V ri jdag 3 April. Middelburg 2 April. De «Zeeland.* Uit Stad en Provincie. N°. 79 f46' Jaargang, 1903 Evenredige Vertegen woordiging. Kameroverzicht. Deze oourant verschijnt d, a g e 1 ij k s, met uitzondering van Zon- en Feestdagen. Priji, per kwartaal, zoowel voor Middelburg als voor alle plaatsen in Nederland franeo p.p., f 2. Afzonderlijke nummers kosten 5 «ent, THERMOMETER EN VERWACHTING. 2 April 8 n. vm. 46 gr., 12 n. 47 gr., av. 4 n. 49 gr. F. Verwacht: zwakke tot matige N. wind, vesanderljjk weer, koude. AdvertentiSn20 cent per regel, Geboorte-, dood- en alle andere familieberichten en Dankbetuigingen van 1—7 regels f 1.50; elke regel meer 20 emit. Seelamens 40 «ent per regel. Groots letters naar de plaats, die zjj innemen. Tot de plaatsing van advertentiën en reolames, niet afkomstig uit Zeeland, betredende Handel, Ng verheid en Geldwezen, is uitsluitend gereohtigd het Algemeen Advertentie-Be ree w A. DE LA MAR Ann., M.S. Veerbergwel 386, voor- 9.- 9.- Onze niet te bijzondere om het woord occasional gebruiken onze bjjzondere corres pondent te Utrecht schrgft ons Ik heb nog al genoegen gehad van mgn ingeving van het oogenblik, en het voldoen er aan, om, uit oude bekendheid en vriend schap voor de Middélb. Crt, haar een terloops opgevangen geruoht te melden. Het ging aldus in zen werk. Flaneerend door Utrecht's winkelstraten kom ik een goeden kennis tegen, die mg staande houdt met de woorden»Zeg, oud-Zeeuw, ik weet een nieuwtje." »En dat is?" »Het zal er nu toch van komen?" Wat »Wel, waar wg onlangs over spraken, dat zoo goed en zoo nuttig wezen zou: het overgaan van de stoomvaartmaatschappg Zee land aan de Maatschappij tot Exploitatie van Staatsspoorwegen. »Wat zeg je »Ja, er is nu zeer ernstig sprake van." »Van wien weet je dat?" En toen volgde eene opsomming van per sonen die hg gesproken had, menschen vooral in spoorwegkringen goed bekend. Ik ging ten overvloede nog eens naar een ook mg bekend ambtenaar; en al was deze wat minder stellig in zgne uitlatingen dan mgn kennis daarvoor is hg ook ambtenaar hg deed toch blgken dat het gerucht hem niet vreemd was. «Dat is een aardig nieuwtje voor de Middelburger" dacht ik; en zoo kwam in de wereld het eenvoudige bericht, u per telegraaf geworden»Volgens een hier in spoorweg kringen loopend, zeer ernstig, gerucht is de overname van de stoomvaart-maatschappij Zeeland door de Maatschappij tot Exploitatie van Staatsspoorwegen nog slechts een kwestie van tgd. Zfi zou zelfs zeer aanstaande zgn. Vóór ik het telegram den beambte overhan digde, heb ik 't wel driemaal overgelezen, om te zien of het wel voorzichtig genoeg gesteld was. Men kan bg zulke dingen niet genoeg wik ken en wegen. Ik was echter tevreden over de redactie van mgne mededeeling. Dat>in spoorwegkringen loopend, zeer ernstig, gerucht" kwam me uitermate goed voor. Het bevatte trouwens niet meer dan de waarheid. Maar nu een paar dagen later. Ik was in mgn gewoon café de oouranten gaan lezen en ziegeen Hollandsch blad van eenig gewicht kon ik opnemen of daar grgnsde mg, als dreigend verwgt, het eensluidend be richt tegen om te verkondigen dat de directeur der St. Mg Zeeland machtigde te verklaren dat van het door mg geseind gerucht «bg de Zeeland zelve niets bekend was." Jongens, dacht ik, die correspondent heeft slag nit zoo'n machtiging dubbeltjes te slaan Hg mocht willen dat ik iederen dag zoo'n gerucht te melden had. Ik niet, want ik weet stellig dat het ook weer tegengesproken werd. DaP is zoo de gewoonte. En ik heb voor dergelgke zaakjes bitter weinig tgd. Met een afschrift van dit démenti in mgn zak ging ik mgn zegsman opzoeken. Hg zat rustig op zgn kamer in een makke lgken stoel. Dood kalm las hg de tegenspraak dood kalm gai hg haar mg terug en dood kalm zei hg: >Daar proeft men onzen goeden besten directeur Van Woelderen uit Ik ken hem. Weet je >at je doet 1" »Nou «Ga eens naar het hoofdbureau vraag den directeur-generaal te spreken." »Ben je zot. Ik zou je danken." >Och, het is ook niet noodig. Ik kan je precies voorspellen wat hg zeggen zou." »Nou, wat?" »Wel »ik weet er niets van zeg gerust dat er hier niets van bekend is." Spreek dan geen woord meer, want gg krggt toch niets meer te hooren. Neem je hoed, maak eene diepe buiging en verdwgn." >Neen, maar alle gekheid op een stokje: daar zit je nu met je bericht Je hebt me er 1 eelgk in laten loopen." »Och, kerel, wees toch wgzer. Je bent zoo groen als gras. Bg oificieele personen moet je nooit om inlichtingen vragen. Die weten nooit wat. Althans zg willen meestal niets wetenze zgn kort aangebonden ot hul len zioh in een waas van geheimzinnigheid. Alleen als het in het belang is van de aan hen toevertrouwde zaak, dan laten ze wel eens wat los, in de hoop dat de pers hen helpen zal. Houd je maar kalm. Je hebt immers niet geschreven dat er in de kringen van de Zeeland te Vlissingen znlk een ernstig gerucht loopende is, maar wel in spoorweg kringen te Utrecht. Welnu, dat is niet tegen te spreken. Op die kringen rust dus de verantwoorde- lgkheid voor hetgeen ge hebt gemeld en in die kringen hebt ge bevestiging van het ern stig on-dit gevonden. En steek non een sigaar op, neem pen en inkt, en dan help ik je om een stukje te schrgven, ter uwer recht vaardiging, voor het blad waaraan je nog ge hecht schgnt." En zoo kwam dit opstel in de ik hoop gedrukt te mogen zien. Toen het af was, nagekeken en goedgekeurd, vroeg mgn kennis op eens>Zeg, wat versta onder «kwestie van tgd" en «zeer aan staande" «Dat iets niet lang zal duren." «Heel goed, maar dat geldt alleen voor gewone zaken. Bg eene gewiohtige kwestie als de bedoelde overname, die een officieelen ambtelgken weg moet afloopen en waaraan heel wat vast is, moet je zulk een tgd, al heet ie aanstaande, wat langer nemen. En ah men je ooit vraagt om eenige preeiseering van dien «aanstaanden tgd", dan moet ge je ook hullen in een waas van geheimzinnigheid en verklaren dat >u zeiven" daarvan niets be kend is. Dan ben je altgd gedekt. Laten wg nu ten slotte een glas wgn drin ken ik heb nog een staartje met den wensch dat die spanne tgds niet al te groot zgn zal, want wezenlgk voor de Zeeland zelve, voor haar volgverigen, energieken en werkzamen directeur, voor hare ambtenaren én voor Vlissingen ware het te wenschen dat liever van daag dan morgen verwezenlgkt werd wat gg als «ernstig geruoht" hebt ge meld*'. Dit was ik met mgn goeden kennis vol komen eens. en raadslagingen deel te nemen. Dit soheen den heer Troelstra zelfs een zeer gewichtig argu ment toe; en toen hg tegenspraak vernam, beet hg den braven katholieken heer Passtoors ngdig toe«of de heer PasBtoors op een Witten Donderdag wilde medewerken, om de vrgheid der arbeiders te helpen knevelen." Wg zagen den heer Passtoors van «neen" knikken, maar of dit nu op het «knevelen der vrgheid" of op den Witten Donderdag sloeg, vermochten wg niet uit te maken. In elk geval schgnt het niet vast te staan of een goed katholiek op Witten Donderdag een Kamerzitting mag bgwonen. Tegenover deze dreigementen wees de voor zitter er op: dat de materie van spoedver- eischenden aard was, dat de bglagen nopens de wereld, dat jurisprudentie en buitenlandsche wetgeving zeer spoedig zullen verschgnen, en de Kamer wel geacht mag worden met voldoende kennis van zaken een oordeel te kunnen vellen. Ook in verband met een spoedig naar huis zenden der miliciens was z. i. de onmiddellgke be handeling aan te bevelen. Was er dus wel iets voor de redeneering van den heer Troelstra te zeggen, daar tegenover had de voorzitter volkomen gelgk, dat er nu niet langer diende gewacht te worden. Er moeten spgkers met koppen worden geslagen. Morgen zal daarmede nu een aanvang ge maakt worden. m m m Ten slotte werd door den heer Lohman het incident-Van Dedem ter sprake gebraoht, waarbg de heer Troelstra verklaarde, dat hg het «in het algemeen" met den heer Lehman tgd met andere tgdperken brengen gelooi in het overwinnend goede in de meeste menschen afzonderlgkvertrouwen in den volksaard, die gedurende vele eeuwen zgn waarde getoor heeftde diepe overtuiging, dat het Chris-1 telgk geloof niet een mislukt geloof is, maar langzaamerhand beter toestanden voorbereidt en tot stand brengt. Wie nagaat welke stormen de beschaving en I de godsdienst reeds hebben doorstaan, om krachtiger dan ooit te herleven, kan onmogelgk verontrust worden door het dreigen en groot spreken van enkele onzer veel rumoer makende socialisten, die beweerden dat het revolution-1 nair bedrgf van het spoorwegpersoneel den onder gang van het godsdienstig gelooi voorspelde 11 Ik geloof niet dat misbruik van macht door werklieden gepleegd zulk gevolg hebben kanj Aldus vangt heden een Van dag tot dag in het Hdbtd. aan. Wat onder «evenredige vertegenwoordiging" te verstaan is Eenvoudig dit, dat in de ver tegenwoordigende lichamen de getalsterkte van de partgen zoo nauwkeurig mogelgk in overeenstemming moet zgn met haar getal sterkte in het land. Dit nu is op geen voeten en vamen na het geval bg ons tegenwoordig kiesstelsel met zgn I de versehillende onderdooien van het aanhangig krggen in de grondwet Zg antwoorden ont kennend. En wg mèt hen. Want 't moge waar zgn, dat «de bestudeering van het vraagstuk der evenredige vertegenwoordiging en de ervaring, te dien aanzien elders opgedaan, voldoende bouwstof geleverd hebben om, met groote kans van slagen, hier te lande een wettelgke regeling te ondernemen" waar is het toch óók, dat op dit stuk «nog niet een zóó vaste grondslag is gelegd, dat een impe ratief 'grondwetsartikel daarop zou te bouwen zgn. Zulk een voorschrift zou óf door vage algemeenheid practische beteekenis missen, öf bg meer gedetailleerde omschrgving een struikelblok kunnen worden op den weg van den toekomstigen wetgever." Daarom hebben terecht de voorstellers er zich toe bepaald «te doen vervallen het voor schrift, dat voor de verkiezing van de leden der Tweede kamer het rgk in kiesdi stieten moet worden verdeeld" Hierdoor worden „weggenomen de hindernissen, die de werk zaamheid des wetgevers op dit gebied be- moeilgken." En zoo zal dus, indien de Grond wet in den aangewezen zin gewgzigd wordt, voor den wetgever de weg zgn geëfiend om, het reeds in sommige andere landen gegeven voorbeeld navolgend, een vertegenwoordiging iq het leven te doen treden, welke ook in dit opzicht een ware volksvertegenwoordiging zal verdienen te heeten. Wg hebben thans in een reeks van artikelen verdeeling in kiesdistricten, waar de de afge vaardigden worden verkozen door de helft eens was, dat hetgeen in de secties werd ge-1 plus éen van de opgekomen kiezers, terwgl de sproken niet voor publiciteit geschikt was, maar dat de solidariteit der Kamerleden toch niet zoo ver ging, dat dexe het van de soli dariteit won die er tusschen de sociaal-demo-1 craten en de arbeiders bestaat. Morgen dus de stakingsontwerpen in behan- j deling, wat wel een full dress debate zal worden. DB STAKINGS WETTE N. Zitting van Woensdag. Na een korte maar soms vrg stekelige ge dachten wisseling tusschen den voorzitter en den heer Troelstra, besloot de Kamer heden de stakingswetsontwerpen reeds morgen in open bare behandeling te nemen. Weinig had het gescheeld, ot de aan vele kamerleden dierbare vrge Maandag had er ook nog aan moeten gelooven. Maar de heer Willinge, die namens de Goeman-Borgesius-fractie het woord voerde, de heer Borgesius was afwezig wist ge daan te krggen, dat de voorzitter dit plan opgaf, en de vrge Maandag ingeruild werd Voor een Vrgdag en een Zaterdagzitting, die, in plaats van om elf uur, reeds om tien uur zal aanvangen. Met 57 tegen 9 stemmen hechtte de Kamer hieraan hare goedkeuring. Behalve de sociaal democraten stemden nog drie vrgzinnig-demo- craten tegen, nl. de heeren Bos, Smidt en Ketelaar. Binnen een kwartier was dit besluit gevallen. Slechts de heer Troelstra opponeerde. Van de rechterzijde werd door niemand het woord gevraagd. Hier zagen wjj dus een herhaling van het gebeurde in de zitting van Woensdag 11 Maart toen geen der leden van de regee- ringsmeerderheid eenigen aandrang gevoelde de regeering eens aan de tand te voelen, zooals toch gevoegelijk had kunnen en behooren te geschieden. Evenals toenmaals ging ook heden de heer Lohman rond als de «stille kracht", wiens invloed overal en nergens gevoeld werd. Ook van de liberale en demo' cratische linkerzijde werd geen oppositie ge voerd. Integendeel de heer Willige verklaarde zich namens zgn politieke vrienden voor de behandeling vóór Paschen, en de heer Drucker, ofschoon hg wel van plan scheen het woord te vragen, bewaarde ook het stilzwijgen. Slechts de heer Troelstra kwam dus in verzet. Maar het was een hopeloos verzet. Het De indruk, dien het gewgzigd voorstel tot wgziging van het wetboek van strafrecht op ons gemaakt heeft, is gunstiger dan die van het ongewgzigde ontwerp. Maar wie van het begin af aan ons standpunt in deze zaak in het oog heeft gehouden, zal niet verwachten dat wg door de aangebrachte wgziging vol daan zgn en van tegenstanders van het ont werp veranderd zgn in voorstanders. Onze bedenking tegen het oorspronkelgke wetsontwerp was vooral, ja bgna uitsluitend gericht tegen de beperking der vrgheid van werkstaking bg de sporen door het bedreigen van straf tegen de stakers. Wg waren daar zoo sterk tegen gekant omdat wg er in zagen en nog zien een aanranding van de persoon- Igke vrgheid, en meenden dat het geen ver schil maakt, of degenen wier vrgheid aldus werd aangetast, arbeiders zgn of hooger ge plaatsten. In beide gevallen zouden wg er even ernstige bezwaren tegen hebben. Aldus de Zutph. Crt., die verder verklaart de gewgzigde bepalingen omtrent de waarborging der vrgheid van arbeiden toe te juichen. Doch het spreekt van zelf, zegt zg verder, dat onze opinie ten opzichte der voorgestelde bedreiging van straf tegen de vrgheid van staken bg het spoorwegwezen, daardoor geen wgziging kan hebben ondergaan. Het was dat voorstel (3585i*) waartegen onze ernstige be denkingen waren gericht. De regeering heeft in dat artikel geen beduidende wgziging ge bracht, zoodat de bepaling in den grond der zaak geheel dezelfde blgft. En dus zgn ook onze bezwaren tegen dat artikel onveranderd dezelfde. Met deze meèning stemmen wg geheel in en in het aannemen van de gewgzigde voor stellen big ven wg ook een gevaar zien. GEEN PESSIMISME. Het is mg volkomen onmogelgk mee te praten met hen, die hoofdschuddend en som ber kgkend spreken over «den boozen tgd waarin wg leven". Mg schgnen al diewoelin- helft mm éen vruchteloos stemt en hun stem men niets uitricht. Wat reeds dit beteurenswaardige gevolg heeft, dat in tal van districten denk aan die bezuiden den Moerdgk geen minder- heids-candidaat wordt gesteld of, als die wèl gesteld is, vele kiezers niet ter stembus gaan, nmn?«4i mon vooraf woot cln.fc oom tra.m hun partg toch niet gekozen wordt. Maar wat, afgezien daarvan, toch tastbaar onbillgk en in strgd met 's volks belang is, omdat dientengevolge de vertegenwoordiging geen getrouw beeld geeft, noch geven kan, van de stroomingen onder de bevolking in land, gewest en gemeente. Zoo denken ook de Kamerleden er over, die het aanhangige voorstel tot Grondwetsherzie ning hebben ingediend. «Over de practische uitvoerbaarheid van een stelsel van evenredige vertegenwoordiging't zoo sohreven zg in hun Memorie van Toe lichting «moge door sommigen nog twgfel worden gekoesterd, nauwelgks kan worden betwist, dat zoodanig stelsel in het algemeen de voorkeur verdient boven het thans in Nederland geldende meerderheidsstelsel. Een wgze van verki ezing, waardoor in kleine districten bg meerderheid afgevaardigden worden aangewezen, kan geschikt zgn voor de vorming van een college, geroepen de bgzon- dere belangen van de onderscheiden gedeelten des lands in verband met elkander te regelen zg leidt niet tot de samenstelling van Staten-Generaal, die, volgens het voortreftelgk woord der Grondwet, «het geheele Nederland- sohe volk" vertegenwoordigen. Terwgl, bg de toenemende ontwikkeling van het politieke leven, de groepeering der kiezers naar gelang van hun staatkandige richting bg de verkiezingen steeds grooter rol speelt, wordt het al scherper als onrecht gevoeld, dat aanzienlgke minderheden van invloed verstoken zgn. In streken, waar de minderheid niet durft hopen in afzienbaren tgd meerderheid te wordei, ontstaat onverschilligheid bg minder heid en meerderheid beide. Geestesstroomingen van groote maatschap- pelgke beteekenis, die in het geheele land verbreid, maar in geen district krachtig genoeg zgn om daar de meerderheid te verwerven, kunnen onder de heerschappg van het meer derheidsstelsel slechts toevalligerwgze in 's lands vergaderzaal vertegenwoordiging vinden Een niet minder bedenkelgk gevolg van dit gemaakt Grondwetsvoorstel nader beschouwd en toegelicht. Naar wg hopen, hebben wg daardoor bg onze lezers het inzicht gewekt of versterkt, dat de vrgzinnig-democratische Kamerleden door de indiening van dit voorstel een goed en verdienstelgk werk hebben ver richt. Zg 'zullen er zich wel mee vleien, dat het genade zal vinden bg de meerderheid van de tegenwoordige Tweede Kamer. Doch wg leven snel; en dit althans dunkt ons zeker, «LoA, Jq&k ook kti» inifiafiaf, kjj Aa al go. meene verkiezingen in 1905 Grondwetsherzie ning de inzet zal worden van den stembusstrgd. V. D. gen, al die onrust, al dat wilde streven voor soheen ons toe, dat hg meer voor de eer van I jaarsstormen gelgk. Als deze doorgestaan zgn, I stelsel is, dat het aan een staatkundige partg de vlag streed dan met de hoop op een goeden bespeurt men dat er intusschen groei geweest j soms de gelegenheid onthoudt, is. Laat ons vooral goed humeur en gezond verstand blgven oefenen en niet pessimistisch worden. uitslag. Trouwens, tegenover de regeering, die bg monde van den voorzitter het woord voerde, en die het psychologisch moment van de be handeling der wetsontwerpen zeer goed ge kozen heeft, stond de heer Troelstra niet sterk. Hg was tegen de onmiddellgke behandeling omdat de Kamer nog wachtte op de belang rgke bglage over de buitenlandsche wetgeving en jurisprudentie. Bovendien was de alge meens maatregel van bestuur betreffende de u dienstvoorwaarden van het spoorwegpersoneel, I meening niet deelt slecht die, zooals de heer Troelstra het uitdrukte als «Igmstok" voor de liberalen moest dienst doen, er nog niet. Verder wees hg [op de «stille week", die vele Kamerleden zon verhinderen aan de be de haar beste volksvertegenwoordiging te Ik vind niets zoo ongezond en onfrisch als pessimisme. En wat dit vooral veroordeelt is, dat het gemakkelgk is. Het eischt moed noch zoo geestkracht. Het is noodlottig gemakkelgk af te gigden tot de overtuiging, dat wie in onze is, dat leelgke be de overhand hebben, dat wat zoovelen vooruitgang noemen eigenlgk niets is dan teruggang tot onbeschaafdheid en den tgd van ruw geweld. Maar onderzoek en vergelgking van onzen mannen brengen. Aan al deze bezwaren komt de evenredige vertegenwoordiging tegemoet. Zg ontneemt aan den strgd de onnoodige scherptezg wekt vertrouwen in de vertegenwoordiging; zg brengt rustigheid ook in krachtige beweging En wat hier meer in het bgzonder met het oog op de samenstelling der Staten-Generaal werd gezegd, geldt in hoofdzaak evenzoo voor de vertegenwoordiging in provincie en ge meente." E Volgt daaruit nu eohter, dat de aldus oor deelenden hadden moeten pogen, het evenre- digheidistelsel gebiedend voorgeschreven te In hoofdzaak geldt dit ook voor de provinciën en voor de gemeenten. BUN OUflWUm Bg kon. besluit is pensioen verleend aan jhr mr J. J. Pompe van Meerdervoort, ad 1951 's jaars is benoemd tot rechter in de arr.-rechtbank te 's Hertogenbosch mr K. M. Phaff, thans rechter in de arr.-rechtbank te Dordrecht is de benoeming van mr A. G. A. ridder van Rappard tot griffier bg het kantongereoht te Weert, op zgn verzoek, ingetrokken en is be noemd tot griffier bg dat kantongerecht te Weert mr H. F. M. Kortmann, advocaat en procureur te Amsterdam, tevens werkzaam ter griffie van de arr.-rechtbank aldaar; is F. L. Tethof, hoofdcommies, chef der 5de afd. ter prov. griffie van Zuidholland, benoemd tot ridder in de orde van Oranje-Nassau is de gep. luit. t. z 2de kl. J. F. übbes, be noemd tot tweede hydrographisoh teekenaar bg het Dep. van Marine is opgeheven het ontvangkantoor der directe belastingen en accgnzen te Vries c. a. en een kantoor dierzelfde middelen ingesteld te Zuid laren o.a., omvattende de gemeenten Zuidlaren, Vries en Eelde; zgn benoemd tot ontvanger der directe be lastingen enz. te Breda C. G. Bannier, ontv te Bergen op Zoom c. a.te Gorinchem J. van Lith Az., ontv. te Heerenveen c. a.te Sint Anna-Paroohie c. a. G. van der Zee, ontv. te Anjum e. a.te Brielle c. a. T. A. Lam- brechtsen, ontv. te Terborg c. a. (gemeente Wisch) is benoemd tot Rgksadvocaat in de provin- oiën Noordholland en Utrecht mr W. H. K. Mouthaan, thans waarnemend Rgksadvocaat in gemelde provinciën, en tot plaatsvervanger van den Rgksadvocaat in de voormelde pro vinciën, buiten bezwaar van 's Rgks schatkist en tot wederopzegging toe, mr C. D.Asser jr., advocaat en procureur te Amsterdam; is bg het Dep. van Waterstaat bevorderd, tot referendaris B. de Jong, thans hoofdcom mies; benoemd tot adjunct-oommies L. G, van Dam, civiel-ingenieur te 's Gravenhage, en mr dr J. F. Sohöfeld, te Ried bg Franeker, De St. Ct. van heden bevat een kon. besluit waarbg is bepaald dat de keuringsdienst ter bevordering van den uitvoer van deugdelgk vleesoh een aanvang neemt op 15 dezer Bg kon. besluit is, het werd nog in de tweede editie van ons vorig nommer mede gedeeld, benoemd tot Rgksontvanger te Wolvega H. Wiersema, te Colgnsplaat. Ingetrokken is de b9noeming van den Rgksont- BEBEHMBEMMEM

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1903 | | pagina 1