V rijdag 30 October. 146' Jaargang, 1903 Middelburg 29 October. Uit Stad en Provincie, berghe. Wanneer in Nederland gbmbentbb'edrijven. samenwerking, wits invoerrechten op heek. tweede kamer. kibsverbbniging 'g-grave n- hage." de rijkspostspaarbank N*. 286. MIDDELBURGSCHE COURANT. Djïs courant vcrsotiijnt d a g e 1 ij k s, met uitsondering van Zon- on feestdagen. Prjj'3, per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in Nederland franco p.p., 2. Afzonderlijke nummers kosten S seat, THBBNOHETISB KB TEBWACBT1K6. 29 Oot. 8 u. vm. 50 gr., 12 u 56 gr., av. 4 u. 55 gr. F. Verwaoht: zwakke tot matige Z. wind, gedeeltelik bewolkte lucht, 'a morgens nevelig, geringe afname in temperatuur. Advertentiln20 oent per regel. Geboorte-, dood- on nilo andere familieberichten Dankbetuigingen tan 17 regels f 1.50elke regel meer 20 eent. Keolamens 40 cent per regel. 6 roots letters naar d« plaats, die tg innamen. Tot de plaatsing van advertentiSn en reclames, niet afkomstig uit Zeeland, betredende Handel, Ngverheid en Geldwezen, it uitsluitend gerechtigd het Algemeen Uf*rtt«ii«.Rar*i>s A BS LA 95A8 Ann. SUS. wrarw»5 Avastordaetc De stembus is morgen (V r ij d a g) in bet district Hulst geopend van des mor gens acht tot des namiddags v ij f uren. Op de door ons, in ons vorig nommer, aangegeven gronden noodigen wij onze par- tjjgenooten uit, om, zoo zij aan de stem ming willen deelnemen, hun stem uit te brengen op den heer jos. van waes- Korten tgd geleden zag in Duitschland, bewerkt door het rgksverzekeringsatnbf, een regeeringspublicatie het licht, door welke opnieuw in sterke mate de aandaohtgevestigd wordt op een van de heilzame gevolgen der invaliditeitsverzekering, Zooals men weet, bestaat in Duitsohland de verplichte arbeidersverzekering reeds sedert vele jaren op drieërlei gebied de ziektever zekering van af 1883, de ongevallenverzekering van 84, de invaliditeits- en ouderdomsverze- kering van at '87. Geljjk men ziet zijn deze regelingen, die den arbeidenden stand tot zegen zgn, er wel iet of wat eerder tot stand gekomen dan in ons land het geval is Wg hebben de ziekteverzekering slechts vrjjwillig en daar door uiterst gebrekkig. Wg hebben de onge vallenverzekering sinds een half jaar en de invaliditeits en ouderdomsverzekering nog beelemaal niet. Wat die genoemde regelingen nu beoogen, behoeft weinig toelichting: hun naam duidt het reeds genoegzaam aan. De ziekteverzekering waarborgt den arbeiders en hun, die van dezelfde draagkracht zjjn, in geval van onge steldheid oi ziekte gedurende eenige maanden geneeskundige hulp en de uiikeering van een ziekengeld de ongevallenverzekering waar borgt hun een periodieke uitkeering in geval van verminking of beschadiging tengevolge van een bedrijfsongevalen het is ten slotte de invaliditeits- en ouderdomsverzekering, die den verzekerden een jaarlijks pensioen bezorgt, eerstens aan degenen, die op welken leeftijd ook door gebrekkigheid of door een slepende ziekte hun werkkracht hebben ingeboet, ten tweede in 't algemeen aan alle verzekerden, die een zekeren bejaarden leeftjjd bereikt hebben. Het groote belang dezer drieledig verplichte verzekering springt in 't oog; wjj willen alle bijkomstige voordeelen nu laten rusten om sleohts te herinneren aan dit hoofd voordeel, dat al de drie afdeelingen gemeen hebbenbjj bijzondere of algemeen te verwachten moei lijke omstandigheden bewaren zjj het werk mansgezin voor achteruitgang, verarming en gebrekzjj verhinderen dat de zieke, gekwetste, gebrekkige of bejaarde arbeider zelf en met zjjn gezin op de meestjjda zoo vernederende en altjjd onvoldoende armenzorg wordt aan gewezen. Maar er is meer; en daarop juist wilden w]j de aandaobt vestigen. Behalve dit groote voordeel n.l., het verhinderen van economiseben aohteruitgang, het overbodig maken van armen zorg, een voordeel dat men bjj het instellen dezer verzekeringstakken bedoelde en ver wachtte, is er speoiaal bjj de invaliditeitsver zekering een ander groot voordeel aan den dag gekomen, dat men er te voren niet van had durven verwachten. Het heilzame gevolg waaraan wjj hier denken is: het voorkomen van heele invaliditeit, het reeds in den aan vang en zóó grondig genezen van ziekten dat de geheele gebrekkigheid in tal van gevallen voorkomen wordt. Wat toch is het geval? Volgens het stelsel der invaliditeitsverzekering zjjn de verzeke ringsinrichtingen, o. a. particuliere vennoot schappen, gehouden, een verzekerde, die door ziekte of anderzins gebrekkig geworden is, een pensioen uit te keeren zoolang zjjn invaliditeit bestaat, wat dus in de meeste gevallen zeggen wil: zoolang hg leeft. Welnu,die verzekerings inrichtingen in Duitsohland hebben al spoedig ingezien, dat onherstelbare gebrekkigheid maar al te dikwgls het gevolg is van een ziekte, die, in liohten graad beginnend, verwaarloosd werd of althans niet grondig, niet radicaal bestreden. En, met een zeer geoorloofde zorg voor hun kas, hebben de genoemde inricht» gen begrepen, dat het voor haar heel wat voordeeliger uitkomt, maar terstond mede te werken aan de radioale genezing van een beginnende ziekte (een genezing die meestal in eenige maanden bereikt is) dan dat z naderhand verplioht worden het invaliditeits pensioen uit te keeren gedurende vele jaren Trouwens ook de wetgever zag liever ver zekerden genezen zonder pensioen, dan in het genot van pensioen maar invalide; vandaar dat de wet de verzekeringsinrichtingen uitdrukkelijk bevoegd heeft verklaard zich te belasten met de geneeskundige verzorging van personen, die door een dusdanige ziekte worden aangetast dat er invaliditeit uit voort kan komen; ja zelfs mogen zg de genezing beproeven van personen, die een invaliden- pensioen reeds trekken, indien de behandeling nl. nog kans op goeden uilslag sckjjnt te bieden. Aan het huisgezin van dsn patient moeten zjj dan in die weken een ziekengeld uitkeeren. En wat ziet men dus nu in Duitschland gebeuren Dat allerlei ljjders aan ziekten, die tot slepende kunnen worden, waaronder in de eerste plaats de zoo gevreesde longziekten, dat al zulke lijders op kosten der verzekerings maatschappijen verpleegd worden dat zjj naar ziekenhuizen, sanatoria, zelfs badplaatsen ge zonden wordendat de maatschappijen zelve sanatoria doen bouwen, alles ten einde te voorkomen, dat de beginnende en bjj bestri ding allicht kortstondige ziekte voor hen zou worden tot een bli venden, langdurigen schade post. De regeeriogspublieatie, waarover wg boven spraken, bevat i»dit opzicht sprekende cijfers. Vermeldt wordt bv. dat in 1902 vanwege de invaliditeitskassen in geneeskundige behande ling zjjn genomen bjjna 86.000 personen, het geen voor de kassen ruim 6 millioen guldens verplegingskosten opleverde. Bjj bjjna de helft van dit aantal personen, bg meer dan 16.000 nl-, was de ziektede vreeseljjke tering maar aan het eind van het jaar kon bg meer dan 12.000 dezer teringlgders worden geconstateerd 5f bun geheele genezing df in elk geval een zoodanig herstel, dat van invaliditeit geen sprake meer behoefde te zgn. Trouwens, om dit prachtige resultaat te be reiken hebben de verzekeringsmaatschappgen geen kosten ontzienimmers naar het regee- ringsverslag vermeldt, werden in 1902 van het genoemde aantal teringlgdende arbeiders 14000 in sanatoria verpleegd, en meer dan 1500 naar badplaatsen gezonden. In dienst van deze maatregelen werden door de maat schappijen zelve reeds zestien arbeiderssanatoria gebouwd, waarvan tien alleen voor de genezing van teringlgders. Dat is de zegenrgke werking van soeiale wetgeving. Drie vierde van alle teringlgdende arbeiders genezen, tien arbeiderssanatoria alleen door de verzekeringsmaatschappgen gebouwd, dat is het gevolg van een goed-democratische wet; het is een resultaat waarbg alle particuliere bemoeiingen, vereesigingen, liefdadigheids voorstellingen, giften, hoe goed ook bedoeld, als een kruimel in het niet zinkt. Meer dan vgftien jaren geniet Duitschland van deze schoone wet. Wanneer zal Neder land haar bezitten Hoeveel jaren nog zullen onze conservatieve ministers big ven vertellen, dat zg in voorbereiding", »in studie", >in overweging" is (F. D.) werking overal waar èa onze geestverwanten èa de sociaal-democraten in de praotgk der dagelgksche politiek streven naar hetzelfde. Aan deze onze wenschen beantwoordt de werkelgkheid maar ten deele. Wg zgn er niet zeker van of niet somtgds samenwerking achterwege bleef uit vrees om zich te oom- promitteeren en nog minder of niet van libe ralen kant ter principieele bestrgding van het sociaal-democratische stelsel nog veel te weinig is verricht. Deze verklaring nemen wg, over het geheel met instemming, over uit Het Vaderland. Het is duidelgk, dat de reohterzgde, die zelf maar losjes samenhangt, op niets minder gesteld is dan op ralliëment aan den linker Kamerkant en onder de vrgzinnige partgen over heel het land. Vandaar de onmiskenbare beduchtheid van sommige harer organen voor mr Harte's tarief plannen, hun angstvallige zorg deze bg voor baat te teekenen als enkel fiscaal. Vandaar thans hun toorn tegen den heer Goeman Borgesius wegens den steun, dien hj tot zekere hoogte de vorige week ter gelegen, heid van het acht-uren-amendement den sociaal' democraten bood. Vergelgk daarmee, riep bv. De Nederlander, de houding van mr Borgesius' Duitschen col lega Eagen Richter, die alle samenwerking met de sociaal-democraten beslist heeft afgewezen En het blad beroept zich op ons Kamerover zicht, waarin ook wg het betreurden, dat niet van links tegen de sociaal-democraten met meer kracht werd opgetreden. Het Christelgk-historisoh orgaan versta ons wel. Va* samenwerking met sooiaal-democra ten zgn wg nu zoomin als ooit afkeerig, maar tevens moet het o. i. volkomen duidelgk zgn wat de verbonden partgen aan elkaar hebben, Van wegdoezelen der grenzen mag geen sprake wezen. De sociaal-democraten dienen het te weten, zóo dat geen twgfel bestaanbaar is, dat en waarom hun historisch-materialisme ons voor de wetenschap hoogstens een werkhypo these en voor de praotgk des levens, waar het zich in het gewaad van den klaBsenstrgd ver toont, een onding is. Hun behoort het verstaan gegeven, dat en waarom de collect! vistische maatschappg, die zg voorzien en trachten te bespoedigen, ons als profetie een mislukking en als utopie een misbaksel voor komt. Daarnaast kan dan sprake zgn van samen Het wetsontwerp betreffende de regeling der gemeentebedrgves heeft, zegt men, de Staten-Generaal reeds bereikt of zal spoedig ingediend worden. Naar Het Centrum weet mee te deelen, zal daarbg deze materie geregeld worden in den geest der Engelscbe wetgevinggeheel zelf standig beheer dier bedrg ven door oommissiën, benoemen door den gemeenteraad en aan dezen rekenplichtig, terwgl eventueele saldo's ten goede komen aan de gemeentekas. Ieder bedrgf zal dan als 't ware een uaam- lcoze vennootschap wezen, waarvan de inge zetenen der gemeente de aandeelhouders, bedoelde commissiën de commissarissen, en de zittingen, waarin de vroedschap het beheer beoordeelt, de algemeene vergaderingen zgn. Het Bestuur van den Ned. Brood- Koek- en Bankeibakkersbond heeft een adres gericht aan den Minister van fiaanciën, aangezien het vreest, dat de heffing van meelrecbten zonder evenredig graanrecht zal medewerken tot be vordering der vaak verkondigde theorie >verval van den Middenstand tot proletariaat." Nu graanreohten niet voorgesteld worden, betoogt het adres, is het heffen van Meelrech- ten niet anders dan een premie stellen op het malen van buitesHndsch graan. Waar groote broodfabrieken reeds eigenaars zgn van een meelfabriek en andere meel fabrieken door hun groote kapitaal-kracbt ge- makkelgk in staat zgn overal in den lande bakkergen op te richten, waartegen de gewone bakker, die invoerrecht zon hebben te betalen, niet concurreeren kan, daar is heffing van een invoerrecht op meel zonder een evenredig recht op granen, een bevoorrechting van de groote meelfabrikanten. Een en ander overwegende, verzoekt adres sant bg de indiening van het wetsontwerp ter herziening van het tarief van invoerrech ten, geen invoerrecht op meel voor te stellen. Justitie Blgkens het afdeelisgsverslag over het hoofd stuk Justitie der staatsbegrooting voor 1904 werd den minister hulde gebracht voor den geheelen vruchtbaren arbeid, sedert zgn op treden verricht of aanbangig gemaakt. Vooral de mededeeling dat een wetsontwerp tot rege ling van de administratieve rechtspraak zal worden aangeboden, had vele leden verheugd en de verwachting werd uitgesproken dat, naar den wensch van den Minister zelf, deze zaak nog voor de verkiezingen van 1905 haar beslag zal krggen. Betreurd werd 't door verscheidene leden dat een wetsontwerp betreffende het arbeids contract niet is ingediend. De urgentie daar van blgkt herhaaldelgk, gelgk men door eenige feiten aantoonde. Over de vraag of zoodanig wetsontwerp ook de gedwongen winkelnering moet omvatten, bleek men van gevoelen te verschillen. Afzonderlgke regeling werd door sommigen noodig geacht. Verder werden, gebruikelijker wjjze, nog meerdere wenschen geuit, vragen gedaan en opmerkingen gemaakt, o. a. over het jeu de pou'e te Scheveningen. Gevraagd werd o. a. of in de gevangenissen niet lezingen gehouden kannen worden, de zedeljjke verbetering van gevangenen betref fende Dank 'werd den Min. gebracht voor ejjne aanschrijving tot vergemakkeling van het het spreken van gevangenen en gedetineerden met hunne familiebetrekkingen. Hiermee in verband werd gebracht het ge val te Breda voorgekomen, van iemand die niet in de gelegenheid was geweest zjjne stervende vrouw te Middelburg te bezoeken In buitengewone gevallen behoort vergunning te worden gegeven om tijdelijk het gestieht te verlaten. Bg kon. besluit: is aan den eervol ontslagen commissaris der loodsen, tevens ontvanger der loodsgelden te Delfzgl, g. Groen, toegekend een wachtgeld van 500 's jaars is aan den adjunot-commies bg de Topo- graphische Inrichting J. J. Breek, op verzoek, wegens lichaamsgebreken, eervol ontslag uit gne vermelde betrekking verleend; zgn bevorderd tot bureelambtenaar van den Rijkswaterstaat 1ste kl. W. L. Lonussen te Roermond en G- J. van den Bos te 's Graven- hage, thans 2de kl. In de Si. Ct maakt de minister van water staat bekend dat te Utrecht met Rijkssubsidie is opgericht een cursus van de N ederlandsche Heidemaatschappij tot opleiding van bosch- en werkbazen, boschwachters en opzichters. Het reglement voor dien cursus is in de St. Ct opgenomen. In een zeer druk bezochte huishoudelijke vergadering va* de vrgzinnige vereeniging s-Gravenhage is, op voorstel van het hoofdbe stuur,besloten tot ontbinding van de vereeniging Dit besluit werd genomen met 148 tegen 5 stemmen. Blgkens de toelichting, die de voorzitter, mr Goeman Borgesius, aan dit voorstel gaf, is de reden voor de ontbinding geene andere dan dat gebleken is, dat er leden in de kies vereeniging zgn die getoond hebben een geheel verkeerd begrip te hebben van de plichten die zg door de toetreding tot de vereeniging op zich hebben genomen Het hoofdbestuur werd gemachtigd zich te vereenigen tot eene commissie van liquidatie om aan eene eventueel op te richten nieuwe vereeniging archief en bezittingen over te dragen Op uitnoodiging van een der leden, door algemeen applaus der vergadering bekrachtigd verklaarde 't hoofdbestuur zich bereid op te treden als commissie van voorbereiding om te trachten eene nieuwe vereeniging op te riohten op dezelfde grondslagen als de thans ontbonden kiesvereeniging. (Hdbl) Voor ons ligt het Igvig boekdeel, dat het verslag bevat aan de koningin betrekkelijk den dienst der Rgkspostpaarbank in Nederland over 1902. Het resultaat was hoogst bevredigen!. Op 31 Dec. van 1901 waren in omloop 896.761 boekjes; nieuw werden uitgegeven 112 801 en geheel afbetaald 43.129, zoodat op 31 Dec. 1902 in omloop waren 966.433 boekjes. Het aantal in omloop zjjnde boekjes vermeer derde dus in 1902 met 69.672 stuk? of met .8 pet. Het getal inlagen bedroeg in het verslag jaar 1 351 974, tot een gezamenljjk bedrag van 47,573 480 916, of 102.638 inlagen en 3 798 531.04* meer dan in het vorig jaar. Het getal terugbetalingen beliep 620126, ten bedrage van 42.240.629.83, oi 67.566 terugbetalingen en 5.279.325 57' meer dan in 1901. Van den dienst wordt voortdurend in toe nemende mate gebruik gemaakt, door het personeel der zeemacht hier te lande of in vreemde wateren zich bevindende. Voorts schonk het door middel van het instituut beleggen der spaarpenningen, ver gaard op scholen voor lager onderwjjs, ook nu wederom ruimschoots reden tot tevredenheid. Verder wordt de Bank steeds veelvuldiger gebezigd, als middel, ter bereiking van prij zenswaardige maatschappelijke doeleinden, die in meerdere of mindere mate verband houden, met hetgeen men beoogde, bg het in 't leven roepen dier instelling. Een streven, dat door den directeur altjjd met de grootste bereid willigheid werd (en in de toekomst zal wordes) gesteundzóo door de meest mogelgke verge makkelfiking, als door voorlichting, van allerlei aard, enz. In dien zin zgn gedurende 1902 o a. be trekkingen aaigeknoopt, tusschen do Bank en het Pensioenfonds, voor het Pharmaceu'.isch Hulppersoneel, te 's Gravenhage, benevens de Nederlandsche Collectieve Pensioenvereeniging voor Vrouwen, mede aldaar. En langs een dus- danigen weg is er nog velerlei sociaal nut te stichten. Op 1 Ootober was het aantal inleggers ge stegen tot een cjjfer van ongeveer 1.017.000, wier te goed toen zonder den interest, over 1903 ongeveer 1051/- millioen gulden bedroeg. Een feit, van te grooter beteekenis, wgl (zoo als destjjds, minder of meer volledig, in onder scheidene pers-organen werd vermeld) de periode1 Februari—30 April jl. voor de Rijkspostspaarbank eene miterst nadeelige is geweest. Dit, ongetwijfeld, alléén tengevolge der sociaal-economische gebeurtenissen, van hoogst ernstigen aard, waaronder onB land in die dagen gebukt ging. Terwgl op de gronden, indertjjd uitvoerig door den directeur aangegeven, gerustelfc'k mag worden beweerd, dat indien de toestanden toen normaal geweest waren de Bank zich over gemeld t yds verloop in een voordeelig saldo va* minstens 40.000 zou hebben te verheugen gehad, beliep thais, over die periode, het nadeelig saldo f 1.200.000. Zoodat, derhalve, het ongunstig verschil mins tens f 1.240 000 bedroeg. Iatusschen wordt geconstateerd dat de ruime inleg, die na het eindigen der bedoelde dagen van onrust viel waar te nemen, om tal van redenen aanleiding geeft tot het hoogst ver- big dend vermoeden, dat de niet geringe som, gedurende bovengenoemd tgdperk door talrjjke vreesachtigen ternggeëischt, later wederom schier geheel is gestort. Doch, het andere (aanzieniyfa) deel der ex ceptioneel groote terugbetaling keerde, belaas, niet terug. Thans laten wjj enkele opgaven uit het verslag volgen, die betrekking hebben op de provincie ZEELAND. Daar hadden de volgende inlagen plaatsin spaarbankzegelsvan 5 cent 612, van 1 cent 2492, in geld: van 0.25 1800, van 0 25 tot beneden 1 3365, van 1 tot beneden f 10 24.364, van f 10 tot beneden 100 18.457, van f 100 tot en met 800 5.027, boven 800 tot en met f 1200 294, boven f 1200 tot en met f 2400 18, in 't geheel 56.429 inlagen. De voegende terugbetalingen hadden plaats beneden t 1 223, van 11 tot beneden f 10 3449, van f 10 1186, boven f 10 tot beneden f 25 2467, van 25 1463, boven 25 tot beneden f 100 3929, f 100 1503, boven 100 tot en met 800 2804, boven f 800 tot en met f 1200 477, boven f 1200 tot en met f 2400 57, boven f 2400 4, in 't geheel 17.562 terugbetalingen. In onze provincie bedroeg het saldo der in lagen en terugbetalingen op 31 Deo- 1901 4 245.972.12, werd ingelegd 2.088 263.32 en terugbetaald f 1.982 268.08s, zoodat het saldo was 105.995.23s. Op 31 Deo. 1902 was het saldo der inlagen en terugbetalingen 4 351.967.35s. Op 31 Deo. 1901 waren 38.486 boekjes in omloop, in 1902 werden er uitge geven 4136 en ingetrokken 1715, zoodat op 31 Deo. 1902 40 907 boekjes in omloop waren. In Zeeland waren 107 kantoren met 40.907 inleggers. Uit bg het verslag gevoegde graphische voorstelling blgkt o. a. dat in Zeeland het ge middeld te goed, in 1882 57, in 1903 was getegen tot f 129 en de verhouding tusschen het aantal inleggers en de bevolking steeg van 8.2 op de 1000 inwoners in 1882 tot 184 3 in 1903. Van de in 1902 uitgeven 4136 boekjes waren er 1284 gesteld ten name van werklieden. Voor zooveel noodig, vestigen wy de aandacht onzer lezers op de nationale verlo ting ten behoeve van den Nederlandschen Blin- denbond, een vereeniging, waarover de voorzitter ervan, de heer N M. Schild, onlangs alhier eene voordracht hield. De voordeelen, met de verloting te behalen, zullen ten goede komen aan de in Den Haag gevestigde blindenstichting en aan de onder steuningskas ten behoeve vai behoeftige bondsleden. Men kan aan het doel medewerken zoowel door loten te nemen als door het verzamelen van pryzon, voor de verloting bestemd. Bg de Middelburgsohe boekhande laars Van Benthem en Jatting, F. B. den Boer en F. P. D'huy zgn loten verkrggbaar. De persoon, die eenige dagen geleden alhier de politie ontliep toen die hem naar het huis van bewaring wilde overbrenger, omdat by een straf moest ondergaan, heeft zich Woensdagavond uit eigen beweging aan het politiebureau aangemeld. De Dinsdag alhier gehouden collecte voor de behoeftige ond-strgders, versi'rd met het Metalen Kruis of de Citadelmedaille, heeft, zooals in een deel der oplaag van ons vorig nommer is gemeld, 106.14* opgebracht. Te Vlissingenwasde opbrengst f 48.60'/». Den 16 November zullen commissarissen der Stoomvaartmaatschappy Zeeland eene ver gadering houden ter definitieve benoeming van een nieuwen directeur, in plaats van den heer C. L. va* Woelderen. Aangaande den in den nacht van Don derdag op Vrjjdag vorige week te Oost- en West Souburg gepleegden diefstal meldt men ons nog de volgende bijzonderheden De aandacht van de politie was spoedig op den gearresteerde gevestigd, daar hy den ge heelen avond met den bestolene, een alleen wonend persoon, in een café had doorgebraoht en deze onder den invloed verkeerde van het dien avond gebruikte. In dezen toestand was het niet moeiiyk dan man enkele sleutels, die voor het doel noodig waren, te ontnemen. Biykhaar was er niet op gerekend, dat ook de kamerdeur zou gesloten zyn; dit bleek evenwel geen onoverkomeiyk bezwaar, daar by gemis van een sleutel die deur werd ingetrapt.

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1903 | | pagina 1