Maandag
18 Januari.
Uit Stad en Provincie.
147° Jaargang.
1004.
Zeeuwsche omtrekken.
N°. 14.
Bij deze courant behoort een By voegsel.
Middelburg 16 Januari
AIIDDGLItllRGSGHE COURANT.
Deze courant verschijnt dagelijks, met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs, per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in Nederland franco pp., 2.
Afzonderlijke nummers kosten 5 cent.
THERMOMETER EN VERWACHTING.
16 Jan. 8 u. vm. 41 gr., 12 u. 41 gr., av. 4 u. 41 gr. F. Verwacht: krachtige' N. W. wind,
veranderlijk weer, buiig weer, geringe afname in temperatuur.
Advertentiën: 20 centvper regel. Geboorte-, dood- en alle andere familieberichten en
Dankbetuigingen van 17 regels 1.50; elke regel meer 20 cent. Reclames 40 cent per regel.
Groole letters naar de plaats, die zij innemen.
Tot de plaatsing van advertentiën en reclames, niet afkomstig uit Zeeland, betreffende
Handel, Nijverheid en Geldwezen, is uitsluitend gerechtigd het Algemeen Advertentie-Bureau
A. DE LA MAR Az., Ji.Z. Voorburgwal 206, Amsterdam.
Het is de Stoomvaartmaatschappij Zee
land in het afgeloopen jaar voorspoedig
gegaan.
Zoo luiden ten minste een paar berichten,
die, uit een en dezelfde pen weer gevloeid, hun
weg vonden in verschillende bladen zooals
dit tegenwoordig te doen gobruikeljjk is.
Afkomstig naar het in Vlissingen heet
„van betrouwbare zijde", en elders van
„iemand die met de zaken der Maatschappij
Zeeland goed bekend is," is het gelijk
luidend bericht in een paar couranten ver
meerderd met een commentaar, die andere
bladen zoo verstandig waren weg te laten.
En ze toonden zich handiger dan de
schrijver van die mededeeling.
Er waren zoo luidt het daarin in
1903 104.000 reizigers vervoerd en de
opbrengst van het goederenvervoer was
zeer vooruitgegaan.
En de vooruitzichten waren zoo goed 1
Op die gronden juicht de berichtgever
en
Bij de behandeling der begrooting van
Waterstaat voor dit jaar, in de Tweede
kamer, deed de heer Van Bylandt, afge
vaardigde voor Apeldoorn, een beroep op
den minister om meerdere subsidie.aan die
Maatschappjj voor het brievenvervoer.
De heer De Marez Oyens opperde toen
het bezwaar dat verhooging van toelage
allicht den obligatiehouders zou ten goede
komen en niet de Maatschappij zelve.
Daarvoor behoeft de minister niet bevreesd
te zijnzoo roept thans die berichtgever
triomfantelijk uit. Voor haar obligatie
houders kan de Zeeland zelve ruimschoots
zorgen.
Als de schrijver dier commentaar gemeend
heeft iets ten voordeele der Maatschappij te
doen met zjjn mededeeling, dan vergist hij
zich.
Trouwens, door belangstelling daarvoor
zal zijn pen wel niet bestuurd zijn.
Men zou haast vermoeden dat hieraan
eene beursmanoeuvre niet vreemd isdaarom
te meer zij men op zijn hoede voor zulke
mededeelingen, al heeten ze ook -afkomstig
van personen die met de zaken van de
Zeeland goed bekend te zijn.
In elk geval onhandiger had de bericht
gever niet kunnen schrijven dan hij nu deed.
Met een verzoek om verhooging van sub
sidie in het verschiet, houdt men niet zulke
boutades.
Daardoor brengt men de menschen van
de wijs.
En een minister kan nu allicht, op grond
daarvan, het onnoodige van meerdere sub
sidie bepleiten. Altijd wanneer hij zoo on
verstandig was over het hoofd te zien de
gevolgen van vroegere min gunstige jaren.
De voorlichting in zulke zaken late men
daarom liever over aan de directie, die den
toestand kent en de Regeering beter op
de hoogte kan brengen dan een berichtge
ver, al put hij zijn kennis uit nog zoo'n
vertrouwbare broneen bron die dan toch
zijn oorsprong moet vinden binnen do mu
ren van het administratiegebouw eener
Maatschappij.
Dat kan niet anders.
En zulke mededeelingen, meestal dus
voortgekomen uit een onbescheiden gebruik,
gemaakt van vertrouwelijke dienstgegevens,
zijn te gevaarlijker omdat zij allicht tegen
den zin der directie zijn, als niet strookende
met het belang van eene onderneming.
Het gemak dient den mensch.
Wie eenmaal in den trein zit, heeft maar
het liefst dat hij zonder overstappen door
stoomt tot aan de plaats van zijne bestemming.
En wie elders het gemak van moderne
vervoermiddelen heeft leeren kennen en die
in eigen omgeving mist, gevoelt zulk een
gemis dubbel.
Wij beseffen daarom ten volle de jam
merklacht van een Tholenaar over het
isolement van dat eiland, in ons nommer
van Maandag. Een echo van herhaaldelijk
hierover geuite jeremiades.
Geen tramEn dan die verendie
„trekgaten" teTholen en te Oud-Vossemeer1
Waarom toch ook geen brug?
Alles goed en wel.
De toestand daar laat zeker te wenschen
over, maar de klagers overdrijven ook
schromelijk wanneer zij dien bespreken.
De passage is nu en dan lastig, bijv. bij
laag water en bij ijsgang, maar of zij het
wettigt dat voor verbetering tonnen gouds
zouden worden besteed, is voor menigeen
een open vraag.
Het leggen van een brug toch is gemak
kelijker gezegd dan gedaan.
Men hoeft om ons bij Tholen te
bepalen hier te doen met oude rechten,
met groote voordeelen, met verschillende
belangen die men niet over het hoofd mag
zien, met bezwaren die niet zoo gemakkelijk
uit den weg zijn te ruimen.
Het veer daar brengt aan de gemeente
Tholen heel wat op6000, zooals in
ons Maandag-nummer tegelijkertijd werd
opgemerkt. Zij kreeg het recht van tol
heffing „in erfelijken pacht" op den 29en
September 1462 van Philips, hertog van
Bourgondie.
Yan zulk een recht, dat zoo'n stevige
bato aan de gemeentekas geeft, eene on
misbare bate in den hnidigen tijd, doet
men, begrijpelijkerwijze, geen afstand.
Die 6000 vertegenwoordigen een kapi
taal van minstens ander halve ton.
Het rijk heeft geen belang bij deze
bruggen-kwestie en de provincie zeker niet
zooveel om zulk een kapitaal aan de ge
meente Tholen te verstrekken voor uitkoop
van tolrechten.
En de gemeente Tholen zelve?
Stel eens dat zij een brug wilde doen
leggen, zij zou dan nog, behalve ter ver
goeding van het gemis van die 6000, ook
nog rente moeten trekken van het kapitaal
dat zij stak in zulk een bruggenbouw,
waarvoor allicht een f 100.000 zon vereiseht
woi-den.
En hoe zou zij aan die baten moeten
komen?
Door heffing van een recht voor het
passeeren van een brug? De scheepvaart
zou zij niet mogen doen betalen voor het
doorvaren.
Er zijn gemeenten, o. a. Muiden in Noord-
Holland, waar voetgangers, rijtuigen, de
tram zelf, bij jaarlijksch abonnement, be
talen voor het passeeren van oen brug;
maar dit steunt ook op oude, verkregen
rechten, en er moet heel wat ontvangen
worden, wil men eene behoorlijke rente van
het genoemde kapitaal trekken.
En welke brug zou er moeten gelegd
worden op of bij de tegenwoordige plaats
van het veer
Een draaibrug?
Stellig een zeer kostbare geschiedenis.
Een hooge brug, waarover de voetgangers
kunnen gaan, terwijl de schepen er onder
door varen
Ook geen kleinigheid
En toch in elk geval dient men do
scheepvaart op de Eendracht gelegenheid te
geven tot het bevaren ervan en het passeeren
van dit punt.
Waarlijk, zoo gemakkelijk als men het
voorstelt, is zulk een bruggen-kwestio niet
op te lossen.
Wie de gemeente Tholen nïet waarborgt
dat zij uit financieel oogpunt vooruitgaat,
althans niet achteruit gaat, make haar geen
verwijt dat zij houdt wat zij heeft en geen
gewaagde stappen doet.
Technische school. „Ze kunnen met veel
kleiner onderwijzend persoueel volstaan en
zullen een veel kleiner apparaat vereischen.
Ernstig zal dan ook overwogen worden of
niet geraden en profijtelijk zal zijn deze
hoogescholen in een universiteitstad te
vestigen, teneinde met het daar reeds te
vinden onderwijs voordeel te doen".
De minister voegtechter hier het vol
gende bij
„Slechts worde niet uit hot oog verloren,
dat ook het contact met het leven hier recht
van meespreken heeft, en dat bijv. dehooge-
school voor den handel moeilijk in Delft
of Leiden, en stellig beter in Amsterdam
of Rotterdam op haar plaats zal zijn. Over
aanhaking aan de technische hoogeschool
van eene afdeeling voor den handel is
ernstig gedacht, maar er is juist met het
oog op dat wezenlijk belang van contact
met het le7en afgezien".
Ditzelfde geldt zeker in niet minder, zoo
niet hooger mate van een landbouw-hooge-
8chool.
Het is mogelijk dat een Academiestad in
een landbouwprovincie hare voordeelen op
levert maar voor de eischen van do practijk
zou toch een gemeente als Middelburg of
Goes ook de aandacht mogen verdienen
voor de vestiging van zulk een landbouw-
hoogeschoolte meer waar die toch „veel
kleiner onderwijzend personeel en veel klei
ner apparaat vereiseht".
Practische ervaring, practische
kennis, ze zijn ook voor studenten aan zulk
inferieure kwaliteit b. v.) zich zelf schade- meer gelet te worden en zou het niet goed
loos stellen zijn dat de gezondheidscommissiën daaraan
Januari is de maand der beren. Wat hare aandacht schonken
worden er van die „zweetmiddelen" uitge- Het vervoer van zulke lompen moest
reikt! Hoe verlangend, reikhalzend ziet de afzonderlijk geschieden,
winkelier uit naar betaling van hetgeen hij
zelf reeds heeft moeten betalen Hoe
perst menige rekening den debiteur het
zweet uit de poriën
Ook hier weer een drukkende belasting
geruimen, dikwijls heel geruimen tijd crodiet
en dan nog 1 korting (voor accurate
betaling aan de meid.
Men kent het verhaal van een ingezeten
eener aanzienlijke plaats in onze provincie.
Deze was in het bezit van een prachtig
eetservies, dat hem geen geld kostte,
want hij had het gekoeht van de rente, die
hjj getrokken had van het geld, waarop
zijne winkeliers soms 5 jaren moesten
wachten
Velerlei directe belastingen worden om
streeks dezen tijd den winkeliers opgelegd
zouden zij door indirecte belastingen van
den afnemer geen revanche nemen Zouden
ze geen gelijk hebben als ze 't deden
Aldus de Z u i d-B evelander.
Die koeken-aanbiederij, ook elders in
Zeeland in zwang, doet ons met de winke-
Een verweer van onzen Haagschen »Toren-
wachter" tegenover een aanval in De Avondpost
moest tot een volgend nommer blijven liggen.
De heer G. C. Rejjers Jr. alhier deed
de thans van buiten voltooide nieuwe
bouwen op de Loskade »nemen" en bracht
die op een prentbriefkaart in den handel.
De uitvoering is zeer goed en menigeen zal
ook met dit stadsgezichtje zijn verzameling
briefkaarten of die van vrienden en kennissen
wel willen verrijken.
Heden morgen was alhier in de Gist-
straat een timmerman, V. genaamd, op oen
trap staande, aan het werk aan een plafond
in een gang van een onbewoond huis.
Eensklaps hoorde een andere werkman, die
in een naburige hamer aan 't wtrk was, een
zwaren plof.
Bij onderzoek vond hjj den timmerman op
den grond liggen, terwjjl deze hevig uit een
der ooren bloedde en bewusteloos was.
Na door een tehulp geroepen arts voorloepig
geholpen te zjjn, is de man naar het gasthuis
liers met zooveel meelij hebben als wel het vervoer(j_
gedwongen crediet-gevon, vooral gedurende
meer dan een of twee jaren.
Dat cadeau-geven van zulk eene lekkernij I
is een eigenaardig gebruikdat allicht
meewerkt om den ondergeschikten een
eene hoogeschool van hooge waarde en het faveurtje te bezorgen,
best op te doen in eene provincie als Zee- En wij verwedden er een dozijn nieuw -
land die voor het grootste deel van den j aars hoeken onder dat, mocht een het wagen
Bij het aanhangige wetsontwerp tot wijzi
ging en aanvulling der wet tot regeling
van het hooger onderwijs is sprake van de
vestiging eener zelfstandige inrichting van
hooger onderwijs voor den landbouw.
Het is nog verre van eene definitieve
beslissing in deze. Over de inrichting en
regeling van deze hoogescholen wenscht
de minister zich op dit oogenblik dan ook
nog niet uit te laten.
Maar tijdig op den uitkijk staan, is voor
ons, Zeeuwen, nog zoo kwaad niet.
Volgens den minister behoeven zulke
scholen voor landbouw en handel op verre
na niet zulk een omvang te hebben als een
landbouw bestaat en waarin eene model
inrichting gevestigd is :Js de Wilhelmina-
polder.
Het geldt hierbij wel een zaak van
latere zorg, maar het is toch gewenscht,
dat men die belangrijke kwestie niet uit
het oog vevlieze-
Er varen vele kapers op deze kust om
een voordeel van groot belang voor gewest
en gemeente te behalen.
Een Z u i d-B evelander gevoelt zich
niet voor zichzelven maar voor ande
ren bezwaard met daar, in dat schoone
deel van Zeeland, bij het begin van het
jaar heerschende gebruiken.
Hij schrijft ons
„Januari, eigenaardig op Zuid-Beveland,
misschien ook elders „Nieuwjaarsmaand"
geheeten, biedt gedurende 31 dagen gele
genheid aan om elkaar veel geluk en zegen
te wenschen Wie eeu bekende op een
van die 31 dagen ontmoet, kan zijn „al
wat wenscheljjk is" doen hooren.
Maar vooral is die maand de tijd tot
het heffen van belasting van de winkeliers,
door de klanten. Belasting in den vorm
van nieuwjaarskoeken, borreltjes op den
eersten marktdag, dien de klant in de stad
doorbrengt, enz.
Die nieuwjaarskoeken worden door iede-
ren klant in ontvangst genomen, en het
aantal, dat goed beklante winkels uitrei
ken, is zoo groot, dat enkele bakkers het
op het laatst van December zeer volhandig
hebben, ten einde op 1 Januari gereed te
zijn. De bedienden reiken die op den eer
sten dag van 't jaar uit aan de klanten
in de stad", tegen inwisseling van een
groote of kleine nieuwjaarsfooi. De
vrouwen der boeren zijn op den eersten
marktdag present om de nieuwjaarskoeken
in ontvangst te nemen. Wèl moeten de
omstandigheden dwingen om weg te blijven I
Druk als het bij die winkeliers zijn kan
met dit gebruik te breken, een ander, zelfs I gaf hij aan den penningmeester, den heer P.J.
een nieuweling, door geen traditie gebon
den, zich haasten zou om het ia eere te
houden.
En dit eenvoudig uit eigen profijt.
Do kosten van zoo'n nieuwjaarscadeau
zullen wel gevonden wordendie komen
wel terecht, uit de lengte of uit de breedte,
zonder dat men tot inferieure kwaliteit van
het gegevene zijn toevlucht behoeft te
nemen.
Yele winkeliers zullen het bedrag wel
van hunne winst willen afstaan. Beter toch
eene kleinere winst dan een klant verloren.
Zoo'n koek houdt de klandisie te vriend
en dat is heel wat waard.
Geheel anders is het met het credietstelsel
Daarover hebben wij echter al meermalen
onze meening gezegd.
Hierin verandering brengen gaat niet
gemakkelijkmaar dit is niet alleen do
schuld der klanten.
Hoevele winkeliers werken dit stelsel in
de hand door hun verzoek om „asjeblieft te
laten opschrijven," liever dan contant te
betalen
op die dagen, kolossaal!
Dat die koek, met het opschrift 19 0
in cijfers van stijfsel en suiker, niet precies
van prima kwaliteit is, behoeft niet gezegd
maar men kijkt een gekregen paard ook
niet in den bek
Zou men er nooit eens aan gedacht heb
ben, dat door een en ander een niet onbe
langrijke belasting van den winkelier wordt
geheven Die nieuwjaarskoeken, in grooten
getale uitgereikt, vertegenwoordigen toch
een tamelijk groote waarde.
Of zou de waarde der koek niet op maar
in de rekening staan, m. a. w. zou de
winkelier niet langs indirecten weg (door
Vrijdagavond vergaderde, onder voor
zitterschap van den heer J. F. Van Dunné,
het comité d r in 1: Schuttershof alhier in
het vorig jaa. gehouden tentoonstelling van
rashonden en pluimvee.
Nadat de voorzitter de heeren welkom had
geheeten en hij had gewezen op het groote
succes, dat de tentoonstelling heeft gehad,
de Broekert, gelegenheid rekening en verant
woording te doen van zijn gehouden beheer.
De rekening werd goedgekeurd en den
rendant dank gezegd voor zjjn flinke admini
stratie.
Daarna gaf de tweede secretaris, de heer K
Meertens Kzn., een verslag van de dagen voor,
in en na de tentoonstelling, schetste het
werkzaam aandeel, dat de heeren Neelmeijer,
Hioolen en Broeder hebben gehad in de afdee
ling pluimvee, en gaf een overzicht der ver
slagen in verschillende sportbladen, alsHon
densport, De Pluimgraaf, Collie Mittheilungen,
Moniteur en meer andere.
In alle wordt lof gebracht aan den voorzitter
en aan het bestuur voor het flink in elkaar zetten
der tentoonstelling en de gulle ontvangBt, die
aan heeren keurmeesters is ten deel gevallen.
Spreker zeide den heer Van Dunné dank
voor al hetgeen hij heeft gedaan in het belang
dezer tentoonstelling.
Maar ook de heer J. Kraamer werd niet
vergeten; èn als veearts èn als eerste secreta
ris heeft hij zoo enorm veel gedaan, dat een
woord van hulde hem, volgens den verslag
gever, zeker niet mocht worden onthouden.
Hierna dankte de voorzitter voor de hulde,
hem gebracht, maar wederkeerig bracht ook
Dat van dit crediet-vorloeiien schandelijk I aan a;;en een woord van dank voor hun
misbruik gemaakt wordt, is een natuurlijk I een meer de ander minder, werkzaam aan-
gevolg van het stelsel op zich zelf. I deel tot het wegslagen der tentoonstelling.
Afkeuringswaardig zeker I Daarna kwam aan de orde de bespreking der
Maar wie kent het middel tot genezing vraag of eene vereeniging zal worden gesticht.
In verband hiermee, had de heer K. Meer
tens Kz. voorloopige statuten saamgesteld, die
Dezer dagen lazen wij het volgende be-1 met algemeene stemmen werden goedgekeurd-
Een der heeren wenschte daaraan toegevoegd
de opname van konijnen en vogels en de ver
gadering vereenigde zich daarmee.
Het doel der vereeniging zal zijn
a. de liefhebberij voor en de lokkerjj van
rashonden, pluimvee, konijnen en vogels te
bevorderenen
b. de raskenmerken van deze dieren meer
tot algemeene bekendheid te brengen.
Zjj zal trachten dit doel te bereiken door
a. liefhebbers en fokkers van deze dieren
richt
„Hoe gevaarlijk lompon en lompenpak
huizen zijn, bleek opnieuw door de kleine
pest-epidemie, de vorige maand to Marseille I
geconstateerd. Een niet ontsmette baal
lompen, welke aldaar in het einde van
Augustus werd geopend in een papierfabriek,
besmette er 16 werklieden, waarvan 4
stierven. Terwijl de zieken waren afgezon
derd, is de fabriek gelukkig afgebrand en
zoodoende de meest practische ontsmetting bijeen brengen
i. t\ I alle mogelijke inlichtingen,
zij 't ook onvrijwillig toegepast. De'
ziekte schijnt thans weer geweken."
Deze mededeeling gaf ons eene opmerking
in de pon, die wij reeds lang hadden wil
len maken.
Hoe staat het met het vervoer van lom
pen in ons land Wij zien ze wel eens in
onze omgeving laden op groote of kleine
deze rassen
betreffende, te verschaffen
tentoonstellingen zelf te organiseeren of
tentoonstellingen te steunenenz.
De contributie voor de leden werd op één
gulden bepaald en die voor donateurs op 5.
Besloten werd eene lijst te laten cir-
culeeren tot het aanwerven van leden, die
men, met het oog op de lage contributie,
vaartuigen, gelijk met velerlei zaken, zelfs hooPte dat in grooten getale zouden toetreden.
1 Over eenige maanden hoopt men op eene
•rwten, boonen en andere eetwaren, bedde-
goed enz.
Alles in onbevallige wanorde door elkaar.
Wij willen nu niet den menschen al te
veel schrik aanjagenmaar waar die lom
pen zulke dragers van besmettingskiemen
zijn, wat trouwens genoeg bekend is, rijst
toch de vraagdient daarop ook niet wat
algemeene vergadering een bestuur te kunnen
benoemen.
Dinsdagmiddag te drie uren vergadert de
Kamer van koophandel en fabrieken te Mid
delburg, ter behandeling van ingekomen
stukken en rapporten en het verrichten van de
periodieke werkzaamheden.
