Y rijdag 25 December. FEUILLETON. Een Kerstnacht. N°. 304. 1466 Jaargang. 1903* Middelburg 24 December. Uit Stad til Provincie, deze courant behoort een Bijvoegsel. Kameroverzicht. LETTEREN ~EN KUNST. MIDDELRURGSCHE COURANT. Deze oourant verscnijnt d a g o 1 ij k s, met uitsondering ran Zon- en Feestdagen. Prgs, per kwartaal, soowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in Nederland franeo p.p., f 2. Afxonderljjke nummers kosten 5 aont. TEEBMOHCTBB EN VERWACHTING. 24 Deo. 8 u. vm. 35 gr., 12 u. 32 gr., ar. 4 u. 35 gr. F. - V e r w a o h t i zwakke wind, nevelig, weinig verandering in temperatuur. Advertentiën20 eent per regel Oeboorte-, doed- en alle andere familieberichten ea Dankbetuigingen van 1—7 regels f 1.50elke regel meer 20 eent. Reclames» 40 eent per regel öreet» letten naar ie plaats, üe sjj Innemen. ,ToJLde PlMt,il1* advertentiën en reolamei, niet afkomstig uit Zeeland, betreftende Handel, Ng verheid en Qeldwesen, is uitsluitend gereohtigd het Adfsrtsiils.Jtareiia A. HBS LA MAK Ain., 1,8. TwibeffinS Hl, AsnterdnM. Aanstaanden Vrgdag, Eersten Kerstdag, ver- schjjnt de Middelburgsche Courant niet. Daaren tegen Zaterdag, Tweeden Kerstdag, ,wèl. ^Zittingen van Woensdag. De Kamer loopt op hare laatste beenen, d. w. z. voor deze zitting-periode. Zjj is heden morgen begonnen met de behandeling der artikelen van de Waterstaat-begrooting, en daarmede was zjj laat in den namiddag nog niet gereed. Er scheen geen eind te komen aan den stroom van .sprekers", die bjj den minister op be hartiging van een of ander locaal districts- belang aandrongen. Ais een sensationeele mededeeling gewerd ons de waarschuwing van den voorzitter, dat er niet minder dan 50 sprekers ingeschreven waren Ergo maande de president tot beknoptheid aan. Maar het hielp niet veel. De Foreesten, de Pompe's, de Smeenge's, de Bolsiussen pluk ken juist in deze dagen hun onverwelkbare lauweren. Daarom eigenljjk hoe naif van den voorzitter bjj deze .sprekers" op kortheid aan te dringen 1 Iedereen weet tooh, dat het mandaat van deze zeer geachte algevaardigden ten nauwste samenhaigt met het Waterstaats debat. En wat doet een kamerlid el niet tot be houd van dat dierbare mandaat, hem verleend door even dierbare kiezers Daar zouden wjj vellen over vol kunnen sohrjjven. Ditmaal de verkiezingen zjjn nog ver af zullen wjj het echter maar niet doen. Evenmin een opsomming geven van alle be sproken distriots-nesterjjen als spoorwegsta tions, die grooter of kleiner moeten worden wegen, die verbreed kanaaltjes, die verlengd; tremen, die ingelegd of Hit den dienst-tabel moeten genomen worden om van de bruggen van de haven verbeteringen, van het waterstaats- personeel, dat beter betaald moest worden, niet te spreken. Ons joeg dit de koorts van verveling op het ijjf en w(j twijfelen er ook niet aan, of de lasers kunnen betere litteratuur vinden. Bovendien wenschen wjj ook niet ons klein steentje bjj te dragen tot den opbouw van de reputatie, voornamelijk gegrondvest op talenten) ten toon gespreid bjj het waterstaats debat. Alleen zjj vermeld, dat de heer Melchers aan het einde van de vergadering over het spoor wegpersoneel begon te spreken, welk onder werp, van meer algemeen belang, eohter even goed zoo niet beter later bjj de behandeling van het verslag van da spoorweg-enquête ter sprake had kunnen worden gebracht. Nu zullen wij bij die gelegenheid wel een nieuwe uit gave van deze speech krjjgen. Voor heden volstaan wjj met de vermelding tevens dat de minister nog niet voor het antwoord aan het woord kon komen. De vergadering werd geschorst tot heden avond, als wanneer de West-Indische begrooting aan de orde komt. Avondzitting. Evenals in vorige jaren b{j de behandeling van de West-Indische begrootingen was er ook dit jaar, heden avond, weinig belangstelling b{j "de leden. Het gesprokene ging bljjkbaar over hun hoofden heen. Z9 lieten den minis ter en den heer Van Kol maar praten, lachten eens als een van beiden een grapje zeide, en daarmede was hun plicht voor heden avond vervuld. De West nog minder dan de O est boezemde hun eenige belangstelling in. Het was dan ook voor een slecht opgeko men, bjj na niet luisterende, Kamer, dat eerst een kort debat .algemeene beschouwingen" werd gehouden, waaraan ook de heer Van Bylandt deelnam, welk debat, toen de artikelen aan de orde kwamen, eigenljjk meer een vor melijk tweegesprek werd tusschen den minis ter en den heer Van Kol. Om beurten gaf de voorzitter hun het woord, en tusschen door werd b{j het aflezen der artikelen het aangenaam hamergeklop van den president vernomen, slaande den marsch, die onzen spoedigen uittocht uit het parlementair Egypteland aankondigde. Op het einde van een zware en langdurige zittingsperiode is dat werkeljjk een zeer welluidende en sprekende muziek. Het begon heden avond echter niet met de West maar met Oost-Indië. De heer Fock vroeg nl. den minister van koloniën wat er waar was in de geruchten, die over een a s expeditie naar Tabanan liepen. Er moesten reeds bataillons voor aan gewezen zjjn. Alles, .zegt men", is klaar. Zooals bekend ligt het geschil tussohen ons gouvernement en den Radja van dat landschap hierin, dat twee weduwen van den overleden vorst zioh hebben laten verbranden, wat niet precies in den haak is. Want die dames had den zich niet mogen laten verbranden. Daar voor zjjn^ wjj in de Oost en houden toezicht op de daden der verschillende lolandsohe vorsten, De minister, die bjj de behandeling van de Indische begrooting reeds het een en ander over die interessante vrouwen had medege deeld wjjlen Z M. de Radja had een menigte vrouwen, die hem teeder beminden, en dit tweetal had zioh, naar de toenmalige ministerieele verzekering, vrjjwillig langs dezen minder gebruikeljjken, maar zeker regel recht naar het doel voerende weg in gemeen- zchap willen stellen met den diep betreurdeh heer ea meester was thans kort. Hg wist niet van gereedstaande bataillons, geloofde niet dat het tot een expeditie zou komen, had veel vertrouwen in het oiviel bestuur op Bali, en hoopte dat Z. M. van Tabanan wel met 1 Januari het oontraot zou teekenen, waar- bjj het weduwen-verbranden verboden is. Vervolgens kreeg de West zjjn beurt. Over het algemeen leverde de disoussie weinig belangrjjks op en was eg een herha ling van de jaarlgksche besohouwingen, die bg deze begrooting plegen gemaakt te worden. De heer Van Kol, sedert verleden jaar nu ook West-Indische specialiteit, nam het leeu wendeel van het debat in beslag. De minis ter vulde aan, gal toelichtingen, en deed toe- De donkere dagen vóór Kerstmis waren voorbg. Uit een mist, die geen zonnestraal doorliet, was een heldere strakke winterhemel te voorschgn gekomen, met flankerende sterren 's naohts en gouden licht over dag. Het vroor de straten waren droog en de vrachtwagens, die voorbgrolden, deden de vensters dreunen. Mooi Kerstweertje, al lag er dan ook niet de glinsterende sneeuwlaag, die bg de verliohte kerkramen van den gewgien nacht schgnt te behooren. 't Was een mooie, vroolgke vóór avond van 25 Deoember en de Kerstdag zelf beloofde zonnig en opwekkend te zgn. In de groote stad aan de Seine is de drukte grooter geworden, naarmate de avond ouder werd. 't Is vol op de straten. Wie het niet wist, zou toch vermoeden, dat er iets bgzon- ders, dat het geen avond als alle andere was. De toiletten der voorbggangers hebben iets ieestelgks en het ieit, dat ook jonge kinderen hoewel het tegen twaalf uur loopt, met de oudere leden van het gezin meewaidelen in het gewoel, verraadt den datum van het jaar en de naderende middernachtsmis. De winkels ■gn opengebleven en schitteren van licht, en in de restaurants hebben de bezoekers zich verlaat. O saters en champagne zgn voor velen het ré7eilloi, dat op den gewonen dinertgdis zeggingen, en zeide daarbg herhaalde malen, alBof het de natuurlgkste zaak der wereld was .dat is door den afgevaardigde met de noodige overdrgving gezegd", of .hierin he^ft hg weder erg overdreven." Dat sprak zoo va* zelf; dat kwam er zoo natuurlgk uit, dat niemand er aanstoot aan kon vinden Allerminst de beer Van Kol, dg breed geschouderde, die brult als een leeuw eis eee hart heeft van een duif. Zgn Boschnegers staan hem even na als zgn Javanen. Een goede kerel toch, de afgevaardigde van Enschede 1 Behalve de heer Van Kol, nam ook de heer Van Bylandt deel aan het debat en 't was heel eigenaardig hoe verschillend hun oordeel over de toekomst van Suriname uitviel. De heer Van Bylandt had groot vertrouwen in den goudrgkdom van het land, e* zeide dat de Bocht van de Heerea gracht te Amsterdam met West-Indisch geld was gebouwd. De heerVan Kol daarentegen meende ör.t de miaeralen-rgk- dom der kolonie wel eens tegenvallen kon. Hg had meer gedachte van de bosschen, waarin kostbare houtsoorten zgn le kappen. Bovendien beval hg den kleinen landbouwer de katoen cultuur aan als bronne» va* toekomstigen rgkdom. Daarin school volgens hem de wel vaart van Suriname, die er zou zgn .mits het moederland zgn plicht doet", en onder het bestuur van den gouverneur Lely. Want met den heer Lely loopt de heer Van Kol hoog weg. Hg was ee* en al lofzang op dien hoogen ambtenaar, die bera zeker als een gedistingneerd vreemdeling in de kolonie best zal ontvangen hebben. Blgkbaar zgn het goede maatjes, wat niet verhindert, dat als misschien morgen aan den dag de heer Lely Maar de heer Van Kpl is toch een goedig mensoh. De minister hield het midden tussohen beide sprekers, verwachtte veel van het goud en niet minder van de bossohen, als de Liwaspoor er maar eenmaal is. Kortom, de heer Idenburg was nog optimistisoh. Suriname zou best terecht komen. Minder vroolgk was hg over Curasao gestemd. De heer Va* Kol had over de elleado, dio daar heerscht, het een en ander gezegd, en het woord .schrielheid", gebezigd door een Cura- $aosoh blad over de houding va* het moeder- laad, overgenome*. En dat liet ZEx zioh ■iet zeggen. Geen kolonie had minder recht om over meer .schrielheid" te klagen dan juist Caraqao, zeide hg, en wees toen tevens op de maatre gelen, genomen ter opbeuring van den land bouw en de omwerking va* de mgawet die sameahangt met de quaestie va* de phosfaat- mgne* op de plantage St Barbara Met den eigenaar, die niet wil exploiteeren, den beer Goddin, voert de heerVan Kol .onderhandelin gen". Wat Z Ex d9n heer Van Kol een pluimpje deed geven. Ten slotte werden de begrootingen zonder hoof delg ke stemming aangenomen. Het was 11 uur, kinder bedtgd. Als deze begrootingen een ander jaar be- hoorlgk behandeld zullen worden op een anderen tgd als nu, op het eind van de zittingsperiode, dan kunnen wg er langer bg stilstaan De oppervlakkige beschouwingen van thans geven daartoe geen aanleiding. begonnen, omdat de gasten niet voornemens zga ter kerk te gaan. Da rgsn der wandelaars worden dichter haastiger wordt de stap der voorbggangers zoo aanstonds zal de groote basstem der Notre Dame den eerste der twaalf bronzen trillingen over de krioelende stad zenden, om onmiddellgk ge volgd te worden door galmen hoog en big, statig en zwaar, langzaam of vlug, omhoog, omlaag, tusschen de daken en boven de pleinende twaalf slagen van middernacht, het geboorte uur va* het Kerstfeest. Nu rept men z'ch naar de groote gothisohe gebouwen, waar lange boogrensters gloeien in denkere steenmassa's, en waarbinnen een vreugdefeest wordt aange> kondigd, een bigde boodschap voor alle volken Er was een tgd geweest, dat de man, die langzaam een der groote avenuen bg den Triomf boo 7 insloeg, ook zgn Kerstavonden had gevierd als al die anderen in de weelderige eet huize*. Het waren vroolgke avonden geweest, vroeg begonnen en laat in den nacht geëindigd waarin de kurken knalden en de wgn sprenkelde in de losjes tegen elkaar getinkelde glazen Maar later had hg er eenige beleefd, die een geheel ander karakter hadden. In zgn eigen huis had hg ze gevierd, rustig en stil tot middernacht, en dan, wanneer zgn jong vrouwtje uit de mis was teruggekomen, vroo lgk voortgezet in de warmte van het comfor table intérieur, nadat de wieg en later het kleine bedje van hun jongen behangen was met de geschenken van het Kerstkind. Wat was alles anders geworden 1 Een jaar ln het bg voegsel tot dit nommer komen voor het verslag der zittiig van den gemeen teraad te Middelburg en het slot van het verhandelde in de raad&vergadering te V 11 s- singen, beide Woensdag gehouden. Het laatste is aangevuld met de, over eenige punten gevoerde bei aadslagingen. Het bgvoegeel werd voor zoover het die verslagen betreft roeds Woensdagavond aan oaze geabonneerden in beide gemeenten bezorgd Verder bevat het bg voegselBenoemingen Op het gebied van den landbouw Verslag verga dering landbouwafdeeling Oostburg; Ver schillende berichten Vertrokken en aangekomen schepen Burgerlgke stand Goesopgaaf Loterg enz. In de korte mededeeling, onder Laatste bej richten in ons vorig nommer, meldden wg dat tot lid der commissie van toezioht op het middelbaar onderwgs werd benoemd de heer L. K. van der Harst JJz.dit moet zgn, het bleek ook uit het verslagde heer J. C. van der Harst JJz. Prov. Blad no. 98 bevat een besluit van Gedeputeerde Staten va* Zeeland, bepa lende het aandeel, door de gemeenten dier provincie te dragen in de lichting van de nationale militie van 1904. Verder zg* door hetzelfde oollega aangewe zen de gemeenten, waar in 1904 zitting zal worden gehouden voor den hergk. Wg komen op een en ander in een volgend nommer nader terug. Plaatsgebrek dwong ons deze en andere stukken, alsook eenige annonces, heden tersg te leggen. ft De St. Ct van heden bevat de wet tot bekraohtiging van provinciale belastingen in Zeeland. Dezelfde St. Ct. bevat ook de statuten der ooëperatie7e Boerenleenbank te Clings. Dinsdagmiddag kwam de heer B., die hef Hotel de Commerce alhier exploiteert, tot de ontdekking dat bg hem een mand wgn was ontvreemd. Hg stelde de politie daarmede in kennis, die den dader opspoorde en ook den persoon die den wgn had gekocht. Hg, die verdaoht wordt den diefstal gepleegd te hebben, een commissionair, is gearresteerd. Woensdagavond omstreeks kwart over negen werd door de bewoners boven het kan toor der firma J. A Zip en Van Tegliagen, aan de Zuidzgde van den Dam alhier, een brandluoht waargenomen. Toen dadelgk daarop een ondersoek werd ingesteld, bleek het privé kantoor der leden van de firma in laaie te staan. Dank sg doel treffende aanwending van water en zout, konden de bewoners met eigen middelen de vlammen blussohen en behoefde de intusaehen aange rukte brandweer niet handelend op te treden In het kantoor is de schoorsteenmantel ver brand, evenals het behang en het plafond, maar daartoe is de brand beperkt gebleven. Aan de sohrgftafel werd ook eenige sohade toegebracht, doch overigens hebben nooh boe geleden was de Kerstavond vreugdeloos voorbg gegaanhet réveillon hadden ze beiden ver meden het was te moeilgk om tegenover zoo veel herinneringen aan goede dagen de marte lende bewustheid van het tegenwoordige te plaatsen. Zgn vrouw was als altgd naar de middernaohtsmis gegaan en met ooge*, die van teruggedrongen tranen brandden, thnis gekomen. Toen was hun avond voorbg ge weest het Kerstfeest bracht hun geen gouden ster, geen belofte van vrede en geluk. Sedert was het van kwaad tot erger gegaan Hg was het oude leven van vroeger, weer opgevat in eén dolle bui, big ven voortzetten. Hg erkende, het was niet de sehuld zjj s er vrouw, en hg begreep ook, dat zg nobel en grootmoedig was geweest in haar houding tegenover hem. Ze vermoedde alles, ze door zag alles met haar blik, die zoo helder zag, omdat ze zoo fgn gevoelde. Er waren oogem- blikken geweest, waarin zg hem, naar hg zelf dacht, voor altgd teruggewonnen had, maar het boulevardlevei had zgn greep naar hem gedaan en telkens was hg weer teruggekeerd déar, waar aan het beeld zgner vrouw niet meer kon worden gedacht. Toen had hg eindelgk een besluit genomen Dat dubbel leven wilde bg niet langer. Hj kon den pgnlgk opreohten blik in zgn huis niet meer verdragen. Den moed zich te out trekken aan den nieuwen genotskring had hg niet. Hg besloot alleen te zga. Zoo verliet hg het eigen huis. Dat was maanden geleden. Zgn stap had hem geen voldoening, geen rust gegeven. Hg was vrg en toeh hoe gebonden door de her innering aan wat hg had achtergelatenIedere nieuwe dag bracht nieuwe verwgtingen en nieuwe wroeging mee. Maar iedere nieuwe dag maakte hem ook een terugkeer moeilgker. Hg schaamde zich en noemde zioh zelf een ellen deling, doch hg had de kracht niet om zioh te ontdoen van zgn nieuwe ketenen. En nu was het de avond vóer Kerstmis heviger dan ooit had hg in de laatste dagen gevoeld, wat hg had verloren, toen hg de oude levenswgze weer had hervat. Zgn vrouw, zgn kind zgn kind vooral, dat hem nooit anders dan vol vertrouwen had aangezien en hem in n booze dagen met lieve kinderwoordjes had getroost waren hem niet uit de gedaohte. Al dagen geleden had hg een overdreven schat van Kerstgeschenken voor zgn kleinen jongen naar de bekende woning gezonden en hg hoopte in stilte, dat zgne vrouw ze hedenavond zou uitstallen om het ledikantje, al begreep ze dan ook, wie de gever moest zgn. En nu, nu ieder Kerstfeest viert, nu de wereld bigde is en er in de huizen zooveel warmte is en zoo veel liefde, nu heeft hg niet langer weerstand kunien bieden. Iets moet hg voelen van dat oude geluk, dat zoo kort duu rde en door hem zoo weinig is gewaardeerd. Hg moet zgn kind zieo, zgn heerlgken jongen, zooals hg hem in andere Kerstnachten zag, slapende in afwach ting van het bezoek van het Kerstkind en zioh maar even bewegend bg de zachte liefkoozin- gen der ouders. Hg moet een oogenblik kunnen ken of papieren, nooh de brandkast, die zioh in het kantoor bevindt, iets geleden. Wat verbrandde of beschadigd werd, is geassureerd. De oorzaak van het gebeurde is vermoedelgk het te haid branden van de kachel. Tengevolge van het door de gansohe stad gemaakt brandalarm, was een vrg belangrgke menigte naar de plaats van den brand gesneld, die echter, waar in een oogwenk het vuur was gebluseht, spoedig weer uiteenging. Te Domburg heeft zioh, op nitnoodi- ging van het hoofd der gemeente, eene oom missie gevormd tot het inzamelen van gelden voor een huldeblgk aan H. M. de Koningin- Moeder, ter herdenking van Haar 25-jarig verblgf in ons land. Die inzameling zal op den eigen! g ken feestdag 22 Januari plaats hebben door middel eener inteekenlgst en van een bus, alsmede door eene colleote op de scholen. De commissie bestaat uit de heerenL. J. van Voorthugsen, burgemeesterJ. Drabbe, gep. generaal-majoor der genie; A. L. Snouok Hurgronje, rentmeester van het kroondomein P. G. Labrgn, rgks ontvangerH. M. Kesteloo, gemeente-secretaris, en J. Scheele, lid va* den gemeenteraad. - In verband met den bekenden dietstal teZoutelamde is Dinsdagavond 1.1. nog een tweede persoon uit Westkapelle opge- braoht naar Middelburg, Deze is evenwel den volgenden dag weer op vrge voeten gesteld. - Tot vader en moeder in het Diaconie- Armenhuis te Grgpskerke zg«, volgens de N. Zondagsbode, benoemd J. C. Manneke en vrouw uit Breskens. Te Ou d-Vossemeer is aan den raad een adres ingediend met verzoek aan den al daar gevestigden veearts, den heer A. van de Bande, een toelage van 250 per jaar uit de gemeentefondsen toe te kennen. Dit adres draagt de handteekingen van bgna alle land bouwers en veehouders; bovendien is nog een adres in omloop geweest bg de voornaamste ingezetenen, waarin adhesie wordt betuigd aan genoemd adres. Op de voordraoht voor onderwgzer aan de dorpsschool te Zaamslag zgn thans geplaatst de heeren J. P. Leenhouts te Gad- zand, A Luoieer te Waterlandkerkje en C. I. Serlé te IJz&adgke. Het programma voor de lessen enz. ge durende het hefstsemester aan de universiteit te Upsala vermeldt dat dr E. Iljalmar Psilan- der, docent voor Duitsehe taal en letterkun de, aldaar een onrsus geven zal over het heden daagBohe Nederlansoh, waarbg eenige stukken nit de Camera Obscura zullen gelezen en ver klaard worden. De lessen zgn reeds in October begonnen en worden sedert door een groote twintig personen gevolgd, en onder hen door den bekenden Zweedsohen taalgeleerde profes sor Adolf Noreen. Voorloopig wordt het Ne- derlansohe klankstelsel behandeld, waarvoor dr Psilander in Januari jongstleden nieuwe studiën heeft gemaakt, bg een herhaald be zoek aan ons vaderland. Neerlandia. denken, dat hg niet alleen is. Hoe verder de avond kwam, hoe sterker de begeerte werd. Hg weet, dat zgne vrouw tegen twaalf uur het huis zal verlatenzg zal naar de middernaohtsmis gaan in haar onge luk, gelgk zg het deed, toen zg nog gelukkig was. Langzaam gingen de uren voorbg en bg dwaalde rond, koortsachtig; hg had nergens rust; en toen hg zgn zakken weer had gevuld met Kerstgesohenken, vermeed hg de bekende cen tra van het boulevard leven. Zoo verrasten hem de vroolgke klokketonen van middernacht, het oarillon der groote stad ter eero van het kind in de kribbe, toen hg, afleiding zoekend voor zgne zenuwachtigheid, in een café was binnengeloo- pen, waar een luidruchtig publiek van mannen en vrouwen een oogenblik verwonderd was geweest bg het zien van den mondainen bezoe ker, Snel was hg opgesprongen en had hg eenigazins ruw met den garden afgerekend. Toen zooht hg zgne woning op, zgn oude woning, die hg zelf voor zich gesloten had. De concierge, die de zware deur op zgn ge- bel had opengetrokken, riep hem van uit zgn loge iets toe. Hg hoorde het wel, maar het drong niet tot zgn begrip door. Ook bemerkte hg niet, dat de man hem een eindje volgde en op het eerste portaal bleef staan nakgken. Hg voelde zgn knieën knikken; zgn hart bonsde. Zoo kwam hg met droge ked en een gevoel, alsof hg in een droom handelde, voor de deur van zgn appartement. Zachtjes opende hg die.

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1903 | | pagina 1