Maandag 29 Februari. Uit Stad en Provincie. N°. 80. 1470 Jaargang. 1004. Zeeuwsche omtrekken. Kameroverzicht. Bij deze courant behoort een By voegsel. I ten van overeenstemming, die wij in het I Er is over do werkloosheid een breede I hebbelijkheden aan het adres van personen, Middelburg 27 Februari. MIDDELBURGSCI1E COURANT. Deze courant verschijnt d a g e 1 ij k smet uitzondering van Zon- en Feestdagen. Prijs, per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in Nederland franco pp., 2. Afzonderlijke nummers kosten 5 cent. THERMOMETER KM VERWACHTING. 27 Febr. 8 u. vm 32 gr., 12 u. 37 gr., av. 4 u 36 gr. F. Verwacht: zwakke wind, verander lijk weer, weinig verandering in temperatuur. Advertentiën20 cent per regel. Geboorte-, dood- en alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 1—7 regels 1.50; elke regel meer 20 cent. Reclames 40 cent per regel. Groote letters naar de plaats, die zij innemen. Tot de plaatsing van advertentiën en reclames, niet afkomstig uit Zeeland, betreffende Handel, Nijverheid en Geldwezen, is uitsluitend gerechtigd het Algemeen Advertentie-Bureau A. DE LA MAR Az., N.Z. Voorburgwal 866, Amsterdam. j boekje aantreffen. I litteratuur verschenen. beeft ook ons reeds lang gehinderd. En Wij stonden verbaasd dat zelfs een bur-j De zaak is reeds uitvoerig besproken op de het verwondert ons niot dat men pogen] I gerlijk armbestuur zijn verpleegden huisvest I algemeene vergadering van de Vereeniging wil daaraan een einde te maken. in woningen, die zulk een naam niet ver-1 I dienen. Dat huisjesmelkers zich niet bekommeren j om den toestand der krotten, waarin Z1J Wij hebben nog eens met aandacht ge lezen het boekje Arm Middelburg. Hoe het woont! Hoe het leeft! Het is ook wel de moeite waard daarvan kennis te nemen, omdat het ons leert zien toestanden die menigeen niet in onze eigen, naaste omgeving had verwacht, of waarvoor men bij voorkeur de oogen sluit. Het geeft ons de overtuiging dat zelfs in eene stad als Middelburg, waar de wo ningtoestanden toch zeker nietde slechtste maar dan leiten toestand alg in zijn en de algemeene gezondheidstoestand gunstig mag heeten, de woningwet ook coor de staathuishoudkunde en de statistiek den 16 October 1897 te Amsterdam ge-] houden. Toen waren daarover preadviezen uitge bracht door de heeren dr C. A. Verrijn Ook in Goes is een voorstel in denzelfden geest bij den raad aanhangig. Daar wordt Is dan alle polemiek nutteloos Wj zouden dit niet gaarne zeggen. Z j kan zeer vruchtbaar zijn en is dit ook dikwjjls. Om te getuigen, bij herhaling te getuigen, op te komen voor eigen beginsel en eigen inzicht, is zjj onmisbaar. Maar ter bereiking menschen laten wonendat dezen, alleen bedacht op winstbejag, aan verbetering niet I Stuart, prof. mr H. B. Greven, jhr mr D. denken, is niet te verschoonen maar te begrijpen. Besturen, en vooral officieele lichamen hebben eene andere roeping. Wij willen niet beweren dat het aan den goeden wil der betrokken personen ont- 0. Engelen en mr C. Raaijmakers, een be kwaam, intelligent, Roomseh-katholiek gees telijke, die indertijd als dokier in de rechten echter gesproken van „openbaren weg", hier van het directe doel, den tegenstander te over- van „openbare straat". Voor Middelburg tuigen van verkeerd inzicht, over te halen tot is do laatste aanwijzing' voldoende, omdat in eigen meening, is zjj - dit bewijst de prak art. 3 der Algemeene politieverordening tijk vrijwel nutteloos, duidelijk wordt gezegd dat daaronder wor- Heden viel ons dit te meer en in het bijzonder den begrepen alle voor den openbaren dienst) °P ümdat beide groote woordvoerders van rechts bestemde straten, wegeD, pleinen, kaaien, promoveerde opeen Academisch proefschrift graohten, singels, stegen en sloppen. zeer veel nut kan stichten. Wij gaan nu niet mee met alles wat in dat boekje wordt gezegd. De schrjjvers ervan hebben ook zoo als bij het opmaken van dergelijke geschrif ten veelal het geval is de klip van overdrijving niet geheel kunnen ontgaan. Wij stemmen toe dat in armoede, slechte voeding en slechte woningtoestanden de oorzaak schuilt voor ziekten, maar menige ziekte treedt ook woningen binnen, die meer aan de eischen der hygiene beantwoorden en waar allesbehalve gebrek heerscbt. Om nu, schrijvend over geelzucht, typhus, roodvonk bij voorkeur te ge- armelui' sziekten" over Verzekering tegen Werkloosheid. En zoo zijn er meer leiddraden. Wij wezen er reeds op in ons nommer van 17 December het vorig jaar en herin nerden er toen aan hoe over die verzeke- Irouwens, -wij weten genoeg dat ook de I riug geschreven is in de Vragen des Tijds armenzorg in ons land dringend verbete-1 <}001. mr (j. "w. Sannesonzen stadgenoot, en j uitmaken of aanstoot ring eischt. 10p waj er 0p gebied in Gent, Luik en de goede zeden het boekje zijn aangegeven, tegen het stel-1 sel, dat ze mogelijk maakt. Is dit ook in Goes voldoende aangewezen? De groote vraag in deze is echterzijn er afdoende bepalingen te maken om tegen te gaan wat men beletten wil Wat wordt verstaan onder het verstoren of bedreigen der openbare ordeen wie zal gegeven wordt aan waar toch En ook in deze kan de woningwet veel nut stichten. Zij stelt eischen omtrent het aantal wo ningen, in een en hetzelfde gebouw, in verband met de inrichting daarvan, om trent bet aantal bewoners met het oog op de ruimte der vertrekken, de afscheiding van slaapplaatsen enz. Dat in deze toezicht en verbetering ook in Middelburg noodig zijn, leerde ons het boekje, dat wij nogmaals ten zeerste aan bevelen in de aandacht van velen, niet hot minst in die van onze raadsleden en van allen, die iets kunnen bijdragen tot de ver betering van onze woningtoestanden. Er is alreeds veel gedaan, door eigen kracht of dooi' hulp van anderen, om in de j behoefte aan goede arbeiderswoningen te voorzien. Maar er is met behulp der woning wet nog meer te doen. J 1901 ml het o. a. in Dyon is geschied. Het Gentsche stelsel, sedert werking, wordt zeer geprezen, Sociaal Weekblad. In Gent kan men wezenlijk gemakkelijk bij en en links met groote warmte voor hun meening opkwamen. Professor Van der Vlugt nam er bijkans anderhalf uur voor, de heer Lohman ook onge veer een uur. Vooral laatstgenoemde spreker zeide merk waardige dingen. In zijn eerste rede had hj de Openbare Universiteit geprezen en geloofd, de »Vrje" vrjj scherp gehekeld, tevens de motieven der M. v. A. éen voor éen bestreden en wederlegd. En was toch een »warm voorstander" der wet gebleken. Thans draaide hij de zaken zoo niet om dan toch bezag hj de zaken eens uit een ander mazelen en wagen van ook menig door de fortuin meer bevoor rechte en onder gunstiger omstandigheden levende daarvan niet wordt gespaard, is do werkelijkheid eenigszins geweld aandoen Dan kwam bj ons, onder het lezen, wel eens de vraag op of zij, die met zooveel jjver zich van hun taak kweten, niet daarin te ver gingen door hunne uitweidingen over de bjjzondere toestanden, die zjj aantroffen en die met de woningen op zich zelve niet in direct verband stonden, I Mr Fruin, ons werkzaam raadslid en flink Wisten zij, die gehuisvest waren in kamers I pleitbezorger voor zaken die hij nuttig en of krotten, welke betreden werden met het I noodig acht, heeft toch succes gehad met doel om te oordeelen of ruimte en lucht I zijn voorstel om het dag. bestuur uit te voldoende waren, dat tevens een onderzoek I noodigen met de requestranten, het bestuur werd ingesteld naar hun zindeljkheid of I van den Middelburgschen Bestuurdersbond, onreinheid? Iin overleg te treden over de mogeljkheid En vooralwaren zij er mee bekend dat I en de wenscheljkheid van eene verzekering ook hieraan openbaarheid zou worden ge-1 der werklieden met steun der gemeente geven I tegen de gevolgen der gedwongen werk zeker, het is een niet te loochenen feit I loosheid, dat onzuiverheid, vuilheid vooral een ge-1 Het werd verworpen met slechts twee volg zijn van de omstandigheden waarin stemmen meerderheid, men leeft, van onverschilligheid, die daar-1 Zeven leden stemden er voor. door ontstaat. I En dit wil heel wat zeggen in een col- Maar de onwil speelt hierbj ook dikwjls Ilege, waarvan vele leden zich zoo huiverig] eeu rol. I toonen voor nieuwigheden en nog maar al Frissche lucht, door het openen van een I te zeer aan het oude laissez faire het venster, en water zijn allicht te verkvjgenI laat maar-waaien-systeem vasthouden, wij zeggen niet altijd, vooral niet in don-1 waar het geldt maatregelen op maatschap- Het zjn zulke rekbare begrippen. Iu den tegenwoordigen tijd is alleen bj het maken van nachteljk burengerucht I iemand, die leven maakt, vervolgbaar maar I oogpunt. Nu was de beurt om de Vr je" te voor het overige kan men iemand die te lprjzen zonder de Openbare Universiteit te laken, een der raadsleden inlichting verkrjgcn I luid schreeuwt of iets te hard uitroept, of Dat laatste ging natuurlijk moeiljk, al was het ons dageljksch bestuur zou bij hun I een opstootje maakt-, eenvoudig meenemen J andere bjna even lastig. Had men aan de collega's in die stad wel voldoende gege- naar r-MN kan men tegen hem niet opmaken. ingevoerd Schreven de jongelui niet schoone v. I dissertaties r Waren de professoren niet goede Daarin is misschien bij verordening testond wetenschappelijke voorzien. I toon en het wetenschappeljk onderwjs daar Maar als dan rond zoo'n venter zich eenige n;e^ even jj0og p personen groepeeren, en een opstootje vormen, is. hij dan de schuldige of zijn dat vens kunnen bekomen. Het verwonderde ons dat niemand op I het idee kwam om hot voorstel van don heer Fruin om advies te stellen in handen van het dagelijksch bestuur. De voorzitter kon nu onmogelijk mee-l deelen hoe burg. en weth. daarover dachten, laatstgenoemden De wethouder Sprenger toch was afwezig. Bovendien, omtrent het aanstoot geven Maar de heer Den Bouwmeester stemde aan de goede zeden zullen de moeningen echter voor zulk een onderzoek. van hen, die proces-verbaal moeten opmaken Zoo heel slecht staan de kansen dus niet jen rechtspreken, o. a. de kantonrechters, nog gunstig antwoord van ons dage-1 al eens verschillen. voor een lijkseh bestuur. Daarom zou zulk een renvojjeeriDg niet zoo kwaad zijn geweest. Nu is slechts éen weg in te slaan om tot] het beoogde te geraken. Dat de kwestie niet gemakkelijk is opte| lossen, bleek wel te Amsterdam waar de j raad eerst na herhaalde zittingen een for mule vond, waarop wij onze „Omtrek ken" zijn reeds te uitvoerig geworden en De Middelburgsche Bestuurdersbond sla plaatsgebrek dwingt ons tot beperking zelf nu de hand aan het werk en doe wat spoedig hopen terug te komen, mr Fruin wenschte dat geschieden zou in I En daarom, hoeveel wij ook gevoolen samenwerking met het dagelijksch bestuur, voor het streven van het raadslid Snouck Het vrage eenige bekwame mannen, ook Hurgronje en hoezeer wij met hem over- tegenstanders van zulk eene verzekering, om I tuigd zijn van het nut om aan het onheb-1 binnen zekeren tjd er vjf faculteiten moeten de kwestie eens van allo kanten te bezien, belijk venten een einde te maken, wij be-1 zjn Eerst dan kan men spreken van »op Uit de voorstemmers van mr Fruin's I twijfelen of er in deze wel eene goede, af-1 den groei" inrichten, eerst dan komen »Vrje" De heer Lohman scheen geheel vergeten wat hj in eersten aanleg had beweerd. De »Vrje" was nu troef geworden. En de in consequentie, die hem verweten was Wel or was van geen inconsequentie sprake. Hj was het met de motieven van de wet niet eens. Maar dat behoefde ook niet. Als het belang van den Staat" er ruaar niet door ge schaad wordt; en dat geschiedt niet als bjj zondere universiteiten de effectus cwïlis ver- krjgen. Integendeel het ^belang van den Staat"nu èn van links èn van rechts het criterium geworden, brengt dit mede. De heer Lohman wederlegde echter niet het argument, gisteren door zjn partjgenoot, den heer De Visser, te berde gebracht, nl. dat de Vrje" met hare drie faculteiten, elk met drie professoren als minimum, niet op den groei" was ingericht. Want, voegde dr De Visser er aan toewaar staat in uwe statuten dat kere, benauwde stegen. Waar anderen zindeljk of tameljk rein zijnbij sommigen het huishoudentje er netjes uitziet, is het de vraag: kon met eenigen goeden wil dit elders ook niet zoo of althans beter zijn dan het nu is? Te waardeeren is de properheid van velen in slechte omstandigheden, maar ook vaak af te keuren het totaal gemis aan zorg daarvoor. En dan nog dit: Met instemming lazen wij op bladz. 29 den wenk: „Schort uw oordeel zonder een volledige kennis van zaken op!" pelijk gebied Ideeën als de heer Fruin durft aanroereD, moeten eerst doorwerken zijn Er zijn nu eenmaal in onzen raad, zelfs, onder de liberalen, die daarop niet zoo liebtj me^1Senoem e voïze tenii 1 I Aldus kunnen allicht de ingaan. En dan zijn or anderen, die liefst alles voorstel, de heeren Fruin zelven, Van der [doende oplossing is te vinden. Harst, Den Bouwmeester, Van Dunne, Tak, Verhage en Van Tejlingen is allicht ook eene keuze te doen. Mr Sannes zal zich zeker daartoe ook wel laten vindon. En men denke tevens om dezen of genen werkgever. Zoo kan er eene commissie worden vormd die vraagt om eenig overleg met burg. en weth., teneinde de mogelijkheid te bespreken van een voorstel tot even- tueelen steun van de gemeente voor de Wjj hebben ditmaal louter ons bepaald tot Middelburg. Een volgend maal hopen wij onze „Om trekken" weer iets ruimer te kunnen nemen. Zitting van Vrjdag. zjn or anderen, tegenhouden wat slechts wjst op een streven naar samenwerking met zoogenaamde „min dere menschen", met het z. g. volk. Daarmee moet men zich niet zoo enca- nailleoren Die menschen schrijven en doen zoo raar Daarin kunnen zij geljk hebben maar den worden gezet op een eerste schre-| pad dat ons, zj het ook langs een omweg, voert tot het doel dat de heer Fruin beoogde. Verzekering tegen werkloosheid werkt practischer dan menig middel tot werk verschaffing, dat thans wordt toegepast. Zulk eene commissie tot onderzoek zou den wij daarom met sympathie begroeten. Dit geldt ook vooral bij de beoordeeling I die menschen zullen nog raarder doen, nog van menig bestuur over de ondersteuning, minder fraai of beleefd zich uitdrukken die het verschaft. wanneer de deftige lui hen van zich stooten. Wie zegt of de middelen meerdere hulp I Komt hun tegemoet, mijne heeren, en zj veroorlooven I zullen u leeren waardeeren. Gaan zij dan Wie weet of in sommige gevallen, bj I meer met u om, dan zullen zj zeker van sommige personen vermeerdering van onder-1 uwe „fatsoenljke" manieren een en ander steuning niet alle veerkracht, weerstand en overnemen. wilskracht zou wegnemen of verdoven; en I Nu kunnen wij ons voorstellen dat men In dezelfde raadszitting van Woensdag 17 Februari is wel niet behandeld maar meegedeeld een ander voorstel, nl. van jhr mr W. H. Snouck Hurgronje om aan de verordening van algemeene plaatseljke po litie toe te voegen in art, 29 (het is ver boden) „w of aan de openbare straat ter verspreiding, aanbeveling, aankondiging of Wijlen dr Schaepman heeft eens gezegd dat alle polemiek uit den Booze is. Welnu, nergens misschien ziet men dit beter dan in de Kamer. - Heden was het de dag der replieken. De heeren Bos cn Van der Vlugt van links, de •heeren Lohman en Idsinga van rechts kwamen in het vuur. Hunne redevoeringen, vooral die van den afgevaardigde van Leiden, waren keurig. Zj bevatten natuurljk meest herha lingen van hetgeen zj in eerste instantie hadden betoogd, maar ze waren niet minder interessant om aan te hooren. Wat professor Van der Vlugt zeide, stond zelfs verre boven zjn eerste oratie Maar en nu komen wj op de polemiek terug en op dr Schaepman's uitspraak het resultaat, dat de heeren er mede op het oog hadden, hot doel, werd niet bereikt. Elkander overtuigen deden ze niet. En daar er van weerszjden veel overtuiging en Openbare universiteiten op éen 1 jn te staan. Professor Van der Vlugt bestreed, evenals de heer Bos, dat hier van gebrek aan vrijzin nigheid" sprake was als zj tegen zouden stemmen. Liefde voor het staatsbelang, dat be ginsel stond voor hen op het spel. Zoo bleven dus heden de partjen ieder op haar eigen standpunt staan. De heer Idsinga, die heden in zjn betoog bleef steken, zal Dinsdag zjn rede voortzetten. Maar ook bj hem zal wel bijken, dat »alle polemiek uit den Booze is." Want zooveel misverstanden" als hj, geleerd.man als hj is, uit den weg te ruimen heeft, viel nog bj geen der sprekers op. En dat duidt gewoonljk niet op veel tegemoetkomen, toeschietel jkheid Bljkens een advertentie in dit nummer zal de volgende week, te beginnen Maandag a. e., in de kunstzalen van het Schuttershof alhier een tentoonstelling gehouden worden van een groote collectie etsen en photogravu res naar oude en nieuwe meesters, uitgaven van de firma Scheltema en Holkema'te Amsterdam. De tentoonstelling wordt gehouden door be middeling van de* Vereeniging Uit liet Volk-Voor liet Volk. De verzameling, die ook reeds in andere plaatsen werd tentoongesteld; had overal veel succes. We hopen in ons volgend num mer nadere bjzonderheden te kunnen rnee- deelen. In Een wereld waarin men zicli verveelt het bijspel van Pailleron, Donderdag 17 Maart of zij niet slechte eigenschapppen, bv. drank- om den vorm bezwaar had tegen het voor- bekendmaking van gedrukte of ongedrukte L0t uitdrukking kwam, er met bezieling, met te Middelburg te geven, treden vele der dikwjls met veel scherpte en puntig-1 beste krachten van de koninkljke vereeniging gesproken werd, viel dit des te meer jjet Nederlandsch Tooneel op. zucht, in de hand zou werken. I stol van den heer Fruin. Maar er werden Had men ook die besturen gehoord, die daartegen ook heel wat drogredenen aan- vaak staan voor onverbeterlijke menschen gevoerd, die getuigden van gebrek aan lust en toestandende enquête ware misschien J om iets te doen billijker en het oordeel allicht gunstiger Wj zullen daarover maar niet veel zeggen, geweest, al erkennen w j dat de ondersteu- Geleerd klonk de bewering dat de kwestie steuning vaak zeer schraal is en al vragen studie eiseht en in vak-t jdschriften breed- wij of menschlievendheid, chariteit, we] voerig is behandeld altjd in deze genoeg gewicht in de schaal Och, wie als leek zich op de hoogte legt. I daarvan wil stellen, vindt daartoe gelegen Doch laat ons liever zoeken naar de pun-heid te over stukken of afbeeldingen zoodanig te roepon of met zoodanig reclamomiddol rond te gaan lat daardoor de openbare orde verstoord I of bedreigd of aan de goede zeden aanstoot gegeven wordt". Ook voor dit voorstel gevoelen wj wel I ietshoewel niet zooveel als voor dat van den heer Fruin. De afkeurenswaardige manier om bro chures uit te venten, zooals dit door enkelen met bjvoeging van allerlei on- vuur, heid, op. Ieder bleef stokstjf op eigen standpunt staan. Professor Van der Vlugt had den heer Lohman niet overtuigd, dat de bjzondere uni versiteiten wetenschappeljk minderwaardig zouden zjn, en omgekeerd kon de heer Loh man dit den Leidschen professor niet doen. En als men dan bemerkte hoe deze mannen daar toch naar streefden, dit geen jdel comediespel Zoo o. a. de dames PauwelsVan Biene, HoltropVan Gelder, Anna Klaassen, Rika Hopper en Van Korlaar—Van Dam; benevens de heeren Hubert La Roche, die 29 Sept. 11. alhier voor het eerst bj dit gezelschap in Tartuffe en Zieleketens speelde en aller sympa thie verwierf, De Jong, Tourniaire en Myin. Menigeen zal zich dit stuk nog wel herin- was, dan betreurt men toch eigenljk de moeite I neren uit de dagen van mevrouw Kleine en den jver, die daaraan besteed werden. Gartmaa en den heer Morin. Hunne rollen

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1904 | | pagina 1