Maandag
18 Mei.
116.
146® Jaargang,
Middelburg 16 Mei.
Uit Stad en Provincie.
Verkoopingen ene.
RECLAMES.
HANDELSBERICHTEN*
By deze courant behoort een By voegsel.
Een practische hulp voor
Zuid-Afrika.
Gebrek aan eetlust*
Marktprijzen van Tarwe en Meel.
Vrgdag 15 Mei.
Antwerpen. Tarwe vast, Amerk. winter
no. 2: 16»/. fr,
1903,
ftllDDELBLRGSCHE
Deze ooarant voraotiijnt d a g e 1 ij k met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prij-z, per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in Nederland franoo p.p., f 2.
Afzonderlijke nummers kosten 5 sent.
THERMOMETER BN ?BBWACHIIS«.
16 Mei 8 n. vm. 54 gr., 12 n. 60 gr., av. 4 u. 59 gr. F. Verwacht: zwakke tot matige
W. wind, betrokken lucht, weinig verandering in temperatuur.
AdvertentiSn20 eent per regel. Geboorte-, dood- on alle andere famllieberiohten on
Dankbetuigingen van 17 regeia f 1.50elke regel meer 20 eent. Seclamons 40 eent per regel.
Groots letters naat de plaats, die sg innemen.
Tot de plaatsing van advertentiSn en reclames, niet afkomstig uit Zeeland, hetrefiemde
Handel, Nijverheid en Geldwezen, is uitsluitend gereehtigd het Algontoon Advsrisntls-Bnrsaz
Ai SB LA MAR Aim., R.B, Vesrbuiml Mt, Aaultrdass.
Het is nu niet gemakkelgk om, ter verster
king van 't Hollandach ras in Zuid-Afrika,
iets te vinden waaraan men zjjn hulp kan ver-
leenen met het bevredigende gevoel iets te
doen dat werkelijk practische resultaten heeft.
Het oorlogsfonds is er niet meerer worden
geen gelden meer gevraagd voor de krijgsgevan
genen, niet meer voor de vrouwen en kinderen
het hulpfonds van de Boerengeneraals is nog
wel niet gesloten maar toch feitelijk achteraf
geraakt; de vee-verzending lokt verschil van
meening uitde Hypotheek Maatschappij was
slechts voor de ruime beurzen die geld te
beleggen hadden, enz.
Het is daarom een juist oogenblik om te
herinneren aan het bestaan van het sStudie-
fonds voor Zuid-Afrikaansche studenten in
Nederland."
Door het bestuur daarvan, de heeren dr. J.
H. Gunning Wz., dr. G. Bellaar Sprugt en dr.
Joh. W. Pont, is een brochure uitgegeven,
waarin zjj dat Studiefond» uit zjjn bescheiden
hoekje wat meer in het licht brengen, en
waarin ze voor >allen die nog wat over hebben
voor Zuid Afrika" uiteenzetten dat het Studie
fonds geld noodig heeft.
Dat Studiefonds bestaat al sedert 1880, en
steeds heeft het jongelui uit Zuid-Afrika onder
zjjn hoede gehad. Het eigen kapitaal was
wel slechts groot genoeg voor éen bears, maar
de regeering der Znid-Afrikaansche Republiek
toonde het fonds te waardeeren door zelf twee
beurzen in te stellen en door een ruime jaarljjk-
scke gift voor administratiekosten uit te trekken.
Daarbjj voegden zioh beurzen, geschonken door
rjjke particulieren in Zuid-Afrika, terwpl boven
dien aan het Studiefonds ook werd opgedragen
het toezicht over jongelui die op eigen kosten
kwamen studeeren.
Zoo zjjn er jaren geweest dat het fonds over
zeven beurzen beschikte en een lütal jongelui
uit Zuid-Afrika onder zjjn toezicht had.
Dat men er toch buiten af weinig van
hoorde, lag aan de omstandigheden.
Wel verscheen er ieder jaar een verslag in
het jaarverslag der Ned. Zuid-Afrikaansche
Vereeniging,*) maar het onderging het lot van
de meeste verslagen, van niet gelezen te wor
den. Bovendien kon uit den aard der zaak
van het eigenljjke werk, dat een meer intiem
karakter droeg, in een openbaar verslag maar
weinig bljjken.
Maar al was het feit weinig bekend, het
was er niettemin, en het was des te merk
waardiger als men dacht aan de moeilijkheden,
die de toelating tot onze universiteiten voor
jongelui uit Zuid-Afrika opleveren.
Toen kwam de oorlog en alle bescherme
lingen van het Studiefonds gingen naar Zuid-
Afrika om hun land te verdedigen. Ze werden
allen gespaard, en ze zullen, in hun land
teruggekomen, krachtig bijgedragen hebben
om den band met Nederland te versterken.
Maar menigeen hier in ons land, die met
het Studiefonds op de hoogte was, zal toen,
en vooral na den vrede, wel gedacht hebben,
dat het voortaan daarmee uit zou zjjndat er
weinig kans meer was op een grooten toevloed
van Znid-Afrikaansche jongelui. Immers ook
in de twee gewezen republieken gelden nu
alleen de graden van de Engelsche universi
teiten, en is het voorbereidend onderwp
geheel op Engelschen leest geschoeid.
Die pessimistische verwachting is geheel en
al gelogenstraft. Wat in het bovengenoemd
boekje daarover meegedeeld wordt, is werkeljjk
een verrassende openbaring.
«Reeds kort na de inneming van Pretoria,
zoo leest men daarin, meldden zich uitgeweken
jongelingen bjj ons aan, die den tjjd hun
ner gedwongen balllingschap zich ten nutte
wenschten te maken, om hier te lande hun
afgebroken studiën weer op te vatten en te
voltooien. Voor het eerst kon nu ook de zinsnede
uit artikel 1 van het reglement, die spreekt van
jongelieden uit andere deelen van Zuid Afrika
dan de Z. A. R., in toepassing worden ge
bracht. Onder degenen die zich aanmeldden,
waren ook Kaapsche rebellen, die niet achter
lijk bleken in de overtuiging dat Hollandsch
Zuid-Afrika Holland noodig had en gebruiken
moest voor de hoogere opleiding zjjner zonen.
Voorloopig konden wjj aan deze aanvragen
voldoen door de vacante beurzen ad interim
ter beschikking te stellen en door tjjdeljjk ons
verstrekte hulp, geljja te zjjner tjjd in onze
jaarverslagen is vermeld.
Na het staken der vijandelijkheden hield de
stroom niet op, integendeel, de aanvragen
vermeerderden op eene voor onze financiën
zeer verontrustende, maar anders zeer ver
blijdende wgze, waarbij nog kwam, dat de
groote meerderheid onzer vroegere kweekelin-
gen zioh aanmeldde om hunne studiën te
hervatten.
Terwp nu hier in den lande alom de roep
weerklonk en nog weerklinkt: laat ons toch
zorgen voor het Hollandsch onderwjjs in Zuid-
Afrika 1 kwam tot ons in allerlei vorm de
roepstemzorgt toch op ruime schaal voor
de gelegenheid voor Zuid-Airikaanders om hier
in Nederland te studeeren."
Op de vraag of zg als Engelsche onder
danen er iets aan hebben hier te komen
studeeren, antwoordt het bestuur van het
Studiefonds terecht»dat moeten ze zelf weten,
en het antwoord dat zjj geven is niet twijfel
achtig." Tusschen het sohrjjven en het drukken
der brochure kwamen vier nieuwe aanvragen in!
En er is nög iets opmerkelijksvrbeger
studeerden er veel Kapenaars in Utrecht in de
theologie, maar door de oprichting van het
seminarie te Stellenbosch is daaraan een eind
gekomen.
Maar nu hebben zich reeds verscheidene
theologen aangemeld en zelfs ook een litte
rator. Deze jonge mannen, zoo lezen wjj, zjjn
vast overtuigd dat zjj, van een NederlandBchen
wetenschappeljjken titel voorzien, in Zuid-
Afrika gemakkeljjk een eervolle betrekking
kunnen krjjgen.
Ook in het
jaarverslag dezer
pas verschenen interessante
Vereeniging vindt men op
blz. 26 een »Verslag van bestuurders van het
Studiefonds voor Znid-Afrikaansche studenten
over het jaar 1902
Daarin wordt melding gemaakt van een
14-tal jongelui, van wie zeven in de rechten
studeerden, twee in de theologie, een in de
letteren, terwjjl vier in verschillende steden
het gymnasiaal onderwgs volgden. Een drietal
der studenten is ingeschreven aan de Vrjje
Universiteit, de anderen studeeren te Leiden
te Utrecht of te Groningen. Versoheidene
waren reeds vroeger hier en kwamen in den
loop van 'tjaar uit gevangenschap of van het
oorlogsterrein terug.
buiten do leden dier vereeniging, zullen niet
gaarne grootere bjjdragen beschikbaar stellen
vragen de bestuurders.
We brengen gaarne den oproep van het
Studiefonds onder de aandacht van onze lezers
in de hoop er belangstelling voor te wekken
De feiten zgn zóo welsprekend, dat er geen
speciale aansporing bjj gevoegd behoeft te
worden. Z{j die door het bovenstaande ver
langend zjjn geworden er meer van te weten,
kunnen aan het adres van bovengenoemden
heer Pont (P. C. Hoofdstraat 150, Amsterdam)
exemplaren van de brochure en inschrg-
vingsbiljetten krjjgen.
te
Bjj deze ongehoopte uiting van een verlan
gen der Afrikaanders naar zuiverhouding van
hun volksaard door nauwere betrekking met
het stamvolk van 't gemeenschappelijke ras,
komt onwillekeurig de bevredigde gedachte
op, dat de gastvrijheid door ons land in den
oorlog betoond, de deelneming in het ljjden,
de pogingen tot verzachting van het leed, thanB
vrachten dragen die weinigen in dien vorm
verwacht zullen hebben.
En wanneer de Afrikaanders zelf zoo
duidelijk doen blgken w&t zg van ons verlan
gen, is dit dan niet een sterke aansporing om
in die richting voort te gaan
Het Studiefonds erkent vrjjwel met lamheid
te zjjn geslagende bjjdragen uit Zuid-Afrika
hebben opgehouden, zoodat de zeven beurzen
zjjn geslonken tot twee. >En indien wjj aan de
aanvragen, die nu in grooten getale inkomen,
niet vermogen te voldoen, zoo schrjjven de
bestuurders, dan verspelen wjj meer dan zich
in woorden laat uitdrukken, want dan jagen
de jongelieden den Engelschen in de
armen."
Daarom komt het Studiefonds thans om
hulp aankloppen bjj het Nederlandsche volk.
Tot nu toe beschikte het Studiefonds slechts
over een bespottelijk laag bedrag aan jaar-
ljjksche bjjdragen Er is geen reden denkbaar
waarom dat niet veranderen zou. Wanneer
alleen da 6 a 7000 leden der Ned. Zuid-Afri
kaansche Vereeniging, tot wie het Studiefonds
steeds in nauwe betrekking stond, allen één
gulden per jaar bjjdroegen, zouden daarvan
een tiental beurzen kunnen worden uitgelootd.
En hoevelen onder hen, en hoevelen ook
LEERRIJK
Mr. Troelstra is bekeerd, zoo schrjjft De
Nederlander.
Niet alleen is hg >een tegenstander gewor
den van de algemeene werkstaking". Dit zegt
op zich zelf niet veel. Want zulk een tegen
stander was hjj vroeger ook. Wat niet weg
neemt, dat h|j, toen de anarchisten hooger
opboden dan hg zelf wensoheljjk achtte, niet
de kracht bezat om pal te staan tegenover dat
bodevenmin als hg die kracht in een soort-
gelgk geval in de toekomst zal bezitten. Juist
dit is de vloek van alle demagogie, dat de
hoogstbiedende, zoowel wat doel als wat
middelen aangaat, steedB het sterkst staat en
ten slotte de anderen meesleept-
Maar wat merkwaardig is, is dat voor den
heer Troelstra de grootste schaduwzgde van
de algemeene werkstaking nu geworden is, dat
vooral neerkomt op een transportstaking,
alzoo juist datgene wat hem op 1 Februari
het middel scheen om >regeering en wetgeving
dwingen".
Alzoo: de partieel e staking, die toen, als
politiek instrument gebezigd, boven alles aan
beveling verdiende, wordt nu als zóó bedenke-
lgk beschouwd, dat juist het feit, dat zg mede
hoofdfactor zou zgn van asn algemeene werk
staking,deze laatste te meer verwerpelgk maakt.
Wel zgn ze leerrgk geweest, de jongste
weken
Leerrgk ook voor de soc.-dem. leiders
Leerrgk ook voor de volgelingen, inzoover
ze kunnen zien, dat menig groot en met fan-
faronnades uitgesproken woord der leiders zóó
hol en onbekookt van inhoud is, dat het tegen
de eerste de beste critiek der praetgk niet
bestand blgkt en na de eerste proef ten volle
moet worden ingetrokken.
Met volle instemming nemen wg deze woor
den uit het vrg-antirevolutionaire orgaan van
jhr mr A. F. de Savornin Lohman over.
Welke hoogst aangename indrukken de
componist van Les Sept paroles du Christ, de
heer Doret, in ons midden heeft verkregen,
blgkt wel uit de brieven, die bg, na zgn terug
keer te Pargs, heeft geschreven aan den presi
dent en den directeur der zangvereeniging lot
Oefening en Uitspanning a 1 h i e r.
Zg getuigen van groote erkentelgkheid voor
de ontvangst, hem hier bereid, voor de zorgen,
aan de uitvoering van zgn werk besteed, en
van waardeering der wgze, waarop dat hier
is ten gehoore gebraoht.
Aan den president, den heer A. W. Berdenis
van Berlekom, schreef hg o. a.
»Le souvenir des joumées et des Soirees de
Middelburg restera pour moi comme un des
plus beaux de ma carrière.
La sympathie qui m'a entouré, le dévoue-
ment des exécutants et les touchants témoig-
nages de reconnaissance qui m'ont accueillis
Mardi-soir resteront inoubliables.
Dites aussi a tous vos sociétaires la joie que
j'ai eue a les diriger et combien j'ai eu de
plaisir a les entendre.
Le souvenir qu'ils m'ont offert est la sur
ma table et souvent je regarderai les belles
photographies de Middelburg en me rappelant
les beaun moments passés ensemble."
Den heer Joh. Qleuver schreef de heer Doret
onder meer
Et merci encore pour la belle exécution
des Sept Paroles. Une soireé comme celle de
Mardi compte dans une carrière d'artiste car
j'ai senti autour de moi une sympathie chaude
et vibrante que je n'aurais pas cru trouver
chez des exécutants la première fois que je
les rencontraisl Croyez bien que je sens tout
ce que vous avez fait pour moipendant les
études ingrates vous avez su faire compren-
dre S, vos choristes mon oeuvre. C'est plus
rare q'on ne pourrait le croire.
- Dites encore a Messieurs et Mesdames vos
choriBtes la joie qu'ils m'ont proourée, et si
l'ocoasion s'en présente une foiB, soyez sur
que je n'hésiterais pas a revenir a Middelburg."
Waar het moeilgk viel den werkenden leden
der zangvereeniging ieder afzonderlgk die dank
en huldebetuigingen over te brengen, voldoen
wg gaarne aan het verzoek om door middel
van ons blad dit doel te bereiken.
Maar tevens achtten wg dit een geschikt
middel cm ook in wgderen kring bekend te
maken, hoe zeer door een hoogst bevoegd be-
oordeelaar gewaardeerd worden onze zangver-
vereeniging en haar wakkere directeur.
De kolonel A. J. Yetter, commandant van
het 3e regiment infanterie, inspecteerde heden
namiddag het 2e bataljon Be regiment infan
terie te Middelburg.
In den voormiddag wsb hg tot gemeld doel
bg het 4e bataljon te Ylissingen.
Vrgdagmiddag had een jeugdige fietsrgder,
M. genaamd, die zich van de R. H. B. S alhier
naar zgn woonplaats, Gapinge, begaf, op den
Yeerschen weg het ongeluk te vallen. De fiets
brak en de rgder viel op de steenen. Hg werd
in eene naburige woning binnengebracht en
nadat hem de eerste hulp was verleend per
rgtuig naar Veere vervoerd, waar hg genees
kundige verzorging ontving. Yan daar is hg
huiswaarts gebracht.
Bg kon. besluit is, zooals nog in een
deel der oplaag van ons vorig nommer werd
gemeld, cp verzoek eervol ontslagen als bureel
ambtenaar 3e klasse bg 's rgkwaterstaat J. P.
C. Meeuwse, te Vlissingen.
In verband met het bericht in ons vorig
nommer uit Oud-Vosmeer betreffende den
postdienst, verdient zeker vermelding dat de
directeur van het postkantoor te Tholen be
kend heeft gemaakt dat, te rekenen van 20
Mei a. s., te 9.10 voormiddags een post verzon
den zal worden in de richting Bergen op Zoom.
Ofschoon het overigden van de vrouw
van Koole te Kuitaart elk oogenblik wordt
verwacht, was zg heden nog in leven. Zg moet
veel lgden, waartoe niet weinig bgdragen de
hoestbuien die haar nu en dan overvallen en
haar erg afmatten Zg ligt steeds met gesloten
oogen, zwaar hggend,en draagt blgkbaar niet
"de minste kennis van de om haar zittende
treurende familieleden.
Door de marechaussee te Oostburg
werd gearresteerd en heden naar het Huis van
Bewaring te Middelburg overgebraoht zekere
A. A, verdacht van verduistering.
Door den notaris A. M. Tak werd heden
in het Café »Schrier" te Domburg verkocht
het Hotel en Pension genaamd Bellevue.
De opbrengst was 2181.
Door den intendant bg de 3e divisie infanterie
te Breda werd Vrgdag aanbesteed delevering
van runderen ten behoeve van de militaire
slachterg te Middelburg, gedurende het
2e halfjaar 1903.
Minste inscbrgver was, het is in ons vorig
nommer reeds gemeld, de heer M. Bosman,
Rotterdam, voor j 0.732.
Yerder werd ingeschreven door de heeren
A. v. Crefeld, Rotterdam, f 0.758C. Wellen,
Middelburg, 0.75S. van Bakergem, Mid
delburg, ƒ0 74 en J. van Hooydonk, Breda, 0.74
Door het bestuur der waterkeering van den
calamiteuzen. Suzanuapolder werd Vrgdag te
St- Annaland aanbesteedhet maken van
werken tot verdediging van den oever en het
herstel, vernieuwing en onderhoud aan boven
genoemden polder.
Minste inschrgver was, zooals in ons vorig
nommer is gemeld, de heer Y. C. P. Bolier,
Scherpenisse, voor f 3025.
Yerder schreven in de heerenP. Dronkers.
Kapelle, 3495M Kleppe, Soherpenisse,
f 3425G. C» Bolier, Bruinisse, 33SS G. J.
Moerland, St. Annaland, 3215 en J. de Jonge,
Middelburg, 3173
Door het bestuur der waterkeering van de
calamiteuze Margaretha-, Kleine Buissens- en
Eendragtspolders werd heden te Zaamslag
aanbesteedhet herstel-, de vernieuwing- en
het onderhoud der glooiingwerken van boven
genoemde polders.
Minste inschrgver was de heer D. de Doel-
der, Terneuzen, voor f 8883.
iO eent per regel.
Me rbenmatleklüders lezen dit.
Vooral in ons vochtig vaderland ontbreekt
het niet aan rheumatieklgders, en daarom
denken wg door het schrgven van het vol
gende een grooten dienst te bewgzen met de
ongehoopte genezing te vermelden van den
heer J. Westers, pottenbakkerg te Winscho
ten. Ook hg had, gelgk zoovele zgner land-
genooten, aan deze vreeselgke kwaal sedert
geruimen tgd geleden Op 't laatst was hg
ten einde raad, want hg wist niet meer, wan
neer de winter aanbrak, waar hg zgn heil
moest zoeken. Gelukkigerwgze werd het be
kende spreekwoord weder bewaarheid, dat
het water wel aan maar niet over de lippen
komt. Want toevalligerwgze kwamen hem
verschillende wondervolle genezingen ter
oore van personen, die, gelgk hg, erg aan
rheumatiek geleden hadden.
üe heer Dr. d. AO. HIPPELEIN,
München schrijft: „Ik heb Dr. Hommi
Haematogen bij mijn 9-jarig zeer bloedarmoedig
zoontje aangewend en zag, wat den eetlust
betreft, reeds na het eerste paar lepels
een zoo verrassend resultaat als inet eu
soortgelijk middel nimmer werd bereikt."
.Wegens de vele vervalschingen verlange men
uitdrukkelijk Dr. Hommel's Haematogen. Ver
krijgbaar bg alle Apothekers eu Drogisten.
De heer J. WESTERS volgens portret.
Hg ving aldus aau met de Pink Pillen te
gebruiken weldra bespeurde hg dat de pg-
nen in hevigheid afnamenzulks moedigde
hem aan, en na verloop van korten tgd meldt
ons: >Nu kan ik U verklaren, dat uwe
Pink Pillen mg best hebben voldaan; mgne
duizeligheid is geheel verdwenen, van mgn
hoofd- en rheumatische pgnen heb ik hoe-
naamd niets meer te lgden, en thans verrioht
ik met lust en moed mgn werk. Ik machtig
U dus ook bg dezen mgne verklaring te mo
gen publiceeren."
Het is onnoodig gedurende maanden en
weken te lgdenhet is onnoodig te beproeven
zioh met waardelooze geneesmiddelen te ge
nezen men verliest zgn tgd, zgn geld en
men lgdt even zoo erg. Als gg behoefte
hebt om vleesch te koopen, gaat gg alsdan
bg een slager die slecht vleesch verkoopt
NeenWilt gg genezen Neemt een genees
middel dat geneest, en er bestaat geen ge
neesmiddel ter wereld dat zoo veel genezingen
bewerkstelligt als de Pink Pillen. Zg ge
nezen niet alleen rheumatiek maar alle ziekten,
voortkomende uit een sleoht en verarmd bloed,
zooalsbloedarmoede, bleekzucht, algemeene
zwakte, zoowel bg man als vrouwze zgn een
hernieuwer van het bloed, zgn behulpzaam
bg de jonge meisjes en geven aan den per
soon op meer gevorderden leeftgd levenslust
en opgeruimdheid.
Prgs 1.75 de doos, 9.— per 6 doozen.
Verkrggbaar bg Snabilié, Steiger 27, Rotter
dam, hoofd-depothouder voor Nederland en
apotheken. Franco toezending tegen postwissel.
Ook echt verkrggbaar voor Middelburg en
omstreken bg JOHAN DE ROOS, Drogergen en
Chemicaliën, Ylasmarkt K 157, te Goes en
omstreken bg GEBR. MULDER, Drogergen
en Verfwaren, en te Bergen op Zoom bg H.
G. VAN KROON.
Graanmarïj4®ffi cnx>
IJzenduke, 16 Mei. Ter graanmarkt
van lieden was de aanvoer niet ruim. Er werd
tegen overamderde prgzen verkocht.
Men besteedde voorjarige tarwe
a nieuwe tarwe 7.25, f 7.50 a f 7.75
nieuwe rogge ƒ5.25 a ;nieuwe wintergerst
7.50 a7.75nieuwe zomergerst f 7.20 a
7.30 haver f 6.25 a 6.50 t—paarden-
boonen 6.— a f—.— groene erwten 7.—
a f—kroonerwten 8.75 a ƒ9.30 9.75.
Gent, 15 Mei. Ter veemarkt van heden
(Vrgdag) werden te koop gesteld: 10 schapen,
lammeren, 94 kalveren, 296 vette varkens,
4 loopers, 501 biggen, 35 melkkoeien, 5 groote
ossen, 66 jonge ossen, 68 vaarzen, 106 vette
koeien, 77 stieren, 183 magere dieren.
Prgzen waren per kilog voorossen en
vaarzenvleesch fr. 1.55 a fr 1.63idem 2de
qual fr. 1.40 a fr. 1.47 koeienvleesch fr. 1.35
a fr. 1.47idem 2de qual. fr. 1.25 a fr. 1.30
stierenvleesch fr. 1.35 a fr. 1.50kalfsvleesch
fr. 1.55 fr. 1.75schapenvleesch fr. 1.50 a
fr. 1.65lammerenvleesch fr. 1.90 a fr. 2.10
varkensvleesch fr. 1.20 a fr. 1.25.
Huiden. Vaarzen, ossen, koeien fr. 0.93 a
fr. 0.95 stieren fr. 0.82 a fr. 0.84 kalveren
fr. 1.20 a fr. 1.42.
Versch roet fr. 0.50 a fr. 0.65.
