Maandag
2 November.
N°. 2o8.
146s Jaargang,
IB,
Zeeuwsche omtrekken,
Uit Stad «n Provincie,
Bg deze courant behoort een Bijvoegsel.
Middelburg 31 October.
elm hoornist," die kamermuziek voor deze «et vlug genoeg wilde draaien, aan den grond.
1903,
en
HIDDELBIIRGSCHË COURANT.
Dene ooarant verschijnt d a g e 1 ij k s, met uitsondering ran Zon- en Feestdagen.
Prijs, per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in Nederland franeo p.p., f 2.
Afzonderlijke nummers kosten 8 sent.
THEBMOMETBB EN VKB WACHTING.
31 Oot. 8 u. vm. 48 gr., 12 u 56 gr., av. 4 n. 53 gr. F. Verwacht: zwakke tot matige Z.
W. wind, gedeeltelik bewolkte laoht, weinig verandering in temperatuur.
AdvertentiSn20 eent per regel. Meboorte-, dood- en alle andere familieberichten en
Dankbetuigingen van 1—7 regels f 1.50; elke regel meer 20 eent. Keelamens dO cent per regel,
Breete lette» naar ie plaats, tie sjj innemen.
Tot de plaatsing van advertentiSn en reolames, niet afkomstig uit Zeeland, betredende
Handel, Ng verheid en Held wezen, is uitsluitend gereohtigd het A1(shmh Adfirtsnils^nrsiia
A. BB £A MAK An., IA ?e«rlmriinl SM, Anutmrsksmi.
Onze „Zeeuwsche omtrekken"
prikkelen
stof tot
tot gedachtenwisselinggeven
weder-opmerkingen, in verband met reeds Hoogere Burgerschool.
In het welvarende Schouwen mocht het
I Rijk zoo'n school wel in stand houden.
besproken punten.
Dit is een gelukkig verschijnsel, een be
moedigend teeken.
Het getuigt van belangstellinghet strekt
tot bewijs dat die „Omtrekken" in een
behoefte voorzien en aan hun doel beant
woorden.
Zoo kwam nu een bewoner van Zeeuwsch
Vlaanderen's Westelijk deel
koren op onzen molen brengen enbewjjzen
hoe juist onze bewering was dat zelfs door
goede verkeersmiddelen de bezwaren nog I tief daartoe nam,' dan zouden de overige
niet zijn opgeheven voor ouders, die hunne g6meeiiten moeten helpen om door subsidie
kinderen hooger onderricht willen doen de tot standkoming in de hand te werken
geven dan de lagere school verschaffen kan. inlichtingen in deze kan Goes wel ver
Een Rijks Hoogere Burgerschool wordt hare deelen goed kent, omdat zijne be-
alleen door het Rijk bekostigd, maar trekking veel reizen met zich brengt,
daarop bestaat weinig of geen kans. Zoo pratende over alles en nog wat,
Toen wij indertijd een pleidooi leverden vroeg hij op eens„Weet ge wel dat er
voor eene Hoogere Burgerschool te Vlis- in eene gemeente in Zeeuwsch-Vlaanderen
singen, werd ons van meer dan een zijde eene premie gegeven wordt op het uit-
verzekerd dat men die van het Rijk niet brengen van zijn stem bij verkiezingen?
moest verwachten. In Zeeland was daar- En raad eens waarin die bestaat
voor nu, nadat Goes in het bezit is geko- Het raden viel ons moeilijken daarom
men van zulk een Rijksinstelling, Zierikzee liet hij er na eenigen tijd op volgen: „Op
aan de beurt. Zierikzee dat jaren reeds een borrel."
zich kosten getroost voor de daar bestaande „Kom, het is toch nietwaar!" riepen
wij uit.
„Ja wis en drie", was zijn antwoord.
Bij stemmingen voor de Tweede kamer,
Het eenige wat dus in Zeeuwsch-Ylaan-1 de Provinciale Staten en den Gemeenteraad
deren te doen zou zijn isdat verschillende wordt door het stembureau aan eiken
gemeenten in deze de handen in elkaar j kiezer na het uitbrengen van zijn stem
I slaan.
Zoowel in het Oostelijk als in het Wes-
Itelijk deel moest zulk een Hoogere Bur
gerschool bestaan.
een borreltje aangebodeneen klare, bittere
of cognac.
Yele kiezers, ik denk wel bijna allen,
maken er gebruik van. En er zullen wel
In het kanton Oostburg zoo schreef sohaffen
hij wordt meer en meer gevoeld het die bit' eig0n krachten eene
gemis aan de bekwame mannen, die op I burgerschool in 't leven riep.
Als Terneuzen voor het eerste, Oostburg kiezers zijn die alleen om dien borrel stern-
of Aardenburg voor het tweede het initia-1 buswaarts komen."
„En wie betaalt de kosten ervoor?"
„Wel, de gemeente."
Deze mededeeling trof ons bijzonder.
En daar zullen er wel meer zjjn die van
de eerste gemeente in Zeeland I zulk een gewoonte verbaasd opzien.
onderwijsgebied
jongelui op te
betrekkingen, o.
jaren zich beijverden om I
leiden voor verschillende
a. bij de belastingen,
posterijen, het leger enz.
Zij legden hunne betrekking neer, om I
een zeer zeker welverdiende rust te ge-
nieten.
Wij behoeven de namen dier mannen
Hoogere Bij informatie bleek ons dat het een
aloud gebruik geldt.
Waarin het zijn oorsprong vindt, weten
wij niet.
Met eene goede bedoeling kan het allicht,
Eén dergelijke school voor beide distric-
I ten is niet voldoende en zou aan het doel
weer niet beantwoorden. De leerlingen
zouden dan toch voor een deel in de plaats I in verband met plaatselijke toestanden of
I der vestiging in den kost moeten gaan. het bedrijf van het meerendeel der kiezers.
Twee zijn er dus noodig aan den over-1 eertijds in het leven zjjn geroepen, maar het
I kant. I behoort toch volstrekt niet meer in onzen
Het Rijk zou zeker ook niet achterblijven I tijd en dient, meenen wij, zoo spoedig
niet te noemen zij zijn te goed en algemeen met het verleenen van financieele hulp. m o g e 1 ij k afgeschaft te worden,
met eere bekend als uitstekende leermeesters. En eene dergeljjke inrichting met het Of die gewoonte in nog andere gemeenten
Intusschen is er geen uitzicht dat in de daaraan verbonden personeel levert ook heerscht, weten wij nieten of voor dit
nu ontstane leemte zal worden voorzien. I gr0ote voordeelen op, vooral aan de plaats 1 onthaal der stemgerechtigden ook een som
„Anderen zijn zoo schrijft die bewoner I waarjn zjj jg gevestigd. Deze mag dus well onder de kosten voor verkiezingen voorkomt
van Westelijk Zeeuwsch Ylaanderen I het meest van alle gemeenten bijdragen in I evenmin.
anderen zijn wel in hunne plaats gekomen I de kosten. I Maar dit weten wj] wel dat het goed
doch bezitten öf niet die kennis, öf niet En al moge nu door zulk eene school I zou zyn wanneer men met die gewoonte
de gave om die mede te deelen, öf de ge- n;et geheel de wensch van den schrijver I Toor altijd brak.
meentebesturen zijn tusschenbeiden gekomen Worden vervuld, wat opleiding betreft voor Allicht is zij een prikkel om te gaan
en hebben gezegdhet hoofd is in de bepaalde vakkeneene hoogere opleiding I stemmen, maar als zoodanig is zij ten
eerste plaats voor de volksschool, d. i. de der jeugd wordt daardoor zeker gebaat, sterkste af te keuren.
lagere school, waar alleen de gewone eVenals de algemeene ontwikkeling van een Gemeentebesturen moeten zich onthouden
vakken van het lager onderwijs onderwezen I streek. I van het geven van premies, en vooral van
mogen worden. Uit dit oogpunt alleen zou zelfs de I dergeljjke, op het vervullen van een plicht
Wat is daarvan het gevolg Een burger verwezenlijking van het geopperde idee een I die op een kiezer rust.
van het platteland, al is hij ook een zoo- weldaad zijn in het algemeen voor de beide
genaamd „gezeten" burger, die kinderen Zeeuwsch-Ylaanderens.
heeft en die wil doen opleiden voor de
eene of andere maatschappelijke betrekking,
heeft geene middelen genoeg om die te
zenden naar eene kostschool of naar eene
H. Burgerschool, waarmede toch minstens
f 600 's jaars gemoeid is,
Hierin verandering te brengen is naar.
schrijven, waarin herinnerd werd aan de
het mij voorkomt een billijke eisch des J TT
-L I concessie-aanvraag voor een lyn Hontemsse
tnds. Het zou kunnen geschieden door de
2. 6 -r, „i Selzaete, aan de meermalen
stichting eener Rijks Hoogere Burgerschool
in het kanton Oostburg, al was het ook| ...P
maar met driejarigen cursus
den, waren 4079 geldige stemmen uitgebracht
en verkregen de heeren mr F. C. van Deinse
(lib.) 931, C. Dierick (bath.) 860, P. Dregmans
1148 en Jos van Waesbergbe 1140 stemmen.
Het aantal kiezers bedraagt 6254.
Bjj de Dinsdag gehouden herstemmng werd
de heer E. P. Dumonlejjn (K.) gekozen met
2280 stemmen, terwjjl de heer Dregmans er
toen 1413 verwierf.
Er is van beide kanten hard gewerkt.
De stemmen, een vorig maal op de heeren
Van Deinse en Dieriok uitgebracht, zgn
bljjkbaar over de beide oandidaten voor de her
stemming verdeeld geweest.
Thans is, blijkens eene nadere berekening,
de verhouding: 19 antirevolutionnairen, 15
liberalen, 7 katholieken en een lid, dat zich
bjj geen der partgen aansluit.
Door een misverstand, gegrond op verkeerde
berekening, is het aantal anti-revolutionnairen
door ons en anderen een hooger opgegeven dan
het nu werkeljjk'ris.
In deze is dus, ook door ons, eene vergissing
begaan, die wjj eerst heden bjj nadere bereke
ning hebben ontdekt.
Dit doet echter aan de door ons aangevoerde
argumenten niets af.
f Zelfs bjj 119 Btemmen is het waar zoo
licht een paar leden ontbreken, o. a. door
verhindering wegens ziekte of door vertraging
in de overkomst bjj mist een feit dat die
partg gelegenheid heeft
benoeming in haar geest te nemen.
Daarom toch bleef en bljjft waar dat elke
versterking van het aantal leden hunnerzijds,
zelfs
De kosten zjjn, behalve het zegel der ver
bintenis, f 1.20 per 100 stuks.
Door Gedeputeerde S taten van Zeeland
is goedgekeurd een door den hoofdingenieur
van den provincialen waterstaat vastgestelde
wjjziging van de instructie voor da arbeiders,
m vasten dienst der provincie op de wegen,
in onderhoud bjj de provincie.
Thans is bepaald dat aan de arbeiders is
opgedragen het opsporen en constateeren van
de overtredingen van het reglement op de
wegen en voetpaden, voor zooveel betreft den
provincialen weg, waarbjj zjj zjjn aangesteld.
Yerder is bepaald dat die arbeiders zullen
worden beëedigd.
In de St. CU van heden zjjn opgenomen
de statuten van de Sohiet- (Weerbaarheids-)
vereeniging Souburggevestigd te Oost- en
W est-Souburg.
De vereeniging is aangegaan voor den tjjd
van 29 jaren, en stelt zich ten doel 's lands
weerbaarheid te verhoogen.
Zjj tracht dit doel te bereiken door het hou
den van oefening in het schieten en in den
wapenhandel, waardoor zjj goede schutters zal
trachten te vormen.
Deze oefening zal geschieden zoo mogeljjk
met de geweren bjj het leger in gebruik, met
dé flobertbuks en met de revolver.
heeft en het daarom meer gewensoht was te
trachten het aantal katholieke leden te brengen
van 6 op 7.
De uitslag der stemming, waardoor het
katholieke element, tegenover het antirevolu-
tionnaire, is versterkt, strookt dus geheel met
onzen wensch.
Nu Vrjjdag 6 November het zoo vaak
uitgestelde oonoert van de vereeniging Beicha
uit Utrecht eindeljjk zal plaats hebben in de
Concert en Gehoorzaal alhier, zjj nog eens
met een enkel woord gewezen op het karakter wjjiersmet dat onder"wfis belast.
In de week van 22—29 October zjjn van
Ook wat wij in onze vorige „Omtrekken"
schreven over tram-aanleg in Oostelijk
IZeeuwsch-Vlaanderen, en in 't
bijzonder over een tramlijn Sas van Gent
SelzaeteHontenisse, was het sein voor een
in ons blad
en tegen een
Alle jongelui, die verlangen van het
uitgebreid onderwijs gebruik te maken,
zouden hieraan kunnen deelnemen, wanneer
die school gevestigd werd in eene der
gemeenten van het centrum.
Dat die stichting kosten zou na zich
beweging voor
zijlijn naar Sas van Gent.
Wij meenen dat het niet goed en prac-
tisch zijn zou op nieuw die kwestie ter
sprake te brengen en daarover eene pole
miek te doen voerenvooral niet in het
stadium waarin de zaak thans verkeert.
Wij kunnen echter verzekeren dat het
i- j j comité, m welks handen de zaak berust, de
sleepen, spreekt van zelf, doch mil dunkt
r r 1 noodige stappen deed om ook hen te bevre-
dat dit bezwaar niet onoverkomelijk zou
zijn, wanneer de belanghebbende gemeente
besturen, door subsidies te verleenen, blijken
gaven van hunne belangstelling."
Nu moeten wij beginnen den schrijver een
paar illusies te ontnemen. In de eerste plaats
die dat een R. H. burgerschool, een drie
jarige b. v., zal voorzien in de behoefte aan
opleiding voor al de verschillende betrek
kingen, zooals de mannen deden, door wierin-
ruste-gaan zulk een leemte ontstond.
Dergelijke scholen bieden daartoe lang
niet de gelegenheid. Het is nog altijd een
groot gebrek dat het afloopen van zulke
digen die ijveren voor zulk een zijlijn,
Als het Rijk en de daarbij betrokken
besturen willen meewerken, is het niet om
mogelijk dat zij tot stand komt.
Maar men schatte de kosten niet gering,
zelfs voor dat zijlijntje r;van 10 K.M.
Men vrage daaromtrent eens inlichtingeu
bij hen die het weten kunnen.
Zijn wij goed ingelicht, dan mag men
gerust daarvoor een paar ton rekenen.
Dan zal men tevens wel vernemen dat in
zulke belangrijke zaken niet alles zoo spoedig
gaan kan als velen wel zouden wenschen
en dat er ook heel wat gebeuren moet Terneuzen
scholen nog niet opent de poort voor
verschillende instellingen, zooals de schrijver voordat Plannen voor dergelijke onderne- Weatdorpe
op het oog heeft.
Er komt in die richting wel verbetering
maar wij zijn lang nog niet waar wij wezen
moeten.
Een tweede illusie omtrent eene Rijks
Hoogere Burgerschool, desnoods met sub-1
sidie van de belanghebbende gemeenten, zal j
ook niet verwezenlijkt kunnen worden.
mingen geheel gereed en voor openbaarheid Zaamslag
vatbaar zijn.
Voorbarige publiciteit doet vaak zeer
veel schade aan het welslagen van zulke
ondernemingen.
HERSTEMMING HULST.
Bjj de Vrjjdag in het district Hulst gehou
den herstemming voor een lid van de Provin
ciale Staten, ter voorziening in de vacature-
Van Waesberghe Janssens, werden uitgebracht
4446 geldige stemmen.
Daarvan verkregen de heeren
P. DREGMANS (antirev.) 2139 en
JOS VAN WAESBERGHE (kath.) 2307
stemmen.
Van onwaarde 89 stemmen.
Gekozen is dus de heer JOS. VAN WAES
BERGHE.
Bg deze herstemming waren in de ver
schillende stemdistricten de stemmen aldus
verdeeld
abc d
20 30 20 30
Oct. Oct. Oct. Oct.
66 90 17
26 64
63 153
116 158
42 51
7 46
222 408
127 176
9 98
43 69
22 29
33 53
87 116
41 140
49 118 2
63 257 36
47 133 2
9 39 8
68 109 -
Axel
Boschkapelle
Glinge
Grauw
Hengstdjjk
Hoek
Hontenisse
Hulst
Koewacht
Overslag
Philippine
van Gent
St. Jan Steen
Stoppeldjjk
654
153
281
281
82
389
644
307
287
119
49
Zuiddorpe
178
288
216
1347
232
519
138
545 322 455
82 8 18
194 11 41
182 24
59 5 8
248 123 202
463 10 55
3
18
6
7
3
15
8
3
975 416 718
152 13 19
340 166 301
267
171
83
39
60
149
181
133
91
73
14
10
7
33
41
15
Met ingang van 1 November a. s. zjjn
de navolgende ambtenaren by 's Rjjks belas
tingen in Zeeland bevorderdH. Schot,
kommies 2e klasse, Middelburg, tot kommies
le klasse, P. A. Pool, kommies 3e klasse,
eene beslissing of I Terneuzen, tot kommies 2e klasse, en A. de
Waard, kommies te water 2e klasse te Bs'-h,
tot kommies te water le klasse.
Met denzelfden datum is tot kommies te
water 4e kl. benoemd P. Teirlinck, mossel
met een, hare hoogst bedenkeiyke zgde I visscher te Philippineterwjjl tot kommies te
I water by de ambulante recherche te water
2e afd. tjjdeljjk is aangesteld J. van Driessen
te Bath.
De gemeenteraad van Wolphaarts-
dyk besloot Vrgdagnamiddag j.l. de subsidie
voor een stoomtram BorsseleWolphaartsdyk
van 285, vroeger toegezegd, doch aan de
gemeente uitgekeerd wordende door de ver-
sohillende polders, te verhoogen tot 300
die 15 meer komen ten laste der gemeentekas.
Verder werd voor het onderwys in vak aan
de beide scholen f 50 toegestaan, te verdeden
tot een geiyk bedrag onder de beide onder
van dit conoert.
Toen in het voorjaar Beicha hier zou op
treden, heeft de heer Jan Morks in een uit
voerig artikel in ons blad daarover verschil
lende bgzonderheden meegedeeld. We zullen
die daarom niet herhalen maar slechtB in her'
innering brengen dat Reicha eene vereeniging
is van vyf musioi, oorspronkeiyk allen van
t stedeiyk Utreohtsch orkesteen fluitist,
een hoboist, een klarinettist een fagottist
en
I e r b e k e verzonden 580.000 leverbare oesters
tegen de volgende pryzen70—75 Kg.
fr. 80-90; 50-55 Kg. fr. 35-40; 40-45 Kg.
fr. 18-22.
Donderdagmiddag geraakte te B r u i-
n i s s e schipper Van Eek, met zyn vaartuig
Ebenhaëzer, geladen met steenkolen, komende
van Dintel en bestemd naar Gent, doordat het
instrumenten ten gehoore brengen. Een yyftiental hoogaarzen vertrokken ter assi-
Het is dus een kunst die men slechts hoogst I stentie en namen kolen over waardoor het
zelden gelegenheid heeft te hoorenen dat de I sohip spoedig weer vlot kwam. In afwachting
uitvoeringen van Reicha ook een buitengewoon I d0r assurantie ligt het thans voor den wal ten
knnstgenot versohaffen, dat bewyzen de be-1 anker
tuigingen van hoogen lof die allerwege door prftVin«;nJp Ktafpn van Zppland
bevoegde personen aan het vflftal worden ge-ll rOVlIlCiaie Diaien Vdll AiööldilU,
bracht.
123 11 14
Aangeduid wordt doora het aantal kiezers,
b de geldig uitgebraohte stemmen, c de stem
men, op 20 en 30 Oct. uitgebracht op den heer
P. Dregmans, d idem op den heer Job. van
Waesberghe, en e het getal stemmen van
Nog niet lang geleden waren wij in ge-1 onwaarde of blanco.
Bprek met iemand die onze provincie in al{ By de stemming, Dinsdag 20 October gehon-
We twjjfelen dan ook niet, om met den
slotwehsoh van den heer Morks ook deze mee-
deeling te besluiten, of velen zullen zich op-1
gewekt gevoelen het concert van Reicha te
bezoeken.
Onder de advertentiën in dit nommer
komt er een voor van het bestuur derj
rijen op de Schelde en Zeeuwsche stroomen, waarin
het kennis geeft dat ten kantore van den
secretaris-penningmeester te Bergen op Zoom
tegen den kostenden prys verkrggbaar zyn
certificaten van onbesmetheid voor de door
belanghebbenden in den handel te brengen
oesters.
Daaromtrent meldt men ons en wy ves
tigen hierop de byzondere aandacht dat een
ruim gebruik der certificaten is in het belang
der kweekers en hen zal helpen voor hun
prodaot, welks zuiverheid tot nog toe onbe'
sproken bleef, een eerste plaats op de wereld
markt te veroveren en te behouden.
De voorwaarden, waarop de eertifioaten ver-
krggbaar zjjn, worden door het bestuur met
iederen kweeker afzonderlek geregeld in over
eenstemming met bet resultaat, dat het bacte
riologisch en plaatseiyk onderzoek ten zynen
opziohte heeft opgeleverd. Bovendien moethy
zich oontraetueel verbinden geen oesters in
den handel te brengen, voor consumptie,
aikomstig van terreinen, waarvoor geen certi
ficaat wordt afgegeven, of van kweekers, die
niet in het bezit zyn van bedoelde certificaten
Bg den handel in leverbare oesters van de
Ten opziohte van een verzoek van het be
stuur der afdeeling Middelburg van den
Nederlandschen Militairen Bond om voor de
instandhouding van zyn Militair lehuis te
Middelburg te mogen ontvangen een
jaariyksoh subsidie van 100, verzoeken Ged.
Staten, daar de tyd ontbroken heeft tot be-
hooriyke voorbereiding van een praeadvies,
diligent te worden verklaard.
9
9
By besluit der Staten van 17 Juli 1901 werd
aan Smit V, Diepeveen en Van der Bent voor
het uitoefenen van een stoomboot- en wagen-
dienst tussohen Walzoorden en Vlake
en, in verband daarmede, van een wagendienst
tusschen Walzoorden en Hulst en omgekeerd,
eene jaariyksche bjjdrage verleend van ten
hoogBte 11.500 voor het tgdvak van 1 Jan.
1902 tot 31 Dec. 1904, onder voorwaarde o.a.
dat het subsidie wordt gerekend le zyn ver
deeld als volgt3000 voor den stoomboot-
dienst met de aanlegplaats in de buitenhaven
te Hansweert, 6500 voor den wagendienst
tusschen Walzoorden en Hulst en 2000 voor
dien tusschen Hansweert en Vlake.
Met ingang van 1 Januari jl., is het subsidie
met f 6500 verminderd voor den wagendienst
tusschen Walzoorden en Hulst, welke door
Ged. Staten niet meer noodzakeiyk werd ge
oordeeld, nadat de exploitatie van den tram
weg tussohen beide plaatsen was aangevangen.
Tengevolge van de exploitatie van dien
tramweg is het verkeer zoodanig toegenomen,
dat herhaaldelgk niet alle reizigers kunnen
worden vervoerd met den wagen, welke tus-
kweekers onderling zullen deze oertificaten dus I sohen Hansweert en Vlake dienst doet, terwyi
ook als bewysstuk moeten worden overgelegd, [de ondernemers van den dienst op grond van