22 October. Donderdag N°. 249. 146a Jaargang» Middelburg 21 October. Uit Stad an Provincie, Kameroverzicht. Wijziging der Drankwet. 1903, 3» ia of MIDDELRURGSCHE COURANT. Daze courant verschijnt d a g e I ij k s, met uitsondering Tan Zon- en feestdagen. PrijT, per kwartaal, soowel voor Middelburg ais voor alle plaatsen in Nederland franco p.p., f 2. Afzonderlijke nummers kosten 5 cent. THERMOMETER EN VERWACHTING. 21 Oct. 8 u. Tm. 50 gr., 12 u 56 gr., ay. 4 u. 56 gr. F. Verwacht: matige Z. wind, toenemende bewolking, geringe toename in temperatuur. Adrertontiën20 cent per regel, ©eboorte-, dood- en alle andere familieberiohten en Dankbetuigingen ran 1—7 regels f 1.50; elke regel meer 20 eent. Keolamens 40 eent per regel, Srwte letten naar de plaats, die ijj innemen. Tot de plaatsing ran advertentiën en reolames, niet afkomstig uit Zeeland Handel, Ng verheid en Qeldwesen, is uitsluitend gereohtigd het Algemeen AAvev&ent Aa HE LA HAJR Aan.) E.N. VeevbeffgWaiB 388, AmelerdUsm. i, betreffende itte-Rnrean Zitting *ae Dinsdag. De heer Tydeman z^ide heden, toen hg voor do derde maal het woord kreeg bjj de behan deling van de telegraaf- en telephoonwet, een waar woord. Had de minister, zoo verklaarde hjj, dadeljjk, Vrjjdag, reeds mjjn amendement voor onaannemelijk verklaard, dan had het verdere debat vr{j wat bekort kunnen worden Bovendien en dat was óók een juiste opmer king is deze wjjze van debatteeren niet ge makkelijk Toch stond, over het algemeen ge nomen, de discnssie van heden boven het debat van Vrjjdag, Ook nu weder werd het bjjna geheel beheerscht door den Tielsohen afge vaardigde, maar heden was hjj korter, ging be meer in de details, verloor bg zich minder in algemeenheden, die, telkens en telkens herhaald, het moeiiek maken den spreker te volgen. Inderdaad was het een meesterlijke verdediging, die hg voor dc staatsexploitatie der telephooa leverde. Wat de minister en met hem: de heeren Van Vee», Van Wjjok en Van Löbensels daartegen aanvoerden waren grootendeels argu menten van opportunistisch allooi, die weinig hout sneden. Behalve de kostenberekening, die bjj een overnemen der bestaande concessies van tele- phoonnetten en het aanleggen van staatswege van nieuwe netten, niet was na te gaanwierp de minister, evenals een advocaat, allerlei excepties van dilatoiren aard op. Men moest nog maar wat wachten. Zjjn de intercommunale netten eenmaal aigebouwd, dan komen de locale netten van zelf. Het platteland zal volstrekt niet over hem te klagen hebben. Voor hom stond dit beginsel vastinterlocal aanleg door den staat, looale aanleg door gemeente of particulieren. Hoe het met dezen stelregel zal gaan in arme kleine gemeenten, hoe daar dan wel nooit een telephoon zal komen, omdat geen particulieren en nog minder een gemeente met een slecht gevulde kas tot den aanleg van een telephoon zal besluiten, stelden de heeren Tydeman en Bos zeer dui delijk in het lioht. Maar de minister was aan dat oor doof. De afgevaardigde voor Tiel wees er in dit verband op, dat nog 118 gemeenten boven de 5000 zielen geen telephoon bezitten. Geen nood, repliceerde de minister. Voor deze telepboonlooze menschen maken wjj eerst een inter-communalen aanleg met een publiek station waaraan zfi ook meer behoefte hebben, en als zjj dan nog een locaal net verlangen, welnu, dan kunnen wjj verder zien, wat er gedaan moet worden. Natuurljjk druisohte het beginsel van staatsexploitatie der telephoon, als door den heer Tydeman voorgestaan, ljjn- recht tegen deze opvatting in. Staatsexploi tatie en aanleg brengt mede, dat de telephoon op denzelfden voet komt te staan als de post en telegraphic. Dit verkeersmiddel is in onzen tjjd bjjna even onmisbaar als de spoor en de post. Nu wordt dit wel niet door den minister betwist, maar hoe hij er dan toe komt het inderdaad achter te stellen, door de telephoon grootendeels aan partioulieren over t8 laten, is ons niet dnideljjk. Was het hoofdargument van den heer De Marez Oyens, n.l. dat het zóó zoo goed ging, weinig afdoend, ook wat hjj verder tegen het amendement-Tydeman aanvoerde, was niet bjjster overtuigend. Hjj kon het niet aan vaarden, omdat het een beginselverklaring uitspreekt, die in een wet niet op haar plaats is. Een wet moet gebieden of verbieden. Een o. i. nog al gezochte weerlegging. Verder zou bjj staatsexploitatie telken jare in de Kamer op positieverbetering der telephoonambtenaren aangedrongen worden. De beer Helsdivgen had er reeds over gesproken, en ook dat maakte staatsexploitatie voor hem niet aantrekkelijker. De heer Van Veen wist er allerlei nare dingen van te vertellen, hoe het dan zou gaan, voldoende om den minister voor dit onheil te waarschuwen. Ook het beroep van den heer Bos op het goede hart van den minister voor de belangen van handel en njjverheid, die dikwjjls naar de telephoon verlangen zonder er een te verkrjjgen, had geen uitwerking Z.Ex. zag daarin »een bedekte bescherming" van handel en njj verheid, waarin hg niet kwam. Zjjn collega van finantiën cal daarover anders oordeelen. Ea zoo was het duidelijk, welk lot het amendement-Tydeman beschoren was. Onaan nemelijk verklaard door den minister, werd het verworpen met 45 tegen 81 stemmen. De geheele rechterzijde steunde den minister en met haar de oud-liberalen Van der Vlugt. Van Karnebeek, Van Foreest en Röell en de liberale unionist Hennequin, Vóór de geheele linkerzjjde. Daarna kwam b£ art. 2 een amendement- Melchers in behandeling om de arbeidsvoor waarden der ambtenaren, verbonden aan par ticuliere telephoon-maatschappijen, aan de goedkeuring van den minister te onderwerpen. Tevens een amendement-Tydeman om niet alleen in geval van oorlog maar in geval van beleg de telephoon eu de telegraaf onder het onmiddelljjk beheer van den minister van waterstaat te stellen. Hierover echter morgen, als de minister den voorstellers der amendementen zal beantwoord hebben. VERTROUWELIJK. Naar men meldt, was het ontwerp ziekte verzekeringswet, dat aan de Kamers van Arbeid is gezonden ter beoordeeling, vergezeld van een missive»dat de stukken van vertrouwe- Igken aard waren, en derhalve niet mochten worden gepubliceerd". De* volgenden morgen bevatte toch de N. Bott Ct. reeds een resumó van het ontwerp. Dit geeft Het Volk aanleiding tot de vol gende gegronde opmerking Toen ons blad het ontwerp-arbeidswet publiceerde, was de christelgke pers er als de kippen bjj om van misbruik van vertrouwen te spreken De N. Bott. Ct. heeft echter nog geen enkel verwgt te hooren gekregen. Overigens is het ook van belang, dat zulke stukken wel zoo spoedig mogeljjk gepubliceerd worden, opdat, behalve de Kamers van Arbeid, ook andere belanghebbenden hun oordeel kun nen geven. De minister heeft toch geen reden dat oordeel te schromen BMUJtmKUM Ml. Bjj kon besluit is benoemd tot ridder in de orde van Oranje Nassau F. W. Viehoff jr., kapitein bjj de d.d. schutterij te Amsterdamen toegekend, de eere-medaille dier orde, in zilver, aan W. Karssen, sergeant-majoor bjj die schutterjj, te Amsterdam zjja opgeheven de afzonderlijke rjjksadvo- caturen in Zeeland, Overjjsel en Drenthe is bg het dep. van finanoiëa benoemd tot referendaris jhr mr G. C. von Weiier, thans commies-griffier bjj de Tweede kamer; is de luit.-kol. F. van Hasselt, oomm. van het korps rydende-art., op zjjne aanvrage, op non-activiteit gesteld z|jn benoemdby den generalen staf, tot luit.-kol. de majoor W. A. Sodenkamp, van dien staf by het wapen der art., bg den staf van het wapen, tot luit.-kol., de majoor W. A. P. F. L. Rovers, van dien staf, direet. der art. schietschool by het korps rjjd.-art., tot comm. van het korps, de luit.-kol. J. D. Wagner, van het 3de reg. veld-art. is overgeplaatst by het 4de reg. vest.-art. de luit-kol. J. A, Lehmann, van den staf der art. en zulks onder onder eervolle ontheffitg uit zgse betrekking van hoofd der geschut- gietery. Ia de maasden December ea, zoo noodig Januari e. k., zal te Leiden, te Utrecht, te Groningen en te Amsterdam gelegenheid worden gegeven tot het afleggen van de practische examens van apotheker. Voor nadere inlichtingen verwyzen wg naar de St. Ct. van heden. De St. Ct van heden bevat een kon. besluit, tot wgziging van de bepalingen nopens den vrgdom van accyis op gedistilleerd, dat met houtgeest vermengd is. Artikel 7 van het kon. besluit van 14 Sept. 1872 (Stbl. no 89) wordt gelezen als volgt >Voor de toepassing van den vrgdom volgens art. 1, litt. b, moet het gedistilleerd worden vermengd met zeven en een halven liter hout geest op eiken hectoliter gedistilleerd na her leiding tot de sterkte van honderd pereent. De houtgeest moet zyn van eene door onzen minister van financien goedgekeurde samen' stalling. De gemengde vloeistof wordt genoemd ge methyleerd gedistilleerd." (Slot.) Aan de memorie van toelichting tot het wetsontwerp tot herziening van bovenbedoelde wet is het volgende ontleend De regeering betoogt dat, hoezeer de staat een instelling van zedeiyken aard is en de overheid, om hare zedeiyke roeping te ver vullen, by bestuur en wetgeving van een stellig inzicht in het onderscheid tusschen goed en kwaad moet uitgaan, hieruit nog geeiszins volgt, dat het daarom op den weg der reg. ligt, wat men noemt als censor morum of zedemeester op het breede maatschappelijk gebied op te treden. De overheid kan eohter geen onthou ding toepassen, als vaststaat, dat het normale leven op bedenkelijke wgze is aangetast door een kwaad, bevorderd door, zoo niet opkomend uit het bestaan van inrichtingen, welker ge- deeltelgke regeling zij zelve in haar hand heeft. Dit nu is o*miskenbaar het geval met opzicht tot de schadeiyke gevolge», die op uitgebreide achaal voortkomen uit het misbruik van den sterken drank Door de bestaande wetgeving staat reeds vast dat de overheid de haar ge stelde grenzen van bevoegdheid in geen geval overschrydt, zoo zg dec verkoop van sterken drank aan zekere regelen bindt. De kracht der beBtryding werd by de wet van '81 (misschien te eenzijdig) gezocht in het beperken van het aastal drankgelegenheden, e» de regeering, hoezeer geensziss ontkennende dat andere, meer doortastende maatregelen van monopoliseering, als anderszins, niet ook in ons land noodzakelijk zouden kunnen blgken, achtte thans, ook met het oog op den korten termgn, die op 1 Mei 1904 gesteld is, het oogesblik daartoe nog niet gekomen, en is van oordeel, dat voorshands nog de proef moet worden genomen, in hoeverre een eenigs- zins beduidende verscherping van het vigee- rende stelsel ten slotte in staat zal blgken eene geleideiyke verbetering in den toestand te brengen. Het was aanvankelgk de bedoeling ook de gelegenheid te bieden, uit de medewerking der burgerg, het initiatief voor beperking van den verkoop te doen ophouden (local option) Een daartoe strekkend voorstel, een novum voor ons land op staatsrechtelgk gebied, kan, nadat de zaak bg de regeering in overweging big ft, later afzonderlgk aa» de orde komen Na een overzicht te hebben gegeven van de drankwet-wetgeving in ons land en de daar mede verkregen resultaten, wyst de regeering erop, dat het minder bevrodigemd resultaat de zeer geringe daling van het verbruik vooral daaraan te wgten schgnt, dat te zeer objeetiei heil is gezocht in het verminderen van het aantal gelegenheden. Er is nog een sub- ectief element in deze zaak, namelyk de wgze, waarop de gelegenheid geboden wordt. Nadere regeling nu van die subjectieve zyde acht de regeering dringend noodzakelgk. In de eerste plaats is een scheiding noodig tussohen verkoop van sterken drank voor ge bruik ter plaatse en voor gebruik elders- Deze vereeniging van gelegenheden heeft in de arbeidersklasse menigmaal de drinkge woonte in de hand gewerkt. Wordt deze scheiding doorgevoerd, dan zullen de gelegenheden van de beide soorten slechts in beperkt aantal toegelaten moeten worden. De hoofdgedachte van de wet blgft dus on aangetast. In de tweede plaats mag de inrichting van de localiteiten, waar sterke drank verkocht wordt, niet langer worden overgelaten aan het goedvinden van den tapper. Ten eerste zullen dus by algemeenen maatregel van bestuur eischen moeten worden gesteld, waaraan de localiteiten moeten voldoen; ten tweede moet het geheimzinnige, de verberging van wat het daglicht niet zien mag, worden verboden, met name zullen de localiteiten gelgkvloers aan de zyde van den openbaren weg gelegen moeten zyn zullen zg van den weg af inzicht moeten geven, en zal het verboden zg*, het inzicht van den openbaren weg af te belemmeren. In de derde plaats moet de mogeiykheid worden geopend, om te beletten, dat gebruik van sterken drank wordt aangemoedigd, hetzg door aan de gelegenheid daartoe te verbinden den prikkel van kansspel, hetzg door de drank lokalen grooter aantrekkelgkheid te verleenen door de vermakelgkheden, of door bediening door vrouwen. Beoogd wordt die vermake ïykheden of die bediening door vrouwen te weren, welke doorgaans uitgevoerd wordt door personen van verdacht allooi Daarnevens acht de regeering het noodig de gelegenheid tot verzwakking van het beginsel, die art. 2, 3e lid der bestaande wet biedt, te beperken binnen nauwer grenzen. De vraag of de tyden er ryp voor zgn art. 2, 3e lid te schrappen, wordt door de regeering ontkennend beantwoord. De vrgstelling van logementen (art. 15 der bestaande wet) mag volgens de meening der regeering niet ongewgzigd blgven. Doeltreffende maatregelen ter wering van den clandestienen handel, uitbreiding van de bevoegdheid van de politie en verscherping van de wet zyn, in verband met den clandes tienen verkoop, noodzakelgk. Afdoende verbetering verwacht de regeering slechts door ook de slgters en allen die dran ken, welke ook, voor verbruik ter plaatse verkoopen, aan zekere eontróle te onderwerpen Dit gesohiedt bg dit ontwerp in de eerste plaatB door al de siyters te binden aan een vergunning en door de bierhuishouders en de houders van inriohtisgen, waar andere dranken voor verbruik ter plaatse worden verkocht, te binden aan een verlof. Bovendien moet de grens, waarboven handel in sterken drank eerst vrg zal zyn, verhoogd worden, zal niet het kwaad van clandestien tappen door slgters verplaatst worden. De grenB behoort naar de meening der regee ring daarom bepaald te worden op 10 liter. Verder is noodig te bepalen: lo. dat de verkoop in slgterg en zal moeten geschieden in geslote», met metalen doppen voorziene fles- scben, kansen en kruikenen 2o. dat de fleB- schen enz. een minimalen inhoud van een l', liter moeten hebben. De voorschriften nopens ligging en inzicht van localiteiten zgn voor een deel uitgebreid tot de inrichtingen, waar bier en dergelgke dranken worden verkocht. Naast dit alles worden de straffen verzwaard en de bevoegd heid van de politie ruimer omschreven. De regeering is voorts van oordeel dat de weg van het zoogenaamde afmakingssysteem niet mag worden gekozen. Afmaking zou het rechtsgevoel krenken en de wet by voorbaat gebaat maken. Tegen afmaking met schade vergoeding bestaat een onoverkomelgk bezwaar. Daarvoor zou by 7000 vergunningen, die zou den moeten vervallen, ongeveer 14.000.000 noodig zyn. Uitsterving acht de regeering de beste op lossing Naast behoud van het voorrecht van den vergunninghouder moet staan toekenning, hetzy van een recht op schadevergoeding, hetzg va* een voorrecht aan diens weduwe gedurende zekeren tgd (volgens het ontwerp tot I Mei 1910) voor het geval de vergunninghouder vóór dien tgd komt te overlgden. Overdracht van de vergunning zal niet meer geoorloofd zgn. De Reg. meent voorts de gelegenheid te moeten openen tot een speciale, reohtstreek- sche medewerking van het publiek aan de verwezenlgking van des wetgevers bedoeling en op die medewerking een beroep te doen. In de eerste plaats door de gelegenheid te openen tot navolging van het dusgenaamde Gothenburger-stelsel en in de tweede plaats door een orgaan uit de burgerg in het leven te roepen, dat zal meewerken tot de bereiking van het gestelde doel in het bgzonder, en tot bestryding van drankmisbruik in 't algemeen. Waar in kringen, die den alcohol het terrein betwisten, warme sympathie voor dit stelsel bestaat, mag verwacht worden, dat er, indien de wet een voldoenden grondslag geeft, ver- eenigingen gevonden of gevormd zullen worden, die den drankhandel met uitsluiting van het maken van groote winst e* ter bereiking van des wetgevers bedoelingen wensche* te dryven. Met het orgaan van de burgerg worden bedoeld commissiën van manneiyke ingezetenen, die door baar adviezen grooten dienst kunnen bewgzem by het bestrgden van 't kwaad en die een krachtdadig middel kunnen zgn ter wering van wetsontduiking. ia STEMMING HULST. Bg de Dinsdag in het distriet Hulst gehouden stemming voor een lid van de Provinciale Staten, ter voorziening in de vacature-Van Waesberghe—Janssens, werden uitgebracht 4079 geldige stemmen. Daarvan verkregen de heeren mr F. C. van Deinse (lib.) 931 C. Dierick (kath.) 860 P. Dregmans (antirev.) 1148en Jos. Van Waesberghe (kath.) 1140 stemmen. Er moet alzoo eene herstemming plaats hebben tusschen de heeren P. DREGMANS (antirev.) en JOS. TAN WAESBERGHE (kath.) Die herstemming is bepaald op Vrydag 30 October. Bg de stemming, Dinsdag 13 October, waren 4012 geldige stemmen uitgebracht en verkre gen de heeren mr P. H. W. van Alphen, (volksp.) P. Dregmans (antirev.) 1187, E. B. Dumo- leyn (kath.) 1831, en Jules Vogelvanger (lib, n chr. hist.) 938 stemmen. Het aantal kiezers bedraagt 6254. Opmerkelgk is het zeker dat de uitslag bgna geheel gelgk is aan dien van de stem ming op Dinsdag 13 October. Zelfs de thuisblgvers volhardden by hun houding om zich van de stemming niets aan te trekken En dan roept men nog ach en wee wanneer men erop aandringt wat nieuw bloed onder de kiezers te brengen Waariyk de clerieale* weten zeer goed waarom zy zioh tegen het algemeen kiesreoht verzetten. Zy zien wel in dat dan aan hun invloed en macht een geweldige knak zou worden toege- braoht, vooral op het platteland waar zy b{ de tegenwoordige regeling het best af zyn. Zooals uit eene advertentie in ons vorig nommer bleek, wordt a. Vrgdagavond in de Engelsohe kerk alhier het »Oogstfeest" herdacht en worden gesohenken van fruit en bloemen in den voormiddag van genoemden dag ingewacht. Waar men weet dat die gescheaken ten bate komen van de »Bloemzending", die zich tot taak stelt om den ouden van dagen, die in de gestichten worden verpleegd, een aangenamen avond te bereiden en de zieken in het gast huis met een sappige vrucht ot een fraaie bloem te verrassen, is aanbeveling overbodig, zoo wat betreft het aanbieden van geschen ken als het bgwonen van den dienst. Jeruzalem en omgeving, dat deze week het Wereldpanorama in de St. Pieterstraat 1 h i e r wordt te zien gegeven, zal zeker op velen aantrekkingskracht uitoefenen. Behalve een zeer mooi panorama van de stad zelve, beelden de photographieëa ver schillende plaatsen uit die herinneren aan het leven en Igden va* den stichter van den Chris- telgken godsdienstden olgiberg, Getbsemanó, den kruisweg enz. Verder zgn er nog afbeeldingen va* histo rische plaatsen uit de oudheid en tafereeltjes, op het heden betrekking hebbende. By kon. besluit is, zooals in ons vorig nommer reeds werd gemeld, opgeheven de rgksadvocatuur in de provincie Zeeland en is eervol ontheven van die betrekking mr. M J. de Witt Hamer. De Ryksadvocaat te Rotterdam, mr. E E. van Raalte, en de plaatsvervangende Ryksad vocaat aldaar, mr. D. E van Raalte, zullen hunne funtiëa uitoefenen bg de arr. rechtban ken te Rotterdam, Dordrecht, Middelburg Zierikzee. Achter de Houttuinen alhier is de tram van kwart voor negen heden ochtend weer eens uit het spoor geloopen. Dat wordt zoo langzamerhand dageiyksoh werk. Dit ViisBingess. Nader blgkt ons dat het bericht, voor komende is ons nommer van Maandag, omtrent de oorzaak waardoor de gemeente V1 i s s i n- g e n de gevraagde subsidie voor vergrooting van school F niet ontving, onjuist is. Niet omdat men begonnen is met de ver bouwing en daarna eerst de aanvrage om een bydrage deed, daarvan is in de stukken geen sprake is de subsidie geweigerd, maar omdat >de grens van de draagkracht nog niet is overschreden en dat de gemeente bg machte is de rente en de aflossing van eene voor de vergrooting van school F te sluiten leening te voldoen." De hertogin van Albany, met hare dochter Alice, kwamen heden naoht met den sneltrein alhier aan om met de nachtboot de reis naar Engeland te vervolgen. Het aantal sollicitanten voor de betrekking van klerk ter gemeente-secretarie, afdeeling burgerljjken stand, bedraagt 18. Tot kapelaan te Goes is benoemd de heer B. A. Lasance, die den 16 Augs 11. tot priester werd gewyd. Maandag kreeg te Ierseke een tien jarige knaap, die een paard oppaste en, naar men zegt, het van de vliegen wilde ver lossen, van het dier een trap ter hoogte van het middenrif, dus tegen borst en buik, waar door de jongen terstond neerzeeg en een bloedspuwing kreeg. Heden ochtend overleed hg reeds. w Te Coiynsplaat, had een vgftien- jarige jongen by ket uitdoen van suikerbieten het ongeluk by het afslaan der koppen, zioh den top "van den duim ai te hakken. In eene Dinsdag te T h o 1 e n door de afdeeling Thole* der Maatschoppij tot bevordering van landbouw en veeteelt in Zeeland gehouden vergadering zg* benoemd: tot lid der oommis sie van toezicht op den landbouwcursus te Philipsland de heer Th. Boudeling aldaar, en tot leden eener zelfde commissie voor een eventueel op te riohten cursus te Oud Yosse- meer de heeren A. v. d. Sande, veearts, F. J« Ampb en Adam van Tilburg, landbouwers, allen aldaar. Een verzoek om een bgdrage in de reiskosten van den landbouwonderwgzer L. K. van Dgk te Tholen voor genoemden cursus, kon onmogeiyk ingewilligd worden, daar de financiën dit niet toelaten, maar men zal trachten eene bydrage van de regeering te verkrggen. Een cursus in paardenkennis voor Tholen zal by genoegzame deelname ge houden worden in die gemeente, waar zich de meeste belanghebbenden aanmelden. Er werd ook ter sprake gebracht de oprichting van een cursus in veekennis, maar teneinde een vruohtbare bespreking te verkrygen, zal tegen een volgende vergadering dit belangryk punt op de agenda worden gebracht.

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1903 | | pagina 1