Maandag
5 October.
NS. 234
1463 Jaargang,
1903*
Jules Vogelvanger.
Zeeuwsche omtrekken.
Mlddtlburg 3 October.
Bij deze courant behoort een Bijvoegse'
VoOr de slachtoffers der ramp te moet wegen, maar ook de nawerking. Her-
ft
MIDDELBliRGSCHË COURANT
Deze oourant verschijnt d a g e 1 ij k s, met uitsondering van Zon- en feestdagen.
Prijs, per kwartaal, soowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in Nederland franco p.p., f 2.
Afzonderlijke nummers kosten 5 sent.
THBBMOMBTBB BS VERWACHTING.
3 Oct. 8 u. vm. 63 gr., 12 u 66 gr., av. 4 u. 64 gr. F. Verwaoht: matige Z. W. wind,
veranderlik, geringe afname in temperatuur.
AdvartentiSa s 20 eent per regel. Geboorte-, dood- en alle andere familleberiohten en
Dankbetuigingen van 1—7 rogels f 1.50 5 elke regel meer 20 eent. Seolamens 40 eent per regelt
Rroote letters naar de piaats, die sjj innemen.
Tot de plaatiiag van advertentiën en reolames, niet afkomstig uit Zeeland, betrefiende
Handel, N(j verheid en Geldwesen, i* uitsluitend gereohtigd het Algemene AAverHenlle-Baveaw
A. K.A mtm &m,5 1.9. ^e9?fcsurgwaB SM, AmoterAam.
Bij de stemming op Dinsdag 13
October in het district Hulst voor een
lid der Provinciale Staten bevelen wij ten
dringendste aan den heer
delen bedenken en aanwenden om hen tot
ons te trekken, Men zou moeten beproeven
vereenigingen te bewegen bij die gelegen
heid in Zeeland's hoofdstad hunne jaar
vergaderingen te houden.
Voor dit alles is thans de tijd te kort
dit laatste is trouwens zelfs onmogelijk,
want de plaats voor die jaarvergaderingen
in den zomer van 1904 is reeds vastgesteld.
Men telle die bijeenkomsten niet gering.
Niet alleen het dadelijk voordeel ervan
ABNBMtlDHN
ontvingen wij nog vanbatig saldo van
eene uitvoering door de zangvereeniging
Eendracht maakt macht te Oostkapelle f 30.
N. N. 5.—.
Totaal met het in ons vorig nommer
vermelde bedrag 867.35'.
THOLBN.
Daarvoor gewerd ons nog vanN. N.
f 2.50 en D. f .85.
Samen met het in ons vorig nommer
genoemde bedrag f 161.935.
haaldelijk bleek toch dat vreemdelingen,
die bij gelegenheid eener algemeene ver
gadering of congres met Middelburg of
Zeeland kennis maakten, bet daar niet bij
lieten maar later zelf en met familie nog
eens terug kwamen of vrienden en kennis-
sen een reisje hierheen aanraadden.
En wat is, vragen wij, de bedoeling.?
Wil men uitsluitend Zeeuwsche nijverheid
I gelegenheid geven te etaleeren of zal men
I die ook uitstrekken tot industrieën in an
dere provinciën, opdat men door het onder
ging vergelijken zijn nut kan doen?
Wij weten het niet.
Het laatste komt ons wel al te grootsch
voor, omdat het zoo moeilijk is een grens
te trekken. Maai' wil men dit, dan is dat
een reden te meer tot uitstel want anders
zullen inwoners van andere provinciën op
gezonden wordt een plaats krijgt, waar be
houdt men dan ruimte voor de bezoekers
die een oogenblik willen rusten?
En hiermede komen wij op een ander
gebied.
Het practische van zulk een tentoonstel
ling heeft zijne eischen, maar niet minder
een bijzaak die echter van het grootste be
hang is.
Geen tentoonstelling is in den tegen-
woordigen tijd denkbaar zonder vermakelijk
heden.
Die vormen de grootste aantrekkings
kracht die zijn de bron van inkomsten,
welke men niet missen kan, willen de finan-
cieele resultaten niet al te nadeelig zijn.
Daardoor en daardoor alleen het is
niet anders kan een expositie worden
iet punt van samenkomst van het uitgaand
publiek; daar moet minstens tweemaal
s weeks en bovendien op den Zondag mu
ziek worden gemaakt door verschillende
korpsen of gezelschappen en daar moeten
bovendien andere vermakelijkheden plaats
vinden.
Waar moet men wedstrijden op onder
scheiden gebied houden?
En waar is er plaats voor de clou, die
toch zeker niet mag ontbreken
Er is dus besloten de Nijverheidstentoon
stelling te Middelburg in het volgend 1^ t^Vindenljjm
jaar te doen doorgaan. 1
Wij hadden het anders gehoopt en vooral
gewenscht.
Om meer dan een reden èn ter wille
van de inzenders èn om het geheel goed
te doen slagen.
Nu vreezen wij voor half werk,
zoo'n korten termijn niet tot inzenden
Het zou ons daarom leed doen wanneer
men nog niet terugkwam op het eens ge
nomen besluit en den door ons gegeven
wenk opvolgde.
Daar kreeg de commissie haar gansche
Wat zou men b. v. denken van een stukje j terrein van de gemeente om niet; zij hadlwijst dat met Argus oogen wordt beloerd
Oud-Middelburg of Oud'-Vlissingen j alleen de pachters van het gras uit te en bekeken wat wij schrijven
En doet men dit, dan zouden wij zeggen
overweegt nog eens ernstig de plaats, waar
eenigszins druk bezoek de ingang tot de
Schuttershof lakeien veel te smal is.
Of wij een andere plaats zouden kunnen
aangeven.
Zeker.
Zou bv. dat deel van het Molenwater,
gelegen tusschen de Koningstraat tot tegen-
De tijd toch, die ons nog scheidt van het I d5e tentooastelling zal houden en be.
over de Rijschool, zich nipt uitstekend leenenj ieder de hand bood om het geheel te doen Ivan Het Centrum niet gelezen te hebben;
1 1 i 1- O P "I i- 1.1"L -ï-iS i-AMnriil Ttrti rrn fl il Ann ATI tTAAW AA
oogenblik, waarop zulk eene tentoonstelling
zal geopend moeten wordenMei of Juni
1904, is te kort voor kleine inzenders om
iets te verzinnen en af te werken, voor
groote exposanten om flink voor den dag
te komen.
slist daarover eerst als men weet wat in
gezonden zal worden.
Als wij goed zijn ingelicht, dan is daar
toe thans het Schuttershof aangewezen.
Dat lijkt ons om meer dan eene reden
eene ongeschikte keuze, al is zij ook, met
°f wil men slechts prutswerk laten zien het plan voor 00geil) zooalg men dit nu
en niet geven een beeld van de industrie wjj ^voeren, misschien de eenige mogelijke.
in Zeeland zooals die is Allereerst wil het ons voorkomen dat het
Dan had men beter gedaan het geheele Schuttershof voor eene, zelfs weinig betee-
plan te laten varen, want zulk een ten
toonstelling is niet meer van onzen tijd.
Alleen iets goeds, iets flinks, iets degelijks,
iets dat leerzaam, aantrekkelijk en tevens
aangenaam en prettig is, heeft tegenwoordig
kans van slagen en zijn nut.
En daarom Jiadden wij gaarne gezien dat
men het plan had uitgesteld tot 1906
1904 is te kort dag en in 1905 hebben de
algemeene verkiezingen voor de Tweede
Kamer plaats. Het is dan geen tijd om de
aandacht te vragen voor eene dergelijke
Provinciale tentoonstelling.
Zulk een uitstel; het bepalen der ten
toonstelling in 1906, na een paar jaar dus,
had meer dan éen voordeel gehad.
Men had daardoor dezen winter alle ge-
legenheid om een flink plan op touw te
zetten, het geheel goed te organiseeren, de
circulaires voor deelneming gereed te maken
en te verzenden. En wanneer men dan
den termijn voor opgave tot deelneming
had gesteld tot 1 Maart 1904, dan had men
in dat jaar, wetend welke inzendingen men
kenende tentoonstelling veel te klein is.
Wij gelooven dat de Zeeuwsche tentoon
stelling nog niet half zoo groot zal zijn
als die dit jaar In Groningen is gehouden
maar willen, om eene vergelijking te kun
nen maken, even eraan herinneren dat de
laatste een terrein van negen hectaren in
beslag nam.
Het Schuttershof is te klein, zeiden wij
en om dat te bewijzen zij even herinnerd
dat men, het kunstmuseum zelfs medegere-
kend, over niet meer dan een vijftal zalen be
schikken kan, waarvan er slechts een paar
zijn van behoorlijke afmetingterwijl er
een beslist ongeschikt is, de zgn. kleine
zaal, die met recht dien naam draagt doch
die bovendien bij dag veel te donker is.
Met de hondententoonstelling is dit duide
lijk aan het licht gekomen.
Stel nu eens dat flink wordt ingezonden
waar dan zelfs al zon men in den tuin
een paar loodsen bouwen gelegenheid te
vinden om alles onder dak te brengen
De Zeeuwsche industrie is sedert de vorige
te wachten had, het geheel kunnen overzien, nijverheidstentoonstellingen, in 1882 te Goes,
unnen nagaan hoeveel ruimte, hoeveel 1889 alhier, naar wij willen hopen, heel
errem men noo ig a Daardoor zou men Jwaj. vooruitgegaan. We mogen dus op de
gemakkelijker en prachscher hebben kunnen sitie v°r°achten flinke machines en
wfiTkftH I
werktuigen, nieuwe vindingen op verschil
lend gebied, installaties voor electrische
En zag men dat er niet voldoende was
toegezegd, dan had men
van het plan af te zien.
Den grooten industrieelen in onze pro
vincie ware tevens tijd geschonken om
hunne plannen te overwegen en iets dege
lijks te ontwerpen.
Nu zullen zij allicht, met het oog op den
korten termijn, zich onthouden, omdat zij
geen kans zien voor den dag te komen
zooals zij dit aan hun zaak, aan hun naam
verplicht zijn.
En een derde, ook gewichtige reden voor
uitstel is nog dat men, wachtend tot 1906,
alle gelegenheid heeft, die thans ontbreekt,
om reclame te maken voor het bezoek aan
nog ge egenheid verlichting en beweegkracht, fabricaties van
kunst mineraal wateren, fabriekmatige be,
reiding van onderscheidene andere zaken
waar moet dat alles worden uitgestald
Nu spreken wij nog niet van wat groote
fabrieken, bijv. de Kon. Maatschappij De
Schelde, kunnen inzenden, wat de Vitrite
Works kan exposeeren enz.
Ook wat op het gebied van het onderwijs,
o. a. het ambachtsonderwijs, is ten toen te
stellen en wat huisvlijt kan aanbieden.
Waar is de plaats om boom- en bloem
kweekers de gelegenheid te geven hunne
kunstvaardigheid in het aanleggen van per
ken en dergelijke ten tooD te spreiden, wat
Middelburg id dat jaar. Men moet bewo- een goedkoope aantrekkelijkheid te meer
ners van onze provincie, van de overige I jg voor eene tentoonstelling
gewesten, onze Belgische buren aansporen,
opwekken, herwaarts te kome" en alle mid-1 Er is echter meer. Stelt dat al wat in,
hopen dat de nu bestaande commissie zall Voor visschers-en visscherij-vereenigingen
uitgebreid worden door het toetreden van een belangrijk vraagstuk ter behandeling,
mannen van de practijk op velerlei gebied, I Dit tot eene oplossing te brengen zo*
o. a. dat der oude en nieuwe kunst, enz. I voor hare besturen een goed werk en eene
vergeten toch vooral niet dat alleen wanneer dankbare taak zijn.
werkeljjk eene uitgebreide, degelijke ten-1
toonstelling wordt georganiseer het bezoek
uit alle deelen van Zeeland groot zal wezen;
dat bij voldoende reclame het overig deel
van Nederland niet achter blijven zal en
dat ook Belgie een niet onbeteekenend con
tingent kan leveren.
't Is waar ook.
Wij hebben nog eene mededeeling te doen.
Het gevoel voor billijkheid dringt ons
daartoe.
Het Calvinistisch hoofdorgaan in onze
provincie daarmee wordt niets miszegd of
Er is thans een reservefonds van f 3000 onaangenaams becfoeld wie de uitingen van
bijeen, maar er zullen in Middelburg en I zijne redactie kent, het standpunt, dat zij
Zeeland toch nog wel menschen te vinden I inneemt, en de leiders, die het blad be
zijn die hun schouders zullen willen zetten I sturen, weet toch dat het is een vurig
onder eene zaak als zulk een tentoonstel- strijder voor de politiek van dr Kuyper,
ling, mits zij goed wordt aangepakt. den voorvechter van het Calvinisme
Vooral winkeliers, handelaars, hoteliers, welnu, dit Calvinistisch orgaan nu heeft
koffiehuishouders moeten allen steun ver-1 tegenover ons amende honorable gedaan,
leenen, want hoe beter de tentoonstelling Maar het deed dit op eigenaardige wijze,
slaagt, hoe drukker het bezoek zal zijn, en Eerstens verklaarde de redactie dat zij
wanneer veel vreemdelingen herwaarts I door anderen was attent gemaakt op hetgeen
komen, zijn zij de eersten die daarvan de wij schreven in onzen laatsten Omtrek, in
vruchten plukken.
Maar ook autoriteiten en industrieelen
moeten meewerken.
En weer denken wij pan Groningen.
ons nommer van Maandag 21 Sept.
Alsof zij de Middelburgsche Courant niet
leest
Grappig
Ieder nommer van haar eigen blad be-
Eindelijk zal ieder toegeven dat bij een koopen.
Ook fabrikanten verleenden hunne mede-
werking.
Zoo bezorgde h.v. eene firma de elec-
Itrische verlichting van gebouwen en het
I terrein tegen eene zeer, zeer geringe ver-
I goeding.
En zoo waren er meer zaken waarbij
plaats had zij, zegt
bewuste, overgenomen
adres in Het Centrum
In de tweede
die redactie, het
entrefilet aan ons
niet aangedikt 1
Nota benewat beteekenden dan de
daarbij gevoegde woorden: „en niet
ten onrecht e".
En ten derde beweert zij de rectificatie
voor het opslaan van houten gebouwen?
Is het per se onmogelijk om op de Los-
kaai tei'rein te krijgen en daar de tentoon
stelling onder dak te brengen?
Dat zal geld kosten, maar op flinke schaal
aangepakt en ingericht, zal het daaraan
bestede kapitaal stellig zijn rente opbrengen,
meer nog dan wanneer men half werk doet. I geholpen.
Wij hebben grond om te vermoeden dat, I zÜn
wanneer voor de oprichting van de gebou
wen een 13 a j 14.000 beschikbaar wordt
gesteld en voor de exploitatie een f 5
f 6.000, men al een heel eind komen zou.
f 20.000 zou alzoo noodig zijn, maar zou
dat bedrag niet productief worden?
Wij wetenover een terrein aan de
Loskade is reeds gedacht maar men stuitte
op bezwaren en zag op tegen de kosten,
slagen op de minst kostbare wijze. terwijl wij vasten grond hebben voor de
Zou dit alles in Middelburg onmogelijk heilige overtuiging dat zij dit dagen vóór
I zijn P
W
De weduwen en weezen van Arnemuiden
en ook die te Tholen worden gesteund en
I wjj onze opmerking maakten, wel degelijk
I onder de oogen moet gehad hebben.
Is dit alles niet, op zen zachtst uitge-
drukt, eigenaardig?
Yan éene verklaring nemen wij echter
I met genoegen kennis. En die is dezedat
het genoemde redactie „oprecht leed doet,
zij het ook onwetend", in de bekende kwes
tie «eene verkeerde opvatting te hebben
gepropageerd".
En hiermee basta.
de handen toch steeds mild,
als het werkelijk noodig is
Laat ons dit met dankbaarheid en waar
deering erkennen.
Die slachtoffers zijn geholpen voor het
heden en in de naaste toekomst.
Maar nu een andere vraag
Zal men nu ook denken aan de verdere
toekomst
Eene voorziening door de ongevallenwet
Wij verkiezen echtereet "Molenwater Iis onzen visschers in het uitzicht gesteld,
met zijne heerlijke omgeving; waar wel- Maar di* baa* ™et in dergelijke droeve
licht met minder kosten een of ander tot gevallen als de kostwinner is heengegaan
stand is te brengen. Ien weduwen en weezen achterblijven,
Naar ons verluid werd, was een der be-
zwaren dat men op een dergelijk terrein UellJk rampzalig ongeluk een gezin treft, personeel* belast,ng te Leeuwarder1 mr W.
geen vergunning zou kunnen krijgen. staat men weer voor hetzelfde feit5 en zal Kolff aldaar en to* v00mtter
vj. n i 1 I or wool* ffêvraaffd moeten worden I vfts bwosp voor do vermogeiisbel&stiiig to
Wij kunnen ons niet ™orst^da^H™ het Utrecht jhr mr H. M. J. va. Ascb van Wfick,
op die wijze elke goede organisatie op een ^ordt J 1lid der Eerste Kamer te Utrecht;
geschikt terrein onmogelijk zal willen I I zgn benoemd tot directeur der dir. belas
maken. Want men dient toch dergelijke 3 agfin te egg®n v001' ee'a on s> ïofst een I tingen enz. te 's Hertogenbosch D van Nievelt,
zaken niet uit theoretisch maar uit practisch a Semeen voor et »ansc o a I inspecteur der invoerr. eaz. te Rotterdam, en
oogpunt te beschouwen. - °Pdat 200 niet volledig dan toch voorloopig te zlW0lle H. van Manen, inspecteur der dir.
Waar men bewoners van Zeeland en voorzien kan worden inde behoefte, die dan [balast, enz. te 'sGravenbage, le afd.
vreemdelingen van her en der samen wil z'ck doe* gevo(den
brengen, dient men practisch te zijn en En wie heeft macht om menig visscher
dit niet onmogelijk te maken op grond van te Sonezcn vau Z1> vooroordeelen tegen
allerlei drogredenen en bespiegelingen, die voorziening en vooruit zien en hen te be-
het dagelijksch leven al genoeg bemoeilijken.! wegen te helpen zulke ongelukken tevoor-
BïflsoEMiJïGRsm mm.
Bjj kon. besluit
is benoemd tot voo-zitter van de raden van
I beroep voor de vermogensbelasting en voor de
is aan mr J. H. F. Umbgrove, op verzoek,
eervol ontslag verleend als betaalmeester te
Arnhem, onder dankbetuiging;
is benoemd tot ridder in de orde van Oranje-
Nassau de heer C. G. Vattier Kraane, admi-
- 0— voo u- i, .^11 nistrateur der naamlooze vennootschap Zeehaven
Trouwens, men zou ons dan eer ontloopen k™. doOTmet valef^®n b1rekenj en Mentation Sabang
dan bezoeken.
En bovendien
er zjjn toch in de wereld
nog genoeg menschen, die zich niet te huiten
gaan aan sterken drank.
Ook op dat punt geldtwacht u voor
overdrijving
Wie geen sterken drank gebruiken wil,
wordt niet gedwongen, maar wel verjaagt
en hen aan te sporen zelf bij te dragen I ^er belooning van officieren, onderoffi-
aan zulk een fonds? I eieren en militairen beneden dien graad van
Wij erkennen: het zal geen gemakkelijk I b0t leger in N.-Idie zich hebben onderschei-
werk zijn; het zal heel wat moeite kostenl den bjj de krjjgs verrichtingen in Atjeh hoofd-
om zulk een nuttige instelling in het leven zakelijk gedurende het tweede semester 1902;
te roepen zulk een wjjziging van vastge- j bevorderd tot ridder 3de kl. in de Militaire
roeste ideeën te bewerken. Willemsorde de kapitein der infanterie H. Coign
j i I toefifekeud de eeresabel, met net gebrnikelflk
Maar onder onze visschers, onder de|
opschrift,
se visschers, «o.
0ao opschrift, aan den kapitein van het korps
men hen die een gepast gebruik van een|ieeders zlJnm flinke mannen genoeg om I marfeChanesoe W B. J. A. Scheepens
of ander willen maken. En dat is onbillijk, j200 n n°odige verbetering te bevorderen, j benoemd tot ridder 4de kl. in de Militaire
Wie laat hierover zijne gedachten eens
Ten slotte herhalen wij onzen raad tot
uitstel opdat men kome tot iets flinks.
Kan men dat niet bereiken, dan liever
geen tentoonstelling.
Want wat een en twintig jaar geleden
nog voldeed als eerste schrede in de
richting, waarop men nu wil .voortgaan,
zou dit nu als derde stap niet meer doen.
Men eischt nu veel meer, en met recht.
Zjj die aan deze nuttige zaak hun tijd
en hunne krachten zullen wijden wij
gaan
Wie spreekt of schrijft er eens over?
Wie schenkt zijne voorlichting op grond
van zijn kennis in deze?
Het is voor onze visschers in 't algemeen,
voor onze Zeeuwsche in 't bijzonder, tijd
dat men aan een en ander zijne volle aan
dacht schenke.
Daarom onze vraagDenkt men wel aan
do verdere toekomst?
Of moet alles weer gaan als tot heden?
Willemsorde, de eerste luit. van het korps
marechaussee Th. J. Veltmande eerste-luit.
A E. Schneider en de tweede-luit. J. D. Ph.
Bouman, heidon van de icf.de Europeesche
sergeanten van het korps marechaussee G. de
Radder en C. Zonde Earopeesoho fuseliers
B J Höoscheid en M. Portier da Europeesche
soldaat-ziekenverpleger bij den geneesk dienst
J. Stoker
bepaald dat bjj afzonderljjke dagorders, zoo
in Indië als in Nederland, eervol zullen wor
den vermeld de kapitein dar inf. W. Kramers;
de eerste-luit. van het korps marechaussee J
