omdat
burgers in verschillende steden met onder
scheiden maten worden gemeten.
Verder bljjft met die kieswet het grootste
deel der kiezers nog afhankeljjk van de belas
tingen. 90 der kiezers zpn belastingkiezers.
Men beweert dat werklieden zich kunnen
opgeven als loon- en als huurkiezers, maar
doen zjj dat, dan vallen zjj al spoedig onder de
belastingkiezers. De belasting domineert.
Dat moet anders wordenmen moet komen
tot algemeen kiesrecht.
En op de eerste vraag, die met betrekking
daartoe zal gedaan wordennl. zoudt gjj den
ken dat dan meer kiezers tot de stembus
zouden komen antwoordt spreker ja, want hoe
grooter het aantal kiezers is, hoe grooter de
percentsgewjjze opkomst bjj de stembus. Enkele
cjjfers om dit te bewpzen. In Assen, waar 50
der mannen boven de 25 jaar kiesrecht heeft,
kwamen er 32 op in Breda, met 51
35 en in Enkhuizen, met 72 93
Hoe meer het aantal kiezers naar beneden
uitbreidt, hoe meer de belangstelling toeneemt
en de uitslag van de stembus een beter beeld
geeft van het district.
Er is wel beweerd dat het betalen van be
lasting recht geeft op meestemmen in zaken
van staat, maar men houdt dan alleen reke
ning met wat aan directe belasting wordt
betaald, maar spreker liet er het licht op vallen
hoeveel aan indirecte heffingen wordt gevorderd.
haar aanstaarde, sloeg zjj de oogen neer. «Ik
bedoel natuurlpk dat gjj heel edel, heel goed,
heel wps, heel edelmoedig gehandeld hebt
maar ik verfoei geheimen, Owaarom kan
men niet altjjd recht door zee zjjn?"
Een onstuimige gedachte maakte zich van
hem meester«Maar ik heb nog een geheim
dat gij niet geraden hebt en dat ik u
niet heb durven vertellen. Verlangt ge nu
ook dat ik recht door zee zal gaan
«Waarom niet?" zei ze eenvoudig, maar
zonder hem aan te zien.
Toen vertelde hij 't haarMaar 't was heel
zonderlingOndanks zpn vrees en zpn vast
besluit klonk het heel vleiend, als een-deel
van het andere geheim, en sprak hjj met een
gemak, waarvan hp vroeger nooit gedroomd
had. Doch toen hjj haar vertelde van zjjn
vooruitzichten, sloeg zjj voor het eerst de oogen
naar hem op en zei, zonder haar hand weg te
trekken, op verwptenden toon«Maar zonder
dat zondt gjj het mp nooit verteld hebben."
«Hoe kon ik dat? Want hoe kon ik u
zonder dat helpen om uw plicht te vervullen.
Hoe kon ik injjn leven wjjden aan uwe plan
nen, en u in staat stellen, die uit te voeren,
zonder een cent te gebruiken van die erfenis,
welke gjj meent dat u niet toekomt?"
Toen schetste hp met jeugdige opgewonden
heid het beeld hunner toekomst; hoe zjj de
bezitting van Dornton onaangetast zouden
laten, totdat zjj den kapitein gevonden en
met hem onderhandeld hadden, en hoe zjj alle
mogelpke inlichtingen omtrent hem zouden
zien in te winnen, totdat Randolph rjjk ge
noeg zou zjjn om op reis te gaan oin hem te
zoeken. En midden in die schildering, die
In 1899 bracht de personeele belasting
nog geen 15 millioen op. of 2.90 per jaar
per persoon en toen vloeiden in de schatkist
nit het gedistilleerd 25 millioen, het geslacht
3'/a millioen en uit de suiker 13l/a millioen.
of door middel van al de indirecte belastingen
ƒ11 per hoofd.
En spreker wees er op dat bjj het nu aan
hangige wetsontwerp op de invoerrechten die
belastingschroef nog wel vaster zal worden
aangedraaid.
Algemeen kiesrecht voor de mannen eischend,
moet men, om alle onrechtvaardigheid tegen
te gaan, dit ook vragen voor de vrouwen.
In verschillende Amerikaansche staten is
dat kiesrecht reeds ingevoerd, zjj het ook in
beperkte mate. In Engeland, Schotland, Ier
land en Australië hebben de vrouwen voor
sommige colleges geheel of gedeelteljjk het
kiesrecht.
Is het geen wonder, vroeg spreker, dat in
een staat, waar eene vrouw de hoogste macht
bekleedt, de vrouwen niet mogen medekiezen
voor de vertegenwoordigende lichamen.
Maar er komt verbetering.
In het gewjjzigd ontwerp drankwet heeft
minister Kuyper reeds voorgesteld de vrouw
in sommige commissies toe te laten.
Men gaat dus den goeden weg op om de
belangen der vrouwen door de vrouwen zelf
te laten regelen.
En hoe men nn dat kiesrecht voor de vrouw
zal regelen, is een kwestie van later zorg; eerst
moet het in beginsel mogeljjk worden gemaakt.
Dat algemeen kiesrecht een eisch deB tjjds
is, daaraan is op dit oogenblik geen twjjfel.
Juist wanneer we de tegenwoordige regeering
aan het werk zien, zien wat er nog ontbreekt
aan de sociale wetgeving, dan komt men tot de
ervaring dat het noodig is dat andere personen
mee komen tot het kiesrecht.
"Waar bljjven verzekering tegen ziekte, inva
liditeit, ouderdom, werkloosheid, rusttjjden
voor volwassenen, de regeling der rechtsper
soonlijkheid voor ambtenaren? We hooren
wel dat er iets zal komen, maar we zien niets.
De regeering werkt, we krjjgen wetsontwer
pen bp de vleet, wel boekdoelen met 443 ar
tikelen, waarin verschillende bestaande wetten
en koninkljjke besluiten zpn verwerkt tot een
wetboek; er komen wel enkele verbeteringen,
maar op tal van punten doet de regeoring niets.
Onder de wetsontwerpen, door deze regeering
ingediend, zpn er tot aankoop van nieuwe
oorlogschepen en het aanschaffen van snel-
vuurkanonnen, maar toen de betreurenswaardige
staking uitbrak, gaf de regeering geen regeling
van het arbeidscontract maar wol stakings- en
dwangwetten en daarna eerst kwam een konink-
ljjk besluit, waarmede hjj beoogde den too-
stand te verbeteren.
Verder critiseerde de heer Ketelaar de hou
ding der regeering tegenover ambtenaren als
den leeraar Lindeman en den postbeambte
Linthuis.
Hjj besprak verder de reizen van den pre
mier in den vreemde, waardoor hjj ons land
in opspraak brengt, om vervolgens, wjjzende op
het wetsontwerp op het hooger onderwjjs, er
het licht op te laten vallen welken weg we
opgaan als dr Kuyper en de zjjnen aan het
roer bljjven. Hjj toonde aan dat het ideaal
van dr Kuyper is de vrjje universiteit, die
echter zeer onvrjj is, wpl daaraan het vrjje
onderwjjs, dat aan de rjjks universiteiten hoog
wordt gehouden, verboden is, waar de theolo
gen de lakens uitgegeven en de contribuanten
over het ontslag van een hoogleeraar hebben
te beslissen.
Wanneer dr Kuyper ons verder voert op den
weg, dien hjj wil, dan zal langzamerhand in
allerlei instellingen gesproken worden van
vrpheid, maar zal de grootste onvrjjheid
heerschen.
Voor 1905 moeten allen die democratisch
denken optrekken voor algemeen kiesrechten
wanneer ieder op zjjn manier medewerkt, als
allen zich vereenigen, dan zullen óf in 1905
óf in een volgend tjjdperk de democratische
stroomingen in éen bedding worden geleid om
te bereiken wat wjj willen.
Wjj verkeeren niet meer in het tjjdperk
hen zóó dicht bjj elkaar bracht dat zjj zpn
horlogeketting kon zien, riep Sybille ineens
«Ik zie dat gjj het ringetje van den kapitein
nog hebtHeeft hjj het gezien
«Hjj vertelde mp dat hjj het u gegeven
had, als zpn liefje, en dat hp Hier volgde
een zonderlinge pauze.
«Dat deed hjj nooit tenminste niet
op die manier!" zei Sybille.
Zonderling genoeg kwamen de voorspellingen
van Randolph uit. Hp trouwde een paar
maanden later met Sybille Eversleighen
mjjnheer Dingwall was de voornaamste getuige.
Randolph en zpn vrouw konden hun woord
gestand doen ten opzichte der bezittingwant
zonder er een dollar van in de bank te steken,
bracht de faam van den rjjkdom zjjner vrouw
hem zooveel aandeelhouders aan en werd hem
zooveel vertroawen geschonken, dat zpn fortuin,
spoedig gemaakt was.
Na twee jaar kon hjj met zjjn vrouw over
Australië naar Europa, vertrekkenmaar de
bjj zonderheden van die reis zjjn niet bekend
geworden. Men zegt echter dat een jaar of
tien, twaalt geleden het Kasteel Dornton, dat
jarenlang verhuurd of onbewoond was geweest,
in orde gebracht werd voor de erfgename, dia
er met haar man en kinderen een poos kwam
wonen, en dat er in dien tjjd groote bestel
lingen gedaan werden in de oude Norman-
dische kerk en veel aandacht geschonken aan
het opknappen der oude graven.
8INDB1
