Zaterdag 5 December. N°. 287. 146e Jaargang. 1903. Middelburg 4 December. lts. &9. Kameroverzicht Uit Stad «li Prayincit, RECHTSZAKEN. LANDBOUW. LETTEREN EN KUNST. Gemeenteraad van Goes. IKS. MIDDELBURGSCHE COURANT. Dene courant verschijnt d a g e 1 ij k g, met uitiondering van Zon- en Feestdagen. Prij1) P« kwartaal, soowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in Nederland franco p.p., f 2. Afzonderlijke nummers kosten S eent, THERMOMETER ES VEBffACHTlSG. 4 Deo. 8 u. vm. 32 gr., 12 u 35 gr., av. 4 u. 35 gr. F. V e r w a e k tkraohtige Z. Wwind, betrokken lucht, neerslag, geringe toename in temperatuur. Advertentita20 eent per regel, flleboorte-, dood- en alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 1—7 regels f 1.50; elke regel meer 20 eent. Beolamens 40 eent per regel fireetc letten naar de plaats, die sij innemen. Tot de plaatsing van ad verten tiën en reolames, niet afkomstig uit Zeeland, betredende Handel, Ng verheid en Held weien, is uitsluitend gereohtigd het Algmteen AAverteatieoSSmraM Aa BH h* UI Au., M. Tesrkugwnl Ml, AmtsrdeMi MOVE». BR. bfort. ig 7 De- ankelgk s Donn ar kun- Damet- moierga ïeskaar- Heeren, voor baar op faandag ideeling >1 !•- worden van M. HUIS* JW8 te familie, Zeeland n g als KIM' in de igoede Sn staaa 1LDEB- vraagt morgen en v. v. llttMÜI» »d.tgd 815 8.15 8.11 gewone («kon- rekken, roeping reiai- enheid, ],55 uur reiken. it a. 18# 12- 7.80 #.- a. 180 189 1.89 i.45 en e» aa en'of 7.40, 9.10, II Zitting van Donderdag. Na de onbelangrijke debatten, die vooral Woensdag in den namiddag slechts taaie ver veling hadden opgeleverd, bood de dag van heden een verkwikking. Wjj waren weer terug gekomen tot de «algemeene beschouwingen," die gisteren door het onderling geharrewar van oonourreeremde demooraten als in een moeras warea verloopen. Het peil der discussiën was wederom gestegen tot de hoogte, waarop de sprekers van den eersten dag en die van gisteren voormiddag het hadden gebraoht en gehouden. Er zat weder pit inhet gaf weder teekening aan de stellingen, die van weerszoden werden in genomen. Links had aangevallen, rechts verde digde zich heden, en het moet erkend worden bekwame woordvoeders stuurden zg in het veld. De heer Lohmas, die als «hekkensluiter" het laatst het woord voerde van de sprekers der rechterzijde van links moeten nog de heeren Bos en Van der Zwaag aan de beurt komen was als altjjd keurig. Zgn betoog was niet in hoofdzaak gericht te gen prof Van der Vlugt's aanval op de bekende passages uit de Memorie van Antwoord, waarbg de regeering de liberalen voor inconsequente sooialisten verklaart. De heer Talma had deze moeilijke taak op zich genomen en van zjjn standpunt een zeer uitnemend betoog geleverd. De afgevaardigde voor Goes nam het meer in het bijzonder op voor de regeering, waar deze door de sprekers der linkerzijde en door den heer S aalman het verwjjt gedaan was, dat zg geen voortgang maakte met de sociale wetgeving en bljjk gat van «onvastheid" op legislatief gebied, bljjkende uit het herhaald terug nemen van wetsontwerpen en uit haren, reeds zekere befaamdheid verkregen hebbende «partieele herzieningen." De heer Lohman voerde hier eohter eenige verontschuldigingen aan, die, met alle respect voor dea spreker, ver gezocht zjjn. Zoo ver dedigde hg het terugnemen der wetsontwerpen met een verwjja naar het goede beginsel, dat regeering en kamer overleg plegen, en de re geering niet «koppig" ia terug te nemen, wat in de kamer geen bjjval verwekt. Het in trekken van artikels ei wetsontwerpen, die den eenen dag met hand en land door de regeering verdedigd worden om ze een vol< genden dag te laten vallen, is dus eenvoudig bljjk geven van gemis aan «koppigheid". Zeker een eigenaardige uitlegging van pro' fessor Drukker's verwgt van «onvastheid in het regeeringsbeleid." En de sociale wetgeving, die van het kabi net verlangd wordt, zou millioenen kosten in elk geval veel meer dan de wetten, reeds door de liberalen tot stand gebracht. Eerst moest er duB geld zjjn, en dan kon het kabi net aan de Booiale wetgeving gaan arbeiden met de voortvarendheid als o. m. door den heer Staalman verlangd. Yinnig werd aan diens adres opgemerkt, dat hjj beter in zjjn rol was, als hjj zich, zooals vroeger, alleen met de «kleine luyden" in Den Helder be moeide. Zjjn «adviezen" over die «kleine luyden" en over marine-zaken hadden zekere waarde, maar in den laatsten tjjd haalde hg de hooge politiek overhoop, en dat was niet precies Staalman op zjjn voordeeligst Het was een lust om dea heer Lohman te zien toen hg deze vengnigheden los liet. Het geleken losse opmerkingen, die den geaohten afgevaar digde als het ware ter loops ontvielen. Maar bg nader inzicht kwam er verband in, en werd gevoeld, koe die' opstoppers aankwamen Beide heeren zgn eehter volkomen aan elkan der gewaagd. Te* slotte zg *og vermeld wat de heer Lohman over de benoemingen, door dit kabinet gedaan, in het midden bracht. Menig «ven tilator" zal bg de lezing van dit gedeelte van heeren Lohman1» speech onaangenaam aan gedaan worde*. Want hg gaf zeerduidelgk te kennen, dat hg op dit stuk heel andere denk beelden toegedaan was dan dr Knyper, die overal «partggangors inzet". Hg vond het verkeerd vooral Christenen in de «wereldsohe voordeelen" te doen deelen. Dat werkte op het geloof dier mensehen ontsenuwend. En van zg. «Zeloten", in dit geval personen offioieele leider der anti-revolutionaire partg, heeft geruimen tgd gesproken, maar zgn be toog bleef in inhoud en vorm verre beneden de mooie redevoering van den heer Talma. De wethouder van Amsterdam zoeht zgn kracht meer in kwinkslagen en aardigheden, en, door het aannemen van een grappige houding, de hilariteit va* de kamer op te wekkea, maar het «werk", als *g dat zoomaar eens noemen mogen, werd door den afgevaardigde van Tiet- jerksteradeel gedaan. Het bekende gezegde van den heer Heemskerk, n.l. dat als hg begint hg nooit weet, waar hg eindigen zal, werd weder eens in de pzaktgk gebracht. Als «leider" maakte hg dan ook voor de zooveelste maal een treurig figuur. In dit opzioht is dr Kuyper's partg niet erg gelukkig. De heer Talma deed dus het «werk". En hg deed dit voortreffelgk. Van begin tot het eind had hg het oor van de Kamer, en waar hg welbespraakt man als bg is bg vorige gelegenheden wel.eens toegaf aan een natuurlgken aandrang tot phraseologie, tot schermen met dikke woorden, daar gaf hg heden welbespraaktheid van goeden huize en zakelgke argumenten voor zakelgke argumenten. Er ging een groote zeggingskracht van hem uit, en men gevoelde, dat hg het tegenbetoog hield, dat de rechterzgde op professor Van der Vlugt's aanval sohuldig was. Tegenover den afgevaardigde uit Leiden hield hg vol, dat de liberalen en socialisten wel éen familie uitmaken, ergo de liberalen al heel weinig tegen de sooialisten kunnen inbrengen. Met een enkel woord gezegd: de slotsom van zgn betoog was, dat de liberalen de concurrentie in sooialisten-bestrgding niet met de Christenen van allerlei gading kunnen volhouden. Nu had professor Van der Vlagt wel ge wezen op de afdoende wetenschappelgke cri- tiek, die van liberale zgde op de sooiaal-de- moeratische theorie was uitgeoefend, maar de heer Talma noemde dat boekencritiek, die op do grooto massa gooa uitworkiag had. Boven dien, als morgen een sociaal-demooratisoh eco noom een boek sehrgft met anti-oritiek op de liberale critiek, dan weet de eenvoudige des geestes heelemaal niet waar bg zioh aan te boaden beeft. Daarom gaf die wetensohappe Igke eritiek geen hou-vast in de socialistisobe bestrgding. In de openbaring bezit men die wel. Nu zouden wg willen vragen maar beBtaat daaromtrent dan geen verschil van opinie Zgn er geen z. g. Christen-demooraten, zelfs geen Christen-sooiaal-decaooraten En bleek bg de discussies, die wg in de laatste jaren in de Kamer aanhoorden, niet telkens hoe juist dat boek der openbaring telkens aange haald werd: dan weder eens om de brandkast, dan weder om de arbeiders te besobermen De heer Talma wees er zelf op hoe gevaarlgk dit schermen met bijbelteksten is, maar gaf daarmede tevens het zwakke punt in zgn redeneering aan. Zeker heeft hg gelgir, dat wetenschappelgke werken geen vat op de massa hebben, de bgbel veel meer in dit opzioht te gebruiken is, maar van bgbel teksten kan niemand leven, en daarom zal ten| slotte deze strgd op weten- schappelgk terrein uitgevochten moeten worden Behalve de heer Talma voerden van katho lieke zgde nog het woord de heeren Aalberse en Nolens. Laatstgenoemde om professor Van der Vlugt's stellizg te refuteeren, dat de katholieke minister van financiën niet de Memorie va* Antwoord had kunnen onder teekenen, waarin dr. Knyper zgn aangevallen passage aan de liberalen had geschreven. De heer Aalberse haalde de stakingslitera tuur er weder eens bg, waarop natuurlgk de heer Schaper het antwoord niet sohuldig bleef. En ten slotte kwam de heer Bgleveld be vestig?, hg noemde het ontkennen maar het was een ontkenning, die bevestigde, wat de heer Troelstra gisteren voor de schandalige benoemingen aan de Rgksverzekeringsbank had medegedeeld. Men moet het maar van zgn vrienden hebben 1 BEN KERKELIJKE GEMEENTE, DIE HAAR TIJD BEGRIJPT. Uit Giekerk wordt aan het Soc. Wkbld ge- sohreven Er zgn verschillende wgzigingen aangebracht den eenen dag .atheïst, den anderen doleerend I in het reglement op het beheer der eigendom- zgn, wilde hg niets weten. Het is waar, zeide men van de kerk te Giekerk. De boerdergen h««' geen partg kan bestaan «zonder proteotie", der gemeente, vroeger 80 5 90 pondemaat maar daarom moesten maar niet luk-raak 1 (1 pondemaat 36'/. are) zullen worden ver- politieke of dag-Christenen overal tot allerlei kleind tot 60 pondemaat, eensdeels opdat er ambten benoemd wordei. En wat hg over uit de landerge* worde gehaald wat erin zit, een bekend onverantwoordelgk adviseur van dr Kuyper sprak, was ook niet voor de poes. zullen kunnen mededingen. De verhuring zal bg voorkeur plaats hebben aan leden der ge meente en zoo mogelgk tegen een bg taxa tie vast te Btellen huurprgs. Op de begrooting werd 100 uitgetrokken ten behoeve der (burgerlgke) gemeente Tiet- jerksteradeel als bgdrage in de belastingen Aan deze gift is de voorwaarde verbonden, dat er kennis van gegeven zal worden aan andere corporaties in de gemeente. Blgken dezen genegen het voorbeeld te volgen, dan zal de bgdrage bestendigd worden. Voorts bestemde de kerkelgke gemeente ƒ50 ter bevordering van het landbouwonderwgs, alsmede 80 voor aanvulling van de volks bibliotheek en 50 voor salaris van den be heerder dier bibliotheek. Bg kon. besluit: is, voor vgf jaren, benoemd bg het pers. van den geneesk. dienst der landmacht, tot reserve-officier van gezondh. 2de kl., de heer L. A. van der Weyden, arts is G. A. Maller, benoemd en aangesteld tot tgdelgk officier van gezondheid 2de kl. bg het perB. van den geneesk. dienst van het leger in N.-I. Voor de, in den zomer van 1904 alhier te houden, Zeeuwsohe tentoonstelling van ng verheid is reeds een groot aantal inzendingen toegezegd. Met het oog op nog hangende aanvragen tot inzending en om sommigen nalatigen nog ge legenheid te geven van hunne deelneming te doen blgken is, zooala uit een in dit nommer voorkomende advertentie blgkt, het tgdstip voor aanmelding tot deelname tot 15 Decem ber verlengd. In de memorie van antwoord van den minister van justitie worden eenige mededee- lingen gedaan omtrent het geval van een gedetineerde te Breda, die niet in staat zou gesteld weien tgdig zgn zieke vrouw te Middelburg te bezoeken. Deze mededeelingen komen in hoofdzaak neer op wat door ons indertgd omtrent deze zaak werd gemeld. De versohillende treinen, die hier heden aankwamen hadden belangrgke vertraging. Zeker een gevolg van de gevallen sneeuw en den wind. seerd le beide stukken ter verbetering en aan vulling terug te zenden, en 2e de door het armbestuur voorgestelde salarisverhooging van den seeretaris-penningmeester niet goed te keuren. Dienovereenkomstig werd bssloien. De heeren C. Hartoog en J. de Schipper aftredende leden van hetzelfde armbestuur, werden herbenoemd. Aan den gemeente-veldwachter P. Van Houten te S i n t A n n a 1 a n d, die uit deze betrekking eervol ontslag heeft gevraagd, is door den gemeenteraad toegekend een pensioen van 200. Met ingang van 15 dezer is H. Hofstee, gepasporteerd marechaussee te Rotterdam, benoemd tot kommies 4a klasse bjj 's Rjjks belastingen. Als standplaats is hem Koe wacht aangewezen, doch hg wordt tgdelgk gedetacheerd te St Jansteen. De heer J. van der Stel, buitengewoon opziohter aan de nieuwe Bluiswerken te Ter- neuzen, is met ingang van 1 Jan. a. s. be noemd tot teekenaar bg de bouwpolitie te Utrecht. die De eer van den dag komt eohter aan den anderdeels om land vrg te krggen ter verhuring aan de vele kleine boeren (koemelkers). De huurders zullen geen ander (eigen of gehuurd)! land mogen gebruiken, terwgl zg, die zelf meer I ning In de Donderdagavond gehouden zitting van den gemeenteraad van Goes is, uit de vroeger medegedeelde voordraoht, benoemd tot onderwgzeres bg het lager onderwgs mej P. Mnelman te Goes. Het subsidie voor den aanleg van de tram Borssele—Goes—Wolfaartsdgk werd, met 8 tegen 4 stemmen, verhoogd tot f 700 en met algemeene stemmen is de wensohelgkheid uitgesproken om de tramlgn door de stad te leggen, mits dit uitvoerbaar blgkt. Men zie verder het uitvoerig verslag in dit nommer. Woensdag benoemde de gemeenteraad van B o r s s e 1 e tot lid van het burgerlgk arm bestuur den heer C van de Velde Iz, Op verzoek van den veldwaohter besloot de raad bet traktement van dien beambte te verhoogen met f 35 'sjaars. Aan een verzoek van een erfpachter om ver mindering van de jaarlgksohe erfpaebtssom werd voldaan, waaneer tenminste de ver- eische goedkeuring van Gedeputeerde Staten op het besluit verkregen kan worden. Te Wolphaartsdgk gaf Wolf art» Fanfare Donderdagavond j. 1. een uitvoering. Een achttal muziekstukken werden, onder leiding van den nieuwen directeur, op ver. dienstelgke wgze uitgevoerd Ter afwisseling werden een paar tooneelstnkjes opgevoerd n.l. Burgemeester Pruik en Myn Luitenant, die aan de aanwecigea een genoegelgkea avond bezorgden. Een 'bal voor de danslustigen besloot den avond. In de Donderdagavond te I e r s e k gehouden raadsvergadering werd, naar aan leiding van ingekomen bezwaren van de gezondheidscommissie tegen de huidige plaats der gemeente-mestvaalt, besloten deze te verleggen naar een weegje bg den grintweg ten zuiden van en tameljjk ver buiten de kom der gemeente. De vroegere dokterswoning werd bestemd als woonhuis voor het hoofd van school I. Daar de inning der belastingen niet meer door middel van garnisaires geschieden mag, stelden burg. en weth. voor een som van 25 beschikbaar te stellen als belooning voor den heer Telj er, deurwaarder te Goes, die zich voor die som bereid verklaard heeft zioh met de inning van achterstallige gemeente-belas ting te belasten. Door de commissie tot onderzoek der reke- en der begrooting van het Burgerl MAANDELIJKSCH OVERZICHT VAN HET WEDER medegedeeld door het Koninklijk Nederlandsch Metereologisch Instituut Novbmber 1903. Weerkun- Te De Bilt in de dige bovengenoemde gegevens. Gemidd. ba- rometerst. maand. 761.9 mM. Te Utrecht (later De Bilt) in de overeenkomstige maanden sinds 1849. 761.1 mM. 776.9 den 5 laagste 730.5 De katholieke jongensschool te Aar- denburg is voor verder gebruik afgekeurd. Arrondissements-Bechtbank te Middelburg. Heden deed deze reohtbank uitspraak in de zaak van H. v. d. B., timmerman te Vlissin- gen, thans alhier in hechtenis, waarvan wg bg de behandeling, in ons nommer van 28 dezer, onder het opschrift «Een dure uitgang", breed voerig melding maakten. Hjj werd, overeen komstig den eisoh van het openbaar minis terie, wegens diefstal, te Souburg gepleegd, veroordeeld tot 9 maanden gevangenisstraf, met mindering der preventieve hechtenis. Verder zgn veroordeeld wegens diefstal: J. D., 55 j,, koopman, Middelburg, mede aldaar in hechtenis, tot 6 m. gev. straf, ook met mindering der preventieve neontenis, en G. P., 40 j., smid, Vlissingen, tot f 5 b. s. 5 d. h. mishandelingI. S., 24 j., molenaar, Sluis, tot 14 d. gev. straf, en W. O., 53 j., hypodrome- houder, zonder vaste woonplaats, tot f 10 b. s. 10 d. h., en J. S18 j-, vissoher, Arne- muiden, tot 5 b. s 5 d. h. mishandeling van een ambtenaarG. R., 19 j., boerenknecht, 's-Heer Arendskerke, tot 1 gev. straf, en bedelarij en landlooperijJ. F. V., 58 j-, werk man, zonder vaste woonplaats, thans alhier in hechtenis, tot 2 X 3 d. hechtenis en op zending naar eene rijkswerkinrichting gedu rende den tgd van 1 jaar en 4 maanden. VrijgesprokenR. C. B., 22 jklompenmaker: Clinge, beklaagd van mishandeling. De Haarlemsohe reohtbank heeft de te Schoten, die Gem. temp. Hoogste Laagste Gem. betrek, vochtigh- Hoeveelheid neerslag. Aant. dagen met neersl. Idem met een neerslag van 0.5 mM. of meer Gem.bewolk. Aant."dagen met gemidd bewolking zwaarder dan 0.8 Aant. dag.m. gemidd. bew. lichter dan 0.2 Cs 6» 0 12" 1 -3° 3» 90 28 4 20 783.3 727.3 85.2 mM. 25 vrouw haar 11-jarig doohtertje mis handelde, veroordeeld tot 2 maanden. De eisoh was 9 maanden. Door di landbouwvereeniging te Z a a m- s 1 a g is dit jaar 843 000 KG. kunstmest voor de leden aangekooht. Het aantal leden steeg van 83 tot 89. De inkomsten der vereeniging bedroegen f 55981.84, de uitgaven f 55655.22®; alzoo goed slot f 326.61'. De beide altredende bestuursleden, de heeren Jao. Verpoorte en D. Dekker jr., werden her kozen, Het aantal KG. suikerbieten, gedurende deze campagne door de Coöp. fabriek te Sas van Gent verwerkt, bedraagt ruim 30 mil- lioen KG. tegen ruim 40 millioen in het vorige jaar. Daar het aantal geoontraoteerde HA even groot was, bljjkt dus dat de verbouw niet is meegevallen. Bg den uitgever M. Geelhoed te Vlis singen is van de pers gekomen Egbert van Boepen, een hoofd en voorganger van een red dersfamilie, van wien wjj onlangs nog eenige bjjzonderheden meedeelden. Daarin geeft de heer P. J. van Aartsen onderwjjzer te Vlissingen, een uitvoerige Ie vensbesehrjjving van den in de Scheldestad algemeen bekenden loodsschipper, die tal van schipbreukelingen, meermalen met gevaar voor eigen leven, van den dood redde. Het boekje is voorzien van het portret van Van Hoepen en bevat een fraai stadsgezicht van VlisBingen. heer Talma toe. Ook de heer Heemskerk, de I dan 40 pondemaat in eigendom bezitten, niet1 Armbest. werd verslag uitgebrnoht en geadvi. Speenhof gaat op tournée in Indiëver moedelijk vertrekt hjj in Mei van het volgend jaar. 20 0.71 in 1859 1875 Cs 5» 3 19° 3 i -10» 6 i 88.6 59.8 mM. 19.2 13.8 1899 1858 0.63 8.6 2.2 Zitting van Donderdagavond te 8 Uur. Voorzitter de burgemeester. Afwezig met kennisgeving de heer Pilaar. Onder de ingekomen stukken behoort een verzoek van H. M. Harinck, om ontheffing van erfpacht van grond aan de Haven. Dit is gerenvooieerd naar bnrg. en weth. Aan de orde is na de benoeming van eene onderwijzeres bg bet lager onderwjjs. Het aantal sollioitanten bedraagt 10. De door bnrg. en weth. en de onderwas- autoriteiten opgemaakte voordracht bestaat uit de dames P. Mnelman te Goes, J. O. van Nieuwenhujjze te Goes en D. A. Cooman te Coljjnsplaat. Eerstgenoemde wordt met algemeeie stem men benoemd. Op een verzoek van F. J. Boone, om eene ruiling van grond aan te gaan, n.l. om een gedeelte van peroeel sectie D no. 1015, ter grootte van 5 are, aan de gemeente af te staan ter verbreeding van den gemeentegang, tegen een gedeelte van perceel sectie D no. 2102, zjjnde een gedeelte van den gang van school B, adviseeren burg. en weth. en de districts-sohoolopziener gunstig, mits alle kosten ten laste van adressant komen. Na discussie tusschen den voorzitter en de heeren Dekker, De Witt Hamer, Temperman en Ramondt, wordt, zonder hoofdeljjke stem ming, overeenkomstig het advies van bnrg. en wetb. besloten. Eveneens adviseeren bnrg. en weth. gunstig op het adres va* de vereeniging Ijsvermaak, om gednreide de wintermaanden het gebruik te hebben va* de Westvest. Als jaarlgksohe retributie noemen burg. en weth. 1door de betaling waarvan de Ver eeniging de bevoegdheid krjjgt onwillige* van de baan te weren. Na eene opmerking van den heer Kakebeeke, of tegen de in gebruikgevmg geene wettelijke bezwaren bestaan, wat door den voorzitter ontkennend wordt beantwoord, wordt zonder hdoideljjke stemming oonform het advies be sloten. 4 Alsnu komt in behandeling het in eene vorige vergadering aangehouden adres van H. Nieveen, om verhooging van subsidie voor den aanleg der tram BorsseleGoes—Wolfaartsdgk. Burg. en weth. geven te keinen dat zg geen termen kannen vinden om terug te komen op het advies, indertgd uitgebracht, al. dat ƒ350 hun, in verband met het belang, dat de ge meente bg de tram heeft, voldoende voorkomt. De financieele commissie, die eerst adviseerde het verzoek van adressant in te willigen onder voorwaarde dat de tramlgn door de stad gelegd wordt, deelt in een nader sohrgven mede dat zg, door nadere besprekingen van een der leden der finamoieele commissie met een der heeren ontwerpers, wenscht de door haar ge stelde voorwaarde te doem vervallen, doch

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1903 | | pagina 1