Zaterdag 26 September» N°. 227. 146* Jaargang, 1903. Mlddtlburg 25 September. Uit Stad m Provincie, ONDERWIJS, Voor de slachtoffers der ramp te middelburgs™ Deze courant verschijnt d a g e 1 ij k s, met uitzondering van Zon- en {feestdagen. Priji, per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in Nederland franeo p.p., f 2. Afzonderlijke nummers kosten 5 «ent. THBBMOMBÏBR BK VBBWACHTIHCi. 25 Sept. 8 u. vm. 62 gr., 12 u 69 gr., av. 4 u. 65 gr. F. V.,e r w a o h t bewolkte lucht, droog weer, weinig verandering in temperatuur. zwakke Z. wind, AdvertentiénSO cent per regel. Geboorte-, dood- en alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 1—7 regels f 1.50; elke regel meer 20 oent. Beelamens 40 cent per regel. Greet, letters naar de plaats, die sjj innemen. Tot de plaatsing van advertentiSn en reolamea, niet afkomstig uit Zeeland, betreffende Handel, NJ verheid en Geldweien, ii uitfluitend gerechtigd het AlgmtM AAvarteHitaoRarw» Ai ®H £A 3HAB Asst., H.8. Ts«rbaf|wal SM, A MM ter dwz». arnemuiden ontvingen wij nog van: G. W. f 7.50J. R. R. f 1en bus Nederlandsch koffiehuis f 13.10. Totaal met het in ons vorig nommer vermelde bedrag 568.88 s. tholen. Daarvoor gewerd ons nog van: G. W. f 2.50B. f 10.— en N. N. f 2.50. Samen met het in ons vorig nommer genoemde bedrag 26.75. Mogen wij de slachtoffers daar ook eens aanbevelen in de liefdadigheid, die zich tegenover Arnemuiden zoo welsprekend uitte BBN TREURIG FEIT. Wjj ontvingen het volgend sohrjjven Mjjnheer de Redacteur. Sta mg toe met een enkel woord terug te komen op het bljjkbaar van zeer bevoegde zjjde geïnspireerde onderschrift bjj »een treurig feit" in uw nommer van gisteren opgenomen en wel om te protesteeren tegen de bewering van uwen berichtgever, als zoude ik een >minder juiste voorstelling" van het gebeurde gegeven hebben. Uit zjjn eenigszins verward résumé bljjkt zulks volstrekt niet. Dat ik niet de geheele correspondentie gepubliceerd heb, is juist; ik kon dat ook slechts doen voor zoover zjj mjj bekend was doch dit verandert hoegenaamd niets aan de zaak, nooh aan de door mjj gegeven voorstel ling er van. Van »onnoodig lang oponthoud aan het Departement" heb ik niet gesproken. Alleen over de weigering van een langer verlof heb ik mjj nitgelaten, en die wordt door deze toe liobting in geen enkel opzicht begrjjpeljjker of meer verschoonbaar gemaakt. Eer het tegendeel. Er bljjkt mjj nl. nit, dat de minister wel degeljjk het verloi en den duur daarvan bepaaltzoodat het na duideljjk is, dat hg het in de hand gehad heeit om dit trenrig feit te voorkomen. Dat het bljjven voor de begrafenis niet kan worden geoorloofd met het oog op de duizen den gevangenen in ons land, begrjjp ik niet; als deze droevige omstandigheid zich duizend maal herhaalde, het geval is niet waar- sohjjnljjk zou ik het geweigerd verlof een duizendvoudige iout achten. Eenige kleine onjuistheden, als bv. dat de dokter ongenoemd was, dat het departement op 2 Sept. niet ten tweede male een verzoek om vrjjstelling gewerd wil ik als van minder belang laten rusten. Dat ten slotte de zaak eene andere wending zou genomen hebben, indien ik zelt, inplaats van de advocaat, bad getelegrapheerd, is ook een meening maar ik bJjjf vooralsnog bjj de mjjme, dat het juist andersom is. Met dank voor de plaatsing, Uw dv. J. J. BERDENIS VAN BERLEKOM SPOORWEG-ENQUÊTE De Haagscha briefsehrjj ver der Arnh. Ct. bespreekt bet dezer dagen voorloopig open baar gemaakte eerste stuk van het verslag der Enquête-commissie in zake art. 1136»» van het reglement op den spoorwegdienst Hoewel nog niet de geheele reeks van ver- hooren doorloopen hebbende, meen ik wel te mogen aannemen zegt hg dat de alge meens indruk va* hen, die deze stukken doorlezen, zjjn zal>dat het, zoo als 't is niet langer kan bljjven". Daarnevens zal menigeen wel beseffen, dat de minister, die voor een betere regeling zorgen moet, de hand in een wespennest ge stoken heeft Te meer, omdat zjjn macht) vooral bjj de nog in uitzicht gestelde rege lingen, zeer beperkt is en, bjj een schier onvermjjdeljjk conflict tusschen hem en de groote spoorwegmaatschappijen, een rechter lijke beslissing zéér waarschjjnljjk de Regeering in 't ongeljjk stellen zal. Want de bevoegdheid, welke de Regeering aan art. 27 der spoorweg wet voor een dwingend optreden zegt te ontleenen, is denkelgk maar een schjjnbevoegd- heid, welke de rechter niet erkennen zal. CONGRES TAN KINDERBESCHER MING. secretares, en jonkvr. C. van Hogendorp te s Gravenhage, penningmeesteres, iB een circulaire verspreid, waarin het steun vraagt voor een in April 1904 te 's Gravenhage te houden congres van kinderbescherming. In deze circulaire is een voorloopige schets gegeven van hetgeen op dit Congres zou kunnen worden behandeld. De eventueel te vormen Congres-commissie zou deze schets dan kunnen aanvullen en verbeteren. De punten, in de schets opgenomen, in drie dagen te behaidele», zjjn het »ouderljjk huis" van het verwaarloosde kindverschillende wjj zen van uitbesteding en verzorging van verweesden, haliverweesden en verwaarloosden misdadige" jeugdde Kinderwetten en hare uitvoering verwaarloozing van het kind, niet veroorzaakt door armoede gevaren bp de op voeding van rjjk en arm lectuur en uitspan ning, kinderbescherming op de school en bjj het onderwjjskinderbescherming in den arbeidarbeidsopleiding van het kind. BlfJX Ufi£MI5ir «SS! ËJKZ. Bg kon. besluit is aan F. Th. Sohröder te 's Gravenhage, eervol ontslagen dir. apotheker le kl. van het N.-I. leger, de bevoegdheid van apotheker verleend zjjn benoemd tot Rijkscommissaris by de Maatschappij tot Exploitatie van Staatsspoorwegen en bp de Hollandsche IJzeren Spoorwegmaatschappij jhr mr W. Th C. van Doorn, thans adjunot- Ryksoommissaris by die maatschappyen, met geiyktydige verleening van ontslag uit de laatstgenoemde betrekkingtot adjunct-Ryks- commissaris by die maatsobappyen mr J A N. Paty*, commies, chef van de afdeeling Gemeen- tebedrgven ter gemeente-seoretarie te 's Gra venhage. TWEEDE KAMER Pensioenen voor onderwyzers. Door het dageiyksch bestuur van den Nationalen Vrouwenraad van Nederland, mevr A. E. van Dorp -Verdam te 's Gravenhage, presidente, mevr. H. Cop—Zeelt te Delft, le Bp de Kamer is ingekomen een wetsontwerp, dit onderwerp rakende. Het bevat o.a. de volgende bepalingen Het 2de lid van art. 38 der wet tot regeling van het lager onderwjjs wordt gelezen als volgt>Fensioen wordt insgelgks verleend aan een onderwyzer, die na tienjarigen dienst- tyd uit hoofde van ziels- of lichaamsgebreken voor de waarneming zgner betrekking onge schikt is en ontslag beeft bekomen." Het 3de lid van art, 38 dier wet vervalt. Het 4de lid wordt vervangen door het vol gend lid: Bg de berekening van het pensioen komen in aanmerking alle vóór of sedert het in wer king treden dezer wet bewezen diensten: als onderwyzer aan een openbare school ten behoeve van het lager onderwys als onderwgzer aan een byzondere school ten behoeve van het lager onderwys, mits die diensten aanspraak geven op pensioen In eene der overige betrekkingen, die krach tens de Burgeriyke Pensioenwet by de bere kening van een burgerlgk pensioen in aan merking komen. Wat betreft de onderwgzers aan byzondere van rgkswege gesubsidieerde scholen wordt de volgende regeling voorgesteld »De onderwgzers, verbonden aan byzondere scholen, waarvan de besturen in het genot zgn van eene Ryksbgdrage volgens artikel 546is der wet op het lager onderwgs, krggen aan spraak op pensioen (artikel 54ter). Die aan' spraak gaat buiten de gevallen van ontzetting, by rechterlgke uitspraak, nit de uitoefening van het beroep of ontslag wegens wangedrag alléén verloren, indien de onder wyzer öf vrgwillig het onderwgs geheel verlaat, èf overgaat naar een sehool, waarvan hy kan weten, dat zg niet tot de categorie der ge subsidieerde scholen behoort (art. 54guinguies De aanspraak gaat niet verloren door het feit, dat het bestuur der school, waaraan de ond'rwgzer verbonden is, de ryksbgdrage moet missen op grond, dat de school niet langer aan de wettelgke eischen voldoet. Recht op pensioen wordt eerst verkregen na volbrachten 65-jarigen leeftgd, of ingeval van invaliditeit na 10 jarigen diensttgd (artikel hi-quater) Voor ieder jaar dienst bg eene gesubsidieerde school wordt dus de onderwgzer goedgeschre ven voor een pensioen, ten beloope van 1/60 van zyne wedde (artikel 54seaies), en hem wordt dit pensioen toegekend op zgn #5ste jaar, of, mocht hy invalide worden, na ten minste tien jarigen dienst bg het onderwys. Of de school op het oogenblik, waarop het pensioen moet worden geregeld, nog steeds in het genot is van de rgksbgdragen, is een fac tor by de berekening van den diensttgd, maar doet, voor zooveel betreft het recht op pen sioen, niet ter zake; eens verkregen aanspra ken biyven behouden, zoolang zy niet door den eigen wil van den belanghebbende zgn prgsgegeven of door zyn wangedrag zyn ver beurd. Deze regeling zal zegt de minister in de practgk zeer eenvoudig werken. Van het geheele personeel bg het gesubsidieerde bgzonder onderwgs zal, zoowel by het departement van Binnenlandscbe zaken, als bg de administratie van den Pensioenraad, een nominatief register worden bg gehouden, waarin achter ieders naam zullen worden aasgeteekend de jaren, gedurende welke by by eene gesubsidieerde school werkzaam was en waarover de pensioen bjjdrage is betaald. Komt de pensioenaanvrage in, dan zal slechts zyn na te gaan, of de belangheb bende reeds in de termen van pensioen valt en of de verkregen aanspraken, die uit het register blgken, niet ingevolge artikel b4guinguies zyn verloren gegaan. Verder zegt de Regeering dat zy, rekening houdende met de daaruit voor het Ryk voort vloeiende uitgaven en met de eischen eener goede administratie, den maatregel, wat het byzonder lager onderwys aangaat, gemeend beeft »in eersten aanloop" niet verder te mogen uitstrekken dan tot het personeel der gesubsidieerde scholen, die derhalve voldoen aan de wettelgke voorschrilten. »AUeen ten opzichte van deze onderwgzers schynt voors hands de van Rgkswege afdoende controle op de eventueele aanspraken dier onderwgzers mogelgk". Pensioneering van leeraren enz Nog is ingediend een wetsontwerp tot rege ling der pensioenen van het onderwyzend personeel aan gemeente hoogere burgerscholen, onverplichte gemeente-burgerscholen en gym nasia; gemeenteiyke middelbare scholen voor meisjesgemeentelglre kweekscholen voor onderwyzers en onderwgzeressen worden met Jan. 1905 de directeuren, leeraren enonder- gzers van beiderlei geslacht voor de toe passing der bepalingen omtrent pensioen als bnrgerlgke ambtenaren aangemerkt De directeuren en onderwyzers, die by het werking treden der wet in dienst zgn en de dan in dienst zgnde directeuren en leeraren aan de genoemde scholen en gymnasia, tot de oprichting waarvan de gemeenten niet ver plicht waren, worden, indien zg vroeger bur- geriyk ambtenaar geweest zyn, als herplaatste burgeriyke ambtenaren aangemerkt. Artikel 6 bepaalt nog dat hare bepalingen niet van toepassing zgn op de by het in werking treden dezer wet in dienst zynde directeuren en onderwgzers aan gemeentelgke kweekscholen voor onderwgzers en onderwg zeressen en op de directeuren en leeraren aan genoemde scholen en gymnasia, die bin nen drie maanden na het in werking treden van deze wet hun verlangen deswege schrif- ïyk hebben te kennen gegeven door toezen ding eener ter zake luidende verklaring aan het departement van binnenlandsche zaken. Hun wordt aldus, desgewenscht, de gelegen heid gelaten, niet te worden onderworpen aan de verplichtingen, deswege op burgeriyke ambtenaren rustende, en bg hun aanstelling niet voor hen bestaande, zoo zg reeds in vol doende mate voor hun ouden dag en hun be trekkingen gezorgd meenen te hebben. Men schrgft ons uit Bergen op Zoom. Hier wordt beweerd dat in Middelburg ver ontrustende berichten de ronde doen omtrent den gezondheidstoestand van de op >Kyk in de Pot" alhier kampeerenden. Volgens die beriohten zouden in het hospitaal alhier vele zieken van de bataljons uit Zeeland zgn op genomen. Tot geruststelling va* de betrokken familiebetrekkingen kan eohter worden mee gedeeld dat het met de gezondheid in 't kamp zeer gunstig gesteld is, dank zg de gunBtige wending der weersgesteldheid, de goede voeding en de naar omstandigheden goede nachtligging. Van het bataljon uit Middelburg o. a, worden op 't oogenblik slechts een 7 tal personen in het hospitaal verpleegd. In aanmerking nemende dat de geneeskun dige dienst alhier, met het oog op de kille avon den, een ieder, die zich ziek meldt en, al is het ook in lichten graad, ziek bevonden wordt, in het hospitaal opneemt, dan mag dat getal toch zeker gunstig genoemd worden Wel meldden zich dagelgks een 20, aoms een 30-tal met kleinigheden voor den docter, doch teeke nend is het dat jl. Zondag slechts 2 militairen uit het heele kamp zich ziek meldden. Over zware diensten valt ook volstrekt niet te klagen en men mag vertouwen dat de regiments-manoeuvres, die heden, morgen en Maandag zullen worden gehouden, ook niet te veel van de krachten zullen vergen. De generaal-majoor, commandant der 3e divisie infanterie, kwam Donderdag met zgn staf tot bgwoning dier manoeuvres alhier aan Dinsdag den 29 dezer te 8 v. m. vertrekken de bataljons uit Zeeland van hier en zullen zg te 9 uur 20 min. (®.T.) te Middelburg arri- veerenhet bataljon uit Vlissingen komt om 9.45 aldaar aan. In eene Donderdagavond^ gehouden ver gadering van het bestuur der vereeniging Uit het VolkVoor hei Volk alhier, te zamen met afgevaardigden van het departement Middelburg der Maatschappij van Nijverheid, de vereeniging Handelsbelang en de Vereeniging tot bevordering van het vreemdelingenverkeer, beiden te Middelburg, is, nu het garantiefonds van f 3000 geheel volteekend werd, definitief be sloten om in den aanstaanden zomer de voor genomen Zeeuwsche Ngverheidstentoonstelling te Middelburg te deen doorgaan. Van wege de Thiosophische Vereeniging werd Donderdagavond in de kleine zaal van de Concert- en gehoorzaal alhier, door den algemeenen secretaris van de Nederlandsohe afdeeling, den heer W. B. Fricke van Amster dam, eene lezing gehouden over de Theosol» en de bovengenoemde vereeniging. De kleine zaal bleek groot genoeg om de opgekomen belangstellenden te bevatten, want hun aantal bedroeg, als wg goed telden, een vgftig, grootendeels dames. De heer jhr W. C. v. Panhnys leidde den spreker by zgn gehoor in en deelde mede dat deze, na zgne lezing, gaarne gelegenheid zon geven om in verband daarmede staande vragen te beantwoorden. De heer Fricke begon met te herinneren hoe ongeveer 2 eeuwen na Christus een Neoplato- nische school werd gesticht door den wysgeer Ammonius Saecas, die te Alexandrië woonde, welke school de zedeiyke en geesteiyke opheffing der menschheid beoogde Die be studeerde de Theosophie, en hare leerstellingen en zyn gelgk aan die der tegenwoordige vereeniging. Deze werd gesticht op het eind der vorige eeuw door een dame van Russische afkomst, mevr .H. P. Blavatsky, en had ten doel zich te wgden aan de studie van versehynselen en leeringen op - het gebied van mystiek en het verborgene in het algemeen Die vereeniging heeit een groote vlucht ge nomen en telt thans 10 groote en 600 onder- afdeelingen, verspreid over de geheele opper vlakte der aarde. De bedoelingen van de vereeniging werden door den heer Fricke als volgt omschreven lo het vormen eener algemeene broederschap onder de mensehen, zonder onderscheid van stand, ras oi kleur2o aanmoedigen tot ver- geiykende studie omtrent godsdienst, weten schap en wysbegeerte; en 3o onderzoek van nog onverklaarbare wetten der natuur en de nog sluimerende krachten van den mensch. De spreker lichtte deze drie grondstellingen toe, om aan te toonen dat die niemand belet ten, onversohillig welk geloot hy belgdt, tot de vereeniging toe te treden. Daarop zette hy uiteen dat de theosofie drie groote leerstelsels omvatde eenheid van al het levende, van al wat geopenbaard is, de wet van de wedergeboorte, reïncarnatie, en de wet van oorzaak en gevolg. Ook die stelsels liohtte de spreker uitvoerig toe. De theosofie beweert dat wat zy te leeren heeft nog niet eerst ontdekt moet worden, maar dat hare wetenschap zich als een volmaakt afgerond systeem bevindt in de hoede van een reeks verborgen leeraars. Volgens de wet der wedergeboorte heeft de menschenziel reeds tallooze malen op aarde geleefd en zal zjj daar nog tallooze malen terugkeeren, steeds in een nieuw lichaam. Tal van groote geesten geloofden in de rein- carnabie; vele wgsgeeren omhelsden hare leer. Daarna de wet van oorzaak en gevolg be sprekende, trachtte spreker aan zyn gehoor duidelgk te maken dat elk onzer handelingen een gevolg is van een voorafgegane handeling en oorzaak van een volgende. Toeval kan dus niet bestaan, daar alles op wet en orde ge> grond is. Spreker besloot zyne lezing met de hoop te uiten dat zg de hoorders tot nadenken zou brengen en tot onderzoek aansporen, als gevolg waarvan de theosofie ook hier meer vrienden vinden moet. Van de gelegenheid om den inleider vragen te stellen, werd door verschillende personen gebruik gemaakt. Uit de gegeven antwoorden teekenden wy aan dat volgens den spreker het goddeiyke leven, opgesloten in het mineraal, zieh ont wikkelt in het planten- en meer nog in het dierenrgk, hooger eindelgk in den menBoh. Het leven iB eeuwig en telkens komt de ziel in een meer ontwikkeld omhulsel, om eindeiyk de volmaaktheid te verkrggen. Eenig tastbaar bewys voor de leer der reïncarnatie te geven, is niet te doen, daarin moet men gelooven of niet; gelooft men, dan kan men het bewgs van het beweerde ver- krggen;wat voor den inleider een vaste over tuiging was, is voor een leek onaannemeiyk. Spreker wees verder op de zeer uitgebreide theosofische letterkunde, waarin zy, die meer wensohea te wetea omtrent de vereeaigiag ea haar streven, het verlangde licht kunnen vinden 1 De heer jhr Van Panhuys sloot, nadat geen vragen meer te doen waren, de samenkomst, onder dankzegging, namens den spreker, voor de opkomst en de belangstelling. Met 1 October zyn in Zeeland: verplaatst de kommiezen bg de Rgks- belastingen W. Leeuwenburg, 4e kl., van Sas van Gent (tyd.) naar Nieuwesluis (tgdeljjk), J. S. Bondewel, 2e klasse, van Stryen naar Hulst, en G. Kuiper, 3e klasse, van Hulst naar Stryen benoemd tot Ryksklerk ten kantore der directe belastingen enz te Goes T. Numan en ter directie van de belastingen enz. te Middelburg W. Haverkorn. Met ingang van INov. is aan den kommies le klasse I de Bruyne te Middelburg, op zyn verzoek, eervol ontslag uit 's rijks dienst verleend. Men meldt ons uit Arnemuiden: Door H. M. de Koningin is voor de slacht offers van de ramp alhier een bedrag van 200 gesohonken. Donderdagmiddag omstreeks half een werd alhier binnengebracht het iyk van den op zoo noodlottige wyze verongelukten vissoher Jan de Nooyer, schipper van de A R M 92. Het ïyk werd drgvende gevonden aan den ingang van het Veersche gat en opgemerkt door de bemanning van een viscbsloep. Deze gaf het ïyk over aan de ARM 63, die het binnenbracht. Nauweiyks was het bekend, dat het ïyk van een der verongelukten te Arnemuiden zon aankomen of het grootste deel der inwoners bevond zich op straat om de droeve plechtig- heid te zien. Onmiddeliyk na aankomst werd het ïyk overgebracht naar het lykenhuis. Zooals wy meldden, verkeerde het in zoo verregaanden staat van ontbinding, dat het niet herkenbaar was, dooh brachten de er op gevonden goederen ten deze het noodige licht. Nog een tweede ïyk is opgevisoht en wel by het bakenlioht aan den OostBevelandpoldei, onder de gemeente Kattendgke. Het is eerst naar Goes en verder naar hier vervoerd. De laarzen en oliejas bevonden zich nog aan het lgk en aan de handen waren nog eenigszins getatoneerde letters zichtbaar. Voor de slachtoffers der ramp is te Waarde f 55.80 geeolleoteerd. Te Borssele gaf de zangvereeniging eene openbare uitvoering van toepasselgke zangstukken, geheel ten voordeele van de na gelaten betrekkingen der verongelukte Arne- muidensche visschers. Da belangstelling van het publiek was naar wensch. De opbrengst van entries en oolleete bedroeg 18.146. In de Donderdag avond te Ierseke gehouden raadszitting werd een nieuwe in structie voorgesteld en aangenomen voor de lantaarnopstekers, die er voortaan 4 zullen zyn in plaats van éen en die f 6 per lantaarn zullen genieten, uitsluitend voor de bediening. Olie en verder materieel levert de gemeente. De verordening op de begrafenisrechten en die op de havengelden, kaairechten enz. moes ten opnieuw worden vastgesteld. De laatste onderging geen noemenswaardige wgzigingen, dooh by de eerste werden de rechten voor graven en begraven eenigszins verhoogd. De bsgrooting voor 1903 onderging een tameiyk beduidende wgzigisg. Ten slotte werd de gemeentebegroting voor 1904 behandeld. Ofschoon enkele posten aan leiding gaven tot discussie, en deheerCupery zich niet met het thans geheven schoolgeld voor het herhalingsonderwgs kon vereenigen, zoodat hy later een vermindering zon voor stellen, bleven de posten onveranderd. D9 begrooting werd vastgesteld met eind- «yfers ad f 32.854,18. Aan den vooroever van den calam. polder Oud Kempens hofstede onder Stavenisse is een oeverafsohuiving gekomen va* 90 M. lengte en 45 M breedte. Ze had plaats op ongeveer 200 M. van den dyk en 100 M. wes- telgk van de thans in uitvnering zgnde oever verdedigingswerken. Direct gevaar schynt ze niet op te leveren. In een by voegsel tot de St. Ct. van heden zyn opgenomen de statuten van de coöperatieve boerenleenbank te Koewacht. Dat zelfde by voegsel bevat ook een wyziging in de statuten va* de coöperatieve vereeniging1 Eerste Nederlandsohe coöperatieve beetwortelsuiker fabriek te Sas van Gent. Uit Philippine schrgft men ons: Woensdag zyn de hoofdinspecteur en de inspectenr der Volksgezondheid hier geweest om een onderzoek in te stellen naar de open bare school. Een lokaal van het gebouw is gesloten

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1903 | | pagina 1