Een Causerie over Korea Vrijdag 29 Januari. Uit Stad en Provincie. N°. 24. 147e Jaargang. 1904. Middelburg 28 Januari BETERSCHAP BELOOFD. BENOEMINGEN, ENZ. LETTEREN EN KUNST. LANDBOUW. MIDÖFABIJRGSCIIE COURANT. Deze courant verschijnt d a g e 1 ij k s met uitzondering van Zon- en Feestdagen. Prijs, per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in Nederland franco pp., 2. Afzonderlijke nummers kosten 5 cent. THERMOMETER EN VERWACHTING. 28 Jan. 8 u. vm 46 gr., 12 u. 46 gr., av. 4 u. 47 gr. F. Verwacht: matige Z. W. wind, zwaar bewolkte lucht, weinig verandering in temperatuur. w Advertentiën20 cent per regel. Geboorte-, dood- en alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van t—7 regels 1.50elke regel meer 20 cent. Reclames 40 cent per regol. Groote letters naar de plaats, die zij innemen. Tot de plaatsing van advertentiën en reclames, niet afkomstig uit Zeeland, betreffende Handel, Nijverheid en Geldwezen, is uitsluitend gerechtigd het Algemeeu Advertentie-Bureau A. DE LA MAR Az., N.Z. Voorburgwal 366, Amsterdam. Onze premier is in eene goede stemming tegenwoordighij legt belijdenis van schuld af, en belooft beterschap. Dat eert hem. Eerst betuigde hij zijn leedwezen over de bekende uitlating, in de Tweede Kamer, over oude burgemeesters. En nu, in de Woensdag gehouden Eerste Kamerzitting kwam hij nog eens terug op zjjn Brusselsche reis en wat daarover door pers mannen was geschreven. De heer Yening Meinesz had nog even opge merkt hoe hem bekend was dat bjj 's Ministers laatste reis antwoord op categorische vragen van journalisten was geweigerd en dat de reportera niet tevreden waren; maar reporters zjjn niet spoedig content, zei hij, en zij weten trouwens vaak op andere wjjze dan door cate gorische vragen te weten te komen wat zp wenschen te weten. De heer Meinesz had van den Minister niet verlangd, dat hij journalisten als vliegen of wespen van zich zou afslaan dat gaat vooral tegenover oude vrienden niet. Maar hp drong er op aan, dat de Minister gelijk hjj zelf 't als burgemeester deed als hp journalisten ontvangt, zijn woorden meer overwege en omzichtig daarmede zp. De premier nu las als antwoord daarop enkele uitknipsels voor uit buitenlandsche bladen om aan te toonen, dat er na zijn jong ste reis allerminst aanleiding was hem verwijten te doen over zijn toeschietelijkheid tegenover de pers. Intusschen hoopt de Minister te zorgen, dat er in de toekomst nog minder aan leiding is om dit punt publiek te bespreken, Bjj zulk eene belofte van beterschap, die toch ook getuigt van schuld-erkenning, zullen wjj maar niet verder ingaan op bestrijding van den premier over het te Brussel gebeurde, waarover trouwens al genoeg is geschreven en gezegd om hem jot de overtuiging te brengen dat velen, zelfs onder zijn eigen vrienden en partijgenooten, daarmee alles be halve ingenomen zijn. Iemand die aldus toont zijn eigen zwak heden te kennen, valt men na zulk een belijdenis niet hard meer in de hoop op beterschap. Intusschen al wordt aan een berouwhebbend zondaar veel vergeven, dr Kuyper zelf zal wel willen toestemmen dat niet zondigen heel wat beter is. Een hulde. Het Sociaal Weekblad bevat, in zijn jongste nommer, een zeer waardeerend opstel, in rouwrand, gewijd aan mr J. P. R. Tak van Poortvliet. Wat jonkvr. A. von Schmidt auf Altenstadt Woensdagavond bij haar lezing in de Concert en Gehoorzaal alhier meedeelde, waren in drukken van land en volk, door haar opgedaan toen zijop een tweejarige reis door OostAzie jn Korea vertoefde. Het is iets ongewoons dat twee Nederland- sche dames zij was in gezelschap van een andere zulk een reis ondernemen, en nog ongewoner is 'tbp ons dat een dame in het openbaar van haar reiservaringen gaat vertel len. En bp deze lezing kon men de ervaring opdoen, dat zoo iets zijn eigenaardigheid heeft. Vrouwenoogen zien anders dan mannenoogen, en telkens werd men getroffen door opmerkin gen die een man of niet of anders zou hebben gemaakt, maar die een eigen karakter aan de voordracht gaven. De aard der lezing leent zich slecht tot een geregelde opsomming van het besprokene. We zullen daarom hier en daar een greep doen, nadat we nog hebben gemeld dat het meege deelde telkens werd afgewisseld en verduide lijkt door lichtbeelden, waaronder zeer fraaie foto's voorkwamen. De spreekster, die met bjjzonder duidelpke articulatie voordroeg, gaf geen aaneengescha keld reisverhaal. Ze vertelde allerlei bijzon Het is onderteekend door J. L., een der redacteuren van het blad, die daarin getuigt »De geschiedenis zal eens boekstaven, dat Tak van Poortvliet de beste staatsman is geweest, die de liberale partij na Thorbecke in de negentiende eeuw heeft gehad." Iets verder »Tak van Poortvliet was breed, gelijk I Kappeyne het washij was, evenals deze, ontdaan van alle ijdelheid, maar zijn onver zettelijk doorzettingsvermogen was grooter." En ten slotte »Wij zullen zijn nagedachtenis blpven eeren; en wanneer eenmaal het algemeen kiesrecht in I Nederland zal zijn veroverd, zal Tak van Poortvliet worden geprezen als den wegbereider en den voorvechter. Hij had den strijd, het nageslacht plukt de overwinning." De grooto Hollandsche, zelfs de Haagsche bladen bevatten over den heer Tak van Poort vliet niet anders dan een woordelijk gelijk luidend artikel, nog wel afkomstig uit een bekend nieuwsbureau in de residentie. Alleen de redactie van het Hdbl. voegde daarbij een waardeerend opstel uit eigen pen. Daarin wordt. o. m. gezegd »Met kracht nam hij, als hoofd van het nieuwe departement van waterstaat, handel en nijverheid, de uitbreiding van den spoor wegaanleg ter hand en bevorderde het binnen- landsch verkeer door de wetteljjke regeling der locaalspoorwegen. Inzonderheid trachtte hij de binnenlandsche scheepvaart te bevorderen door zijn grootsch plan van waterwegen, waarvan het kanaal, rechtstreeksch van Amster dam naar den Boven-Rjjn, door de Geldersche Vallei, de, kern vormde, Door een ongelukkigen samenloop van omstandigheden leed dit plan schipbreuk bij deTweede Kamer 't scheelde slechts één stem en de daarop gevolgde oneenigheid in het Ministerie op het vraagstuk der Grondwetsherziening leidde in 1879 tot het aftreden van het kabinet en van zijn energieken minister van Waterstaat." Bij kon. besluit is Josef Israels, kunstschilder te 's Gravenhage, bevorderd tot commandeur in de orde van den j Nederlandschen Leeuw is de eerste-luit. H. Schiff, van het 7de reg. inf., met ingang van 1 Febr., onder toekenning j van pensioen, eervol ontslag uit den militairen j dienst verleend is J. J. F. Dhont, directeur van het abattoir j te Rotterdam, met ingang van 1 Feb.a. tot wederopzegging benoemd tot Rijkskeurmeester voor het onderzoek van voor uitvoer bestemd vleesch te Rotterdamb. voor den tijd van I drie jaren benoemd tot plaatsvervanger van den districts-veearts wien 's Gravenhage als standplaats is aangewezen. Oost-Indië. Volgens de Soerab. Courant is aan den majoor F. W. A. Neeteson, directeur van den artil lerie-constructiewinkel te Soerabaja, een ge neeskundig certificaat uitgereikt voor een tweejarig verlof' naar Europa. De plaats, waar alhier de brand Woens dag gewoed heeft, trekt nog steeds vele nieuws gierigen, vooral heden wat marktbezoekers van buiten betreft. De brandweer is tot 's avonds laat aan het werk geweest. Den geheelen middag en avond was de straat door politie afgezet. Ook in den afgeloopen nacht lieten zich nu en dan nog vlammen zien, doch deze werden spoedig ge- bluscht. Omtrent de oorzaak van den brand is tot dusver nog niets bekend. De werklieden, die in het pakhuis bezig waren tot omstreeks twaalf uren, verklaren dat er geen vuur heeft gebrand en dat er ook niet gerookt is. Waar er natuurlijk toch een oorzaak moet wezen, heeft de politie een zeer nauwkeurig onderzoek ingesteld, maar licht is tot dusver niet in de zaak gekomen. Het provinciaal kegelconcours, dat van October af in Pax Intrantibus onder Koudekerke werd gehouden en uitgeschreven was door den heer Gemier, eigenaar der baan, is Woensdag avond beëindigd. Voor het concours, dat onder controle stond van de besturen der te Middelburg bestaande kegelvereenigingen, was veel animo, vooral bij de Middelburgersvan elders was de deel neming niet zoo groot. Winner van den kampioensprijs, een zilve ren medaille, was de heer J. van Goozen van Zou er kans zijn te Middelburg, met 78 punten. Bij den Woensdagavond gehouden korps- wedstrijd, om verguld zilveren en zilveren medailles, werden de prijzen gewonnende eerste door Zou er kans zijn met 329 p., de tweede door Hout of fout met 312 p. en de derde door Soedah DJadi met 299 p. Al de winnende vereenigingen zijn ie Mid delburg gevestigd. Uit Vlissingen. De Kamer van koophandel aldaar houdt op Vrijdag, des avonds te 8 uren, een openbare vergadering ter behandeling van ingekomen stukken en ter verkiezing van een voorzitter en vice-voorzitter. benevens het huishoudelijk reglement met toelichting van de vereeniging Onderlinge Vrouwenbescherming verkrijgbaar gesteld en werd gelegenheid gegeven, zich aan te melden tot debat of tot het vragen van inlichtingen. Daarna deelde spreekster mede, dat niemand zich voor openbaar debat had opgegeven, maar j dat door eene dame uit de vergadering haar gevoelen was gevraagd of niet het streven der genoemde vereeniging waar het geldt hulp te bieden, waar die door ongehuwde moeders bij herhaling wordt gevraagd lichtzinnigheid in de hand werkt. Deze vraag werd door spreekster uitvoerig I ontkennend beantwoord. Met de hoop, dat het gesprokene van dezen I avond niet zou besloten blpven in de harten der hoorders en met eene opwekking om toe te treden als lid der Vereeniging Onderlinge Vrouwenbescherming werd de vergadering gesloten De collecte, te Goes gehouden door de commissie tot het brengen eener bijzondere hulde aan H. M. de Koningin-Moeder, heeft 273.74 opgebracht. Te Domburg werd voor dit doel bijeen gebracht, na aftrek van alle onkosten, 100. Daaronder is begrepen de ontvangst eener uit voering in het Volkskoffiehuis. Uit Zierikzee Voor een volle zaal trad Woensdagavond mevrouw A. W. L. Versluis—Poelman van Amsterdam in de concertzaal op om te spreken, niet speciaal over de vrouwenbeweging, zooals in de bladen was aangekondigd, maar meer over een onderdeel daarvan »De onderlinge Vrouwenbescherming." Na een' uiteenzetting van wat te verstaan is onder »de Vrouwenbeweging" en na een korte bespreking van het vrouwenkiesrecht schetste zoo schrijft men ons de begaafde spreekster de onbillijkheden onzer tegen woordige wetgeving, in zake de verhoudingen der ongehuwde moeders en de buitenechtelijke kinderen. Zij besprak het beruchte art. 342 van ons Burgerlijk Wetboek, dat, niettegen staande zijn bijna honderdjarig bestaan en de van vele zijden bestreden strekking, in de jongste kinderwetten is blpven voortbestaan. In de pauze werden een tweetal geschriftjes Ook op een gehucht onder T h o 1 e n is een kind verbranden wel Woensdag. Terwjjl een moeder afwezig was om een emmer water te halen uit een put dicht bij haar huis, geraakten de kleeren van haar tweejarig jongetje in brand. Bij haar terugkomst had de kleine zulke deerlijke brandwonden bekomen, dat hij na een uur ruim bezweek. De vrouw zelve had de handen erg gebrand, daar zij haar kind buiten bracht, teneinde verder onheil te voorkomen. De matten toch waren ook reeds aan 't smeulen gegaan. Een ouder kind veroorzaakte met lucifers waarschijnlijk het ongeluk. In een bijvoegsel tot de St. Cl. van heden zijn opgenomen de statuten der vereeniging Ter Neuzensch spaarfonds, te Terneuzen. Zij heeft ten doel, den welstand der leden te bevorderen door het daarstellen eener ge legenheid tot sparen en de bespaarde gelden rentegevend te beheeren. De middelen daartoe zullen gevonden worden door het houden van vergaderingen ter onder zoeking en bespreking van de beste wijze van geldbelegging, het geven van inlichtingen omtrent beleggen van gelden en het beleggen zelve van ter besparing gegeven gelden. POSTERIJEN EN TELEGRAPHIE. In het jaar 1903 had op het post- en tele graafkantoor te IJ z e n d |j k e de volgende beweging plaatsverzonden aangeteekende brieven 1080, ontvangen aangeteekende brieverf 944, gestorte postwissels 3060, uitbetaald 1139. Verzonden postpakketten 1847 en ontvangen 5842. Het bedrag der inlagen in de rijks- postspaarbank was 48.800.43, dat der terug- betalingen 38.362.875. Er werden 1283 tele grammen verzonden, en 1031 telegrammen ontvangen, terwijl er 4218 werden opgenomen en verder geseind. Wegens de belangstelling, die er gebleken is voor het concert-Harry van der Harst-Morks- Rehl op Vrijdag 5 Feb., zal dit nog tweemaal worden herhaald, tegen verminderden toegangs prijs en wel Zondag 7 en Maandag 8 Januari. Wij verwijzen naar de desbetreffende adverten tie in dit nommer. De Februarimaand belooft dus druk te worden. Mejuffrouw Jacoba Dhont te Berlijn zal aldaar 11 Februari zingen op een kerkconcert van prof. Raimann in de Kaiser Wilhelmge- dachtenisskirche en op Goeden Vrijdag en Palm zondag eveneens aldaar optreden bij eene uit voering van de Mattheus Passion. Het jongste nommer van Het Tooneel bevat eene afbeelding van Louis en Frits Bouw meester in Schakels van Heyermans met bij schrift, waarin o. a. deze regelen voorkomen Schakels is een onderhoudend stuk door zijn détails, en iemand die om dat eposidische mooi, het geheel, den bouw van het stuk voorbijziet, in hem zal een indruk van wel behagen, de overheerschende zijn." Verder bevat dit nommerff/. HomVer. ran Nederl. Tooneelspelers. Het Tooneel. D. Rotterdamsche Kroniek. Nachtasiel en J. R. Taptoe. - De Nederlandsche Opera, Stadsschouwburg te Amsterdam, verkeert weer in moeilijkheid en nu zeer ernstig. De verhouding tusschen directie en personeel is opnieuw van dien aard, dat de Raad van beheer zich in de zaken heeft moeten mengen en het bewind van eerstge noemde zóo weinig bewonderenswaardig vond, dat alle leden van dit toezicht houdend college ontslag namen. Bovendien trokken de borgen hun mondeling toegezegden fhiancieelen steun in. De artistieke leider is heengegaan. En een der leden van het gezelschap heeft bij het kantongerecht een vordering om zijn salaris ingediend. De instelling zal 1 Febr. wel ophouden te bestaan. Men verwacht dan de samenvoeging met de Nieuwe Nederlandsche Operadie nu het Paleis van Volksvljjt bespeelt en dan in den Stadsschouwburg zou optreden. Dit is, dunkt ons, ook de beste oplossing. De katholieke studenten, die vervolgd werden wegens het fluiten bjj de voorstelling van het anti-katholieke stuk les Messieurs in het Theatre Molière te Brussel, z|jn door den vrederechter vrijgesproken. Deze overwoog o. a. dat het fluiten of ap- plaudiseeren zonder ernstige reden op onge- wenschte oogenblikken, met het doel de orde te verstoren, een strenge toepassing van de wet vereischt Maar dat was niet het geval bij deze beklaagden, die het eind der voorstelling afwachtten, om te protesteeren tegen een tooneelstuk waardoor hun gevoelens gekwetst waren. Dinsdagmiddag werd in de Prins van Oranje te Goes eene vergadering gehouden van Landbouwvereenigingen op Noord- en Zuid-Beveland, die zich ten doel stellen het aankoopen van kunstmeststoffen op coöpera tieven grondslag. Aanwezig waren 17 personen, vertegenwoordigende slechts 7 vereenigingen van de 20, die waren opgeroepen. In z|jn openingswoord deelde de voorzitter, dr His- sink, het doel dezer bijeenkomst mede. In een vergadering, nl. indertijd gehouden te Roosen daal, zijn de voorwaarden vastgesteld, waarop de aankoop van meststoffen moet geschieden, doch een verdeeling van het uitgebreide gebied Zeeland en West-Noord-Brabant waarin aangesloten vereenigingen bestaan, was tot nu toe nog niet gemaakt, tengevolge waarvan ook geen afgevaardigden met een bepaald m andaat naar algemeene vergaderingen konden worden gezonden. In eene, deze week plaats gehad hebbende, bijeenkomst te Roosendaal is be- derheden, die zich groepeerden om haar be zoeken aan de havenplaats Foesan en de hoofd stad Seoel, en die een helderen blik gaven op dit merkwaardig volk, welks beschaving in oud heid terug gaat tot de dagen van Thebe, zon der echter sporen achter te laten. Zjjn naburen, Japan en China, hebben voor hun kunst en beschaving veel aan dit land ontleend, maar zelf heeft het niets van hen overgenomen. Het vormde steeds de brug tusschen China en Ja pan, maar zelf bleef het vasthouden aan eeu wenoude tradities, welke de grootste belemme ring vormen voor de ontwikkeling. Deze geschiedkundige herinneringen werden aangevuld met eenige meedeelingen over de eerste Europeesche bezoekers, waaronder in de 17e eeuw ook verscheidene Hollandsche schip breukelingen behooren, die, misschien, nog sporen hebben nagelaten in de talrijke typen met bruine tot blonde haren en lichte oogen, welke nu nog zulk een contrast vertoonon met het donkere type van het Mongoolsche ras. In 1886 werd nog een ander overblijfsel ge vonden door het opgraven bij Seoel van twee Hollandsche vaartuigen. De eerste indruk van het volk, door de reizig ster opgedaan bij haar landing te Foesan, was reeds teekenendde groote tegenstelling tusschen de deftige Koreanen in hun witte gewa den, en hun ongelooflijke onzindelijkheid. Van nature is de Koreaan afkeerig van water, en wanneer hij eens, hoogstens enkele malen, in het jaar, zich baadt, doet hij dat uit kuisch- heidsgevoel in het donker. Daarbij komt dan nog het onsmakelijk voedsel de spreekster gaf o. a. een recept van een ommelet van hondenvleesch, eieren en knoflook dat een Europeaan het hart in het lijf doet omdraaien. En ook de eerste indruk van het straatge woel in Seoel was karakteristiek de sorteering hoeden, die dienen als onderscheidingsteekenen van stand, betrekking, positie, huwelijksleven enz. Korea is het land der hoeden, en reeds door een beschrijving van de verschillende soorten hoofddeksels krijgt men een kjjkje in de Koreaansche samenleving. Hoeden voor verloofden, voor getrouwden, voor postboden, voor marskramers, voor exarnen- candidaten, enz., een fantastische verscheiden heid die haar toppunt heeft in de omgeving van den keizer, zoodat men daar den indruk krijgt van een komedie-vertooning. Op de lichtbeelden trof' men ook telkens aan den onmogeljjk wijden hoed van een rouwdragende. Dit is in Korea een diep beklagenswaard wezen. Voor ieder overleden familielid drie jaar te moeten rouwen, d. w. z. te moeten rondloopen in zulk een hoed en met grauwe pij, door andereu gemeden als een besmette, wiens adem zelfs bij het spreken wordt opgevangen door een voor den mond gehouden plankje, het is niet alles De spreekster haalde daarbij ook de uit spraak van anderen aan, dat Korea zich nooit zal kunnen ontwikkelen, wanneer niet b|j keizerlijk edict het rouwdragen wordt afge schaft. Het lage zedeljjk peil van het volk weetzjj in het hjjzonder aan de levensomstandigheden en deze weer aan de wijze van regeeren. Uit een leerboekje, dat op alle scholen de voor naamste wijsheid vormt, deelde zij verscheidene voorschriften mee die een hoog zedelijk karakter dragen. Maar er wordt niet naar geleefd. De tegenwoordige keizer is welwillend gezind jegens de Westersehe beschaving, maar hij is een zwak, besluiteloos man, en daardoor een werktuig in de handen van een bende hovelingen. De grootste willekeur heerscht in het land, o. a. met het heffen van belastingen Het gevolg is dat allo energie bjj de Koreanen gedood wordt. Goederen verzamelen zou slechts dienen om de aandacht van den belastinggaarder te trekken. En het uiten van een meening kan slechts naar de gevangenis voeren. Sedert in 1897 Korea zich onafhankelijk heeft verklaard vroeger was het meestal schat plichtig öf aan China öf aan Japan, soms aan beiden tegeljjk en sedert de vreemde invloed er is doorgedrongen, heeft er zich een zucht geopenbaard om het land uit zijn verval op te heffen. Deze partij van independen ten" heeft echter die van de conservatieven, het z. g. genootschap vanOostersche geleerden, tegenover zich, en herhaaldelijk is het reeds tot botsingen gekomen. Maar dat de traditie een ontzaglijken invloed heeft, bleek wel uit hetgeen de spreekster meedeelde over de wijze waarop de minister van binnenlandsche zaken in zjjn draagkoets werd gebrachttwee bedienden steunden hem bij het opstaan, twee andere tilden beurtelings zjjn beenen op om daaraan pantoffels te steken strompelend en ondersteund ging hij naar den draagstoel waarin hij als een hulpeloos wezen werd geduwd, en dat alles als een symbool: om te toonen dat de beenen te zwak zijn om de waardigheid van den persoon te dragen. Dit tooneel had plaats bij een, toevallig door de reizigster bijgewoonde repetitie van danseressen, een afzonderlijke klasse, het eigen dom van den keizer, en onderhouden uit de staatskas. De keizerlijke hofhouding heeft nog meer dure dingen. Het bezit van zes paleizen in Seoel stelt al hooge eischen, en als de keizer uitgaat voor een plechtig bezoek, kost de optocht meestal 10.000 yen (een yen is 1.50), soms tweemaal zooveel. Te midden van die eeuwenoude gebruiken treft men echter ook weer allermodernste nieuwigheden aan. Zoo werd de minister van dat ballet naar het paleis ontboden door een telephoonbelletje. Op de lichtbeelden van Seoel zag men in de vuile straten electrische trams en electrisch licht. Dat is een bewijs van den invloed van de Westersehe volken, die nu allen dingen naar

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1904 | | pagina 1