I 18 April. Zaterdag N#. 91. 146° Jaargang, 1903. :enst n.ake. Middelburg 17 April. Uit Stad en Provincie. Een ernstige vraag. Landbouwraden. .ANGE- ng 5.80, Mei een Mtllai: terd.tgd: 9.- 9.— 9.— 9.— ierikzt* *m. 3 3. 3 l.— 2.30 3.— 6.— en jmiddellgk idea trein uur. ;derem en 7.55, .25, 9.10, ECTIE. idelburg MDDELRIIRGSCHE COURANT. Deze courant veraonjjnt'd a g o I ij k b, met uitzondering van Zon- en Feestdagen. Prijper kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in Nederland franoo p.p., f 2. Afzonderlijke nummers kosten 5 cent. THBRNOHSÏEB EK VERWACHTING. 17 April 8 u. vm. 49 gr., 12 u. 44 gr., av. 4 u. 43 gr. F. Verwacht: matige N. wind, bewolkte lucht, geringe neerslag, nachtvorst. Advertentiën20 oent por regel. Geboorte-, dood- en alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 1—7 regels f 1.50; elke regel meer 20 eent. Keolamons 40 cent per regel, Groote letters naar de plaats, die njj Innemen. Tot de plaatsing van advertentiën en reolames, niet afkomstig nit Zeeland, betreffende Handel, Ng verheid en Geldwezen, is uitsluitend gereohtigd het Algemeen Adverteatle-BueaB A. DIS LA MAR Aan., H.S. Tewbwgml MC, Am «Ier slem. Het Centrum vindt het onbegrijpelijk dat door de Arnh. Crt en de Middelburgsche Crt. de plaat ▼an den Ned. Spectator in bescherming is ge nomen. Dat verrast z|jne redactie niet weinig. En uit Holland sohreef iemand ons een briefkaart in denzelfden geest. Voor een ernstige opmerking toonden onze collega's van Het Centrum steeds een willig oor te hebben. Daarom willen wij hun gaarne eene ver klaring van onzen gedachtengang geven. Omtrent de toepassing van de christelijke leer, de christelijke beginselen, den christelg- ken godsdienst heerscht onder het menschdom eeuwen lang heel wat verschil van meening, om niet te zeggen begripsverwarring. Maar de grondtoon van alles moet toch zgn, in tegenstelling met allerlei opvattingen in andere godsdiensten, meer gebaseerd op wraak en straf, liefde, zachtmoedigheid en vergevens gezindheid. En dit nu is, naar onze meening, ook de grondtoon van de bewuste plaat. Waarom naar een strafmiddel gegrepen, zoo- als de Regeering deedde Regeering, van wie men juichte dat zjj nu juist, krachtens haar plicht en geweten, zou toonen dat de christe lijke beginselen, zoo jaren lang miskend, naar het heette, bjj haar in toepassing zouden komen. Een enquête uitmuntend, een spoorweg brigade best, een strafbepaling in elk geval ontjjdig maar ook onnoodig en nutteloos, want w{j herhalenbjj stakingen en bloc zal men haar niet kunnen toepassen en leiders zullen er in 't vervolg niet meer te vinden zgn. Men zal in 't geheim ageer en, vergaderenmen zal, nog meer dan thans reeds geschiedt, in stilte waohtwoorden geven. Maar afgescheiden daarvan, op den weg van deze regeering, die zoo bjj uitstek christelijk zich noemt, lag zulk een daad allerminst. Wat een heerljjke taak had zjj kunnen ver vullen door direot na de eerste staking be middelend, verzoenend op te treden 1 1 Juist dit was nu eens eene gelegenheid om te toonen wat het verheven christeljjk beginsel der liefde de meeste van de drie toch 1 in de staatkunde vermag! Nu had men den tegenstanders, die altjjd beweren dat men in de praktjjk der politiek niets van die begin Beien bemerkt, dit eens anders kunnen toonen; hun de bekentenis kunnen afpersenja, dit is nu toch specifiek christeljjkZoo zou geen andere regeering het hebben aangepakt! Maar in plaats daarvan heeft de regeering gegrepen naar een onverstandig, bruut middel, naar strafbedreiging allereerst, een wapen uit het arsenaal van den autocraat, dat reeds zoo vaak, zoo telkens in den loop der tg den onbruik baar, ondoeltreffend is gebleken om ernstige staatkundige of maatschappelijke gebreken te genezen of zelfs om voor langer dan gedurende eene korte spanne tjjd beroeringen te voor. komen. Zjj heeft slechts den God der wrake voor oogen gehad, waarvan het oude testament spreekt, maar den God der Liefde verloochend, dien het Nieuwe Testament leert kennen. Op Goeden V r g d a g heeft zg de Eerste Kamer bg elkaar laten telegrafeerenen daar zelfs nog toen men wist dat de staking ten einde liep was in de rede van den minister-president, die jaren lang het Evangelie der Liefde heeft gepredikt, niets dan hardheid en bitterheid te vinden. Nu, deze tegenstelling tuBsohen het ohriste- Igk beginsel der liefde en de christelgke Regeeringspraotgk zien wij in de plaat voor gesteld: de woorden van Christus, gesproken ook op den dag, ter herinnering later den Goeden Vrgdag" geheeten, gesteld tegenover de daad der christelgke Regeeringsmannen. De les, daarin voor dezen gelegen, moge hard zgnde stoot moge pgn doen zulks is niet te vermgden en kan nuttig zgn. Maar houden vol dat er geen sprake is van profaneeren. En danwaarom mag eene ernstige gedachte, al verschilt zg van de opvatting der groote menigte, niet gebracht worden in beeld waarom heet steeds aanstootelgk wat niet overeenkomt met de opvattingen der ohriste- Igke leiders en der christelgke kerken Hoevele der politieke bondgenooten van de Roomsch Katholieken verklaren zich te ergeren en spotten zelfs, tot onze voortdurende erger nis, met wat dezen heilig is. Over de Paepsche mis, over de Onbevlekte Ontvangenis, over de symbolen en vórmen der Roomsohe kerk laat niemand zich zoo on- hebbelgk uit als menig Calvinist. De redactie van Het Centrum weet zeer goed welke kleinzieligheid, bekrompenheid, on- christelgke begrippen omtrent haar geloof en hate geloofsgenooten worden geuit juist door hen die ook christenen heeten maar andere meeningen koesteren. Ditzelfde komt ook wel eens maar toch lang zoo vaak en zoo sterk niet voor bg de Katho lieken tegenover de Protestanten. Moeten de christenen onderling daarom nu hunne meeningeD, de uiterlgke teekenen van hun geloof verbergen Wanneer al wat ergernis wekt, moet ver meden worden, al die tegenovergestelde mee ningen zich niet mogen uiten, wat blgft er dan over van uw en anderer geloof?.;'Is er dan leven en geloofsuiting mogelgk? Zie daar de ernstige vraag die wg onzen collega's van Het Centrum meenden te moeten doen. Laat men toch niet telkens zooveel beweging maken over een uitlating die niet overeenkomt met eigen opvatting. En bg de beoordeeling ervan vooral geen politieken bril opzetten. Daardoor zal het oordeelen over eigen onge rechtigheid ook billgker worden. Dit toch staat bg ons vastveel ergerlgker dingen als hier tenminste van ergerlgk eenige sprake is, wat wg ontkennen lieten zg, die thans zoo hard ach en wee roepen, voorbggaan, toen ze op politieke tegenstanders doelden, en veel ergerlgke dingen deden zg zeiven dezen aan. VERRAAD Zooals het ging in en na den Fransoh— Duitschen oorlog; zooals het geschiedde in den Zuid-Afrikaanschen worstelstrgd zooals het steeds het geval is wanneer een of ander misluKt, zoo wordt ook nu weer na het niet slagen van de algemeene werkstaking geroepen over verraad. Vooral Domela Nieuwenhuis, de leider der anarchisten, tamboereert op dit chapiter met alle macht. Het zgn twee vergaderingen geweest, Zondag en Maandag in het Paleis van Volksvlgt te Amsterdam gehouden, die de beruchte Pool- sche landdagen overtreffen. De verslagen ervan vullen in Het Volk kolommenonze plaa'sruimle laat niet toe er uit over te nemen. Alleen dit Zelden kwamen de haat en de hartstocht in zoo hevige mate tot uiting, als in deze ver gadering van revolutionnairen. «Liever vier jaar in de gevangenis, dan twee zulke vergaderingen", riep Oudegeest uit, «want zulke vergaderingen zgn de hel". «Juistschreef het orgaan van mi Troel stra *de hel en de booze demon, die daar het vuur stookte, rondom hetwelk eenige anarchisten van minder allooi als baarlgke duivels tierden en dansten die booze demon was Domela Nieuwenhuis." En de oude, de herleefde Domela Nieuwen huis slingerde zgn anathema's tegen Troelstra, den verrader. Het moet een erbarmelgk sohouwspel gO' weest zgn. Niet te verwonderen dat een staking, onder zulke leiders, gestaakt is. Wat een ellende en jammer zou er anders nog meer óver de hoofden der volgelingen die rekenden op hunne leiders, zgn uitgestort Wie een kgkje wil nemen op de bewegingen, de daden, van deze revolutionnaire elementen in ons land, op de vruohten van het anarchisme hg neme Het Volk der laatste dagen ter hand. De lezing van de verslagen, en van hetgeen de redactie zelve sohrgfc is zeer leerzaam maar alles behalve stichtelgk. De heer mr C. J. Sickesz, het vroegere lid der Eerste kamer en gewezen Directeur-Gene raai van de atdeeling Landbouw aan het ministerie van binnenlandsche zaken, thans waterstaat, een man wiens oordeel das zeker wel gewicht in de schaal legt, heeft in de April-aflevering van De Economist eenige op merkingen ter neer geschreven betreffende het wetsontwerp tot instelling van landbouwraden. Hg herinnert er aan boe de vorige regeering bg haar aftreden een ontwerp van wet gereed bad tot invoering eener rechtstreeksche Land- bouwvertegenwoordiging, ter vervanging van het Landbouwcomité, en hoe het tegenwoor dige Kabinet al spoedig na zgn optreden de indiening van een dergelgk wetsontwerp aan kondigde. De heer Sickesz beantwoordt daarna de vragenIs eene ofilcieele landbouwver- tegenwoordiging noodig, en zoo ja, hoe moet die zgn ingericht? Deze vragen beschouwt hg uit tweeërlei standpunt: uit dat van de Regeering en nit dat van den Landbouw. Volgens hem staat het vast dat Regeering en landbouw beide behoefte hebben aan eene officieele, door den laatste in het leven geroe pen landbouwvertegenwoordiging. Nu volgt daaruit van zelf de vraag: wat verstaat men met oen «door den land bouw selven in het leven geroe pen vertegenwoordiging", m. a. w.wie moeten voor de vertegenwoordiging de kie zers zgn Het tegenwoordig landbouwcomité, uit hoe veel bekwame mannen samengesteld, is, blgkens de ervaring, niet alleen niet de vertegenwoor diging van den geheelen landbouw, zelfs niet de vertegenwoordiging van de bestaande land- bouwvereenigingen. Het kan door den aard zgner samenstelling nooit zgn, wat de landbouw en de Regeering beide hoog noodig hebben een vlug en tevens degelgk werkend college van advies, waarmee de Regeering voortdurend kan voeling houden en dat wederkeerig de Regeering steeds op de hoogte houdt van de velerlei belangen, die ten bate van den land bouw door haar moeten worden behartigd. Er moest dus een ander lichaam in het leven worden geroepen, gekozen langs broederen weg. De korte inhoud nu vsu het betoog van mr Sickesz komt hierop neer. Regeering en landbouw beide hebben behoefte aan en belang bg een officieele landbouwver tegenwoordiging. De ervaring heeft geleerd dat de thans be staande, uit welke bekwame mannen ook en met welken goeden wil ook voldoet aan wat men er voor landbouw van zou mogen ver- samengesteld bezield, niet regeering en wachten. De aard van haar samenstelling belemmert haar al te zeer in haren arbeid. Zg vertegen woordigt bovendien slechts een klein gedeelte van den landbouw. Van wgziging, met behoud van de tegen woordige wgze van samenstelling en verkiezing, afgevaardigden van bestaande landbouwmaat Bchappgen door ieder van deze aangewezen, is geen grondige verbetering te waohten. Radicale verbetering is alleen te verkrggen door het betrekken van den geheelen landbouw bg de samenstelling eener landbouwvertegen woordiging, door invoering van het directe kiesrecht, waardoor niets te kort wordt gedaan aan het belangrgke werk der tegenwoordige !andbouwmaat8chappgen, die ongeschokt en onveranderd blgven voortbestaan. Maar als men dat toegeeft, als men een landbouwvertegenwoordiging wil scheppen, ge kozen door alle direct belanghebbenden, dan zg men ook consequent in de toepassing ervan. Men voere of het éen of het ander in. Is men te gehecht aan het bestaande, wil men de tegenwoordige wgze van samenstelling behou den, goed, dat is een systeem, maar men ver- heele zich dan ook niet dat het onmogelgk is de gebreken, die het systeem aankleven, te verbeteren. Erkent men die gebreken niet alleen, maar wil men er iets beters voor in de plaats hebben, dan hebbe men den moed het andere middel aan te grgpen en voere dat consequent door. Maar men trachtte niet de beide systemen te vereenigen, enkel en alleen omdat men, gelgk de Memorie van Toelichting op het tegenwoordig wetsontwerp het uitdrukt, de groote verdiensten der provinciale enandere door particulier initiatief ontstane landbouw- oorporatiën niet wil miskennen. Dat van zulk eene miskenning geen sprake is, meen ik hier boven genoegzaam te hebben aangetoond. Ik herhaal het hier nog eens, bg toeval zgn zg eenige jaren geleden de kiescolleges voor het landbouwcomité geworden. En men zal, door en de landbouw-maatBchappgen en -vereeni gingen, zelfs de kleinste, en kiezers tot de samenstelling van de landbouwvertegenwoor diging te laten meewerken een tweeslachtig stelsel verkrggen, waarvan nooit kracht zal kunnen uitgaan. Welke eenheid, welke krach tige samenwerking heeft men te verwachten van een college, waarvan de leden op zoo versohillende wgzen hun mandaat hebben ge kregen Ligt het niet voor de hand dat de provinciale raden zich dadelgk in twee partgen zullen plitsen. Zullen zg, die door den geheelen landbouw bg directe verkiezing hun plaats in het adviseerend lichaam hebben gekregen, zich niet méér de werkelgke vertegenwoordigers van den landbouw voelen, dan zg die door een maatschappg of door een combinatie van land- bouwvereenigingen zgn gekozen. En gaat het aan zonder eenigen rechtsgrond of reden aan sommige kiezers een, aan anderen twee of meerdere stemmen te geven, al naarmate zg zich aan een of meer landbouwvereenigingen hebben aangesloten? Wordt op die wgze de invloed, die men op de verkiezingen uitoefent niet afhankelgk gemaakt van het meer of minder gemak, waarmede men een of meer contributies betaalt En zullen er in de prac- tgk zich niet nog andere bezwaren voordoen Er wordt voorgeschreven, dat sleohts d i e vereenigingen zullen worden toegelaten, wier statuten of reglementen door Gedeputeerde Staten zullen zgn goedgekeurd. Maar der Regeering ontbreekt iedere contröle op de richtige naleving dezer reglementen. Zal het in de praktgk niet blgken onmogelgk te zgn, om tegen te gaan dat eene vereeniging zich een onreohtmatigen invloed op verkiezingen verzekere, bv. door kunstmatige uitbreiding van het ledental voor de verkiezing En zullen zelfs omstandigheden, die met landbouw niets te maken hebben, niet van invloed kan nen zgn op de verkiezingen Het is bekend, dat, waar eene maatschappg of vereeniging een tentoonstelling houdt met feestelgkheden gepaard een niet onaanzienlgk aantal leden zich tgdelgk als lid opgeeft om van die fees telgkheden te kannen genieten. Gesteld zulk een tentoonstelling valt samen met een verkiezing, dan heeft men al dadelgk ge vaar voor invloed op den uitslag der verkiezing tengevolge van eene omstandigheid, totaal bui ten alle landbouwbelangen staande. En is dit ook geen groot bezwaar, verbonden aan het wets ontwerp, dat kiesrecht verleent tot aan de kleinste vereenigingen van 25 leden, dat nu dit groote kwaad van ons vereenigingsleven op landbouwgebied, overgroote krachtsversnip pering, wettelgk zal worden gesanotioneerd Inderdaad halve maatregelen strekken er sleohts toe om verwarring te stiohten. Blgkt het bg de behandeling van het wetsontwerp in de Tweede Kamer, dat men eene consequente toe' passing van het directe stemrecht tot verkrgging eener vertegenwoordiging voor den landbouw nog niet aandurft, dan late men liever alles bg het oude, dan dat men den landbouw geeft een mengsel van oud en nieuw, een zoogenaamde vertegenwoordiging waarvan de samenstelling op geen vast systeem berust, waarmede men weer eenige jaren zal voortsukkelen, om steeds meer tot de overtuiging te komen, dat men half werk heeft verricht. Men verzuime niet, al het voorhandene aan de douane op te geven. Voor eigen gebruik wordt per persoon hoog stens een dertigtal sigaren of een vgftigtal sigaretten of een hectogram tabak vrg van invoerrechten toegelaten. Ook moet worden aangegeven de hoeveelheid lueifers, welke de reiziger met zich voert voor eigen gebruik worden hoogstens een of twee kleine doosjes vr|j van invoerrecht toe gelaten. Nog wordt opgemerkt dat Hr Ms gezant schap te Parjjs niet kan optreden ten gunste van reizigers, welke door het overtreden van opgemelde bepalingen in moeilijkheden geraken, Blgkens een telegram van den gouv.-gen. van N.-I van 16 April 1903, wordt de gou- vernements-koffie-oogst op Java voor dit jaar thans weder geraamd op 201.000 pikols. In de St.Ct is opgenomen een staat van nalateniohappen bg verschillende weeskamers in Indië. Daarop komt voor P. Bugs, geb. te V1 i s- singen, oud 63 jaar, 30 Nov. 1901 als ge- pasporteerd sergeant te Samaravg overleden. Op de weeskamer te Samarang staat de nalatenschap ad 9.28. In den beperkten dienst op den Staats spoor zgn Donderdag ingelegd de treinen 87 van Amsterdam (vertrek 7 u. 9 n. m.) naar Vlissingen en 82 van Vlissingen vertrek 7 u. 13 n. m.) naar Amsterdam. Naar aanleiding van het adres van den onderwgzer J. de Visser stellen burg. en weth. van M iddelburg aan den gemeenteraad voor aan adressant toe te staan, dat hg tot Mei 1904 in Nieuw- en St.-Joosland blgft wonen. MSSÖJSJMI3HÏJ53S ÉlMSSc Bg kon. besl. is eervol ontslag uit den mil. dienst verleend aan de off. van adm. 2e kl. C. J. Eeg, H. J. Faure en D. Peereboom Voller, onder toeken' ning, resp. van f 1257, f 1077 en 878 pen sioen en aan den off. van adm. Ie kl. O. Wil- lemstgn, onder toekenning van 1763 pensioen is bevorderd bg de zeemacht, tot off. van van adm. Ie kl. de off. van adm. 2e kl. L. J Mouton is de heer J. A. van Trotsenburg, arts, be noemd tot off. van gezondh. 2e kl. bg de zeemacht' Door de arr.-rechtbank te 's Hertogenbosoh is, ter vervulling eener vaoature van reohter in dat college, opgemaakt de navolgende alpha- betische lgst van aanbeveling: jhr mr G. O. M. van Nispen, griffier bg het kantongerecht te Oosterhout; mr W. J. M. Ummels, substi tuut-griffier bg gemelde rechtbank, en mr F. J. Verscheure, kantonreohter te Weert. Nu en dan worden door personen, die uit Nederland te Pargs aankomen, moeilgkheden ondervonden doordat de ambtenaren der plaat' selgke acognzen bezwaar maken tegen de vrge toelating van geringe hoeveelheden tabak, sigaren of sigaretten, welke de douane-ambte naren van de Fransohe grens als restant van reisprovisie vrg hadden laten doorgaan. Ter voorkoming van zoodanige moeilgkheden Is bepaald dat de douane-ambtenaar aan de grens, die deze reisbenoodigdheden vrg toe laat, daarvan zal doen blgken door op de kistjes of pakjes, waarin zg vervat zgn, een door hem onderteekend etiquet te plaatsen vermeldende den naam van den reiziger en van het grenskantoor, alsmede de Boort en de vermoedelgke hoeveelheid der goederen. Zgn de kistjes of pakjes van zoodanig etiquet voorzien, dan zullen de reizigers bg aankomst te Pargs door de plaatselgke ambtenaren niet worden bemoeilgkt. Het belang van den reiziger brengt dus mede de opplakking van zoodanig etiquet, zoo noodig, aan de douane te vragen. Uit Vlissingen meldt men ons dat de benoeming aan de zeevaartschool van de heeren J. Knoop, West-Terschelling, tot leeraar in de wis- en zeevaartkunde, A. Roos, Ter Midsland, tot leeraar in de practische zeevaartkunde, wette- lgke bepalingen en scheepsbouw, en R. G. van Nieuwknyk tot leeraar in de Engelsche taal, door den minister van Binnenlandsche zaken zgn goedgekeurd, zoodat thans zekerheid be staat dat de school op 1 Mei met vol perso neel geopend zal worden. In ons volgend nommer zal men in ons blad nadere inlichtingen kunnen lezen. Een der pokkenlgderessen, de laatste, de weduwe B., is als genezen uit de inrichting voor besmettelijke zieken ontslagen. Tot telephoniste te Goes iB benoemd mej. C. A. van Borrendam, thans leerling te Rotterdam. Verder is benoemd tot commies der poste rgen 3e kl.' de commies 4e kl. F. E. L. Meuf- fels te Vlissingen (zeepostkantoor). Bg de stemming voor een lid van den raad van 'sHeer Arendskerke op Don derdag werden uitgebracht 297 geldige stem men, waarvan op den heer B. de Jager 149 en op den heer D. Schippers 148, zoodat eerst genoemde gekozen is. In een Donderdagavond te K r u i n i n- gen gehouden raadsvergadering werd mede gedeeld dat burg. en weth. tot schatter der dranklokalen hebben benoemd den heer A. Ie Clereq, arohitect; dat de gezondheidscom missie, zetelende te Kruiningen, haar rekening over 1902 vaststelde op een ontvangst van 180.07, en een uitgaaf vau 174.627a. Ged. Staten meldden dat bg de begrooting voor 1903 op sommige posten bezuinigd kan worden en dat zg, zonder dat de gemeenteraad tot die vermindering van uitgave overging, on mogelgk een gunstig advies konden uitbrengen over een aan het Rgk te vragen subsidie voor buitengewonen steun voor het lager onderwgs. De gemeenteraad bezuinigde nu zooveel, dat die buitengewone subsidie niet noodig is. Men krggt nu echter ook geen nieuwe wgzerborden aan den toren, en evenmin nieuwe ramen in de gemeenteschool aldaar. Aan den heer Spruit, onderwgzer te Hans- weert en als zoodanig benoemd te Vlissingen, werd eervol ontslag verleend met ingang 1 Juni. In Z u i d-B e v e 1 a n d wordt eene nieuwe methode in toepassing gebracht om hazen te vangen, ook in gesloten jachttgd. Men plaatst in de openingen van een haag of in eene rg daarbuiten hazenstrikken en drgft met gezel- schap de hazen naar de vangmiddels. Men moet hiermede gewensoht resultaat verkregen hebben. Maar men zal tooh met de wet in de hand aan dat spelletje een einde moeten maken. Voor de betrekking van gemeenteveld. wachter te Oostburg hebben zich 20 sollioitanten aangemeld.

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1903 | | pagina 1