Maandag
12 October.
Jules Vogelvanger.
Uit Stad en Provincie,
D-
fl°. 240.
146' Jaargang»
1903»
rsï
e
Voor de slachtoffers der ramp te
6.1
Middelburg 10 October.
Kameroverzicht.
LETTEREN EN KUNST.
RïöOr4A.Mï08.
Zenuwzwakte. (Neurasthenie.)
be-
>urg.
triSl:
.tgd:
15
.15
15
15
15
3-
3.-
3 -
3.-
3-
3
3.—
7.40,
6 33
HIDDELBIJRGSCHE COURANT
Deze courant versohijnt d a g e 1 ij k s, met uitsondering van Zon- en Feestdagen.
Prjjs, per kwartaal, soowel voor Middelburg als voor alle plaatgen in Nederland franoo p.p., f 2.
Afzonderlijke nummers kosten 5 eent.
THKBNOHKDTBB BH VBBWACHTIN6.
10 Oot. 8 u. vm. 52 gr., 12 n 55 gr., av. 4 u. 54 gr. F Vervioht: zwakke tot matige
W. wind, gedeeltelik bewolkte lucht, weinig verandering in temperatuur.
AdvertentiSnSO cent per rogel. Geboorte-, dood- en alle andere familieberichten en
Dankbetuigingen van 1regels f 1.50; elke regel meer SO cent, Seelamens 40 eent per regel.
9reete lette» naar de plaats, die sg innemen.
Tot de plaatsing van advertentiSn en reclames, aiet afkomstig uit Zeeland, betreffende
Handel, Ni verheid en Geldwezen, is uitsluitend gereohtigd het A4vsrtsNUt>Snreas
ZiA MAK Aam., S,S. Veerimrgiml Ml, Anslinhn.
Bij deze courant behoort een Bijvoegsel.
ARNBMUIDEN
ontvingen wij nog van J. d. V. te Am
sterdam f 1.
In het geheel ontvingen wij een bedrag
van f 910.23.
THOLBN.
Daarvoor gewerd ons nog vande
kweekelingen der Rijkskweekschool te Mid
delburg f 17H. f 5.C. 1 coupon
f 1.48®V. H. f -.50.
In het geheel gewerd ons een bedrag
van f 208.44'.
6.16
7.25
8.5
8.22
8.88
Door vertrek en door overljjden van
twee veteranen uit hun midden, worden de
kiezers in het distriet Hulst geroepen
twee leden voor de Provinciale Staten te
kiezen.
De een, mr. J. G. van Deinse, verliet de
plaats waar hij jaren lang als notaris werk
zaam was, en nam sedert 1 October 1872,
dus 31 jaar lang, een zetel in het Provin
ciaal college in.
De tweede, de heer L. J. M. van Waes-
berghe Janssens, was sedert 13 Juni 1876
lid der Staten, ergo 27 jaar lang, en be
kleedde sinds 10 November 1893 tot aan
zijn dood het ambt van Gedeputeerde.
Al waren beiden ook van verschillende
politieke richting, voor zoover ten minste
de politiek zich in de Staten doet gelden
alleen slechts bij de verkiezingen voor
leden der Eerste kamer waar het de
belangen gold van de provincie en in het
bijzonder die van het Oostelijk deel van
Zeeuwsch Vlaanderen, waarin zij woonden,
deden zij voor elkaar niet onder in ijver
en toewijding.
Voor die belangen hadden zij een open
oog en een warm hart.
n m
Om nu te voorzien in de vacature-Van
Deinse zijn de kiezers opgeroepen tegen
Dinsdag a.
Elke partij stelde haar candidaatmaar
wij meenen dat de gedane keuzen niet ge
heel zijn in den geest der verschillende
aanhangers daarvan.
Er is van verdeeldheid onder hen gebleken.
Wij houden ons zelfs overtuigd dat velen
hunner warme sympathie gevoelen voor den
heer Jules Vogelvanger, een man, bij hen
en in de streek, waar zij wonen, gunstig
bekendzeer goed op de hoogte van de
behoeften en nooden van het land van
Hulstiemand die daarvoor steeds hart
toonde te hebben en die meehielp om de
practische belangen daarvan te bevorderen.
Aan het tot standkomen der tramlijn
Hulst—Walsoorden nam hij een werkzaam
deeldaarvan is hij, evenals van de spoor
lijn MechelenTerneuzen, bestuurslid.
In poldervergaderingen en in besturen
van waterschappen, waarin hij zitting heeft,
ijvert hij steeds voor het verkrijgen van
goede wegen. Dit bleek o. a. verleden jaar
nog bij het tot stand brengen der nu vol
tooide keiwegen in de polders Stoppeldijk
en Catharina.
In deze maakte hij zich dus zeer ver
dienstelijk voor zijn omgeving.
En niet minder is hij ijverig werkzaam
op het gebied van den landbouw. Waar
deze geholpen of zijne belangen bevorderd
kunnen worden, is hij op zijn post.
En zoo zijn er nog tal van andere nut
tige zaken die door zijne medewerking zijn
tot stand gebracht of in stand worden
gehouden.
Van hem mag gerust gezegd worden dat
hij zich recht verdienstelijk maakt voor de
plaats zijner inwoning en hare omgeving.
En vraagt men ons nu of het geen wan
hopende strijd is dien men met hem aan
bindt tegenover de andere candidaten, dan
antwoorden wij daarop beslist o n fr
k e n n e n d.
En wij doen dit op grond der ervaring,
in 1901 opgedaan.
Toen was het het groote jaar der peri
odioke aftredingen en verkiezingen.
Het was dus geen vrije plaats die destijdi
vervuld moest worden. Het waren allen
aftredende leden tegenover wie de heer
Vogelvanger met andere candidaten was
gesteld.
En toch kwam hij toen in herstem
ming; en wat nog duidelijker spreekthij
bleef bij die herstemming slechts achttien
stemmen beneden het aftredende lid der
Staten, den heer F. C. O. M. Hombach.
Bij eerste stemming verkreeg de heer
Jules Vogelvanger 1291 en bij herstemming
1672 stemmen tegenover 1690 op den
gekozene.
Een bewijs dus voor ons beweren dat de
strijd ditmaal alles behalve wanhopend is
en bij ijver en belangstelling van de zijde
der kiezers de kans van overwinnen zeer
groot mag heeten voor den heer
Zitting van Vrgdag.
Even voor het eind der vergadering, die
heden reeds te een nre afliep, deelde de voor
zitter mede, dat de heer Jan Beckers, het be
kende lid voor Sittard, zich in het gebouw van
de Kamer bevond, en droeg hg den griffier op
hem in de vergadering te leiden, teneinde
dezen heer de door de wet vereisohte eeden
of beloften ai te nemen.
De aanwezige leden begroetten deze mede-
deeling met een hartelgk gelaoh. Jan Beckers
's mans naam was blgkbaar al voldoende
om de heeren in een vroolgke stemming te
brengen. Men vond het interessant en het
was ook zoo dien heer den zuiveringseed
te hooren afleggen. Groote belangstelling dus
toen de nieuwe HoogEdelgestrenge heer de zaal
binnentrad en voor den voorzitter kwam te staan.
Verlegen was hg in het geheel niet. Trouwens
daarvoor kwam hg ook uit Sittard, waar men
in het openbaar leven met een beminnelgke
bescheidenheid niet ver komt. Maar brutaal
was hg toch ook niet. Hg scheen mg meer
•vooruitstrevend" in dergelgke zaken toe,
gevoegd bg een flinke dosis listigheid. Althans
indien men alleen op het uiterlgk mag afgaan
In dit dus juist het tegenovergestelde van zgn
betreurden ambtsvoorganger, den dikken, ron
den, goedigen heer Jean Arnoldts, wiens goud
gegaloneerde staatsierok thans bg een bekende
firma ja, men beleeft hier in de Residentie
wat 1 te koop ligt.
Zgn opvolger is iemand van klein postuur,
tenger, mager maar daarom niet een man van
•geringe qualiteit." De Hemel beware ons
voor zulk een uitspraak. Welnu, onze Wal-
lon van Germaanschen bloede is hg zeker
niet 1 rehabiliteerde zich zelf en zwoer den
zuiveringseed, daarna den eed van getrouwheid
aan de grondwet en toen stond hg als een
vreemde eend in een bgt te midden van alle
kamerleden, die hem maar bleven aankgken,
zonder eenige toenadering, zooals gebruikelgk
is, om kennis te maken, te betoonen. Voorden
heer Becker was het angstig. Hg keek in het
rond, naar rechts, naar links. De uitgestoken
handen bleven echter onzichtbaar. Hg
kon zingen van »heelemaal alleen". Daar
krggt hg den heer Pompe van Meerdervoort
in het vizier en als voelt hg bg instinet, dat
hier opgetreden moest worden, steekt hg hem
de hand toe en het gs is gebroken. Na
Pompe volgen er nog eenige, maar de ont
vangst was toch maar zóó zóó. Net op het
kantje af. De arme stakkert, die toch ge
zworen had, met den eed bezegeld had dat
hg geen jenever- en biercandidaat is en de
koude drukte van pastoor Thissen in De
Limburger Koerier niets om het Igf heeft gehad
In den Sittardschen gemeenteraad zouden ze
hem dat anders geleverd hebb8n.
K
De installatie van den heer Bsokers kwam
zooals wg reeds sohreven, aan het slot der
zitting. Voordien was, na een kort debat, met
67 tegen 4 stemmen, de bankwet door de
Kamer aangenomen. Alleen de socialisten
stemden tegenop welke gronden was niet
duidelgk Wel had de heer Schaper Dorder
dag van «doorgestoken kaart" gesproken
nadat de minister verklaard had, dat hg tegen
over de voorstanders van een langeren con
oessie-termgn dan 15 jaar geen stelling
wenschte te nemen, maar deze onverschillig'
heid was o. i. nog geen bewgs voor de juist
heid der bewerirg van den afgevaardigde uit
Appingendam.
Ook in het heden gevoerd debat over het
amendement-Bos op art. 4 kon voor de socia
listen moeilgk een aanleiding gevonden worden
om zich tegen het ingediend wetsontwerp te
verklaren, waarbg tooh voor den Staat aan-
merkelgke voordeelen zgn bedongen. Ten
eerste wint de schatkist or circa 3 ton bg,
blgft de tot dusverre gevoerde goudpolitiek
gehandhaafd, worden de bankbiljetten wettig
betaalmiddel, en de muntbiljetten ingetrokken,
en zal voorts de Bank door het oprichten van
meerdere agentschappen haar werkzaamheid
in het belang van handel en ng verheid uit
breiden
Dit waren de voornaamste punten, welke
Donderdag reeds ampele bespreking vonden.
Voor heden bleef nog een quaestie over van
meer theoretisch belang. Art 4 bepaalt nl.
dat de Bank verplicht is aan den Staat, telkens
wanneer de minister dit tot tgdelgke ver
sterking van de schatkist noodig acht, voor
schotten te verstrekken op voldoend onderpand
van schatkistbiljetten. Renteloos en tot ten
hoogste 15 millioen. Deze verpliohting houdt
op zoodra de Staat besluit muntpapier uit te
geven, en zoodra het beschikbaar metaalsaldo
der Bank beneden de 10 millioen is gedaald
Hierop was cu door den heer Bos een amende
ment voorgesteld om zoolang het octrooi duurt,
dus tot 31 Maart 1919, aan den Staat het ten
behoeven van de intrekking der muntbiljetten
benoodig bedrag als renteloos voorschot te
verstrekken. Zoodra eohter de Staat besluit
muntpapier uit te geven, kan het bedrag door
de Bank onmiddellgk opgevorderd worden
anders behoefde het eerst met 31 Maart 1919
terug betaald te worden.
De heer Bos meende dat men met zgn stel
sel op zuiverder standpunt kwam. Het ge
vaar bestaat nu, dat de minister gemakkelgk
de vlottende schuld in een rentegevende sohuld
kan consolideeren, terwgl zich ook het geval
kan voordoen dat het besohikbaar metaalsaldo
van de Bank tot beneden de 10 millioen zou
dalen. Alsdan hebben handel en ng verheid
in de eerste plaats aanspraak op de hulp van
de Bank, die van haar besohikbaren metaal -
voorraad dan een gedeelte voor de behoefte
van de schatkist zou moeten afstaan.
De heer Mees en ook de minister bestreden
dit standpunt. De heer Mees vooral op gron
den van boekhouding en met een beroep op
de praktgk, de minister door erop te wgzen,
dat, mocht het amendement aangenomen wor
den, de »veiligheidsklep", zooals hg art. 4
noemde, niet meer zou werken.
Na re- en dupliek van den heer Bos, die
ten slotte zgn amendement introk, en nadat
ook nog de heer Heemskerk zich in de disoussie
gemengd had, werd het geheele wetsontwerp,
zooals wg reeds vermeldden, met 67 tegen 4
stemmen aangenomen en scheidde de Kamer
tot Dinsdagmiddag ten half twee uur.
Het was Vrgdagavond zeer goed bezet
in het Schuttershof. En de aanwezigen ver
maakten zich blgkbaar zeer met de vertooning
van den biograaf.
Vooral hetgeen vóór de pauze werd vertoond
viel bgzonder in den smaak. En men was
grif met toejuichingen.
Heden middag waren bg de kindervoorstel
ling heel wat kleine gasten aanwezig, die ook
zeer veel pret hadden.
Morgen (Zondag) nog eene avond-voorstelling
met een «buitengewoon programma".
In de Vrgdagavond door de Middel-
burgsche afdeeling van den Volksbond ge
houden vergadering werd de begrooting voor
1904 goedgekeurd, eene wetswgziging van
weinig aanbelang aangenomen en tot bestuurs
lid, in plaats van mevrouw Wibaut, die bedankt
had, gekozen de heer A. Klontje.
In eene daaropvolgende bgeenkomst werd
de door de afdeeling in het leven geroepen
woningcommissie geïssfcaüeerd, bg welke ge
legenheid dr Bglsma de door deze commissie
te vervullen functiën besprak. Zg is bestemd
de taak der met werkzaamheden overladen
gezondheidscommissie en van het gemeentebe
stuur te vergemaklgken. Twee punten waren
het vooral, waarop dr Bglsma de aandacht
vestigdehet instellen van een liefst stelsel
matig onderzoek naar de bewoonbaarheid der
huizen en het stichten van nieuwe woningen
hetgeen de nieuwe wetgeving, die het ver
leenen van voorschotten van gemeente- en
rgkswege in het vooruitzicht stelt, gemaklgker
heeft gemaakt.
De commissie, die het recht van assumptie
heeft, bestaat uit de damesDe Liefde geb.
Cramer, Van Schagen geb. Langejan, M Schoute
geb Bonthuis, E. D van den Broecke, W. E.
Commender, A. Fak Brouwer en A. P. Ogterop
en de heeren H. M van Beem, K. Ie Cointre,
J- Janse, J D. Jolmers, J. A. Pennock, D.
Schoute en mr A. A. de Veer
Toen de landbouwer G. W. te S t L a u-
r e n s Vrgdag op zgn land kwam om zgne
gerooide aardappelen te halen, bleken ze echter
gestolen te zgn en moest hg met een ledigen
wagen huiswaarts keeren.
Het voortdurende natte weder, dat de land
bouwers dwingt de aardappels nog eenigen
tgd op het land te laten om te droogen, en
daarmede gepaard gaande hooge waterstand,
schgnt voor de dieven een buitenkansje te
i Het is ten minste zoo goed als zeker
dat deze aardappels per sohuit weggevoerd
werden.
De heer J. Plazier te Goes behoort tot
de 42 heeren, die de commissie van advies
vormen der christelgk historische partg.
Tot lid van den raad te Kattendgke
is gekozen de heer M. van Damme met 69
van de 126 geldige stemmen.
Op de h8eren J. van Kleunen Pzn. en J.
Minderhoud waren er resp. 25 en 32 uitge
bracht.
De gemeenteraad van Kruiningen
keurde Vrgdagavond de aangeboden begrooting
voor 1904 ongewgzigd goed op een ontvang
en uitgaaf van 26 857 59'. Hiervan zullen
o. a. de volgende buitengewone werken bekos
tigd worden een nieuwe bestrating, vernieu
wing der ramen van de oude school en van de
wgzerborden van den toren, alles op het dorp.
Het traktement der wethouders werd, wegens
de vermeerdering der werkzaamheden, ver
hoogd met f 20.
De anti-re volutionnaire districts-meeting,
Donderdag aldaar gehouden, werd door niet
meer dan een zestigtal personen van allerlei
richting bggewoond.
Als sprekers traden op de heeren V. d.
Berg van Terneuzen met het onderwerp «Ge
zag en Vrgheid" en mr Sybrandy uit Almeloo
met het onderwerp «Ons standpunt tegenover
den klassestrgd"
In de week van 1—8 Oot steeg de vraag
naar leverbare oesters weder aanmerkelgk;
er werden te Ierseke 480.000 afgeleverd. De
prgzen warenle soort fr 85952e soort
fr. 40—45 3e soort fr. 20 -25,
van ernstige studie en groote lieide voor de
natuur en munt uit door zorgvuldige teekening
en groote fijnheid van toon.
Zgn sohildergen en teekeningen waren zeer
gezocht en werden tot hooge prgzen verkocht.
Nog heden worden zgn werken, voornnmelgk
in Engeland, zeer gewaardeerd en brengen
groote prgzen op.
Na een roemvolle kunstenaarsloopbaan stierf
Koekoek den 5 April 1862.
No 28 van de bg de firma Nggh en Van
Ditmar versohgnend weekblad de Wereldkroniek
weder zeer actueel.
Men vindt er in een geïllustreerd berioht
omtrent het geval met de Maud Cassel in de
Koningshaven te Rotterdam, afbeeldingen van
het Nederlandsohe fokvee, bestemd voor de
Boeren van Zuid-Afrika, een en ander over de
troebelen in Macedonië, een kgkje op de be
proeving van de spoorbrug bg Barneveld en
een photographie van de zes geredden bg de
schipbreuk aan den Hoek van Holland.
Onder de portretten, die dit nommer bevat,
noemen wgRudolf Falb, jhr mr J. W.
M. Schorer en mons. A. J. Callier.
Verder wordt o.a. ook een geïllustreerde be-
schrgving gegeven van de fort-manoeuvres
bg Haarlem.
In de Ootober-aflevering van de Nieuwe
Oids beeëindigt G. van Hulzen zgn mooie
schets over de tering-patienten in Davos
Wrakke Levens. Jeanne Reyneke van Stuwe
heeft, zooals bgna iedere maand, een sohets,
ditmaal Arm Leven geheetenVoorts vindt
men erin verzen van J. Reddingius en van
Kloos, en de gewone Litteraire Kroniek.
Voor de nagelaten betrekkingen der ver
ongelukte Thooleohe vissohers is tot heden
ontvangen 2564 72', waaronder 250 van
de directie der Zuid-Hollandsche Maatschappij
tot redding van schipbreukelingen uit het fonds
van wglen mejuffrouw J. M. de Raath.
Het Bestuur van de Ihoolsche visschersvereeni-
ging besloot, in overleg met leden van armbe
sturen en liefdadigheidsinstellingen, eene weke-
lgksche toelage te verstrekken ad f 3 aan de
wed. Van der Stel en 5 aan de wed. Schot.
Bovendien eerstgenoemde in staat te stellen,
een petroleumhandel te beginnen.
Bg de Vrgdag voor het gemeentebestuur
van Hulst gehouden aanbesteding voor
woning en kantoor van den ontvanger der
registratie was laagste inschrgverde heerB. H
Reuling te Hulst voor 8500.
In de daarop gevolgde zitting van den ge
meenteraad is aan hem het werk gegund.
Men meldt ons uit Koewacht:
De Belsohe douanen zgn den laatsten tgd,
naar het sohgnt op hun fui vive, wat den
veesmokkelhandel aangaat. Donderdag hoorden
een paar douanen van Moerbeke van een
fietsrgder, die van Exoerde kwam, dat hem
eenige smokkelaars met twee vaarzen van
aanzienlgke waarde waren gepasseerd. De
ambtenaren namen de fiets en haalden het
transportje, na een twintig minuten rgdens
bg laatstgenoemde plaats in.
De smokkelaars kozen het hazepad en de
twee koeien, die een waarde hadden van c a.
900 francs, vielen den beambten in handen.
De twee vaarzen met die, welke een paar
dagen te voren alhier werd in beslag genomen
zgn naar Selzaete vervoerd om aldaar publiek
te worden verkocht.
Zg, die de vischtorpedo te Cadzand
hebben gevonden, en die door de Hekla is
afgehaald, hebben eene belooning ontvangen
van tweehonderd en vgftig guldende gewone
belooning.
Morgen, den 11 October, is het honderd
jaar geleden dat de bekende kunstschilder
Barend Cornelis Koekoek te Middelburg
werd geboren.
Zgn vader, de zeeschilder J. H. Koekoek, was
getrouwd met Anna Koolwgk en bewoonde
een huis aan den Zuidsingel.
De jonge Koekoek ontving zgn eerste onder
richt in de kunst van zgn vaderna eenige
jaren in Holland, de Rgnprovinoies en België
studies gema&kt te hebben, kwam hg in 1825
aan de koninklgke Akademie van beeldende
kunsten te Amsterdam onder leiding van Schelf
hout. Na een verblgf van drie jaar te Am
sterdam, woonde hg eerst te Hilversum, daarna
te Beek in Gelderland, om zich vervolgens te
Kleef te vestigen, waar hg tot aan zgn dood
bleef wonen.
Koekoek was in zgn tgd de beste land
sohapschilder van ons land; zgn werk getuigt
40 Mal pw r«g«l.
van J. H. VEEN, te Hilversum, is beslist
het speciale adres voor de levering van zui
vere, fijne Advocaat, en 't meest concurreerend
in prgs en qualiteit.
Aanbevolen door H.H. Restaurateurs.
De Heer Dr. d. MAYER, Müncheri
schrijft; „Het nut van Dr. Hommel's Haematogen
is in mijne practijk ten duidelijkste gebleken bij
bloedarme kraamvrouwen en teringlij
ders, alsook bij zenuwlijders. In een geval
van zenuwzwakte gelukte het mij het lichaams
gewicht binnen twee maanden circa 13 pond te
doen toenemen. Ik zal niet nalaten het praeparaat
verder ook bij storingen in de spijsvertering, van
welken aard ook, aan te wenden."
Wegens de vele vervalschingen verlange men
uitdrukkelijk Dr. Hommel's Haematogen. Ver
krijgbaar bij alle Apothekers en Drogisten.
De Talisman van den Kelner.
Kent gg den talisman van den Keizer Het
is een ring dien bg voortdurend aan de pink
van de linkerhand draagt en, volgens het ge
loof, hem tegen elk persoonlgk ongeluk be
schermt. Eene belangrgke anecdote is aan
dezen ring verbonden. Men vertelt dat op een
avond een pad in de kamer der vrouw van
den Keizer Jan van Brandenburg sprong en
op haar bed een steentje plaatste. Het dier
verdween, maar de steen bleef en is sedert
dien tgd steeds op zorgvuldige wgze door de
Hohenzollern bewaard geworden. De vader
van Frederik de Groote deed den steen in
een ring zetten, die steeds door den chef van
de familie gedragen is geworden. De talis
mannen, als men goed nadenkt, hebben geen
andere deugd dan die men hun toesohrgft en
de dag breekt ongelukkigerwgze aan waarop
de onmacht van den besohermer door de ge
beurtenissen is aangetoond. Hoe wilt gg dat
een steentje u beschermt, bg voorbeeld van
de typhuskoorts Men zou, logisch geredeneerd,
slechts aan een geneesmiddel eene besoher-
mende macht kunnen toekennen. Er bestaan
geneesmiddelen die, door de verscheidenheid
der ziekten die zg genezen, door hunne on
betwistbare geneeskracht, door de families als
ware talismannen beschouwd worden. Het is
overbodig aan te toonen, dat zich op den eer
sten rang dezer geneesmiddelen de Pink Pil
len bevinden. Het lezen der talrgke attesten,
die iederen dag in de dagbladen gepubliceerd
worden, heeft u van dit feit reeds lang over
tuigd. Daar overvloed van goed niet schaadt,
voegen wg nog op de lgst der genezingen
door de Pink Pillen verkregen die van juf
frouw Uittenbogaard, Grootheiligland 60, te
Haarlem. Van af haar jeugd, zoo verklaarde
zg aan onzen verslaggever bg zgn bezoek
dezen zomer gedaan, was ik Igdende aan
bloedarmoedeik had hoegenaamd geen eet
lust meer, de spgsverteering liet veel te wen-
schen over, ik was kortademig, slapeloos, en
had veel last van oorsuizingen en mgne