W oensdag 20 Januari. N0. 16. Uit Stad en Provincie. 147e Jaargang. 1004. Middelburg 19 Januari ONDERWIJS. BENOEMINGEN, ENZ. RECHTSZAKEN, MllMUtlltGSOlE COI RANT. Deze courant verschijnt dagelijks, met uitzondering van Zon- en Feestdagen. Prijs, per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in Nederland franco pp., 2. Afzonderlijke nummers kosten 5 cent. THERMOMETER E\" VERWACHTING. 19 Jan. 8 u. vm. 35 gr., 12 u. 35 gr., av. 4 u. 35 gr. F. Verwacht: zwakke wind, veranderlijk weer. W m Advertentiën20 cent per regel. Geboorte-, dood- en alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 1—7 regels 1.50; elke regel meer 20 cent. Reclames 40 cent por regel. Groote letters naar de plaats, die zjj innemen. Tot de plaatsing van advertentiën en reclames, niet afkomstig uit Zeeland, betreffende Handel, Nijverheid en Geldwezen, is uitsluitend gerechtigd het Algemeen Advertentie-Bureau A. DE IjA MAR Az., N.Z. Voorburgwal 366, Amsterdam. OPHELDERING. Er is groote kans dat in de Eerste Kamer zooals wij verwachtten licht zal ontstoken worden over de reis van dr Kuyper naar België. In het voorloopig Verslag dier Kamer over de begrooting van buitenlandsehe zaken voor 1904 wordt gevraagd In de dagbladen komen allerlei berichten voor omtrent het doel van een reiB van den minister van binnenlandsche zaken naar België. Men vroeg of deze reis een politiek doel had en, zoo ja, of de minister daaromtrent nadere mededeeling kon doen. HULDE AAN DE KONINGIN-MOEDER. In het Tijdschrift voor Geneeskunde schrijft de redacteur dr H. Burger: «De bestemming, door de Koningin-Moeder gegeven aan het haar toegedachte huldeblijk, biedt mij de welkome gelegenheid, ook in dit blad een woord van sympathie te doen hooren bij haar zilveren feest. Als staatsburgers zijn ook wij, geneeskundigen, vervuld van dankbaar heid jegens een vorstin, die met een waarlijk zeldzame plichtsbetrachting aan het heil van haar nieuwe vaderland haar leven heeft ge wijd. In het bijzonder echter spreekt tot ons gemoed de machtige begeerte dezer hooge vrouw om hulp te brengen aan zieken. Meer dan door iemand anders wordt door ons ge waardeerd, dat zij op zoo krachtige wijze vooraangaat in den strijd tegen de geduchtste der volksziekten, dat door haar het eerste groote sanatorium voor borstlijders is gesticht en in stand wordt gehouden." Dr. Burger bestrijdt dan de «nog meer ge mompelde dan in het openbaar uitgespro ken" bezwaren tegen de stichting Oranj'e- Nassaids Oord. Uit inlichtingen, mij welwillend verstrekt zegt hjj blijkt, dat in Oranje-Nas- sau's Oord, nu het gesticht als regel nagenoeg geheel bezet is, de exploitatie in een gezond stadium is aangeland, waarin de kosten geheel worden gedekt. Van de ongeveer 100 patiënten worden een 10-tal verpleegd voor 4 of 5 per dag, een 20-tal voor 3, circa 70 voor den minimum-prjjs van 2.50. Van deze laatste ontvangen echter 25 een toelage uit het Emma-fonds van 1 daags, zoodat zij feitelijk voor 1.50 worden ver pleegd. Het bestuur van dit fonds stelt zich als ideaal, eenmaal al de 70 minimum-betalers met een bjjdrage van 1, ja als dat mogelijk ware, met 1.50 tegemoet te komen. Dan zal een verplegingsprijs zijn verkregen, die binnen het bereik valt van werkgevers, philanthropen, burgerlijke en kerkeljjke armbesturen, ook van ziekenfondsen of wie anders in de toekomst zullen geroepen zijn, de verpleging der vermogende tuberculeuzen te bekostigen. Eer dit ideaal verwezenlijkt is, inoet het Emma-fonds met 400.000 resp. 700.000 zijn aangegroeidde berekening is gemak kelijk. Zal Nederland het heug'lijk feest der Koningin-Moeder aangrijpen om te toonen, dat ook in onzen materialistischen tijd ide- alen nog wel eens werkelijkheid kunnen wor den In Zweden werd aan koning Oscar bjj zjjn zilveren regeeringsjubilee door bet volk der volken van den Indischen Archipel en in de phyaisebe aardrijkskunde van dien Archipel I en belast met het onderwijs in de Chineesche taal zjjn benoemd tot ontv. der dir. bel. enz. te j Weert c. a. G. J. H. Guinée, ontv. te Winsum c. a.; tot ontv. der invoerr., van den accijns op de suiker en van den waarborg en de be lasting der gouden en zilveren werken te Rosendaal B. van Houten, ontv. der dir. bel. en ace., met uitzondering van den accjjns op de suiker aldaartot ontv. der dir. bel. enz. te Oosterhout N. P. A. Koemans, ontv. te i Boxtel c. s.; te Zevenbergen c. a. A. J. .1. Ente, ontv. te Veenendaal c. a. De rijkscommissie voor de examens ter ver krijging van een diploma als stuurman aan boord van koopvaardij schepen zal, aanvangende 9 Februari, te 9'/a uur, zitting houden te Am sterdam, in het gebouw der Maatschappij tot Nut van 't Algemeen aldaar. Men zie hierom trent de St.Ct. en de advertentie in dit nominer. helpen, zoodat de vergunning niet meer noo- dig was. Tot zoover de tegenspraak van het bewuste entrefilet. Nu wjj toch over deze zaak schrijven, willen wjj nog opmerken dat volgens mannen van het vak het een waagstuk was om met de Preussen, bjj den heerschenden mist, den nu gevolgden weg te nemen, waar gewoonlijk de veiliger weg door de Wielingen wordt gekozen. Ook te Kloosterzande is, na eeneI lezing van den heer Plasschaert, pastoor te Zuiddorpe, een boerenbond opgericht. Een 28-tal landbouwers gaven zich als lid aan. In een som van ruim anderhalf millioen gulden I minste schuld. de Welt am Montag worden bljjkens mededeeling van den Berljjnschen cor respondent der N. R. Crt. in een «wild en terfilet" wij zouden zeggen in een vrij brutaal stukje ernstige grieven geuit tegen de boeren van Walcheren, in verband met de bekende stranding van de Preussen, te Z o u te- la n d e. Het beet daarin «Toen wij op de Nederlandsche kust vast zaten, beschouwden de boeren van het eiland Walcheren ons schip reeds als hun eigendom, dat de goede God hun als strandgoed geschon ken had. Ofschoon de Norddeutsclie Lloyd be reid was op een veilige plaats 100.000 mk. te deponeeren, waaruit zij zich voor het geval er iets aan hun duinwering beschadigd werd, konden schadeloos stellen, stonden die lieden niet toe dat er een zuig-baggermolen buiten om het schip heen in werking gesteld werd, waardoor wij in zeer korten tjjd vlot hadden kunnen komen. Zelfs diplomatieke onderhan delingen te Berlijn en in Den Haag leden schipbreuk op het verzet van de boeren van Zoutelande op Walcheren." Het geheele stukje kenmerkt zich door overdrijving en getuigt van onbekendheid van den schrijver met feiten en toestanden. Het is toch al te dwaas om, zooals hj later I yorigc jaar doet, te gewagen van vrijbuiterij tegenover een schip dat nog onbeschadigd aan den grond zat en waarop zich voortdurend de geheele bemanning bevond. De schrijver verbaast zich erover dat onze Regeering den «harteloozen boeren op Wal cheren niet met kartetsvuur hunne roovcrijen afleert." Wij zullen dit alles maar daarlaten en ons tot de hoofdzaak bepalen: bet niet toelaten dat er een zandzuiger werd gebruikt. Hieraan hadden toch de bewoners van Zou telande, die boeren van Walcheren, niet de Het bestuur van de zangvereeniging Tot Oefening en Uitspanning alhier heeft, voor de 23 Febr. te geven uitvoering van de Johannes Passion van Bach, zich voor de twee belang rijkste solopartijen de meewerking verzekerd van de heeren Johan Messcbaert (bas) en Fr. Litzinger (tenor). De eerste zal de Christus partij zingen, de laatste die van den Evangelist. Over de sopraan- en de alt-partij is het bestuur der vereeniging nog in onderhandeling. Voor de tentoonstelling van oud koper werk Dinanderiesin Juli en Augustus alhier te houden, is door den heer E. Oppler, kunst schilder te Sluis, eene zeer artistieke reclame plaat ontworpen. Het plan bestaat die in Nederland en het buitenland te verspreiden en daarvan een groot aantal reproducties in den vorm van prentbriefkaarten in den handel te brengen. Ook hier ter stede is thans een comité gevormd ter inzameling van gelden voor het huldeblijk aan H. M. Koningin Em ma ter gelegenheid van haar vijf en twintig jarig verblijf in ons land. Wjj verwijzen onze lezers naar de uitvoerige mededeeling onder het opschrift: «Hulde aan de Koningin-Moeder" op eene andere plaats in dit nommer. Heden middag bad op het raadhuis al ii i e r de opening plaats van de biljetten van houders van caroussels en van andere inrich tingen van groote afmetingen, houdende op gaaf van hetgeen zij, behalve het gewone marktgeld, voor een staanplaats op de Groote Markt tijdens de a. s. jaarmarkt wenschen te bieden. Ingekomen waren slechts twee biljetten voor een beignetkraam van den heer Hoef nagel, te Breda, ad 51 en voor een hippo drome, van den heer Van Bergen te Roermond, ad 125. Beide inschrijvingen werden aangenomen. Als men hierop afgaat, dan belooft de kermis ditmaal nog prachtiger te worden dan hot Men schrijft ons uit Biervliet: Vele ingezetenen zullen zeker met leed wezen vernomen hebben het nog onverwachts overlijden, op bijna 75jarigen leeftijd, van den heer W. Verplanke Mz., sinds een tiental jaren te IJzendijke woonachtig, en vóór dien tjjd bewoner onzer gemeente. Tot zijn vertrek naar IJzendjjke behartigde hij als president-kerkvoogd de belangen der N. H. kerk zijner geboorteplaats en was hij tot 1881 raadslid-wethouder, toen hjj, liever I dan het verzet op te geven bij de demonstratie tegenover een niet-inwonend burgemeester, als [zoodanig bedankte. Was de overledene een der invloedrijkste raadsleden, ook in polderzaken I kent betgeen omgaat zoogoed in de arbeidefs- bleef men met zjjn advies rekening houden, èn I wjjken als op den boulevardhij kent Pa-rjjs hun oordeel van meening dat hjj te dezen opzichte wel wat lichtvaardig oordeelde. Na de pauze werden door den heer Ridder hof in het kort het leven en de werken van den bekenden teekenaar Alex Steinlen behan deld. Deze genaturaliseerde Franschman, Zwitser van geboorte, legde zich aanvankelijk toe op de litteratuur en juist daardoor is misschien zijn kunst zoo expressief geworden. Hjj weet te zien, kan aan 't spreken bren gen en kan luisteren. Daarmee doet hjj winst hjj neemt waar, doorgrondt anderen, neemt op, vergeljjkt en geeft zjjn indrukken weer. 't Is een denker, die wat hij denkt, weet te be lichamen. Zjjn wtrk is uitnemend sociaalhij bemint, gelooft en begrjjpt en leert dat alles anderen. Steinlen ziet het leven der boeven en deernen, omdat hjj een der grootste grondbezitters der gemeente was, èn wjjl hij menige gewichtige polderbetrekking bekleedde. Zoo fungeerde hjj nog steeds als djjkgraaf van den Helena- en van den Wtthelminapolder (gem. Biervliet) en als lid van den dijkraad van den ILoofdplaatpolAer. GRAPHISCHE KUNST. Wjj hadden gemeend dat voor de voor dracht van den heer W. C. A. Ridderhof nit Leiden, die hjj Maandagavond voor de leden van het departement Middelburg der Maat schappij van Nijverheid hield, de belangstelling grooter zou wezen dan ze was. Er waren ons nog te veel stoelen leeg op de bovenzaal van de sociëteit De Vergenoeging, waar over een kunst zou worden gesproken die, naar ons dacht, voor velen meer aantrek- keljjkheid zou hebben en de typen van die wereldstad. Hij leeft met .de mannen van zijn tjjd en weet de boeken van zijn geestverwanten door zijne illustraties baan te doen breken. Hij is een der beste en meest artistieke teekenaars van la vitte lumière en dat is hem geen geringe eer. De heer Ridderhof had zeker gaarne nog meer gezegd over Steinlen aan stof daarvoor ontbrak 't hem niet maar 't werd te laat daarom stak hjj er een speld bij. De heer Herman Snijders bracht hem dank voor zjjn lezing en een warm applaus van de hoorders toonde dat zjj tevreden waren over 't geen was medegedeeld. POSTERIJEN EN TELEGRAPHIE. In het jaar 1903 werden ten postkantore Terneuzen verkocht voor 24.101.23 aan postzegels, werd voor postwissels gedeponeerd dan menig ander we-j/ 247.537.14 en daarop uitbetaald ƒ111.336.985. Aan kwitantiën werd geind 216.722.94, ter- wjjl ter invordering werden aangeboden kwitan tiën tot een bedrag van 52.575.09. De geheele opbrengst beliep 725.560.48. Voor de rijkspostspaarbank werden 304 nieuwe boekjes uitgegeven. Ingelegd werd 217.121.79 en terugbetaald Uit Vlissingen. Doordien men Maandagmiddag van wege den Waterstaat en de Kon. Mij. De Schelde dadeljjk aan het werk is getogen om de nog al belangrjjke averij aan de schipbrug, ver oorzaakt door het pantserdekscbip Zeeland, te herstellen, zal de passage over die brug ver moedelijk binnen enkele dagen weder kunnen geschieden. De schade wordt door verzekering- gedekt- Bij de Ned. Herv. kerk aldaar is, in de vacature—Bakhuizen van den Brink, beroe pen de heer J. C. Schuller, predikant te Ameron gen. geschonken en door hem bestemd tot bestrij ding der tuberculose. Dr. Pjjnappel herin nerde ons het feit in het Hhld van Oudejaars avond, en wees er terecht op, hoe beschamend verre wij op dit pad bjj andere kleine landen, Zweden, Portugal, Denemarken, ten achteren zjjn- Bjj kon. besluit zijn benoemdde heer J. H. de Reus, consul der Nederlanden te Kobe, tot consul-generaal met den persoonlijken titel van zaakgelastigde te Caracas, en de heer H. van Oordt van Lau- wenrecht, vice-consul der Nederlanden met den persoonlijken titel van consul te Antwerpen, tot consul der Nederlanden te Kobe is de heer G. J. Kortman, voorzitter der Jiollandsche club te Antwerpen, benoemd tot ridder der orde van Oranje-Nassau is benoemd tot hoogleeraar in de faculteit der letteren en wijsbegeerte aan de Rijks universiteit te Leiden, om onderwjjs te geven in de geschiedenis, letterkunde, oudheden, in stellingen, zeden en gewoonten der volken van den Indischen Archipel en in de physische aardrijkskunde van dien Archipel, dr. A. W. Nienwenhuis, off. van gezotjdh. 1ste kl. bij den mil. geneesk. dienst in N.-I., thans met verlof hier te lande Daarover had alleen de minister van water staat, handel en njjverheid te beschikken, want in een daarop betrekking hebbend regie ment, van 1892, wordt bepaald dat voor het graven binnen 500 meter uit den duinvoet vergunning door dien minister behoort te worden verleend. Die vergunning is gevraagd, maar de minister houdt, alvorens die te verleenen, rekening met de belangen van de betrokken polders. Nu had hier het bestuur van den polder Walcheren ernstige bezwaren tegen het aan wenden van zulk een zuiger, omdat het daarbij betrof een tameljjk sterk aangevallen gedeelte van de kust. Een en ander had tengenvolge dat de ge vraagde vergunning maar niet zoo dadeljjk werd gegevenen dit te minder omdat ver wacht kon worden dat binnen enkele dagen, wanneer de tijen hooger werden, de Preussen van zelf vlot zou komen. Wij vernamen en wij hebben alle reden om te gelooven dat wij aan de waarheid dier mededeeling niet behoeven te twijfelen dat de regoering anders op het aandringen van de Norddeutsclie Lloyd toch vergunning zou hebben Voor de anti-revolutionnaire propaganda- club te Goes trad Maandagavond, in de Prins van Oranje, als spreker op de heer N. Oosterbaan van Doesburg, om te speken over «Socialisme en Stofvergoding". Spreker schetste de ideale materie in dc moderne arbeidsbe weging. Van verschillende schrijvers, zoo hier als uit andere landen, haalde spreker citaten aan om de gronden aan te toonen waarop het socialisme gebouwd is als historisch materia lisme, en het ideaal dat voorop gesteld wordt. Het geestelijk leven is in strijd met het stoffe- ljjken de leer dat de mensch de hoogste macht is, is als zoodanig anti-theologisch. De rede werd met de meeste aandacht ge volgd, zoowel door vóór-, als tegenstanders. Debat werd er niet gevoerd. Alleen maakte een der aanwezigen eene opmerking, die echter buiten het hoofdonderwerp omging. In December werden uit Bergen op Zoom verzonden 308.767 kg. oesters en 329.094 kg. mosselen, door Kruiningen-Ierseke 273.465 kg. oesters en 4263 kg. mosselen, door Bruinisse 61.150 kg. oesters en 904.600 kg mosselen. Te Philippine werden aangevoerd 349.800 leg. mosselen. Te St. Phil lip sl and wilde Vrijdag zekere J. R. een patroon, die verwrongen zat, uit zijn geweer verwijderen, om dit schoon te maken. Bij het uittrekken ontplofte de patroon tenschappelijk onderwerp. Een kunst, die valt onder aller bevattinghet kind dat zjjn prent bekijkt en er commentaren op levert en er uit leertde weinig ontwikkelde die door meer of minder goed geslaagde illustraties be grip krijgt van tal van zaken, die hem anders vreemd zouden bljjvende in ontwikkeling hooger staande die hen, door wie 't penseel I 225.193.915. of de graveerstift wordt gehanteerd, leert kennen en waardeeren als priesters van wat waar is of schoon. En dat in dit geval te eerder, waar de spreker van den avond, tijdens den dag, die aantrekkelijkheid had ver hoogd door in beeld te geven waarover hjj het woord wenschte te voeren en welk onder werp wij nog niet noemden Graphische kunst, Het gehoor bestond uit een tameljjk hetero geen gezelschapenkele dames, heel wat heeren, en een paar vaklui. Nadat de heer Herm. Snijders, de voorzitter dor afdeeling, den spreker bjj zjjn gehoor had geïntroduceerd en hem dank had gezegd voor de bereidwilligheid om vóór de lezing een ten toonstelling te houden van vele belangrijke zaken op het gebied van de kunst, die het onderwerp der voordracht zou uitmaken, gaf hij de heer Ridderhof het woord. Deze begon met een praatje over de gra- phis.che kunst.' Bij ieder is het een neiging om in beeld weer te geven wat hjj ziet, en daarom vestigde de spreker allereerst de aan dacht op wat de kinderen, 't was op de expo sitie te zien, beginnen te presteeren op dit gebied. Daarna zette hjj uiteen dat onder graphische kunst zjjn te verstaan al die wijzen van na bootsing ontstaan door afdruk van karakters (teekens) of platen. Het beeldschrift, het symbolisch schrift, de hiërogliefen werden achtereenvolgens behan deld, om dadeljjk daarop - met een kleinen overgang door mededeelingen omtrent den papyrus met een grooten sprong te komen tot de mondelinge nieuwskramers, de geschre ven couranten, de nouvettes a la mainen de gedrukte couranten. Omtrent de dagbladen zooals die in den beginne verschenen, deed de spreker enkele mededeelingen, om daarna over te gaan tot de boekdrukker jj en de prentverbeeldingen, waar mede de tekst wordt verlucht. Houtsnjjkunst, zincographie, chemiegraphie, autotypie werden achtereenvolgens besproken en een denkbeeld gegeven hoe de vervaardiging en de reproductie ervan plaats vindt. Lithographie, in hare verschillende vormen, lichtdruk en photogravure werden achtereen volgens aangeroerd, want uit den aard der zaak kon slechts met enkele woorden van al die verschillende vormen van weergave worden gerept. De heer Ridderhof moest, waar de stof, die hij tot onderwerp had gekozen, zeer uitgebreid was, zich zeer bekortentoch lichtte hjj, met LOOP DER BEVOLKING. In 1903 werden in de gemeente Koewacht geboren 49 j. en 52 m. en vestigden zich 45 m. en 29 v. Uit de gemeente vertrokken 59 m. en 45 v. en er overleden 30 m. en 17 v. De bevolking, die op 31 December 1902 be stond uit 2411 personen, 1256 m. en 1155 v. vermeerderde in 1903 met 24 personen en be droeg den 31 December van dat jaar 2435 per sonen, 1261 m. en 1174 v. Er werden 17 huweljjken gesloten. Het aantal sollicitanten voor onderwjjzev aan een O. L. school te G r o e d e, Fransch aanbeveling, bedraagt 10, onder wie geen, die genoemde akte bezitten. De minister van binnenlandsche zaken brengt in de St. Ct ter kennis van belangheb benden, dat de examens ter verkrijging van akten van bekwaamheid voor huis- en scliool- onderwjjs in de nuttige en in de fraaie hand werken voor meisjes zullen aanvangen op 12 Februari e. k. Voorzitter der commissie voor de fraaie hand werken te 's Gravenhage is de heer J. H. Blum, schoolopziener in het district Middelburg te Vlissingen. Voor nadere inlichtingen verwjjzen wij naar de St. Ct no 15. te is de hoogleeraar aan de Rijks-universiteit I verleend' maar allee" voorwaarden I e« kwam het schot voor een gedeelte "in zijril^ vele -lïen Leiden dr. J. J. M. de Groot ontheven van dat de belangen van den polder Walcheren 1 aangezicht terecht. Zijn kin en onderlip wer- h. d het onderwijs in de geschiedenis, letterkunde, werden gewaarborgd. «ndheden. instellingen, zeden en gewoonten De natuur is echter zoo goed geweest te den zwaar gewond, zoodat geneeskundige hulp j moest worden ingeroepen. Z. Crt. die de graphische kunst betreffen, is geschoven, eenigszins op. Vakmannen waren en wjj onderschreven Kantongerecht te Goes. Zaterdag zjjn veroordeeld wegensjagen zon der acte en vergunningP. de V., Borssele, J. K., Hansweert, A. O., 's Heerenhoek, en A. de K., Hoedekenskerke, ieder tot 2 x 10 b. 2 x 4 d. h.J. de V., Ovezande, tot 2 x 10 b. s. 2 X 4 d. h.in veld wild vervoeren P. F., Hansweert, tot 10 b. s. 3 d. h.met Btrik wild bemachtigenM. T., Kattendjjke en P. K., Wemeldinge, ieder tot 3 b. s. 2 d. h., H. D., 's Heer Abtskerke en P. van L. Heinkens- zand, ieder tot ƒ5 b. s. 3 d. h.allen met ver beurdverklaring overtreding leerplichtwetP. J. de H„ J. A. de L„ A. H., M. H., M. G., A. D.,| A. van de W., C. S., J. W. F., P. van G., A. V., G. C. V., A. van de H., I. R., A. G., allen Wissekerke, G. de S., D. K., T. V., J. H., S. V., Coljjnsplaat, ieder tot 1 b, s. 1 d. h.A. K., Waarde en W. C. de K., Wissekerke, ieder tot 2 X 1 b. s. 2 X 1 d. h.P. J. en J. K., Wissekerke, H. J. S., W. van L., H. K. B. B., M. P., M. van H., Waarde, ieder tot 0.50 b. s. 1 d. h.J. van K., Waarde tot 2 X 0.50 b. s. 2 X 1 d- h. P. D., Wissekerke tot 2 b. s. 2 d. h. straatschenderijP. G., Ierseke, tot 3 b. s. 2 d. h., M. V., G. M. van B. en D. D., Ierseke, ieder tot 5 b. s. 3 d. h.; nachtrumoerJ. V., Hansweert, tot 10 b. s. 3 d. h., P. C. C., C. F., G. M. van B., F. de J. en J. P., Ierseke,

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1904 | | pagina 1