V rijdaj* 24 April. N°. 96. 146" Jaargang» 1903. Middelburg 23 April. Uit Stad en Provincie. Prij 7, per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in Nederland franco p.p., ƒ2. Afzonderlijke nummers kosten 5 eent. Advertentiën20 cent per regel, Geboorte-, dood- en alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 1—7 regels 1.50; elke regel meer 20 eent Beolamens 40 cent per regel. Groote letters naar de plaats, dia xg innemen. Het Vaccinewetje. De spsorweg-enquête. IKIDDELBURGSGHE Deze courant verschijnt tl a g o 1 ij k s, mot uitzondering van Zon- en Feestdagen. THERMOMETER EN VERWACHTING. 23 April 8 u. vm. 41 gr., 12 u. 43 gr., av. 4 u. 44 gr. F. Verwacht: krachtige N. O. wind, betrokken luoht, geringe neerslag, weinig verandering in temperatuur. T°t de plaatsing van advertentiBn en reolames, niet afkomstig uit Zeeland, betreftenue Hamdel, Ng verheid en Geldwezen, is uitsluitend gerechtigd het Algenseea Advertentle-Bwroai. A. Dl LA MAR An., N.8. Vewbugml MS, UJH Ktsva VOORBIJ GEPRAAT? W|j deelden in onB vorig nommer het vol gende, blijkbaar offlcieele commueiqué mee, ons uit Den Haag gezonden »In strgd met daaromtrent loopende berich ten kan gemeld worden dat een regeling der invaliditeits- en pensioenverzekering vermoe- deljjk reeds in de eerstvolgende troonrede kan worden aangekondigd. Zg zal dus dit jaar bjj de Staten-Generaal inkomen." En wat blijkt nu Dat bjj die het bericht in de wereld zond, hetwelk de Regeering moet doen tegenspreken, niemand anders is dan de heer De Wilde, de z g. secretaris van dr Kayper. Hjj heeft nl. dezer dagen in een vergadering te Amsterdam, volgens een verslag in de Standaard, o. a. gezegd, dat er voorloopig geen regeling is te wachten wat betreft pensioen voor oude werklieden. Redenen daarvoor zouden zjjnlo. gebrek aan geld2o. omdat de ongevallenverzekering voor visscherjj en land bouw veel tjjd zal eischen, en 3o. omdat ver zekering in 't algemeen ontzettend veel geld en'tjjd eischt. Hoe zit dat nu Heeft mr De Wilde zjjn neus voorbijgepraat Of is de tegenspraak slechts een doekje voor het bloeden of te wel een kluitje, waar mee men de goe gemeente in het riet wil sturen Zooals men weet, heeft de minister Kuyper een wetsontwerp ingediend tot wijziging van de wet op de besmettelijke ziekten, ten einde tegemoet te komen aan de bezwaren van hen, die hun kinderen niet willen laten vaccineeren, en die ze ten gevolge daarvan geen school kunnen doen bezoeken. Al dadeljjk zg gezegd, dat het getal dier kinderen geringer blijkt dan wjj hadden ge- daoht. Het bedraagt volgens de Memorie van Toelichting, waarin de minister allicht eer ge neigd zou zjjn geweest naar zich toe te reke nen, >bjjna een duizendtal". Nu schatten wjj het nadeel, dat hieruit èn voor die kinderen zelt èn voor de maatschappij voortvloeit, allerminst gering. Voor de meesten van hen staat niet-schoolgaan geljjk met geen of geen voldoend onderwgs genieten. En dat ondanks de leerplichtwet, die de uit dezen hoofde gemoedsbezwaarde ouders van hun wettelijke verplichting vrjjstelt een betrek' keljjk altjjd toch groot aantal van het op' groeiend geslacht jaar in jaar uit ter zake van onderwgs aldus verwaarloosd bljjfc, be treuren wjj evenzeer, misschien zelfs nog wel een beetje meer dan de heer Kuyper. Kon, zon der een veel grooter kwaad daarvoor in de plaats te stellen, het euvel worden weg geruimd, wjj zouden van hbrte aan zjjn zjjde ons scharen. De vraag voor ons is dus deze, of zulks het geval is met het voorstel, dat door hem aan hangig is gemaakt. Een vraag, waarop wjj slechtB een nadrukkeljjk ontkennend antwoord vermogen te geven. Kuyper's wetgevend vermogen in helder licht.*) Onze tegenwoordige minister van binnen- landsche zaken heeft de neiging, steeds te spreken van «beginselen" en te doen, als handelde hg om deB beginsels wille. Zoo ook in de memorie tot toelichting van dit zgn wetsontwerp. Daarin leest men »Een vader, op straffe van de paedagogischn verwaarloo- zing van zgn kind, te willen dwingen zgn ge zond kind in strgd met zgn overtuiging een smetstof in het bloed te laten inbrengen, is met elk gezond begrip van burgervrgheid in strgd." Mooi gezegd, niet waar Maar vergelgk daarmede de wgze, waarop de minister iets zóó ergerlgks en zóó tergends verhelpen wil en ge moet tot de slotsom komen, dat zgn eigen daad zgn woorden logenstraft. Neem een vader, voor wien koepokinenting is het «inbrengen van een smetstof in het bloed," maar die in een gemeente woont, waar óf geen bgzondero school is, óf geen welke met zgn godsdienstig-opvoedkundige overtuiging strookt. Neem een ander, die voor zgn kind niet weten wil van de openbare school, en die het bestuur van de bgzondere tot medewer king ter verkrgging van de ontheffing niet bereid vindt. Onder bet bewuste duizendtal zullen er heel wat zgn, die in het eerste ge val verkeerenen ook wel, op wie de tweede onderstelling van toepassing is. Welnu, die allen zullen door de voorgedragen wetswgzi- ging niet worden gebaat. Te hunnen opzichte zal blgven bestaan een toestand, die volgens den heer Kuyper «met elk gezond begrip van burgervrgheid in strgd is." Wat zou hg in zgn Standaard getoornd en de fiolen van zgn spot hebben uitgestort, indien een ander had gedaan wat thans be proefd wordt door hemzelf 1 Laat het zoo zgn voert men ons mis schien tegen maar een zeker aantal zal dan locU wei geholpen worden, wat is er tegen, om dit ten minste te doen Om de maat van dit artikel niet te over- schrgden, bespreken wg thans niet de vacci natie-kwestie in baar geheel. Wg bekgken haar voor dezen keer slechts uit dit gezichts punt, dat, blgkens de ervaring in binnen en buitenland, het gevaar voor besmetting met de pokken-ziekte voor ongevaccineerden en niet-gerevaccineerden véél grooter is, dan voor degenen, die de kunstbewerking ondergaan en nogmaals ondergaan hebben. En dan zeggen indien de minister Kuyper zgnzinkrggt, zal dat veel grootere gevaar voor duizenden en nog eens duizenden geboren worden. Wie De Standaard van omstreeks 1883 ter hand neemt, kan zich overtuigen, hoe de toen malige hoofdredacteur destgds al zgn demago gisch talent heeft aangewend om de goê ge meente tegen het God- en menschonteerend voorschrift des wetgevers op te zetten. Daar voor is zelfs zgn ongeëvenaard, maar in dit opzicht niet bengdbaar talent ontoereikend gebleken. Laat echter morgen zgn wetsvoorstel tot wet verheven worden, en overmorgen zal een steeds groeiende schare van ouders ophou' den hun kinderen te doen vaccineeren. Niet omdat zg hiertegen overwegend bezwaar heb ben op godsdienstige of medische gronden Maar omdat zg van het nut ervan niet door drongen zgnomdat zg van hygiënische voor zorg geen begrip hebbenomdat zg maar big zgn, als zg aikomen van den last. Zoo zal de werkelgkheid wezenen daarvoor ,1 de volksvertegenwoordiging mee de ver antwoordelgkheid dragen, indien zg zich ver' leiden laat, met den minister mee te gaan. gen. En dat de overgroote meerderheid agner geloofsgenocten ter zake van het vac- cinevraagstuk op hetzelfde standpunt staat als de overgroote meerderheid van de vrgzinnigen, is bekend. Zullen de katholieke afgevaardig den in 's lands raadzaal nochthans aan het voorgedragen wetsontwerp hun stem geven Wg vertrouwen vooralsnog van niet. Maar deden zg het wèl, het zon geschieden nit politiek in den slechtsten zin van het woord. V. D. Men leze de Midd. Qrt. van 9 April. Waarop komt in hoofdzaak dit voorstel neer Hierop, dat, zoo vaak ouders ot voog den schriftelgk verzoeken voor hun kinderen of pupillen van de vaccinatie als voorwaarde van toelating tot een bijzondere school te wor den ontheven, en het bestuur (of bg ontsten tenis daarvan, bet hoofd) dier school de aan vrage hiertoe tot den minister van binnen- landsche zaken richt, deze verplicht is de gewensohte ontheffing te verleenen. Alleen wanneer en zoolang de pokken in de betrokken gemeente epidemisch zgn, wordt de werking van een verleende ontheffing tgdelgk geschorst. Men ziet, dat hier geen sprake is van een poging om de kwestie van den zgdehngschen vaooinedwang behoorlgk 'op te lossen in den geest van de tegenstanders ervan, waartoe de minister zeli behoort. «De bepaling van art, 17 (dat is het artikel van de wet op de be- smettelgke ziekten, waarin vacoinatie als voor waarde voor het bezoeken eener school wordt gesteld) behoudt" aldus schrgft hg in de toelichting «haar volle kracht voor alle openbare scholen, en evenzoo voor die bgzon dere scholen, te wier opzichte geen ontheffing wordt aangevraagd" door haar bestuur of door haar hoofd. Dst is volkomen waar. Maar juist daardoor treedt het kleine, het onprinoipieele, het brod del- en peuterige van dit product des heeren Si SI Die werkelgkheid heeft nog een andere kant. De ouders, in het vorengaande geteekend kunnen voor hun kinderen, die niet gevacci neerd zgn, toch niet terecht op de openbare school. Wil op een bijzondere, als het bestuur ervan bun maar ter wille is. Zal niet menig zoodanig bestuur hiertoe te eer geneigd zgn, omdat het daardoor kinderzielen kan onttrekken aan de gehate en gevloekte school van de overheid Zal niet menig schoolbestuur, zonder zich zelf behoorlgk rekenschap te geven van zulk een bg-overweging, er tooh allesbe halve rouwig om wezen, indien aldus de open' bare school kinderen heeft af te staan aan de zgne Met andere woordenbedoeld of niet be' doeld, maar feitelgk zal de wetsbepaling, door den minister bepleit, werken als een zuigpomp op de openbare school, ten bate van de bg zondere. Waarlgk, óók uit dit oogpunt is er voor de vrgzinnigen alle reden om op hun hoede te zgn en niet in den val te loopen. - Reeds heeft een bekend katholiek genees heer, dr Nuyens, op medische motieven ernstig gewaarschuwd tegen het pogen van de regee ring, en de hoop geuit, dat het niet zal sla- Men zie de Midd, Crt, van 20 Maart 11. Ook Het Vad. brengt, evenals wg, aan de Regeering warme hulde voor hare onpartgdige en zeer gelukkige keuzen bg de samenstelling der commissie en schrgft Geen enkel harer leden, ot strikte onpartg- digheid valt van hem te wachten. Het vrgzinnig element is in verschillende schakeering vertegenwoordigd door het lid van den Hoogen Raad jhr Laman Trip, door prof. Molengraaft en door den voorzitter mr ;ensde clericale partgen zgn gerepresen teerd door twee harer voormannen op sociaal gebied, door dr Ariëns en ds Talma Het zou der Regeering natuurlgk niet moeilgk zgn gevallen een merkbaar overwicht te geven aan mannen van haar richting i zg is voor deze verzoeking niet bezweken en heeft zelfs voor den schgn van partgdigheid zich gehoed. Niettemin zullen waarschgnlgk enkele aan merkingen worden gehoord waarom het werk lieden waarom ook het techniaoh element niet mee deze commissie mocht samenstellen. Wat de eerste bedenking aangaat, zg is van gewicht, maar men vergete niet, dat het thans moeilgk zou zgn gevallen een werkman te vinden, die èn bg zgn klasse genooten èn bij net groote puonex me. «uiaoesut, gezag gonoeg- zamen indruk vanonpartgdigheid verbond; en men verlieze ook niet uit bet oog, dat zelf-werk man zgn geen vereischte is voor kennis en begrip van werkmanstoestanden. Dat het technisch element in de oommissie mankeert is zwaarder grief, waar een bg uit stek technisch bedrgf als het spoorwegwezen terrein zal zgn van onderzoek. Ten deele kunnen echter, gelgk wg vroeger reeds opmerkten, bg de benoeming der adjunct- secretarissen de aanspraken der techniek nog tot haar recht komen, gelgk dit reeds bg de benoeming van den secretaris geschiedde. m De N. R. Crt merkte omtrent den voorzitter, mr J. D. Veegens op dat deze reeds herbaal- delgk in dergelgke commissiën zitting heeft gehadde eerste maal in 1882, toen mr Veegens als griffier der Kamer zitting nam als secretaris der toen ingestelde enquête-commissie onder voorzitterschap van mr Tak van Poortvliet de tweede maal trad hg op als secretaris der enquête-commissie onder presidium van mr Van der Loeft'; de derde maal als lid der Staatscommissie voor de arbeids-enquête van 1890, en wel voor de afdeeling der Noord- Oostelgke provinciën Friesland, Groningen, Drenthe, Overgsel, Gelderland). Het katholieke lid der commissie, dr. A. M AJ. Ariëne is pastoor te Steenderen (Gelder land). Toen hg nog kapelaan was in Enschedé, hg bg de vroegere arbeidsenquète geboord als getuige voor de afdeeling der Staatscom missie, die het onderzoek in de noord-oostelgke provinciën leidde, en heeft bg, als zeer bekend met de arbeidstoestanden de meerendeels katholieke arbeiders in Twente, zeer belang- rgke diensten aan de toenmalige commissie bewezen. De aan de commissie toegevoegde secretaris, de heer G. D. Verhoop, is een ingenieur, die reeds kort na de voltooiing zgner studiën in staatsdienst werd geplaatst. Hg vervulde eerst het ambt van districts-inspecteur der spoor wegdiensten, belast met het toezicht op de spoorwegen met beperkte snelheid in het zui- delgk gedeelte des lands, en was laatstelgk als zoodanig werkzaam voor het district ter standplaats 's Gravenhage voor het westelgk gedeelte van het land. dienstjaren. Eindelgk alle gemeente werklieden, die geweigerd hebben tgdig terug te keeren. Dat zgn ze, die het eerst bg ons opkomenwie weet hoeveel ellende nog nakomt. Aan wie de schuld van dit alle» De sociaal democraten beschuldigen de organisatie's, dat ze niet mee hebben gedaan, de anarchisten de sociaal-demooraten dat ze ontmoedigd hebben, de leiders hun leden, dat ze laks waren, de leden hun leiders, dat ze verraad hebben ge pleegd. Niets onbillgker dan hier te spreken van verraders. Niet op verraad is de beweging gestrand zg moest mislukken. De verbit tering om de nederlaag legt den verslagenen zulke grievende verwgten in den mond. Zg hebben elkander niets te verwgten. Maar wöl is hier [misdreven tegenover de arbeidersbeweging, tegenover den vooruitgang, en de hoofdschuldigen daaraan zgn degenen, die het groote gevaar hebben ingezien, en tooh deze doodgeboren beweging nebben gesteand. Dat zgn ouder anderen de leiders der S. D. A. P., zooals wg zeiden. Zoo ook de hoofd mannen der spoorwegvereeniging, die het gevaar zagen aankomen. Hadden zg, des noodt op het laatste oogenblik, nog maar gezegd«wg kunnen niet mee doenonze vereeniging mag zich niet roekeloos wagen." Maar dat ging moeilgk. De spoorwegmannen hadden vooraan gestaan; over hun rechten liep voor- namelgk het pleit: en nu zonden zg zich terugtrekken Die aflooht zou de spoorweg vereeniging heel wat leden en heel wat sym pathie gekost hebben. En aan den anderen kant zou haar positie door een tweede over winning natuurlgk nog meer versterkt zgn Zoo werden de spoorwegmannen door de om standigheden welhaast gedwongen, na den geheel verkeerden inzet van 20 Februari, het gevaarlgk spel te wagenze moesten wel quitte of dubbel spelen, of ze wilden of niet, en ze verloren. nee ueii juiugoitj& WHB VA «UUB» vroeg men van alle kanten, waarom men niet had mogen meestaken," riep op de laatste vergadering éen der spoorwegleider» uit «thans deden dezelfde personen, alsof zg van staking niets wisten," en hg sohreef dat toe aan laksheid van het spoorwegpersoneel. Zou niet veel meer de reden zgn te zoeken in wat wg boven reeds noemdendat er gelukkig niet veel sympathie bg onze arbeiders bestaat voor zulke politieke avonturen P Is die les geleerd uit deze jammerlgke historie, dan heeft ze toch eenig resultaat gehad. In het geheel zgn er, naar wg vernemen, bg den Staatsspoor ongeveer 1000 en bg den Hollandschen spoor 1700 ontslagen. Maar men hoopt nog altgd dat de directies velen zullen terugnemen. Ergerlgk zou het echter zgn wanneer het waar is, wat ons ter oore kwam, dat er nl. personen zgn ontslagen die aan de staking zelve geen deelnamen, maar alleen verdacht worden z g d e 1 i ng s bg de beweging be trokken te zgn. Wg willen hopen dat die mededeeling onjuist is. Red. AAW WIE DB SCHULD Een beschouwing, gewgd aan «de tweede spoorwegstaking," voorkomende in het jongste nommer van het Sociaal Weekblad, eindigt aldus: En nu, na de nederlaag, ligt het slagveld voor ons, met al zgn slachtoffers, wanhopig groot in aantal. In de eerste plaats de prach tige Vereeniging van spoor- en tramwegpersoneel, die, zooals op de vergadering van verleden Zaterdag werd gezegd, in den grond is geboord. Dan al de ontslagenen bg de spoorwegmaat- schappgen. Reeds hebben ruim vierhonderd van hen een smeekschrift tot hun directiën gericht, waaronder menschen mei 37, 35, 24 DBANKWETSHERZIENING. Wg ontvingen de Maartaflevering van De Wegwijzer, Maandschrift voor Geheelonthouding. Daarin komt voor een artikel De komende Drankwetsherziening, bevattende eene toelichting van het trogramma van wenschen, samengesteld door het Uitvoerend Drankwet Comité, gekozen door en uit een vergadering van drankbe- strgders van alle richtingen in ons land. Op dat program komt voor eene consequente doorvoering van het maximum, in art. 2 der Drankwet genoemd. Hierbg is noodig het intrekken der «ver gunningen", verleend volgens art. 26b der drankwet, en het niet meer verleenen van «buitengewone" vergunningen. Het »te-kort" worde aangevuld uit de hou ders der vervallen verklaarde vergunningen voorzooverre zg daartoe vóór 1 April 1904 de begeerte hebben doen kennen, en wel met voorkeur aan o. zg, die op 30 April 1901 «vergunning hadden en sinds 1 Mei 1881 onafgebroken in de betrokken gemeente met vergunning ster ken drank in het klein hebben verkooht; b, de erfgenamen in de rechte lgn of in de zglinie tot den tweeden graad of de weduwen of weduwnaars van hen, die op 1 Mei 1881 sterken drank in het klein met vergunning verkochten, voorzoover zg tgdens het overigden hunner erflaters bg hen inwoonden en sinds het overigden de nering hebben voortgezet, met dien verstande, dat zg, die nog in het zelfde perceel, waarin in 1881 de nering was gevestigd, met vergunning tappen, gaan voor de overigen c. zg, die op 30 April 1904 alreeds gedurende den langsten tgd in de betrokken gemeente met vergunning sterken drank in het klein verkoohten. Dan verlangt het comité: een nieuw maxi mum in de wet, lager dan het huidige, door bv. het vereisohte aantal der bevolking voor éen vergunning met 50 te verhoogen, dat op dezelfde wgze wordt doorgevoerd over 20 aren eene aparte drankwetsinspectie en ver schillende maatregelen om den clandestienen drankhandel tegen te gaan, o. a. dat het be grip «kleinhandel" omvat hoeveelheden tot 10 Jiter en dat bierhuizen eene afzonderlgke ver gunning noodig hebben in een beperkt aantal. KORTE MEDEDEEL INGE* VERGADERINGEN. De Vereeniging voor Evenredige Vertegenwoor diging hield dezer dagen te 's Gravenhage hare jaarvergadering onder voorzitterschap van mr A. van Gilse. Deze herinnerde er aan dat het stelsel wederom druk is besproken, al heeft het in het afgeloopen jaar geen vorde ringen gemaakt. Een uitzondering maakt daarop het ingediende voorstel tot Grondwets herziening door de Vrgzinnig-democratische Kamerleden, in welk ontwerp de wenschelgk- heid van evenredige vertegenwoordiging is aangenomen. De voorzitter hield zich trou wens overtuigd dat bg eventueele Grondwets herziening het stelsel ban de orde moet komen en, naar hg hoopte, in toepassing zal worden gebraoht. Aangenomen werd een voorstel tot aanvul ling van het reglement voor bestuursverkie zingen, strekkende om aan het bestuur meer leiding te geven bg de verkieznigen voor het bestuur naar het evenredigheidsstelsel. DB EBBBSCHULD. Van de Eereschuld-kwestie geeft bet Bat. Nbl. de volgende plastische voorstelling, die het als gegeven voor een illustratie aanbiedt aan Joh. Braakensiek: De Nederlandsche Maagd (tot flSïtf'Hlft}:' fiflrWïï°uVJgèui1"a6firfcoïltfer uw toestemming en het gebruikte. Het is waar dat ik beloofde, herhaaldelgk beloofde, het terug te geven. Maar lnsulinde. Maar? De Nederlandsche Maagd. Het is nu eenmaal niet mogelgk samen zaken te doen zonder tegenvallers, zonder bankroetjes. lnsulinde. Dat is helaas 1 zoo, maar gg hebt mgn geld De Nederlandsche Maagd. Juist, uw geld heb ik in mgn zaken gestoken. Ik was immers uw voogd. Ik vond dat gg het niet dadelgk noodig hadt. Ik heb het goed rentegevend belegd in sporen en ik heb er een deel van mgn schulden mede betaald. Derhalve heb ik dat geld niet meer. En daarom verzoek ik n mgn schuld, die ik overigens erken, af te sohrgven als een oninbaar postje. lnsulinde. En ik heb voor die schuld moeten leenen. De Nederlandsche Maagd. Gg kant immers nog meer leenenGe kunt zelfs bg mg terecht. Ik zal u helpen aan zooveel geld als ge maar wilt. Maar die oude schold betalen, kan ik niet. BEKUKAUGliOI ÊWL. Bg kon. besluit: zgn bg de rgksverzekeringsbank te Amster dam benoemdtot hoofdcommies, mr. A. J. van Thiel, advooaat en procureur te Haarlem tot adjunct-commies mr. Ch. Heyman, griffier bg den landraad te Riouw; J, C. Vunderink, te Groningen, oud-inspecteur van politieD. Boddeüs, Rgksklerk lste kl. ter insp. derreg. en dom. te ZwolleP. de Vries, chef de bureau bg de arbeidsinspectie te Leeuwarden, en I* Doorn, thans eerste-klerk is aan M. Simons Ga., op zgn verzoek, eervol ontslag verleend als lid van den Raad van Toezicht op de spoorwegdiensten, met dank betuiging is aan mr. W. H. M. Werker, op verzoek, eervol ontslag verleend als adjunct-secr. van den Raad van Toezicht op de spoorwegdiensten en is benoemd als zoodanig mr. H. J. Silver- gieter Hoogstad, thans adjuct-commies bg de rgksverzekeringsbank te Amsterdam is de met verlof in Europa aanwezige dir-off. van gezondb. Iste kl. van het leger in N.-I., dr. A. J. Heltrieh, ter zake van lichaamsge breken, eervol uit den militairen dienst ont slagen, met toekenning van pensioen. In den a. zomerdienst der spoorwegen komen, wat de Zeeuwsche lgn betreft, de volgende veranderingen De trein, die thans te 6 50 's morgens uit Roosendaal vertrekt, zal te 6.42 vandaar gaan om te 8.52 te Vlissingen aan te komen. De trein van 1.28 uit Roosendaal wordt 7 minuten vervroegd voor alle stations. De trein van 4.10 uit Roosendaal wordt 35 minuten vervroegd voor alle stations; vertrek

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1903 | | pagina 1